1

20. Schemat odpowiedz – GEOGRAFIA POLITYCZNA

1

A. Niemcy, B. Słowacja, C. Białoruś,
D. Słowenia, E. Litwa

0-5

Za rozpoznanie każdego kraju
i zaznaczenie na mapie po 1p

2

Np. region - Bliski Wschód, Azja Południowo-
Zachodnia
Strony konfliktu: Palestyna, Izrael lub Arabowie,
Żydzi

0-2 Region……………………........ 1 p

Strony konfliktu…………........ 1 p

3

„a” i „d”

0-1 Zaznaczenie wyłącznie a i d 1 pkt

4

1 – E; 2 – C, 3 – D, 4 – A, 5 – B

0-2 Za przyporządkowanie trzech miejsc

1 pkt
Za przyporządkowanie czterech
i pięciu miejsc 2 pkt

5

0-2 Za poprawne zlokalizowanie trzech

miejsc konfliktów 1 pkt
Za poprawne zlokalizowanie
czterech i pięciu miejsc konfliktów 2
pkt

6

np.:
Spełniają rolę rozjemcy. Nie dopuszczają
do walk. Są gwarantem pokoju. Łagodzą
napięte stosunki. Nie dopuszczają do
prowokacji zbrojnych. Pomagają
miejscowej ludności.

0-1 Za określenie jednym zadaniem lub

podanie przykładu działania
1 pkt

7

Afryka
– Burundi - 500 000 – Tutsi i Hutu – walki
prześladowania, czystki etniczne, głód
Azja
– Afganistan – 2633900 – wojna domowa
Europa
– Bośnia i Hercegowina – 471600 – wojna
domowa, czystki etniczne

0-3 za prawidłowe wypełnienie każdego

wiersza – po 1pkt

8

np.:
a) emigracja najbardziej aktywnych grup
społecznych, niekorzystne zmiany struktury
demograficznej, wyludnienie niektórych
obszarów, kryzys gospodarczy,
b) większa różnorodność kulturowa, konflikty ze
społecznościami lokalnymi, zmiany struktury
demograficznej, obciążenia finansowe,
konieczność utrzymywania obozów dla
uchodźców,

0-2 za podanie dwóch lub trzech

konsekwencji (z obu grup) – 1pkt
za podanie czterech konsekwencji –
2pkt

9

1 – k – B
2 – c – H
3 – h – A
4 – e – C

0-3 Przyporządkuje miejsce i zwaśnio-

ne strony do:
jednego opisu ..........................1 p.
dwóch opisów ........................2 p.
trzech opisów .........................3 p.

2

10

0-3 Za poprawne wpisanie

na mapę konturową:
dwóch zamachów 1 pkt
trzech i czterech 2 pkt.
pięciu i sześciu 3 pkt.

11

0-4 Za przyporządkowanie

podanych charakterystyk
po jednym punkcie.
W sumie 4 pkt.

12 Przykłady zmian:

- mniejsza liczba partii politycznych w 2001 roku
w porównaniu z rokiem 1991,
- powstanie nowych partii, np.: Platformy
Obywatelskiej, Samoobrony,
- rozpad AWS i brak mandatów w sejmie
po wyborach w 2001 roku,
- wzrost liczby mandatów w 2001 roku partii
lewicowych w porównaniu z rokiem 1991.
Przykład wyjaśnienia:
Zmiany w rozkładzie mandatów w sejmie
po wyborach w 2001 roku w porównaniu
z 1991 rokiem są spowodowane brakiem
stabilizacji sceny politycznej, niezadowoleniem
części społeczeństwa, które w kolejnych
programach wyborczych poszczególnych partii
upatruje szansy na poprawę i podniesienie
warunków życia.

0-4 Za podanie:

jednej zmiany 1 pkt
dwóch zmian 2 pkt.
trzech zmian 3 pkt.
Za wyjaśnienie 1 pkt

13 od góry: UNESCO, NATO, CEFTA, UE

0 -

3

podanie dwu organizacji - 1pkt,
trzech – 2 pkt., czterech – 3 pkt.

14 a)

Grupa G – 8: Francja, Japonia, Kanada, Niemcy,
Rosja, Stany Zjednoczone, Wlk. Brytania,
Włochy;


b)
A. Boliwia,
B. Etiopia,
C. Bangladesz.

0 -

4

a)
za poprawne wymienienie
i zaznaczenie na mapie:
- 4 państw ....................... 1 pkt
- 8 państw ........................ 2 pkt

b)
za podanie:
- 2 państw ........................ 1 pkt
- 3 państw ........................ 2 pkt

15 1 – Japonia, 2 – Albania, 3 – Pakistan, 4 –

Mongolia, 5 – Indie

0-5 Za każde prawidłowe podkreślenie

po 1pkt

16 1 – D, 2 – E, 3 – A, 4 – C, 5 – B, 6 – F

0-4 Za poprawne dwa

przyporządkowania 1 pkt
trzy ............................... 2 pkt
cztery ............................... 3 pkt
pięć – sześć ...................... 4 pkt

17 Np.:

PRZYCZYNA WEWNĘTRZNA: Korea Pn.
utrzymywała stosunki gospodarcze tylko z krajami
socjalistycznymi (w ramach ideologicznego
bloku), z których większość zmieniła swoje

0-2 Za podanie jednego logicznego

argumentu uzasadniającego
przyczynę izolacji wewnętrznej
...................................... 1 pkt
zewnętrznej .......................................

3

ustroje
społeczno-gospodarcze, wobec czego kraj ten
stracił swoich dawnych sojuszników. Polityka
władz, która
zakładała osiągnięcie samowystarczalności
państwa
PRZYCZYNA ZEWNĘTRZNA:
Zagrożenie militarne, jakie stwarza Korea Pn, oraz
forma sprawowanych w niej rządów totalitarnych
powodują, ze jest ona izolowana gospodarczo
przez inne państwa świata.

1 pkt

18 Kuba, Libia

0-2 Podkreślenie jednej prawidłowej

nazwy państwa ................. 1 pkt
dwóch ........................ 2 pkt
podkreślenie trzech i więcej nazw
państw .............................. 0 pkt

19 a) Turcja lub (Irak, Syria, Iran);

b) Izrael;
c) Hiszpania;

0-3

Za każdą poprawną odpowiedź

po 1 pkt.

20 a) Irlandia;

b) Cypr;
c) Bałkany;

0-3

Za każde przyporządkowanie po 1
pkt

21 Przykłady państw:

- kraje byłej Jugosławii np. Słowenia,
Chorwacja, Macedonia, Bośnia i
Hercegowina, Serbia i Czarnogóra,
- kraje byłego ZSRR, np. Litwa,
Łotwa, Estonia, Białoruś, Ukraina,
Mołdawia, Rosja,
- Niemcy,
- Republika Czech,
- Słowacja.

0-2 Za prawidłowe podanie:

- dwóch, trzech
państw .....................1 pkt
- czterech państw .......2 pkt

22.

Nr na

mapie

Miejsce

konfliktu

Przyczyny

1

Korsyka

-dążenie organizacji
separatystycznych do pełnej

0-2 Za poprawnie wypełnione:

- cztery rubryki tabeli..1 pkt
- sześć rubryk tabeli ...2 pkt

4

niepodległości,
- nie akceptowanie autonomii.

3

Irak

-wojna Koalicji
z międzynarodowym
terroryzmem,
-oskarżenia kierowane w stronę
S. Husajna o posiadanie broni
masowego rażenia,
-chęć zapobieżenia zagrożeniu
jakie stanowił S. Husajn dla
pokoju na Bliskim Wschodzie.

4

Kaszmir

-kolonialna przeszłość,
-konflikt terytorialny,
-podział pomiędzy Indie
i Pakistan nie uwzględniający
dominującej religii – islamu

23 Województwa:

- pomorskie – (PO PiS),
- małopolskie – (PO i PiS),
- mazowieckie – (PO i PiS),
- lubelskie – (Samoobrona),
- podkarpackie – (LPR)

0-1 Za poprawne zaznaczenie

5 województw .…….1 pkt

24 Np.:

- skuteczność sprawowania władzy
przez partie polityczne,
- tradycje,
- przekonania religijne,
- akceptacja programów wyborczych
partii politycznych,
- poziom wykształcenia wyborców.

0-2 Za wyjaśnienie

z wykorzystaniem:
- dwóch przyczyn …...1 pkt
- trzech przyczyn …....2 pkt

25 A. UE - dwa z krajów: Czechy, Litwa,

Niemcy, Słowacja
B. NATO - dwa z krajów: Czechy,
Litwa, Niemcy, Słowacja
C. WNP - dwa z krajów: Ukraina,
Białoruś, Rosja.

0 -3 za podanie nazw:

krajów UE

1 pkt

kraj ów NATO 1 pkt
krajów WNP 1 pkt

26 Np.

- zróżnicowanie etniczne i religijne
ludności
- sztucznie przeprowadzone granice
państwowe
- brak stabilizacji politycznej
- korupcja władzy
- bieda społeczeństwa
- brak tolerancji dla odmienności
religijnej i etnicznej
- gwałtownie przebiegające procesy
dekolonizacyjne po II wojnie
światowej
- złoża mineralne

0-1 Za podanie 2 przyczyn – 1pkt

27 B. Tworzenie :Listy dziedzictwa światowego”

0-1 Za podanie popr. odp. 1 pkt

28 W basenie Zatoki Perskiej koncentruje się około

1/3 światowego wydobycia ropy naftowej - jest to

0-2

5

główny rejon dostaw ropy na światowe rynki.
Konflikt zbrojny w tym rejonie może spowodować
ograniczenie wydobycia ropy, niedobory surowca
na światowych rynkach, inflację, paraliż
transportu, energetyki. Może doprowadzić do
destabilizacji gospodarczej w krajach
uzależnionych od dostaw ropy naftowej z rejonu
Zatoki Perskiej.

29 1. Iran

2. Irak
3. Kuwejt

0-1

30 a) upadek Kandaharu

b) zdobycie fortyfikacji w Górach Białych wokół

Tora Bora

c) porozumienie podpisane na zamku w

Petersberg 5 grudnia 200 1r.

2

Podanie trzech wydarzeń

...................................... 2p.

31 Pasztuni, Tadżycy, Hazarzy, Uzbecy

2

Wymieni trzy grupy.........2 p.

32 Wskaże konflikt Palestyńsko Izraelski. W

wyjaśnieniu podkreśli niechęć ekstremalnych
organizacji świata arabskiego do Stanów
Zjednoczonych uznawanych za sprzymierzeńców
Izraela.

0 -

3

Wskazanie konfliktu .. 1 p.
wyjaśnienie ................ 0-2 p.

33 W wyjaśnieniu wskaże na to, że nie ustały

pierwotne przyczyny niechęci ekstremalnych
organizacji arabskich, konflikt Izraelsko-
Palestyński nadal pozostaje nierozwiązany,
bojownicy, którzy uciekli z Afganistanu będą
prawdopodobnie podejmować akty terroru.
Znaczna rolę może odegrać Irak od dawna zacięty
wróg Stanów Zjednoczonych.

0 -

3

Wyjaśnienie................ 0-3 p.

34 Uwzględni podane przykładowe działania i inne

logiczne np.
- budowanie szerokiej
antyterrorystycznej koalicji
- podjęcie działań zbrojnych w
Afganistanie
- doprowadzenie do podpisania
porozumienia w Petersburgu
tworzącego nowy ład polityczny w
Afganistanie
- zaostrzenie środków
bezpieczeństwa (lotniska, imprezy
skupiające dużą liczbę osób)

0 -

3

Za każde z podanych działań

................................. po 1p.

35 a)B; b)B; c) P; d) P;

0 - 2 Dwa zdania poprawnie ..1 p.

cztery............................. 2 p.

36 a)

np.
- zmniejszenie wpływów z turystyki,
- zmniejszenie wpływów z transportu
lotniczego,
- niszczenie infrastruktury,
b)

0 - 3 a)

Za poprawne podanie dwóch
skutków ......................... 1pkt
b)
Za poprawne podanie
- jednej propozycji działania .. 1pkt
- dwóch propozycji działań .....1pkt

6

np.
- wzmożona kontrola na granicach,
- ścisła współpraca pomiędzy
policjami poszczególnych państw,
- wprowadzenie ścisłej kontroli
wjeżdżających pojazdów na teren
danego państwa,
- uczulanie społeczeństwa na
możliwość wystąpienia zagrożeń,
- wyrównywanie różnic społecznoekonomicznych,
- rozpowszechnianie postaw tolerancji
wobec imigrantów.

37 OPEC – 3

NAFTA – 1
WTO – 5
FAO – 2

0-2 Za poprawne przyporządkowanie

organizacji:
dwóch, trzech – 1 pkt
czterech – 2 pkt

38 Np.:

- straty materialne wynikające ze zniszczeń
- zmniejszenie wpływów z turystyki
- utrudnienia w podróżowaniu
- zmniejszenie wpływów ze środków
z komunikacji zbiorowej (głównie linii
lotniczych)
- wzrost wydatków na ochronę bezpieczeństwa
- spadek cen na giełdach
- zaangażowanie się krajów w koalicję
przeciwko terrorystom
- wysyłanie kontyngentów żołnierzy do walki z
terrorystami (do Afganistanu, Iraku)
- zaangażowanie wojska do walki z terrorystami
- zmiana polityki wobec imigrantów
- wiele osób poniosło śmierć lub odniosło rany

0-2 Za podanie konsekwencji:

dwóch, trzech – 1 pkt
czterech – 2 pkt

39 Nazwy państw wpisane w ramki poniżej rysunku:

- pierwsza od lewej – Irak
- druga od lewej - Afganistan

0-1

Za poprawne wpisanie dwóch krajów – 1
pkt

40

Np.:
Ruanda; przyczyny:
- niepokoje społeczne i zamachy
- walka plemion o władzę
- spór o ziemię w wyniku rosnącej liczby ludności

Algieria; przyczyny:
- próba budowania państwa wyznaniowego
- wzajemne oskarżenia pomiędzy świeckim rządem a
islamistami o mordowanie cywili

Darfur (zachodnia część Sudanu);
przyczyny:
- niezadowolenie z powodu politycznej i gospodarczej
dominacji muzułmańskich Arabów z pn
- zróżnicowanie rasowe (czarni Darfurczycy i Arabowie)

0-2

za prawidłowe podanie obszaru konfliktu 1
pkt
za wskazanie dwóch przyczyn 1 pkt

41

0-2

za poprawne dobranie elementów
- trzech 1 pkt
- czterech, pięciu 2 pkt

7

42 Od góry:

Palestyńczycy
Czeczeni (Czeczeńcy)
Baskowie.

0-2

Za poprawne rozpoznanie:
- dwóch narodów 1 pkt
- trzech narodów 2 pkt

43 A. Polskie morze terytorialne.

C. Wyłączna strefa ekonomiczna Polski

0-1

Za poprawną odpowiedź ... 1 pkt

44 B. (Serbia)

0-1

Za podanie nazwy kraju – 1 pkt

45 Od góry w kolejności:

Bułgaria, E
Finlandia, A
Francja, C

0-2

Za podanie krajów i ich oznaczeń na
mapie:
- dwóch krajów – 1 pkt
- trzech krajów – 2 pkt

46

a) Np.:
- niezależność od władz publicznych, samorządów
- działalność nie dla zysku (non profit)
- działalność na rzecz społeczeństwa
- oparte na pracy wolontariuszy
- podejmują głównie działania w dziedzinie pomocy
społecznej, ochrony środowiska, ratownictwa, praw
konsumentów, edukacji

b) Czerwony Krzyż, Greenpeace

0-2

a) za podanie cechy organizacji
pozarządowych – 1 pkt


b) za podanie nazw dwóch organizacji – 1
pkt

47

Kaszmir – Indie/Pakistan – B
Kuryle – Rosja/Japonia - A

0-2

Za wypełnienie wierszy:
- jednego – 1 pkt
- dwóch – 2 pkt

48

1. Ukraina - Kij ów
2. Węgry - Budapeszt
3. Rumunia - Bukareszt

0-1

Za prawidłowe wpisanie sześciu nazw -

1 pkt

49

a) Sudan
b) Np.:
- migracje ludności
- ofiary wśród ludności na skutek działań wojennych
- zbrodnie popełniane na ludności cywilnej
- stacjonowanie żołnierzy z Unii Afrykańskiej
w Darfurze
- rozprzestrzenianie się chorób (epidemie)
- pogorszenie warunków bytowych ludności.

0-2

Za podanie nazwy kraju -1 pkt

Za podanie dwóch następstw - 1 pkt

8

50

0-2

Za poprawne uzupełnienie komórek w
tabeli
– dwóch, trzech .... 1 pkt
– czterech .............. 2 pkt

51

Wierszami w dowolnej kolejności:
A – Łotwa
B – Słowacja
D – Bośnia i Hercegowina
E - Macedonia

0-2

Za poprawne uzupełnienie wierszy w tabeli
dwóch, trzech – 1 pkt
czterech – 2 pkt

Uznajemy odpowiedź, jeśli zdający poda
nazwy
- Republika Łotewska, Republika
Słowacka, Republika Bośni i Hercegowiny,
Republika Macedonii
- w języku urzędowym danego państwa, np.
Latvija, Slovensko, Bosna i Hercegowina,
- b. Jugosłowiańska Republika Macedonii,
Republika Skopje

52

W dowolnej kolejności:
Iran, Irak, Turcja

0-1

Za podanie trzech poprawnych nazw – 1 pkt

53

NAFTA – Ameryka Północna
OPEC – Afryka, Azja, Ameryka Południowa

0-2

Za poprawne przyporządkowanie części
świata do organizacji
jednej – 1pkt
dwóch – 2pkt

54

Konflikt w strefie Gazy – 2
Wojna miedzy plemionami Tutsi i Hutu – 6
Wojna domowa w Farfurze – 5

0-2

Za poprawne przyporządkowanie numerów
na mapie do konfliktów
dwóch – 1pkt
trzech – 2pkt

55

Np.:
- wielkie zróżnicowanie etniczne, plemienne ludności,
- zróżnicowanie religijne ludności,
- kolonialna przeszłość państw afrykańskich,
- nieudolność młodych rządów,
- niezadowolenie ludności z powodu przeznaczania
pieniędzy uzyskanych z eksportu lub
międzynarodowych funduszy na zakup sprzętu
wojskowego i broni,
- sztuczny podział granic, który nie uwzględnia

0-2

Za podanie prawidłowych

przyczyn:

dwóch, trzech……………...1pkt

czterech…………………....2pkt

9

warunków naturalnych oraz zróżnicowania
ludności.

56

0-2

Za prawidłowe podpisanie
krajów nadbałtyckich wraz ze

stolicami:
siedmiu, ośmiu…................1pkt
dziewięciu………………...2pkt

57 Np.:

- Pomerania
- Bałtyk

0-1

Za podanie prawidłowej nazwy

jednego euroregionu...........1pkt

58

Np.:
- zanieczyszczenie wód Bałtyku,
- zagrożenie wyginięciem populacji różnych
gatunków ryb,
- rozwój turystyki nadbałtyckiej,
- rozwój żeglugi promowej między portami państw
nadbałtyckich,
- duża ilość wraków statków na dnie Bałtyku
zagrażających katastrofą ekologiczną.

0-2

Za podanie problemów:

dwóch......................................1pkt

trzech………………………...2pkt

59

NATO – Francja
OPEC – Arabia Saudyjska

2

Za wpisanie właściwych nazw państw:
- jednej – 1pkt
- dwóch – 2pkt

60

W kolejności od lewej: 4,6

1

Za wpisanie dwóch numerów – 1pkt

61

a) Bezledy, Kuźnica Białostocka, Terespol, Medyka
b) Niemcy, Słowacja

2

Za podanie czterech poprawnych nazw
przejść granicznych .................... 1 pkt
Za podanie dwóch poprawnych nazw
krajów ......................................... 1 pkt

62 W kolejności:

OPEC
FAO
EFTA
NATO

2

Za poprawne przyporządkowanie skrótów
nazw
czterech ....................................... 2 pkt
dwóch, trzech ............................. 1 pkt

63

Skreślić:
Funlandia
Nigeria
Ukraina

2

Za poprawne skreślenie nazw
trzech .......................................... 2 pkt
dwóch ......................................... 1 pkt

64

1. Baskowie
2. Palestyńczycy
3. Kurdowie

2

Za wpisanie poprawnych nazw narodów

czterech ...................................... 2 pkt

dwóch, trzech ............................. 1 pkt

10

4. Czeczeni

65

W kolejności od góry:
C (OECD)
D (OPEC)
A (Unia Europejska)
B (NAFTA)

2

Za przyporządkowanie właściwych

organizacji:

dwóch, trzech……...1pkt

czterech……………2pkt

66

W kolejności: Litwa, Słowacja, Czechy

2

2 p. – za podanie poprawnych nazw trzech

krajów

1 p. – za podanie poprawnych nazw dwóch

krajów

67

W kolejności:
2 B,
4 C,
1 D

2

2 p. – za poprawne uzupełnienie sześciu

komórek

1 p. – za poprawne uzupełnienie trzech,

czterech lub pięciu komórek

68

a) NP.
- przewóz statkami pasażerów i towarów
- układanie podmorskich kabli
- układanie rurociągów
- przelot samolotów
b) np.:
- Państwa nadmorskie posiadają wyłączność na
eksploatację surowców mineralnych
i zasobów żywych we własnych strefach
ekonomicznych.
- Państwa nadmorskie uzyskały możliwość kontroli
połowów ryb.
- możliwość dochodów z koncesji na eksploatację
mórz (połowy, surowce)
- zwiększenie ochrony zasobów mórz poprzez
ograniczenie możliwości ich eksploatowania
-

2

a) 1 pkt

b) 1 pkt

69

a) Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową
b) np. :
Afryka – dwa z: Algieria, Angola, Libia, Nigeria
Ameryka Płd. – Ekwador, Wenezuela
Azja – dwa z: Arabia Saudyjska, Irak, Iran, Katar,
Kuwejt, Zjednoczone Emiraty Arabskie

3

a)

1 p. – za podanie skrótu lub pełnej nazwy
organizacji, której kraje członkowskie

zaznaczono

na mapie

b) 2 p. – za wpisanie do tabeli nazw sześciu
krajów członkowskich OPEC

1 p. – za wpisanie do tabeli nazw czterech
lub pięciu krajów członkowskich OPEC