www.ekonomia.wzia.prv.pl

PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ MAŁYCH I

ŚREDNICH FIRM

DEFINICJE

Pojęcie małych i średnich przedsiębiorstw
nie jest jednoznacznie zdefiniowane.
Zarówno w literaturze przedmiotu, jak i
praktyce gospodarczej istnieje wiele
definicji i pojęć na określenie tych

podmiotów gospodarczych.

Zaliczenie

określonej

jednostki

gospodarczej do sektora małych i
średnich przedsiębiorstw oparte jest na
różnych kryteriach. Najczęściej są to

kryteria jakościowe i ilościowe.

Z

punktu

widzenia

kryterium

jakościowego

małe

i

średnie

przedsiębiorstwa wyróżnia m.in.:

-

ekonomiczna i prawna

samodzielność właściciela

firmy, co w praktyce oznacza, że
właściciel może realizować w
firmie na własne ryzyko każdy
zamiar nie podlegając przy tym
kontroli osób trzecich.

-

szczególny charakter

gosp. finans. w tych
przedsiębiorstwach, co w
praktyce przejawia się często tym,
że tworzenie firmy oparte jest
zazwyczaj na oszczędnościach
właścicieli, czy też na pożyczkach
od osób bliskich i znajomych.
Finansowania rozwoju takich firm

dokonuje się z wygenerowanych
wewnątrz firm nadwyżek
finansowych. Generalnie biorąc
firmy tego sektora mają bardzo
ograniczone możliwości z
korzystania z instrumentów rynku
kapitałowego.

-

struktury organizacyjne o

niewielu szczeblach
zarządzania o małej rozpiętości,
krótkich kanałach przepływu
informacji praktycznie z
jednym centrum decyzyjnym.
Struktury tego typu ( płaskie )
zwiększają szybkość reakcji

przedsiębiorstwa na zmiany w
otoczeniu, przyczyniając się trym
samym do wzrostu efektywności
gospodarowania.

-

funkcjonowanie

najczęściej w formie
przedsiębiorstw rodzinnych
(osób fizycznych) lub spółek
osobowych nieposiadających
osobowości prawnej.

Do kryteriów ilościowych wyodrębniania
małych i średnich przedsiębiorstw należą:

1. wielkość zatrudnienia - z punktu

widzenia wielkości zatrudnienia
wyróżnia się:
(a) mini przedsiębiorstwa (mikro) -

zatrudnienie do 4 osób

(b) małe przedsiębiorstwa - od 5

do 50 pracowników

(c) średnie przedsiębiorstwa – od

51 do 250 pracowników

2. wartość majątku (aktywów)
3. wartość obrotu tj. przychodów z

całokształtu działalności lub
działalności podstawowej (sprzedaż
towarów i usług) np. Zgodnie z

rekomendacjami Komisji
Europejskiej

W świetle naszego ustawodawstwa
„Ustawa

o

swobodzie działalności

gospodarczej” - 21.08.2004 r. obowiązuje
od chwili wydania tj. 21.08.2004 r.

W Polsce uchwalona i obowiązująca od
21.08.2004 r. „Ustawa o swobodzie
działalności

gospodarczej

z

dn.

02.07.2004 r. Dz. U. Nr. 173 poz. 1807 –
2004 r. wyróżnia kategorie mikro, małych
i średnich przedsiębiorców, podkreślić

należy,

że

nowe

definicje

będą

obowiązywać od 01.01.2005 r.

Za mikro-przedsiębiorcę uważa się
takiego przedsiębiorcę, który w co
najmniej jednym z dwóch ostatnich lat
obrachunkowych:
1.

zatrudniał średnio rocznie mniej niż
10-ciu pracowników

2.

osiągnął roczny obrót ze sprzedaży

towarów, wyrobów i usług oraz
operacji

finansowych

nie

przekraczający równowartości w zł
2 mln. € lub sumy aktywów jego
bilansu sporządzonego na koniec
jednego z tych lat nie przekroczyły
równowartości w zł 2 mln €.

Za małego przedsiębiorcę, uważa się
przedsiębiorcę, który w co najmniej
jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

1.

zatrudniał średnio-rocznie mniej niż
50-ciu pracowników

2.

osiągnął roczny obrót ze sprzedaży
towarów, wyrobów i usług oraz
operacji

finansowych

nie

przekraczający równowartości w

złotych 10 mln € lub sumy atywów
jego bilansu sporządzonego na
koniec jednego z tych lat nie
przekroczyły równowartości w zł. 10
mln. €

Za średniego przedsiębiorcę, uważa się
takiego, który w co najmniej jednym z
dwóch ostatnich lat obrotowych:

1.

zatrudniał średnio-rocznie mniej niż
250pracowników

2.

osiągnął roczny obrót ze sprzedaży
wyrobów, towarów i usług raz

operacji

finansowych

nie

przekraczający równowartości w zł.
50 mln. € lub sumy aktywów jego
bilansu, sporządzonego na koniec
jednego z tych lat nie przekroczyły
wartości złotych 43 mln. €

Nie się odpowiednio za mikro, małego lub
średniego przedsiębiorcę, w którym inni
przedsiębiorcy, skarb państwa oraz
jednostki

samorządu

terytorialnego

posiadają:

1.

25% i więcej wkładów, udziałów lub

akcji

2.

prawa do 25% i więcej udziałów w
zysku

3.

25%

i

więcej

głosów

w

zgromadzeniu wspólników, walnym
zgromadzeniu akcjonariuszy, albo
walnym zgromadzeniu spółdzielni

Obecne definicje kat. Przedsiębiorstw są
zgodne z obowiązującymi w UE.

Zakwalifikowanie

do

odpowiedniej

kategorii przedsiębiorców jest bardzo
ważne, ponieważ decyduje o możliwości
korzystania z pomocy publicznej.

Małe i średnie przedsiębiorstwa w
liczbach wg stanu na koniec 2002 r.

1. Liczba przedsiębiorstw ogółem

zarejestrowanych wg. REGON-u w
tyś z pominięciem rolnictwa,
leśnictwa, rybołówstwa oraz
administracji publicznej:

ok. 3 mln 375 tyś
w tym:
Małe i średnie przedsiębiorstwa:

ok. 3 mln 368 tyś /99,8%/

z tego:
mikro /do 10 pr./

ok. 3 mln 206 tyś /95,2%/
małe /do 50 pr./

ok. 131 tyś /3,9%/
średnie /do 250 pr./

ok. 31 tyś /0,9%/

2. Liczba aktywnych przedsiębiorstw w

tyś.
- przedsiębiorstwa ogółem

ok. 1 mln 658 tyś /49,0%/
- MŚP ok. 1 mln 655 tyś /49,0%/

3. Udział w tworzeniu PKB w %

- przedsiębiorstwa ogółem 68,2%
w tym:

1) MŚP 48,3%
z tego:

a) mikro 31,0%
b) małe 8,3%
c) średnie 9,0%

4. Nakłady inwestycyjne ogółem w mln

zł
- przedsiębiorstwa ogółem

93 mld 259 mln
w tym MŚP 44 mld 975 mln
/48,2%/

5. Eksport w mln USD

- przedsiębiorstwa ogółem

36 mld 092 mln
w tym MŚP 15 mld 848 mln
/43,9%/

PROCESURY ZAKŁADANIA

INDYWIDUALNEJ DZIAŁALNOŚCI

GOSPODARCZEJ (działalność

prowadzona przez osoby fizyczne)

Najprostszą

i

najtańszą

formą

prowadzenia działalności na własny
rachunek jest działalność prowadzona
przez osoby fizyczne jako indywidualna
działalność gospodarcza.

Aby

zostać

przedsiębiorcą

należy

dokonać

określonych

formalności,

przedstawione zostaną one w kolejnych
krokach:

KROK 1

–

wpis do ewidencji działalności
gospodarczej w Urzędzie Gminy

KROK 2

–

uzyskanie REGON-u w Urzędzie
Statystycznym

KROK 3

–

NIP i inne formalności w Urzędzie
Skarbowym

KROK 4

–

konto firmowe w banku

KROK 5

–

zgłoszenie do ubezpieczeń w ZUS

Ad krok 1

Zagadnienia związane z wpisem do
ewidencji, czy nawet biorąc szerzej z
formalnościami związanymi z założeniem
firmy przez przedsiębiorców będących
osobami fizycznymi normuje ustawa z
02.07.2004 „O swobodzie działalności
gospodarczej”

i

obowiązujące

do

01.01.2007 r. przepisy z tego zakresu
ustawy z 1999 r. „Prawo działalności
gospodarczej” (Dz. U. 101/1999 r.)

Osoba fizyczna może podjąć działalność

gospodarczą po uzyskaniu wpisu do
EWIDENCJI

DZIAŁALNOŚCI

GOSPODARCZEJ.

Wpisu

do

tej

ewidencji należy dokonać w gminie. Tak
będzie również po 01.01.2007 r. tj. Po
wejściu przepisów dotyczący rejestracji
działalności gospodarczej przez osoby
fizyczne.

Ewidencję prowadzi gmina właściwa dla
miejsca zamieszkania przedsiębiorcy.
Miejscem

zamieszkania

jest

zaś

miejscowość, w której przedsiębiorca
przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Ewidencja działalności gospodarczej jest
jawna. Każdy może mieć do niej dostęp.

Za zgłoszenie wniosku o wpis lub
zmianę wpisu pobierane są opłaty. Rada
Gminy może wprowadzić zwolnienie od
opłat.

Zaświadczenie o wpisie do EwDzGosp
musi być doręczone przedsiębiorcy nie
później niż w terminie 14 dni od
zgłoszenia.

Odmowa wpisu ma formę decyzji od

której można się odwołać a potem nawet
wnieść

skargę

do

Sądu

Administracyjnego.

W procedurze rejestracji zajdą zmiany od
01.01.2007,

kiedy

zaczną

już

obowiązywać w tym zakresie przepisy
ustawy o SDG

Znacznie krótszy będzie wówczas termin
wydania decyzji o wpisie – 3 dni robocze,
licząc od daty wpływu wniosku.

Odmowa dokonania wpisu dopuszczalna

będzie tylko w trzech sytuacjach:

1.

gdy wniosek dotyczy działalności
nie podlegającej rejestracji

2.

wniosek został złożony przez osobę
nieuprawnioną

3.

prawomocnym wyrokiem orzeczony
został zakaz wykonywania przez
przedsiębiorcę tej działalności, którą
chce zarejestrować.

Od 01.01.2007 r. EDG ma być
prowadzona w systemie informatycznym
Od początku 2007 r. ruszyć ma także

Centralna Informacja o Działalności
Gospodarczej, która w odniesieniu do
przedsiębiorców

rejestrowanych

W

gminach będzie spełniać te same funkcje
ci Krajowy Rejestr Sądowy w odniesieniu
do przedsiębiorców rejestrowanych w
Sądach.

Od działania Centralnej Informacji będą
ewidencje

prowadzone

w

poszczególnych gminach. Dostęp do
danych Centralnej Informacji będzie miał
każdy,

co

powinno

wpłynąć

na

zwiększenie

bezpieczeństwa

obrotu

gospodarczego.

Na zakończenie tego problemu należy
dodać,

że

wszyscy

pozostali

przedsiębiorcy, a więc spółki z o.o.,
jawne,

komandytowe,

partnerskie

podlegają

rejestracji

w

Krajowym

Rejestrze Sądowym (jest to ustawa z
20.08.1997 r. o Krajowym Rejestrze
Sądowym, tekst jednolity – Dz. U. Nr
17/2001 r. z późniejszymi zmianami).
Obowiązków

z

tym

związanych

dopełniają odpowiednie wydziały Sądów
Gospodarczych.

Do chwili uruchomienia Centralnej
Informacji tj. Do końca 2006 r.

obowiązywać

będą

dotychczasowe

przepisy

dotyczące

rejestracji

indywidualnej przedsiębiorców tj. Ustawa
z 1999 r. „Prawo o działalności
gospodarczej”.

Ad krok 2

REGON – Urząd Statystyczny

Uzyskanie przez przedsiębiorcę REGON-
u oraz wpisu do Krajowego Rejestru
Urzędowego

podmiotów

gospodarki

narodowej

jest

obowiązkiem

przewidzianym

przez

przepisy

o

statystyce państwowej.
Przedsiębiorcy

zobowiązani

są do

posługiwania

się

numerem

identyfikacyjnym, przy przekazywaniu
informacji wykorzystywanych dla celów
statystycznych.
Wniosek

o

nadanie

REGON-u

przedsiębiorca może złożyć w gminie
razem z wnioskiem o wpis do Ewidencji
Działalności Gospodarczej. Gmina nie
później niż w ciągu 3-ech dni od
dokonania wpisu musi przesłać wniosek
o REGON do Urzędu Statystycznego
województwa

na

terenie

którego

przedsiębiorca ma miejsce zamieszkania
.
Samo nadanie REGON-u oraz wydanie
zaświadczenia

potwierdzającego

rejestrację

należy

do

Urzędu

Statystycznego

Ad krok 3

Urząd Skarbowy

W Urzędzie Skarbowym załatwiać sprawy
związane z:
1.

NIP-em

2.

Wyborem formy opodatkowania i
sposobu

rozliczeń

z

podatku

dochodowego

3.

dokonaniem

zgłoszenia

rejestracyjnego w zakresie VAT

NIP – każda osoba fizyczna będąca
podatnikiem ma przydzielony i to na całe
życie NIP. Zachowuje go oczywiście,
także

po

rozpoczęciu

działalności

gospodarczej z tym, że z chwilą podjęcia
działalności „prywatny” dotychczas numer
NIP

osoby

fizycznej

staje

się

jednocześnie numerem NIP firmy. Z
reguły wiąże się z tym konieczność
dokonania aktualizacji danych zawartych

w zgłoszeniu do NIP.
Kwestie związane z NIP-em, w tym
dotyczące aktualizacji danych normuje
USTAWA z 13.10.1995 r. o zasadach
ewidencji i identyfikacji podatników i
płatników – Dz. U. nr. 142/1995 r. poz.
702.
Rozpoczynający działalność gospodarczą
wniosek o nadanie NIP-u lub zgłoszenie
aktualizacyjne w zakresie NIP-u może
złożyć w gminie razem z wnioskiem o
wpis

do

Ewidencji

Działalności

Gospodarczej.

FORMA OPODATKOWANIA –

ROZLICZENIE

Spora

część

przedsiębiorców

ma

możliwość wyboru formy opodatkowania
przychodów/dochodów

.

Zasadnicze

znaczenie ma wybór pomiędzy:
1. opodatkowaniem

na

zasadach

ogólnych,

w

ramach

którego

wyróżnia się:
(a) opodatkowanie

wg

skali

podatkowej /stawka 19, 30,
40%/

(b) opodatkowanie

wg stawki

liniowej /19%/

Te formy opodatkowania normuje ustawa
z 1991 r. o podatku dochodowym od
osób fizycznych.
2. Zryczałtowanymi

formami

opodatkowania , wyróżnia się wśród
nich:
(a) ryczałt

od

przychodów

ewidencjonowanych

(b) karta podatkowa

Te formy opodatkowania normuje Ustawa
z 20.11.1998 r. O zryczałtowanym
podatku dochodowym od niektórych
przychodów osiąganych przez osoby

fizyczne – Dz. U. nr. 144 poz.930 z
późniejszymi zmianami – 1998 r.

Obecnie

w

pewnym

sensie

automatycznie

obowiązuje

opodatkowanie wg skali podatkowej ze
stawkami 19, 30 i 40%, dla przejścia na

ryczałt czy na podatek wg stawki liniowej
19% konieczne jest dokonanie wyboru i
złożenie odpowiedniego oświadczenia.

VAT

Czynności wykonywane w ramach
działalności gospodarczej są co do
zasady objęte podatkiem o towarów i
usług – VAT.

Dlatego też rozpoczynający działalność
są

zobowiązani

do

dokonania

odpowiedniego

zgłoszenia

rejestracyjnego w zakresie VAT. Nie
dotyczy to tylko zwolnionych z VAT-u
drobnych przedsiębiorców, u których
wartość sprzedaży opodatkowanej VAT-
em nie przekroczy w skali roku
równowartości w złotych 10 tyś €

Ad krok 4

KONTO BANKOWE

Zasadniczym powodem wizyty w banku w
momencie uruchomienia działalności
gospodarczej jest konieczność założenia
konta.

Wśród

norm

prawnych

regulujących funkcjonowanie podmiotów
gospodarczych nie ma takiej, która
nakazywałaby w sposób administracyjny
otwieranie

rachunku

bankowego.

Niemniej jednak z niektórych aktów
prawnych wynikają określone obowiązki
w zakresie, przeprowadzania rozliczeń w
formie bezgotówkowej, co ostatecznie
sprowadza się do tego, że chcąc
prowadzić działalność gospodarczą konto

firmowe należy otworzyć.

Aktami prawnymi, które praktycznie
obligują do otwarcia rachunku są:

–

ordynacja podatkowa – DZ. U. 137
z 1997 r.

–

ustawa o systemie ubezpieczeń
społecznych Dz. U. Nr. 8 z 2001 r.

–

ustawa o swobodzie działalności

gospodarczej DZ. U. 173 z 2004 r.

–

ustawa – prawo dewizowe Dz. U.
141 z 2002 r.

Ustawy te wiążą obowiązek posiadania
rachunku z różnymi przyczynami. I tak w
przypadku ordynacji podatkowej i ustawy
o ubezpieczeniach społecznych związane

jest to z koniecznością wpłacania przez
określonych przedsiębiorców podatków
oraz składek ZUS w formie bankowych
rozliczeń bezgotówkowych.

W przypadku dwóch pozostałych ustaw
związane jest to z prowadzeniem
rozliczeń między przedsiębiorcami w
kwotach

przekraczających

pewne

wartości ograniczeń.

I tak w przypadku ustawy o swobodzie
działalności

gospodarczej,

kiedy

jednorazowa wartość transakcji bez

względu na liczbę wynikających z niej
płatności przekracza 15 000 € lub jej
równowartość transakcja musi być
przeprowadzona

za

pośrednictwem

rachunku bankowego.

Natomiast z ustawy – prawo dewizowe,
rozliczeń formy bezgotówkowej istnieje
wówczas

kiedy

kwota

transakcji

przekracza

10

000

€

lub

jej

równowartość.

W przypadku każdej z wymienionych
ustaw obowiązek takiego rozliczania się

odnosi się do rozrachunków pomiędzy
przedsiębiorstwami.

Natomiast w przypadku zawierania
transakcji przez przedsiębiorców z
podmiotami,

które

nie

są

przedsiębiorstwami żadnych obowiązków
w tym zakresie nie ustalono.

Ad krok 5

ZGŁOSZENIE DO UBEZPIECZEŃ

ZUS

W ZUS-ie należy dokonać rejestracji

firmy, jako płatnika składek oraz ustalić
zasady

objęcia

poszczególnymi

rodzajami ubezpieczeń.
Zgodnie z ustawą z 13.10.1998 r. o
systemie ubezpieczeń społecznych Dz.
U. Nr .137 z 1998 r. z późniejszymi
zmianami osoby prowadzące działalność
gospodarczą

oraz

osoby

z

nimi

współpracujące podlegają następującym
ubezpieczeniom:

1. OBOWIĄZKOWO:

(a) emerytalnemu
(b) rentowemu
(c) wypadkowemu

2. DOBROWOLNIE

(a) chorobowemu

www.ekonomia.wzia.prv.pl

ponadto osoby te z mocy ustawy z
22.01.2003

r.

o

powszechnym

ubezpieczeniu w NFZ Dz. U. 45 z 2003 r.
podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu
zdrowotnemu.
DO KOŃCA 2006 r.
formalności związane z ubezpieczeniem
należy

załatwiać

bezpośrednio

w

placówkach ZUS
OD 01.01.2007 r.

z chwilą wejścia z życie odpowiednich
przepisów

ustawy

o

swobodzie

działalności gospodarczej zgłoszenia do
ZUS będzie można składać w Gminie
wraz z wnioskiem o wpis do ewidencji
działalności gospodarczej

FINANSOWANIE DZIAŁALNOŚCI

MAŁYCH I ŚREDNICH

PRZEDSIĘBIORSTW

Kapitały własne – początkowe małych i
średnich przedsiębiorstw – możliwości ich
zwiększania.

Wielkość i powiększanie kapitałów
własnych małych i średnich firm
przedsiębiorstw

jest

w

momencie

powstawania

firmy

zdeterminowana

formą prawną prowadzenia działalności.
Powszechnymi formami prowadzenia
działalności przez małe i średnie
przedsiębiorstwa są:

1.

indywidualna

działalność

gospodarcza osób fizycznych

2.

spółka cywilna

3.

spółka jawna

4.

spółka partnerska

5.

spółka komandytowa

6.

spółka komandytowo-akcyjna

7.

spółka z o.o.

8.

spółka akcyjna

6 – 8 SPÓŁKI KAPITAŁOWE

W przypadku 5-ciu pierwszych form
przepisy prawa nie określają kwoty
minimalnego

wymaganego

kapitału

początkowego.

Wniesienie kapitału założycielskiego
początkowego do przedsiębiorstwa, które

rozpoczyna

funkcjonowanie

zależy

jedynie

od

woli

i

zasobów

przedsiębiorców.

Podobnie w trakcie funkcjonowania tych
przedsiębiorstw możliwe są kolejne
dopłaty kapitału własnego czy wnoszenie
aportów rzeczowych, zwiększające jego
wielkość.

Można więc powiedzieć w odniesieniu do
tych firm (5-ciu wymienionych), że mogą
one swobodnie kształtować wielkość
kapitału założycielskiego jak również

powiększać go w okresie funkcjonowania
zwłaszcza w formie dopłat właścicieli lub
wspólników.

Inaczej sprawa wygląda w pozostałych
spółkach w przypadku których kodeks
spółek handlowych (ustawa z 15.09.2000
r. Dz. U. Nr. 94/2000 r.) formułuje
wymagania, zarówno co do wielkości
kapitałów początkowych jak i dróg ich
pozyskiwania w okresie funkcjonowania
spółki.

I tak:

1.

w spółce komandytowo-akcyjnej
kapitał

zakładowy

/kapitałem

zakładowym nazywa się w spółce
kap. podst. kap. własne/ powinien
wynosić co najmniej 50 tyś. zł., a
wartość nominalna akcji nie może
być niższa niż 1 zł.

2.

w spółce z o.o. kapitał zakładowy
powinien wynosić co najmniej 50
tyś. zł. a wartość nominalna udziału,
nie może być niższa niż 500 zł

3.

w spółce akcyjnej kapitał zakładowy
powinien wynosić co najmniej 500

tyś. zł., a wartość nominalna akcji
nie może być niższa niż 1 zł.

Każda firma powinna być zainteresowana
tym, aby kapitały własne były możliwie
jak największe, Bi oznacza to m.in.
lepsze zabezpieczenie przed ryzykiem,
jak

również

większe

możliwości

pozyskania

zewnętrznego

kapitału

obcego.

Jak pokazuje praktyka funkcjonowania
małych i średnich przedsiębiorstw firmy
tego rodzaju napotykają na duże
problemy z generowaniem wewnętrznych

kapitałów na swój rozwój stąd muszą
poszukiwać dodatkowych funduszy na
rynku

finansowym.

Podstawowymi

źródłami

pozyskiwania

kapitałów

własnych

przez

małe

i

średnie

przedsiębiorstwa przede wszystkim są:

1.

Rynek pozagiełdowy (Centralna
Tabela Ofert – CETO)

2.

Fundusze

VENTURE

CAPITAL

(VC) – fundusze podwyższonego
ryzyka

Ad 1

RYNEK POZAGIEŁDOWY – CETO !

W Polsce małe i średnie przedsiębiorstwa

ze względu na swe rozmiary, wartość
aktywów i pasywów i generowanych
obrotów, nie mogą w zasadzie korzystać
z rynku giełdowego, dlatego w praktyce
gospodarczej stworzono źródła kapitałów
pochodzących z rynku kapitałowego,
które specjalnie przeznaczone są dla
małych i średnich przedsiębiorstw.

Jedną z takich możliwości jest rynek
pozagiełdowy stanowiący część rynku
kapitałowego regulowany w Polsce przez
Spółkę Akcyjną – Centralną Tabelę Ofert.
- CeTO.

MiŚP dlatego korzystają z CeTO, gdyż
rynek pozagiełdowy w przeciwieństwie do
rynku giełdowego nie stawia małym i śr
przeds. warunków dopuszczenia do
obrotu w zakresie:

1.

Minimalnej wartości akcji

2.

min. wartości księgowej Sp.

3.

min. wartości kapitału akcyjnego

4.

min. ilości akcjonariuszy i innych
warunków

W stosunku do MSP, CeTO pełni rolę

„inkubatora”.

Przedsiębiorstwo

o

niewielkich

rozmiarach, ale o atrakcyjnych projektach
inwestycyjnych może liczyć na dopływ
kapitału od zewnętrznych inwestorów.

Absorpcja kapitału odbywa się tam
szybko i stosunkowo tanio, albowiem
zapewniają to specyficzne dla rynku
pozagiełdowego

regulacje

prawne,

zdecydowanie korzystniejsze niż te, które
obowiązują spółki, wprowadzające akcje
na giełdę pap. wart.

Wejście na CeTO daje firmom wiele
korzyści przewyższających konieczne do
poniesienia w tym zakresie nakłady.

Do korzyści tych należą m.in.:

1.

dotarcie do większej, niż w ofertach
prywatnych,

liczby

inwestorów,

przez

co

istnieje

możliwość

pozyskania kapitału na rozwój firmy

2.

promocja firmy

3.

wzrost jej wiarygodności i prestiżu

4.

pozyskanie płynności akcji

5.

uzyskanie

rynkowej

wyceny

wartości firmy

6.

uporządkowanie kwestii prawnych

7.

wprowadzenie

nowoczesnych

standardów rachunkowości i inne.

Rynek pozagiełdowy jest tańszy od
giełdowego. Pod wieloma względami sp.
publiczne

występujące

na

rynku

pozagiełdowym zobowiązane są do
przedstawienia

memorandum

informacyjnego, którego sporządzenie
jest zawsze tańsze od prospektu
emisyjnego.

CeTO pobiera też niższe niż giełda opłaty
z tyt. wprowadzenia akcji do obrotu oraz
z tyt. ich obecności na rynku.

Sp. notowane na CeTO podlegają
określonym obowiązkom informatycznym,
z tym, że są one znacznie mniejsze w
porównaniu z obowiązującymi na giełdzie
pap. wart.

Obecnie na CeTO występują firmy, które:
1.

Rozpoczynają działalność i nie
dysponują dużymi wewnętrznymi
zdolnościami akumulacyjnymi, ale

posiadają interesujące perspektywy
rozwojowe, co zachęca zewn.
inwestorów do zakupu ich akcji

2.

Sp. małej i średniej wielkości
zamierzające

rozszerzyć

skalę

działalności i poszukujące środków
na rozwój

Podkreślić jednak trzeba to, że rynek
pozagiełdowy daje możliwość pozyskania
kapitału poprzez CeTO tylko tym firmom,
które funkcjonują jako Sp. akcyjne. Jest
to istotne ograniczenie, ponieważ nie dla
każdego przedsiębiorcy jest to dogodna
forma ze względu na wymogi formalne.

Jednak korzyści jakie posiada ta forma
prowadzenia działalności ( Sp. akcyjna),
w tym szczególnie najszerszy dostęp do
różnorodnych

źródeł

zewnętrznych

kapitałów mogą być podstawą do
rozważenia drogi ewolucji firmy w
kierunku sp. akcyjnej.

Ad.2

VENTURE CAPITAL (VC)
Kapitał wysokiego ryzyka

Istotę finansowania typu VC jest
udostępnienie

przedsiębiorstwu

w

początkowej fazie jego istnienia lub w
fazie rozwojowej nie oprocentowanego
kapitału na stosunkowo długi czas.

Istota

tego

sposobu

finansowania

działalności firm, a w szczególności
różnego typu inwestycji rozwojowych
zawiera

się

w

następujących

rozwiązaniach:

1.

Sp. VC wyposaża firmę w kapitał
własny w formie udziałów, nie
wymagając

powszechnie

stosowanych form zabezpieczenia
oraz oprocentowania

2.

Sp. VC odpowiada za działalność
tylko do wysokości wniesionych
wkładów

3.

Sp. VC jest zobowiązana do
pomocy w zarządzaniu firmą

4.

Udziałowcy dążą do uzyskania
wysokich zysków w przypadku
powodzenia

ryzykownego

przedsięwzięcia

5.

Dążenia maksymalizacji zysków
dot. nie tylko zysków bieżących, ale
również

długoterminowych

związanych ze wzrostem wartości
rynkowej firmy.

Klasyczna forma VC opiera się na
łańcuchu 3 podmiotów:

1.

Przedsiębiorstwo

innowacyjne,

które poszukuje kapitału

2.

Sp. VC pośrednicząca w dopływie
kapitału

3.

Pierwotni dawcy kapitału

Sp. VC kojarzą dwa pozostałe ogniwa
tego typu finansowania oraz pełnią
funkcje doradcze i informacyjne dla obu
stron. W ramach tego układu mogą być
stosowane dwie drogi finansowania:

1.

Pierwsza

droga

polega

na

włączeniu pierwotnych dawców

kapitału

do

udziałowców

sp.

Wniesione przez nich udziały tworzą
fundusz

inwestycyjny

służący

finansowaniu

przedsięwzięć

innowacyjnych. Tym samym dawcy
Ci prowadzą również ryzyko strat w
razie niepowodzenia inwestycji lub
nie

spełnienia

oczekiwań

inwestorów.

2.

Druga droga finansowania polega
na poszukiwaniu dawców kapitału
dla konkretnych przedsiębiorstw
innowacyjnych lub dla tych, które
mają

pomysł

na

działalność

rozwojową.

Fundusz VC rozpoznaje możliwości
oferowane w tym zakresie przez rynek i
zajmuje się poszukiwaniem najbardziej
atrakcyjnych źródeł kapitału.

Sp.

VC

zajmuje

się

również

uczestnictwem w zarządzaniu firmą oraz
kontrolą

realizacji

przedsięwzięć

innowacyjnych.

Przy współpracy firm z funduszami typu
VC b. ważna jest sprawa zakończenia

inwestycji, czyli wyjścia funduszu VC z
firmy. W praktyce gospodarczej wyróżnia
się następujące progi dezinwestycji, czyli
wyjścia VC z przedsiębiorstwa:

1.

Sprzedaż

udziałów

pozostałym

właścicielom

przedsiębiorstwa

korzystającego z VC

2.

Sprzedaż

udziałów

innemu

przedsiębiorstwu

na

ogół

z

podobnej branży jak ta, w której
działa

doinwestowany

przedsiębiorca

3.

Sprzedaż

udziałów

innemu

funduszowi VC lub pośrednikowi
finansowemu

4.

Wprowadzenie przedsiębiorstwa na
giełdę oraz sprzedaż akcji na rynku
wtórnym.

KRÓTKOTERMINOWE ZEWNĘTRZNE

FINANSOWANIE MAŁYCH I ŚREDNICH

PRZEDSIĘBIORSTW ( MiŚP ),

FORMY: Fundusze pożyczkowe i

poręczeniowe – Factoring

Jakkolwiek na rynku bankowym i nie tylko
- na rynku finansowym oferta możliwości

finansowych dla MSP jest stosunkowo
bogata to jak pokazuje doświadczenie
MSP częściej niż np. w bankach
korzystają z niskoprocentowych pożyczek
funduszy

pożyczkowych,

których

zwrotność jest zabezpieczona przez
fundusze poręczeniowe. Należy wyraźnie

rozgraniczać funkcje i zakres działalności
funduszy pożyczkowych od funduszy
poręczeniowych.

Fundusze pożyczkowe zasilają MiŚP w
środki, natomiast fundusze poręczeniowe
mają stanowić formę zabezpieczenia
zwrotności udzielanych pożyczek.

FUNDUSZE POŻYCZKOWE

Zdecydowana większość działających
obecnie

funduszy

pożyczkowych

rozwinęła się w latach 1992 - 2003r.

Na koniec 2003r działało w Polsce 76
instytucji

posiadających

fundusze

pożyczkowe, które dysponowały łącznym
kapitałem w wysokości ok. 400 mln zł.
Od początku działalności fundusze
pożyczkowe udzieliły ok. 80 tyś.
pożyczek na kwotę blisko 1 mld zł.

Pożyczkę

w

warunkach

polskich

najczęściej

można

uzyskać

na

uruchomienie działalności, jej rozwój,
tworzenie nowych miejsc pracy, czy też
zatrudnianie bezrobotnych zarejestr. w
Urzędzie Pracy.

Z reguły potencjalni pożyczkobiorcy
muszą dysponować od 20 do 30%
wkładu

własnego

na

realizację

przedsięwzięcia finansowego z pożyczki
oraz odpowiednim zabezpieczeniem jego
spłaty.

Do

funduszy

pożyczkowych

odgrywających

istotną

rolę

w

finansowaniu małych i śr. przeds. należą:

1.

Fundusz MIKRO

2.

Pożyczki z Rejonowych Urzędów
Pracy.

Ad.1.

Fundusz MIKRO

Fundusz ten jest instytucją finansową
działającą od 1995r poza sektorem
bankowym. Powstał z inicjatywy polsko -
amerykańskiej,

funduszu

przedsiębiorczości, który wyposażył go
również w kapitał pożyczkowy.

Udziela pożyczek firmom zatrudniającym
do 10 os z terminem opłaty zazwyczaj do
6 m-cy zarówno na cele inwestycyjne, jak
i obrotowe.

Fundusz MIKRO działa w ok. 35
oddziałach terenowych.

Fundusz

zachęca

klientów

-

pożyczkobiorców, aby tworzyli tzw. grupy
pożyczkowo - poręczycielskie liczące od
4 – 7 osób, które będą sobie nawzajem
poręczały udzielone pożyczki. W razie

trudności

finansowych

jednego

z

członków, reszta spłaca jego pożyczkę.
Dzięki takiemu rozwiązaniu unika się
stosowania zabezpieczeń stosowanych
standardowo np. przez banki typu
hipoteka, zastaw, cesja wierzytelności.

Wysokość 1 pożyczki Fundusz MIKRO
wynosi od 5 - 7 tyś. zł, następne mogą
dochodzić do 100 tyś. zł, pod warunkiem,
że poprzednie były spłacone w terminie.

Oprocentowanie

kształtuje

się

na

poziomie stosowanego przez banki

komercyjne. Przewagą funduszu MIKRO
jest szybkość udzielanych pożyczek oraz
z reguły dogodne terminy spłaty odsetek.

Ad.2.

Pożyczki

z Rejonowych Urzędów Pracy

Urzędy pracy oferują w ramach tzw.
Funduszy Pracy pracodawcom oraz
bezrobotnym preferencyjne pożyczki na
tworzenie nowych miejsc pracy.

Preferencyjność wyraża się min tym, że

oprocentowanie tych pożyczek zostało
ustalone na stosunkowo niskim poziomie,
tj. 1/3 lub 1/2 – ej oprocentowania kredytu
lombardowego (teraz wynosi 8%).

Pożyczka udzielona jest z reguły na
okres 4 lat, a przy tym często istnieje
możliwość karencji w spłacie pożyczki do
1 roku.

Często też umowa o udzielenie pożyczki
przewiduje jej umorzenie i to do
wysokości ok. połowy wartości jeśli firma,
która powstaje będzie działała co
najmniej 2 lata.

Podobnie umorzeniu podlegają w taki
sposób odsetki od udzielonej pożyczki.

Ogólna kwota udzielonej pożyczki na
stworzenie 1 miejsca pracy, nie może

przekraczać 20 krotności przeciętnego
wynagrodzenia w gospodarce.

Zabezpieczeniem pożyczki może być
poręczenie, weksel, hipoteka, blokada
rachunku bankowego ( te najczęściej
stosowane są w praktyce), bądź inne
formy prawnych zabezpieczeń zwrotności
pożyczek o charakterze osobistym, czy
rzeczowym.

Pożyczkobiorca

musi

zatrudnić

bezrobotnego na nowo utworzonym
miejscu pracy na co najmniej 24 m-ce.
Obowiązkowo przy tym zaświadcza, że
utworzenie nowego miejsca pracy nie
może odbywać się kosztem zwolnienia
dotychczasowych pracowników oraz, że
dotychczas pracodawca nie korzystał z
tego typu pożyczek.

FUNDUSZE PORĘCZENIOWE

Istotą mechanizmu funkcjonowania F.P
jest

przejmowanie

części

ryzyka

kredytobiorcy (pożyczkobiorcy) z tytułu
pozyskiwanego przez nich finansowania.
Jakkolwiek

w

przypadku funduszy

poręczeniowych mechanizm ten jest
podobny, to występują pewne różnice
stanowiące o indywidualnym charakterze
poszczególnych funduszy.

Jedna z zasadniczych różnic dotyczy
wysokości poręczenia, które jak wynika z
praktyki, waha się w przedziale od 30% (
w

przypadku

większych

kwotowo

pożyczek ) do 50%- 60%. Korzystanie z
poręczeń F.P. wiąże się z określonymi

kosztami,

z

opłaceniem

prowizji

wynoszącej

od

1-2%

wartości

poręczenia, czyli tej części pożyczki,
którą F.P. zobowiązuje się spłacić za
swojego

klienta

w

razie

jego

niewypłacalności.

Pewną niedogodnością widzianą z
punktu widzenia pożyczkobiorcy jest to,
że F.P. poręczają spłatę tylko części
pożyczki,

natomiast

poręczenie

pozostałej części pożyczkobiorca musi
zapewnić sobie samodzielnie. Ma to
jednak

swoje

uzasadnienie,

zabezpieczenie pełnej kwoty spłaty

pożyczki mogłoby spowodować brak
skłonności

do

jej

spłaty

przez

pożyczkobiorcę.

Procedura decyzyjna w F.P. prowadząca
do nie udzielenia, bądź odmowy
udzielenia poręczenia uruchamiana jest
po podjęciu decyzji przez bank, czy inną
instytucję

finansową

gotowości

finansowania przedsięwzięcia.

Przedsiębiorca starający się o poręczenie
przekazuje F.P. odpowiedni wniosek z
dokumentacją, która swym zakresem

odpowiada dokumentacji wymaganej
przez pożyczkobiorcę i pożyczkodawcę.

W Polsce do końca 2003r udzielono 5
tyś. poręczeń na kwotę 260 mln zł. Na
koniec 2003r działało w Polsce ok. 50
lokalnych i regionalnych funduszy oraz
prowadzących

działalność

na

stosunkowo dużą skalę F.P-eń przy
Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK).

Przy BGK funkcjonują 2 liczące się z
punktu widzenia małych i średnich
przedsiębiorstw fundusze:

- Krajowy

Fundusz

Poręczeń

Kredytowych
- Fundusz Poręczeń Unijnych

Ad.1.

Krajowy Fundusz

Poręczeń Kredytowych

Fundusz ten działa na podst. ust z
8.V.1997r o poręczeniach udzielanych
przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby
prawne (Dz. U. Nr 79 z późn. zm.).

Fundusz ten nie posiada osobowości

prawnej, a środkami w funduszu
zarządza BGK. Kapitał funduszu na
koniec sierpnia 2004r wyniósł 200 mln. zł.

Głównym celem F. jest pomoc i
ułatwienie dostępu do kredytów i
pożyczek bankowych podmiotom, które
posiadają zdolność kredytową, ale nie
posiadają

wystarczającego

zabezpieczenia.

KFPK udziela gwarancji lub poręczeń,
jeżeli kredyt (pożyczka) przeznaczone są
na nast. CELE:
a)

finansowanie działalności gosp.

małego i śr. przeds.

b)

Inwestycji

c)

realizowanie kontraktów
exportowych

d)

tworzenie nowych miejsc pracy

e)

zorganizowanie własnego miejsca
pracy lub założenie spółdzielni

www.ekonomia.wzia.prv.pl

przez absolwenta lub absolwentów
w rozumieniu przepisów o
zatrudnieniu i przeciwdziałaniu
bezrobociu

W przypadku gwarancji lub poręczenia
kredytu, wszystkie formalności załatwiane
są

za

pośrednictwem

banku

kredytującego.

Odpowiedni wniosek należy złożyć w
banku kredytującym, który zawarł umowę
o współpracy z BGK. Wysokość
udzielonego poręczenia lub gwarancji nie
może

przekroczyć

5

mln

€.

Podstawowym zabezpieczeniem kredytu
jest weksel in blanco wraz z deklaracją
wekslową.

BGK pobiera 1 razową opłatę prowizyjną,
której wysokość jest uzależniona od
okresu obowiązującego poręczenia i
wynosi 1-2 % kwoty poręczonej.

W przypadku gwarancji opłata jest 2
krotnie wyższa.

Ad.2

Fundusz Poręczeń Unijnych

Powołany został ust z 16. IV. 2004 r. o
Funduszu Poręczeń Unijnych ( Dz. U. Nr
121 z 2004r).

F. ten utworzony został przy BGK. Celem
tego funduszu jest przyspieszenie i
zwiększenie

przyjmowania

środków

unijnych. O poręczenie może starać się

każda firma, która realizuje projekt
współfinansowany ze środków unijnych.

Fundusz będzie poręczał:
1.

do 80% kwot kredytu, gdy będzie on
następnie

refinansowany

ze

środków UE

2.

do 60% wartości kredytu jeśli jest on
udzielany na pokrycie wkładu
własnego w realizowaną inwestycję

Poręczenie w zależności od okresu, na
jaki zostaje udzielone będzie kosztowało
od 0,5 – 1,5% kwoty objętej poręczeniem.

Maksymalnie uproszczono procedurę
udzielania poręczeń. Przedsiębiorca nie
musi zgłaszać się do BGK, uczyni to sam
bank, w którym składany jest wniosek o
kredyt. Ponadto w przypadku poręczeń
do kwoty 100 tyś. € banki komercyjne
/ jest 60 banków komercyjnych / będą
samodzielnie decydować o udzieleniu
poręczenia. Aktualnie BGK współpracuje
z 56 bankami komercyjnymi.

F.P.U. ma dysponować kwotą od 800 -
900 mln zł, co powinno pozwolić na
zaciągnięcie przynajmniej od 3-4 mld zł

kredytu, a te z kolei powinny wystarczyć
na sfinansowanie inwestycji o wartości
ok. 8-10 mld zł.

Założono, że F.P.U. będzie funkcjonował
do 2010 r., później środki tego funduszu
zostaną

włączone

do

Krajowego

Funduszu Poręczeń Unijnych (którym
również zarządza BGK).

FORMY ZABEZPIECZANIA SPŁATY

POŻYCZEK I PORĘCZEŃ

Zabezpieczenia niezbędne są zarówno
do

uzyskania

kredytu,

jak

i zabezpieczenia

ich

spłaty,

czyli

poręczeń oferowanych przez Fundusze

Poręczeniowe.

Sposób zabezpieczenia pożyczki, czy
kredytu jest uzależniony p.w. od ich
wysokości oraz przeznaczenia i powinien
maksymalnie

chronić

interesy

wierzyciela. Nie powinien być zbyt
uciążliwy dla przedsiębiorcy.

Fundusze

pożyczkowe

oraz

poręczeniowe przejmują wiele rodzajów
zabezpieczeń przewidzianych w polskim
prawie, choć NIE WSZYSTKIE.

Zabezpieczenia

przyjmowane

przez

Fundusze dzielimy na 2 grupy:

1.

OSOBISTE

2.

RZECZOWE

AD.1

Zabezpieczenia osobiste

charakteryzują się tym, że osoba
udzielająca

takiego

zabezpieczenia

odpowiada całym swoim majątkiem
istniejącym i przyszłym za zwrot
należności.

Do grupy tych zabezpieczeń zalicza się
m.in.:

-

poręczenie zarówno osoby
fizycznej, jak i udzielonej przez F.
Poręczeniowy

-

weksel, w tym weksel in blanco

-

dobrowolne poddanie się egzekucji
na podstawie kodeksu
postępowania cywilnego

-

gwarancja bankowa

-

gwarancja ubezpieczyciela

-

cesja wierzytelności w tym cesja

praw z umowy ubezpieczenia

AD.2

RZECZOWE

Charakteryzuje

się

tym,

że

odpowiedzialność dłużnika ogranicza się
do

określonej

rzeczy,

będącej

przedmiotem zabezpieczenia.

Najpowszechniejszymi zabezpieczeniami
rzeczowymi są:
-

zastaw zwykły (regulowany
przepisami kodeksu cywilnego)

-

zastaw rejestrowy

-

hipoteka

-

przewłaszczenie na zabezpieczenie

-

blokada środków na rachunku
bankowym

ŹRÓDŁA OBCEGO

DŁUGOTERMINOWEGO

FINANSOWANIA MŚP

Do

podstawowych

źródeł

obcego

długoterminowego finansowania należą:

1.

Kredyty bankowe

2.

Leasing

3.

Franchising

Ad.1

Kredyty

bankowe

o

charakterze

długoterminowym

to

p.w.

kredyty

inwestycyjne udzielane z reguły na okres
dłuższy niż 1 rok i służące z reguły
realizacji przedsięwzięć inwestycyjnych.

Otwarcie MŚP możliwości realizowania
inwestycji przy wykorzystaniu funduszy
strukturalnych UE skłoniło banki do
przygotowania specjalnych kredytów
umożliwiających i ułatwiających realizację
tych inwestycji. Jak wiadomo zgodnie z
zasadą obowiązującą we wszystkich
funduszach strukturalnych przedsiębiorca

najpierw

musi

zrealizować

projekt

inwestycyjny, a dopiero potem otrzyma
refundacje części poniesionych kosztów.

Dla firm, które nie są w stanie
sfinansować całego przedsięwzięcia z
własnych

środków

niektóre

banki

przygotowały specjalne kredyty.

Są to w zasadzie 2 lub 3 rodzaje
kredytów:
(a) pomostowe
(b) uzupełniające
(c) dodatkowe pomostowe.

Kredyty pomostowe przeznaczone są
na inwestycje , na które przyznane

zostało

wsparcie

z

Funduszów

Strukturalnych w odpowiedniej wysokości
(30, 40 lub 50 %), w zależności od
miejsca realizacji inwestycji.

Kredyt ten umożliwia sfinansowanie tzw.
luki czasowej, która powstaje pomiędzy
dniem poniesienia wydatków, a dniem
otrzymania refundacji.

Kredyt

jest

skierowany

do

przedsiębiorców dysponujących pełnym
udziałem własnym wymaganym przez
inwestycję wdrażającą tj. Państwową

Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości
(PARP).

Przyznawany jest na finansowanie
inwestycji w okresie realizacji.

Spłata kredytu następuje po zakończeniu
inwestycji ze środków z dotacji unijnych.

Banki deklarują, że oprocentowanie
kredytu pomostowego będzie niższe niż
kredytów inwestycyjnych udzielanych na
zasadach komercyjnych.

Podstawowym

obligatoryjnym

zabezpieczeniem k. pomostowego będzie
cesja wierzytelności z umowy o dotacje.
Banki będą także przyjmować poręczenie
i gwarancje z Funduszu Poręczeń
Unijnych

oraz

inne

standardowe

zabezpieczenia tj. weksel in blanco,
zastaw , hipoteka itd.

Kredyt uzupełniający jest skierowany do
przedsiębiorców, którzy nie dysponują
pełnym wkładem własnym. Spłacany jest

ze środków pomocowych oraz dochodów
uzyskanych

z

realizowanego

przedsięwzięcia.

Kredyt

umożliwia

finansowanie inwestycji unijnej zarówno
w okresie realizacji, jak i po jej
zakończeniu tj. w okresie spłat. Kwota
kredytu może być wyższa od kwoty
dotacji.

Kredyty dodatkowe
Przeznaczone głównie na sfinansowanie
części tzw. wydatków niekwalifikowanych
związanych z inwestycją tzn. tych

kosztów, które nie są uwzględnione przy
obliczaniu kwoty dotacji

Ad.2

LEASING

Leasing to forma uzyskiwania różnych
dóbr inwestycyjnych na podstawie
długoterminowej

umowy,

w

której

leasingodawca zobowiązuje się oddać do
dyspozycji

leasingobiorcy

określone

dobra w zamian za ustalone opłaty.

Umowa leasingu od XII 200r należy do
tzw.

umów

nazwanych

(zostały

uregulowane w kodeksie cywilnym;
wszystkie pozostałe - nienazwane).

Istnieje wiele rodzajów i form transakcji
leasingowych,

w

zależności

od

przyjmowanych kryteriów klasyfikacji.

Przyjmując za podstawę:

1.

Liczbę stron umowy, wyróżnia się:

·

Leasing bezpośredni

·

Leasing pośredni

2.

Przedmiot umowy, wyr. się:

·

Leasing dóbr inwestycyjnych

·

Leasing dóbr konsumpcyjnych

·

Leasing dóbr unikatowych

3.

Czas trwania umowy, wyr. się:

·

Leasing krótkoterminowy

·

Leasing średnioterminowy

·

Leasing długoterminowy

4.

Zamortyzowanie wydatków, wyr.
się:

·

Leasing z pełnym zwrotem kosztów

·

Leasing z częściowym zwrotem

kosztów

5.

Obciążenie kosztami przedmiotu
leasingu, wyr. się:

·

Leasing pełny

·

Leasing czysty

6.

Charakter prawny umowy, wyr. się:

·

Leasing operacyjny

·

Leasing finansowy

·

Leasing zwrotny

W praktyce gospodarczej najważniejsze
znaczenie maja formy wymienione w
punkcie 6.

Leasing

operacyjny

zwany

też

eksploatacyjnym lub bieżącym, polega na
oddaniu

określonego

dobra

w

użytkowanie

na

określony

czas,

zazwyczaj krótszy niż okres pełnej
amortyzacji wartości danego dobra.
Oznacza to, że może być ono oddawane
w leasing wielokrotnie. Leasingobiorca
zobowiązany jest do płatności rat
leasingowych, na które składają się 2

elementy:

a)

rata wartości urządzenia

b)

oprocentowanie tej wartości

Stanowią

one

koszty

uzyskania

przychodu w firmie leasingobiorcy,
natomiast leasingogawca jako właściciel
przedmiotu leasingu wykazuje go nadal w
bilansie wobec czego może dokonywać
odpisów amortyzacyjnych. Poza tym
leasingodawca z reguły ponosi koszty
napraw serwisu technicznego oraz
ubezpieczenia przedmiotu leasingu.

Leasing finansowy zwany jest również
kapitałowym lub inwestycyjnym. Umowa
tego typu ma charakter wyraźnie
długoterm. Okres jej obowiązywania jest
zbliżony do pełnej amortyzacji przedmiotu
leasingu. W tym przypadku koszty
eksploatacji

leasingu,

ryzyko

ewentualnego jego zestarzenia się
ponosi sam leasingobiorca.

Leasing zwrotny polega na sprzedaży
wytworzonego dobra inwestycyjnego w
spółce leasingowej przy równoczesnym

zawarciu

umowy

leasingu

na

wykorzystanie tego dobra. Z takiej formy
leasingu

korzystają

najczęściej

przedsiębiorstwa

sfery

produkcyjnej,

które odczuwają w określonym momencie
brak płynności finansowej, a nie są w
stanie pozyskać środków np. z banku.

Ad.3

FRANCHISING

(FRANCZYZING, FRANCZYZA)

należy do długoterm. form finansowania
MSP. W umowie franchisingowej jedna

ze

stron

przyznaje

2-ej

za

wynagrodzeniem prawo do eksploatacji
dla celów rynkowych praw dot. dóbr czy
usług. Dawcą jest z reguły firma dobrze
znana na rynku o ugruntowanej pozycji
rynkowej, nie koniecznie zaliczającej się
do grupy wielkich przedsiębiorstw.

Ideą franchisingu jest wyjątkowość
pomysłu, na którym swe funkcjonowanie
opiera dawca. Nie zawsze musi to być
najnowocześniejsza technologia, często
może to być określone rozwiązanie
organizacyjno- zarządcze. Franchising, to

prowadzenie biznesu wg koncepcji, która
wcześniej

zagwarantowała

sukces

franchisodawcy, a zatem obciążony jest
mniejszym ryzykiem poniesienia porażki.

W myśl umowy biorca ma możliwość
uzyskania KNOW HOW w zakresie
sposobów oraz procesów zarządzania.
Może wykorzystywać również nazwę
handlową oraz znak towarowy dawcy.
Zwykle uzyskuje również wyłączność
swego działania na określonym terenie,
co ozn. dodatkowe wzmocnienie pozycji
na rynku wobec konkurencji.

Poprzez umowę franchisingową, dawca
rozszerza swe rynki zbytu, a biorca
korzysta z jego pomysłu i doświadczenia,
przez co może generować dochody
pozwalające na prowadzenie później
samodzielnej działalności.

Franchising zaliczany jest do tzw. umów
nienazwanych. Przy zawieraniu umów
tego typu stosuje się p.w. Kodeks
Cywilny (Ust. 23.04.1964r K.C., Dz. U. 16
z 1964r z późn. zm. oraz przepisy o
ochronie własności przemysłowej i
intelektualnej tj. ustawa z dn. 30.06.2000

r. – prawo własności przemysłowej - tekst
jedn. Dz. U. 119/2003 r. ze zm. i ustawa z
dn. 04.02.1994 r. o prawie autorskim i
prawach pokrewnych – tekst jedn. Dz. U.
18/2000 r. ze zmianami).

Umowa franchisingu wykazuje pewne
cechy charakterystyczne dla umów prawa
cywilnego i handlowego. W praktyce
gospodarczej

wyróżnia

się

kilka

systemów franchisingowych.

I tak np. z punktu widzenia podmiotu
prowadzonej działalności wyodrębnia się

franchising:

1.

Produkcyjny (przemysłowy) w
ramach,

którego

dawca

zobowiązuje się do udostępnienia
biorcy

technologii

produkcji

tajemnicy zawodowej związanej z
wytwarzaniem danego produktu.
Biorca przy wytwarzaniu produktów
z

wykorzystaniem

atrybutów

sprzedaje wyroby pod znakiem
handlowym dawcy.

2.

Handlowy

(dystrybucyjny)

w

ramach,

którego

dawca

zobowiązuje się do dostarczenia
biorcy określonych towarów, które
ten zobowiązuje się sprzedawać
przez swoje przedsiębiorstwo

3.

Usługowy,

zawierający

zobowiązania

biorcy

do

posługiwania się posługiwania się
przy świadczeniu usług znakiem
firmowym dawcy oraz stosowaniem
jego metod działania

4.

Mieszany, będący połączeniem w/w
rozwiązań

Umowa franchisingu daje wiele korzyści
obu stronom. Dawca rozszerza swoje
rynki zbytu i to bez konieczności
kosztownego

procesu

tworzenia

własnych placówek, oddziałów i filii.
Ponadto pozwala dawcy generować
dochody

bez

konieczności

bezpośredniego angażowania środków
finansowych w prowadzenie działalności
w ramach tej umowy.

Do zalet franchisingu z punktu widz.
biorców należy:

1.

Zmniejszone ryzyko podjęcia
działalności gosp. wynikające ze
sprawdzonej już reputacji i marki
dawcy

2.

Pomoc w wyborze miejsca
prowadzenia dział., szkoleniu
załogi, zakupie wyposażenia i
innych decyzji inwestycyjnych

3.

Korzyści “skali” wynikające z działań
marketingodawcy

4.

Korzyści techniczne i
technologiczne z tyt. prowadzonych

przez dawcę badań

5.

Ochrona przed konkurencją

Za korzystanie z franchisingu biorca
wnosi różne opłaty, zazwyczaj stosowane
są 3 rodzaje opłat:

1.

wstępna

2.

bieżąca (cykliczna)

3.

wpłaty

na

wspólny

fundusz

marketingowy.

Opłaty te są zazwyczaj przedmiotem

negocjacji i różnie kształtują się, w
różnych systemach franchisingu.

OPŁATA WSTĘPNA otwierająca wejście
w struktury sieci wynosi ok. 10% wkładu
finansowego wymaganego od biorcy
systemu. Obecnie w warunkach Polskich
ocenia się , że jest to od 10 tyś – 30 tyś
USD.

OPŁATY BIEŻĄCE (cykliczne) wynoszą
od 3 - 6% wartości sprzedaży.

WPŁATY NA FUND. MARK. Wynoszą
od 1 - 3% wartości sprzedaży.

Wg stanu na koniec III kw. 2004r na
polskim rynku działa ponad 210 sieci
systemów

franchisingowych,

które

obejmują wszystkie sektory gospodarki.
W ramach tych sieci w Polsce działa ok.
13.700. Do znanych należą: KODAK,
ADIDAS, MC'DONALDS, YVES ROCHE.

FACTORING lokalizujemy w krótkot.
źródłach finansowania MSP.

Istota factoringu polega na tym, że
wyspecjalizowana instytucja lub sp.
factoringowa

odkupuje

należności

różnych podmiotów, co oznacza w
praktyce zaliczkowanie tych podmiotów

do czasu wpływu należności. Inaczej
mówiąc factoring ma miejsce wtedy, gdy
wyspecjalizowana spółka lub instytucja
reguluje należności i następnie sama
zajmuje się wyegzekwowaniem ich od
dłużnika.

Wyróżnia się 3 podstawowe funkcje
Factoringu:

1.

Finansowania - uznawana za
najistotniejszą, bowiem factorant
(dostawca

towarów)

i

usług

otrzymuje

od

FACTORA

(sp. factoringowa) śr. pieniężne w
zamian za scedowane na niego
należności

2.

Zabezpieczająca - faktor przyjmuje
na

siebie

ryzyko

utraty

wypłacalności dłużnika, może to być
przejęcie tego ryzyka w całości lub
tylko do określonej kwoty w
zależności od tego jak ustalą strony
umowy

3.

Administracyjna - wiąże się z
wykonywaniem przez FACTORA

szeregu usług dodatkowych w
ramach factoringu, np. badanie
wiarygodności dłużnika, monitoring
wpływu należności do firmy itp.

W obecnych realiach gosp. przedmiot
FACTORINGU

obejmuje

cesję

wierzytelności

oraz

szereg

usług

dodatkowych, przy czym muszą to być
przy najmniej 2 usługi dodatkowe.

Przedmiotem cesji są te wierzytelności,
które wynikają z obrotu gospodarczego
między przedsiębiorcami; mają charakter

pieniężny i raczej krótkoterminowy tj. o
zapadalności nie przekraczającej 1 roku
przy czym termin płatności najczęściej
domyka się terminem 120 dni.

Umowy factor. nie mogą dot. sprzedaży
rzeczy i usług przeznaczonych do użytku
osobistego lub rodzinnego w ramach
prowadzonego

gosp.

domowego

nabywcy.

W wyniku cesji, na faktora przechodzi
cała wierzytelność główna, mogą również
przechodzić prawa związane z daną
wierzytelnością, tj. prawo do nałożenia

odsetek za zwłokę, kary umowne itp.

www.ekonomia.wzia.prv.pl

Praktyka gospod. wykształciła szereg
różnorodnych odmian fakt. m.in.:

-

właściwy

-

niewłaściwy

-

mieszany

-

awansowy

-

dyskontowy

-

otwarty

-

półotwarty

-

tajny

-

krajowy

-

exportowy

-

międzynarodowy

Firmy factoringowe z reguły nie kupują
pojedynczych należności, lecz wszystkie,
albo określone grupy, czy rodzaje
należności.

Różnice między

FAKTORINGIEM a KREDYTEM

Kryterium różnicy (wyszczególnienie):

// (a) FACTORING /

(b) KREDYT BANKOWY //

1.

Zabezpieczenia zwrotności
a.

nie wymagalne

b.

wymagalne

2.

Dostępność śr. Finansowych
a.

decyduje factorant w ramach
przyznanego limitu

b.

udzielony na określony czas,
spłata zwykle w ratach

3.

Obowiązek wykorzystania środków,

względnie z celem na jaki zostały
przyznane
a.

NIE

b.

TAK

4.

Uprawnienia

kontrolne

dawcy

kapitału
a.

Nie występują

b.

Występują

5.

Cena
a.

DROŻSZY

b.

TAŃSZY

6.

Świadczenie usług dodatkowych

a.

TAK

b.

NIE

7.

Koszty odsetek karnych za zwłokę
w zapłacie należności
a.

Ponosi dłużnik

b.

Ponosi kredytobiorca

Obroty branży factoringu w Polsce w
2003 r. wynosiły około 1,5% PKB

INSTYTUCJONALNE FORMY

WSPIERANIA ROZWOJU MSP

/ FUNDUSZE / POMOC UE –

FUNDUSZE STRUKTURALNE (FS)

Obecnie Polska przestanie korzystać z

programu PHARE, SAPARD i innych
jakkolwiek pieniądze z tych funduszy
mogą być wydawane do 2006r, a
zasadnicza uwaga zostaje skierowana na
unijne fundusze strukturalne.

Zasadnicza różnica pomiędzy FS, a
dotychczasową pomocą z UE sprowadza
się do:

1.

Możliwości

uzyskania

z

F.S.

dofinansowania ponad 2 - krotnie
wyższego niż najwyższa dotacja
z funduszy

PHARE.

Obecnie

dotacja

ma

inwestycje

może

wynieść 1,25 mln zł.

2.

Dotacje na inwestycje z FS mogą
objąć bardziej różnorodne wydatki w
porównaniu z dopuszczalnymi w
programie PHARE

3.

Dokonywania

w

ramach

przedsięwzięć

inwestycyjnych

realizowanych z FS zakupu maszyn
i urządzeń bez żadnych ograniczeń
co do kraju ich pochodzenia.

W ramach programu PHARE można
było dokonywać takich zakupów
tylko i wyłącznie w krajach UE.

FS za podstawowy cel i zadanie mają
wspieranie,

restrukturyzację

i

modernizacji gospodarki krajów UE.

Fundusze kierowane są do tych sektorów
gospod. i regionów, które bez pomocy
finansowej nie są w stanie dorównać do
średniego poziomu ekonomicznego w
UE.

Fundusze mają pomóc słabo rozwiniętym

regionom

w

rozwiązywaniu

ich

problemów gospodarczych.

W Polsce będą dostępne 4 rodzaje
funduszy, z których każdy finansuje ściśle
określone typy projektów it:

1.

EUROPEJSKI FUNDUSZ
ROZWOJU REGIONALNEGO

2.

SPOŁECZNY

3.

ORIENTACJI I GWARANCJI

ROLNEJ

4.

FINANSOWY INSTRUMENT
WSPIERANIA RYBOŁÓWSTWA

Za koordynacje odpowiedzialne są: MGiP
oraz MPŚ.

Zasady przyznania wsparcia z FS
określone zostały w tzw. programach
operacyjnych.

Polska przygotowała 7 takich programów
i to właśnie z nimi będą mieli do czynienia

przedsiębiorcy chcący korzystać z dotacji
z FS.

Polskie

sektorowe

programy

operacyjne (SPO), to:

1.

SPO Wzrost konkurencyjności
przedsiębiorstw

2.

SPO Rozwój zasobów ludzkich

3.

SPO Restrukturyzacja i
Modernizacja Sektora
Żywnościowego oraz Rozwój

Obszarów Wiejskich

4.

Zintegrowany program Operacyjny
Rozwoju Regionalnego

5.

SPO Transport

6.

SPO Rybołówstwo i przetwórstwo
ryb

7.

Program Operacyjny: Pomoc
Techniczna

W ramach w/w programów operacyjnych
przedsiębiorcy sektora MSP, będą mogli

ubiegać się o wsparcie na

1.

Poręczenia kredytów.
Projekty inwestycyjne, zwłaszcza
dot.

wprowadzania

nowych

technologii w przedsiębiorstwach

2.

Doradztwo dot. m.in. Uzyskiwania
certyfikatu

jakości

działaln.

exportowej

®

wprowadzanie

nowych technologii

3.

Szkolenia kadry zarządzającej oraz
pracowników MSP

4.

Granty na projekty realizowane
wspólnie z placów. nauk. badawcz.
mające na celu wprowadzanie do
przedsiębiorstw

nowoczesnych

rozwiązań

Dla MSP najważniejszy jest program
operacyjny, wzrost konkurencyjności
przedsiębiorstw, a szczególnie jego

część określona jako działanie: „wzrost
konkurencyjności przedsiębiorstw przez
inwestycje”. Pomoc w ramach tego
działania przeznaczona jest tylko i
wyłącznie dla MSP i skierowana na
projekty inwest. związane z utworzeniem
nowego lub rozbudową istniejącego
przedsiębiorstwa, wdrażanie inwestycji,
które prowadzą do znaczących zmian w
wytwarzanych

produktach

lub

świadczonych usługach.

SEKTOROWE PROGRAMY

OPERACYJNE

W

ramach

działania

„wzrost

konkurencyjności

MSP

poprzez

inwestycje” finansowane są projekty
inwestycyjne związane z utworzeniem
nowego lub rozbudową istniejącego
przedsiębiorstwa, wdrażaniem inwestycji,
które prowadzą do znaczących zmian w
wytwarzanych produktach lub w procesie
produkcyjnym. Warunkiem otrzymania
pomocy

z

tego

działania

jest

zrealizowanie projektu na terenie Polski.

Ze

wsparcia

finansowego

mogą

korzystać również MSP z kapitałem
zagranicznym, pod warunkiem, że są
zarejestrowane w naszym kraju.

Bezwzględnym warunkiem otrzymania
pomocy w ramach tego działania jest
zrealizowanie projektu i poniesienie
związanych z tym kosztów. Dopiero
wówczas można starać się o wypłatę
pomocy finansowej z UE.

Generalnie, co należy jednocześnie i
mocno

podkreślić

w

funduszach

strukturalnych UE, obowiązuje zasada
refundacji wydatków poniesionych przez
przedsiębiorcę na realizację projektów.
Projekt najpierw musi być zrealizowany i
opłacony, a dopiero po pozytywnym
zatwierdzeniu rozliczenia końcowego
przedsiębiorca może uzyskać dotacje.

Aby ubiegać się o dotacje w ramach
działania, „wzrostu konkurencyjności
poprzez inwestycje” MSP musi spełniać 1
z poniższych warunków:

1.

Zatrudniać

co

najmniej

10

pracowników

2.

Prowadzić działalność co najmniej
od 3 lat

3.

W

przypadku

nie

spełnienia

warunku 2-go, działalność musi
opierać

się

na

tzw.

zaawansowanych technologiach, co

w

praktyce

ozn.,

że

dana

technologia

nie

może

być

stosowana w Polsce dłużej niż 3
lata.

Należy przy tym dodać, że MSP-wa,
które

nie

spełniają

wymienionych

warunków mogą się starać o pomoc
finansową w ramach innego sektorowego
programu operacyjnego, a mianowicie
Zintegrowanego Programu Operacyjnego
Rozwoju Regionalnego (wymieniony był
jako 4).

Na wykonanie indywidualnego projektu
inwestycyjnego realizowanego w ramach
omawianego działania firma może
otrzymać dofinansowanie w wysokości od
10 tyś zł – 1,25 mln zł. wsparcie dotyczy
tylko tzw. kosztów kwalifikowanych, czyli
tych, które są niezbędne dla sprawnego
funkcjonowania

przedsięwzięcia

inwestycyjnego.

Maksymalny udział pomocy finansowej w
kosztach kwalifikowanych inwestycji jest
zróżnicowany i wynosi od 30 - 50%
kosztów kwalifikowanych.

Kryterium

zróżnicowania

stanowi

lokalizacja inwestycji.

Gdy wartość wsparcia, o które ubiega się
przedsiębiorca przekracza 125 tyś zł
konieczne jest zaciągnięcie przez niego
kredytu bankowego na realizację projektu
w wysokości równiej co najmniej 25%
wartości pomocy finansowej, o którą się
ubiega.

ARBITRAŻ GOSPODARCZY

jako forma rozstrzygania sporów

Arbitraż gosp. zwany też niekiedy
handlowym stanowi też alternatywę
rozstrzygania

sporów

wobec

procesowania się w sądzie państwowym.

Arbitraż to sposób rozstrzygania sporów,
który kończy się wydaniem orzeczenia o
skutkach zbliżonych do orzeczenia
sądowego, nie wydaje go jednak sąd
państwowy, ale osoby prywatne i to
najczęściej wybrane przez same strony.
Orzeczenie takie korzysta z przymiotów
wyroku sądu państwowego, co oznacza
przede wszystkim, że może być
przymusowo wykonany.

Arbitraż dzieli się na: stały i tzw. ad hoc

(powołany incydentalnie)

Pierwszy polega na oddaniu sporu pod
rozstrzygnięcia

stałej

instytucji

arbitrażowej. Niektóre z tych instytucji
mają wielowiekową tradycję. Stałe sądy
polubowne opierają się zazwyczaj na
własnych regulaminach.

Arbitraż

Ad

hoc

-

jest

mniej

sformalizowany. W tym wypadku strony
zgadzają się po prostu na to, że ich
sprawę rozstrzygnie określona osoba
bądź osoby. Udział stałej instytucji ani

regulaminu nie jest potrzebny. Wystarczy,
że wybrani arbitrzy rozpatrzą problem i
wydadzą werdykt.

Arbitraż dzielony jest również na: krajowy
i zagraniczny. W polskim prawie
kryterium to ma o tyle istotne znaczenie,
że od miejsca arbitrażu zależy tryb w
jakim orzeczenie arbitrażowe będzie
zatwierdzone przez sąd państwowy.

Problematyka arbitrażu regulowana jest
w skali międzynarodowej odpowiednimi
konwencjami. Podstawową w tym
zakresie, choć nie jedyną jest Konwencja

Nowojorska Dz. U. nr. 9 z 1962r.

Żelazną zasadą arbitrażu jest jego
poufność. Jest to jednocześnie istotna
różnica w porównaniu z postępowaniem
przed polskim sądem powszechnym,
gdzie wyłączenie jawności rozprawy
może nastąpić tylko ze wzgl. na ważny
interes przedsiębiorcy.

Jak

pokazuje

doświadczenie

w

większości przypadków choć nie można

tego uznać za regułę, arbitraż jest
szybszy i tańszy od procesu sądowego.
Zależy

ono

od

kultury

prawnej

przedsiębiorstw i podejścia sądów do
arbitrażu.

Jeżeli chodzi o koszty arbitrażu to zależą
głównie od rozmiarów sprawy jej
złożoności itp. Państwo „nie miesza się”
się do kosztów samego postępowania
arbitrażowego. Cenę ustala rynek, a
klient - powód sprawy. Musi wybrać
pomiędzy jakością oferowanego przez
poszczególne

sądy

polubownego

„produktu”, a cenę jaką jest gotów za to
zapłacić.

Dużą zaletą postępowania arbitrażowego
i

przewagą

nad

sądownictwem

państwowym jest jego międzynarodowy
zasięg. Polska ratyfikując konwencję
nowojorską zobowiązała się wykonywać
orzeczenia arbitrażowe wydane za
granicą.

Arbitraż daje jeszcze jedną istotną
możliwość,

której

często

brakuje

postępowaniom sądowym, a mianowicie

orzekania wg zasady słuszności. Zasada
ta polega na rozstrzyganiu sprawy nie
wyłącznie wg popisów prawa, ale wg
wew. przekonania arbitra. Innymi słowy
arbiter wydaje taki wyrok, który jest w ich
obliczu sprawiedliwy, nawet jeśli przepisy
widzą tę sprawę inaczej.

Jeżeli chodzi o arbitrów i ich kwalifikacje,
to są to rzeczy w całości zależne od
wspierających się firm. Przedsiębiorcy
mogą dobrać sobie takich arbitrów, jakich
uznają za najlepszych, przy czym nie
muszą być nimi wcale prawnicy a np.
specjaliści z branży, której dot. spór np.

budowlaniec, transportowiec itp. W
warunkach

polskich

przy

braku

specjalnych wymagań w tym zakresie
istnieje 1 poważne zagrożenie - arbitrem
nie może być sędzia państwowy nawet w
stanie spoczynku.

To,

czy

ewentualne

spory

przedsiębiorców poddane zostaną pod
arbitraż zależy tylko i wyłącznie od woli
stron przy czym odpowiednie ustalenia w
tym zakresie mogą zapadać w chwili
podejmowania

współpracy

przez

poszczególnych przedsiębiorców tzn.

w momencie podpisywania pierwszych
umów, bądź też dopiero w chwili
pojawienia się sytuacji konfliktowej.

Orzeczenia arbitrażowe wykonywane są
dobrowolnie. Taka jest podstawowa
zasada wynikająca z samej idei arbitrażu.
W

przypadku

zaistnienia

jednak

konieczności

egzekwowania

takich

orzeczeń pod przymusem, nie da się
uniknąć udziału sądu powszechnego.
Przedsiębiorca, któremu zależy na
podjęciu egzekucji na podstawie wyroku
arbitrażowego musi uzyskać tzw. sądowe

potwierdzenie jego wykonalności. Inaczej
nie można liczyć na pomoc komornika w
zaspokojeniu wierzytelności z majątku
przedsiębiorcy, który przegrał arbitraż.

Sąd stwierdza wykonalność orzeczenia
postanowieniem

na

wniosek

zainteresowanego. Jeśli sąd odmówi
orzeczeniu arbitrażowemu wykonalności,
przedsiębiorca może odwołać się do
sądu wyższej instancji.

Jeżeli arbitrzy orzekali w Polsce, to
sądem tym będzie sąd okręgowy lub

apelacyjny, w zależności od rodz.
sprawy. Natomiast jeżeli orzekali za
granicą, będzie to sąd apelacyjny.

UPADŁOŚĆ OSOBY FIZYCZNEJ
PROWADZĄCEJ DZIAŁALNOŚĆ

GOSPODARCZĄ

Jeżeli

osoba fizyczna prowadząca

działalność

gospodarczą

staje

się

niewypłacalna,

czyli

nie

reguluje

wymaganych zobowiązań, może dojść do
ogłoszenia jej upadłości. Podstawą
stanowi Ust. Z dn. 28.II.2003r „Prawo
upadłościowe i naprawcze” (Dz. U. Nr 60
z 2003r z późn. zm.)

Upadłość ogłasza sąd w przypadku,

kiedy niewypłacalność dłużnika ma
charakter trwały, co oznacza, że dłużnik

nie płaci długów nie tylko obecnie, ale nie
będzie tego czynił również w przyszłości
z powodu braku środków.

Ogłoszenie upadłości może nastąpić
tylko wówczas, gdy istnieje co najmniej 2
wierzycieli

przedsiębiorcy,

którego

wniosek dotyczy to w związku z
zasadniczym celem, któremu służy
instytucja upadłości, jakim jest ................

zaspokojenia

wszystkich

wierzycieli

dłużnika.

Wniosek o ogłoszenie upadłości może
zgłosić do sądu sam dłużnik lub każdy z
jego wierzycieli.

Dłużnik powinien taki wniosek złożyć w
terminie 2 tygodni od zaistnienia
podstawy do ogłoszenia upadłości czyli
zaistnienia stanu niewypłacalności.

Po złożeniu wniosku o ogłoszenie
upadłości sąd dokonuje zabezpieczenia

majątku dłużnika w tym celu m.in.
powołuje nadzorcę sądowego. W razie
uwzględnienia przez sąd wniosku o
upadłości wydaje on postanowienie o
ogłoszeniu upadłości.