XXX
Strona 1
Badania marketingowe (c.d.w1)
Wykład 2
21.02.2012
Badania przyczynowe
Wykrycie związków przyczynowo-skutkowych
Cele:
Określenie przyczyn pewnych zjawisk
Budowa zależności funkcyjnej między zmiennymi zależnymi (skutkami) z
niezależnymi (przyczynami)
Realizowane poprzez eksperymenty:
Sztuczne - laboratoria
Naturalne - w terenie
Warunki wykazania związku przyczynowo-skutkowego
Następstwo w czasie - przyczyna poprzedza skutek
Korelacja pomiędzy przyczyną a skutkiem (na podstawie badań opisowych)
Stały poziom innych potencjalnych przyczyn wywołujących ten sam skutek
Kryterium stopnia szczegółowości
Mikroekonomiczne
Przedmiotem bliższe otoczenie oraz badany przedmiot
Makroekonomiczne
Przedmiotem dalsze otoczenie (makrośrodowisko)
Kryterium potrzeb informacyjnych
Badania stałe
Prowadzone systematycznie na podstawie monitorowania zdarzeń gospodarczych,
najczęściej wykorzystywane są źródła wtórne
Badania okresowe
Prowadzone regularnie w celu pomiaru tego samego zjawiska, badanie cen
konkurentów, stopień świadomości odbioru reklamy
Badania sporadyczne
Prowadzone nieregularnie w celu zaspokojenia konkretnych potrzeb informacyjnych
XXX
Strona 2
Kryterium wielkości badanej populacji
Badania wyczerpujące
(obejmujące całą znaną i określoną populację, zazwyczaj dotyczące niewielkiej
populacji)
Badania niewyczerpujące
(obejmujące część populacji zwaną „próbą” zazwyczaj dotyczące większych
populacji, są obarczone błędami wynikającymi z doboru prób)
Kryterium podmiotowe
Badania przeprowadzone przez:
Przedsiębiorstwa
Agencje badawcze
Instytucje na szczeblu centralnym
Organizacje międzynarodowe
Inne podmioty
Kryterium przedmiotowe
Badania rynku
Badania produktu
Badania cen
Badania dystrybucji
Badania promocji
Badania otoczenia przedsiębiorstwa (nabywców, konkurencji)
Badanie własnej działalności i jej efektów (marketing mix, planowanie)
Kryterium jednostki miary
Badania ilościowe (wykorzystanie ilościowych skal pomiarowych) – analiza
statystyczna
Badania jakościowe (metody wywiadów grupowych, metody projekcyjne)
XXX
Strona 3
Proces i projektowanie badania marketingowego (w2)
Proces badania marketingowego wg. Kotlera
Określenie przedmiotu badania (rodzaj informacji)
Opracowanie planu badawczego (koncepcja badania)
Gromadzenie informacji (najbardziej kosztowny i czasochłonny)
Analiza danych
Prezentacja wyników (pisemny raport z badań)
Opracowanie problemu badawczego
Problem badawczy - rodzaj informacji jaki ma być uzyskany w danych badaniach
Istota badań - umożliwienie podjęcia ważnej decyzji
Problem badawczy - określany jest na podstawie decyzji
Decyzja → rodzaj informacji → problem badawczy
Transformacja problemu decyzyjnego na problem badawczy w badaniu opisowym
Sformułowanie problemu decyzyjnego
Lista informacji niezbędnych do podjęcia decyzji
Badania orientacyjne (np. sprawdzenie w źródłach wtórnych)
Sformułowanie problemu do badań opisowych
Formy problemów badawczych
Pytanie badawcze - założenie o braku wiedzy na dany temat
Hipotezy badawcze - przypuszczenie oparte na podstawach do jego postawienia,
wstępna wiedza musi być
Zadanie badawcze - nie zalecane, choć wykorzystywane w praktyce
Pytania badawcze
Pytania rozstrzygające - oczekiwanie konkretnej rozstrzygającej odpowiedzi tak lub
nie. “Czy..?”
Pytania dopełnienia - pełniejsza, dłuższa odpowiedź. “Jak...? Ile...?”
XXX
Strona 4
Przykłady problemów badawczych
Pytanie rozstrzygnięcia
Czy cena jest najważniejszym kryterium nabywczym przy zakupie cukru przez kobiety powyżej
65 roku życia?
o Zakres badania: kobiety > 65 lat
o Kryterium nabywcze: rodzaj informacji
Pytanie dopełnienia
Z jakich źródeł informacji korzystają mężczyźni przy zakupie aparatu cyfrowego?
Hipoteza badawcza
Znajomość marki Hestia jest na poziomie 35% wśród dorosłych mieszkańców woj.
warmińsko-mazurskiego.
Opracowanie planu badawczego
1. Przedstawienie problemu badawczego
2. Oszacowanie wartości informacji dostarczonej przez planowane badanie
3. Wybór źródeł danych:
a) wtórne - analiza danych (dalej do 8-10)
b) pierwotne
4. Wybór metody gromadzenia danych pierwotnych (obserwacje, wywiady jakościowe,
metody projekcyjne)
5. Określenie techniki pomiaru (np. ankieta pocztowa)
6. Plan doboru próby
7. Projekt instrumentu pomiarowego oraz analizy danych
8. Ocena etycznej strony badania
Badania marketingowe 5
9. Określenie czasu trwania i kosztów badania
10. Opracowanie pisemnej propozycji badawczej
XXX
Strona 5
Oszacowanie wartości informacji dostarczonej przez badanie
Podejście analityczne
o
metody analityczne związane z podejmowaniem decyzji
o
wartość informacji w jednostkach monetarnych (PLN, USD, GBP, E, CHR)
Podejście intuicyjne
o
oparte na doświadczeniu - najczęściej stosowane w praktyce
o
związane z wagą informacji
o
istotne konsekwencje finansowe dla przedsiębiorstwa
duża niepewność → duża wartość informacji
mała niepewność → mała wartość informacji
Podejście analityczne
o
szacowanie wartości doskonałej informacji
Doskonała informacja (teoretycznie)
o
całkowicie likwiduje niepewność, przed podjęciem decyzji decydent dysponuje
pełną wiedzą nt. konsekwencji (korzyści) wynikających z danej decyzji
o w praktyce taka informacja nie istnieje
Koszt badania
o
nie może przekroczyć wartości informacji doskonałej. Powinien być mniejszy
niż górna granica określona w jednostkach monetarnych
Dekompozycja problemu i agregacja odpowiedzi w badaniu ankietowym
Badania marketingowe 6