TEORIA I METODYKA SPORTÓW WALKI
1. Nauczyciele prowadzący przedmiot:
a. wykłady: dr hab. prof. Władysław Jagiełło,
b. ćwiczenia: dr hab. prof. Władysław Jagiełło, dr A. Marek, dr S. Tyszkowski,
dr J. Płoszaj, mgr B. Wolska.
2. Wymiar godzin:
a. wykłady: 15 godz.
b. ćwiczenia 30 godz.
3. Kierunek i rok studiów: I rok, semestr 1 i 2. WF I stopnia – stacjonarne
4. Celem przedmiotu: jest uświadomienie podstawowych aspektów wychowawczych i
utylitarnych sportów walki oraz przygotowanie studentów do prowadzenia zajęć z
zastosowaniem szerokiego zakresu ćwiczeń wykorzystywanych w tych dyscyplinach w
ramach WF.
5. Kompetencje:
– opanowanie bezpiecznego upadania oraz systematyki ćwiczeń z tej dziedziny;
– poznanie elementarnych zasad i sposobów realizowania walki obronnej;
– osiągnięcie podstawowych kompetencji metodycznych w zakresie realizowania
elementów sportów walki w ramach lekcji wychowania fizycznego.
6. Tematy wykładów:
Pojęcie, kryteria identyfikacji i tożsamości sportów walki (czynniki: pragmatyczny,
utylitarny, mentalny). Klasyfikacja sportów walki. Utylitarne i wychowawcze aspekty
sportów walki. Aspekty wieloletniego szkolenia w sportach walki. Kryteria klasyfikacji
zabawowych form walki. Zabawowe fory walki jako element lekcji wychowania fizycznego i
proste narzędzie diagnozowania agresywności oraz postaw fair play. Sporty walki i
zabawowe formy walki w adaptacji człowieka do życia i walki o przetrwanie. Główne układy
empiryczne teorii sportów walki – metody badania dynamiki walki, metody badania
waleczności. Metody badania sprawności specjalnej i ukierunkowanej. Cechy somatyczne i
sprawnościowe zawodników uprawiających sporty walki.
7. Tematy ćwiczeń:
Judo. Zapoznanie z dyscypliną. Zarysy historii judo w Polsce i na świecie. Przepisy
sędziowskie i zasady prowadzenia walki. Podstawowe zabawowe formy walki i ich
wykorzystywane w treningu judo oraz wychowaniu fizycznym. Podstawy techniki judo:
postawy (shise) i sposoby poruszania się po macie, wychylenia (kuzushi), sposoby chwytu za
judogi (kumikata), pady (ukemi) i asekuracja współćwiczącego. Wybrane rzuty: nożne (ashi-
waza), biodrowe (koshi-waza,) ręczne (te-waza),z poświęceniem (sutemi-waza). Techniki
trzymań (osae-komi-waza): podstawowe trzymanie opasujące (hon- kesa-gatame), górne
trzymanie czworoboczne (kami-shiho-gatame), boczne trzymanie czworoboczne (yoko-shiho-
gatame). Techniki duszeń (shime-waza): - gołe duszenie (hadaka jime), duszenie
przesuwanym kołnierzem (okuri jime). Techniki dźwigni (kansetsu-waza): - klucz-na ramię
(ude-garami), dzwignia krzyżowa (ude-hishigi juji-gatame), dźwignia z trzymaniem pod
pachą (ude- hishigi-waki-gatame). Wykorzystanie elementów judo w samoobronie.
8. Forma zaliczenia: zaliczenie z oceną (ćwiczenia).
9. Status przedmiotu: obligatoryjny.
10. Zasady zaliczenia przedmiotu:
znajomość zagadnień podanych na zajęciach i w literaturze podstawowej. Sprawdzian
praktyczny.
10. Literatura:
a. obowiązkowa
1. Harasymowicz J., Kalina R. M.[2007]. Godziwa samoobrona. Teoretyczne i metodyczne
podstawy treningu. Wydawnictwo NOVUM, Fundacja PMP.
2. Historia Judo (tłum. Tyszkiewicz S). [1996]. Warszawa. Polski Związek Judo.
3. Jagiełło W. [2000]. Wieloletni trening judoków. Biblioteka Trenera. Centralny Ośrodek
Sportu, Warszawa.
4. Jaskólski E. [1996]. Pedagogiczne aspekty rozwoju fizycznego dziecka. AWF we
Wrocławiu,
5. Kalina M.R. [2000].Teoria Sportów Walki. COS, Warszawa.
6. Kalina R.M., Jagiełło W. [2000]. Zabawowe formy walki w wychowaniu fizycznym i
treningu sportowym. Warszawa, AWF.
7. Kalina R. M., Jagiełło W. [2000]. Wychowawcze i utylitarne aspekty sportów walki.
Warszawa. Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego.
8. Kalina R. M., Kruszewski A., Jagiełło W., Włoch G. [2003]. Propedeutyka sportów walki
– podstawy judo. Combat sports propaedeutics-basics of judo. Warszawa. Wydawnictwa
Akademii Wychowania Fizycznego.
9. Kirby George [1994]. Jujitsu: podstawowe techniki łagodnej sztuki. Warszawa. Budo –
Sport.
10. Kobayashi K., Sharp H.E. [1998]. Sportowe judo. Budo-Sport. Warszawa.
11. Kondratowicz K. [1991]. Jiu – jitsu. Sztuka walki obronnej. Warszawa. „Czasopisma
Wojskowe”.
12. Ruszniak R., Zieniawa R. [2006]. Judo. Pomost pomiędzy tradycją a współczesnością.
AWFiS w Gdańsku.
b. uzupełniająca:
1. Sterkowicz S. [1998]. Ju – jitsu: wybrane aspekty sztuki walki obronnej. Studia i
Monografie, AWF Kraków.
2. Jagiełło W., Kalina R.M., Tkaczuk W. [2004]. Morphological differentiation of judo
competitors. In: J. Szopa, T.Gabryś (edit): Sport training in interdisciplinary scientific
researches. Facultety of Menagement Technical University of Czestochowa. Chapter II,
pp. 200-206.
3. Jaskólski E., Nowacji K.[1972]. Teoria, metodyka i systematyka miękkiego padania.
WSW, Wrocław.
4. Kalina R.M. [1996]. Zabawy ruchowe jako narzędzie diagnozowania agresywności.
Kultura Fizyczna Nr 3-4, s. 19-24.
5. Kano J. [1995). Kodokan Judo. Kodansha International. Tokyo, New York, London.
6. Matwiejew S., Jagiełło W. [1997]. Judo – Trening sportowy. COS, Warszawa.
7. Pustelnik J. [1995]. Usprawnianie ruchowe dzieci poprzez wybrane elementy judo. Promo-
Lide, Warszawa.
Opracował: dr hab. prof. AWFiS Władysław Jagiełło