P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o
Lekcja 8
Keskustassa
Autorka:
Aleksandra Babij
Lektorka / korekta językowa:
Virpi Lohikoski
Korekta:
Dominika Plińska-Narloch
Wydawca:
Rafał Koszela
2010
w w w . l o s i o w i s k o . c o m
1
|
P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |
Tekst
:
Lauantaina aamulla Maria menee ostoksille keskustaan.
Vanhan kaupungin keskustassa on monta erilaista
kauppaa. Siellä on myös pieni elokuvateatteri ja teatteri.
Keskustan lähellä on iso puisto, missä käy paljon
ihmisiä.
Kun Maria sapuu keskustaan, hän menee ruoka-
kauppaan. Siellä hän ostaa ruokaa.
–
Mitä saa olla?
–
Haluaisin kuusi sämpylää, voita ja purkin maitoa.
–
Tuleeko muuta?
–
Joo. Puoli kiloa tomatteja, kolme kurkkua.
Ja paljonko suklaa maksaa?
–
Se maksaa yhden euron.
–
Otan siis kaksi suklaata.
–
Ja muuta?
–
Ei, kiitos.
–
Kolmetoista euroa yhteensä.
Iltäpäivälla Maria menee ravintolaan poikansa kanssa.
Maria on kasvissyöjä, hän ei syö lihaa, siksi hän tilaa
salaattia ja riisiä. Sitten hän juo kahvia ja syö jälkiruokaa.
Illallisen jälkeen Maria ja hänen poikansa kävelevät
keskustassa.
w w w . l o s i o w i s k o . c o m
2
|
P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |
Tłumaczenie:
W sobotę rano Maria idzie na zakupy do centrum.
W centrum starego miasta jest dużo różnych sklepów.
Jest tam również małe kino i teatr. Obok centrum znaj-
duje się duży park, gdzie przychodzi wiele ludzi.
Gdy Maria przybywa do centrum, idzie do sklepu spo-
żywczego. Tam kupuje jedzenie.
- Co podać? (dosł. co ma być)
- Chciałabym sześć bułek, jedno masło i karton mleka.
- Coś jeszcze?
- Tak. Pół kilo pomidorów i trzy ogórki.
A ile kosztuje czekolada?
- Kosztuje 1 euro.
- Wezmę zatem dwie czekolady.
- Coś jeszcze?
- Nie, dziękuję.
- To razem 13 euro.
Popołudniem Maria idzie do restauracji ze swoim sy-
nem. Maria jest wegetarianką, nie je mięsa, dlatego za-
mawia sałatkę i ryż. Później pije kawę i je deser. Po kola-
cji Maria i jej syn spacerują po centrum.
w w w . l o s i o w i s k o . c o m
3
|
P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |
Słowniczek do tekstu:
erilainen - różny
genetiivi + jälkeen - po (czymś)
jälkiruoka - deser
kasvissyöjä - wegetarianin
kaupasta - w sklepie
keskus - centrum
kurkku - ogórek
liha - mięso
ostos - zakupy
ottaa - brać
puisto - park
ruoka - jedzenie
ruoka-kauppa - sklep spożywczy
salaatti - sałatka
suklaa - czekolada
tilataa - zamawiać
tomatti - pomidor
tulla - przychodzić
voi - masło
yhteensä - razem
w w w . l o s i o w i s k o . c o m
4
|
P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |
Słowniczek – posiłki:
aamiainen – śniadanie
päivällinen – obiad
illallinen – kolacja
jälkiruoka – deser
Słowniczek – pieczywo i nabiał:
jogurtti - jogurt
juusto - ser żółty
kanamuna - jajko kurze
leipä - chleb
pimä - maślanka
raejuusto – twarożek
sämpylä – bułka
voi – masło
Słowniczek – owoce:
appelsiini - pomarańcza
banaani - banan
hedelmä - owoc
luumu - śliwka
w w w . l o s i o w i s k o . c o m
5
|
P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |
mandariini - mandarynka
mansikka - truskawka
omena - jabłko
persikka - brzoskiwnia
päärynä - gruszka
sitruuna - cytruna
vadelma - malina
vesimeloni - arbuz
viinirypäleitä - winogron
Słowniczek – warzywa:
herne - groszek
kaali - kapusta
kukkakali - kalafior
kurkku - ogórek
paprika - papryka
papu - fasola
peruna - ziemniak
porkkana - marchew
punajuuri - burak
sipuli - cebula
tomatti – pomidor
vihannes - warzywo
w w w . l o s i o w i s k o . c o m
6
|
P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |
Słowniczek – mięso:
kala - ryba
kana - kurczak
lohi - łosoś
makkara - kiełbasa
nauta - wołowina
sianliha - wieprzowina
silli - śledź
taimen - pstrąg
tonnikala - tuńczyk
Słowniczek – napoje:
kahvi – kawa
kotikalia – piwo domowe
limsa - lemoniada
mehu - sok
olut – piwo
omenamehu – sok jabłkowy
tee - herbata
viina / votka - wódka
viini - wino
Kippis! Terveydeksesi! - Na zdrowie (przy toastach)
Hyvää ruokahalua – Smaczego!
w w w . l o s i o w i s k o . c o m
7
|
P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |
Słowniczek – opakowania:
kuppi - kubek
paketti – opakowanie, paczka
pullo - butelka
purkki - puszka, słoik
tuoppi - kufel
tölkki - karton
[!] Po tych określeniach opakowania występuje partitiivi.
Kuppi matioa – kubek mleka
Joka päivä juon kupin maitoa. (każdego dnia piję ku-
bek mleka.)
–tutaj ”kuppi” występuje w genetiivi, ale w zdaniu:
Joka päivä juon kaksi kuppia maitoa (każdego dnia
piję dwa kubki mleka)
– będzie występować w partitiivi.
w w w . l o s i o w i s k o . c o m
8
|
P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |
Paljon ja monta:
Do określania ilości (dużo, wiele) rzeczowników poli-
czalnych używa się monta, do niepoliczalnych - paljon.
Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z rzeczow-
nikami policzalnymi czy niepoliczalnymi, po tych okre-
śleniach występuje partitiivi.
Kirjastoon tulee monta opiskelijaa. – do biblioteki
przychodzi wielu studentów.
Hän juo paljon vettä. – ona pije dużo wody.
Aby spytać o cenę produktu (rzeczownik niepoliczalny)
należy użyć określenia paljon:
>> Paljonko tämä maksaa? – ile to kosztuje?
>> Kuinka paljon tämä maksaa? – jak dużo to kosztuje?
Aby spytać o łączną cenę, na przykład za zakupy, można
użyć formułki:
>> Paljonko tämä maksaa yhteensä? – ile to razem
kosztuje?
w w w . l o s i o w i s k o . c o m
9
|
P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |
Słowniczek – pieniądze:
kolikot – monety
pikkuraha – drobniaki
raha – pieniądze
setelit – banknoty
Od 2002 roku obowiązującą walutą w Finlandii jest euro.
1 euro = 100 senttiä
w w w . l o s i o w i s k o . c o m
10
|
P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |
Ćwiczenia:
1)
Przetłumacz zdania na fiński:
a)
Nie pij dużo kawy!
b)
Idziecie wieczorem do centrum?
c)
Nie jestem wegetarianinem, dlatego jem dużo
kiełbasy.
d)
Razem to kosztuje 15 euro i 50 centów.
2)
Przetłumacz zdania na polski:
a)
Minulla ei ole rahaa.
b)
En halua kahta kuppia maitoa, haluan kaksi
tuoppia olutta.
w w w . l o s i o w i s k o . c o m
11
|
P o d s t a w o w y k u r s j ę z y k a f i ń s k i e g o |
c)
Hän ostaa kaupasta ruokaa.
d)
Omenat ja vadelmat ovat hedelmiä.