Czasopisma objęte patronatem
Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN lub jego zespołów:
Biuletyn Historii WycHoWania
www.historiawychowania.amu.edu.pl/biuletyn.html
cHoWanna
www.chowanna.us.edu.pl
Parezja
Czasopismo Forum Młodych Pedagogów
przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN
www.parezja.uwb.edu.pl
Pedagogika sPołeczna
http://pedagogium.pl/wydawnictwo/pedagogika-spoleczna.html
ProBlemy Wczesnej edukacji
www.pwe.ug.edu.pl
Przegląd Pedagogiczny
www.przegladpedagogiczny.ukw.edu.pl
rocznik Pedagogiczny
www.staff.amu.edu.pl/~pedszkol/rocznik_pedagogiczny
studia Pedagogiczne
http://spedagogiczne.ptp-pl.org
studia z teorii WycHoWania
http://nowa.chat.edu.pl/skroty/studia_z_teorii_wychowania.htm
Więcej o książce
issn 2353-9682
Cena 38 zł
(+vat)
„Chowanna” została powołana do życia w roku
1929 przez założycieli i pracowników Instytu-
tu Pedagogicznego w Katowicach jako biuletyn
naukowy. Jego tytuł nawiązuje do imienia sło-
wiańskiej bogini opiekującej się dziećmi, rów-
nocześnie jednak wskazując na inspirującą dla
pierwotnej wizji czasopisma rolę monumen-
talnego dzieła Bronisława Ferdynanda Tren-
towskiego Chowanna czyli system pedagogiki
narodowej, jako umiejętności wychowania, nauki
i oświaty, słowem: wykształcenia naszej młodzie-
ży. Rozważania Trentowskiego miały charakter
interdyscyplinarny, uwzględniały problema-
tykę filozoficzną, psychologiczną, społeczną
i historyczną, pedagogiczną i kulturową – profil
czasopisma podąża tropem tego dziedzictwa.
Zespół Redakcyjny
W numerze między innymi
Jakość życia młodego pokolenia
w perspektywie psychopedagogicznej
i społecznej
CHOWANNA
CH
OWA
N
N
A
20
14
to
m 1 (
42)
2014
tom 1 (42)
Chowanna_1.indd 4-6
2015-01-26 23:06:03
CZASOPISMONAUKOWEINSTYTUTUPEDAGOGIKI
WYDZIAŁUPEDAGOGIKIIPSYCHOLOGIIUNIWERSYTETUŚLĄSKIEGO
PODPATRONATEMKOMITETUNAUKPEDAGOGICZNYCHPOLSKIEJAKADEMIINAUK
PUBLIKOWANEOD1929ROKU
—PÓŁROCZNIK—
Rada Naukowa / Advisory Board
JerzyBrzeziński(UAM),OlgaChyżna(NarodowyUniwersytetwKijowie,Ukraina),Maria
Czerepaniak-Walczak(USz),StanisławJuszczyk(UŚ),StanisławKawula(UWM),DanaKno-
tova(UniwersytetMasarykowawBrnie,Czechy),WojciechKojs(UŚ),StefanM.Kwiatkowski
(APS),ZbigniewKwieciński(DSW),HenrietteW.Langdon(SanJoséStateUniversity,USA),
TadeuszLewowicki(UŚ),MariaMachalova(UniwersytetwPresove,Słowacja),EwaMary-
nowicz-Hetka(UŁ),KrystynaMarzec-Holka(UKW),ks.JanuszMastalski(UPJPII),Zbyszko
Melosik (UAM), Pavel Muhlpachr (Instytut Interdyscyplinarnych Nauk w Brnie, Czechy),
AleksanderNalaskoski(UMK),ks.MarianNowak(KUL),StanisławPalka(UJ),AndrzejRa-
dziewicz-Winnicki(UZ),IsabellaReichel(TouroCollege,NewYork,USA),AndreasSchauder
(FachhochschuleNordwestschweiz,Bazylea,Szwajcaria),EwaSolarczyk-Ambrozik(UAM),
TomaszSzkudlarek(UG),EleonoraSapia-Drewniak(UO),BogusławŚliwerski(APS),Wie-
sławTheiss(UW),JaninaWyczesany(UPim.KEN),Shu-LanYang(NationalPingtungUni-
versityofEducation,Tajwan).
Redaktorzy tematyczni / Subject editors
MałgorzataGórnik-Durose(psychologiazdrowia),EwaJarosz(pedagogikaspołeczna),Sta-
nisławJuszczyk(pedagogikamediów),MirosławaKnapik(arteterapia),KatarzynaKrasoń
(dydaktyka),EugeniaMandal(psychologiaspołeczna),AnnaNowak(pedagogikaresocjali-
zacyjna),BeataPituła(pedeutologia),AdamStankowski(pedagogikaspecjalna),Agnieszka
Stopińska-Pająk(historiawychowania,andragogika),EwaWysocka(teoriawychowania).
Redaktor tomu – część monograficzna / Contributing editor
EwaWysocka
Zespół Redakcyjny / Editorial staff
Redaktornaczelna/Editor‐in‐chief:EwaSyrek
Zastępcaredaktornaczelnej/Deputyeditor‐in‐chief:AgnieszkaStopińska‐Pająk
Sekretarz/Secretary:ŁukaszMichalski
Native speaker
DavidOldroyd
Redaktor statystyczny / Statistical editor
HenrykGacki
Wersjąpierwotną(referencyjną)czasopismajestwydaniepapierowe.
Wformieelektronicznejpublikacjadostępnajestwzasobach
CentralandEasternEuropeanOnlineLibrary(www.ceeol.com).
ISSN0137-706X
(wersjadrukowana)
ISSN2353-9682
(wersjaelektroniczna)
PublikacjafinansowanaprzezInstytutPedagogikiUniwersytetuŚląskiego
orazWydawnictwoUniwersytetuŚląskiego
Adres Redakcji / Editorial address:WydziałPedagogikiiPsychologiiUniwersytetuŚląskiego
ul.M.Grażyńskiego53,40-126Katowice(pokój224)
tel.323599710,e-mail:chowanna@us.edu.pl
www.chowanna.us.edu.pl
Od Redakcji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Część monograficzna
Jakość życia młodego pokolenia
w perspektywie psychopedagogicznej i społecznej
(pod redakcją Ewy Wysockiej)
Wstęp.Młodzieżjakopokolenie„wielkichnadziei”i„wielkichrozczaro-
wań” (Ewa Wysocka) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
EwaWysocka:Jakośćżyciajakokategoriapedagogiczna–doświadczanie
życiaprzezmłodepokoleniewperspektywieteoretycznej. . . . . .
Danuta Borecka-Biernat: Strategie radzenia sobie gimnazjalistów
wsytuacjikonfliktuspołecznegowkontekściemodelującegowpływuro-
dziców . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Katarzyna Krasoń: Ktomizwiązałręce,czylisztukateatrujakowehi-
kułpoznania. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
LudwikaKonieczna-Nowak:Preferencjemuzyczneawłaściwościpsy-
chicznemłodzieżywświetlewybranychbadańempirycznych. . . .
Barbara Ostafińska-Molik: Subiektywna satysfakcja z życia we
wspólnocie oraz poczucie bezpieczeństwa w perspektywie różnic adap-
tacyjnychwspółczesnejmłodzieży. . . . . . . . . . . . . .
AgataJunger:Obrazświataiwłasnegożyciamłodegopokolenia–repre-
zentantówsubkulturyhip-hopowejimłodzieżyniezrzeszonejwsubkul-
turach. Analiza porównawcza . . . . . . . . . . . . . . .
Spis treści
7
13
21
45
71
87
99
119
Spistreści
4
Joanna Góźdź, Edyta Charzyńska: Socjodemograficzneipsychospo-
łecznekorelatykorzystaniaztelefonukomórkowegoijegoproblematycz-
nego używania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
EdytaCharzyńska,JoannaGóźdź:Wsieciuzależnienia.Polskaadap-
tacja Skali Uzależnienia od Facebooka (the Bergen Facebook Addiction
Scale)C.S.Andreassen,T.Torsheima,G.S.BrunborgaiS.Pallesena. . .
EdytaWidawska:Udziałwdziałaniachanimacyjnychjakoelementbu-
dowaniapoczuciasprawstwawśródmłodzieży. . . . . . . . .
BlankaPoćwiardowska:Współpracarodzicówinauczycieliwkontek-
ściejakościżyciadzieciimłodzieży. . . . . . . . . . . . .
Małgorzata Rębiałkowska-Stankiewicz: Poprawa jakości życia
dzieciimłodzieżywstanieśpiączki–oddziaływaniapsychopedagogiczne
EwaWysocka:Jakośćżyciajakokategoriapedagogiczna,psychologiczna
isocjologiczna–doświadczanieżyciaprzezmłodepokoleniewperspek-
tywieempirycznej. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Studia i rozprawy
MartaWęsierska,KennethO.St.Louis:Comparisonofattitudesto-
wardsstutteringamongPolishandEnglishuniversitystudents. . . .
Urszula Dernowska: Innijakoczynnikrozwojuludzkichpotencjalno-
ści–interakcjenauczycieliarozwójwiedzyiprofesjonalnychumiejętności
KarinaLeksy:Ekshibicjonizmspołecznywprzestrzeniwirtualnej–roz-
ważaniaspołeczno-pedagogiczne. . . . . . . . . . . . . .
Agnieszka Lewicka-Zelent, Ewa Trojanowska: Poczucie osamot-
nienia a jakość życia młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną
wstopniulekkim. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Recenzje, komunikaty, polemiki
Prof. zw. dr hab. Kazimierz Zbigniew Kwieciński. Uroczystość nadania
tytułu doctora honoris causa Uniwersytetu Śląskiego (20 maja 2014 ro-
ku) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Prof. zw. dr hab. Bogusław Śliwerski. Uroczystość nadania tytułu doc-
tora honoris causa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
(23maja2014roku). . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Przełomprzełomów.Dwoistośćjakocentralnakategoriaparadygmatycz-
napedagogikizorientowanejkulturowowświetlestudiówhistoryczno-
-teoretyczno-krytycznych Lecha Witkowskiego (Lech Witkowski: Prze-
łom dwoistości w pedagogice polskiej – historia, teoria, krytyka.Kraków:Ofi-
cyna Wydawnicza „Impuls”, 2013, 763 s., ISBN 978-83-7850-073-5) (Da-
riusz Kubinowski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
141
163
187
205
221
235
263
285
305
319
339
343
347
Spistreści
5
Dariusz Sarzała: Patologiczne zachowania więźniów w kontekście izolacji
i resocjalizacji penitencjarnej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR,
2013,448s.,ISBN978-83-7545-435-2(StanisławKawula). . . . . .
Rodzicielstwo w kontekście współczesnych przemian społecznych. Red. Józefa
Brągiel i Beata Górnicka. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskie-
go,2012,451s.,ISBN978-83-7395-505-9(Agata Rzymełka-Frąckiewicz). .
Humanistyka wyprowadzona z równowagi – sprawozdanie krytyczne
z dyskusji poświęconej książce Michała Pawła Markowskiego Polityka
wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki (Międzynarodowy Festiwal Li-
teratury im. Josepha Conrada w Krakowie, 23 października 2013 roku)
(Łukasz Michalski) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
355
363
369
Od Redakcji
Im więcej sprzecznych teorii, tem większa niepewność. Z dru-
giej strony jednak każda z tych teorii wnosi do danej nauki nowe
momenty poznawcze, rozszerza szczupłą początkowo dziedzi-
nę tej nauki i tworzy jeden z punktów widzenia, z których nie-
omal każdy jest potrzebny, aby całość należycie umysłem objąć
i zrozumieć.
StefanSzuman(„Chowanna”1929,nr1)
Aktualizującesięwspółcześnieprocesyzmianwwieluobszarachżycia
społecznegow Polsce,będącekonsekwencjąprzemianspołeczno-kultu-
rowychiekonomicznych,aletakżeprocesówglobalizacji,generująjużod
wielulatwieloaspektowetransformacjemająceistotnywpływnaprze-
biegprocesówsocjalizacji,edukacjiiwychowania.Procesyteprzebiegają
zawszewokreślonych,alezróżnicowanych,warunkachśrodowiskowo-
-społecznychi kulturowychnadanymetapierozwojuekonomiczno-cy-
wilizacyjnego.Dokonującesięzmianywsystemieoświatynawszystkich
szczeblachkształceniamłodegopokolenia,przemianyśrodowiskwycho-
wawczych,zmianywartościistylówżycia,informatyzacjażyciaspołecz-
nego,narastająceproblemyspołeczneiekonomiczneuwidaczniająliczne
zagrożeniaprocesówedukacyjnych,socjalizacyjnychiwychowawczych
mającepodstawoweznaczeniedlarozwojuosobowości,kształtowania
kompetencji, szeroko rozumianego uczestnictwa młodego pokolenia
w społeczeństwieobywatelskim.Złożonośćikomplementarnośćtych
procesówinspirujeprzedstawicielinaukspołecznychihumanistycznych
OdRedakcji
8
dopodejmowanialicznychbadańnaukowych,studiówianalizwzbogaca-
jącychorazposzerzającychstanwiedzyoprzebieguiuwarunkowaniach
procesówedukacji,socjalizacjiiwychowaniaorazukazującychmożliwo-
ścidziałańmodernizacyjnychwpraktycepedagogicznej.Czasopismo
„Chowanna”stanowiinterdyscyplinarneforumwymianymyśliiprezen-
tacjiwnioskówbadańnaukowychwzakresiewieloaspektowegoaktua-
lizowaniaprocesówedukacji,wychowaniai innychrodzajówuczestnic-
twaspołecznegowzmieniającychsięwarunkachspołeczno-kulturowych
i cywilizacyjnych.
Od2000do2013rokuformułaczasopismamiałacharakteropraco-
wańmonograficznych/tematycznychprzygotowywanychpodnaukową
redakcjąsamodzielnegopracownikanaukowegoWydziałuPedagogiki
i PsychologiiUniwersytetuŚląskiego,specjalistyreprezentującegoob-
szarzainteresowańzzakresupedagogikilubpsychologii,a redaktorem
naczelnymczasopismabyłurzędującyDziekanWydziału.Wroku2012
nastąpiłokilkaistotnychzmianorganizacyjno-merytorycznychzwią-
zanychprzedewszystkimzkoniecznościąspełnieniaprzezczasopismo
„Chowanna”warunkówokreślonychw przepisachdotyczącychparame-
tryzacjiczasopismnaukowych.Wgrudniu2012rokudopełnieniafunkcji
RedaktornaczelnejRadaInstytutuPedagogikipowołałaprof.drhab.Ewę
Syrek.PodjejkierownictwemnowopowołanyZespółRedakcyjny„Cho-
wanny”podjąłwysiłkizmierzającedoosiągnięcianajlepszegowyniku
wocenieparametrycznejczasopism,począwszyodnumeru1 (42)/2014,
któryoddajemydorąkCzytelników.Zmieniłasięmiędzyinnymiszata
graficznaperiodyku.Waktualnejformuleczasopismaznalazłysiętrzy
podstawowedziały:Część monograficzna;Studia i rozprawy;Recenzje,komu-
nikaty, polemiki.Częśćmonograficznaniniejszegonumerupt.Jakość życia
młodego pokolenia w perspektywie psychopedagogicznej i społecznejzostała
przygotowanapodnaukowąredakcjąEwyWysockiej.
Wtymmiejscunależyzaznaczyć,iż„Chowanna”jestaktualnieczaso-
pismemotwartym,cooznacza,żezapraszamypracownikównaukizain-
teresowanychprzedmiotowymizagadnieniamizewszystkichośrodków
akademickichw krajuizagranicądoaplikowaniao publikacjęswoich
naukowychtekstównałamachnaszegoczasopisma.Procedurazwiązana
zdrukowaniemtekstówodpowiadawymaganiomokreślonymwprzepi-
sachoparametryzacjiczasopismnaukowych.Niezmiennie„Chowanna”
jestcenionymźródłemnaukowejwiedzyz zakresunaukspołecznych
i humanistycznych,atekstypublikowanenałamachczasopismastano-
wiąimpulsdorefleksjiiszerokiejdyskusjinadstanemnaukowychowa-
niu,problemamiwspółczesnegokształcenia,wychowania;czasopismo
odlatzajmujepoczesnemiejscewśródnajlepszychpolskichperiodyków
pedagogicznych,aod2014rokuwydawanejestpodpatronatemKomite-
tuNaukPedagogicznychPolskiejAkademiiNauk.Półroczniknaukowy
OdRedakcji
9
„Chowanna”jestwpisanynalistęczasopismpunktowanychwdziedzinie
naukhumanistycznychi społecznych.Zgodniezministerialnymwykazem
czasopismnaukowych(częśćB)zdnia17.12.2013,każdyAutoropublikowa-
negonałamach„Chowanny”artykułuotrzymuje6punktów,któremoże
wpisaćdoswojegodorobkunaukowego.
SzanowniPaństwoCzytelnicy,
zapraszamydolekturyzamieszczonychwtymnumerzetekstówznadzie-
ją,żewzbudząonePaństwazainteresowanie.Zapraszamytakżedopub-
likowaniawłasnychtekstównaukowychnałamachnaszegoczasopisma
orazdoodwiedzeniastronywww.chowanna.us.edu.pl
Recenzenci
RedakcjaogłaszalistęRecenzentówwostatnimnumerzezdanegorokuorazna
stronieinternetowejczasopisma
Dla Autorów
Szczegółoweinformacjedotyczącenadsyłaniatekstóworazprocedurywydawni-
czejznajdująsięnastronieinternetowejczasopisma:www.chowanna.us.edu.pl
Prenumerata
Zamówieniadotycząceprenumeraty„Chowanny”przyjmujeWydawnictwoUni-
wersytetuŚląskiego:zamowienia.wydawnictwo@us.edu.pl
Redakcjatekstówwjęzykupolskim
MagdalenaStarzyk
Redakcjatekstówwjęzykuangielskim
KrystianWojcieszuk
Projektokładkiiszatygraficznej
TomaszGut
Motywgraficznynaokładceistronachtytułowychartykułów
AleksanderHerman
Korekta
MarzenaMarczyk
Łamanie
GrażynaSzewczyk
Copyright©2014by
WydawnictwoUniwersytetuŚląskiego
Wszelkieprawazastrzeżone
ISSN0137-706X
(wersjadrukowana)
ISSN2353-9682
(wersjaelektroniczna)
Wydawca
WydawnictwoUniwersytetuŚląskiego
ul.Bankowa12B,40-007Katowice
www.wydawnictwo.us.edu.pl
e-mail:wydawus@us.edu.pl
WydanieI.Nakład:230+50egz.Ark.druk.23,5.Ark.
wyd.26,5.PapierSoraMattPlus90gvol.1.2
Cena38zł(+VAT)
Drukioprawa:„TOTEM.COM.PLSp.zo.o.”Sp.K.
ul.Jacewska89,88-100Inowrocław
Czasopisma objęte patronatem
Komitetu Nauk Pedagogicznych PAN lub jego zespołów:
Biuletyn Historii WycHoWania
www.historiawychowania.amu.edu.pl/biuletyn.html
cHoWanna
www.chowanna.us.edu.pl
Parezja
Czasopismo Forum Młodych Pedagogów
przy Komitecie Nauk Pedagogicznych PAN
www.parezja.uwb.edu.pl
Pedagogika sPołeczna
http://pedagogium.pl/wydawnictwo/pedagogika-spoleczna.html
ProBlemy Wczesnej edukacji
www.pwe.ug.edu.pl
Przegląd Pedagogiczny
www.przegladpedagogiczny.ukw.edu.pl
rocznik Pedagogiczny
www.staff.amu.edu.pl/~pedszkol/rocznik_pedagogiczny
studia Pedagogiczne
http://spedagogiczne.ptp-pl.org
studia z teorii WycHoWania
http://nowa.chat.edu.pl/skroty/studia_z_teorii_wychowania.htm
Więcej o książce
issn 2353-9682
Cena 38 zł
(+vat)
„Chowanna” została powołana do życia w roku
1929 przez założycieli i pracowników Instytu-
tu Pedagogicznego w Katowicach jako biuletyn
naukowy. Jego tytuł nawiązuje do imienia sło-
wiańskiej bogini opiekującej się dziećmi, rów-
nocześnie jednak wskazując na inspirującą dla
pierwotnej wizji czasopisma rolę monumen-
talnego dzieła Bronisława Ferdynanda Tren-
towskiego Chowanna czyli system pedagogiki
narodowej, jako umiejętności wychowania, nauki
i oświaty, słowem: wykształcenia naszej młodzie-
ży. Rozważania Trentowskiego miały charakter
interdyscyplinarny, uwzględniały problema-
tykę filozoficzną, psychologiczną, społeczną
i historyczną, pedagogiczną i kulturową – profil
czasopisma podąża tropem tego dziedzictwa.
Zespół Redakcyjny
W numerze między innymi
Jakość życia młodego pokolenia
w perspektywie psychopedagogicznej
i społecznej
CHOWANNA
CH
OWA
N
N
A
20
14
to
m 1 (
42)
2014
tom 1 (42)
Chowanna_1.indd 4-6
2015-01-26 23:06:03