Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości lub fragmentu
niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione. Wykonywanie kopii metodą
kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie książki na nośniku filmowym,
magnetycznym lub innym powoduje naruszenie praw autorskich niniejszej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi
bądź towarowymi ich właścicieli.
Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte w tej książce
informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej odpowiedzialności ani
za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne naruszenie praw patentowych
lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION nie ponoszą również żadnej
odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikłe z wykorzystania informacji zawartych
w książce.
Redaktor prowadzący: Barbara Gancarz-Wójcicka
Projekt okładki: Jan Paluch
Fotografia na okładce została wykorzystana za zgodą Shutterstock.
Wydawnictwo HELION
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63
e-mail: onepress@onepress.pl
WWW: http://onepress.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)
Drogi Czytelniku!
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod adres
http://onepress.pl/user/opinie/spryb2
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.
ISBN: 978-83-246-9291-0
Copyright © Helion 2014
Printed in Poland.
Spis treħci
Spis treħci
Zamiast wstēpu, czyli o czym myħlē,
kiedy mówiē „sprytny biznes”
5
Rozdziaã 1. Zanim zaczniesz
9
Dobry moment na biznes
13
ByÊ przedsiÚbiorcÈ — co to wïaĂciwie znaczy?
17
MiÚdzy chmurami a ziemiÈ — czyli chcÚ, ale…
26
PieniÈdze sÈ najwaĝniejsze
31
Crowdfunding
52
Maïa firma — wielkie pojÚcie
54
Jak wysoko chcesz polecieÊ?
59
Rozdziaã 2. Pomysã na biznes
67
E-sklep
72
Sklep tradycyjny
84
E-usïugi
89
Usïugi tradycyjne
95
Rozdziaã 3. Myħl strategicznie
99
Stwórz firmowe motto
100
Napisz biznesplan
101
ZarzÈdzaj z wizjÈ
110
Rozdziaã 4. Firma w 7 dni
115
Dzieñ pierwszy — biuro rachunkowe
116
Dzieñ drugi — wniosek do ewidencji
118
Dzieñ trzeci — urzÈd skarbowy
125
Dzieñ czwarty — Zakïad Ubezpieczeñ Spoïecznych
126
4
S P R Y T N Y B I Z N E S . Z A â Ó IJ I R O Z W I J A J M A â č F I R M Ē W P O L S C E
Dzieñ piÈty — bank
128
Dzieñ szósty — pieczÈtka
130
Dzieñ siódmy — wydziaï podatków w urzÚdzie miasta lub gminy 130
Dzieñ ósmy — tylko jeĂli zatrudniasz pracowników
131
Rozdziaã 5. IJycie na swoim
133
Szukaj klientów, ïap zlecenia
135
Rozwijaj biznes, ale tnij koszty
159
Dokïadaj do pieca
167
Rozdziaã 6. Nie zapominaj o...
173
Nie zapominaj o wypoczynku
173
Nie zapominaj o strategii
176
Nie zapominaj o etyce
177
Zakoĝczenie
181
Pomysã na biznes
Rozdziaã 2.
Pomysã na biznes
Aby zaïoĝyÊ wïasnÈ firmÚ, potrzebna jest wiara we wïasne moĝliwo-
Ăci, przydajÈ siÚ teĝ pieniÈdze, ale to wszystko za maïo! JeĂli chcesz
zostaÊ przedsiÚbiorcÈ, najwaĝniejszy jest pomysï na biznes. Moĝesz
oczywiĂcie siÚ z tym nie zgodziÊ i przekonywaÊ mnie, ĝe ludzie od-
noszÈcy sukcesy na miarÚ Leszka Czarneckiego zamieniajÈ w zïoto
niemal wszystko, czego siÚ dotknÈ, dotykajÈ zaĂ wielu dziedzin.
Nie przekonasz mnie jednak, ĝe ci, którzy naleĝÈ dziĂ do najbogat-
szych ludzi w Polsce, zaczynali od… wszystkiego.
Gdyby nie pasja, kto wie, czy Leszek Czarnecki byïby dziĂ
w pierwszej dziesiÈtce najbogatszych Polaków
1
. Nie kaĝdy wie, ĝe za-
nim pokochaï biznes, zajmowaï siÚ nurkowaniem. Hobby temu wier-
ny jest do dziĂ — w 2009 roku pobiï rekord Ăwiata w najdïuĝszym
nurkowaniu jaskiniowym. To dziÚki temu oryginalnemu zajÚciu
wpadï na pomysï pierwszej firmy. Skoro znaï siÚ na nurkowaniu,
czemu nie przekuÊ tego na pieniÈdze? Czarnecki byï jeszcze stu-
dentem, kiedy zaïoĝyï PrzedsiÚbiorstwo Hydrotechniki i Inĝynierii
TAN SA, zajmujÈce siÚ… pracami podwodnymi. Inne pomysïy przy-
szïy z czasem, za kaĝdym razem rodziïy siÚ pod wpïywem uwaĝnej
obserwacji rzeczywistoĂci, a potem dopiero nastÚpowaïa analiza
rynku. Firma TAN przynosiïa caïkiem niezïe dochody, ale kiedy
Czarnecki zorientowaï siÚ, ile pïaci za leasing samochodu, stwierdziï,
ĝe on teĝ chce tak zarabiaÊ. W ten sposób zaczÚïa siÚ jego przygoda
1
http://leszek-czarnecki.pl/, http://ludzie.wprost.pl/sylwetka/Leszek-Czarnecki/.
68
S P R Y T N Y B I Z N E S . Z A â Ó IJ I R O Z W I J A J M A â č F I R M Ē W P O L S C E
z branĝÈ finansowÈ — zaïoĝyï Europejski Fundusz Leasingowy.
Ku pokrzepieniu serc zwykïych Ămiertelników wspomnÚ, ĝe firma
ta przez pierwsze trzy miesiÈce dziaïalnoĂci nie zdobyïa ani jednego
klienta! Kto by wówczas pomyĂlaï, ĝe ten sfrustrowany przedsiÚ-
biorca siedzÈcy w biurze na obrzeĝach Gïogowa za kilka lat sprzeda
tÚ firmÚ za 900 mln zï, po czym zaïoĝy Ăwietnie prosperujÈcy bank!
W 2010 roku Czarnecki znajdowaï siÚ na trzecim miejscu na liĂcie
najbogatszych Polaków tygodnika „Wprost”
2
.
Zaraz, zaraz, ale od czego to wszystko siÚ zaczÚïo? Od pomysïu!
Kluczowe pytanie brzmi: skÈd wziÈÊ pomysï na biznes?
Najbanalniejsza odpowiedě, ale w wiÚkszoĂci przypadków rów-
nieĝ najbardziej trafna brzmi: z codziennych obserwacji.
JeĂli chcesz zaïoĝyÊ wïasnÈ firmÚ, spróbuj wyostrzyÊ swojÈ Ăwia-
domoĂÊ. Szukaj inspiracji kaĝdego dnia i w kaĝdej sytuacji. Gdy jesteĂ
na spacerze, rozglÈdaj siÚ wokoïo, gdy oglÈdasz telewizjÚ, zauwaĝ,
czym zajmujÈ siÚ bohaterowie filmów. Gdy ktoĂ narzeka, zastanów
siÚ, czy jakieĂ dziaïanie biznesowe mogïoby rozwiÈzaÊ jego problem.
To wïaĂnie rozwiÈzywanie problemów jest w biznesie najwaĝniejsze.
DziaïalnoĂÊ gospodarcza to takie rozwiÈzywanie problemów
Twoich klientów, za które owi klienci gotowi sÈ zapïaciÊ cenÚ
gwarantujÈcÈ opïacalnoĂÊ Twojego biznesu.
Najbliĝszy sklep znajdowaï siÚ ponad kilometr od domu. Alina
czÚsto rozmawiaïa o tym z sÈsiadkami. Wszystkie narzekaïy,
ĝe na codzienne zakupy tracÈ mnóstwo czasu. Alina postanowiïa
wziÈÊ sprawy w swoje rÚce. Zgïosiïa siÚ do urzÚdu pracy, zïoĝyïa
wniosek o poĝyczkÚ i zaïoĝyïa maïy, osiedlowy sklepik. Teraz
na caïym osiedlu nie ma osoby, która chociaĝ od czasu do czasu
nie zaglÈdaïaby do sklepu U Ali.
2
http://100najbogatszych.wprost.pl/.
P o m y s ã n a b i z n e s
69
Antoni chciaï kupiÊ kanapÚ. Kiedy jednak nadszedï dzieñ
planowanych zakupów, okazaïo siÚ, ĝe Antoni wie tylko
o dwóch sklepach w okolicy, podczas gdy w caïym mieĂcie
jest ich z pewnoĂciÈ znacznie wiÚcej. Wtedy przypomniaï sobie,
ĝe w innych miastach widziaï gazetki reklamowe z ofertami
miejscowych sklepów — o, coĂ takiego by mu siÚ wïaĂnie przydaïo!
W jego mieĂcie nikt jednak nie wydawaï niczego podobnego.
Antoni postanowiï wypeïniÊ tÚ lukÚ — tak narodziï siÚ bezpïatny
lokalny informator handlowy utrzymujÈcy siÚ z publikacji
pïatnych ogïoszeñ.
Popsuty komputer to wielki problem. Przekonaïa siÚ o tym
Monika, gdy jej laptop odmówiï posïuszeñstwa w sobotÚ
o godzinie 19. Tymczasem ona obiecaïa oddaÊ w poniedziaïek
gotowy projekt. ZaczÚïa dzwoniÊ do znajomych, ale nikt nie
znaï specjalisty, który pracowaïby w weekendy. Wtedy wïaĂnie
Monika wpadïa na pomysï stworzenia pogotowia komputerowego,
które dziaïaïoby 24 godziny na dobÚ, przez 7 dni w tygodniu.
Pomysï zostaï zrealizowany. Monika zajÚïa siÚ reklamÈ
i marketingiem. Rozreklamowaïa usïugi w sieci, potem wĂród
znajomych, a w koñcu rozpoczÚïa teĝ rozmowy z wïaĂcicielami
maïych firm — potencjalnymi klientami. WspóïpracujÈcy z niÈ
informatycy czekali w swoich domach na telefoniczne lub mailowe
zgïoszenia. Gdy ktoĂ miaï problem z komputerem, dzwoniï do
Moniki, a ona umawiaïa go z którymĂ ze wspóïpracujÈcych z niÈ
specjalistów. DziÚki takiemu rozwiÈzaniu firma mogïa rozwijaÊ
siÚ bez duĝych nakïadów finansowych.
ukasz czÚsto jeědziï do Niemiec. Zauwaĝyï, ĝe wielu
niemieckich kierowców woli powierzaÊ swoje samochody
myjniom rÚcznym niĝ mechanicznym. Dïugo chodziï mu
po gïowie pomysï, by i w jego rodzinnej miejscowoĂci zaïoĝyÊ
myjniÚ rÚcznÈ, ale ciÈgle nie wiedziaï, jak siÚ do tego zabraÊ.
70
S P R Y T N Y B I Z N E S . Z A â Ó IJ I R O Z W I J A J M A â č F I R M Ē W P O L S C E
Kiedy w koñcu podobne myjnie zaczÚïy zyskiwaÊ na popularnoĂci
równieĝ w Polsce, ukasz bliĝej zainteresowaï siÚ tematem
i odkryï, ĝe istnieje juĝ firma, z którÈ mógïby rozpoczÈÊ
wspóïpracÚ. Pomysï szybko przekuï w biznes, przystÚpujÈc do sieci
franczyzowej organizujÈcej myjnie rÚczne. A ĝe ukasz byï
pierwszym w okolicy wïaĂcicielem takiej firmy, osiÈgnÈï lokalny
sukces i wkrótce staï siÚ franczyzobiorcÈ takĝe dwóch innych
myjni stworzonych w sÈsiednich miastach.
Taniec to dla Anny prawdziwa pasja. ZresztÈ nie tylko dla niej.
Anna poznaïa wiele osób, które tañczÈ w balecie, oraz takie,
które zdzierajÈ buty, wykonujÈc flamenco. No wïaĂnie — przecieĝ
takie zajÚcia wymagajÈ specjalistycznego obuwia, a czasem teĝ
innych akcesoriów. SkÈd je wziÈÊ? Anna zauwaĝyïa, ĝe
na Zachodzie sÈ sklepy internetowe, które specjalizujÈ siÚ
w sprzedaĝy obuwia scenicznego. Wysïaïa kilka maili do
producentów butów. Okazaïo siÚ, ĝe zaïoĝenie podobnego sklepu
w Polsce nie powinno sprawiaÊ problemów. Anna znalazïa
niszÚ, na której moĝe zarabiaÊ dziÚki temu, ĝe pierwsza wpadïa
na oryginalny pomysï. Z powodu stosunkowo ograniczonej grupy
docelowej sklep taki pewnie nie sprawdziïby siÚ „w realu”,
za to z powodzeniem moĝe funkcjonowaÊ w wirtualnej sieci.
SkÈd wiÚc wziÈÊ pomysï na biznes?
Z obserwacji lokalnego rynku:
Czego brakuje w Twoim mieĂcie?
Na co narzekajÈ sÈsiedzi, rodzina, przyjaciele?
Z obserwacji rynku ogólnopolskiego:
Czego jeszcze nie ma w Twoim mieĂcie, ale Ăwietnie
dziaïa gdzie indziej?
Jakie tendencje, mody panujÈ obecnie w Polsce?
P o m y s ã n a b i z n e s
71
Z obserwacji rynków zagranicznych:
Czego jeszcze nie ma w Polsce, a co Ăwietnie prosperuje
poza jej granicami?
Jakie tendencje, mody panujÈ obecnie w innych pañstwach?
Z wïasnych pasji i zainteresowañ:
Czego brakuje ludziom, którzy majÈ hobby podobne
do Twojego?
W jaki sposób moĝna by zarabiaÊ pieniÈdze na Twoim hobby?
Nie licz na to, ĝe dobre pomysïy znajdziesz w ciÈgu kilku minut.
Najlepiej noĂ przy sobie maïy notatnik i zapisuj w nim koncepcje,
które pojawiÈ siÚ w Twojej gïowie w ciÈgu najbliĝszych dni i tygodni.
O notatniku nie zapominaj nawet wtedy, gdy kïadziesz siÚ spaÊ.
Warto poïoĝyÊ go na stoliku obok ïóĝka. Nie od dziĂ przecieĝ wiado-
mo, ĝe gdy nad jakimĂ problemem zastanawiamy siÚ przed snem,
czÚsto budzimy siÚ z pomysïem na jego rozwiÈzanie.
JeĂli juĝ znalazïeĂ kilka alternatywnych pomysïów na biznes, za-
stanów siÚ, w który z nich naprawdÚ mógïbyĂ wïoĝyÊ serce. Chodzi
w koñcu o sprawÚ, którÈ bÚdziesz zajmowaÊ siÚ przez kolejnych kilka,
a byÊ moĝe kilkadziesiÈt lat. JeĂli technika nigdy ani trochÚ CiÚ nie
interesowaïa, nie zakïadaj komisu samochodowego ani sklepu ze
sprzÚtem RTV. JeĂli internet jest dla Ciebie zïem koniecznym, nie
skupiaj siÚ na dziaïalnoĂci, w której wykorzystanie internetu bÚ-
dzie najwaĝniejsze. JeĂli uwaĝasz, ĝe ubezpieczenia opierajÈ siÚ na
zdzieraniu pieniÚdzy z wykorzystywanych w ten sposób klientów,
lepiej nie zakïadaj franczyzowego punktu sprzedaĝy ubezpieczeñ.
Rób to, co kochasz, lub przynajmniej to, co jesteĂ w stanie polu-
biÊ. Chodzi w koñcu o pracÚ, której poĂwiÚcisz znacznÈ czÚĂÊ
reszty swojego ĝycia.