89
wrzesieñ 2004
wrzesieñ 2004
wrzesieñ 2004
wrzesieñ 2004
wrzesieñ 2004
Rotel, pomimo ¿e bez w¹tpienia
japoñski, zawsze postrzegany by³
jako marka tak-jakby brytyjska.
Wp³yw na to mia³a polityka firmy
i wysoka jakoϾ proponowanych
rozwi¹zañ, a w koñcu wypracowana
i doœæ dobrze rozpoznawalna w³asna
“szko³a” konstrukcji i dŸwiêku.
Rotel
RA-1062
R
A-1062 gra gêstym, pe³nym œrodkiem i moc-
nym górnym basem. S¹ to zakresy, które
nadaj¹ ca³oœci ton, a mniej zwracamy uwagê na
górê pasma, która jest z³agodzona. DŸwiêk wy-
chodzi w stronê s³uchacza i lokuje siê nieco
przed kolumnami. W przypadku Oxygen Jarre‘a
(Mobile Fidelity, UDCD 613, CD) przynios³o to
spektakularne efekty, poniewa¿ plany nabra³y
pe³ni i wagi, a ciep³e brzmienie analogowych
syntezatorów by³o - chocia¿ brzmi to jak coincy-
dentia oppositorum - naturalne. To, wraz z bar-
dzo dobrze oddanymi zabawami faz¹ stworzy³o
duet, który napêdza³ ca³oœæ. Ma to jednak i dru-
gie oblicze. Perspektywa zosta³a skrócona i nie
siêga³a tak daleko jak w Creeku czy NAD, a po-
szczególne instrumenty musia³y pomieœciæ siê na
mniejszej przestrzeni.
Bas jest obszerny i - podobnie jak reszta pas-
ma - bardzo przyjemny. Nie ma zwartoœci NAD-
a ani szybkoœci Creeka, jednak jest go subiek-
tywnie wiêcej. Twardo nagrane p³yty, takie jak
Blow Back Tricky‘ego (ANTI 6596-2) s¹ przez
Rotela reinterpretowane i pokazywane w przy-
jemniejszy, bardziej “okr¹g³y” sposób. Rotel nie
epatuje szczegó³owoœci¹ i detalicznoœci¹. Pog³o-
sy towarzysz¹ce perkusji na p³ycie The Bossa No-
va Years (The Charlie Byrd Trio, Concord Pican-
te, SACD-1007 6, SACD) by³y stosunkowo krót-
kie i nie nios³y wielu informacji o pomieszczeniu.
Jednak s³uchanie Rotela nie przynosi natych-
miastowego wra¿enia, ¿e czegoœ w dŸwiêku bra-
kuje. Zas³uga tego stanu rzeczy le¿y zapewne po
stronie barwy, która jest kremowa, g³adka i wy-
pe³nia wszystkie szczeliny w dŸwiêku. Oddech
pozwoli symfonice zabrzmieæ z rozmachem.
Z tej swobody skorzystaj¹ równie¿ mniejsze
sk³ady. Zarówno madryga³y Monteverdiego, jak
i Koncerty brandenburskie (J.S. Bach, Collegium
Aurum, Harmonia Mundi 29 20331-1, LP)
zabrzmia³y swobodnie i nie czu³o siê wiêkszych
ograniczeñ w skali dŸwiêku. Jedynym rodzajem
muzyki, który nie wpasowa³ siê w ten wizeru-
nek, by³ stary jazz. Nagrania z lat 30-tych i 40-
tych Binga Crosby‘ego (On the Sentimental Side,
E2 ETDCD 055) zabrzmia³y bez szczególnego
wgl¹du w to, co dzieje siê za plecami wokalisty.
Tutaj potrzebna by³a bowiem pe³na neutralnoœæ
i precyzja, a Rotel bardziej stawia na wype³nie-
nie i du¿¹ rolê pierwszego planu.
C
ech¹ wyró¿niaj¹c¹ urz¹dzenia wy¿szych
serii Rotela pozostaje wygl¹d œcianki
przedniej. Jest ona zbudowana w oparciu
o sztywny, solidny odlew, który stanowi ramê
dla p³ytki ze sterowaniem, a z boku której wy-
rastaj¹ charakterystyczne “skrzyd³a”, które obok
funkcji zdobniczej, dodatkowo ca³oœæ usztywnia-
j¹. Wœród typowych manipulatorów znajdziemy
nietypow¹ ga³kê oznaczon¹ “Contour”. Ma ona
piêæ po³o¿eñ: off, L-2, L-1, H i LH. Okazuje siê,
¿e jest to po prostu regulacja barwy dŸwiêku,
z tym, ¿e z czterema ustawieniami. Ty³ przynosi
same pozytywne odczucia, poniewa¿ znajdziemy
tam bardzo wygodne, z³ocone, podobne do
gniazd WBT (którymi jednak nie s¹), zaciski syg-
nowane nazw¹ Rotel. Po bli¿szej inspekcji okazu-
je siê równie¿, ¿e Rotela wyposa¿ono w wejœcie
gramofonowe dla wk³adek MM oraz wy³¹cznik
12V np. dla zewnêtrznej koñcówki. Kabel siecio-
wy jest od³¹czalny, ale nie ma w nim pod³¹czone-
go przewodu ochronnego.
Niemal ca³a elektronika wewn¹trz urz¹dze-
nia zmieœci³a siê na jednej du¿ej p³ytce. Poœrodku
umieszczono niewielki radiator z karbowanymi
piórami, do którego przykrêcono po dwie pary
(na kana³) tranzystorów bipolarnych 2SD1047
i 2SB817. Jak zwykle u Rotela, widoczna jest du-
¿a waga przywi¹zywana do podstaw in¿ynierii,
takich jak np. dba³oœæ o stabilizacjê temperaturo-
w¹ elementów. Dlatego te¿ nie dziwi¹ tranzysto-
ry steruj¹ce przykrêcone do koñcowych oraz
sklejone ze sob¹ za pomoc¹ silikonu tranzystory
w uk³adzie splitera fazy. Ta czêœæ, wraz z pozo-
sta³ymi fragmentami uk³adów koñcówki, otrzyma-
³a osobne (dla ka¿dego kana³u), umieszczone pio
HI-FI
Wzmacniacze stereofoniczne 4000-5000 z³
Wzmacniacze stereofoniczne 4000-5000 z³
Wzmacniacze stereofoniczne 4000-5000 z³
Wzmacniacze stereofoniczne 4000-5000 z³
Wzmacniacze stereofoniczne 4000-5000 z³
O
D
S
£
U
C
H
wrzesieñ 2004
wrzesieñ 2004
wrzesieñ 2004
wrzesieñ 2004
wrzesieñ 2004
HI-FI Wzmacniacze stereofoniczne 4000-5000 z³
Wzmacniacze stereofoniczne 4000-5000 z³
Wzmacniacze stereofoniczne 4000-5000 z³
Wzmacniacze stereofoniczne 4000-5000 z³
Wzmacniacze stereofoniczne 4000-5000 z³
90
L A B O R A T O R I U M
0.001
0.01
0.1
1
0.1
1
10
100
1000
M oc wyjc iowa [W ]
THD+N [%]
8ohm
4ohm
-140
-130
-120
-110
-100
-90
-80
-70
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
0
20 00
40 00
6 0 00
80 00
10 00 0
12 00 0
14 00 0
16 00 0
18 00 0
20 00 0
C z ê s totliwo æ w H z
Cinienie w
d
B
Rotel dysponuje ca³kiem spor¹ moc¹, 91W
w jednym kanale przy 8 omach (i niemal tyle
samo, bo 89W w stereo), to wynik satysfakcjo-
nuj¹cy. Na obci¹¿eniu 4 omów moc roœnie o ok.
50%, do 144W przy jednym kanale wystero-
wanym (i 129W w stereo). Do pe³nego wyste-
rowania potrzeba napiêcia ze Ÿród³a sygna³u
o wartoœci 0,3V, to uniwersalna czu³oœæ. Nie
powinniœmy mieæ najmniejszych problemów
z ¿adnymi rodzajami Ÿróde³.
Rotel nie jest mistrzem niskich szumów,
odstêp S/N wynosi 79dB, i w tej sytuacji mocy
nie wystarczy³o, aby dynamika przekroczy³a
granicê 100dB – zatrzyma³a siê na poziomie
99dB. Ale za to wspó³czynnik t³umienia, 46,
stawia wzmacniacz na pozycji lidera w tym teœ-
cie, chocia¿ w kategoriach bezwzglêdnych
wci¹¿ nie jest to wartoœæ bardzo du¿a.
Na pasmie przenoszenia (rys. 1) widaæ po-
dobieñstwo charakterystyk dla testowanych
obci¹¿eñ. W wyniku ró¿nic wzmocnienia na-
piêciowego krzywa dla 4 omów le¿y nieco
(0,1dB) ni¿ej w przypadku 8 omów. RA-1062
pokrywa zakres 10Hz-100kHz ze spadkami nie
wiêkszymi ni¿ symboliczne wrêcz –0,8dB.
Najsilniej zaznaczon¹ harmoniczn¹ w spek-
trum zniekszta³ceñ (rys. 2) jest druga, uloko-
wana przy doœæ wysokich –83dB. Trzecia le¿y
ju¿ przy bezpiecznych –90dB, a czwarta o je-
den decybel ni¿ej.
Charakterystyki zniekszta³ceñ z wykresu na
rys.3 (minimum dla 8 omów przypada na 0,02%
i 71W oraz 0,028% i 118W dla 4 omów) poka-
zuj¹, ¿e warto “podkrêciæ” Rotela po poziomu
przynajmniej kilku watów, aby wejœæ w obszar
mo¿liwie najni¿szych zniekszta³ceñ. Ale nie
przesadzajmy, poniewa¿... w maksymalnym
(i jego najbli¿szych okolicach) po³o¿eniu regu-
latora wzmocnienia urz¹dzenie zachowuje siê
niestabilnie, lawinowo rosn¹ zniekszta³cenia
oraz szumy. Je¿eli to zrobimy (pewnie niechc¹-
cy, albo raczej ktoœ z goœci zaproszonych na
imprezê) – mo¿emy zniszczyæ g³oœniki.
Rys. 3. Moc
Rys. 2. Zniekształcenia harmoniczne
Rys. 1. Pasmo przenoszenia
Moc znamionowa (1% THD+N, 1kHz) [W]
Ob.[
Ω
]
Wysterowanie (K −kanały)
1 K
2 K
8
91
89
4
144
129
Czułość (dla maks. mocy) [V]
0,294
Stosunek sygnał/szum [dB]
79
(filtr A−ważony, w odniesieniu do 1W)
Dynamika [dB]
99
Zniekształcenia THD+N
(1W, 8
Ω
, 1kHz) [%]
0,555
Współ. tłumienia (w odniesieniu do 8
Ω
)
46
P³ytki przedwzmacniacza (uk³ad dyskretny)
zamontowano pionowo. Podobnie jak
w Cyrusie, stabilizacjê temperatury
uzyskano sklejaj¹c ze sob¹ pary tranzysto-
rów. Za p³ytk¹ widoczne tranzystory
koñcowe.
RA-1062
Cena [z³]
3999
Dystrybutor
AUDIO KLAN
Wykonanie i komponenty
Solidnoœæ, dba³oœæ o szczegó³y i rozs¹dek w proporcjach.
ocena
bardzo dobra
Laboratorium
Bardzo przyzwoicie, ale jeszcze nie bardzo dobrze –
wolelibyœmy ni¿sze zniekszta³cenia.
ocena
dobra+
Brzmienie
Pe³ny, nasycony dŸwiêk, z mocnym prowadzeniem
basu i ³agodniejsz¹ gór¹. WyraŸny pierwszy plan, s³ab-
sza g³êbokoœæ sceny.
dobra+
ocena
dobra+
ocena koñcowa
nowo p³ytki. Przedwzmacniacz wykonano w
oparciu o niez³e uk³ady scalone Burr-Browna
OPA2604 i 2134 (na tym ostatnim równie¿ uk³ad
konturu). T³umienie sygna³u dokonywane jest
w dobrym czarnym Alpsie, a wejœcia RCA s¹ na-
prawdê z³ocone. Przedwzmacniacz RIAA jest
³adniutki, chocia¿ skromniutki, bo wykorzystano
w nim pojedynczy uk³ad Philipsa NE5532AN.
Trochê niestarannie zaplanowano umiejscowie-
nie przewodów, poniewa¿ kabelek sygna³owy do
preampu (nieekranowany!) krzy¿uje siê z prze-
wodem zasilaj¹cym. Na specjaln¹ uwagê zas³ugu-
je zasilacz. Jego podstaw¹ jest du¿y toroid,
w monta¿u którego du¿y nacisk po³o¿ono na
t³umienie drgañ. Partneruj¹ mu zaœ stosunkowo
drogie kondensatory typu T-Network. I chocia¿
sygnowane s¹ nazw¹ Rotel, to ich jedynym pro-
ducentem i w³aœcicielem patentu jest Denis Mo-
recroft, w³aœciciel firmy DNM. W skrócie pomys³
polega na tym, ¿e w celu zminimalizowania
wp³ywu rezystancji i impedancji, zamiast dwóch
wyprowadzeñ - dodatniego i ujemnego - mamy
po dwa wyprowadzenia z ka¿dej strony. Druga
para wyprowadzeñ do³¹czona jest do koñca
i œrodka ka¿dej z ok³adzin.