©

Scania CV AB 1998, Sweden

18:01-51

Wydanie 1

pl

Drzwi 

Opis dzia³ania 

1 711 129

103 440

2

© Scania CV AB 1998, Sweden

Spis treœci 

Wiadomoœci ogólne 

...................................................................3

Kontrola drzwi 

Podwójne drzwi wyjœciowe ...........................3 

Sterowanie drzwiami wyjœciowymi ................4 

Reaguj¹cy brzeg, drzwi wyjœciowe.................5 

Drzwi wejœciowe ..........................................6 

Sterowanie drzwiami wejœciowymi.................7 

Reaguj¹cy brzeg, drzwi wejœciowe.................9 

1810f13o.mkr

©

 Scania CV AB 2000, Sweden

3

Wiadomoœci 

ogólne

Uk³ad manewrowania drzwiami jest uk³adem 

elektropneumatycznym. Sterowanie 

prac¹ manewrow¹ odbywa siê elektrycznie, 

za poœrednictwem zaworów elektomagnetycz

nych. Po podaniu napiêcia na zawory drzwi 

otwieraj¹ siê i pozostaj¹ otwarte dopóty, 

dopóki utrzymywane jest napiêcie; po 

wy³¹czeniu napiêcia drzwi zamykaj¹ siê. Pracê 

otwierania i zamykania drzwi wykonuje 

sprê¿one powietrze. 
Sterowanie drzwiami mo¿e odbywaæ siê w 

wykonaniu rêcznym lub automatycznym, przy 

pewnej liczbie opcjonalnych mo¿liwoœci. 

Kierowca mo¿e zawsze otworzyæ drzwi rêcz

nie, za pomoc¹ wy³¹cznika ze sprê¿yn¹ 

powrotn¹, oddzielnego dla ka¿dych drzwi. 
Manewrowanie przednimi drzwiami autobusu 

odbywa siê z miejsca kierowcy, za pomoc¹ 

prze³¹cznika manewrowego. Wygl¹d i 

dzia³anie takiego prze³¹cznika zale¿¹ od tego, 

czy autobus wyposa¿ony jest w pojedyncze, 

czy w podwójne drzwi, jak równie¿ od ró¿nych 

rynków i wymagañ klientów. 
W celu u³atwienia pracy kierowcy wiêkszoœæ 

autobusów wyposa¿ona jest w automatykê 

drzwi i uk³ad nadzorowania drzwi œrodkowych 

i tylnych (wyjœciowych). 
Wyposa¿enie to umo¿liwia np. automatyczne 

otwarcie drzwi wyjœciowych gdy otwieraj¹ siê 

drzwi przednie, a pasa¿erowie daj¹ odpo

wiedni sygna³, lub gdy wciœniêty jest przycisk 

"Otwieranie automatyczne" na tablicy 

prze³¹czników. Jeœli drzwi wyjœciowe maj¹ 

byæ wykorzystane w celu wniesienia do auto

busu lub wyniesienia wózka dla dziecka, mog¹ 

one byæ otwarte rêcznie przez kierowcê lub 

przez u¿ycie przycisku wózka dla dziecka, na 

zewn¹trz autobusu.

Ca³e sterowanie drzwiami i nadzór za nimi 

odbywa siê za poœrednictwem uk³adu elektro

nicznego (tzw. uk³adu wêz³owego).
Uk³ad wêz³owy steruje równie¿ reaguj¹cym na 

prêdkoœæ uk³adem bezpieczeñstwa (drzwi 

wyjœciowe nie mog¹ otworzyæ siê, gdy prêd

koœæ przekracza 5 km/h), oraz "reaguj¹cymi 

brzegami", w które wyposa¿one s¹ drzwi. 
Drzwi za osi¹ tyln¹ nie mog¹ otworzyæ siê, 

jeœli otwarta jest klapa prawej os³ony silnika, 

co ma na celu unikniêcie zderzenia drzwi z 

klap¹. Dotyczy to równie¿ drzwi za osi¹ 

przedni¹, jeœli autobus ma klapê baga¿nika.

4

©

 Scania CV AB 2000, Sweden

1810f13o.mkr

Kontrola drzwi

Podwójne drzwi wyjœciowe

Kierowca mo¿e za¿¹daæ, by drzwi wyjœciowe 

otwiera³y siê automatycznie lub rêcznie, w 

zale¿noœci od specyfikacji pojazdu.
Otwieranie automatyczne odbywa siê w przy

padku: 

•

gdy wciœniêto przycisk sygna³u wysiadania 

i otwar³y siê któreœ z drzwi wejœciowych,

•

gdy jedna z fotokomórek przerywa obwód i 

któreœ z drzwi wejœciowych s¹ otwarte, 

•

gdy drzwi wejœciowe s¹ zamkniête, hamu

lec drzwiowy jest w³¹czony i jedna z foto

komórek przerywa obwód lub przycisk 

sygna³u wysiadania jest wciœniêty. 

Mechanizmy drzwi umieszczone s¹ na pó³ce 

elementów nad drzwiami, za otwieran¹ klap¹. 
Elementami uk³adu s¹: 

1

Si³ownik powietrzny, lewy

2

Dwa zawory czu³e na nacisk, dla 

reaguj¹cego brzegu

3

Dwa zawory czu³e na nacisk, dla 

reaguj¹cego brzegu

4

Si³ownik powietrzny, prawy

5

Zawory elektromagnetyczne

6

Zawór miêkkiego startu

7

Zawór przekaŸnikowy 

8

Fotokomórki 

1

2

3

4

5

6

7

8

8

111 139

1810f13o.mkr

©

 Scania CV AB 2000, Sweden

5

T³oczyska si³owników powietrznych po³¹czone 

s¹ ze zwrotnicami k¹towymi. Osie drzwi osad

zonone s¹ w zwrotnicach k¹towych oraz w dol

nych punktach obrotu w œcianie. Do osi drzwi 

przy³¹czone jest górne i dolne ramiê drzwi. 
Z p³yt¹ drzwiow¹ ramiona po³¹czone s¹ za 

pomoc¹ regulowanych przegubów kulowych. 

P³ywa drzwiowa w górnym brzegu po³¹czona 

jest z nastawnym ramieniem, które ustala rów

noleg³e po³o¿enie p³yty w stosunku do boku 

autobusu. 
Pod wp³ywem nacisku t³oczyska oœ drzwi zac

zyna obracaæ siê. Ramiona drzwi, po³¹czone z 

osi¹ drzwi i p³yt¹ drzwiow¹, wysuwaj¹ wówc

zas p³ytê z otworu drzwi.
W pierwszej chwili otwierania p³yta drzwiowa 

odsuwa siê prosto od boku autobusu. Nastêpnie 

przesuwa siê ona na bok od otworu drzwi, a¿ 

zajmie ca³kowicie otwarte po³o¿enie z boku 

autobusu. 
Po wewnêtrznej stronie p³yty drzwiowej mo¿e 

byæ zamontowany zamek.

6

©

 Scania CV AB 2000, Sweden

1810f13o.mkr

Sterowanie drzwiami wyjœciowymi 
W przypadku braku napiêcia zawory elektro

magnetyczne 2 i 3 podaj¹ do si³owników 1 

sprê¿one powietrze, tak ¿e przednia i tylna p³yta 

drzwiowa zamykaj¹ siê.
Zawór miêkkiego startu 4 zapewnia ostro¿ny 

ruch p³yty drzwiowej po tym, jak w si³ownikach 

spad³o ciœnienie powietrza.
Zawór otwierania awaryjnego 6 (zawór serwi

sowy) s³u¿y do zwalniania p³yty drzwiowej w 

zwi¹zku z potrzebami obs³ugi itp. Zawór ten 

umieszczony jest obok pó³ki elementów. Fran

cuskie autobusy maj¹ równie¿ jeden zawór 

otwierania awaryjnego od strony  zewnêtrznej.

Sta³e reduktory 7 steruj¹ prêdkoœci¹ zamykania 

p³yty drzwiowej. 
Pó³ka drzwiowa po³¹czona jest z uk³adem 

sprê¿onego powietrza autobusu za poœrednict

wem szybkoz³¹cza (obwód serwisowy).
Elementy elektryczne pod³¹czone s¹ jak na 

rysunku. 

A

B

1

2

3

4

5

6

1

111 137

7

7

A

P³yta drzwiowa, przednia

B

P³yta drzwiowa, tylna

1

Si³ownik powietrzny 

2

Zawór elektromagnetyczny 

3

Zawór elektromagnetyczny

4

Zawór miêkkiego startu

5

Zawór elektromagnetyczny 

6

Zawór otwierania awaryjnego 

(zawór serwisowy)

7

Sta³y reduktor

1810f13o.mkr

©

 Scania CV AB 2000, Sweden

7

Reaguj¹cy brzeg, drzwi wyjœciowe
Drzwi wyposa¿one s¹ w reaguj¹cy brzeg w gór

nej czêœci p³yty drzwiowej, po aktywowaniu 

którego otwieraj¹ siê one ponownie. Oznacza 

to, ¿e zamykaj¹ce siê drzwi po aktywowaniu 

reaguj¹cego brzegu "odwracaj¹ siê" i otwieraj¹ 

siê ponownie. Ponowna próba zamkniêcia 

nastêpuje po up³ywie 2 s.
Jeœli reaguj¹cy brzeg zostaje aktywowany gdy 

drzwi s¹ zamkniête, kierowca alarmowany jest 

sygna³em dŸwiêkowym.
W uk³ad reaguj¹cego brzegu wchodzi 

wydr¹¿ona gumowa listwa drzwiowa, nape³nio

nia powietrzem. 
Czu³oœæ reaguj¹cego brzegu reguluje siê zawo

rem czu³ym na nacisk, na pó³ce drzwiowej dla 

odpowiedniej p³yty drzwiowej. 
Zawory czu³e na nacisk po³¹czone s¹ giêtkimi 

przewodami z gumowymi listwami drz

wiowymi na przednich brzegach p³yt drz

wiowych.

8

©

 Scania CV AB 2000, Sweden

1810f13o.mkr

Drzwi wejœciowe
W przypadku podwójnych drzwi wejœciowych 

mo¿e otwieraæ siê albo przednia p³yta drzwiowa 

(nie dotyczy Francji), albo obie p³yty, przy 

czym przednia otwiera siê zawsze wczeœniej ni¿ 

tylna. 
Drzwi mog¹ otworzyæ siê tylko wtedy, gdy 

w³¹czony jest hamulec postojowy lub hamulec 

drzwiowy. 
Tak samo jak w przypadku drzwi œrodkowych i 

tylnych, mechanizmy drzwi umieszczone s¹ na 

pó³ce elementów nad drzwiami, za otwieran¹ 

klap¹. 

Elementami uk³adu s¹: 

1

Si³ownik powietrzny, lewy

2

Zawory elektromagnetyczne. S¹ dwa 

zawory, po jednym dla ka¿dego si³ownika 

powietrznego. 

3

Si³ownik powietrzny, prawy 

4

Zawór miêkkiego startu 

5

Zawór przekaŸnikowy

6

Zawór czu³y na nacisk (dotyczy Francji)

7

Fotokomórka 

Pojedyncze drzwi wejœciowe 

Podwójne drzwi wejœciowe 

1

4

5

111 138

6

7

2

1

2

3

4

5

104 322

1810f13o.mkr

©

 Scania CV AB 2000, Sweden

9

W zasadzie tak¿e t³oczyska si³owników powie

trznych po³¹czone s¹ z osiami drzwi w podobny 

sposób jak przy drzwiach œrodkowych i tylnych, 

ale drzwi przy otwieraniu poruszaj¹ siê w 

odmienny sposób. 
Górne ramiê osi drzwi po³¹czone jest z górnym 

brzegiem p³yty drzwiowej, a dolne ramiê 

drzwi - z dolnym brzegiem p³yty. Prócz tego 

jest jeszcze ramiê steruj¹ce, z rolk¹ steruj¹c¹, 

przesuwaj¹c¹ siê po szynie pod pó³k¹ ele

mentów, przymocowanej do górnego brzegu 

p³yty drzwiowej.
Pod wp³ywem nacisku t³oczyska oœ drzwi zac

zyna siê obracaæ. 
Ramiona drzwi obracaj¹ wówczas p³ytê drz

wiow¹ doko³a górnego sterownika drzwi, podc

zas gdy p³yta drzwiowa wchodzi w otwór 

drzwi. 
W po³o¿eniu otwartym p³yta drzwiowa wchodzi 

w otwór drzwi. 
W najni¿szej czêœci p³yty drzwiowej umieszc

zony jest zamek, zamontowany od strony 

zewnêtrznej, z klamk¹, umo¿liwiaj¹c¹ utrzymy

wanie drzwi w stanie zamkniêtym podczas 

ryglowania. Zamek wykonany jest w taki 

sposób, ¿e uniemo¿liwia otwarcie w przypadku 

w³¹czenia otwierania elektrycznego. (W drz

wiach zamontowany jest mikrowy³¹cznik, z 

przewodem do górnej czêœci drzwi, który 

zostaje roz³¹czony po zaryglowaniu drzwi). 
W górnej czêœci tylnej p³yty drzwiowej 

umieszczony jest zamek, zamontowany od 

strony wewnêtrznej. 
Szyna steruj¹ca stanowi element geometrii 

ruchu drzwi i mo¿e byæ regulowana w taki 

sposób, by drzwi ustawia³y siê równoleg³e do 

boku autobusu.

10

©

 Scania CV AB 2000, Sweden

1810f13o.mkr

Sterowanie drzwiami wejœciowymi 
Przy braku napiêcia zawory elektromagne

tyczne 2 i 3 zaopatruj¹ si³ownik 1 w sprê¿one 

powietrze, tak ¿e przednia p³yta drzwiowa 

zamyka siê. Gdy na oba zawory zostanie 

podane napiêcie, otwiera siê przednia p³yta drz

wiowa.
Sterowanie tyln¹ p³yt¹ drzwiow¹ odbywa siê w 

taki sam sposób. 
Zawór miêkkiego startu 4 zapewnia ostro¿ny 

ruch p³yty drzwiowej (mo¿e byæ regulowany), 

po tym jak w si³ownikach powietrznych spadnie 

ciœnienie. 
Zawór otwierania awaryjnego 6 (zawór serwi

sowy) s³u¿y do zwolnienia p³yty drzwiowej do 

celów serwisowych itp. Jest on umieszczony z 

boku pó³ki elementów. Francuskie autobusy 

wyposa¿one s¹ równie¿ w zawór otwierania 

awaryjnego od zewn¹trz. 
Sta³e reduktory 7 steruj¹ prêdkoœci¹ zamykania 

p³yty drzwiowej. 
Pó³ka drzwiowa po³¹czona jest z uk³adem 

sprê¿onego powietrza autobusu za poœrednict

wem szybkoz³¹cza (obwód serwisowy). 
Elementy elektryczne pod³¹czone s¹ jak na 

rysunku.

Drzwi pojedyncze

A

1

2

3

4

5

6

7

7

111 135

A

P³yta drzwiowa

1

Si³ownik powietrzny 

2

Zawór elektromagnetyczny 

3

Zawór elektromagnetyczny

4

Zawór miêkkiego startu 

5

Zawór elektromagnetyczny 

6

Zawór otwierania awaryjnego (zawór serwisowy) 

7

Sta³y reduktor

1810f13o.mkr

©

 Scania CV AB 2000, Sweden

11

A

B

1

2

3

4

5

6

1

2

3

111 136

7

Drzwi podwójne

A

P³yta drzwiowa, przednia

B

P³yta drzwiowa, tylna

1

Si³ownik powietrzny 

2

Zawór elektromagnetyczny

3

Zawór elektromagnetyczny

4

Zawór miêkkiego startu 

5

Zawór elektromagnetyczny

6

Zawór otwierania awaryjnego 

(zawór serwisowy)

7

Sta³y reduktor

Reaguj¹cy brzeg, drzwi wejœciowe
Reaguj¹cy brzeg w drzwiach wejœciowych wymagany 

jest tylko we Francji.
P³yta drzwi wejœciowych ma reaguj¹cy brzeg zarówno 

na przednim, jak i na tylnym skraju. 
Reaguj¹ce brzegi na przednich skrajach p³yty drzwio

wej dzia³aj¹ przy zamykaniu tak samo jak w drzwiach 

wyjœciowych, z tym wyj¹tkiem, ¿e po otwarciu siê 

drzwi pod dzia³aniem reaguj¹cego brzegu musi byæ 

wydane polecenie ponownego zamkniêcia. 
Jeœli reaguj¹cy brzeg na tylnym skraju p³yty drzwiowej 

wskazuje przytrzaœniêcie, drzwi zatrzymuj¹ siê w tym 

po³o¿eniu, w którym zosta³o ono wskazane. Aby drzwi 

siê otworzy³y, musi byæ wydany nowy rozkaz otwarcia.