Elektroniczne media komercyjne – klasyikacja radia i telewizji, koncerny medialne,
koncentracja kapitałowa, nadawca społeczny, studia przypadków.

Holdingi i grupy medialne w Polsce:

ITI (tu jest TVN), Polsat S.A., Grupa Eurozet, Bauer (kiedyś Broker FM, potem Grupa RMF FM),
Agora S.A. (tu Gazeta Wyborcza), Zjednoczone Pzedsiębiorstwo Rozrywkowe S.A.

W Europie Srodkowej dominuje własność zagraniczna (np. należąca do amerykańskiego
biznesmena Ronalda Laudera społka CME- Central European Media Enterprises- posiada telewizje
w Czechach (TV Noca), Słowacji (TV Markiza),, Rumunii (Pro TV), Bułgari (TV Balkan) i inne –
w sumie 34 kanały telewizyjne.Także szwedzki koncern medialny Modern Time Group – ma dwie
telewizje , w Czechach – TV Prima , w Bułgarii Nova TV.

POLSKA NA TYM TLE SIĘ WYRÓŻNIA !!! Nasze komercyjne stacje: TVN, TV Polsat oraz
RADIO ZET, a do 2007 roku takżę RMF FM – należa bowiem do krajowych polskich inwestorów.

TVN – Mariusz Waltera
TV POLSAT – Zygmunt Solorza Żak
RMF – założone przez Stanisława Tyczyńskiego, odsprzedane w 2007 niemieckiem Bauer HK
RADIO ZET – założone przez Andrzeja Woyciechowskiego

Wspólne cechy polskich prywatnych mediów elektronicznych:
- silne ekonomicznie podmioty,

–

są autonomiczne,

–

działają według własnej logiki – oglądalność + dochody

–

są bliższe mediom modelu liberalnego,

–

rozczarowanie kulturą elit politycznych ,

–

negatywizm – bo dużo krytykują polityków,

–

stronniczość strukturalna – bo krytykują wszystkich aktorów politycznych bez wyjątku,

–

nagłośnienie polityki jako gry stategicznej i wyścigu (horse-race) a nie nagłośnienie kwestii,

–

eskapizm – ucieczka od polityki (głównie RMF i TV Polsat)

–

rózni je jedynie stopień krytyki aktórów politycznych

–

nie obserwuje się integracji polityków z właścicielami stacji /dziennikarzami

–

tabloidyzacja -głównie TV Polsat

–

ostra konkurencja ze strony konkurentów , reklamodawców

–

komercjalizacja i sprzyjanie niewybrednym gustom

–

stopniowa deprofesjonalizacja zawodu dziennikarskiego

Rózni je tylko skala i tempo tych zmian.

Polski system medialny wykazuje dwoistość

1. Nie obserwujemy paraleizmu politycznego (związku mediów z polityka) na poziomie

ogólnokrajowych stacji komercyjnych (radia i telewiji), na poziomie wielu dzienników-
gazet, też go brak (np. Gazeta Wyborcza).

2. Ale media publiczne oraz „Rzeczpospolita”(po 2006 roku!) wyłamują się z tego schematu.

3. Teoretycy mediów- D. Hallina i P.Mancini nie badali paraleizmu politycznego w

Polsce,a w krajach Europy Zachodniej. Dlatego Jakubowska proponuje inny termin dla
Polski → paraleizm systemowy!

Gazeta wyborcza Rzeczpospolita

–

wartości liberalne - od 2006 roku popracie dla PIS

–

obecnie wspieranie centro-lewicy

Za nadawce zaangażowanego społecznie można już tylko z wymienionych wyżej telewizji
komercyjnych uznać TVN. Polsat ucieka w rozrywke i tanie sensacje.

Infotainment – gatunek dziennikarski, łączący w sobie informację i rozrywkę

POLSAT - zalozony przez Zygmunta Solorz - Żaka, nigdy nie pracowal w mediach, od poczatku
podkreslal, ze telewizja ma byc dla niego dochodowym biznesem,
Poczatkowo grzeszyl brakiem profesjonalizmu, telewizja tabloidowa o niskim poziomie,
nastawiona na skandale spoleczne, ukazywal bledy warsztatowe dziennikarzy, brak poczucia misji
spolecznej,
Neutralny politycznie, informacje wyborcze przedstawial krotko j powierzchownie,
Odrzucal kulture i edukacje, nastawiony na komercje i masowosc,
"WYDARZENIA" najmniejsza ogladalnosc spośród 3 serwisow informacyjnych (fakty,
wiadomosci),
5 grudnia 1992 uruchomiona przy pomocy Wieslawa Walendziaka jako Polska Telwizja Satelitarna
Polsat, emitowana przez saletite Eutelsat II,
Otrzymano koncesje w 1993, a w 1994 przewodniczacy Krajowej Rady podpisal koncesje 10 letnia,
W tamtym okresie byl jedyna ogolnie dostepna telewizja prywatna, ciagle poszerzal swoj obszar
dzialania i dostawal nowe nadajniki,
W 1994 opoeral sie glownie na serialach amerykanskich, ale mial tez swoj talk-show prowadzony
przez Woyciechowskiego "Na kazdy temat" oraz "Polityczne graffiti" prowadzone przez
dziennikadzy RMF,
ogladalnosc przynosilo emitowanie programow z disco polo oraz erotycznych (playboy, rozowa
landrynka), emitowano tez megahity oraz uderzano w luki w programach, czyli to, czego nie bylo
duzo w innych telewizjach, a ludzie chetnie ogladali (programh typu "idz na calosc", audiotele),

1 marca 1997 ruszyl Polsat 2 - charakter rozrywkowo - muzyczny,

W miedzyczasie Solorz rowniez mial udzialy w telewizjach litewskich, łotewskich i estonskich,
stworzyl Cyfrowy Polsat, poszerzył kanaly na Polsat Sport, Polsat Zdrowie i Uroda, mial tez wplyw
na telewizje Puls oraz Naszą Telewizję (tv dla rodzin, filmy, audycje poradnikowe dla kobiet,
teleturnieje, w 2000 roku przeksztalcona w TV4 - rowniez Solorza)

W 2000 stopniowo zanikalo w ramowce Polsatu disco polo, wskoczyla Rodzina Zastepcza,
Miodowe Lata, swiat wg Kiepskich, Idol, Bar, Samo zycie, Wojewodzki,
Szansa dla stacji bylo odejscie Lisa z Tvn i prowadzenie w Polsacie "Co z ta Polska"

W 2006 roku inwestorem zostal Alex Springer

TVN - urzeczywistnienie wizji dlugoletniego dziennikarza telewizyjnego Mariusza
Waltera(wczesniej tworca przelomowego w czasach komunizmu Studia 2, odszedl z TVP w 1982,
Koncesja otrzymana w 1996 roku, dwie spolki: ITI i amerykanska CME, TVN24 - sierpien 2001,
TVN i TVN24 dostarczaja szeroka game programow informacyjnych i publicystycznych, pracuja
najbardziej uznani dzienikarze K. Durczok, J. Pochanke, Olejnik, Miecugow, stosuja strategie
gwiazdy - zagrudnianie najbardziej znanych i lubianych dziennikarzy, ale tez najdrozszych,
TVN nie oszczedza na produkcjy, grupa odbiorcow z duzych miach, wiek 16-49,
W Faktach jesf najwiecej ironni, krytyki politycznej, sarkazmu, hejtu a scene polityczna, w
kampaniach w 2005 byli krytyczni wobec wszystkich partii i kandydatow, analiza zawartosci
Faktow z 2005 i 2008 roku plus programow publicystycznych, nie pozwolila na stwierdzenie
jakichkolwiek zwiazkow z konkretna partia polityczna, ale najwiekszg hejt na PiS (ale po
katastrofie smolenskiej na jakis czas zamknelk japy i nie hejtowali pisu)
Stacje sa liderami pod wzhledem oglądalności publicystyki, ale nie zawsze dzialaja zgodnie z etyka
dziennikarska, np 2006 w "Teraz My" prezentacja tasm Renaty Beger, otwarcie hejtowali zawsze
Kaczyńskich
Widzowie pokochali reality show - 2001 - pierwszy Big Brother
POLONIA 1- marzec 1993, siec telwizyjna, w ktorej sklad wchodzilo kilkanascie lokalngch, a tylko
jedna miala tymczasowe pozwolenie na nadawanie, glowny udzialowiec to Nicola Granso, bral
przyklad z Berlusconiego, ale dzialal w jego cieniu, nigdy nie okreslil kapitalu jakim dysponowal,
utrzymywal, ze korzysta z pomocy sardynskich kol finansowych, dzialalnosc wzbudzala
kontrowersje, dzialal wbrew prawu polskiemu bez koncesji, w koncu wladze zaplombowaly mu
nadajniki naziemne, przekazał przedsiebiorstwo holdingowi Inter Comes, w koncu w 1996 roku za
12 mln dolarow kupil je szef Finmedia SA Luxemburg

RMF FM - tworzone z pomoca inwestorow zagranicznych, ale przez Stanislawa
Tyczynskiego,utworzone w 1990, 24h program zaczal nadawac w 1991, a koncesje zdobyl w 1994,
mimo znacznych zyskow plynacych z reklam sytuacja finansowa nie byla ustabilizowana,do 2007
wiekszosc udzialow miala grupa Broker, od 2007 Bauer, w 1998 pierwszy dodatni wynim
finansowy,
Wizytowkami byli Stanislaw Miszczuk, Tomasz Wroblewski, Andrzej Soltysik, Brian Scott,
wiekszosc przeszla do innych stacji,
Teoretycznie stronil od polityki, misja bylo budowanie najwiekszej sieci komercyjnej w Polsce,
jednak w zaleznosci od rzadow byl antyeseldowski lub antypisowski,
1995-2000 organizowalo cieszace sie duza popularnoscia imprezy plenerowe6 "Inwazja Mocy"
Nastawione na rozrywke i infotainment plus "kontrwywiad K.Durczoka", po jego odejsciu
"kontrwywiad rmf fm"

Radio ZET - 1990, Andrzej Woyciechowski, stacja spokojnie realizowala swoje zalozenia, odbiorcy
to srednie pokolenie, wyksztalceni, z duzych miast, programy "wiadomosc radia zet", "gosc radia
zet" i "7 dzien tygodnia" oba Moniki Olejnik,
Krytyczne wobec ugrupowan politycznych, w 2009 J. Kaczynsko oskarzyl o przychylnosc wobec
PO, a w 2011 zarzucano Olejnik nieobiektywnosc i nierowne traktowanie gosci programow,
Po smierci Woyciechowskiego jego obiowiazki przejal Robert Kozyra, pozostawal on jednak w
konflikcie z dziennikarzami, okolo 20 osob odeszlo w 2000 roku tłumacząc sie niemoznoscia pracy
w takich warunkach m. in. Pochanke i Morozowski
Symbolem zmian byl Irek Bielenik,
W 2003 upodobnilo sie do RMF - 75% muzyka, nie dostalo pozowolenia na stacje lokalne

INFORADIO - 1998 rok, początkowo kierowal nim byly szef polskiej sekcji BBC Eugeniusz
Smolar, regionalne, najpierw info + publicystyka, potem w 1999 profil dyskusyjno - komentujacy,
Przeksztalcone w TOK FM, wizytowkami byli Jan Dziak, Anna Maruszeczko,
Odnotowywank straty, w 2001 zwolniono 30 osib, audycje ppwadzili wtedy dziennikarze nalezacy
do tytulow wlascicieli - Polityki i Wyborczej, stawiano na inteligenckie kregi, odnotowywano straty
3-5 mln rocznie

RADIOSTACJA - lisyopad 1998, przejeta przez Eurozet, wysublimowana muzyka niszowa,
audycie prowadzone przez niedoświadczonych, waskie grono wiernych odbiorcow, po przejeciu
przez Eurozet dodano muzyke pop

WAWA - kierowane przez bylego prezentera Telexpressu Wojciecha Raszczynskiego, warszawskie
radio, ale przeksztalcone w regionalne, wciaz jednak nadawo stolecznie

Radio Maryja - 8 grudni 1991 roku, dyrektor Rydzyk,
W 1999 zaczeto zmieniać warunkj techniczne by docieralo do 90% Polakow, bo ludzie ciagle
piszczeli, ze chca sluchac a nie maja jak, a poslowie plakali, ze Radio Maryja jesg
dyskryminowane, docieralk juz do Ameryki srodkowej i pln, Europy zachodniej,
Program radia oparty na modlitwie, katechezie i kontakcie ze sluchaczami,
Episkopat zaczal plakac, ze niechrzescijanski i nieetyczny jezyk, ze wspieraja PiS, Krajowa Rada
tez zarzucala angazowanie sie w kampanie prezydencka,
2005 - na Jasnej Gorze Rydzyk apelowal do wierrnycn sluchaczy aby glosowali na prawice, by "
zatopi PO", a premier oglaszal wszystkie wazne wydarzenia w pierwszej kolejnosci w mediach
Rydzyka,

Ciagle zasypuje KRRiT lawina podpisow i petycji
1995 - atak a Kwaśniewskiego, nazywaja Gronkiewicz-Waltz masonka i Zydowka
Nawolywanie sluchaczy abh po wyboracb skladali do sadow wnioski o uniewaznienie glosowania,
bk Kwasniewski podawal w kampanii falszywe dane
Marzec 1996 - prokuratura torunska wszela postępowanie w sprawie domniemanych przestepstw
gospodarczych, podatkowych i celnych w Radium oo roku je umorzono,
2000 prokuratura umorzyla postepowanie przeciw Rydzykowi oskarzonemu o uderzenie
dziennikarza.