Od 1901 roku
do roku 1999.
1901nawiązanie łączności radiowej poprzez Atlantyk (Marconi - Włochy), wyróżnienie
grupy krwi (Landsteiner - Austria), detektor kryształowy (Braun - Niemcy),
aparat do golenia z wymiennym ostrzem (K. Camp - USA), odkurzacz z
workiem filtracyjnym (C. Booth - Anglia).
1902samochód pancerny (Francja - Anglia), świeca zapłonowa (Bosh - Niemcy),
otrzymanie radu (M. i P. Curie - Francja).
1903samolot: pierwsze udane loty (Wright, Hawk - USA), traktor gÄ…sienicowy (Hotl -
USA), otrzymywanie kwasu azotowego z powietrza (Birkeland, Eyde - Norwegia),
podstawy teoretyczne lotu rakietowego (Ciołkowski - Rosja), metoda
pomiaru twardości ciał stałych (A. Brinell), odkrycie chromatografii (M. Cwiet).
1904wynalezienie diody próżniowej (A. Fleming - Anglia), przesyłanie obrazów i
fototelegrafia (Korn - Niemcy).
1905produkcja pralek elektrycznych (USA), teoria względności (Einstein - Niemcy),
turbina gazowa (H. Holzwarth - Niemcy), żarówka o kształcie gruszki (firma:
Osram: z żarnikiem z osmu i wolframu - Niemcy).
1906trioda (Forest - USA), duraluminium (Wilm - Niemcy).
1907bakelit (Baekeland - Belgia).
1908prototyp użytecznej turbiny gazowej (Holzwarth - Niemcy), wytworzenie celofanu
(E. Brandenberger).
1909licznik promieniowania (Geiger - Niemcy), przelot samolotem nad kanałem La
Manche (Bleriot - Francja), pierwszy konkurs lotniczy (Reims - Francja), kauczuk
syntetyczny (F. Hofmann - Niemcy).
1910świetlówka neonowa (Clande - Francja), wodnopłatowiec (Fabre - Francja),
pierwsze większe statki spalinowe (Włochy, Holandia, Anglia), pierwsza ręczna
kamera filmowa (K. Prószyński), start samolotu z pokładu statku (B. Ely - USA),
samochód osiąga prędkość 228 km/godz. (B. Burman).
1911przekazanie obrazu telewizyjnego za pomocą elektryczności (W. Kosma),
odkrycie promieni kosmicznych (F. Hess).
1912pierwszy statek oceaniczny z silnikiem Diesla (Dania), lokomotywa dieslowska
(Niemcy), komora Wilsona (Anglia), pojęcie witaminy (Funk - Polska).
1913taśmowa produkcja samochodów (Ford - USA), benzyna syntetyczna (Bergins
- Niemcy), modele atomów (Bohr - Dania), lampa rentgenowska (D. Coolidge -
USA), pierwsza krzyżówka (Winn - USA), pierwszy film rysunkowy.
1914kanał Panamski (Panama), stały, świetlny sygnalizator drogowy w Cleveland
(USA).
1915pierwszy całkowicie metalowy samolot (Junkers J1 - Niemcy), wyposażenie
samolotów w karabiny maszynowe (Fokker E1 - Niemcy), miotacze ognia jako
broń (Niemcy).
1916pierwszy lotniskowiec (Anglia), pierwsze użycie bojowe czołgów (Francja),
nierdzewna stal chromowa (H. Brarley - Anglia), wprowadzenie w samochodach
świateł hamowania (USA).
1917masowa produkcja traktorów (Ford - USA), produkcja lodówek elektrycznych na
skalę handlową (USA), wyjaśnienie zjawiska dyfrakcji światła (W. Rubinowicz).
1918seryjna produkcja lamp elektronowych (Francja).
1919transatlantycki przelot samolotu (Alcock, Brown, N. Funlandia Irlandia),
pierwsze regularne pasażerskie linie lotnicze (Paryż Londyn, Berlin Weimar),
brytyjski sterowiec przebył Atlantyk w obu kierunkach, toster (Charles Strite -
USA).
1920pierwsza rozgłośnia radiowa nadająca stały program (USA).
1921produkcja sztucznego jedwabiu (Anglia, USA).
1922parowóz turbinowy (Ljungström, Szwecja), film dzwiÄ™kowy: pierwszy pokaz
(Berlin, Niemcy), insulina (Banting, Macleod).
1923początki automatycznej kontroli pracy maszyn i przebiegu procesów
technologicznych (USA), elektryczne wycieraczki do samochodów (USA),
elektroniczna lampa odtwarzajÄ…ca obrazy (W. K. Zworykin).
1924pierwsza autostrada (Mediolan Varese), pierwsze udane próby telewizji (Baird -
Anglia), głośnik elektrodynamiczny (H. Riegger).
1925pierwsza kamera małoobrazkowa Leica, mikrofon elektryczny (J. Maxfield - USA).
1926praktyczna telewizja, pierwszy pokaz (Baird - Anglia), antena typu dipol (H.
Yagi i S. Uda - Japonia), noktowizor (Baird - Anglia).
1927samotny przelot transatlantycki (Lindbergh, N. Jork Paryż), syntetyczny
kauczuk (Niemcy), aerozol (Erik Rotheim - Norwegia).
1928elementy strunobetonowe w budownictwie (Francja), licznik GeigeraMüllera (H.
Geiger i W. Müller), modulacja czÄ™stotliwoÅ›ci w odbiorniku radiowym (H.
Armstrong), zgłoszenie do opatentowania taśmy magnetofonowej (F.
Pfleumer), powstajÄ… telewizory domowe (Wielka Brytania).
1929poczÄ…tki telewizji elektronicznej: kineskop (Zworykin - USA), penicylina
(Fleming - Anglia), elektroencefalograf (H. Berger), zegar kwarcowy (A.
Marrison).
1930batysfera (USA), ikonoskop (Zworykin - USA), nylon (USA), zastosowanie
pierwszej analogowej maszyny liczÄ…cej (USA).
1931cyklotron (USA), początki radioastronomii (USA), zbudowano w 15 miesięcy
Empire State Building (381 m z wieżą telewizyjną 450 m) w Nowym Jorku,
odkryto ciężki wodór (H.C. Urey). 1932 podstawy cybernetyki (H. Nyquist).
1932klocki Lego (Ole Kirk Christiansen - Dania),
1933mikroskop elektronowy (Niemcy), polietylen (W. Brytania), walcarka do ciągłego
walcowania (T. Sędzimir).
1934sztuczna promieniotwórczość (Curie - Francja).
1935organy elektryczne (L. Hammond - USA), pierwszy w pełni udany film barwny:
Technicolor (USA), cyklotron (Lawrence - USA).
1936BBC nadaje stały program telewizyjny (Anglia), pierwszy lot helikoptera o
podwójnym rotorze (Niemcy).
1937 perlon (Niemcy), silnik odrzutowy (Whittle - Anglia), radioteleskop (G. Reber -
USA), sprawnie funkcjonujÄ…cy helikopter (H. Focke).
1938pierwszy funkcjonujący magnetofon (Niemcy, długopis kulkowy (L. i G. Biro).
1939nowoczesny śmigłowiec (USA), samolot odrzutowy Heinkel 178 (Niemcy), radar
(Watson Watt - Anglia), telewizja barwna (J. L. Baird - Anglia), maszyna do
składu fotograficznego (W.C. Huebner), automatyczna skrzynia biegów (USA).
1941pierwsza lokomotywa turbospalinowa (Szwajcaria), środki owadobójcze w
pojemniku aerozolowym.
1942pierwszy reaktor jÄ…drowy (Fermi, Chicago), sztuczna nerka aparat do dializy
(W.J. Kolff - Holandia), skonstruowano katapultę dla pilotów (Niemcy).
1944pierwsza użyteczna przekaznikowa maszyna cyfrowa Mark 1 (Aiken - USA),
mikroskop protonowy (600 000 razy) (Francja), zdalnie kierowane rakiety (W.
von Braun i zespół - Niemcy).
1945bomba atomowa (Oppenheimer - USA), zapalniczka z płynnym gazem.
1946elektroniczna maszyna liczÄ…ca Eniac (USA), zasada zegara atomowego, firma
Dupont rozpoczęła produkcję teflonu, nowoczesny skuter (E. Piaggio - Włochy).
1947samolot osiąga prędkość naddzwiękową, Bell X1 (USA), polaroid, aparat
fotograficzny (E. Herbert - USA), rozpoznanie wieku szczątków organicznych przy
pomocy C 14 (F. Libby - USA), karta kredytowa (USA), pierwszy landrower z
napędem na cztery koła.
1948batyskaf (Piccard - Szwajcaria), tranzystor (USA), frezarka sterowana
elektronicznie (zespół, USA), holografia (D. Gabor), wprowadzenie pojęcia bit (W.
Tukey).
1949pierwszy lot non-stop dookoła świata Lucky Lady II (Gallagher - USA), obwody
drukowane, tranzystor warstwowy (W. Shockley - USA).
1950pierwsze programy telewizji barwnej (USA), początki produkcji włókien
poliakrylonitrylowych (orlon) (USA), 10 mln zdjęć na sekundę w kinematografii
szybkoklatkowej, dyskietka.
1951odtwarzacz video (Ch. Ginsburg).
1952pierwszy samolot odrzutowy w komunikacji pasażerskiej (Anglia), bomba
wodorowa (USA), film panoramiczny (USA, Cinerama), pierwsza sztuczna
zastawka serca (M. Zoll - USA), uruchomienie polskiej stacji telewizyjnej.
1953zastosowanie izotopów i promieniowania w lecznictwie (USA), frezarka sterowana
elektronicznie (USA), panoramiczny film ze stereofonicznym dzwiękiem (USA),
kuchenka mikrofalowa (USA), odkrycie struktury DNA.
1954laser (USA, ZSRR), pierwsza elektrownia jądrowa (ZSRR), pierwsze całkowicie
zautomatyzowane zakłady przemysłowe (USA, ZSRR), okręt podwodny o
napędzie jądrowym Nautilus (USA), elektroniczna maszyna do tłumaczeń (USA),
pierwszy lot samolotu pionowego startu (W. Brytania), radio tranzystorowe
(USA).
1955światłowód (S. Kapany - W. Brytania), syntetyzator muzyczny, opony
bezdÄ™tkowe, mikroskop jonowy (E. Müller - Niemcy).
1956transatlantycka kablowa linia telefoniczna, początki chirurgii ultradzwiękowej
(USA), wprowadzono hamulce tarczowe, tranzystorowy komputer (USA).
1957pierwszy sztuczny satelita Ziemi (Sputnik 1 - ZSRR), jednoszynowa kolej
podwieszona (Kolonia), opony bezdętkowe (USA), elektryczne zegarki na rękę,
silnik z wirującym tłokiem (F. Wankel).
1958pierwowzór gry telewizyjnej (USA), regularne loty transatlantyckie
odrzutowców pasażerskich (USA), obróbka ultradzwiękowa w przemyśle (USA,
ZSRR), pierwszy układ scalony (S. Kilby - USA).
1959rakieta osiąga Księżyc (ZSRR), sfotografowanie niewidocznej z Ziemi strony
Księżyca (ZSRR), lodołamacz o napędzie jądrowym (ZSRR), poduszkowiec
(Cockerell - Anglia).
1960maszyna elektroniczna odcyfrowuje pismo Majów (ZSRR), pierwszy satelita
telekomunikacyjny i meteorologiczny (USA), laser rubinowy i gazowy (USA),
atomowa łódz podwodna TRITON opływa Ziemię pod wodą.
1961pierwszy lot kosmiczny człowieka (Gagarin - ZSRR), emitowane są audycje
stereofoniczne (USA), maszyna do pisania z głowicą kulową (USA), lotniskowiec
Enterprise o napędzie atomowym (USA), sonda kosmiczna Venus 1 (ZSRR), Alan
Shepard leci w kosmos po torze balistycznym (USA).
1962początki telewizji międzykontynentalnej: Telstar (USA), tunel pod Mt. Blanc:
Francja Włochy), fotodioda (N. Holonyak), najdłuższy most betonowy nad
jeziorem Maracaibo (8679 m), pierwsze roboty w fabrykach (USA).
1963pierwszy stacjonarny satelita telekomunikacyjny (USA), superlinie kolejowe
Tokaido (Japonia), pierwsza kobieta W. Tiereszkowa w kosmosie (ZSRR).
1964operacja za pomocÄ… skalpela laserowego (USA), statek kosmiczny Woschod 1 z
trzyosobową załogą (ZSRR), prototyp respiratora (USA).
1965pierwszy próbny pociąg na poduszkach powietrznych (Francja), elektroniczny
flesz z automatycznym sterowaniem błysku, A. Leonow jako pierwszy opuszcza
pojazd kosmiczny w kosmosie (ZSRR), Mariner 4 przelatuje około 10 tys. km od
Marsa i przekazuje zdjęcia (USA).
1966czytnik IBM 1287 odczytuje pismo maszynowe i ręczne (USA), sonda kosmiczna
lÄ…duje na Wenus (ZSRR), N. Armstrong i D. Scott Å‚Ä…czÄ… dwa statki w kosmosie
(USA).
1967elektrownia pływowa w St. Malo (Francja).
1968statek kosmiczny z załogą na pokładzie okrąża Księżyc (USA), pierwszy
ponaddzwiękowy samolot pasażerski Tu114 (ZSRR), pierwsza myszka
komputerowa zbudowana przez przez Douglasa Engelbarta (USA).
1969pierwszy bankomat (Anglia), firma Sony wprowadza system wideokaset
(Japonia), Boening 747 odbywa pierwszy lot (USA), ponaddzwiękowy samolot
pasażerski Concorde (Francja), E. Aldrin i N. Armstrong jako pierwsi ludzie na
Księżycu (USA).
1970pierwszy kalkulator (N. Kitz), elektronika w małoobrazkowych aparatach
fotograficznych, udało się zobaczyć atomy uranu, linia falowodowa do rozmów
telefonicznych (Francja), sonda Auna16 wylądowała na Księżycu, a następnie
wróciła na Ziemię (ZSRR), tworzywa sztuczne zdominowały produkcję opakowań.
1971stacja kosmiczna Salut1 (ZSRR), pierwszy mikroprocesor (USA), Mariner 9
wprowadzony na orbitę Marsa (USA), Lunar Rover obwozi astronautów po
Księżycu w czasie piątej wyprawy (USA).
1972pojawiły się kwadrofoniczne płyty gramofonowe, pojazd na poduszce
magnetycznej (Niemcy), transporter taśmowy na Saharze o długości 100 km.
1973dom zasilany energią słoneczną (USA), można badać warstwowo wnętrze ciała
ludzkiego, metoda przędzenia bezwrzecionowego (Polska), sonda kosmiczna
Pionier minęła Jowisza i przesłała zdjęcia.
1974porche sportowy z turbodoładowaniem, klucz zastąpiono kartą magnetyczną
(USA).
1975magnetowid domowy na rynku (Japonia), sonda Venus 9 przekazuje pierwsze
zdjęcia powierzchni Wenus (ZSRR).
1976gry telewizyjne na rynku, Viking1 lÄ…duje na Marsie i przekazuje obrazy (USA).
1977bomba neutronowa (USA), wprowadzenie systemu fotografii na poczekaniu.
1978największa koparka czerpakowa, 240 000 m3 na dzień (Niemcy).
1979pokonanie kanału La Manche samolotem napędzanym pedałami (B. Allen),
ciekłokrystaliczny ekran telewizyjny (Japonia), pierwszy walkman (Japonia).
1980kieszonkowe komputery na rynku, nierozpoznawalny samolot bojowy (USA).
1981na rynku pierwsze odtwarzacze płyt kompaktowych, francuski pociąg TGV
osiągnął prędkość 380 km/godz. start pierwszego promu kosmicznego Columbia
(USA).
1982tomografia komputerowa ciała człowieka, zaczęto używać teletextu.
1983zdefiniowano metr jako 299 792 488 część drogi przebytej w ciągu sekundy przez
światło, komputer biurowy wyposażony w myszkę, ukończono najdłuższy tunel
świata Seikan (53 850 m, Japonia).
1984system hamulcowy ABS w produkcji masowej.
1985nawigacja poprzez satelity, pierwsze modele samochodów z komputerem
pokładowym.
1986określenie pozycji w nawigacji z dokładnością 1 m (USA), Voyager 2 mija Uran i
Neptuna, katastrofa promu Challenger, pięć statków kosmicznych minęło kometę
Halleya, katastrofa elektrowni atomowej w Czarnobylu.
1987nowa generacja nadprzewodników, odkryto gwiazdę supernową w odległości 170
000 lat świetlnych.
1988tranzystor zmniejszający obwód scalony o 99% (USA), największy kompleks
mostów łączących wyspy (Japonia), wirus komputerowy zaraża 20 tys.
komputerów, światłowód pod Atlantykiem.
1989największy samolot świata An225 (ZSRR), akcelerator LEP o obwodzie 26,7 km
(Francja), TGV na poduszce magnetycznej osiągnął prędkość 482 km/godz.
(Francja).
1990teleskop kosmiczny Hubble na orbicie, ostateczne przebicie "Eurotunelu" pod
kanałem La Manche, grający robot Wabot potrafi zagrać skomplikowane utwory.
1991helikoptery bez rotora ogonowego (USA), wideokamera na wzór oka ludzkiego,
nowe wytrzymałe włókno szklane.
1997zastosowanie aerożelu przez NASA (USA), do ochrony czułej elektroniki
marsjańskiego łazika przed niskimi temperaturami.
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
emisje zlotych monet uncjowych od95 rokuinformator o egz maturalnym od 09 roku teksty zadaniaDane techniczne wybranych modeli Hondy produkowanych od 1988 rokuNajniższy bilans ofiar od 2003 roku (01 12 2009)PROCEDURY organizowania i przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe od 2007 roMatura z Historii Sztuki od 2015 roku ODPOWIEDZI poziom rozszerzonypostępowanie w zadławieniu u dorosłych i dzieci od 1 roku życiawięcej podobnych podstron