MASAŻ W CHOROBACH NEUROLOGICZNYCH.
Emilia Magdziarz
PORAŻENIE POŁOWICZE - HEMIPLEGIA
Okres ostry 3-9 dnia po udarze: cele
•
Działanie przeciwbólowe
•
Działanie przeciw powikłaniom krążeniowo-
odechowym
•
Działanie przeciwprzykurczowe
PORAŻENIE POŁOWICZE - HEMIPLEGIA
Masaż w okresie ostrym:
•
Masaż kontralateralny o charakterze
rozluźniającym
•
Po stronie porażonej masaz głaszczący ze
szczególnym opracowaniem ręki i stopy oraz
klatki piersiowej
•
Przy dobrej adaptacji chorego do masażu
włącza się wibrację poprzeczną i rozcieranie
PORAŻENIE POŁOWICZE - HEMIPLEGIA
Okres kompensacji od 10 dnia do 6 tygodnia
po udarze- cele:
•
Działanie jak w okresie ostrym
•
Łagodzenie objawów spastyczności mięśni
PORAŻENIE POŁOWICZE - HEMIPLEGIA
Masaż w okresie kompensacji:
•
Nie wykonuje się masażu segmentarnego, głaskań
odsercowych i wibracji/wzrost spastyki/
•
Kończynę dolną masuje się słabiej niż górną/skłonność
do zakrzepowego zapalenia żył/
•
Mięśnie spastyczne masuje się słabiej niż
antagonistyczne
•
Stosuje się masaż głęboki, lekki i w wolnym tempie,
wykorzystując techniki masażu klasycznego o
charakterze rozluźniającym
•
Silniej można opracować w obrębie kg: mm prostowniki st
ramiennego i st
łokciowego; w kd: mm pośladkowe i
kulszowo goleniowe
PORAŻENIE POŁOWICZE - HEMIPLEGIA
Okres adaptacji 6-
12 tydzień po udarze-
cele:
•
Działanie normalizujące napięcie mięśniowe
•
Poprawa krążenia obwodowego
•
Odtworzenie czucia powierzchownego i
głębokiego
PORAŻENIE POŁOWICZE - HEMIPLEGIA
Masaż w okresie adaptacji:
•
Masaż wykonuje się 2-3 razy w tygodniu
•
Masażem obejmujemy całe ciało, wykonując
zabieg na zmianę w obrębie kkg, kkd i
tułowia
•
Masaż ma charakter rozluźniający na
mięśniach o wzmożonym napięciu, a
pobudzający na mm osłabionych
CHOROBA PARKINSONA
Postępowanie lecznicze:
•
Pacjenci są bardzo wrażliwi na oziębienie
dlatego należy zadbać o odpowiednią
temperaturę pomieszczenia lub okrycie okolic
nie masowanych
•
Wykonuje się masaż częściowy lub całościowy
o charakterze rozluźniającym
•
Stosuje się techniki masażu klasycznego:
głaskanie do i odsercowe, delikatne rozcierania,
uciski jednostajne, ewentualnie ugniatania
podłużne
•
Masaż wykonuje się co 2-gi dzień
STWARDNIENIE ROZSIANE/ SCLEROSIS
MULTIPLEX
Postępowanie lecznicze:
•
Masaż należy dobrać do indywidualnych
potrzeb i stanu pacjenta
•
Nie wolno masować w okresie zaostrzeń!!
•
Masując nie wolno zmęczyć pacjenta- można
doprowadzić do nowego rzutu choroby
•
Wykonuje się masaż klasyczny częściowy lub
całościowy o charakterze rozluniającym,
poprawiającym krążenie /głaskanie, delikatne
rozcieranie podłużne i poprzeczne, lekkie
ugniatanie podłużne, uciski jednostajne/
STWARDNIENIE ROZSIANE/ SCLEROSIS
MULTIPLEX
•
Alternatywą jest drenaż limfatyczny
częściowy lub całościowy
•
Jeżeli masaż wzmaga spastyczność mm
należy go przerwać !!
•
Masaż można wykonywać co 2-3 dzień
PORAŻENIE NERWU ŁOKCIOWEGO C8-TH1
Masaż wykonuje się najwcześniej 2 tygodnie od
wystąpienia porażenia
Szczegółowo opracowuje się dłoń /ręka szponiasta/
Delikatnie i wolno, bez naciągania tkanek opracowuje
się okolicę urazu
Stosowane techniki w okolicy poniżej miejsca urazu:
głaskanie, rozcieranie, ugniatanie podłużne, uciski
jednostajne
Na okolicę powyżej miejsca urazu stosuje się:
głaskanie, rozcieranie, uciski jednostajne i wibrację
poprzeczną
PORAŻENIE NERWU ŁOKCIOWEGO C8-TH1
Okres kompensacji:
•
Masaż kontralateralny
•
Drenaż limfatyczny ( z ominięciem miejsca
urazu nerwu)
•
Masaż klasyczny rozluźniający kg ( z
ominięciem miejsca urazu nerwu)
•
Masaż klasyczny pobudzający karku i mm
szyi
PORAŻENIE NERWU ŁOKCIOWEGO C8-TH1
Po pojawieniu się oznak regeneracji nerwu:
•
Masaż klasyczny kg porażonej z
zastosowaniem: głaskania, rozcierania,
ugniatania podłużnego i poprzecznego, ucisków
naprzemiennych i wibracji podłużnej- chwyty
wykonuje się poniżej i powyżej miejsca
uszkodzenia
•
Opracowuje się tkanki w obrębie miejsca urazu
stosując: głaskanie, delikatne rozcieranie
okrężne, uciaki jednostajne
•
Mięśnie zdrowe masuje się słabiej niż porażone,
ponieważ zareagują one intensywnym bólem
PORAŻENIE NERWU ŁOKCIOWEGO C8-TH1
Okres adaptacji:
•
Masaż klasyczny pobudzający /zwiększenie
masy i siły mięśniowej/
•
Nie wykonuje się oklepywań
PORAŻENIE NERWU POŚRODKOWEGO C5-TH1
•
Szczegółowo opracowuje się stronę
grzbietową i dłoniową ręki /ręka małpia/
•
Początkowo masaż jest b.delikatny,
stopniowo
ziękasza się siłę i czas trwania
zabiegu
•
Przy pojawieniu się kauzalgii (piekący ból o
falistym przebiegu wzdłuż nerwu, zmiany
troficzne w obrębie skóry i paznokci) masaż
należy przerwać!!
PORAŻENIE NERWU POŚRODKOWEGO C5-TH1
Okres kompensacji:
•
Masaż kontralateralny kg przeciwnej
•
Drenaż limfatyczny kg z ominięciem miejsca
urazu, do momentu usunięcia obrzęku /15-20
zabiegów/
•
Masaż klasyczny rozluźniający z ominięciem
miejsca uszkodzenia nerwu
PORAŻENIE NERWU POŚRODKOWEGO C5-TH1
Po pojawieniu się oznak regeneracji nerwu:
•
Masaż klasyczny z opracowaniem miejsca
uszkodzenia / jak przy uszkodz. N.
łokciowego/
•
W obrębie dłoni wykonuje się: ugniatanie
podłużne i poprzeczne kłębu i kłębika oraz
uciski naprzemienne i wibrację poprzeczną
grzbietu ręki
•
Masaż klasyczny pobudzający karku i szyi
PORAŻENIE NERWU POŚRODKOWEGO C5-TH1
Okres adaptacji:
•
Jak w masażu przy porażeniu n.łokciowego
PORAŻENIE NERWU PROMIENIOWEGO C5-C8
Należy szczegółowo opracować dłoń, staw
nadgarstkowy, przedramię /ręka opadająca/
Stosowane techniki: głaskanie, delikatne
rozcieranie, uciski jednostajne oraz w
obrębie kłębu i kłębika i mm przedramienia-
ugniatanie podłużne, wibrację poprzeczną
PORAŻENIE NERWU PROMIENIOWEGO C5-C8
Okres kompensacji:
•
Przy uszkodzeniu w obrębie dołu pachowego
masaż rozluźniający kg z ominięciem pachy
•
Ostrożnie wykonuje się techniki w obrębie
ramienia-
nie wolno rozciągać tkanek!
•
Po około 10 zabiegach wprowadza się
opracowanie łopatki: okrężne głaskanie i
rozcieranie oraz uciski jednostajne
PORAŻENIE NERWU PROMIENIOWEGO C5-C8
Po pojawieniu się oznak regeneracji nerwu:
•
Masaż klasyczny rozluźniający kg z
opracowaniem miejsca urazu
•
Stopniowo zwiększa się siłę i czas zabiegu,
stosując techniki: głaskanie, rozcieranie,
ugniatanie podłużne, uciski jednostajne,
wibrację poprzeczną
•
Przy uszkodzeniu w obrębie stawu łokciowego
wykonuje się masaż zgodnie ze schematem
porażenia n. łokciowego
PORAŻENIE NERWU PROMIENIOWEGO C5-C8
Okres adaptacji:
•
Masaż klasyczny pobudzający kg porażoną
(bez oklepywania)
•
Masaż klasyczny karku i mm szyi
RWA KULSZOWA / ISCHIALGIA
Okres ostry:
•
Jeżeli to możliwe masaż kontralateralny
•
Masaż punktowy np. akupresura uszu( pkt
n.kulszowego
, pośladka, kręgów
lędźwiowych i krzyżowych)
RWA KULSZOWA / ISCHIALGIA
Okres ostry:
•
Drenż limfatyczny kd
•
Masażklasyczny rozluźniający całej kd ( od
palców stóp do odcinka L-S) w leżeniu na
biku zdrowym
RWA KULSZOWA / ISCHIALGIA
Metodyka masażu w okresie podostrym:
•
Pw
: leżenie na boku zdrowym, kd chora w
lekkim zgięciu w st biodrowym i kolanowym,
ułożona na wałkach lub klinach
•
W masażu stosuje się tylko te chwyty, które
nie sprawiają choremu bólu!
•
Głaskanie wzdłuż całej kd
•
Głaskanie z potrząsaniem w okolicy
pośladka i wyjścia korzeni nerwowych z
kręgosłupa l-s
RWA KULSZOWA / ISCHIALGIA
•
Rozcieranie wzdłuż przebiegu nerwu
kulszowego:
•
Kciukami
•
Opuszkami palców
•
Zygzakiem
•
Zgiętymi palcami
•
Płaską dłonią
•
Każdą technikę zakończyć głaskaniem wzdłuż
całej kd
•
Uciski pionowe jednostajne wzdłuż nerwu
RWA KULSZOWA / ISCHIALGIA
•
Wałkowanie boczne wzdłuż całej kd
•
Głaskanie zakończone śrubą wykonaną przez
pośladek do odc l-s
•
Wibracja podłużna labilna lub stabilna wzdłuż
nerwu
•
Głaskanie wzdłuż nerwu
•
Delikatne oklepywanie strony tylno-bocznej kd
/miotełki, szponki/
•
Gimnastyka nerwu-
rozciągnięcie nerwu- od
zgięcia do wyprostu kd
RWA KULSZOWA / ISCHIALGIA
Okres przewlekły:
•
Masaż klasyczny rozluźniający opracowuje
poszczególne części w kolejności od proksymalnych
odcinków do dystalnych, z zachowaniem kierunku
dosercowego
•
Masaż segmentarny wg schematu „masaż w rwie
kulszowej”
•
Masaż klasyczny kd + gimnastyka nerwu kulszowego
•
Masaż klasyczny grzbietu
•
Masaż klasyczny pobudzający kd i grzbietu
PORAŻENIE NERWU TWARZOWEGO
VII nerw czaszkowy
Nerw może zostać uszkodzony w różnych odcinkach:
•
Górny neuron- krwotok, zakrzep, guz, występuje przy
porażeniu połowiczym- widoczne na dolnej części
twarzy
•
Dolny neuron- choroba Heinego-Medina, krwotok,
guzy
•
Włókna obwodowe- zapalenie ucha środkowego,
rany , złamania czaszki, stany zapalne tkanek w
obrębie otworu rylcowo-sutkowego, przechłodzenia,
stłuczenia…
•
Obwodowa postać porażenia nerwu twarzowego
nazywana jest porażeniem Bella.
PORAŻENIE NERWU TWARZOWEGO
Uszkodzenie nerwu w otworze rylcowo-sutkowym:
•
Jednostronne porażenie wiotkie i zanik mm mimicznych połowy
twarzy+ zniesienie ruchów świadomych i emocjonalnych po tej
stronie
•
Otwiera oko ale go niedomyka
•
Opadający kącik ust
•
Zbieranie się pokarmu między policzkiem a zębami
•
Chory nie może gwizdać
•
Upośledzone wymawianie spółgłosek wargowych (m,n)
•
Chory nie marszczy czoła ani w kierunku pionowym ani w
poziomym
•
Wygładzenie fałdu nosowo-wargowego i zniesienie świadomego
rozszerzania nozdrzy
PORAŻENIE NERWU TWARZOWEGO
Uszkodzenie nerwu powyżej otwory rylcowo-
sutkowego:
•
Jw.
•
Utrata czucia smaku w przedniej części
języka
•
W zależności od poziomu uszkodzenia-
nadwrażliwość na pewne dźwięki
PORAŻENIE NERWU TWARZOWEGO
Okres ostry-
ciepło
Okres podostry-
masaż twarzy metodą
uciskową, masaż wykonujemy w pozycji
leżącej, uwaga na rozciągani mm!!, ćw
mimiczne przed lustrem
Okres przewlekły- zabiegi jak wcześniej,
masaż klasyczny z technikami o charakterze
pobudzającym, ćw mimiczne z
zastosowaniem oporu