Farmakologia 5.11.2011

Środki stosowane do znieczulenia
Znieczulenie ogólne- stosowane środki mają właściwości wywoływania przejściowego i odwracalnego
stanu zahamowania czynności życiowych komórek OUN (utrata świadomości, zniesienie bólu,
zniesienie odruchów dowolnych, napięcia mięśniowego).
Premedykacja- farmakologiczne przygotowanie do zabiegu w celu przeciwdziałania objawom
niepożądanym znieczulenia ogólnego, stosuje się:
-leki znoszące napięcie emocjonalne, skraca okres pobudzenia i ułatwia wystąpienie pełnego stanu
znieczulenia ogólnego
- narkotyczne leki p/bólowe, ułatwianie zasypiania
- leki parasympatykolityczne- atropina w celu zmniejszenia wydzielania śliny i śluzu w drzewie
oskrzelowym, przeciwdziała wymiotom, pobudza ośrodek oddechowy.
Środki znieczulające miejscowo- działają porażająco na zakooczenia bólowe i na nerwy czuciowe.
Znieczulenie miejscowe polega na wyłączeniu czucia bólu w obwodowym ukł. Nerwowym poprzez
podanie leku znieczulającego miejscowo w okolice nerwów przewodzących ból z obszarów ciała w
obrębie których wykonywany jest zabieg.
Dzisiejsza medycyna kładzie ogromny nacisk na całkowite wyeliminowanie bólu- jest to zachęcenie
pacjenta do poddawania się zabiegom stomatologicznym.
Najpowszechniej stosowanymi są znieczulenia:
- znieczulenie powierzchowne- wyłancza zakooczenia nerwowe w błonach śluzowych jamy ustnej.
Znieczulenie polega na zastosowaniu leku w sprayu lub żelu na znieczulającą powierzchnię. Metoda
ma zastosowanie przy znieczuleniu śluzówki jamy ustnej przy leczeniu stomatologicznym.
- znieczulenie nasiękowe- polega na wstrzyknięciu środka znieczulającego do dziąsła w bezpośrednią
okolicę zęba na którym będzie wykonywany zabieg. Jest to doskonały sposób w przypadku leczenia i
usuwania zębów górnych oraz dolnych siekaczy.
- znieczulenie śródwięzadłowe- polega na wstrzyknięciu środka znieczulającego do szpary ozębnej za
pomocą specjalnych strzykawek ciśnieniowych. Powoduje ono brak czucia i bólu w obrębie jednego
zęba.
- znieczulenie przewodowe- jest to jeden z rodzajów znieczulenia, którego celem jest wyłączenie bólu
poprzez wstrzyknięcie leku i tym samym zneutralizowanie nerwu ulokowanego w jego miazdze.
Metody znieczulenia
1. Środkami fizycznymi- np. zamrażanie chlorkiem etylu.
2. Środkami chemicznymi do których zaliczamy:
- lidokainę
- mepiwakainę
- bupiwakainę
- artykainę
- tolikainę
- prilokainę.
Tkanka zmieniona zapalnie ma niższe pH (5-5,6), stąd słabo reaguje na znieczulenie prowadzone za
pomocą środków będących słabymi zasadami (neutralizacja). Zawierają często pewna ilośd środków
zwężających naczynia.
Dodanie tych leków:
- opóźnia wchłanianie i rozpad anestetyku, znacznie przedłużając jego działanie

-zwiększa stężenie środka znieczulającego w miejscu podania
- zmniejsza jego toksycznośd i krwawienie podczas zabiegu
Najczęściej dodawanym lekiem jest epinefryna.
Lidokaina- jest skuteczna we wszystkich typach znieczuleo. W postaci roztworów wodnych, żelu lub
aerozolu stosuje się ją do znieczuleo powierzchownych, 2-3% roztwory do pozostałych. Dodawanie
środków obkurczających naczynia (adrenalina- powoduje znaczne wydłużenie czasu jej działania).
Działania niepożądane: może wywoład zawroty i bóle głowy, nerwowośd, mroczki przed oczami,
wymioty, uczucie gorąca, drżenie mm, może zaburzad pracę ukł. Krążenia, może dawad reakcje
alergiczne.
Antykaina- jest szybko i silnie działającym środkiem stosowanym w połączeniu z epinefryną. Wydala
się z moczem. Daje głębsze i silniejsze znieczulenie od lidokainy przy zmniejszonej o połowie dawce.
Bupiwakainę- działa znieczulająco 4x silniej niż Lidokaina, ale jest również bardziej toksyczna.
Powoduje silną i długotrwałą blokadę czuciową.