background image

Karta wzorów i stałych fizycznych 

Mechanika 

at

v

t

v

+

=

0

)

(

 

 

2

)

(

2

0

0

at

t

v

s

t

s

+

+

=

 

a

F

r

r

m

=

 

 

v

p

r

r

m

=

 

 

t

=

p

F

r

r

 

)

s

,

F

cos( r

r

Fs

W

=

 

2

2

mv

E

kin

=

 

t

W

P

=

 

 

N

T

F

F

µ

=

 

 

T

t

π

ϕ

ω

2

=

=

 

r

v

a

2

=

r

 

r

mv

F

d

2

=

r

 

2

g

F

r

Mm

G

=

r

 

m

g

F

g

r

r =

 

r

Mm

G

E

pot

=

 

m

E

V

pot

=

 

Z

I

R

GM

v

=

r

 

Z

II

R

GM

v

2

=

r

 

mgh

E

pot

=

h << R

.

3

2

const

R

=

 

u

v

u

v

f

±

±

=

'

 

Termodynamika  i własności  materii 

S

F

p

=

 ,  

gh

p

ρ

=

 

 

V

m

=

ρ

  , 

Vg

F

w

ρ

=

r

 

T

mc

Q

w

=

 

faz

mC

Q

=

 

nRT

pV

=

 

 

T

k

N

pV

B

A

=

 

V

P

c

c

=

κ

,           

R

c

c

V

P

+

=

 

W

U

Q

+

=

 

V

p

W

=

 

1

2

1

2

1

1

T

T

Q

Q

Q

W

W

c

u

=

=

=

η

η

 

Elektryczność i magnetyzm 

2

0

4

1

F

r

Qq

πε

=

r

 

q

F

E

r

r

=

 

r

Qq

E

pot

0

4

1

πε

=

 

q

E

V

pot

=

 

d

U

E

=

r

 

,

U

Q

C

=

   

QU

2

1

=

ε

 

n

calk

C

C

C

C

1

1

1

1

2

1

+

+

+

=

L

 

n

calk

C

C

C

C

+

+

+

=

L

2

1

 

t

Q

I

=

 

IR

U

=

 

S

l

R

ρ

=

 

n

calk

R

R

R

R

+

+

+

=

L

2

1

 

n

calk

R

R

R

R

1

1

1

1

2

1

+

+

+

=

L

 

=

=

n

k

k

calk

I

I

1

 

n

R

R

R

E

I

+

+

+

=

L

2

1

 

IU

P

=

 

)

B

,

v

sin(

|

F

|

r

r

r

qvB

L

=

 

n

o

n

n

r

e

r

ke

E

πε

8

2

2

2

=

=

 

)

S

,

B

cos(

r

r

BS

=

Φ

 

r

I

B

π

µ

2

0

=

r

 

l

I

N

B

0

µ

=

r

 

r

l

I

I

F

π

µ

2

2

1

0

=

r

 

t

ind

∆Φ

=

ε

  

t

I

L

ind

=

ε

 

1

2

1

2

n

n

U

=

 

2

mc

E

=

,   

p

h

=

λ

 





+

=

+

=

2

1

1

1

)

1

(

1

1

1

r

r

n

y

x

f

 

Niektóre stałe fizyczne

 

masa spoczynkowa 

elektronu 

kg

m

e

31

10

11

,

9

=

 

 

masa spoczynkowa 

1

m

1H

 = 1,0079 u

 

 

masa spoczynkowa 

238

m

238U

 = 238,0289 u 

 

ładunek elektronu 

C

e

19

10

6

,

1

=

 

masa spoczynkowa 

neutronu 

kg

m

n

27

10

68

,

1

=

 

 

 

masa spoczynkowa 

4

He 

m

4He

 = 4,0026 u 

 

masa molowa 

238

µ = 238,0289 · 10

-3

 

kg/mol 

 

masa spoczynkowa 

234

Th  

m

Th

 = 234,0217 u 

masa spoczynkowa 

protonu   

kg

m

p

27

10

67

,

1

=

 

masa spoczynkowa 

cząstki 

α 

m

α

 = 4,0016 u 

 

masa molowa 

226

Ra 

m

226Ra

= 226,025 u 

współczynnik absorbcji 

ołowiu dla E=200 keV 

µ =1124 1/m 

 

ln 2 

≈  0,693     ln10  ≈  2,303     e  ≈  2,72     π  ≈  3.14 

70

background image

,0079  1

W

odór

 

Układ okres

owy pierwi

as

tków

 

4,

0026  2

He 

Hel 

6,

941  3

Li 

Lit 

9,

0121

4

Be 

Bery

10,

811 

5

Bor 

12,

011 

6

Węg

iel 

14,

006 

7

Azot 

15,

999 

8

Tlen

 

18,

998  9

Fluor

 

20,

179 

10

Ne 

Neon 

22,

989

22

Na 

Sód 

24,

305 

12

Mg 

Magnez 

 

26,

982 

13

Al 

Glin 

28,

085 

14

Si 

Krze

m

 

30,

974 

15

Fosf

or 

32,

066 

16

Siarka 

35,

45 

17

Ck 

Chlor 

39,

948 

18

Ar 

Ar

gon 

39,

098

19

Potas 

40,

078 

20

Ca 

W

apń 

44,

955

21

Sc 

Skand 

47,

88 

22

Ti 

Tytan

 

50,

941 

23

W

anad 

51,

996 

24

Cr 

Chro

m

 

54,

938 

25

Mn 

M

angan 

55,

847 

26

Fe 

Żelazo 

58,

933 

27

Co 

Kobalt 

58,

69 

28

Ni 

Nikiel 

63,

546 

29

Cu 

Miedź 

65,

39 

30

Zn 

Cy

nk 

69,

723 

31

Ga 

Gal 

72,

921 

32

Ge 

Ger

m

an 

74,

921 

33

As 

Arsen 

78,

96 

34

Se 

Selen 

79,

90 

35

Br 

Bro

m

 

83,

80 

36

Kr 

Kr

yp

ton 

85,

467 

37

Rb 

Rubid 

87,

62 

38

Sr 

Str

ont 

89,

905 

39

Itr 

91,

224 

40

Zr 

Cy

rkon 

92,

906 

41

Nb 

Niob 

95,

94 

42

Mo 

M

olibden 

97,

905 

43

Tc 

T

echnet 

101,

07 

44

Ru 

Ruten 

102,

90

45

Rh 

Rod 

106,

42 

46

Pd 

Pallad 

107,

86

47

Ag 

Srebro 

112,

41

48

Cd 

Kad

m

 

114,

82 

49

In 

Ind 

118,

71

50

Sn 

Cy

na 

121,

75 

51

Sb 

Antym

on 

127,

60 

52

Te 

Tellur 

126,

90

53

Jod 

131,

29 

54

Xe 

Ksenon 

132,

90

55

Cs 

Cez 

137,

32

56

Ba 

Bar 

 

La - Lu 

57-

 71 

178,

49 

72

Hf 

Haf

180,

94

73

Ta 

Tan

tal 

183,

85 

74

Wo

lf

ra

m

 

186,

20

75

Re 

Ren 

190,

76

Os 

Os

m

 

192,

22 

77

Ir 

Iryd

 

195,

08 

78

Pt 

Platyna 

196,

96

79

Au 

Z

łoto 

200,

59 

80

Hg 

Rtęć 

204,

38

81

Tl 

Tal 

207,

82

Pb 

Ołów 

208,

98

83

Bi 

Biz

m

ut 

208,

98

84

Po 

Polon 

209,

98

85

At 

Astat 

222,

01

86

Rn 

Radon 

223,

02 

87

Fr 

Frans 

226,

02

88

Ra 

Rad 

 

Ac 

– L

89-

103 

261,

104

Unq 

104 

262,

105

Unp

105 

263,

106

Unh

106 

262,

107

Uns

107 

265,

108

Uno

108 

266,

109

Une

109 

 

      

  

 

138,

90

57

La 

Lan

tan

 

140,

11

58

Ce 

Cer 

140,

90

59

Pr 

P

razeo

dy

m

144,

24 

60

Nd 

Neodym

 

144,

91

61

Pm

 

Pro

m

et 

150,

36 

62

Sm

 

Sa

m

ar 

151,

96

63

Eu 

E

ur

op 

157,

25 

64

Gd 

Gadolin 

158,

92

65

Tb 

Terb

 

162,

50 

66

Dy 

Dysproz 

164,

93

67

Ho 

Hol

m

 

167,

93 

68

Er 

Erb

 

168,

93 

69

Tm

 

Tu

173,

04 

70

Yb 

Iterb

 

174,

96

71

Lu 

Lutet 

 

227,

02

89

Ac 

Aktyn 

232,

03

90

Th 

To

231,

03

91

Pa 

Pr

otakty

238,

02

92

Uran 

237,

04

93

Np 

Neptun 

244,

06

94

Pu 

Pluton 

243,

06

95

Am

 

Am

er

yk

 

247,

07 

96

Cm

 

Kiur 

247,

07 

97

Bk 

Berkel 

251,

08 

98

Cf 

Kalifor

252,

08 

99

Es 

Einstein 

257,

09

100

Fm

 

Fer

m

 

258,

09

101

Md 

M

endelew

259,

102

No 

Nobel 

260,

103

Lr 

Lo

ren

 

Niektó

re stałe fiz

yczne  

przyspieszenie 

ziem

skie 

2

2

10

81,

9

s

m

s

m

g

=

 

stała grawitacji 

2

2

11

10

67,

6

kg

Nm

G

=

 

stała gazow

molK

J

R

31,

8

=

 

 

stała Rydberga 

dla wodoru 

m

R

/

1
10

1,1

7


=

 

przenikalność 

dielektryczna próżni 

2

2

12

0

10

85,

8

Nm

C

=

ε

 

 

gęstość wody 

ρ

 = 1000 kg/m

3

 

 

ma

sa

 Z

ie

mi

 

kg

M

Z

24

10

98,

5

=

 

 

liczba Avogadro 

mol

N

A

1

10

02,

6

23

=

 

 

stała Boltzm

anna 

K

J

k

B

23

10

38,1

=

 

 

stała struktury 

subtelnej 

137/

1

=

α

 

 

przenikalność 

m

agnetyczna próżni 

2

6

0

10

26,1

A

N

=

µ

 

 

ciepło właściwe wody 

c

= 4,18 kJ/(kgּK)

 

 

średni p

rom

ień Ziem

i

km

R

Z

6371

=

 

 

objętoś

ć 

m

ola 

gazu 

w warunkach norm

alnych

mo

l

dm

V

3

4,

22

=

 

 

stała Planck

Js

h

34

10

62,

6

=

 

prędkość św

iatła  

w próżni 

s

m

c

8

10
3•

=

 

jednostka masy atom

owej

kg

u

27

10

66,1

1

=

 

2

5,
931

1

c

MeV

u

=

 

 

ciepło 

spalania 

(propan-butan)  

R = 101 MJ/kg 

 

71