background image

(art. 28 ust. 1 pkt. 1 UoR) 

--> aktywa i pasywa wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy w sposób następujący: 
1) środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne – wg cen nabycia lub kosztów 
wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych, 
pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także odpisy z tytułu trwałej 
utraty wartości. 

(art. 31 ust. 3 UoR) 

--> wartość początkowa oraz dotychczas dokonane od środków trwałych odpisy 
amortyzacyjne lub umorzeniowe mogą, na podstawie odrębnych przepisów, ulegać 
aktualizacji wyceny
. Ustalona w wyniku aktualizacji wyceny wartość księgowa netto środka 
trwałego nie powinna być wyższa od wartości godziwej, której odpisanie w przewidywanym 
okresie jego dalszego używania jest ekonomicznie uzasadnione.  

(art. 31 ust. 4 UoR) 

--> powstałą na skutek aktualizacji wyceny różnicę wartości netto środków trwałych, o której 
mowa w ust. 3, odnosi się na kapitał z aktualizacji wyceny i nie może ona być przeznaczona 
do podziału. Kapitał z aktualizacji wyceny podlega, z zastrzeżeniem art. 32 ust. 5, 
zmniejszeniu o różnicę z aktualizacji wyceny uprzednio zaktualizowanych zbywanych lub 
zlikwidowanych środków trwałych. Różnica ta wpływa na kapitał zapasowy lub inny o 
podobnym charakterze, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej.    

(par. 29 MSR 16) 

--> jednostka dokonuje wyboru zasady (polityki) rachunkowości dotyczącej sposobu wyceny 
opartego albo na cenie nabycia lub koszcie wytworzenia zgodnie z par. 30, albo na wartości 
przeszacowanej, zgodnie z par. 31. Wybraną zasadę stosuje się wobec całej grupy 
rzeczowych aktywów trwałych.  

(par. 30 MSR 16) 

-->  po początkowym ujęciu pozycji rzeczowych aktywów trwałych jako składnika aktywów, 
wykazuję się ją wg ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonego o umorzenie oraz 
o zakumulowane odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości narastająco.  

(par. 31 MSR 16) 

--> po początkowym ujęciu pozycji rzeczowych aktywów jako składnika aktywów, której 
wartość godziwą można wiarygodnie ustalić, pozycję taką wykazuję się w wartości 
przeszacowanej, stanowiącej jej wartość godziwą na dzień przeszacowania
, pomniejszoną 
o kwotę późniejszego umorzenia i późniejszych odpisów aktualizujących z tytułu utraty 
wartości narastająco. Przeszacowania przeprowadza się na tyle regularnie, aby wartość 
bilansowa nie różniła się w sposób istotny od wartości, która zostałaby ustalona przy 
zastosowaniu wartości godziwej na dzień bilansowy.  

(par. 37 MSR 16) 

--> grupę rzeczowych aktywów trwałych tworzą aktywa o podobnym rodzaju i zastosowaniu 
w działalności jednostki gospodarczej. Przykłady odrębnych grup stanowią: 

background image

grunty, budynki i budowle, maszyny, statki, samoloty, pojazdy mechaniczne, meble i 
instalacje, wyposażenie biurowe.
  

(par. 39 MSR 16) 

--> jeżeli wartość bilansowa składnika aktywów wzrosła wskutek aktualizacji wyceny, 
zwiększenie zalicza się bezpośrednio do kapitału własnego jako nadwyżkę z aktualizacji 
wyceny
. Nadwyżkę tę jednak ujmuję się w ciężar rachunku zysków i strat do wysokości 
spadku wartości z tytułu przeszacowania tego samego składnika aktywów, który został 
poprzednio ujęty w ciężar rachunku zysków i strat. 

(par. 40 MSR 16) 

--> jeżeli wartość bilansowa składnika aktywów zmniejszyła się w skutek przeszacowania, 
zmniejszenie ujmuje się jako koszt danego okresu. Jednakże zmniejszenie wynikające z 
aktualizacji wyceny bezpośrednio rozlicza się z odnośną nadwyżką z aktualizacji wyceny w 
zakresie, w jakim zmniejszenie nie przewyższa kwoty figurującej jako nadwyżka z aktualizacji 
wyceny dotyczącej tego samego składnika aktywów.  
 

Zadanie dodatkowe 

 
Wart. początkowa = 100.000 zł  
Amortyzacja liniowa – 10 lat  
Wart. godziwa:  

 

po 2 roku = 85.000 zł  

 

po 4 roku = 62.000 zł  

 

po 6 roku = 37.000 zł  

 

po 8 roku = 19.000 zł  

 

Rozwiązanie 
 

 

 

  po 2 roku = 85.000 zł  

100.000 zł : 10 lat = 10.000 zł / 1 rok  
100.000 zł – 20.000 zł = 80.000 zł 

  po 6 roku = 37.000 zł  

62.000 zł : 6 lat = 10.333,33 zł / 1 rok 
62.000 zł – 20.667 = 41.333 zł  

  po 4 roku = 62.000 zł 

85.000 zł : 8 lat = 10.625 zł / 1 rok 
85.000 zł – 21.250 zł = 63.750 zł 

  po 8 roku = 19.000 zł  

37.000 zł : 4 lata = 9.250 zł / 1 rok 
37.000 zł – 18.500 zł = 18.500 zł  

 

background image

 

Założenie 5 

 

1 stycznie 200X r. jednostka posiada środki trwałe, które zgodnie z odrębnymi przepisami 
podlegają aktualizacji (należy zastosować następujące współczynniki aktualizacji): 
 
Środek trwały A:  
 

 

wartość początkowa 10.000 zł, umorzenie 2.000 zł  

 

współczynnik aktualizacji 1,2 

 
Środek trwały B: 
 

 

wartość początkowa 50.000 zł, umorzenie 5.000 zł  

 

współczynnik aktualizacji 1,5  

 
Wartość godziwa środków trwałych została określona na następującym poziomie: 
 

 

środek trwały A – 10.000 zł  

 

środek trwały B – 63.000 zł 

 

Polecenie 

 

1.  Zaksięgować aktualizację wartości środków trwałych wg UoR i MSR 16 

 

Rozwiązanie 
 

 

wg UoR środek trwały A  

 
Wart. godziwa >= wart. po aktualizacji --> 10.000 zł > 9.600 zł 
10.000 zł x 1,2 = 12.000 zł  
2.000 zł x 1,2 = 2.400 zł  
 

 

 
 
 

background image

 

 

wg UoR środek trwały B  

 
Wartość godziwa >= wart. po aktualizacji  --> 63.000 zł >≠ 67.500 zł  
50.000 zł x  1,5 = 75.000 zł  
5.000 zł x 1,5 = 7.500 zł 
 

            

                           

   

         

                   

       

 
50.000 zł x 1,4 = 70.000 zł  
5.000 zł x 1,4 = 7.000 zł  
 

 

 

 

wg par. 35a MSR 16 środek trwały A 

 

(par. 35a MSR 16) 

--> jeżeli pozycja rzeczowych aktywów trwałych jest przeszacowana, umorzenie w dniu 
przeszacowania jest: 
a) proporcjonalnie przeliczane w związku ze zmianą wartości bilansowej brutto składnika 
aktywów
, tak, aby wartość bilansowa składnika aktywów po przeszacowaniu równała się 
jego przeszacowanej wartości. Metodę tę stosuję się często wówczas, kiedy składnik 
aktywów przeszacowuje się za pomocą współczynnika do określania wysokości 
zamortyzowanego kosztu zastąpienia.  
 
10.000 zł : 8.000 zł = 1,25 
10.000 zł x 1,25 = 12.500 zł  
2.000 zł x 1,25 = 2.500 zł  
 

 

 
Środek trwały B wg par. 35a MSR 16 --> nie zachodzi żadna zmiana (tak samo jak w UoR) 
 
Środek trwały A wg par. 35b MSR 16 --> nic się nie zmienia 
 

background image

Środek trwały B wg par. 35b MSR 16 
 

(par. 35b MSR 16) 

--> jeżeli pozycja rzeczowych aktywów trwałych jest przeszacowana, umorzenie w dniu 
przeszacowania jest

b) odliczane od wartości bilansowej brutto składnika aktywów, a jego wartość netto jest 
przekształcana do wartości przeszacowanej składnika aktywów. Metodę tę stosuję się na 
przykład w odniesieniu do budynków.