PODR CZNiK FiZYKi BUDOWLi
prof. dr hab. inż. Jerzy A. Pogorzelski*
Fizyka budowli  częS
ć XI
Przenoszenie ciepła
przez przegrody przezroczyste (2)
neczne o zyskiwane o przez po-
Z ini j tywy ráf. dr. h . in . J rz gá A. Págárz lski gá ád
mieszczenie w stosunku do promie-
z rw 2 4 r. n h i si znik ,,M t ri y Budáwl n 
niowania padaj ce o na zewn trzn
u likuj y ádr znik fizyki udáwli, kt ry i szy si du y z -
powierzchni prze rody równy 0,012;
int r sáw ni . áty h z s z r z ntáw n zást y ádst wy
a wi c wykorzystujemy na cele o rze-
rz nász ni i ár z z g dni ni dáty z rz nik ni
wania zaledwie nieco ponad 1% pro-
i w st ni ust lány rz z rz grády udáwl n ár z str t mieniowania s oneczne o. Poprawa
izolacyjności cieplnej ścian i dachów
i dá gruntu w PN-EN I 1 7 :2 1 i ws zynnik str t
w wyniku stosowania izolacji przeciw-
i rz z rz nik ni wg PN-EN I 1 7 . Z i sz zán
dzia a pozyskiwaniu ciep a od pro-
zást y t k t l z w rtá i i á li z niáwy i ws zynnik
mieniowania s oneczne o. W celu
rz wádz ni i wy r ny h t ri w udáwl ny h ár z
zwi kszenia wykorzystania ener ii
w rtá i r wnáw ny h w rstw áwi trz , h r kt ryzuj y h
s onecznej od ko ca lat siedemdzie-
á r dyfuzyjny wyrá w. W wyd niu kwi tniáwy rz dst wili -
si tych ubie e o wieku podejmowa-
y rz nik ni i rz z szy y i ákn , rzy zy w tytul ád in-
no próby zastosowania w prze ro-
k á usz záná s áwá ,, rz zrá zyst  . W ty nu rz á wián dach zewn trznych materia ów izola-
zást ni rz nász ni i rz z rz grády z u y i t ri - cji cieplnej cz Å›ciowo przepuszczaj -
cych promieniowanie s oneczne. Ca -
w tr ns r ntny h.
kowit wymian ciep a przez prze ro-
d z izolacj z materia ów transpa-
Na prze omie lat siedemdziesi tych rentnych (pó przezroczystych), przy
i osiemdziesi tych ubie e o wieku padaniu na ni promieniowania s o-
zainteresowano si izolacjami z tzw. neczne o, przedstawiono schema-
materia ów transparentnych, które tycznie na rysunku 2. Promieniowanie
pozwala y na lepsze wykorzystanie padaj ce na powierzchni prze rody
ciep a promieniowania s oneczne o ule a cz ściowo odbiciu, w przewa-
równie przez prze rody pe ne, zw a- aj cej cz ści ule a absorpcji na po-
szcza ściany. Takie rozwi zania ścian wierzchni masywnej ściany i st d
s ju stosowane w Europie Zachod- w znacznej cz ści jest oddawane do
nie i maj przed sob du przy- wn trza pomieszczenia, a w bardzo
Rys. 1. Wymiana ciepła na powierzchni
sz ość. ma ej cz ści jest oddawane z ze-
przegrody nieprzezroczystej
Klasyczne izolacje cieplne s wyko- wn trznej powierzchni prze rody do
nywane z materia ów w zasadzie nie- pomieszczenia. Bez wyprowadzenia otoczenia.
przezroczystych dla promieniowania podaje si wzór na ilość ciep a Qi, Produkowane i stosowane s trzy
s oneczne o i stosuje si je w prze- które przenika w d u im przedziale rodzaje materia ów transparentnych:
rodach pe nych. Ca kowit wymian czasu do wn trza pomieszcze w wy- oszklenie zespolone trzyszybowe
ciep a przez prze rod z materia ów niku nas onecznienia zewn trznej po- z wype nieniem kryptonem;
nieprzezroczystych przy padaniu na wierzchni
ni promieniowania s oneczne o

przedstawiono schematycznie na ry- i =
hs
sunku 1.
Promieniowanie padaj ce na po- w którym:
wierzchni prze rody ule a cz ścio- S  suma nat enia ca kowite o pro-
wo odbiciu, w przewa aj cej cz ści mieniowania s oneczne o padaj ce-
jest oddawane z powierzchni prze ro- o na zewn trzn powierzchni prze-
dy do otoczenia na drodze konwekcji rody w rozpatrywanym przedziale
i promieniowania d u ofalowe o, czasu.
a w bardzo ma ej cz ści  do wn trza Przyjmuj c wartości h = 25 W/(m2" K)
se
i U = 0,30 W/(m2" K), otrzymamy stosu-
Rys. 2. Wymiana ciepła na powierzchni
* Instytut Techniki Budowlanej nek ciep a od promieniowania s o- przegrody z izolacjÄ… transparentnÄ…
5 2005 (nr 393)
64
PODR CZNiK FiZYKi BUDOWLi
ranulat z aero elu krzemionko- Najlepsze wykorzystanie systemu
we o, umieszczany mi dzy dwiema izolacji transparentnej uzyskuje si
szybami i stanowi cy specyficzny ro- tam, dzie promieniowanie s onecz-
dzaj szyby zespolonej; ne jest najwi ksze: elewacja po u-
struktury komórkowe lub kapilar- dniowa, lecz równie na elewacji
ne z poliw lanów, os oni te od ze- wschodniej i zachodniej. Na rysun-
wn trz cienkim tynkiem z kuleczek ku 4 podano zyski ciep a do pomie-
szklanych. szczenia (na metr kwadratowy izola-
Zalet izolacji cieplnych ze struktur cji i rok) w zale ności od orientacji
kapilarnych poliw lanowych jest elewacji (Sto-Ispo).
przepuszczanie z ma ymi stratami
promieniowania s oneczne o o na-
Rys. 3. Panel Sto Therm Solar na zewnętrz-
chyleniu bliskim zera, podczas dy nej powierzchni ściany budynku Zakładu
Fizyki Cieplnej jako element doświadczal-
promieniowanie od s o ca wysoko
ny (widoczny zamontowany aktynometr do
ponad horyzontem ule a poch ania-
pomiaru natężenia promieniowania sło-
niu wewn trz izolacji.
necznego)
Na rysunku 3 przedstawiono panel
izolacji transparentnej Sto Therm
Solar, który przykleja si do pod o a te (w zale ności od k ta padania pro-
np. z betonu zwyk e o lub ce y, mieniowania);
umieszczaj c mi dzy p ytami ,,trady- " promieniowanie dociera przez
Rys. 4. Zyski ciepła do pomieszczenia
cyjnej izolacji (foto rafia). p yt kapilarn do warstwy absorbuj -
w zależności od orientacji elewacji (dane
Izolacje transparentne nale y sto- cej i zostaje przekszta cone w ciep o;
firmy Sto)
sować na masywnej ścianie akumula- " dzi ki dobrej przewodności ma-
cyjnej, której zadaniem jest na rzewa- teria u ścienne o, ciep o zostaje od- Izolacje transparentne, znajduj
nie si od bezpośrednie o promienio- prowadzone do wn trza pomiesz- ju dość szerokie zastosowanie
wania s oneczne o w dzie po odny czenia; w krajach o zbli onym do Polski
i oddawanie ciep a do wn trza w dni " materia ścienny s u y jednocze- klimacie (Austria, Niemcy), zarówno
pochmurne; mo e to być ściana beto- śnie jako akumulator ciep a. w budynkach nowych, jak i podda-
nowa, kamienna lub ce lana rubości P yta kapilarna ma dobre w aści- wanych termomodernizacji, mimo
12  25 cm. Zasada dzia ania prze- wości izolacji cieplnej (przewodność jeszcze stosunkowo wysokie o cza-
zroczystej termoizolacji jest nast pu- cieplna 0,08 W/(m" K)). Nale y podkre- su zwrotu nak adów. Jest to posta-
j ca: ślić, e panele izolacji trasparentnej wienie na przysz ościowe i ekolo-
" promienie świat a padaj ce na stosuje si cznie z klasycznym sy- iczne z
ród o ener ii, tote stosowa-
powierzchnie przenikaj przez system stemem izolacji (udzia powierzch- niu tych izolacji towarzysz w kra-
(tynk szklany) do przezroczystej p yty niowy izolacji transparentnej wynosi jach  dawnej Unii Europejskiej ul i
kapilarnej lub zostaj cz ściowo odbi- 10  30%). podatkowe.
Europa  Polska  Ukraina  szanse dla przedsiębiorców
Pod takim tytu em odb dzie si cielstw za ranicznych podmiotów o- " umowy i kontrakty mi dzynarodowe.
25  26 czerwca br. we Lwowie spodarczych na Ukrainie; Przed europejskimi inwestorami
XiV Międzynarodowa Konferencja " nowy Kodeks cywilny i zastoso- otwieraj si mo liwości wzi cia
PoIsko-Ukrai sko-Rosyjska, której wanie o przy prowadzeniu dzia alno- udzia u w wielkich projektach inwe-
tematyka b dzie dotyczy a wejścia ści ospodarczej; podatki i op aty stycyjnych na Ukrainie i dlate o istot-
polskiej firmy na rynek ukrai ski o ólnokrajowe; na jest znajomość praw tamtejsze o
i mo liwości prowadzenia dzia alności " obroty nieruchomościami  nowe rynku.
ospodarczej. G ówne za adnienia, perspektywy; moratorium na sprzeda Or anizatorem konferencji jest Mi -
które b d omawiane podczas konfe- runtów do 1 stycznia 2008 r.; dzynarodowe Centrum Informacyjno-
rencji, to m.in.: " nowy Kodeks celny (omówienie -Konsultin owe ICIC, Kijów, Ukraina.
" specyfika rynku ukrai skie o; za- zmian) i Prawo celne oraz kontrola i re- Referenci to: przedstawiciele Urz du
sady prowadzenia dzia alności o- ulacje celne; transakcje barterowe; do- Celne o Ukrainy, instytucji finanso-
spodarczej; puszczenie do obrotu; tranzyt; procedu- wych, specjaliści z Ministerstwa Go-
" prawo na Ukrainie; or anizacyjno- ra sk adu celne o; odprawa czasowa; spodarki Ukrainy, prawnicy i eksperci
-prawne aspekty stosunków mi dzy wywóz towaru; ICIC. Obrady b d si odbywa y w j -
pa stwem a inwestorem za ranicznym; " system bankowy na Ukrainie; zyku rosyjskim z bezpośrednim t u-
" tworzenie i rejestracja przedsi - " rozliczenia zwi zane z operacjami maczeniem na polski.
biorstw produkcyjnych/przedstawi- eksportowo-importowymi; (ek)
5 2005 (nr 393)
65