rawo pracy

TK wyjaśnił wszystko, nie będzie uchwały

NSA o imprezach integracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny odmówił podjęcia uchwały w sprawie

opodatkowania udziału pracownika w spotkaniu firmowym czy

szkoleniu. Zdaniem siedmiu sędziów NSA kwestia ta została

rozstrzygnięta przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 8 lipca 2014 r.

Orzeczenie składu 7 sędziów NSA z 13 października 2014 r., II FPS 6-7/14

Stan faktyczny:

Wnioski do Naczelnego Sądu Administracyjnego złożyli:

1. Prokurator Generalny, który wnosił o wydanie uchwały wyjaśniającej: „Czy koszty

zakwaterowania, wyżywienia, dojazdu oraz inne koszty poniesione przez pracodaw-

cę w celu organizacji imprezy szkoleniowo-integracyjnej oraz podobnych imprez...

ciąg dalszy na stronie 3

Firma może odstąpić od zakazu

konkurencji bez podania powodu

Pracodawca może wypowiedzieć, a nawet odstąpić od umowy o

zakazie konkurencji, nie podając przyczyn takiej decyzji. Powoduje to

zwolnienie pracownika z przewidzianego umową zakazu, a ponadto

uwolnienie się pracodawcy od obowiązku zapłaty odszkodowania.

Wyrok SN z 12 listopada 2014 r., I PK 86/14

Stan faktyczny:

Arkadiusz S. pracował w banku M., na stanowisku kierowniczym. W sierp-

niu 2001 roku bank zawarł z nim umowę o zakazie konkurencji na rok po ustaniu stosun-

ku pracy. Z tego tytułu Arkadiusz S. miał otrzymywać co miesiąc odszkodowanie, w wyso-

kości miesięcznej pensji. Pod koniec 2009 roku bank M. został przejęty przez bank BPH.

ciąg dalszy na stronie 2

Powierzenie obowiązków to polecenie

służbowe, a nie wypowiedzenie

Powierzenie innych obowiązków na czas do 3 miesięcy jest poleceniem,

które pracownik musi wykonać. Nie ma to nic wspólnego z wypowiedzeniem

zmieniającym umowę o pracę.

Wyrok SN z 18 września 2014 r., III PK 138/13

Stan faktyczny:

Mieczysław G. pracował w zakładach PZL w Ś. jako zastępca głównego

dyspozytora. W kwietniu 2011 roku, w wyniku restrukturyzacji, zlikwidowano służbę

dyspozytorską. Mieczysławowi G. zaproponowano inne stanowisko, ale ten je odrzucił.

ciąg dalszy na stronie 5

Nr 17 (99) grudzień 2014

issn 2300-7214

najważniejsze rozstrzygnięcia sądów

i komentarze ekspertów

P

w orzecznictwie

Z OSTATNIEJ CHWILI

nieskuteczne dochodzenie odszkodowania

na podstawie art. 415 Kodeksu cywilnego

przerywa bieg przedawnienia roszczenia

o wynagrodzenie za czas niewykonywania

pracy (art. 81 § 1 kp), pod warunkiem że te

żądania zostały oparte na tożsamym stanie

faktycznym.

3

Gdy pracodawca zdecyduje się na

rozwiązanie stosunku pracy z pracownikiem

przywróconym do pracy przez sąd, to

powinien mieć ku temu solidne podstawy.

inaczej jego działanie zostanie uznane za

zmierzające do obejścia prawa.

3

ZATRUDNIANIE PRACOWNIKÓW

Gotowość do pracy po przejęciu przez

nowego pracodawcę – dopiero po

ustaniu choroby

4

nsA: stypendium przysługuje stażyście

wyłącznie w okresie faktycznego

odbywania stażu

4

ROZWIĄZYWANIE UMÓW O PRACĘ

Powierzenie obowiązków to polecenie

służbowe, a nie wypowiedzenie

zmieniające warunki zatrudnienia

1 i 5

Aby zwolnić społecznego inspektora pracy,

nie wystarczy mieć dobry powód

5

CZAS PRACY I WYNAGRODZENIA

Odszkodowanie w wysokości trzykrotności

pensji – nie zawsze wystarczające

6

Za spanie w czasie pracy możliwe nawet

dyscyplinarne rozwiązanie stosunku

pracy

6

SPORY W FIRMIE – OKIEM SĘDZIEGO

Opóźnienie w wydaniu świadectwa nie

zawsze równa się odszkodowanie

7

KAMERY W MIEJSCU PRACY – PRZEGLĄD

ORZECZEŃ

Monitoring – tylko w pewnych granicach i z

poszanowaniem prawa do prywatności

8

W N U M E R Z E M . I N .

WEJDŹ NA NOWĄ STRONĘ:

WWW.PRAWOPRACYWORZECZNICTWIE.WIP.PL

ANO99.indd 1

11/14/2014 5:32:32 PM

2

l GRUDZiEŃ 2014 PRAWO PRACY W ORZECZniCTWiE

ciąg dalszy ze strony 1

Arkadiusz S. stał się, na mocy art. 23

1

kp, jego

pracownikiem. Jednak jeszcze przed prze-

jęciem wypowiedziano mu umowę o pra-

cę. Ponieważ strony umowy obowiązywał

3-miesięczny okres wypowiedzenia, umowa

rozwiązała się z końcem stycznia 2010 roku,

już po przejęciu banku M. wraz z pracow-

nikami (w tym Arkadiuszem S.) przez bank

BPH. Nowy pracodawca, zgodnie z art. 23

1

§

1 kp stał się z mocy prawa stroną w dotych-

czasowych stosunkach pracy, „przejął” więc

również wcześniej zawartą z Arkadiuszem

S. umowę o zakazie konkurencji. Jednak już

niespełna miesiąc po rozwiązaniu umowy

z Arkadiuszem S. nowy pracodawca zwolnił

go z zakazu konkurencji, wypłacił odszko-

dowanie za niepełny miesiąc (w kwocie ok.

11 tys. zł) i poinformował, że od tego dnia

zaprzestaje wypłaty odszkodowania z tytu-

łu zakazu konkurencji. Arkadiusz S. uznał,

że takie działanie banku jest bezprawne.

Zażądał więc przed sądem wypłaty pozo-

stałej części odszkodowania za okres ko-

lejnych 11 miesięcy pozostałych do końca

umówionego zakazu konkurencji. Zarów-

no sąd I, jak i II instancji nie uwzględniły

jednak żądań Arkadiusza S. Wskazywały, że

doszło do skutecznego rozwiązania umowy

o zakazie konkurencji za wypowiedzeniem

przez pracodawcę ze skutkiem natychmia-

stowym.

Uzasadnienie SN:

Sąd Najwyższy nie

uwzględnił skargi Arkadiusza S. Wskazał,

że wprawdzie Kodeks pracy nie przewiduje

możliwości wypowiedzenia ani wcześniej-

szego rozwiązania umowy o zakazie konku-

rencji, to jest to możliwe. Umowa o zakazie

konkurencji ma bowiem charakter umowy

cywilnoprawnej. Obowiązuje tu zasada

swobody umów, która dopuszcza wprowa-

dzenie postanowień nieprzewidzianych

wprost w przepisach kodeksowych.

Z orzecznictwa (por. wyrok SN z 7 czerwca

2011 r., II PK 322/10) wynika, iż pracodawca

nie ma obowiązku wykazania przyczyn wy-

powiedzenia umowy o zakazie konkuren-

cji. Nawet gdyby były one podawane, to nie

są one weryfikowalne na drodze sądowej.

Ponadto dopuszczalne jest jednostronne

odstąpienie od umowy o zakazie konku-

rencji przez pracodawcę, ale wówczas musi

być podany termin zakończenia zakazu.

Jednak w niniejszej sprawie nie zaszły żad-

ne z powyższych rozwiązań. Umowa o za-

kazie konkurencji przewidywała bowiem

nie tyle możliwość rozwiązania czy odstą-

pienia od niej, ale możliwość jednostron-

nego zwolnienia z zakazu konkurencji

przez pracodawcę. Dalsze postanowienia

określały skutki takiego oświadczenia woli,

które sprowadzały się do zgody byłego pra-

cownika na rezygnację z wypłaty odszko-

dowania – czyli faktyczne zrzeczenie się

przez pracownika odszkodowania od mo-

mentu zwolnienia z zakazu konkurencji.

I taka sytuacja miała tu miejsce.

Wprawdzie odszkodowanie konkurencyj-

ne nie jest elementem wynagrodzenia za

pracę, a więc nie stosuje się tu art. 84 kp

zakazującego zrzekania się wynagrodzenia

przez pracownika. Umowa o zakazie kon-

kurencji jest jednak zawsze odpłatna. Jest

więc możliwe zrzeczenie się odszkodowa-

nia przez pracownika, ale wraz z rezygnacją

przez pracodawcę z zakazu konkurencji.

Nowości w orzecznictwie

Firma może odstąpić od zakazu

konkurencji bez podania powodu

O D R E D A K C J I

PODCZAS SNU ZAPRACOWAŁ

NA DYSCYPLINARKĘ
Jak bumerang wrócił temat opodatkowania

udziału pracowników w imprezach integracyjnych.

Tym razem temat próbowali „drążyć” Prokurator

Generalny i Rzecznik Praw Obywatelskich. Zwrócili

się o rozstrzygnięcie swych wątpliwości do NSA,

ten jednak odmówił zajęcia stanowiska. Wygląda

na to, że musimy się zadowolić tym, co w temacie

opodatkowania imprez powiedział niedawno

Trybunał Konstytucyjny (str. 1–3).
Z kolei Sąd Najwyższy jest bardziej skory do

wyrokowania. Stwierdził niedawno, że powierzenia

innej pracy na 3 miesiące w roku nie można mylić

z wypowiedzeniem zmieniającym (str. 1–5).

Zwrócił też pracodawcom uwagę, że zwolnienie

pracownika, który dopiero co został przywrócony

do pracy przez sąd, to spore ryzyko (str. 3). Podob-

nie trzeba szczególnie ostrożnie podchodzić do

tematu rozwiązania umowy o pracę ze społecznym

inspektorem pracy – nawet jeśli są do tego powody

(str. 5). SN wypowiedział się też w kwestii wyso-

kości odszkodowania za dyskryminację płacową

(str. 6) oraz możliwych sankcji – nie wyłączając

„dyscyplinarki” – za zaśnięcie pracownika przy

stanowisku pracy w godzinach pracy (str. 6).

Zapraszam do lektury

Grażyna Mazur

prawnik, specjalista prawa pracy

[e-mail]

Kierownik Grupy Wydawniczej:

Agnieszka Konopacka-Kuramochi

Redaktor prowadząca: Grażyna Mazur

Wydawca: Agnieszka Gorczyca

Koordynator produkcji: Katarzyna Kopeć

Skład i łamanie: 6AN Studio

Druk: Paper&Tinta

Nakład: 1200 egz.

ISSN: 2300-7214

Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a

NIP: 526-19-92-256

Numer KRS: 0000098264

– Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy,

Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy

Rejestrowy

Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł

„Prawo Pracy w Orzecznictwie” wraz z innymi elementa-

mi subskrypcji chronione są prawem autorskim. Przedruk

materiałów bez zgody wydawcy – zabroniony. Zakaz nie

dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło.

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności prawnej za zasto-

sowanie zawartych w „Prawie Pracy w Orzecznictwie” lub

w innych elementach subskrypcji informacji, wskazówek,

przykładów itp. do konkretnych przypadków.

Zamówienia: tel. [phone],

faks 22 617 60 10, [e-mail]

Prawo Pracy

w Orzecznictwie

K

O

M

EN

TA

R

Z

EK

SP

ER

TA

Jużwwyrokuz12marca2014r.(IIPK
151/13)SNuznałzadopuszczalne
wypowiedzenieumowyozakaziekonku-
rencjipoustaniustosunkupracy,jednak
podwarunkiemwskazaniaprzesłanek
wypowiedzenia.Wniniejszymorzeczeniu
SNposzedłjednakkrokdalej,uznając,
żepracodawcaniemusiuzasadniać
wypowiedzeniatakiejumowy.Cowięcej,
dopuszczalnejesttakżeodstąpienie
odumowykonkurencyjnejzeskutkiem
natychmiastowym.

Wtakichwypadkachpracowniktracipra-
wodoodszkodowania,alezarazemjest
zwolnionyzzakazukonkurencjiimoże
podjąćpracę„gdziechce”.Natymbo-
wiempolega–jakwyraźniewskazałSN
–dwustronniezobowiązującycharakter
umowyozakaziekonkurencji.Obowiąz-
kowipracownikapowstrzymaniasięod
działalnościkonkurencyjnejodpowiada
obowiązekpracodawcyzapłatyodszko-
dowania.SNpodkreśliłwszakniedopusz-
czalnośćzawieranianieodpłatnychumów
ozakaziekonkurencji.Zwolnieniepracow-
nikazzakazukonkurencjioznaczaćmoże
zarazemuwolnieniesiępracodawcyod
obowiązkuzapłatyodszkodowania.
Możliwośćwypowiedzenialubodstąpie-
niaodumowynależywpisaćdojejposta-
nowień,abymócjeskuteczniestosować.

Michał Culepa

prawnik, specjalista

prawa pracy

ANO99.indd 2

11/14/2014 5:32:32 PM

Kup książkę

ZADAJ PYTANIE REDAKCJI:

[e-mail]

PRAWO PRACY W ORZECZniCTWiE

l

3

Nowości w orzecznictwie

ciąg dalszy ze strony 1

...stanowią dla pracowników przychód

z nieodpłatnego świadczenia w rozumie-

niu art. 12 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r.

o podatku dochodowym od osób fizycz-

nych, również w przypadku gdy w świet-

le art. 11 ust. 1 tej ustawy pracownicy

faktycznie świadczeń tych nie otrzymali,

a jedynie zostały pozostawione do ich

dyspozycji?” oraz

2. Rzecznik Praw Obywatelskich, który

pytał: „1. Czy sfinansowane przez pra-

codawcę koszty udziału pracowników

w imprezie integracyjnej, których wartość

nie jest wolna od podatku dochodowe-

go od osób fizycznych na podstawie art.

21 ust. 1 pkt 11 ustawy z 26 lipca 1991 r.

o podatku dochodowym od osób fizycz-

nych, stanowią dla pracowników, którym

umożliwiono udział w tej imprezie, przy-

chód z innego nieodpłatnego świadczenia

w rozumieniu art. 12 ust. 1 tej ustawy? 2.

Czy w sytuacji, gdy wartości świadczeń

udostępnionych podczas imprezy inte-

gracyjnej i sfinansowanych przez praco-

dawcę nie można przyporządkować do

świadczeń uzyskiwanych (otrzymanych)

przez konkretnego pracownika, możliwe

jest ustalenie – na podstawie art. 11 ust.

2a pkt 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o po-

datku dochodowym od osób fizycznych

– w odniesieniu do konkretnego pracow-

nika kwoty przychodu z innego nieod-

płatnego świadczenia w rozumieniu art.

12 ust. 1 tej ustawy?”.

Orzeczenie NSA:

Naczelny Sąd Admini-

stracyjny odmówił podjęcia uchwał w tych

sprawach. Zdaniem NSA wyrok Trybu-

nału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r. (K

7/13 – opisywany w sierpniowym numerze

miesięcznika z 2014 roku – przyp. red.) jest

jasny i nie trzeba już nic więcej dodawać

w tej kwestii.

Przypomnijmy, że we wskazanym wyroku

Trybunał Konstytucyjny uznał, że nie-

odpłatnymi świadczeniami są wyłącznie

przysporzenia majątkowe o indywidual-

nie określonej wartości, otrzymane przez

pracownika. Dopiero wtedy po stronie

zatrudnionego powstaje przychód, który

podlega opodatkowaniu. Zdaniem Try-

bunału to, czy pracownik uzyskał dochód,

zależy natomiast od tego, czy skorzystał

ze świadczenia oferowanego przez pra-

codawcę w pełni dobrowolnie i czy leżało

to w jego interesie (gdyby świadczenia ze

strony pracodawcy nie było, to pracownik

musiałby sam ponieść wydatek). W kon-

sekwencji Trybunał uznał, że przychodem

pracownika mogą być tylko świadczenia,

które:

• zostały spełnione za zgodą pracownika

(skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

• zostały spełnione w jego interesie (a nie

w interesie pracodawcy) i

• przyniosły mu korzyść w postaci po-

większenia aktywów lub uniknięcia wy-

datku, który musiałby ponieść, a korzyść

ta jest wymierna i przypisana indywidu-

alnemu pracownikowi (nie jest dostęp-

na w sposób ogólny dla wszystkich).

Z OSTATNIEJ CHWILI:

NIESKUTECZNE DOCHODZENIE

ODSZKODOWANIA na podstawie art.

415 Kodeksu cywilnego przerywa bieg

przedawnienia roszczenia o wynagrodzenie za

czas niewykonywania pracy (art. 81 § 1 kp),

pod warunkiem że te żądania zostały oparte

na tożsamym stanie faktycznym. A zatem,

jeśli przed upływem terminu przedawnienia

roszczenia ze stosunku pracy (który z reguły

wynosi 3 lata od daty wymagalności) pracownik

wniesie przeciwko pracodawcy sprawę do

sądu i ją przegra, a następnie wytoczy kolejne

powództwo przeciwko temu pracodawcy

(oparte na innej podstawie prawnej), to

pracodawca w ponownym procesie nie

będzie mógł skutecznie powołać się na zarzut

przedawnienia, jeśli żądanie pracownika

zgłoszone w aktualnej sprawie wynika z tych

samych okoliczności faktycznych, które

towarzyszyły wniesieniu poprzedniego pozwu.

n

Wyrok SN z 4 listopada 2014 r., II PK 11/14

WYKONANIE WYROKU O PRZYWRÓCENIU

pracownika do pracy po stwierdzeniu przez

sąd niezgodności z prawem „dyscyplinarki”

nie może sprowadzać się do niezgodnego

z prawem lub nieuzasadnionego „pozbycia

się” pracownika przywróconego do pracy

przez pracodawcę w innym trybie (np.

poprzez wypowiedzenie umowy). A zatem,

przywrócenie uprzednio zwolnionego

pracownika do pracy przez sąd nie oznacza,

że pracodawca ma bezwzględny zakaz

rozwiązania z takim pracownikiem stosunku

pracy. Jednak gdy pracodawca zdecyduje się

na rozwiązanie stosunku pracy, to powinien

mieć ku temu solidne podstawy. inaczej jego

działanie zostanie uznane za zmierzające do

obejścia prawa.

n

Wyrok SN z 4 listopada 2014 r., II PK 16/14

ZASTĘPCA ZAWIESZONEGO KOMORNIKA

sądowego jest osobą wyznaczoną do

dokonywania czynności za pracodawcę

w rozumieniu Kodeksu pracy.

n

Wyrok SN z 14 października 2014 r.,

II PK 289/14

Teraz więcej i wygodniej za tę samą cenę.

Jako Czytelnik zyskujesz:

Bezpłatne porady eksperta

Dyżur telefoniczny eksperta prawa pracy

we wtorek, godz. 14.00–16.00,

numer telefonu w grudniu:

22 318 07 34

Elektroniczny przegląd prawa pracy

3 razy w tygodniu otrzymasz na swoją

skrzynkę e-mailową najnowsze wiadomości,

porady i orzeczenia z zakresu prawa pracy

K

O

M

EN

TA

R

Z

EK

S

P

ER

TA

TrybunałKonstytucyjnywypowiedział
siędośćszczegółowowsprawieimprez
integracyjnych,wyłączającjezpodstawy
opodatkowania(przychodu).
Niemalwtymsamymczasietoczyłysię
równieżsprawywpodobnymprzedmio-
cieprzedNaczelnymSądemAdministra-
cyjnymzwnioskuProkuratoraGeneral-
negoiRzecznikaPrawObywatelskich.
WobydwuprzypadkachjednakNSA
orzeczeniamiz13października2014
r.odmówiłpodjęciauchwał,wskazu-
jąc,żewświetleorzeczeniaTrybunału
Konstytucyjnegokwalifikacjapodatkowa
świadczeńszkoleniowo-integracyjnych
niepowinnabudzićjużwątpliwości–nie
stanowiąonewogóle,zewzględuna
brakprzysporzenia,przychodu.
Takiepoglądyzpewnościątrwale

ukształtująlinięorzeczniczą.NSA
wpodobnymtonieorzekajużrównież
merytorycznie.Przykładowonakorzyść
podatnikasądorzekłwsprawieświad-
czeńintegracyjnychwyrokiemz30
września2014r.(IIFSK2353/12).
Podatnicy,którzychcąuzyskaćkorzyst-
nąinterpretacjęwpodobnychsprawach,
powinnipowoływaćsięwprostnaorze-
czenieTrybunałuKonstytucyjnego.
Zdrugiejstronynależyspodziewaćsię,
żeorganypodatkowebędąposzukiwały
wpływówpodatkowychgdzieindziej,
comożeprzełożyćsięnaszczegółową
analizęwydatkównaintegracjępo
stroniekosztówpracodawcy.Dobrze
byłoby,żebyministerfinansówwydał
interpretacjęogólnądotyczącąimprez
integracyjnych.Dziękitemuwygasłyby
niekorzystneinterpretacjewindywidual-
nychsprawach,wktórychpodatnicynie
skarżyliichdosądu.

Krzysztof Klimek

konsultant podatkowy

TK wyjaśnił wszystko, nie będzie uchwały

NSA o imprezach integracyjnych

ANO99.indd 3

11/14/2014 5:32:33 PM

Kup książkę