blo g.t yczko wski.co m
http://blo g.tyczko wski.co m/2013/01/das-passiv-stro na-bierna-w-jezyku-niemieckim/
Das Passiv - strona bierna w języku niemieckim | Blog o
języku niemieckim
Autor:
Das Passiv – strona bierna w języku niemieckim
Kategoria:
Już od dłuższego czasu zbierałem się do opisania na blogu problemu
tworzenia strony biernej w języku niemieckim i w końcu
postanowiłem ten plan zrealizować. Das Passiv, bo tak określa się
stronę bierną po niemiecku, jest dosyć rozbudowanym tematem,
którego lepiej nie omawiać w jednym wpisie, więc rozbiję to na kilka
mniejszych artykułów, abyście mogli łatwiej to wszystko ogarnąć. Temat
ten jest bardzo ważny, gdyż Niemcy znacznie częściej niż Polacy
tworzą stronę bierną. Dzisiaj powiem krótko o podstawowych
zagadnieniach i o tym, co jest w stronie biernej najważniejsze.
Zaczynajmy więc.
Aby poprawnie tworzyć zdania w stronie biernej, musicie koniecznie
znać odmianę czasownika posiłkowego werden – być, stać się,
zostać. Przypomnę tę odmianę:
ich werde
du wirst
er, sie, es wird
wir werden
ihr werdet
sie, Sie werden
Należy też znać odmianę tego czasownika w czasie przeszłym Imperfekt/Präteritum. Oto ona:
ich wurde
du wurdest
er, sie, es wurde
wir wurden
ihr wurdet
sie, Sie wurden
Aby umieć tworzyć Passiv w czasach Perfekt i Plusquamperfekt, musicie też przypomnieć sobie
odmianę czasownika posiłkowego sein – być w dwóch czasach: Präsens (teraźniejszy)
i Imperfekt/Präteritum (przeszły prosty). Odmiany te wyglądają następująco:
Präsens – czas teraźniejszy
ich bin
du bist
er, sie, es ist
wir sind
ihr seid
sie, Sie sind
Imperfekt/Präteritum – czas przeszły prosty
ich war
du warst
er, sie, es war
wir waren
ihr wart
sie, Sie waren
Dopełnieniem strony biernej jest, obok czasowników posiłkowych, imiesłów czasu przeszłego (tzw.
Partizip II/Partizip Perf ekt/3-cia f orma czasownika itd.). Na blogu znajdziecie obszerną
, zapraszam do zapoznania się z nią.
Całe to zamieszanie da się sprowadzić do względnie prostego równania:
Passiv = werden + Partizip II
To słowem krótkiego wstępu. Przejdźmy teraz do przykładowych zdań w stronie czynnej (Aktiv) i biernej
(Passiv), pokazujących zasady budowy tej drugiej f ormy.
Aktiv – strona czynna
Passiv – strona bierna
Aktiv/Passiv Präsens
Die Mutter kocht das Essen.
Das Essen wird von der Mutter gekocht.
Aktiv/Passiv Imperfekt/Präteritum
Die Mutter kochte das Essen.
Das Essen wurde von der Mutter gekocht.
Aktiv/Passiv Perfekt
Die Mutter hat das Essen gekocht.
Das Essen ist von der Mutter gekocht
worden.
Aktiv/Passiv Plusquamperfekt
Die Mutter hatte das Essen gekocht.
Das Essen war von der Mutter gekocht
worden.
Aktiv/Passiv Futur I
Die Mutter wird das Essen kochen.
Das Essen wird von der Mutter gekocht
werden.
Aktiv/Passiv Futur II (bardzo rzadko stosowana forma)
Die Mutter wird das Essen gekocht haben.
Das Essen wird von der Mutter gekocht
worden sein.
Jak widać na powyższych przykładach, podmiot zdania w stronie czynnej staje się sprawcą
czynności w zdaniu w stronie biernej, zaś dopełnienie w bierniku ze zdania w stronie czynnej
(das Essen) staje się podmiotem zdania w mianowniku w stronie biernej. Należy tutaj więc
podkreślić, że stronę bierną Passiv tworzy się od większości czasowników, po których dopełnienie stoi
w bierniku (Akkusativ), np.: machen – robić, besuchen – odwiedzać, lesen – czytać, schreiben – pisać,
hören – słuchać, legen – kłaść, stellen – stawiać, kochen – gotować, malen – malować, zeichnen – rysować,
kaufen – kupować, verkaufen – sprzedawać itd.
Istnieją też pewne grupy czasowników, od których nie tworzymy strony biernej w języku niemieckim.
Są to np.:
czasowniki modalne (możliwe jest natomiast tworzenie strony biernej z czasownikami modalnymi,
ale o tym innym razem),
czasowniki zwrotne,
czasowniki, które wyrażają posiadanie (np.: haben – mieć, bekommen – otrzymywać, besitzen –
posiadać),
czasowniki bezosobowe z es (np.: es gibt, es regnet, es hagelt, es schneit itp.),
czasowniki, które wyrażają miary czy koszty (np.: kosten – kosztować, enthalten – zawierać,
wiegen – ważyć itp.).
Następnym razem zajmę się omówieniem zasad tworzenia strony biernej Passiv z czasownikami
modalnymi. Tymczasem postarajcie się przekształcić poniższe zdania na stronę bierną. Odpowiedzi
możecie zapisać w komentarzach, sprawdzę je.
1. Die Kinder schreiben eine Klassenarbeit.
2. Der Lehrer hat die Schüler begrüßt.
3. Ich schrieb einen Brief .
4. Der Vater baute das Haus.
5. Meine Eltern ruf en mich of t an.
6. Der Opa hört Musik.
7. Paul hat ein neues Auto gekauf t.
8. Die Großeltern hatten ihre Wohnung verkauf t.
9. Der Mechaniker repariert das Auto.
10. Das Kind f ragt seine Mutter.