Politologia tradycyjna a teoretyczna

Co to jest nauka?

Kto jest naukowcem?

Motywy poznania

Problemy obiektywności poznania

Idiografizm a nomotetyzm

Politologia – pluralizm a monizm

Politologia tradycyjna a teoretyczna

 

 

Co to jest nauka?

Nauka

Nauki formalne

Nauki empiryczne

Nauki przyrodnicze

Nauki społeczne

Logika
Matematyka

Fizyka

Biologia
Chemia
itp

Filozofia
Psychologia
Socjologia
Kulturoznawstwo
Nauka o polityce
i in.

Nauka to to co tworzą naukowcy

A co tworzą naukowcy? TEORIE!

 

 

Kto jest naukowcem?

●

Naukowcy to badacze rozwiązujący problemy

●

Naukowcy to:

✔

Nauczyciele akademiccy

✔

Technicy

✔

Studenci

✔

Samoucy

 

 

Motywy poznania

Wiedza dla wiedzy

Poznanie 

motywowane jedynie 

●

odkrywaniem świata 

dla rozwiązania 

problemów z 

wyjaśnianiem 

zjawisk dotąd 

niewyjaśnionych lub 

wyjaśnianych 

fałszywie

Wiedza dla 

zastosowań

Poznanie kierowane:

●

Chęcią zmiany świata i

●

wprowadzania w 

praktykę społeczną 

poznawanych 

właściwości

W praktyce te motywy zawsze się 
przeplatają, choć jeśli dominuje 

drugi, to wywołuje problemy 

obiektywności poznania!

 

 

Problemy obiektywności poznania

●

Zaangażowanie badacza – wartościowanie!



Badacz ocenia zjawiska przez własny system wartości 
i ocenia co jest a co nie jest prawdziwe

●

Zewnętrzne finansowanie badań

●

Zmiana świata przez teorie



Teorie same stają się elementami rzeczywistości i 

zmieniają świat!

 

 

Idiografizm a nomotetyzm

●

Idiografizm

(idios – szczególny, 

graphen - pisać) 
poznanie poprzez 
opis, brak 
prawidłowości, 
życie społeczne jest 
niepowtarzalne i 
zmienne

●

Nomotetyzm

(nom – prawo, thesis 

– teza) 

wszystkie sfery 

rzeczywistości 
podlegają 
obiektywnym 
prawidłowościom, 
które daje wykryć i 
sformułować

 

 

Pluralizm a monizm

Pluralizm

●

Polityka to zjawisko 
wieloaspektowe

●

Przedmiot poznania jest 
trudny i ciągle otwarty

●

Potrzeba wielu różnych 

metod i korzystania z 
różnych dziedzin nauki

●

Potrzeba poznania 
wieloaspektowego

Monizm

●

Wieloaspektowość jest 

cechą rzeczywistości

●

Zdefiniowanie polityki jest 

trudne ale nie jest 
niemożliwe

●

Różne metody ale 

najlepsza własna

 

 

Konkluzja

●

Kryterium przedmiotowe nie warunkuje teorii

●

Teoria jest po to aby wyjaśnić fakty dotąd nie 
wyjaśnione

●

W rozwiniętych naukach szuka się rozwiązania 
problemu



Jeśli okaże się, że teoria wyjaśnia coś więcej, to 
znaczy, że jej zakres przedmiotowy jest szerszy niż 
pierwotnie się wydawało!

●

To nie przedmiot wyznacza teorię a teoria 
przedmiot swego poznania!

 

 

Politologia tradycyjna a teoretyczna

Kryteria

Politologia tradycyjna

Politologia teoretyczna

Cechy metodologiczne

Preteoretyczna

Teoretyczna

ród o dyrektyw metodologicznych

Ź ł

Potoczna wizja  wiata

ś

Teoria polityki

Miejsce w szerszym systemie teorii

Wewn trzna logika rozwoju

ę

Relacja korespondecji

Bezpo redni

ś

Po redni, sterowany teori

ś

ą

Stopie  spójno ci aparatury 

ń

ś

poj ciowej

ę

Zam t z powodu braku jedno

ę

-

rodno ci

ś

Zwi zki definicyjne kategorii badaw

ą

-

czych

Stosunki interdyscyplinarne z 
prawem, ekonomi , socjologi  

ą

ą

itp.

Stosunki mi dzyteoretyczne z teoriami 

ę

tego samego poziomu i wy szego 

ż

rz du

ę

Dialektyczna negacja – jedna 
teoria zast puje drug

ę

ą

Wp yw warto ciowa  na proces ba

ł

ś

ń

-

dawczy