„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Ryszard Rozborski

Prowadzenie dokumentacji prac kominiarskich
714[02].Z2.09

Poradnik dla ucznia

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Lucja Zegadło
mgr inż. Artur Kryczka


Opracowanie redakcyjne:
mgr inż. Barbara Olech


Konsultacja:
mgr inż. Krzysztof Wojewoda


Korekta:
mgr

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[02].Z2.09
Prowadzenie dokumentacji prac kominiarskich zawartego w modułowym programie nauczania
dla zawodu kominiarz

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

7

4. Materiał nauczania

8

4.1.Zasady,przepisy i terminy dotyczące kontrolnych prac kominiarskich

8

4.1.1. Materiał nauczania

8

4.1.2. Pytania sprawdzające 11
4.1.3. Ćwiczenia 12
4.1.4. Sprawdzian postępów 13
4.2. Metody sporządzania inwentaryzacji przewodów kominowych

14

4.2.1. Materiał nauczania

14

4.2.2. Pytania sprawdzające 17
4.2.3. Ćwiczenia 17
4.2.4. Sprawdzian postępów 19
4.3. Dokumenty wydawane przez kominiarzy i zasady ich sporządzania

20

4.3.1. Materiał nauczania

20

4.3.2. Pytania sprawdzające 25
4.3.3. Ćwiczenia 25
4.3.4. Sprawdzian postępów 28
5. Sprawdzian osiągnięć

29

6. Literatura

34

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy o prowadzeniu dokumentacji prac

kominiarskich

Poradnik ten zawiera:

1. Wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które powinieneś

mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej.

2. Cele kształcenia tej jednostki modułowej.
3. Materiał nauczania (rozdział 4) umożliwia samodzielne przygotowanie się do wykonania

ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Wykorzystaj do poszerzenia wiedzy wskazaną literaturę
oraz inne źródła informacji. Obejmuje on również:

−

pytania sprawdzające wiedzę niezbędną do wykonania ćwiczeń,

−

ćwiczenia zawierające polecenie, sposób wykonania oraz wyposażenie stanowiska

pracy,

−

sprawdzian postępów, sprawdzający poziom wiedzy po wykonaniu ćwiczeń.

Wykonując sprawdzian postępów powinieneś odpowiadać na pytanie tak lub nie, co oznacza,

że opanowałeś materiał albo nie. Zaliczenie ćwiczeń jest dowodem osiągnięcia umiejętności
określonych w tej jednostce modułowej. Jeżeli masz trudności ze zrozumieniem tematu lub
ćwiczenia, to poproś nauczyciela lub instruktora o wyjaśnienie i ewentualne sprawdzenie, czy
dobrze wykonujesz daną czynność.
4. Zestaw pytań sprawdzających Twoje opanowanie wiedzy i umiejętności z zakresu całej

jednostki. Po przerobieniu materiału spróbuj zaliczyć sprawdzian z zakresu jednostki
modułowej.
Jednostka modułowa: Prowadzenie dokumentacji prac kominiarskich, której treści teraz

poznasz jest jednym z modułów koniecznych do zapoznania się z technologią prac
kominiarskich.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz przestrzegać regulaminów, przepisów bhp oraz

instrukcji przeciwpożarowych, wynikających z rodzaju wykonywanych prac. Przepisy te
poznasz podczas trwania nauki.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

Moduł 714[02].Z2

Technologia prac kominiarskich

Moduł 714[02].Z2.01

Wykonanie kominiarskich prac

przygotowawczo zakończeniowych

Moduł 714[02].Z2.02

Czyszczenie przewodów kominowych i

czopuchów

Moduł 714[02].Z2.03

Czyszczenie trzonów kuchennych pieców

domowych

Moduł 714[02].Z2.04

Czyszczenie pieców rzemieślniczych

i przemysłowych

Moduł 714[02].Z2.05

Czyszczenie kotłów

Moduł 714[02].Z2.06

Czyszczenie kominów przemysłowych

Moduł 714[02].Z2.07

Wypalanie przewodów dymowych

i spalinowych

Moduł 714[02].Z2.08

Wykonywanie badań przewodów kominowych

Moduł 714[02].Z2.09

Prowadzenie dokumentacji prac kominiarskich

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej „Prowadzenie dokumentacji prac

kominiarskich” powinieneś umieć:
− posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budownictwa,

− posługiwać się dokumentacją techniczną,
− przestrzegać przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony

środowiska,

− magazynować, składować i transportować materiały budowlane,

− stosować przepisy bhp, ochrony ppoż. i przeciwporażeniowej obowiązujące podczas

wykonywania kominiarskich prac przygotowawczo - zakończeniowych,

− organizować i likwidować stanowisko wykonywania kominiarskich prac przygotowawczo -

zakończeniowych,

− planować kolejność prac kominiarskich,

− stosować zasady poruszania się po dachach płaskich i stromych,
− wchodzić i schodzić z dachów płaskich i stromych,

− stosować zasady poruszania się po różnego rodzaju strychach,

− stosować zasady wchodzenia, schodzenia i wspinania się na wysokie kominy,
− ustawiać się na wysokim kominie,

− zamykać włazy z zachowaniem środków ostrożności,

− zabezpieczać pomieszczenia przed zaprószeniem sadzą,
− przygotowywać i prawidłowo użytkować narzędzia stosowane do prac kominiarskich,

− dobierać narzędzia kominiarskie odpowiednio do rozmiarów przewodów kominowych,

− łączyć końce liny za pomocą wyplatania,
− wykonywać konserwację narzędzi kominiarskich,

− stosować kominiarski sprzęt pomocniczy,

− korzystać z włazów dachowych zwykłych i samoczynnych,
− wykonywać rusztowania do prac kominiarskich,

− zakładać liny na dachy: płaskie, strome, kryte blachą, kryte dachówką,

− sporządzać przedmiary robót z wykorzystaniem dokumentacji,
− sporządzać przedmiary robót z wykorzystaniem pomiarów z natury,

− wykonywać pracę indywidualnie i w zespole,

− stosować zasady prawidłowej gospodarki odpadami,
− stosować zasady obsługi ciągomierza i innych aparatów do mierzenia ciągu,

− stosować zasady obsługi kamery do prześwietlania kominów,

− posługiwać się sygnałami kominiarskimi,
− stosować zasady obsługi anemometru,

− stosować zasady obsługi analizatora spalin,

− stosować zasady obsługi pirometru,
− stosować zasady obsługi manowakuometru,

− stosować zasady obsługi urządzeń do wykrywania gazów,

− stosować przepisy bhp, ochrony ppoż. i przeciwporażeniowej obowiązujące podczas

wykonywania badań przewodów kominowych,

− organizować i likwidować stanowisko do badania przewodów kominowych,

− posługiwać się dokumentacją dotyczącą przewodów kominowych,

− stosować aparaty do wykrywania nieszczelności i przerw w przewodach kominowych,
− określać rodzaj, ocenić jakość materiałów użytych do budowy przewodów kominowych,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

− sprawdzać drożność przewodów kominowych pod względem: zmniejszenia przekroju,

zatkania, wykruszenia się spoiny wewnątrz przewodu, przerw i szczelin w ściankach między
przewodami,

− sprawdzać wymiary i sposoby prowadzenia przewodów kominowych,

− sprawdzać odległość przewodów kominowych od palnych elementów budynku,
− sprawdzać nasady kominowe,

− sprawdzać podłączenia palenisk do przewodów kominowych,

− wykrywać przerwy w ścianach działowych,
− wykrywać nieszczelności przewodów kominowych w ścianach wewnętrznych i

przegrodach,

− stosować zasady sprawdzania kominów w nowo wybudowanych budynkach,

− sprawdzać stan kominów i czopuchów przemysłowych,
− określać przyczyny pękania kominów,

− sprawdzać poziom zawilgocenia przewodów kominowych,

− sprawdzać liczbę podłączonych palenisk do jednego przewodu kominowego,
− prześwietlać komin za pomocą kamery,

− lokalizować przerwy za pomocą taśmy,

− lokalizować miejsce zatkania przewodów kominowych poprzez osłuchanie,
− dokonywać przeglądu ścian kominowych,

− dokonywać przeglądu konstrukcji dachowej dookoła komina,

− dokonywać przeglądu komina na strychu,
− sprawdzać prawidłowość wyprowadzenia komina ponad dach,

− sprawdzać drożność przewodu kominowego,

− sprawdzać ciąg w przewodach za pomocą materiałów łatwopalnych,
− sprawdzać ciąg w przewodach za pomocą ciągomierza,

− sprawdzać przewody kominowe budynku w stanie surowym,

− sprawdzać przewody kominowe budynku w użytkowaniu,
− sprawdzać przewody kominowe z elementów ceramicznych i stalowych,

− sprawdzać przewody kominowe prefabrykowane,

− sprawdzać przewody kominowe zbiorowe,
− sprawdzać stan techniczny i zabezpieczenia urządzeń ogrzewczo-kominowych,

− sprawdzać podłączenia urządzeń wentylacyjnych i paleniskowych,

− sprawdzać podłączenia trzonów kuchennych,
− sprawdzać prawidłowość podłączenia pieców grzewczych,

− sprawdzać prawidłowość podłączenia odbiorników gazowych,

− dobierać paliwo do rodzaju komina,
− sprawdzać stan kanałów łączących paleniska przewodami dymowymi,

− sprawdzać komin w warunkach pracy,

− sprawdzać ochronę komina przed zamakaniem,
− sprawdzać odprowadzanie skroplin na zewnątrz komina,

− sprawdzać odporność ogniową komina,

− sprawdzać komin pod względem występowania odkształceń termicznych i mechanicznych,
− wykonywać przeglądy okresowe przewodów kominowych,

− wykonywać przeglądy ogólne przewodów kominowych,

− zabezpieczać uszkodzone miejsca,
− wykonywać obmiar wykonanych prac, rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,

− wykonywać prace zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:

− zaplanować kolejność robót,

− sporządzić umowę o wykonanie robót kominiarskich,
− sporządzić szkice przewodów i połączeń,

− sporządzić opinię dotyczącą podłączenia palenisk i urządzeń grzewczych oraz

wentylacyjnych,

− sporządzić opinię i protokoły nakazujące właścicielom, użytkownikom lub zarządcom

budynków usuwanie w określonych terminach usterek i zaniedbań występujących w
miejscach podlegających dozorowi kominiarskiemu,

− zastosować przepisy dotyczące terminów sprawdzania i czyszczenia kominów,

− zastosować przepisy dotyczące zakresu sprawdzania i czyszczenia kominów,

− sporządzić sprawozdanie z badania stanu przewodów kominowych w budynku nowo

wznoszonym (w stanie surowym),

− sporządzić protokół z badania stanu przewodów kominowych w budynku nowym,

użytkowanym,

− sporządzić plan kominiarski (szkic przewodów),

− sporządzić zaświadczenie o stanie przewodów kominowych i połączeń,
− sporządzić opinię o stanie przewodów kominowych i połączeń,

− opracować zalecenia pokontrolne,

− wydać zalecenia pokontrolne,
− wykonać szkice podłączenia palenisk,

− prowadzić książki robocze,

− wykonać obmiar prac, rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt,
− obliczyć należność za wykonaną pracę,

− wykonać prace zgodnie z zasadami sztuki kominiarskiej.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

4. MATERIAŁ NAUCZANIA

4.1.Zasady, przepisy i terminy wykonywania kontrolnych prac
kominiarskich

4.1.1. Materiał nauczania

Jeżeli przewody kominowe nie będą spełniały wymagań budowlanych i eksploatacyjnych, to

na skutek działania wysokiej temperatury, braku okresowej kontroli, niesprzyjających warunków
atmosferycznych może dojść do powstania nieszczelności, zakłócenia ciągu powietrza
w

przewodzie kominowym, zakłócenia procesu spalania i w efekcie przedostania się

toksycznych gazów do pomieszczeń, w których przebywają ludzie. Po przeprowadzonej kontroli
technicznej przewodów kominowych dymowych, spalinowych i wentylacyjnych mistrz
kominiarski powinien sporządzić odpowiedni protokół pokontrolny. Po każdorazowym
oczyszczeniu przewodów kominowych należy żądać od kominiarza, by wystawił dokument
potwierdzający wykonanie tych prac. Gdyby zdarzył się pożar, właściciel domu będzie miał
dowód dla ubezpieczyciela, że dbał o kominy.

Kontrolę przewodów kominowych przeprowadza się po zakończeniu budowy obiektu

budowlanego i w czasie jego eksploatacji.

Obiekty budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez właściciela

lub zarządcę okresowej kontroli, co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu
technicznej sprawności instalacji gazowych oraz przewodów kominowych dymowych,
spalinowych i wentylacyjnych.

Właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów, w których odbywa się proces spalania

paliwa stałego, ciekłego lub gazowego są zobowiązani do czyszczenia przewodów dymowych
i spalinowych:
– co najmniej 4 razy w roku dla palenisk opalanych paliwem stałym,
– co najmniej 2 razy w roku dla palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym ,
– co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej dla palenisk
zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych,

W obiektach tych należy usuwać zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych co

najmniej raz w roku, jeżeli większa częstotliwość nie wynika z warunków użytkowych.

Przy wykonywaniu czynności kominiarskich w budynkach mieszkalnych i użyteczności

publicznej należy stosować zasady:
1. Usługa kominiarska wykonywana jest na podstawie pisemnej lub ustnej dwustronnej

umowy, zawartej pomiędzy zakładem kominiarskim a klientem.

2. Umowa ta powinna zawierać zakres czynności, warunki wynagrodzenia i termin wykonania

usług.

3. Właściciel, zarządca lub inna przez nich uprawniona osoba powinna być obecni podczas:

– opiniowania urządzeń grzewczo- kominowych,
– kontroli stanu technicznego przewodów kominowych dymowych, spalinowych,

wentylacyjnych i awaryjnych,

– sprawdzenia urządzeń grzewczo-kominowych pod względem bezpieczeństwa

przeciwpożarowego ze szczególnym uwzględnieniem odległości od łatwopalnych
elementów konstrukcji budynku,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

– sprawdzenie pod względem zasad BHP urządzeń pomocniczych takich jak ławy

kominiarskie, drabiny, włazy dachowe i świetliki.

4. Czynności kominiarskie należy wykonywać przy użyciu własnych narzędzi i przyrządów

pomiarowych.

5. O ujawnionych podczas czynności kominiarskich usterkach i nieprawidłowościach należy

powiadomić właściciela lub zarządcę nieruchomości. Powiadomienie należy sporządzić na
odpowiednim druku, zawierającym wyszczególnienie usterek i zagrożeń oraz potwierdzenie
przyjęcia informacji przez właściciela lub zarządcę budynku.

6. Po wykonaniu czynności kontrolnych należy sporządzić pisemny protokół lub opinię.

W razie konieczności do protokołu lub opinii należy dołączyć szkic sytuacyjny. Protokół lub
opinia mogą być wykonane na miejscu wykonywania usługi lub w terminie późniejszym
w zakładzie kominiarskim.

7. Usługi kominiarskie niewymagające sporządzania oddzielnej dokumentacji, np. czyszczenie

przewodów kominowych, należy odnotować w książce usług kominiarskich. Książka usług
kominiarskich jest dokumentem zakładu kominiarskiego, w którym klient potwierdza
wykonanie usługi.

8. Przed przystąpieniem do wykonywania usług kominiarskich wykonujący usługi

zobowiązany jest poinstruować właściciela lub zarządcę o konieczności wykonania
zabezpieczeń przed ewentualnymi zabrudzeniami czy zniszczeniami. Zabezpieczenie polega
na uszczelnieniu kratek wentylacyjnych na czas wykonywania usługi, usunięciu z miejsca
wykonywania usługi wszystkich przedmiotów mogących ulec uszkodzeniu oraz
uszczelnieniu połączeń urządzeń grzewczych z kominem.

9. Za szkody powstałe w czasie wykonywania usługi, a wynikające z winy właściciela lub

zarządcy, zakład kominiarski nie ponosi odpowiedzialności. Za szkody powstałe w czasie
wykonywania usług kominiarskich, a wynikające z niefachowego lub niedbałego
wykonywania usługi, odpowiada zakład kominiarski wykonujący usługę.

10. Po zakończeniu pracy wykonujący usługi kominiarz powinien upewnić się, że pozostawia

obiekt w stanie technicznym nie zagrażającym jego użytkownikom. Kontrola stanu obiektu
polega na sprawdzeniu, czy po wykonaniu usługi przewody kominowe funkcjonują
prawidłowo.

11. Usługa czyszczenia kanałów kominowych powinna być wykonana przy pomocy: kompletu

linowego ze szczotkami dopasowanymi do przekroju przewodów kominowych,
przepychacza (górówki) ze szczotkami dopasowanymi do przekroju przewodu kominowego.

12. Czyszczenie kończy się wybraniem sadzy z przewodu kominowego. Wybieranie sadzy ze

spadu kominowego powinno być wykonane przy pomocy gracy do wybierania sadzy
i niepalnego worka kominiarskiego. Właściciel lub zarządca wskazuje miejsce złożenia
wybranej z komina sadzy. Usuniecie sadzy z terenu obiektu należy do obowiązków
właściciela lub zarządcy. Kominiarz wykonujący usługę czyszczenia przewodów
kominowych na zlecenie właściciela lub zarządcy może usunąć sadzę poza teren obiektu.
Usuniecie sadzy poza teren obiektu wykonane przez kominiarza jest dodatkową usługą, za
którą kominiarz pobiera dodatkową opłatę.

13. Jeżeli charakter usługi wymaga usunięcia gorącego popiołu, właściciel lub zarządca ma

obowiązek przygotowania miejsca składowania popiołu. Miejsce składowania popiołu musi
być zabezpieczone przed pożarem i sprawdzone przez kominiarza.

14. Wszystkie czynności kominiarskie powinny być wykonywane zgodnie z obowiązującymi

zasadami rzemiosła kominiarskiego, przepisami BHP oraz regulaminami dotyczącymi usług
kominiarskich. Prace szczególnie niebezpieczne i na wysokościach powinny być
wykonywane zespołowo. Kominiarz ma prawo odmówić wykonania usługi w przypadku,
gdy istnieje realne zagrożenie dla jego zdrowia lub życia. Właściciel lub zarządca powinien
być poinformowany o zagrożeniach i zobowiązany do natychmiastowego ich usunięcia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Poza wymienionymi zasadami opracowano sześć zasad związanych z etyką pracy mistrza

kominiarskiego, które można odnieść do zachowania pozostałych kominiarzy:
1. Zasada kompetencji mówiąca o tym, że kominiarz powinien utrzymywać swoją wiedzę

zawodową i umiejętności na poziomie odpowiadającym aktualnemu stanowi w dziedzinie
techniki grzewczej i kominowej, ochrony środowiska, zabezpieczeń przeciwpożarowych i
prawa. Powinien także powstrzymywać się od wykonywania jakichkolwiek usług, jeżeli nie
jest do ich wykonania kompetentny.

2. Zasada odpowiedzialności i prawości mówiąca o tym, że kominiarz powinien zawsze

działać w legalnym interesie swojego klienta i wykonywać swoje usługi z pełnym
oddaniem, odpowiedzialnością, zawsze mając na uwadze godność i reputację swojego
zawodu.

3. Zasada uczciwości mówiąca o tym, że kominiarz nie powinien, ani przez niedbalstwo, ani

celowo, robić niczego, co mogłoby naruszać reputację lub interes innych. Kominiarz nie
powinien przyjmować pracy, która już została powierzona komu innemu.

4. Kominiarz powinien zachować profesjonalny charakter kontaktów z klientem, szanując jego

prywatność oraz bezstronność, wydając swoją zawodową opinię.

5. Kominiarz powinien zachować poufność informacji o kliencie, szczególnie w odniesieniu do

danych osobowych, sytuacji majątkowej, rozkładu dnia klienta, rozkładu mieszkania i jego
zabezpieczeń, danych architektonicznych obiektów, w tym: banków, sądów, obiektów
wojskowych, więzień, urzędów dbających o bezpieczeństwo publiczne.

6. Kominiarz powinien działać, mając zawsze na uwadze ochronę życia i mienia klienta,

swoim działaniem chroniąc przed pożarami, wybuchem gazu, zatruciami tlenkiem węgla,
powinien czuwać nad prawidłowym działaniem urządzeń grzewczo-kominowych, mając na
uwadze ochronę środowiska.

Zakres kontroli przewodów kominowych powinien obejmować:

– badanie drożności przewodów kominowych,
– prawidłowość prowadzenia przewodów,
– wielkości przekroju przewodów,
– grubości przegród,
– wiązania cegieł,
– wypełnienie spoin,
– badanie prawidłowości podłączeń kratek wentylacyjnych, palenisk gazowych lub

węglowych podłączonych do jednego przewodu kominowego,

– prawidłowość zainstalowania kratek wentylacyjnych i wielkość ich powierzchni chłonnej,
– stan techniczny drzwiczek rewizyjnych,
– stan techniczny czopuchów,
– zapewnienie dostępu powietrza zewnętrznego koniecznego do prawidłowej cyrkulacji

powietrza w lokalu,

– kontrolę, czy w lokalu istnieją urządzenia wymuszające ciąg kominowy,
– stan techniczny kominów ponad dachem,
– stan techniczny głowic i nasad kominowych,
– kontrolę ścian kominowych nad dachem i na strychu,
– prawidłowości wylotów przewodów,
– czy są składowane materiały łatwopalne na strychach, przez które przechodzą przewody

kominowe,

– prawidłowość dostępu do przeprowadzania kontroli przewodów kominowych, w tym stan

techniczny włazów, drabin, ankrów ław kominiarskich,

– czy odbywa się okresowe czyszczenie przewodów kominowych dymowych, spalinowych

i wentylacyjnych zgodnie z wymogami prawnymi,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

– czy istnieje dogodny dostęp do czyszczenia przewodów kominowych, kanałów czopuchów

rur i nasad, a także otworów do wybierania zanieczyszczeń,

– prawidłowości ciągu,
– szczelność przewodów kominowych,
– ocenę innych nieprawidłowości mogących wpływać na zagrożenie bezpieczeństwa ludzi

imienia

Przykładowa pisemna umowa o usługi kominiarskie:

Radom dnia 1.04.2006

Umowa Nr 13/2006

zawarta w dniu 1.04.2006r. w miejscowości Radom, pomiędzy Miastem Radom,
reprezentowanym przez Jana Kowalskiego prezydenta Radomia, zwanym dalej zamawiającym a
zakładem kominiarskim „Komin” znajdującym się w Radomiu przy ulicy Wspólnej 21.
reprezentowanym przez mistrza kominiarskiego Pawła Nowaka zam.01-111 Radom ul. Krótka 2.
zwanego dalej wykonawcą o następującej treści:
1. Wykonawca zobowiązuje się do wykonania na rzecz Zamawiającego następującej pracy: “

Kontroli przewodów kominowych w obiektach należących do miasta Radom.

2. Wykaz obiektów:

– ul. Plac Kościuszki 3
– ul. Grunwaldzka 1
– ul. Rynek 1

3. Wykonawca zobowiązuje się wykonać zgodnie z art.62 1. Ustawy z dnia 7 lipca 1994r

Prawo budowlane, roczną kontrolę polegającą na sprawdzeniu stanu technicznego
przewodów kominowych wentylacyjnych, spalinowych i dymowych w terminie do 31 maja
2006r.

4. Wartość wynagrodzenia ustala się w kwocie brutto 2000zł-słownie dwa tysiące złotych

0 groszy.

5. Należność za wykonane prace zostanie przekazana na konto Wykonawcy po otrzymaniu

faktury przez Zamawiającego w terminie 14 dni od daty otrzymania faktury.

6. Do faktury należy dołączyć protokoły z przeprowadzonej kontroli.
7. Wykonawca w razie zwłoki w wykonaniu obowiązków wynikających z postanowień

niniejszej umowy zapłaci Zamawiającemu karę umowną w wysokości 0,1 % wynagrodzenia
umownego za każdy dzień zwłoki.

8. Wykonawca poza karami umownymi ponosi odpowiedzialność z tytułu nienależytego

wykonania umowy.

9. Wykonawca jest odpowiedzialny z tytułu zgodności wykonanej usługi z umową względem

Zamawiającego,.

10. W sprawach nie uregulowanych w umowie będą miały zastosowanie przepisy Kodeksu

Cywilnego.

podpis zamawiającego podpis wykonawcy

4.1.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do zaplanowania przebiegu
ćwiczeń i ich wykonania.
1. Jak często powinny być kontrolowane przewody kominowe?
2. Ile razy w ciągu roku należy czyścić przewody dymowe?
3. Ile razy w ciągu roku powinny być czyszczone przewody kominowe spalinowe?

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

4. Ile razy w ciągu roku powinny być czyszczone przewody kominowe wentylacyjne?
5. Ile razy w ciągu roku powinny być czyszczone przewody kominowe od palenisk zakładów

zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych?

6. Przy jakich pracach kominiarskich powinien być obecny właściciel lub zarządca budynku?
7. Jakie badania przeprowadza się przy kontroli przewodów kominowych?
8. Co zawiera umowa na usługi kominiarskie?
9. Jakie są główne zasady wykonywania czynności kominiarskich?
10. Jakie są zasady etyczne związane z wykonywaniem czynności kominiarskich?

4.1.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Po przeczytaniu informacji zawartych w materiałach nauczania wykonaj plakat prezentujący

główne zasady obowiązujące przy wykonywaniu czynności kominiarskich.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z głównymi zasadami obowiązującymi przy wykonywaniu czynności

kominiarskich,

3) narysować plakat prezentujący główne zasady obowiązujące przy wykonywaniu czynności

kominiarskich,

4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– kartki papieru A3,
– przybory kreślarskie,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Na podstawie informacji zawartych w materiałach przygotuj umowę na usługi kominiarskie

pomiędzy zakładem kominiarskim a spółdzielnią mieszkaniową.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) sporządzić umowę na usługi kominiarskie pomiędzy zakładem kominiarskim a spółdzielnią

mieszkaniową,

3) zaprezentować efekty swojej pracy,
4) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– kartki papieru A4,
– długopis,
– ołówki twardości HB,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

4.1.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) określić częstotliwość wykonywania kontroli przewodów kominowych

2) określić częstotliwość czyszczenia przewodów dymowych?

3) określić częstotliwość czyszczenia przewodów spalinowych?

4) określić częstotliwość czyszczenia przewodów wentylacyjnych?

5) określić zasady świadczenia czynności kominiarskich?

6) sporządzić umowę o wykonanie robót kominiarskich?

7) zastosować przepisy dotyczące terminów sprawdzania i czyszczenia

kominów?

8) zastosować przepisy dotyczące zakresu sprawdzania i czyszczenia kominów?

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

4.2. Metody sporządzania inwentaryzacji przewodów kominowych

4.2.1. Materiał nauczania

W celu zapewnienia prawidłowości i terminowości powierzonych zadań zakład kominiarski

powinien posiadać pełne i dokładne dane o wszystkich obsługiwanych przewodach kominowych
i podłączonych do nich urządzeniach grzewczych i wentylacyjnych. Pełna znajomość
obsługiwanych obiektów, urządzeń i poszczególnych elementów ułatwia pracę na co dzień,
w tym między innymi: organizację pracy zespołu, wydawania opinii technicznych i udzielania
porad z zakresu prawidłowego eksploatowania urządzeń grzewczo-kominowych itp. W tym celu
sporządza się szczegółowe plany sytuacyjne kominów poszczególnych obiektów. Na obiekcie
sporządza się szkice robocze wykonane odręcznie zawierające wszelkie niezbędne dane. Plany
sytuacyjne wykonywane są najczęściej w warunkach biurowych. Są one sporządzane
obowiązkowo po dokonanych odbiorach kominów nowo wybudowanych i przekazanych do
użytku budynków.

Prawidłowo wykonany plan sytuacyjny kominów (rys.1) powinien zawierać:

– widok dachu z góry z zaznaczeniem murów ogniowych, obrysu budynku, połaci

dachowych, krawędzi kalenic i okapów, usytuowanie i nazwy ulic,

– wejścia na dach,
– przewody kominowe dymowe, spalinowe, wentylacyjne i awaryjne,
– oznakowania przewodów kominowych z określeniem położenia spadów kominowych

i rodzajów podłączeń,

– bieżącą numerację przewodów,
– zestawienie kondygnacji budynku lub jego części, gdy budynek składa się ze skrzydeł różnej

wysokości.

Rys.1. Plan sytuacyjny kominów [2, s. 169].

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Plany sytuacyjne i szkice robocze najłatwiej rysuje się na kratkowanym papierze. Plany

większych budowli rysuje się na drobnej kratce, jednak nie mniejszej niż 3 mm.

Plany sytuacyjne, wraz z opisami budynków i przewodów kominowych, można sporządzać

również na odpowiednio dostosowanych kartotekach (rys.2).

Rys.2. Kartka do wykonywania szkiców przewodów kominowych [8].

Plan powinien przedstawiać aktualne położenie elementów budynku, z zachowaniem ich

wzajemnych odległości mierzonych za pomocą taśmy. Długość można również zmierzyć
małymi krokami, przyjmując długość kroku około 75cm, co jest zbliżone do rzeczywistych
wymiarów i całkowicie wystarczające dla potrzeb kominiarskich. Sam pomiar wykonuje się
metodą domiarów, która eliminuje uwzględnianie wcześniej popełnionego błędu. Polega ona na
tym, że obiera się jeden punkt zerowy i odmierza się od niego odległości poszczególnych
elementów, które nanosi się na szkic roboczy w formie zapisu. Plany sporządza się w skali
1:100, co oznacza, że jedna kratka 0,5cm na 0,5cm to 50cm dla każdego kroku 1,5 kratki.

W przypadku gdy pomiar bezpośredni jest niemożliwy do wykonania stosuje się metodę

szacowania na podstawie ilości dachówek, warstw papy itp. Wymagane jest wtedy zmierzenie
długości i szerokości budynku

Sporządzając plan dużego dachu o małej ilości kominów można skalę zmniejszyć do l:200,

wtedy l kratce odpowiadają 3 kroki. Przy dużej ilości kominów podziałkę zwiększa się do l:50,
co oznacza, że 3 kroki to 4 kratki.

Wszelkie opisy i znaki należy wykonywać w sposób czytelny, najlepiej pismem

technicznym. Nazwy ulic należy umieszczać przed linią frontową budynku.

Częścią planu może być dokładniejszy opis poszczególnych przewodów kominowych oraz

podłączonych do nich urządzeń grzewczych z uwzględnieniem pomieszczeń, w których się
znajdują. W przypadkach uzasadnionych lub regionalnie praktykowanych, można dodatkowo
sporządzać dokładniejsze opisy poszczególnych obiektów, ich konstrukcję, przeznaczenie,
sposób użytkowania w formie załączników do planów lub na odwrocie rysunków.

Przy rysowaniu obrysy budynku oznacza się linią podwójną, a połacie dachowe, krawędzie,

kalenice i okapy linią pojedynczą. Mur ogniowy uwidacznia się linią podwójną kratkowaną;
odstęp linii około 2,5 mm Przewody kominowe oznaczane umownie (tabela 1)

Tabela 1.Rysowanie przewodów kominowych

[2, s. 172].

Wymiary przewodów kominowych

Wymiary rysunkowe

obowiązujące

przewidywane

14x14 do 20,5x20,5 cm

13,5 x l3,5 do 20,0x20,0

1 kratka

27x27 cm

26x26 cm

1,5 x1,5 kratki

Powyżej 27x27 cm

Powyżej 26x26 cm

2x2 kratki

Powyżej 27 x 27 cm i ścianach

grubości 1 cegły

powyżej 26 x 26 cm i ścianach

grubości 1 cegły

2x2 kratki podwójnie

obrysowane

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Opis wykonuje się używając skrótów oraz symboli umownych (tabela 2). Umieszczone są

one po prawej stronie planu lub na odwrocie rysunku, lub jako załączniki.

Tabela 2. Niektóre

symbole umowne do stosowania przy sporządzaniu planów sytuacyjnych kominów

[2, s. 171].

Kondygnacje
budynków

Symbole

Przewody kominowe w zależności od
podłączeń palenisk

Symbole

Piwnica

p

kuchnie gospodarstw domowych

k

Parter

n

kuchnie zbiorowe

KZ

I piętro

I

c.o. duże

CO

II piętro

II

c.o. etażowe

coE

III piętro

III

piece ogrzewcze

p

IV piętro

IV

piece łazienkowe

pk

V piętro

V

paleniska rzemieślniczo-usługowe

PR

VI piętro

VI

wędzarnie

We

VII piętro

VII

kotły pralnicze

Kp

Poddasze

p I

paleniska gazowe

pG

Poddasze wysokie

p II

paleniska na paliwa ciekłe

pC

Przewody zbiorcze od palenisk na paliwa

CG

Przewody zbiorcze od wentylacji

CW

Wyłazy dachowe

W

Plan sytuacyjny przewodów kominowych jest podstawowym rysunkiem kominiarskim.

Wykonuje się także szkice przewodów i palenisk, schematy urządzeń grzewczych i inne w miarę
potrzeb. Rysowanie wymaga znajomości konstruowania różnych figur, rysowania linii
prostopadłych i równoległych.

Rysunki wykonywane przez kominiarzy to:

– przekroje (rys.3),
– rzuty prostokątne (rys.4),
– schematy (rys.5),
– rysunki aksonometryczne.

Rys.3. Przekroje pieca kaflowego [2, s. 179] . Rys.4. Rzut pieca kaflowego [2, s. 179].

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Rys.5. Schemat przewodu zbiorczego [2, s. 178].

1-otwory wlotowe, 2-przewód zbiorczy, 3-otwory rewizyjne, 4-przewód boczny, 5-kondygnacja,

6- otwór wyczystny

4.2.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do zaplanowania przebiegu
ćwiczeń i ich wykonania.
1. W jakim celu sporządzamy plan sytuacyjny przewodów kominowych?
2. Jakie elementy zawiera szkic sytuacyjny kominów?
3. W jakiej skali wykonujemy szkice sytuacyjne kominów?
4. Jak wykonujemy plan sytuacyjny przewodów kominowych?
5. Jakie symbole stosujemy przy wykonywaniu planów sytuacyjnych przewodów?
6. Jakie typy rysunków wykonują kominiarze?

4.2.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj szkic sytuacyjny przewodów kominowych w budynku mieszkalnym wg

dokumentacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z zasadami wykonywania rysunków kominiarskich,
3) wykonać szkic sytuacyjny przewodów kominowych w budynku mieszkalnym wg

dokumentacji technicznej,

4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– dokumentacja techniczna budynku mieszkalnego,
– kartki papieru A4,
– długopis,
– przybory kreślarskie,
– literatura z rozdziału 6poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Wykonaj przekrój i rzut prostokątny pokazujący kocioł grzewczy znajdujący się na

stanowisku dydaktycznym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z zasadami wykonywania rysunków kominiarskich,
3) wykonać rysunki urządzeń paleniskowych,
4) zaprezentować efekty swojej pracy,
5) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– stanowisko dydaktyczne do czyszczenia przewodów kominowych,
– kartki papieru A4,
– długopis,
– przybory kreślarskie,
– literatura z rozdziału 6poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Wykonaj inwentaryzację przewodów kominowych i urządzeń paleniskowych w nowo

wybudowanym budynku mieszkalnym wg dokumentacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) zapoznać się z zasadami wykonywania rysunków kominiarskich,
3) wykonać szkic sytuacyjny przewodów kominowych w nowo wybudowanym budynku

mieszkalnym wg dokumentacji technicznej,

4) wykonać rysunki urządzeń paleniskowych wg dostępnej dokumentacji technicznej,
5) sporządzić opis inwentaryzacyjny,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) dokonać oceny ćwiczenia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Wyposażenie stanowiska pracy:

– dokumentacja techniczna budynku mieszkalnego,
– dokumentacja techniczna urządzeń paleniskowych,
– kartki papieru A4,
– długopis,
– przybory kreślarskie,
– literatura z rozdziału 6poradnika dla ucznia.

4.2.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) określić zasady sporządzania planów sytuacyjnych przewodów kominowych?

2) sporządzić plan kominiarski?

3) rozpoznać symbole stosowane przy wykonywaniu planów sytuacyjnych

przewodów?

4) wykonać przekroje przewodów kominowych i palenisk?

5) wykonać schematy przewodów kominowych i palenisk?

6) wykonać rzuty prostopadłe przewodów kominowych i palenisk?

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

4.3.Dokumenty wydawane przez kominiarzy i zasady ich

sporządzania

4.3.1. Materiał nauczania

Do najczęściej występujących usług opiniodawczych można zaliczyć:

– sprawdzanie i opiniowanie eksploatowanych urządzeń grzewczych i kominowych pod

względem ich stanu technicznego, zabezpieczenia przeciwpożarowego, zabezpieczenia na
rzecz ochrony środowiska oraz prawidłowego działania gwarantującego racjonalne
wykorzystanie paliw,

– zakwalifikowanie przewodów kominowych do różnego rodzaju podłączeń, w tym

palenisk na paliwa stałe, ciekłe i gazowe oraz urządzenia wentylacyjne,

– wskazywanie rozwiązań techniczno-budowlanych przy projektowaniu zmian

przeznaczenia istniejących przewodów kominowych,

– inwentaryzowanie urządzeń grzewczo-kominowych.

Dokumenty wydawane przez zakłady kominiarskie:

–

protokół odbioru przewodów kominowych,

– protokół z okresowej kontroli przewodów kominowych dymowych, spalinowych

i wentylacyjnych,

– zaświadczenie dotyczące urządzeń gazowych,

–

zaświadczenie kontroli stanu technicznego,

–

opinia oględzin.

W wypadku stwierdzenia podczas badania zagrożeń mienia, zdrowia lub życia ludzi

należy wydać odpowiednie zalecenia zobowiązujące właściciela, zarządcę lub użytkownika
danego urządzenia do usunięcia występującego zagrożenia.

Zleceniodawcą może być:

– właściciel, zarządca budynku lub inna przez nich upoważniona osoba,
– użytkownik danego pomieszczenia,
– kompetentny ze względu na nadzór organ administracji państwowej.

Świadczenie wyżej wymienionych usług wymaga pełnego opanowania wiedzy z zakresu

technologii kominiarskiej oraz znajomości przepisów i norm technicznych w tym zakresie.

Wzór protokołu opracowanego przez Korporację Kominiarzy Polskich:

Pieczęć Zakładu Kominiarskiego

PROTOKÓŁ Nr ....................

z okresowej kontroli przewodów kominowych: dymowych oraz grawitacyjnych przewodów
spalinowych i wentylacyjnych.
Kontrola polegająca na sprawdzeniu stanu technicznej sprawności przewodów kominowych w
budynku będącym własnością ……………………………………….
położonym w ............................................... przy ul.…………..…....................... nr ....................
została przeprowadzona przez posiadającego wymagane uprawnienia mistrza kominiarskiego
................................................................. przy współudziale ................ w oparciu o art. 62 ustawy
Prawo Budowlane z dnia 7 lipca 1994 r. (Dz.U. nr 89 póz. 414) z późniejszymi zmianami oraz
stosownie do wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych, przepisów szczegółowych
i obowiązujące przedmiotowe normy techniczne.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Kontrolą objęto przewody kominowe dymowe oraz grawitacyjne przewody spalinowe
i wentylacyjne łącznie z elementami budowlanymi (urządzeniami pomocniczymi) mającymi
bezpośredni związek z prawidłowym i bezpiecznym ich funkcjonowaniem.
W wyniku kontroli stwierdzono co następuje:

Lp.

Przedmiot, wycinek kontroli
technicznej

ilość
jedn.

ocena

ilość
jedn.

ocena

uwagi
(uzupełnienia)
dot. kolumny 6

1 2

3

4

5

6

7

1 Drożność przewodów kominowych

drożne

niedrożne

2 Ciąg kominowy (podciśnienie) przy

zamkniętych oknach

prawidło
wy

nieprawidł
owy

3 Dostęp do czyszczenia i kontroli

przewodów kominowych

dobry

utrudniony
brak

4 Ogólny stan techniczny (przydatność

uszkodzenia)
a)przewodów kominowych na całej
ich długości
b)kanałów, czopuchów, rur,
łączników
c) nasad kominowych
d)drzwiczek wyczystnych i
rewizyjnych

.........

dobry

dobry

dobry
dobry

.........

wadliwy

wadliwy

wadliwy
wadliwy

5 Czy pomieszczenia (lokale), w

których zainstalowane są urządzenia
grzewcze (trzony kuchenne,
grzejniki wody przepływowej, kotły
CO itp) posiadają sprawnie
działające urządzenia wentylacyjne
nawiewno- wywiewne

tak

nie

6

Czy występują ewentualne inne, stwierdzone w trakcie kontroli nieprawidłowości mogące
stanowić zagrożenie (np. materiały łatwopalne przy kominie, niepobielone kominy w obrębie
strychu, nieprawidłowe podłączenia, brak lub uszkodzone urządzenia pomocnicze jak:
włazy, drabiny, ławy kominiarskie, brak zabezpieczenia przewodów spalinowych przed
korozją kwasową itp), wymienić jakie i gdzie występują.

Przewody kominowe (urządzenia) z kol. 3i/4 tabeli nadają się, z koi. 5/6 tabeli nie nadają się do
dalszej bezpiecznej eksploatacji.
Właściciel (zarządca) obiektu budowlanego przyjął do wiadomości, że zgodnie z art. 70 ustawy
Prawo Budowlane, wyżej wymienione braki, uszkodzenia, nieprawidłowości, podlegają
obowiązkowemu usunięciu naprawie, w trakcie lub bezpośrednio po przeprowadzeniu kontroli
stanu technicznego przydatności obiektu budowlanego lub jego części.
termin następnej kontroli . ................................................................. ........r.
Protokół sporządzono i podpisano w dniu ........................................... ..........r.
Protokół otrzymują:
1.

właściciel {zarządca) obiektu budowlanego.

2.

Mistrz kominiarski przeprowadzający kontrolę,

3.

Właściwy organ Państwowego Nadzoru Budowlanego,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Ustalenia zawarte w protokole przyjęto do wiadomości ……(podpis właściciela)

Protokół sporządził przeprowadzający kontrolę …...(podpis i pieczątka mistrza kominiarskiego)

Wydając opinię należy:

– określić aktualny stanu przewodów kominowych,
– określić aktualny stanu urządzeń,
– określić czy elementy palne konstrukcji budynku znajdują się w odpowiedniej

odległości,

– określić czy podłączenia do komina zostały wykonane w sposób prawidłowy i przy

użyciu odpowiednich materiałów,

– wymienić nieprawidłowości,
– wskazać sposoby lub rozwiązania techniczne warunkujące możliwości prawidłowego,

ekonomicznego i bezpiecznego eksploatowania sprawdzanych urządzeń.

Opinia kominiarska dla Powiatowego Nadzoru Budowlanego w Radomiu.

Z wyników przeprowadzonych oględzin urządzeń grzewczo-kominowych w budynku przy

ulicy Aliny 5 w Radomiu. użytkowanych przez Jana Kowalskiego.

Opinia sporządzona przez posiadającego wymagane uprawnienia mistrza kominiarskiego

Pawła Nowaka zam.01-111 Radom ul Krótka 2, w celu ustalenia przyczyn wadliwego działania
urządzeń grzewczo-kominowych.

Po zapoznaniu się z dostarczoną dokumentacją w dniu 01.04.2006r. przystąpiono do

oględzin i pomiarów:
1. Pomiary ciągów kominowych (tabela 1). Pomiary wykonano anemometrem skrzydełkowym

przy temperaturze zewnętrznej +20

°C.

2. Sprawdzenie prawidłowości podłączeń łazience i w piwnicy:

– do przewodu kominowego nr 2 w podłączony jest dwufunkcyjny kocioł gazowy Beretta

Exclusive 20 o mocy 24 kW- przyłącze do komina wykonane jest prawidłowo,-
w kominie zamontowany jest wkład ze stali nierdzewnej o średnicy 120 mm, przewód
drożny, szczelny na całej długości, ciąg kominowy jest dobry,

– w przewodzie nr 1 osadzona jest kratka wentylacyjna o wym. 0,14 x 0,14, przewód jest

drożny, szczelny, ciąg kominowy jest dobry,

– dla tego pomieszczenia brak prawidłowej wentylacji nawiewnej. Z załączonych

dokumentów wynika, że nastąpiła zamiana pomieszczenia z kotłowni gazowej na
łazienkę (brak jakiegokolwiek wpisu uprawnionego projektanta o powyższej zamianie),

– W projekcie budowlanym w pomieszczeniu przewidzianym na kotłownię wyraźnie

oznaczony jest wlot nawiewu świeżego powietrza zewnętrznego. W chwili obecnej
nawiew ten zlikwidowano (na ścianie zewnętrznej obok okna od łazienki została kratka
nawiewna, którą zaślepiono od wewnątrz).

3. Sprawdzenie szczelności przewodu wentylacji w łazience na I piętrze. Kratka wentylacyjna

o wymiarach 0,14 x 0,14 podłączona jest do przew. nr 3, od wlotu do wylotu jest drożny
i szczelny, ciąg w przewodzie jest dobry, w przewodzie osadzono rurę z PCV dn 50mm
odpowietrzającą kanalizację, przewód poniżej kratki wentylacyjnej jest zagruzowany.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Tabela 1

Pomiary

l.p. Pomieszczenie

Przekrój
powierzchni
wlotu
komina

Drzwi
zamknięte

Drzwi
otwarte

Okno o
wym.
0,75x0,75
zewnętrzne
uchylne

Wymagania
normowe

0,14x0,21 0,55m/s

0,84m/s 1,57m/s

1.

Łazienka w piwnicy
(kotłownia gazowa)
podłączenie wentyl.
Przewód kominowy
nr 1

0,029 m2
po
przeliczeniu

58,21m/h 88,90m

3

/h 166,16m

3

/h

70m

3

/h

Przewód
dn 110mm

0,58m/s 0,95m/s

1,94m/s

2.

Łazienka w piwnicy
(kotłownia gazowa)
podłączenie wentyl.
Przewód kominowy
nr 2

po
przeliczeniu

5,21 Pa

8,64 Pa

17,66 Pa

1-15 Pa

0,14x0,14 0,67m/s

1,28m/s 1,57m/s

3.

Łazienka I piętro.
Przewód kominowy
nr 3

0,0196 po
przeliczeniu

47,27m/h 90,31m

3

/h 110,77m

3

/h

50m

3

/h

W załączonych dokumentach brak aktualnego potwierdzenia z okresowej kontroli i czyszczenia
przewodów kominowych. Ostatnie sprawdzenie prawidłowości podłączeń kominowych
wykonano 23.01.2004 r. (opinia nr 1/2004 w załączniku.). Według tej opinii pomieszczenie
z kotłem gazowym posiadało sprawny nawiew.

Analizując powyższe oględziny urządzeń kominowych, stwierdzam następujące usterki:

– w pomieszczeniu łazienki, w której znajduje się kocioł gazowy, brak prawidłowego

nawiewu świeżego powietrza zewnętrznego,

– brak okresowego czyszczenia przewodów kominowych, przewód spalinowy był brudny

i został oczyszczony w czasie oględzin,

– niezgodne z przepisami wyprowadzenie rury wywiewnej kanalizacji mogące powodować

dostawanie się zapachów kanalizacyjnych do pomieszczeń mieszkalnych.

Opinię sporządzono w oparciu o Ustawę Prawo Budowlane z dnia 07.07.1994 r. (Dz. U. Nr 80,
poz. 414), Ustawę o Ochronie P. Poż. z dnia 27.08.1991 r. (Dz. U. Nr 81, poz. 351) oraz na ich
podstawie wydane przepisy wykonawcze i obowiązujące normy przedmiotowe, w tym Rozp.
Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 03.11.1992 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej
budynków (Dz. U. Nr 92, poz. 460).

Mistrz Kominiarski Paweł Nowak

Częścią integralną opisowej opinii czy protokołu jest często schemat rozmieszczeń

urządzeń grzewczo i kominowych w postaci planu roboczego obrazującego istniejący stan i
zalecane rozwiązania techniczne. Rysunki te stanowią załączniki do protokołów
i sprawozdań z przeprowadzanych inwentaryzacji przewodów kominowych. W celu lepszego
zobrazowania istniejącego stanu wymagane mogą być również różne rzuty lub przekroje.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Dotyczy to w szczególności rozwiązań wskazujących na dodatkowe podłączenia lub zmiany
istniejących podłączeń (palenisk, wentylacji itp.) w użytkowanych przewodach kominowych.

Usługi opiniodawcze należą do sfery nieobowiązkowych usług kominiarskich,

wykonywanych na podstawie indywidualnego zlecenia.

Jeżeli w trakcie kontroli stwierdzone zostaną istotne uchybienia mogące stwarzać zagrożenie

bezpieczeństwa protokół kontroli przekazany zostanie do właściwego organu nadzoru
budowlanego. Z jego ustaleń winno wynikać jakie usterki zostały stwierdzone i w jaki sposób
właściciel, zarządca lub użytkownik ma je usunąć.

Zalecenia pokontrolne zawierają:

– dokładne dane identyfikacyjne zakładu kominiarskiego wraz z numerem dyplomu mistrza

kominiarskiego,

– dane obiektu,
– adres, nazwisko i imię właściciela,
– numer protokołu lub opinii kontroli która wykryła nieprawidłowości,
– wykaz nieprawidłowości i ewentualnie sugestie jak je usunąć,
– termin usunięcia nieprawidłowości.

Sprawdzenie wykonania tych zaleceń winno być dokonane przez pracowników organu

nadzoru budowlanego z udziałem mistrza kominiarskiego, który przeprowadzał kontrolę. Jeżeli
mistrz kominiarski stwierdzi, że w danym obiekcie w ciągu roku nie przeprowadził kontroli np.
wobec odmowy właściciela lub zarządcy, może przekazać taką informację do właściwego
organu nadzoru budowlanego, który winien zażądać od właściciela lub zarządcy dokumentów
dot. utrzymania obiektu tj. książki obiektu budowlanego lub protokołu z w/w kontroli.

Książki kominiarskie:

– książka usług kominiarskich prowadzona przez kominiarzy służy do ewidencji czynności

kominiarskich,

– książka kontroli kominiarskiej prowadzona przez właścicieli i zarządców nieruchomości,

służy do ewidencji czynności kominiarskich,
Na zlecenie klientów zakłady kominiarskie wykonują kosztorysy czyli szczegółowe

kalkulacje cenowe wykonywanych usług, opisujące przedmiot usługi, rodzaj usług, ilość oraz ich
koszt. Kosztorys może być wykonywany przed lub po wykonaniu usługi.

Wymiar opłat związanych z wykonaniem dokumentacji kominiarskiej obliczany jest na

podstawie obmiaru robót, w którym uwzględniamy:
– ilość przewodów kominowych w budynku,
– ilość i rodzaju wykonanych badań,
– ilość i rodzaj podłączonych urządzeń paleniskowych,
– ilość innych wykonanych prac,
– ilość zużytych materiałów pomocniczych.

Całkowity koszt usługi kominiarskiej zależy także od:

– typu przewodów kominowych, czy są to przewody wentylacyjne, spalinowe lub dymowe,
– ilości lokali,
– rodzaju budynku,
– dla jakiej instytucji lub osoby przeznaczona jest dokumentacja,
– rodzaju usługi, czy jest to protokół, opinia czy inwentaryzacja.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

4.3.2. Pytania sprawdzające

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do zaplanowania przebiegu
ćwiczeń i ich wykonania.
1. Jakie usługi opiniodawcze świadczą zakłady kominiarskie?
2. Jakie dokumenty wydają najczęściej zakłady kominiarskie?
3. Kto może zlecić usługę kominiarską?
4. Co zawiera protokół kontroli przewodów kominowych?
5. Co zawiera opinia kominiarska?
6. Co zawierają zalecenia pokontrolne?

4.3.3. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Sporządź protokół, sprawozdanie z badania przewodów kominowych, wentylacyjnych

i spalinowych budynku mieszkalnego jednorodzinnego przed rozpoczęciem jego użytkowania.

Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z notatkami sporządzonymi podczas kontroli przewodów kominowych, w tym

budynku,

3) wypełnić druk protokółu odbioru przewodów kominowych wentylacyjnych i spalinowych

budynku mieszkalnego jednorodzinnego przed rozpoczęciem jego użytkowania,

4) sporządzić szkic przewodów i połączeń,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– notatki z kontroli przewodów kominowych,
– druk protokołu, sprawozdania z badania przewodów kominowych w budynku nowym,
– kartki papieru A4,
– długopis,
– przybory kreślarskie,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Na podstawie notatek z kontroli przewodów kominowych sporządź opinię kominiarską na

zlecenie firmy ubezpieczeniowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z notatkami sporządzonymi podczas kontroli przewodów kominowych w tym

budynku,

3) wypełnić druk opinii kominiarskiej przewodów kominowych wentylacyjnych i spalinowych,
4) sporządzić szkic przewodów i połączeń,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Wyposażenie stanowiska pracy:

– notatki z kontroli przewodów kominowych,
– druk opinii kominiarskiej,
– kartki papieru A4,
– długopis,
– przybory kreślarskie,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Na podstawie opinii kominiarskich sporządź zalecenia pokontrolne nakazujące właścicielom

budynku usunięcie w terminie dwóch tygodni zjawiska nawiewu w przewodzie wentylacyjnym.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z opinia kominiarską,
3) sporządzić zalecenia pokontrolne nakazujące właścicielom budynku usunięcie w terminie

dwóch tygodni zjawiska nawiewu w przewodzie wentylacyjnym,

4) sporządzić szkic przewodów i połączeń,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.
7)

Wyposażenie stanowiska pracy:

– opinia kominiarska,
– kartki papieru A4,
– długopis,
– przybory kreślarskie,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 4

Sporządź zaświadczenie o stanie przewodów kominowych i połączeń dla zakładu

gazowniczego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z notatkami sporządzonymi podczas kontroli przewodów kominowych w tym

budynku,

3) wypełnić druk zaświadczenie o stanie przewodów kominowych i połączeń dla zakładu

gazowniczego,

4) sporządzić szkic przewodów i połączeń,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– druk protokołu, sprawozdania z badania przewodów kominowych w budynku nowym,
– kartki papieru A4,
– długopis,

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

– przybory kreślarskie,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 5

Oblicz należność za czyszczenie murowanego trzonu kuchennego.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z notatkami sporządzonymi podczas czyszczenia trzonu kuchennego,
3) wykonać obmiar robót,
4) obliczyć należność za czyszczenie murowanego trzonu kuchennego,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– kartki papieru A4,
– długopis,
– przybory kreślarskie,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 6

Na podstawie protokołu kontroli kominiarskiej dokonaj wpisu do książki usług

kominiarskich i książki kontroli kominiarskiej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) zapoznać się z protokołem kontroli kominiarskiej,
3) dokonać wpisu do książki usług kominiarskich,
4) dokonać wpisu do książki kontroli kominiarskiej,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) dokonać oceny ćwiczenia.

Wyposażenie stanowiska pracy:

– protokół kontroli kominiarskiej,
– książka usług kominiarskich,
– książki kontroli kominiarskiej,
– długopis,
– przybory kreślarskie,
– literatura z rozdziału 6 poradnika dla ucznia.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

4.3.4. Sprawdzian postępów

Czy potrafisz:

Tak

Nie

1) sporządzić opinię dotyczącą podłączenia palenisk i urządzeń grzewczych oraz

wentylacyjnych?

2) sporządzić opinię i protokoły nakazujące właścicielom, użytkownikom lub

zarządcom budynków usuwanie w określonych terminach usterek i zaniedbań
występujących w miejscach podlegających dozorowi kominiarskiemu?

3) sporządzić sprawozdanie z badania stanu przewodów kominowych w

budynku nowo wznoszonym?

4) sporządzić protokół z badania stanu przewodów kominowych w budynku

nowym i użytkowanym?

5) opracować zalecenia pokontrolne?

6) wydać zalecenia pokontrolne?

7) prowadzić książki robocze?

8) wykonać obmiar prac, rozliczyć robociznę, materiały i sprzęt?

9) obliczyć należność za wykonaną pracę?

10) sporządzić opinię o stanie przewodów kominowych i połączeń?

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

5.SPRAWDZIAN OSIĄGNIĘĆ

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.

2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4. Dodatkowo otrzymałeś oddzielną kartkę na brudnopis, ponieważ w niektórych pytaniach

musisz dokonać obliczeń.

5. Test zawiera 21 zadań dotyczących prowadzenia dokumentacji prac kominiarskich. Są to

zadania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.

6. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, prawidłową odpowiedź zaznacz

X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie

ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie

na później .

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Czynności kominiarskie dokonuje się na podstawie:

a) umowy pisemnej lub ustnej,
b) aktu notarialnego,
c) zgłoszenia,
d) porozumienia stron.

2. Kontrola przewodów kominowych powinna odbywać się:

a) raz na trzy lata,
b) raz do roku,
c) dwa razy do roku,
d) cztery razy do roku.

3. Plany sytuacyjne kominów sporządza się najczęściej w skali:

a) 1:1,
b) 1:100,
c) 1:500,
d) 1:1000.

4. Przy rysowaniu obrysy budynku oznacza się:

a) linią pojedynczą,
b) linią podwójną,
c) linią podwójną kratkowaną,
d) linią potrójną.

5. Kanały wentylacyjne należy czyścić:

a) raz na trzy lata,
b) raz do roku,
c) dwa razy do roku,
d) cztery razy do roku.

6. Piece ogrzewcze oznaczamy symbolem:

a) coE,
b) pk,
c) p,
d) PR.

7. Dach o rzeczywistej długości 25m na planie sytuacyjnym przewodów kominowych w skali

1:100 będzie miał wymiar:
a) 25 kratek 5x5mm,
b) 50 kratek 5x5mm,
c) 250 kratek 5x5mm,
d) 500 kratek 5x5mm.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

8. Książka prowadzona przez właścicieli nieruchomości służąca do ewidencji czynności

kominiarskich to:
a) książka usług kominiarskich,
b) książka kontroli kominiarskiej,
c) książka obiektu budowlanego,
d) dziennik budowy.

9. Dokument opracowywany przez kominiarza po katastrofie budowlanej jako materiał dla sądu

to:
a) protokół odbioru przewodów kominowych,
b) zalecenia pokontrolne,
c) opinia kominiarska,
d) protokół odbioru przewodów gazowych.

10. Kominiarskie usługi opiniodawcze są:

a) obowiązkowe,
b) nieobowiązkowe,
c) obowiązkowe dla budynków mieszkalnych wielorodzinnych,
d) obowiązkowe dla budynków mieszkalnych jednorodzinnych.

11. Szczegółowe kalkulacje cenowe wykonywanych usług to:

a) obmiar robót,
b) kosztorys,
c) protokół,
d) faktura.

12. Przewód kominowy 27x27 cm na planie sytuacyjnym w uproszczeniu ma:

a) 0,5 x0,5 kratki,
b) 1 x1 kratki,
c) 1,5 x1,5 kratki,
d) 2 x2 kratki.

13. Spadek 5% oznacza, że na końcach 2 m odcinka różnica wysokości wynosi:

a) 2cm,
b) 5cm,
c) 10cm,
d) 20cm.

14. Wartość wynagrodzenia za czynności kominiarskie zapisana jest w:

a) zaleceniach pokontrolnych,
b) opinii kominiarskiej,
c) protokole kominiarskim,
d) umowie na czynności kominiarskie.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

15. Dokument zawierający opis nieprawidłowości przewodów kominowych i termin ich

usunięcia to:
a) protokół odbioru przewodów kominowych,
b) zalecenia pokontrolne,
c) opinia kominiarska,
d) protokół odbioru przewodów gazowych.

16. Na rysunku wykonanym w skali 1:50 rzeczywisty wymiar równy 2m będzie miał długość:

a) 1cm,
b) 2cm,
c) 4cm,
d) 10cm.

17. Długość połaci dachu pokrytego dachówką o szerokości krycia jednego elementu 30cm przy

27 rzędach wynosi około:
a) 6m,
b) 7m,
c) 8m,
d) 9m .

18. Wysokość kanału wentylacyjnego biegnącego przez 5 kondygnacji o wysokości 2,8m każda i

wystającego 1m ponad stropodach wynosi:
a) 10m,
b) 15m,
c) 20m,
d) 25m.

19. Jeżeli przepływ spalin w przewodzie 20x20xcm wynosił 400m

3

/h to w przewodzie 10x10cm

będzie wynosił przy tej samej prędkości wskazanej przez anemometr:
a) 10 m

3

/h,

b) 20 m

3

/h,

c) 100m

3

/h,

d) 200m

3

/h.

20. Pole przekroju kanału wentylacyjnego o wymiarach 14x20cm wynosi :

a) 0,0028 m

2

,

b) 0,028 m

2

,

c) 0,28 m

2

,

d) 2,8 m

2

.

21. Jeżeli cena badania 1m przewodu kominowego wynosi 2zł to całkowity koszt kontroli 4

przewodów o długość 5m i 3 przewodów o długości 9m jest równy:
a) 87zł,
b) 94zł,
c) 102zł,
d) 125zł.

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Prowadzenie dokumentacji prac kominiarskich

Zakreśl poprawną odpowiedź .

Nr

zadania

Odpowiedź Punkty

1

a b c d

2

a b c d

3

a b c d

4

a b c d

5

a b c d

6

a b c d

7

a b c d

8

a b c d

9

a b c d

10

a b c d

11

a b c d

12

a b c d

13

a b c d

14

a b c d

15

a b c d

16

a b c d

17

a b c d

18

a b c d

19

a b c d

20

a b c d

21

a b c d

Razem:

…………………………………………

Ocena

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

6.

LITERATURA

1. Birszenk A.: Roboty zduńskie. Arkady, Warszawa 1973
2. Heryszek A.: Kominiarz i jego wiedza zawodowa. Wydawnictwo Spółdzielcze, Warszawa

1985

3. Ustawa Prawo Budowlane z dnia 04.07.1994r. (Dz. U. Nr 89 poz.414 wraz z późniejszymi

zmianami)

4. Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z dnia 14.12.1994 (Dz.

U. Nr 10 poz. 46 z dnia 08.02.1995r. z późniejszymi zmianami)

5. PN-EN 1443 Kominy -wymagania ogólne
6. PN-83/B-03430 - Wentylacja w budynkach mieszkalnych zamieszkania zbiorowego

i użyteczności publicznej - Wymagania.

7. PN-89/B-10425- Przewody dymowe, spalinowe i wentylacyjne murowane z cegły.

Wymagania techniczne i badania przy odbiorze.

8. PN-87/B-02411- Ogrzewnictwo. Kotłownie wbudowane na paliwo stałe. Wymagania.
9. PN-87M-35350- Kotły grzewcze niskotemperaturowe gazowe. Wymagania i badania.
10. PN-93/B-02869- Przewody wentylacyjne. Badania odporności ogniowej.
11. Regulamin obowiązujący mistrzów kominiarskich w zakresie przeprowadzania okresowych

kontroli polegających na sprawdzeniu stanu technicznej sprawności przewodów.

12. Czasopismo: ”Kominiarz Polski”.
13. Regulamin czynności kominiarskich.