background image

POLITECHNIKA WROCŁAWSKA 

INSTYTUT TELEKOMUNIKACJI I AKUSTYKI 

 

 

 

 

 

 

LABORATORIUM SYSTEMÓW  

RADIOKOMUNIKACJI RUCHOWEJ (1) 

 

 

 

 

 

INSTRUKCJA DO  WICZENIA NR 3 

 

 

 

 

Temat:  

 

 

 

Instrukcj  przygotował:

  

dr in . Zbigniew Jóskiewicz 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wrocław 2004 

background image

 

 

1.  Cel  wiczenia: 

 

Zapoznanie  si   z  metod   oblicze   propagacyjnych  ITU-R  P.370  oraz  ze  sposobami 

wyznaczania  rozkładu  nat enia  pola  sygnałów  u ytecznego  i  zakłócaj cego  stacji 

bazowej systemu ruchowego oraz zasi gów u ytkowego i zakłócaj cego. 

 

 

2.  Zestaw narz dzi: 

 

Program komputerowy MAPKI_TV do wyznaczania zasi gu oraz rozkładu nat enia 

pola EM wokół stacji nadawczych. 

 

 

3. 

Przygotowanie:  

 

a)  Przed  rozpocz ciem  laboratorium  student  powinien  zapozna   si   z  obsług  

programu  MTV  oraz  metod   oblicze   propagacyjnych  ITU-R  P.370,  w  tym 

metod   wyznaczania  nat enia  pola  elektrycznego  oraz  sposobem  i  zakresem 

stosowania poprawek 

b)  Przygotowa  protokół z  wiczenia (brudnopis) wpisuj c podstawowe informacje 

dotycz ce wykonywanego  wiczenia, terminu jego wykonania, składu grupy oraz 

wykorzystywanych podczas jego realizacji urz dze  z podaniem: ich producenta, 

typu (symbolu) i oznaczenia (numeru seryjnego lub ewidencyjnego). 

c)  Notatki z realizacji  wiczenia powinny zawiera  dokładny czas realizacji 

poszczególnych etapów  wiczenia, np.: 

8:15 – grupa zgłosiła gotowo  do wykonania  wiczenia 

8:20 – uzyskano zgod  prowadz cego 

d)  wiczenie mo e by  rozpocz te wył cznie za zgod  prowadz cego! 
e)  Wł czenie urz dze  elektrycznych i przyrz dów pomiarowych mo e by  

dokonane wył cznie za zgod  prowadz cego! 

 

4. 

Przebieg  wiczenia:  

1.  Uruchomi  program Mapki_TV za pomoc  pliku start.bat w katalogu C:\MTV. 
2.  Zapozna  si  z danymi obu współkanałowych stacji systemu radiokomunikacyjnego. 
3.  Dokona  wpis lokalizacji stacji bazowej 1 (

F2, edycja x). 

4.  Dokona  wpis lokalizacji stacji bazowej 2 (

F2, edycja *). 

5.  Dokona  wst pnego wyboru otoczenia obu stacji (okre lenie obszaru geograficznego 

ok.  250 km  x  250 km,  dla  którego  przeprowadzone  zostan   obliczenia)  (

[)  przy 

pomocy kursorów 

>, <,  ,  ,  ,  , (Ent)

6.  Ustalenie  dokładny  rozmiar  obszaru  na  podstawie  analizy  przybli onych  zasi gów 

zakłócaj cych stacji 1 i 2 (

metoda maks. wyników w obie strony bez ∆∆∆∆H): 

obliczy  przybli ony zasi g zakłóceniowy stacji 1 (ok. 4-5 iteracji) dla granicznej 

warto ci nat enia pola przyj tej na podstawie tab. 1 (

F6, 3) – wynik zapisa  w 

background image

pliku  

ZZ1.pcx (parametry stacji 1 w zał czniku do  wiczenia)  

NALE Y ZWRÓCI  SZCZEGÓLN  UWAG  NA POPRAWNY WPIS 

POŁO ENIA GEOGRAFICZNEGO STACJI!!! 

skopiowa  uzyskane wyniki do s siedniego okna programu ( 

], C), 

obliczy  przybli ony zasi g zakłóceniowy stacji 2 (ok. 4-5 iteracji) dla granicznej 

warto ci nat enia pola przyj tej na podstawie tab. 1 (

F6, 3) ) – wynik zapisa  w 

pliku  

ZZ2.pcx(parametry stacji 2 w zał czniku do  wiczenia)  

NALE Y ZWRÓCI  SZCZEGÓLN  UWAG  NA POPRAWNY WPIS 

POŁO ENIA GEOGRAFICZNEGO STACJI!!! 

dokona  zsumowania zasi gów zakłóceniowych obu stacji ( 

], P, 4), 

ustali  granice obszaru obejmuj cego zasi gi zakłócaj ce obu stacji (

[) i 

powi kszy  obszar. 

7.  Obliczy   zasi g  u ytkowy  stacji  2  (warto   graniczna  mediany  nat enia  pola 

elektrycznego  wła ciw   dla  zadanej  cz stotliwo ci  odczytana  z  rys.  1)  i  zapisa  

wynikow  mapk  w pliku o nazwie np. 

TEST2.pcx

8.  Wprowadzi  z pliku 

ZZ1.pcx zapisane parametry stacji bazowej 1: 

uaktywni  s siednie okno programu (

Tab), 

odczyta  plik 

ZZ1.pcx ( ],  F4), 

powróci  do okna programu z ustalonym geograficznym obszarem  analizy (

Tab). 

9.  Obliczy   zasi g  u ytkowy  stacji  1  (warto   mediany  nat enia  pola  elektrycznego 

wła ciwa  dla  zadanej  cz stotliwo ci  i  jako ci  odbioru  –  rys.1  – 

metoda  maks. 

wyników  w  obie  strony  bez  ∆∆∆∆H)  i  zapisa   wynikow   mapk  w pliku  o  nazwie  np. 

TEST1.pcx

10.  Wczyta  w s siednim oknie programu MTV (

TAB) plik TEST2.pcx ( ], F4). 

11.  Dokona  zsumowania zasi gów u ytkowych obu stacji (

], P, 4) i zapisa  wynikow  

mapk  w pliku o nazwie np. 

TEST3.pcx

12.  Obliczy  zasi g zakłóceniowego stacji 2 (dla warto ci granicznej decylowej nat enia 

pola elektrycznego wła ciwej dla zadanej cz stotliwo ci odczytanej z  tab.1 – 

metoda 

maks. wyników w obie strony bez ∆∆∆∆H)) i zapisa  wynikow  mapk  w pliku o nazwie 

np. 

TEST4.pcx

13.  Wczyta  w s siednim oknie programu (

TAB) pliku TEST1.pcx, który zawiera map  

zasi gu u ytkowego stacji 1 ( 

], F4). 

14.  Obwie  biał  plam  zasi gu u ytkowego kolorem czarnym (

F2, ~, C, kolor F, ENT, 

kolor 0, ENT) i zapisa  wynikow  mapk  w pliku o nazwie np. TEST5.pcx

15.  Dokona  kompozycji mapek zasi gu u ytkowego stacji 1 i zakłóceniowego stacji 2 (

], 

N) i zapisa  wynikowej mapki w pliku o nazwie TEST6.pcx

16.  Wczyta  plik 

TEST1.pcx ( ], F4). 

17.  Obliczy  zasi g zakłóceniowego stacji 1 (dla warto ci granicznej decylowej nat enia 

pola elektrycznego wła ciwej dla zadanej cz stotliwo ci odczytanej z  tab.1 – 

metoda 

maks. wyników w obie strony bez ∆∆∆∆H)) i zapisa  wynikow  mapk  w pliku o nazwie 

np. 

TEST7.pcx

18.  Wczyta  w s siednim oknie programu MTV (

TAB) pliku TEST4.pcx, który zawiera 

map  zasi gu zakłóceniowego stacji 2 ( 

], F4). 

background image

19.  Zsumowa  zasi gi zakłóceniowe obu stacji (

], P, 4) i zapisa  wynik - mapk  - w pliku 

o nazwie np. 

TEST8.pcx

20.  Wyznaczy   profil  terenowy  mi dzy  rozpatrywanymi  stacjami  wpisuj c  lokalizacje 

jednej stacji pod znakiem „

X” (F2, edycja x) i drugiej pod znakiem „+”(F2, edycja +

oraz zapisanie wyniku w pliku (

EXPORT *.pcx B) pod nazwa np. PROF1.pcx

21.  Skorygowa   parametry  obu  stacji  nadawczych  (moc,  wysoko   zawieszenia  anten, 

azymuty  anten)  tak,  aby  zapewni   kompatybiln   prac   obu  systemów  oraz  aby 

uzyska  najwi ksze mo liwe zasi gi u ytkowe. 

 

Wszystkie pliki powinny by  zapisane. Warto ci graniczne nat e  pól wła ciwe 

dla zasi gów u ytkowych i zakłóceniowych nale y odczyta  z zał czonych do 

instrukcji rysunków i tabel. 

 

5.  Sprawozdanie 

W sprawozdaniu nale y umie ci  uzyskane wyniki oblicze  wraz z ich interpretacj . Do 

wyników pomiarów powinny zosta  doł czone wydruki parametrów, dla których 

przeprowadzono obliczenia (najlepiej w postaci rysunków z programu mapki). Mapki 

powinny by  zwymiarowane (podane w rozs dnej skali np. 1:200 000). Na mapkach 

zasi gów nale y umie ci  siatk  współrz dnych geograficznych oraz jej opis. 

 

W sprawozdaniu nale y umie ci  wyznaczone mapki: 

1.  zasi g u ytkowy stacji 1 (TEST1), 

2.  zasi g u ytkowy stacji 2 (TEST2), 

3.  ł czny zasi g u ytkowy obu stacji (TEST3), 

4.  zasi g zakłóceniowy stacji 2 (TEST4), 

5.  zasi g zakłóceniowy stacji 1 (TEST7), 

6.  ł czny zasi g zakłóceniowy obu stacji (TEST8), 

7.  zasi g u ytkowy stacji 12 na tle zasi gu zakłóceniowego stacji 2 (TEST6), 

8.  profil terenu pomi dzy stacjami (PROF1). 

 

 

 

Uwaga:   Dane niezb dne do wykonania  wiczenia (parametry stacji) zawarto w zał czniku 

do instrukcji. Prowadz cy mo e zmieni  te dane.  

background image

 

Rys.1. Warto ci nat enia pola sygnału u ytecznego 

 

Tab.1. Dopuszczalne nat enie pola zakłóce  

Poziom nat enia pola [dB V/m] 

Zakres cz stotliwo ci [MHz] 

29.7  -   50.0 

50.0  -   100 

12 

100   -   200 

16 

300   -   351 

20 

400   -   500 

26 

862   -   960 

 

6.  Literatura: 

 

1.  Instrukcja obsługi programu MTV, 

2.  ITU-R, Zalecenie PN 370-7, 

3.  Andrzej Wojnar – „Systemy radiokomunikacji ruchomej l dowej”, WKŁ, Warszawa 1989, 

4.  D.J. Bem – „Anteny i propagacja fal radiowych”, WNT, Warszawa 1973, 

5.  D.J. Bem – „Materiały pomocnicze do oblicze  propagacyjnych”, Wyd. PWr, Wrocław 1974 

6.  CCIR, Sprawozdanie 358-5. 

background image

Tab. 2. Wytłumienie unormowanej charakterystyki promieniowania anteny 

 

Numer anteny 

K t [

o

[dB] 

[dB] 

[dB] 

[dB] 

[dB] 

[dB] 

[dB] 

[dB] 

[dB] 

0.00 

0.00 

0.00 

0.13 

0.13 

0.22 

0.00 

0.00 

2.01 

10 

0.09 

0.18 

0.41 

0.13 

0.13 

0.18 

0.81 

0.00 

2.15 

20 

0.36 

0.56 

1.68 

0.00 

0.09 

0.07 

7.45 

0.00 

2.37 

30 

0.81 

1.14 

3.01 

0.00 

0.00 

0.11 

6.78 

0.00 

2.44 

40 

0.97 

2.01 

4.44 

0.00 

0.00 

0.36 

7.45 

0.00 

2.44 

50 

2.15 

3.01 

5.53 

0.00 

0.00 

0.92  10.97  0.00 

2.37 

60 

3.01 

4.20 

6.78 

0.09 

0.09 

1.61 

8.86 

0.00 

1.68 

70 

4.20 

5.23 

7.45 

0.27 

0.27 

2.60  10.00  0.00 

1.02 

80 

5.53 

6.38 

8.86 

0.46 

0.46 

2.60  10.97  0.00 

0.36 

90 

7.45 

7.45  10.00  0.97 

1.02 

1.61  30.00  0.00 

0.00 

100 

9.21 

7.70  10.97  1.49 

1.49 

1.25  30.00  0.00 

0.00 

110 

10.97  8.86  12.22  2.01 

3.01 

0.09  30.00  0.00 

0.41 

120 

11.25  10.00  13.47  2.60 

3.19 

0.00  30.00  0.00 

0.92 

130 

11.55  10.46  13.77  3.19 

4.44 

1.02  30.00  0.00 

1.19 

140 

13.01  10.97  14.81  3.67 

5.53 

1.61  30.00  0.00 

1.81 

150 

13.01  10.97  15.23  4.09 

5.85 

2.84  30.00  0.00 

2.22 

160 

13.77  10.97  15.69  4.32 

6.38 

3.67  11.55  0.00 

2.60 

170 

13.98  10.46  16.38  4.50 

6.78 

4.32 

8.24 

0.00 

2.84 

180 

14.20  9.59  16.99  4.69 

6.99 

4.44 

6.99 

0.00 

2.84 

190 

13.98  10.46  16.38  4.50 

6.78 

4.32 

8.24 

0.00 

2.84 

200 

13.77  10.97  15.69  4.32 

6.38 

3.67  11.55  0.00 

2.60 

210 

13.01  10.97  15.23  4.09 

5.85 

2.84  30.00  0.00 

2.22 

220 

13.01  10.97  14.81  3.67 

5.53 

1.61  30.00  0.00 

1.81 

230 

11.55  10.46  13.77  3.19 

4.44 

1.02  30.00  0.00 

1.19 

240 

11.25  10.00  13.47  2.60 

3.19 

0.00  30.00  0.00 

0.92 

250 

10.97  8.86  12.22  2.01 

3.01 

0.09  30.00  0.00 

0.22 

260 

9.21 

7.70  10.97  1.49 

1.49 

1.25  30.00  0.00 

0.00 

270 

7.45 

7.45  10.00  0.97 

1.02 

1.61  30.00  0.00 

0.00 

280 

5.53 

6.38 

8.86 

0.46 

0.46 

2.60  10.97  0.00 

0.36 

290 

4.20 

5.23 

7.45 

0.27 

0.27 

2.60  10.00  0.00 

1.02 

300 

3.01 

4.20 

6.78 

0.09 

0.09 

1.61 

8.86 

0.00 

1.68 

310 

2.15 

3.01 

5.53 

0.00 

0.00 

0.92  10.97  0.00 

2.37 

320 

0.97 

2.01 

4.44 

0.00 

0.00 

0.36 

7.45 

0.00 

2.44 

330 

0.97 

1.14 

3.01 

0.00 

0.00 

0.11 

6.78 

0.00 

2.44 

340 

0.36 

0.56 

1.68 

0.00 

0.09 

0.07 

7.45 

0.00 

2.37 

350 

0.09 

0.18 

0.41 

0.13 

0.13 

0.18 

0.81 

0.00 

2.15 

 

UWAGA:  K t 0

0

 odpowiada azymutowi 0

Aby odczyta  wła ciwe warto ci wytłumienia charakterystyki promieniowania 

anteny w miejscu jej zainstalowania nale y do warto ci k tów podanych w tabeli 

doda  azymut kierunku maksymalnego promieniowania anteny. Dla obliczonych 

w ten sposób azymutów nale y odczyta  z tabeli warto ci wytłumienia 

charakterystyki promieniowania anteny i wprowadzi  do programu MTV.