1.

Do 50 g wody wsypano 15 g octanu wapnia. Temperatura roztworu wynosi 40ºC.
Otrzymano roztwór:

A)

nasycony,

B) nienasycony,

C) przesycony,

D) nie da się określić na podstawie tych danych, jaki to roztwór

Zimą, podczas gołoledzi, oblodzoną drogę posypuje się chlorkiem sodu, w wyniku czego

lód topnieje
2.

Opisane zjawisko można wyjaśnić następująco:

A)

tworzy się roztwór, którego temperatura krzepnięcia jest wyższa niż temperatura

krzepnięcia rozpuszczalnika,

B)

powstaje roztwór, którego temperatura krzepnięcia jest niższa niż temperatura

krzepnięcia rozpuszczalnika,

C)

tworzy się roztwór nasycony,

D)

tworzy się nowy związek chemiczny.

3.

Przeanalizuj zamieszczone poniżej dane i odpowiedz na pytania:



Jakie roztwory otrzymamy po ochłodzeniu nasyconych w temp. 60°C roztworów obu

substancji do temperatury 20°C?

Temp

[°C]

Rozpuszczalność

[g / 100 g H

2

O]

Ca (OH)

2

KNO

3

0

1, 85

13, 3

20

1, 65

31, 6

40

1, 41

69, 9

60

1, 16

110, 0

Roztwór Ca

(OH)

2

roztwór KNO

3

A)

nasycony

nasycony

B)

nienasycony

nienasycony

C)

nienasycony

nasycony

D)

nasycony

nienasycony



Której z substancji: Ca (OH)

2

czy KNO

3

rozpuści się więcej w 200 g wody w

temperaturze 40°C?

4.

Podczas spalania węgla na potrzeby energetyki powstają pyły, które zaliczane są do
pierwotnych zani

eczyszczeń powietrza. Pyły nie zatrzymywane przez urządzenia

odpylające wydostają się z atmosfery i tworzą dymy zanieczyszczające środowisko
naturalne . Dym jest układem dyspersyjnym.



Określ, który składnik dymu jest fazą rozpraszającą (dyspersyjną), a który fazą

rozproszoną (zdyspergowaną)

5.

W tabeli przedstawiono rozpuszczalność chlorku potasu:



Określ, jaki roztwór (nasycony, nienasycony) powstanie jeżeli rozpuści się 16g

chlorku potasu w 50g wody w temperaturze 298K

6.

Przygotowano następujące mieszaniny. Dokonaj klasyfikacji tych układów:

7.

Poniższa tabela przedstawia zależność rozpuszczalności chlorku potasu od
temperatury.



Zaprojektuj doświadczenie prowadzące do otrzymania nasyconego roztworu

chlork

u potasu w temperaturze 20°C.

8.

Herbata jest w naszej diecie ważnym źródłem fluoru. Pierwiastek ten

A. zapobiega próchnicy zębów

B. jest potrzebny do wytwarzania

hormonów tarczycy
C.

jest składnikiem hemoglobiny

D.

przyspiesza gojenie się ran

9. Do herb

aty wsypano cukier. Wskaż zdanie informujące, kiedy cukier rozpuści się

najszybciej.

A.

Po wsypaniu do gorącej herbaty drobnoziarnistych kryształków cukru i

zamieszaniu.
B.

Po wsypaniu do gorącej herbaty grubych kryształków cukru i

zamieszaniu.
C. Podczas mieszania cukru drobnokrystalicznego w herbacie o
temperaturze pokojowej.
D. Podczas mieszania cukru grubokrystalicznego w zimnej herbacie.

10.

Szklanka herbaty posłodzona jedną łyżeczką cukru to:

A. związek chemiczny

B. roztwór nasycony

C. mieszanina

D. zawiesina

11.

W 100 g wody w temperaturze 30ºC rozpuszcza się maksymalnie:

A. 40 g KNO

3

.

B. 25 g CuSO

4

.

C. 25 g KNO

3

.

D. 40 g CuSO

4

.

12.

W jakiej najniższej temperaturze 60 g saletry potasowej rozpuści się całkowicie w

100 g wody?

A.

40ºC

B.

50ºC

C. 6

0ºC

D.

105ºC

13.

W dwóch naczyniach sporządzono dwa roztwory wodne o temperaturze 80ºC każdy.

W tym celu w pierwszym naczyniu umieszczono 40 g CuSO

4

i 100 g wody, a w drugim

naczyniu umieszczono 40 g KNO

3

i 100 g wody. W obu naczyniach składniki

wymieszano. Otrzymano:

A.

nasycony roztwór KNO

3

i nasycony roztwór CuSO

4

.

B.

nasycony roztwór KNO

3

i nienasycony roztwór CuSO

4

.

C.

nienasycony roztwór KNO

3

i nasycony roztwór CuSO

4

.

D.

nienasycony roztwór KNO

3

i nienasycony roztwór CuSO

4

.

14.

15. Po odparow

aniu niewielkiej ilości klarownej cieczy pobranej z Jeziora Wigry, na

szkiełku zegarkowym pozostał biały osad. Świadczy to o tym, że ciecz poddana
analizie jest:

A. pierwiastkiem chemicznym.

B.

związkiem chemicznym.

C.

mieszaniną jednorodną.

D. mieszanin

ą niejednorodną.

Informacje do zadań 16 – 19.

Wykres przedstawia zależność rozpuszczalności dwutlenku węgla w wodzie od

temperatury.

16.

Ile najwięcej gramów dwutlenku węgla można rozpuścić w 100 g wody o
temperaturze 10°C?

A. 50

B. 30

C. 0,3

D. 0,2

17.

100 g wody o temperaturze 5°C nasycono dwutlenkiem węgla. Ile gramów CO

2

wydzieli się w postaci gazu, gdy ten roztwór ogrzejemy do temperatury 30°C?

A. 0,1

B. 0,2

C. 0,3

D. 0,4

18.

Jeśli temperatura wody rośnie, to rozpuszczalność CO

2

:

A.

rośnie

B. maleje

C.

nie zmienia się D. jest stała

19.

Do dwóch jednakowych butelek nalano taką samą ilość gazowanej wody mineralnej
(nasyconej CO

2

), schłodzonej do temperatury 10°C. Obie butelki zamknięto

szczelnie jednakowymi balonami i zanurzono w naczyniach z wodą o różnych
temperaturach, tak jak ilustruje rysunek. Który balon bardziej zwiększy swoją
objętość?

A.

Pierwszy balon bardziej zwiększy objętość.

B.

Żaden nie zwiększy swojej objętości.

C.

Oba jednakowo zwiększą objętość.

D.

Drugi balon bardziej zwiększy objętość.

20.

W tabeli przedstawiono rozpuszczalność w wodzie dwóch soli w zależności od
temperatury.

Uzupełnij kolejne zdania I, II, III i IV, posługując się określeniami z poniższego

zbioru:

KCl,

KNO

3

,

nasycony,

nienasycony,

ochłodzić, ogrzać,

dodać sól.

I.

Solą lepiej rozpuszczalną w wodzie, w temperaturze 293 K jest

....................................

II. Rozpuszczając 60 g KNO

3

w 100 g wody o temperaturze 313 K otrzymamy

roztwór .....

III. W celu przeprowadzenia nasyconego roztworu KNO

3

w roztwór nienasycony

tej soli należy go ..........................

IV. Aby wytrącić osad KCl z nasyconego roztworu tej soli należy ten roztwór

....................

21.

Podaj, w jakiej kolejności i przy pomocy jakich metod wydzielisz chlorek sodu i
piasek z mieszaniny piasku i wodnego roztworu chlorku sodu.



Najpierw wydzielam: ...........................................



Następnie wydzielam: ........................................



Zastosowane metody: ........................................

22. W

120 g wody w temperaturze 80°C rozpuszczono 60 g chlorku amonu.

Z wykresu

rozpuszczalności odczytaj i zapisz, jaka jest rozpuszczalność chlorku

amonu w tej temperaturze oraz podaj, czy powstał roztwór nasycony czy nienasycony.

23.

Korzystając z zamieszczonego wyżej wykresu rozpuszczalności, uzupełnij poniższe
zdanie, wpisując w miejsce kropek „większa” lub „mniejsza” oraz podając nazwę
odpowiedniej substancji.

W

temperaturze

40

o

C

rozpuszczalność

chlorku

amonu

jest

..............................................

niż rozpuszczalność chlorku sodu i ............................................ niż azotanu(V)

potasu.

W tej temperaturze rozpuszczalność ......................... jest największa.

Informacja do zadań 24, 25.

Przeanalizuj zamieszczone poniżej dane.

24. Podaj,

której substancji: Ca(OH)

2

czy KCl rozpuści się więcej w temperaturze 60

0

C?

25.

Określ, jaki roztwór powstanie, nasycony czy nienasycony, jeśli w 100 gramach
wody rozpuścimy 35 gramów KCl w temperaturze 40

0

C?

Informacje do zada

ń 26, 27.

Wykres przedstawia zale

żność rozpuszczalności wybranych związków wapnia w

wodzie od temperatury.

26. Ile co najwy

żej gramów wodorotlenku wapnia można rozpuścić w 1000 g wody

w

temperaturze 20ºC?

A. 2,6

B. 0,26

C. 0,16

D. 1,6

27.

Które zdanie jest prawdziwe?

A. Rozpuszczalno

ść związków wapnia rośnie ze wzrostem temperatury.

B. Przy podnoszeniu si

ę temperatury od 0ºC do 20ºC rozpuszczalność

siarczanu(VI) wapnia ro

śnie, a wodorotlenku wapnia maleje.

C. Rozpuszczalno

ść siarczanu(VI) wapnia w temperaturze 0ºC i 60ºC jest taka

sama.

D. Rozpuszczalno

ść wodorotlenku wapnia jest odwrotnie proporcjonalna do

temperatury.
28.

Do czterech probówek wlano po kilka cm

3

wody destylowanej, a następnie do

probówki I wsypano trochę chlorku wapnia, do probówki II – kilka kryształów
sacharozy, do prob

ówki III wprowadzono trochę etanolu, a do probówki IV –

odrobinę białka jaja kurzego. Zawartość każdej probówki energicznie wymieszano.

a)

Podaj numer probówki, w której nie otrzymano roztworu właściwego.

b) Nazwij metodę, za pomocą której można wydzielić sól znajdującą się w

probówce I.

29.

Uzupełnij zdanie:

Gdy podczas rozpuszczania ciała stałego wodzie podwyższymy temperaturę,

najczęściej

rozpusz

czalność ciała .................... natomiast rozpuszczalność ciała gazowego

..............

30. Zaproponu

j sposób rozdzielenia mieszaniny soli kuchennej i piasku. Podaj kolejność

wykonywanych czynności.

Informacja do zadań 31. i 32.

Poniższa tabela zawiera dane dotyczące rozpuszczalności dwóch substancji

chemicznych w wodzie, w różnych temp.

31. Jakie roztwory

otrzymamy po ochłodzeniu nasyconych w temp. 60°C roztworów obu

substancji (Ca(OH)

2

oraz KNO

3

) do temp. 40°C.

32.

Napisz, której substancji, Ca(OH)

2

czy KNO

3

, rozpuści się więcej w 50 g wody w

temperaturze 20°C.

33.

W dwóch probówkach znajdują się substancje chemiczne: w jednej 20 g chlorku sodu
(NaCl), w drugiej 30 g azotanu(V) potasu (KNO

3

). Do obu probówek dodano po 100

gramów wody. Korzystając z wykresu rozpuszczalności, ustal, czy któraś substancja
rozpuści się całkowicie w 100 g wody w temperaturze 40°C.

34.

W czasie katastrof tankowców ropa przedostaje się do mórz i oceanów. Dlaczego nie
opada ona na dno, lecz utrzymuje się na powierzchni.

35.

W poniższej tabeli podano rozpuszczalność dwóch substancji: Li

2

CO

3

i K

2

SO

4

w

wodzie w różnych temperaturach.



Określ, jakie roztwory otrzymamy, jeśli ochłodzimy nasycone w temperaturze
60°C roztwory Li

2

CO

3

i K

2

SO

4

do temperatury 20°C.

36.

W poniższej tabeli podano wartości rozpuszczalności w wodzie różnych gazów w
przedziale temperatur od 0° do 80°C.

Cz

asami podczas upałów można zaobserwować w zbiornikach wodnych śnięte ryby.

Jaka może być tego przyczyna.



37.

Tlenek siarki(IV) oraz tlenek węgla(IV) to dwa tlenki, które przyczyniają się do
powstawania tzw. kwaśnych deszczów. Napisz i uzasadnij, który z tych gazów w
większym stopniu przyczynia się do degradacji środowiska naturalnego.

38.

Wskaż zdania prawdziwe:

I

Efekt Tyndalla to zjawisko pozwalające na odróżnienie układów koloidalnych od

roztworów właściwych.

II Ze wzrostem temperatury rozpuszczalność większości ciał stałych, cieczy i gazów
wzrasta.

III Nie istnieje taki układ koloidalny, którego fazą rozproszoną i rozpraszającą jest gaz.

IV Ze wzrostem temperatury rozpuszczalność większości ciał stałych wzrasta, a gazów
maleje.

A. tylko I

B. III i IV C. I, II, IV D. I, III, IV

39.

Uzupełnij podane zdania:

Efekt Tyndalla stanowi jedną z najbardziej charakterystycznych właściwości

roztwo

rów

..........................(1). Przykładem koloidu, w którym fazą dyspersyjną

(rozpraszającą) i

fazą

zdyspergowaną

(rozproszoną)

jest

ciecz,

może

być

.................................(2).

40.

Na podstawie wykresów rozpuszczalności gazów w wodzie podaj, ile gramów amo-
niaku rozpuści się w 100 g wody w temperaturze 313K.

41.

Na podstawie analizy wykresów krzywych rozpuszczalności napisz, który gaz w tem-
peraturze 293K charakteryzuje się większą rozpuszczalnością w wodzie - amoniak
czy chlorowodór.

42.

Na podstawie wykresu określ, jak zmienia się rozpuszczalność SO

2

(wzrasta czy ma-

leje), gdy temperaturę układu obniżymy z 323 K do 293 K.