Prof. dr hab. Krzysztof Krajewski
Katedra Kryminologii
Kryminologia
Rok akademicki 2010/2011
Semestr zimowy
Wykład 11
Przestępczość jako przedmiot badań
kryminologicznych:
socjologiczne teorie przestępczości
3
Kryminologia pozytywistyczna
Dwa pytania w ramach nurtu socjologicznego
Pytanie lombrozja
ńskie:
Dlaczego jedni ludzie pope
łniają przestępstwa a inni nie?
wyjaśnianie zachowania przestępnego;
Pytanie queteletowskie:
Dlaczego nasilenie przest
ępczości w ramach różnych grup
spo
łecznych jest różne?
wyjaśnianie zjawiska przestępczości;
4
Kryminologia pozytywistyczna
Kwestia sporna
Czy wyjaśniające indywidualne zachowania
przestępne koncepcje socjologiczne należące do
paradygmatu rodzajów ludzi, tj. odwołujące się w tym
zakresie do czynników środowiskowych, mają
rzeczywiście socjologiczny charakter?
5
Kryminologia pozytywistyczna
Kwestia sporna
Socjologiczne teorie zachowania przestępnego;
Socjologiczne teorie przestępczości;
6
Kryminologia pozytywistyczna
Teoria zachowania przest
ępnego a teoria przestępczości
Nominalizm:
procesy i zjawiska społeczne stanowią sumę
indywidualnych zachowań jednostek
Realizm:
procesy i z
jawiska społeczne to coś więcej niż suma
indywidualnych zachowań
stanowisko nominalistyczne
nieuprawniony redukcjonizm
7
Kryminologia pozytywistyczna
Teoria zachowania przest
ępnego a teoria przestępczości
Socjologizm:
wyjaśnianie zjawisk i procesów społecznych poprzez
odwołanie się do zmiennych socjologicznych, a nie
zachowań jednostek
Prawdziwie socjologicznymi nie są takie teorie
przestępczości, które wyjaśniają w socjologicznych
kategoriach indywidualne zachowania, lecz takie, które
wyjaśniają społeczną dystrybucję przestępczości, tj.
udzielają odpowiedzi na pytanie Queteletowskie
8
Kryminologia pozytywistyczna
Teoria zachowania przest
ępnego a teoria
przest
ępczości
czy istnieją teorie kryminologiczne spełniające tak
rozumiany postulat socjologiczności?
w ramach kryminologii pozytywistycznej warunek ten
zdaje się spełniać przede wszystkim teoria anomii
Roberta Mertona, a po części inne teorie napięcia
strukturalnego.
9
Socjologiczne teorie przestępczości
Dystrybucja przestępczości w strukturze społecznej
Klasa wyższa
Klasa średnia
Klasa niższa