©

Scania CV AB 1998, Sweden

18:01-51

Wydanie 1

pl

Drzwi

Opis dzia³ania

1 711 129

103 440

2

© Scania CV AB 1998, Sweden

Spis treœci

Wiadomoœci ogólne

...................................................................3

Kontrola drzwi

Podwójne drzwi wyjœciowe ...........................3

Sterowanie drzwiami wyjœciowymi ................4

Reaguj¹cy brzeg, drzwi wyjœciowe.................5

Drzwi wejœciowe ..........................................6

Sterowanie drzwiami wejœciowymi.................7

Reaguj¹cy brzeg, drzwi wejœciowe.................9

1810f13o.mkr

©

Scania CV AB 2000, Sweden

3

Wiadomoœci

ogólne

Uk³ad manewrowania drzwiami jest uk³adem

elektropneumatycznym. Sterowanie

prac¹ manewrow¹ odbywa siê elektrycznie,

za poœrednictwem zaworów elektomagnetycz

nych. Po podaniu napiêcia na zawory drzwi

otwieraj¹ siê i pozostaj¹ otwarte dopóty,

dopóki utrzymywane jest napiêcie; po

wy³¹czeniu napiêcia drzwi zamykaj¹ siê. Pracê

otwierania i zamykania drzwi wykonuje

sprê¿one powietrze.
Sterowanie drzwiami mo¿e odbywaæ siê w

wykonaniu rêcznym lub automatycznym, przy

pewnej liczbie opcjonalnych mo¿liwoœci.

Kierowca mo¿e zawsze otworzyæ drzwi rêcz

nie, za pomoc¹ wy³¹cznika ze sprê¿yn¹

powrotn¹, oddzielnego dla ka¿dych drzwi.
Manewrowanie przednimi drzwiami autobusu

odbywa siê z miejsca kierowcy, za pomoc¹

prze³¹cznika manewrowego. Wygl¹d i

dzia³anie takiego prze³¹cznika zale¿¹ od tego,

czy autobus wyposa¿ony jest w pojedyncze,

czy w podwójne drzwi, jak równie¿ od ró¿nych

rynków i wymagañ klientów.
W celu u³atwienia pracy kierowcy wiêkszoœæ

autobusów wyposa¿ona jest w automatykê

drzwi i uk³ad nadzorowania drzwi œrodkowych

i tylnych (wyjœciowych).
Wyposa¿enie to umo¿liwia np. automatyczne

otwarcie drzwi wyjœciowych gdy otwieraj¹ siê

drzwi przednie, a pasa¿erowie daj¹ odpo

wiedni sygna³, lub gdy wciœniêty jest przycisk

"Otwieranie automatyczne" na tablicy

prze³¹czników. Jeœli drzwi wyjœciowe maj¹

byæ wykorzystane w celu wniesienia do auto

busu lub wyniesienia wózka dla dziecka, mog¹

one byæ otwarte rêcznie przez kierowcê lub

przez u¿ycie przycisku wózka dla dziecka, na

zewn¹trz autobusu.

Ca³e sterowanie drzwiami i nadzór za nimi

odbywa siê za poœrednictwem uk³adu elektro

nicznego (tzw. uk³adu wêz³owego).
Uk³ad wêz³owy steruje równie¿ reaguj¹cym na

prêdkoœæ uk³adem bezpieczeñstwa (drzwi

wyjœciowe nie mog¹ otworzyæ siê, gdy prêd

koœæ przekracza 5 km/h), oraz "reaguj¹cymi

brzegami", w które wyposa¿one s¹ drzwi.
Drzwi za osi¹ tyln¹ nie mog¹ otworzyæ siê,

jeœli otwarta jest klapa prawej os³ony silnika,

co ma na celu unikniêcie zderzenia drzwi z

klap¹. Dotyczy to równie¿ drzwi za osi¹

przedni¹, jeœli autobus ma klapê baga¿nika.

4

©

Scania CV AB 2000, Sweden

1810f13o.mkr

Kontrola drzwi

Podwójne drzwi wyjœciowe

Kierowca mo¿e za¿¹daæ, by drzwi wyjœciowe

otwiera³y siê automatycznie lub rêcznie, w

zale¿noœci od specyfikacji pojazdu.
Otwieranie automatyczne odbywa siê w przy

padku:

•

gdy wciœniêto przycisk sygna³u wysiadania

i otwar³y siê któreœ z drzwi wejœciowych,

•

gdy jedna z fotokomórek przerywa obwód i

któreœ z drzwi wejœciowych s¹ otwarte,

•

gdy drzwi wejœciowe s¹ zamkniête, hamu

lec drzwiowy jest w³¹czony i jedna z foto

komórek przerywa obwód lub przycisk

sygna³u wysiadania jest wciœniêty.

Mechanizmy drzwi umieszczone s¹ na pó³ce

elementów nad drzwiami, za otwieran¹ klap¹.
Elementami uk³adu s¹:

1

Si³ownik powietrzny, lewy

2

Dwa zawory czu³e na nacisk, dla

reaguj¹cego brzegu

3

Dwa zawory czu³e na nacisk, dla

reaguj¹cego brzegu

4

Si³ownik powietrzny, prawy

5

Zawory elektromagnetyczne

6

Zawór miêkkiego startu

7

Zawór przekaŸnikowy

8

Fotokomórki

1

2

3

4

5

6

7

8

8

111 139

1810f13o.mkr

©

Scania CV AB 2000, Sweden

5

T³oczyska si³owników powietrznych po³¹czone

s¹ ze zwrotnicami k¹towymi. Osie drzwi osad

zonone s¹ w zwrotnicach k¹towych oraz w dol

nych punktach obrotu w œcianie. Do osi drzwi

przy³¹czone jest górne i dolne ramiê drzwi.
Z p³yt¹ drzwiow¹ ramiona po³¹czone s¹ za

pomoc¹ regulowanych przegubów kulowych.

P³ywa drzwiowa w górnym brzegu po³¹czona

jest z nastawnym ramieniem, które ustala rów

noleg³e po³o¿enie p³yty w stosunku do boku

autobusu.
Pod wp³ywem nacisku t³oczyska oœ drzwi zac

zyna obracaæ siê. Ramiona drzwi, po³¹czone z

osi¹ drzwi i p³yt¹ drzwiow¹, wysuwaj¹ wówc

zas p³ytê z otworu drzwi.
W pierwszej chwili otwierania p³yta drzwiowa

odsuwa siê prosto od boku autobusu. Nastêpnie

przesuwa siê ona na bok od otworu drzwi, a¿

zajmie ca³kowicie otwarte po³o¿enie z boku

autobusu.
Po wewnêtrznej stronie p³yty drzwiowej mo¿e

byæ zamontowany zamek.

6

©

Scania CV AB 2000, Sweden

1810f13o.mkr

Sterowanie drzwiami wyjœciowymi
W przypadku braku napiêcia zawory elektro

magnetyczne 2 i 3 podaj¹ do si³owników 1

sprê¿one powietrze, tak ¿e przednia i tylna p³yta

drzwiowa zamykaj¹ siê.
Zawór miêkkiego startu 4 zapewnia ostro¿ny

ruch p³yty drzwiowej po tym, jak w si³ownikach

spad³o ciœnienie powietrza.
Zawór otwierania awaryjnego 6 (zawór serwi

sowy) s³u¿y do zwalniania p³yty drzwiowej w

zwi¹zku z potrzebami obs³ugi itp. Zawór ten

umieszczony jest obok pó³ki elementów. Fran

cuskie autobusy maj¹ równie¿ jeden zawór

otwierania awaryjnego od strony zewnêtrznej.

Sta³e reduktory 7 steruj¹ prêdkoœci¹ zamykania

p³yty drzwiowej.
Pó³ka drzwiowa po³¹czona jest z uk³adem

sprê¿onego powietrza autobusu za poœrednict

wem szybkoz³¹cza (obwód serwisowy).
Elementy elektryczne pod³¹czone s¹ jak na

rysunku.

A

B

1

2

3

4

5

6

1

111 137

7

7

A

P³yta drzwiowa, przednia

B

P³yta drzwiowa, tylna

1

Si³ownik powietrzny

2

Zawór elektromagnetyczny

3

Zawór elektromagnetyczny

4

Zawór miêkkiego startu

5

Zawór elektromagnetyczny

6

Zawór otwierania awaryjnego

(zawór serwisowy)

7

Sta³y reduktor

1810f13o.mkr

©

Scania CV AB 2000, Sweden

7

Reaguj¹cy brzeg, drzwi wyjœciowe
Drzwi wyposa¿one s¹ w reaguj¹cy brzeg w gór

nej czêœci p³yty drzwiowej, po aktywowaniu

którego otwieraj¹ siê one ponownie. Oznacza

to, ¿e zamykaj¹ce siê drzwi po aktywowaniu

reaguj¹cego brzegu "odwracaj¹ siê" i otwieraj¹

siê ponownie. Ponowna próba zamkniêcia

nastêpuje po up³ywie 2 s.
Jeœli reaguj¹cy brzeg zostaje aktywowany gdy

drzwi s¹ zamkniête, kierowca alarmowany jest

sygna³em dŸwiêkowym.
W uk³ad reaguj¹cego brzegu wchodzi

wydr¹¿ona gumowa listwa drzwiowa, nape³nio

nia powietrzem.
Czu³oœæ reaguj¹cego brzegu reguluje siê zawo

rem czu³ym na nacisk, na pó³ce drzwiowej dla

odpowiedniej p³yty drzwiowej.
Zawory czu³e na nacisk po³¹czone s¹ giêtkimi

przewodami z gumowymi listwami drz

wiowymi na przednich brzegach p³yt drz

wiowych.

8

©

Scania CV AB 2000, Sweden

1810f13o.mkr

Drzwi wejœciowe
W przypadku podwójnych drzwi wejœciowych

mo¿e otwieraæ siê albo przednia p³yta drzwiowa

(nie dotyczy Francji), albo obie p³yty, przy

czym przednia otwiera siê zawsze wczeœniej ni¿

tylna.
Drzwi mog¹ otworzyæ siê tylko wtedy, gdy

w³¹czony jest hamulec postojowy lub hamulec

drzwiowy.
Tak samo jak w przypadku drzwi œrodkowych i

tylnych, mechanizmy drzwi umieszczone s¹ na

pó³ce elementów nad drzwiami, za otwieran¹

klap¹.

Elementami uk³adu s¹:

1

Si³ownik powietrzny, lewy

2

Zawory elektromagnetyczne. S¹ dwa

zawory, po jednym dla ka¿dego si³ownika

powietrznego.

3

Si³ownik powietrzny, prawy

4

Zawór miêkkiego startu

5

Zawór przekaŸnikowy

6

Zawór czu³y na nacisk (dotyczy Francji)

7

Fotokomórka

Pojedyncze drzwi wejœciowe

Podwójne drzwi wejœciowe

1

4

5

111 138

6

7

2

1

2

3

4

5

104 322

1810f13o.mkr

©

Scania CV AB 2000, Sweden

9

W zasadzie tak¿e t³oczyska si³owników powie

trznych po³¹czone s¹ z osiami drzwi w podobny

sposób jak przy drzwiach œrodkowych i tylnych,

ale drzwi przy otwieraniu poruszaj¹ siê w

odmienny sposób.
Górne ramiê osi drzwi po³¹czone jest z górnym

brzegiem p³yty drzwiowej, a dolne ramiê

drzwi - z dolnym brzegiem p³yty. Prócz tego

jest jeszcze ramiê steruj¹ce, z rolk¹ steruj¹c¹,

przesuwaj¹c¹ siê po szynie pod pó³k¹ ele

mentów, przymocowanej do górnego brzegu

p³yty drzwiowej.
Pod wp³ywem nacisku t³oczyska oœ drzwi zac

zyna siê obracaæ.
Ramiona drzwi obracaj¹ wówczas p³ytê drz

wiow¹ doko³a górnego sterownika drzwi, podc

zas gdy p³yta drzwiowa wchodzi w otwór

drzwi.
W po³o¿eniu otwartym p³yta drzwiowa wchodzi

w otwór drzwi.
W najni¿szej czêœci p³yty drzwiowej umieszc

zony jest zamek, zamontowany od strony

zewnêtrznej, z klamk¹, umo¿liwiaj¹c¹ utrzymy

wanie drzwi w stanie zamkniêtym podczas

ryglowania. Zamek wykonany jest w taki

sposób, ¿e uniemo¿liwia otwarcie w przypadku

w³¹czenia otwierania elektrycznego. (W drz

wiach zamontowany jest mikrowy³¹cznik, z

przewodem do górnej czêœci drzwi, który

zostaje roz³¹czony po zaryglowaniu drzwi).
W górnej czêœci tylnej p³yty drzwiowej

umieszczony jest zamek, zamontowany od

strony wewnêtrznej.
Szyna steruj¹ca stanowi element geometrii

ruchu drzwi i mo¿e byæ regulowana w taki

sposób, by drzwi ustawia³y siê równoleg³e do

boku autobusu.

10

©

Scania CV AB 2000, Sweden

1810f13o.mkr

Sterowanie drzwiami wejœciowymi
Przy braku napiêcia zawory elektromagne

tyczne 2 i 3 zaopatruj¹ si³ownik 1 w sprê¿one

powietrze, tak ¿e przednia p³yta drzwiowa

zamyka siê. Gdy na oba zawory zostanie

podane napiêcie, otwiera siê przednia p³yta drz

wiowa.
Sterowanie tyln¹ p³yt¹ drzwiow¹ odbywa siê w

taki sam sposób.
Zawór miêkkiego startu 4 zapewnia ostro¿ny

ruch p³yty drzwiowej (mo¿e byæ regulowany),

po tym jak w si³ownikach powietrznych spadnie

ciœnienie.
Zawór otwierania awaryjnego 6 (zawór serwi

sowy) s³u¿y do zwolnienia p³yty drzwiowej do

celów serwisowych itp. Jest on umieszczony z

boku pó³ki elementów. Francuskie autobusy

wyposa¿one s¹ równie¿ w zawór otwierania

awaryjnego od zewn¹trz.
Sta³e reduktory 7 steruj¹ prêdkoœci¹ zamykania

p³yty drzwiowej.
Pó³ka drzwiowa po³¹czona jest z uk³adem

sprê¿onego powietrza autobusu za poœrednict

wem szybkoz³¹cza (obwód serwisowy).
Elementy elektryczne pod³¹czone s¹ jak na

rysunku.

Drzwi pojedyncze

A

1

2

3

4

5

6

7

7

111 135

A

P³yta drzwiowa

1

Si³ownik powietrzny

2

Zawór elektromagnetyczny

3

Zawór elektromagnetyczny

4

Zawór miêkkiego startu

5

Zawór elektromagnetyczny

6

Zawór otwierania awaryjnego (zawór serwisowy)

7

Sta³y reduktor

1810f13o.mkr

©

Scania CV AB 2000, Sweden

11

A

B

1

2

3

4

5

6

1

2

3

111 136

7

Drzwi podwójne

A

P³yta drzwiowa, przednia

B

P³yta drzwiowa, tylna

1

Si³ownik powietrzny

2

Zawór elektromagnetyczny

3

Zawór elektromagnetyczny

4

Zawór miêkkiego startu

5

Zawór elektromagnetyczny

6

Zawór otwierania awaryjnego

(zawór serwisowy)

7

Sta³y reduktor

Reaguj¹cy brzeg, drzwi wejœciowe
Reaguj¹cy brzeg w drzwiach wejœciowych wymagany

jest tylko we Francji.
P³yta drzwi wejœciowych ma reaguj¹cy brzeg zarówno

na przednim, jak i na tylnym skraju.
Reaguj¹ce brzegi na przednich skrajach p³yty drzwio

wej dzia³aj¹ przy zamykaniu tak samo jak w drzwiach

wyjœciowych, z tym wyj¹tkiem, ¿e po otwarciu siê

drzwi pod dzia³aniem reaguj¹cego brzegu musi byæ

wydane polecenie ponownego zamkniêcia.
Jeœli reaguj¹cy brzeg na tylnym skraju p³yty drzwiowej

wskazuje przytrzaœniêcie, drzwi zatrzymuj¹ siê w tym

po³o¿eniu, w którym zosta³o ono wskazane. Aby drzwi

siê otworzy³y, musi byæ wydany nowy rozkaz otwarcia.