2015-10-27

1

Rynek lokat

międzybankowych

Katedra Bankowości

Wydział Ekonomiczny UMCS

www.umcs.lublin.pl

Rola rynku międzybankowego

Banki mają obowiązek utrzymywania płynności, polegającej na zapewnieniu
terminowego regulowania zobowiązań, w tym zleceń płatniczych klientów. Wymaga
to utrzymania takiej struktury aktywów i pasywów banku, aby mógł on w każdej
chwili dysponować odpowiednimi środkami. W tym celu banki utrzymują pewne
rezerwy środków płynnych w postaci lokat w bankach współpracujących oraz w
banku centralnym.

www.umcs.lublin.pl

2015-10-27

2

Rola rynku międzybankowego

www.umcs.lublin.pl

Banki

udzielają pożyczek na rynku międzybankowym najczęściej z dwóch powodów:

• posiadają nadwyżki pieniężne z depozytów, których nie są w stanie natychmiast

zagospodarować,

• usiłują dostosować strukturę aktywów do struktury pasywów,

Banki

zaciągają pożyczki na rynku międzybankowym ponieważ:

• potrzebują płynności z uwagi na konieczność utrzymania rezerwy obowiązkowej,
• potrzebują płynności na obsługę transakcji bieżących,
• usiłują dostosować strukturę pasywów do struktury aktywów,
• finansują kredyty i lokaty w papierach wartościowych krótkim pieniądzem

międzybankowym,

Rachunek NOSTRO

www.umcs.lublin.pl

Rachunek NOSTRO

– jest to rachunek jaki dany bank otworzył w określonej walucie w

innym banku zarówno w kraju jak i zagranicą. Bank który prowadzi taki rachunek nosi
nazwę korespondenta. Wszelkie wpływy na rachunek NOSTRO będą księgowane przez
bank korespondujący po stronie kredytowej, natomiast wszelkie wypłaty po stronie

debetowej.

DEBET

KREDYT

Wypłaty z rachunku NOSTRO

Wpływy na rachunek NOSTRO

Wypłaty < Wpłaty
SALDO KREDYTOWE

Wypłaty > Wpłaty

SALDO DEBETOWE

2015-10-27

3

Rachunek LORO

www.umcs.lublin.pl

Rachunek LORO

– jest to rachunek jaki dany bank tworzył w swoich księgach dla innego

banku. Bank prowadzący rachunek LORO będzie zapisywać wszelkie wpływy na jego
dobro (po stronie kredytowej), natomiast wszelkie wypłaty w jego ciężar (po stronie

debetowej).

DEBET

KREDYT

Wypłaty z rachunku LORO

Wpływy na rachunek LORO

Wypłaty < Wpłaty
SALDO KREDYTOWE

Wypłaty > Wpłaty

SALDO DEBETOWE

Rozlicznie niedoborów lub nadwyżek pieniądza

www.umcs.lublin.pl

W sytuacji kiedy BANK A posiada niedobór pieniądza w konkretnym dniu można:
• dokonać przelewu ze swojego rachunku NOSTRO w innym Banku na rachunek

NOSTRO w banku w którym występuje niedobór (saldo debetowe).

• Dokonać zakupu waluty deficytowej za walutę posiadaną w nadmiarze,
• Przyjąć depozyt od banku, posiadającego w danej chwili (na konkretny dzień waluty)

wolne środki.

Odwrotna sytuacja występuje w przypadku nadwyżki środków na rachunku BANKU A

2015-10-27

4

Data waluty

www.umcs.lublin.pl

Data waluty wyznacza dzień w którym wyznaczona operacja bankowa dochodzi do
skutku. Należy więc zauważyć, że w sytuacji kiedy mówimy o całym systemie rozliczeń
międzybankowych i to zarówno w aspekcie krajowym jak i międzynarodowym
wprowadzone zostały jednolite oznaczenia dla poszczególnych dat waluty.
• „value today” – operacja dokonywana jest w dniu złożenia polecenia, (waluta dnia

dzisiejszego)

• „value tomorrow” – waluta następnego dnia roboczego, występującego po dacie

operacji dziś, (waluta jutro)

• „value spot” – waluta drugiego dnia roboczego, następująca po dacie operacji dziś,

(waluta spot),

• „value forward” – waluta występująca w dowolnym dniu roboczym, następującym po

dacie operacji spot, (waluta termin).

Depozyty z ustalonym terminem spłaty

www.umcs.lublin.pl

Depozyty z ustalonym terminem spłaty - tzn. takie, których dokładny termin
spłaty jest znany w momencie ich ustanowienia.
Nie mogą być one łamane przed terminem zapadłości, tak jak to czasem ma
miejsce przy lokatach terminowych klientów. W tym przypadku nie istnieje żadna
możliwość negocjacji odnośnie przerwania przyjętego lub udzielonego depozytu.
Wśród nich wyróżnia się:

2015-10-27

5

www.umcs.lublin.pl

OVERNIGHT (O/N) -

depozyt od daty waluty dziś do daty waluty jutro

TOMNEXT (T/N) -

depozyt od daty waluty jutro do następnego dnia roboczego, czyli do

daty waluty spot

SPOTNEXT (S/N) -

depozyt od daty waluty spot do następnego dnia roboczego po tej

dacie

WEEK FIXED (W/F lub 1W) -

depozyt od daty waluty spot do daty przypadającej 7 dni

później (jeśli jest to dzień wolny to do najbliższego dnia roboczego)

2 WEEKS (2W)

depozyt od daty waluty spot do daty przypadającej 2 tygodnie później

1 MONTH (1M) -

depozyt od daty waluty spot do daty przypadającej miesiąc później

(jeśli jest to dzień wolny to najbliższy dzień roboczy, chyba że posuwając się do przodu
przeniesiemy się do następnego miesiąca - w tym przypadku zamiast posuwania się do
przodu stosuje się regułę cofania się do tyłu)

2,3,6,9,12 MONTHS (2,3,6,9,12M) -

depozyty od daty waluty spot do daty przypadającej

odpowiednio 2, 3, 6, 9, 12 miesięcy później.

Depozyty z ustalonym terminem spłaty

www.umcs.lublin.pl

Zadanie
Jest 1 października. Wyznacz daty rozpoczęcie i zakończenia następujących depozytów.
(zacieniowane zostały dni wolne od pracy).

Poniedziałek

Wtorek

Środa

Czwartek

Piątek

Sobota

Niedziela

Depozyty:

31

1

2

3

4

5

6

OVERNIGHT

7

8

9

10

11

12

13

TOMNEXT

14

15

16

17

18

19

20

SPOTNEXT

21

22

23

24

25

26

27

WEEK
FIXED

28

29

30

2015-10-27

6

Depozyty z ustalonym terminem spłaty

www.umcs.lublin.pl

Zadanie.
Wyznacz daty rozpoczęcie i zakończenia następujących depozytów

Daty zawarcia umowy na depozyty:

2W

– 24.10,

1 M

– 29.10

1 M

– 30.10

Depozyty z nieustalonym terminem spłaty

www.umcs.lublin.pl

Depozyty z nieustalonym terminem spłaty, tzw. depozyty call - tzn. takie, których termin
spłaty nie jest znany w momencie ustanowienia.
Mogą one zostać spłacone na żądanie właściciela, przy czym warunkiem spłaty jest

wypowiedzenie depozytu, tj. powiadomienie banku o zamiarze wycofania depozytu z

odpowiednim wyprzedzeniem.
Jednocześnie istnieje możliwość powiększania depozytu, o czym również należy
powiadomić bank z wyprzedzeniem. Np. depozyt call 24 (48) godz. - wypowiedzenie
musi nastąpić co najmniej z wyprzedzeniem 1 dnia roboczego (2 dni roboczych) przed
datą wycofania

2015-10-27

7

Działalność na rynku międzybankowym

www.umcs.lublin.pl

BID (Interbank Bid Rate)-

roczna stopa procentowa po jakiej bank kwotujący skłonny

jest przyjąć pieniądze w depozyt

OFFER (Interbank Offered Rate)-

roczna stopa procentowa po jakiej bank kwotujący

skłonny jest ulokować depozyt w innym banku

WIBID -

roczna stopa procentowa wg której banki przyjmują środki w depozyt (średnia z

kilkunastu polskich banków)

WIBOR -

roczna stopa procentowa wg której banki lokują środki lub inaczej udzielają

pożyczek (średnia z kilkunastu polskich banków)

Działalność na rynku międzybankowym

www.umcs.lublin.pl

Termin

Wibor

Zmiana [%]

Zmiana 3m
[%]

Zmiana 12m
[%]

Data wyceny

WIBOR ON

1,5800

-0,63%

-2,47%

-25,47%

2015-10-23

WIBOR 1W

1,6400

0,00%

+1,23%

-21,15%

2015-10-23

WIBOR 1M

1,6700

0,00%

+0,60%

-17,73%

2015-10-23

WIBOR 3M

1,7300

0,00%

+0,58%

-12,63%

2015-10-23

WIBOR 6M

1,8100

0,00%

+1,12%

-8,12%

2015-10-23

WIBOR 1Y

1,8400

0,00%

+0,55%

-6,12%

2015-10-23

2015-10-27

8

Działalność na rynku międzybankowym

www.umcs.lublin.pl

Termin

Wibid

Zmiana [%]

Zmiana 3m
[%]

Zmiana 12m
[%]

Data wyceny

WIBID ON

1,3100

-2,96%

-4,38%

-29,57%

2015-10-23

WIBID TN

1,3500

-1,46%

-1,46%

-27,42%

2015-10-23

WIBID 1W

1,4400

0,00%

+1,41%

-23,40%

2015-10-23

WIBID 2W

1,4500

0,00%

+1,40%

-22,46%

2015-10-23

WIBID 1M

1,4700

0,00%

+0,68%

-19,67%

2015-10-23

WIBID 3M

1,5300

0,00%

+0,66%

-14,04%

2015-10-23

WIBID 6M

1,6100

0,00%

+1,26%

-9,04%

2015-10-23

WIBID 9M

1,6300

0,00%

+1,24%

-7,91%

2015-10-23

WIBID 1Y

1,6400

0,00%

+0,61%

-6,82%

2015-10-23

www.umcs.lublin.pl

Działalność na rynku międzybankowym

2015-10-27

9

www.umcs.lublin.pl

Bank, który posiada pozycję długą w danej walucie

(tzn. ma nadmiar środków)

jest skłonny do składania lokat, natomiast nie chce ich przyjmować. Obniżając stawkę
BID zniechęca inne banki do lokowania, gdyż przyjmuje środki taniej niż inne banki; a
obniżając stawkę OFFER zachęca inne banki do pożyczania środków, gdyż jest skłonny
ulokować je po niższej stopie procentowej niż inne banki.

Bank, który posiada pozycję krótką

(tzn. ma niedobór środków)

skłonny jest przyjąć depozyt, a nie chce udzielać pożyczek. Podnosząc stawkę BID
zachęca inne banki do lokowania u siebie (oferuje wyższą stopę niż stopa rynkowa), a
podnoszą stawkę OFFER zniechęca inne banki do zaciągania pożyczek (żąda wyższej
stopy niż stopa rynkowa).

ZADANIE

Bank posiada

pozycję długą i:

1. Chce utrzymać niezmieniony poziom konkurencyjności,
2. C

hce zachęcić banki do kupowania u niego depozytów

3. Chce zniechęcić inne banki do lokowania u siebie
depozytów,
4. Chce zwiększyć swoją konkurencyjność
5. Chce mieć pewność zawarcia transakcji

BID 1,80

OFFER 1,90

2015-10-27

10

ZADANIE

Bank posiada

pozycję krótką i:

1. Chce utrzymać niezmieniony poziom konkurencyjności,
2. C

hce zniechęcić banki do kupowania u niego depozytów

3. Chce zachęcić inne banki do lokowania u siebie
depozytów,
4. Chce zwiększyć swoją konkurencyjność
5. Chce mieć pewność zawarcia transakcji
6. Chce zwiększyć swoje dochody odsetkowe.

BID 1,80

OFFER 1,90