background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 
 
 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

NARODOWEJ 

 
 
 
 
 

Marian Grabkowski 

 
 
 
 
 
 
 
 

Przygotowanie elementów do montażu cholewek 
744[02].Z4.02 

 
 
 
 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca  

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy  
Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Recenzenci: 
dr inż. Elżbieta Wiśnios 
mgr inż. Katarzyna Stępniak 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
dr inż. Marian Grabkowski 
 
 
 
Konsultacja: 
dr inż. Jacek Przepiórka 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  744[02].Z4.02 
„Przygotowanie  elementów  do  montażu  cholewek  ”,  zawartego  w  modułowym  programie 
nauczania dla zawodu Obuwnik. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

SPIS TREŚCI 
 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

5.  Ćwiczenia 

12 

5.1.  Zasady ścieniania i dwojenia elementów składowych cholewki 

12 

5.1.1.  Ćwiczenia 

12 

5.2.  Zasady naklejania podnosków, wzmocnień, międzypodszewek 

15 

5.2.1.  Ćwiczenia 

15 

5.3.  Sposoby wykończania brzegów cholewek 

17 

5.3.1.  Ćwiczenia 

17 

5.4.  Techniki deseniowania i zdobienia cholewek, formowanie przyszew 

20 

5.4.1.  Ćwiczenia 

20 

5.5.  Ocena jakości przygotowania elementów cholewek 

22 

5.5.1.  Ćwiczenia 

22 

6.  Ewaluacja osiągnięć ucznia 

24 

7.  Literatura 

34 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1. WPROWADZENIE 

 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla  nauczyciela,  który  będzie pomocny w prowadzeniu 

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie obuwnik. 

W poradniku zamieszczono: 

− 

wymagania wstępne 

 wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane, 

aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,  

− 

cele  kształcenia 

  wykaz  umiejętności,  jakie  uczeń  ukształtuje  podczas  pracy 

z poradnikiem, 

− 

przykładowe scenariusze zajęć, 

− 

ćwiczenia 

 przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami 

nauczania

uczenia się oraz środkami dydaktycznymi, 

− 

ewaluację osiągnięć ucznia 

 przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego. 

 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  różnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod nauczania,  np. pokazu z  objaśnieniem, 
ćwiczeń praktycznych. 
 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróżnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

 Jako  pomoc  w  realizacji  jednostki  modułowej  dla  uczniów  przeznaczony  jest  Poradnik 

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika 
do nich adresowanego. 

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają 

podrozdziały.  Podczas  realizacji  poszczególnych  rozdziałów  wskazanym  jest  zwrócenie 
uwagi na następujące elementy: 

  materiał  nauczania  –  w  miarę  możliwości  uczniowie  powinni  przeanalizować 

samodzielnie.  Obserwuje  się  niedocenianie  przez  nauczycieli  niezwykle  ważnej 
umiejętności,  jaką  uczniowie  powinni  bezwzględnie  posiadać  –  czytanie  tekstu 
technicznego ze zrozumieniem, 

  pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest 

przygotowany  do  wykonania  ćwiczeń.  W zależności  od  tematu  można  zalecić  uczniom 
samodzielne  udzielanie  odpowiedzi  na  pytania  lub  wspólne  z  całą  grupą  uczniów, 
w formie  dyskusji  opracowanie  odpowiedzi  na  pytania.  Druga  forma  jest  korzystniejsza, 
ponieważ  nauczyciel  sterując  dyskusją  może  uaktywniać  wszystkich  uczniów  oraz 
w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości, 

  dominującą  rolę  w  kształtowaniu  umiejętności  oraz  opanowaniu  materiału  spełniają 

ćwiczenia.  W  trakcie  wykonywania  ćwiczeń  uczeń  powinien  zweryfikować  wiedzę 
teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję 
ćwiczeń  wraz  ze  wskazówkami  o  sposobie  ich  przeprowadzenia,  uwzględniając  różne 
możliwości  ich  realizacji  w  szkole.  Nauczyciel  decyduje,  które  z  zaproponowanych 
ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły. 
Prowadzący może również zrealizować ćwiczenia, które sam opracował, 

  sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie 

odpowiedzi  na  pytania  w  nim  zawarte.  Uczeń  powinien  samodzielnie  czytając 
zamieszczone  w  nim  stwierdzenia  potwierdzić  lub  zaprzeczyć  opanowanie  określonego 
zakresu  materiału.  Jeżeli  wystąpią  zaprzeczenia,  nauczyciel  powinien  do  tych  zagadnień 
wrócić,  sprawdzając  czy  braki  w  opanowaniu  materiału  są  wynikiem  niezrozumienia  
przez  ucznia  tego  zagadnienia,  czy  niewłaściwej  postawy  ucznia  w  trakcie  nauczania. 
W tym  miejscu  jest  szczególnie  ważna  rola  nauczyciela,  gdyż  od  postawy  nauczyciela, 
sposobu  prowadzenia  zajęć  zależy  między  innymi  zainteresowanie  ucznia.  Uczeń 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

niezainteresowany  materiałem  nauczania,  wykonywaniem  ćwiczeń  nie  nabędzie  w pełni 
umiejętności  założonych  w  jednostce  modułowej.  Należy  rozbudzić  wśród  uczniów  tak 
zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania 
rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności 
ucznia  z  tego  zakresu.  Nauczyciel  realizując  jednostkę  modułową  powinien  zwracać 
uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy 
może lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych, 

  testy  zamieszczone  w  rozdziale  Ewaluacja  osiągnięć  ucznia  zawierają  zadania  z  zakresu 

całej jednostki modułowej i należy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte 
przez  uczniów  powinny  stanowić  podstawę  do  oceny  pracy  własnej  nauczyciela 
realizującego tę jednostkę modułową. Każdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę 
możliwych  do  uzyskania  punktów  (0  lub  1  punkt).  Ocena  końcowa  uzależniona  jest  od 
ilości  uzyskanych  punktów.  Nauczyciel  może  zastosować test  według własnego  projektu 
oraz  zaproponować  własną  skalę  ocen. Należy  pamiętać, żeby tak  przeprowadzić  proces 
oceniania ucznia, aby umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.  

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

744[02].Z4.02 

Przygotowanie elementów 

do montażu cholewek

 

744[02].Z4.03 

Montaż i wykończanie cholewek 

744[02].Z4 

Technologia wytwarzania cholewek 

 

744[02].Z4.01 

Łączenie elementów wierzchu obuwia 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

– 

przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i  higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz 
ochrony środowiska,  

– 

udzielać pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach przy pracy, 

– 

charakteryzować składowe części obuwia, 

– 

charakteryzować podstawowe rodzaje obuwia oraz typy cholewek, 

– 

klasyfikować obuwie według rozwiązań konstrukcyjnych i materiałowych, 

– 

sporządzać szkice elementów, półproduktów i typów obuwia, 

– 

odczytywać rysunki wykonawcze elementów, półproduktów i wyrobów obuwniczych,  

– 

charakteryzować materiały podstawowe i pomocnicze stosowane w produkcji obuwia, 

– 

określać  wymagania  techniczne  i  przetwórcze  dla  skór,  tworzyw  skóropodobnych 
i materiałów włókienniczych na cholewki, 

– 

określać  wymagania  techniczne  i  przetwórcze  dla  skór  i  innych  materiałów  na  spody 
obuwia, 

– 

określać  parametry  techniczne  materiałów  pomocniczych  stosowanych  w  produkcji 
obuwia, 

– 

kwalifikować wady materiałów jako dopuszczalne i niedopuszczalne, 

– 

dobierać  materiały  podstawowe  i  pomocnicze,  półprodukty  oraz  środki  wykończalnicze 
odpowiednio do konstrukcji, typu, przeznaczenia i techniki wytwarzania obuwia, 

– 

określać zasady konstruowania obuwia, 

– 

posługiwać  się  dokumentacją  oraz  normami  przedmiotowymi  i czynnościowymi 
dotyczącymi oceny jakości materiałów, półproduktów i wyrobów, 

– 

oceniać jakość materiałów obuwniczych,  

– 

oceniać jakość półproduktów i wyrobów obuwniczych, 

– 

sporządzać kalkulację kosztów wytwarzania obuwia, 

– 

dobierać,  użytkować  i  konserwować  maszyny  i  urządzenia  obuwnicze  we  wszystkich 
fazach procesu technologicznego, 

– 

dokonywać rozkroju materiałów na elementy obuwia, 

– 

stosować techniki łączenia elementów cholewki, 

– 

korzystać z różnych źródeł informacji. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3.

 

CELE KSZTAŁCENIA 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

– 

określić metody i techniki przygotowania elementów do montażu cholewek, 

– 

wykonać ścienianie elementów na podstawie wykresu ścieniania, 

– 

określić zasady i techniki wzmacniania oraz usztywniania elementów cholewek, 

– 

dobrać sposób wykończania brzegów cholewek, 

– 

dobrać sposób deseniowania i zdobienia elementów cholewek, 

– 

dobrać metodę oznaczania linii szycia, przygotować szablony, 

– 

ocenić  sposób  i  jakość  przygotowania  części  składowych  cholewek  do montażu  według 
kryteriów technologicznych i ekonomicznych, 

– 

wykonać czynności i operacje technologiczne procesu przygotowania części składowych 
do montażu cholewek. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 
 

Scenariusz zajęć 1 
 

Osoba prowadząca:   

 

 

................................................... 

Modułowy program nauczania:  

Obuwnik 744[02] 

Moduł:    

 

 

 

 

 

Technologia wytwarzania cholewek 744[02].Z4  

Jednostka modułowa:  

Przygotowanie 

elementów 

do 

montażu 

cholewek 

744[02].Z4.02  

Temat:  Wykończanie brzegów elementów cholewek. 

Cel ogólny:  Kształtowanie umiejętności ścieniania elementów cholewek ze skóry. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

 

rozróżnić rodzaje ścieniania i podać ich nazwy, 

 

scharakteryzować rodzaje ścieniania i wskazać ich zastosowanie, 

 

określić cele ścieniania brzegów elementów cholewek, 

 

zdefiniować czynniki mające wpływ na dobór rodzajów ścieniania, 

 

zdefiniować parametry ścieniania w zależności od rodzaju materiału i funkcji jaką spełnia 
w obuwiu ścieniany element, 

 

zaprogramować lub ustawić profil i parametry ścieniania, 

 

użytkować i konserwować ścieniarki, 

 

wskazać  korzyści  płynące  ze  stosowania  nowoczesnych  ścieniarek  sterowanych 
komputerem. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

  pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 
 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

  praca w grupach 3–4-osobowych. 

 
Czas: 90 minut. 
 
Uczestnicy: uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej. 
 
Środki dydaktyczne: 

  elementy cholewek i próbki skór do ćwiczeń, 

  przyrządy pomiarowe: grubościomierz, suwmiarka do kontroli parametrów ścieniania, 

  klucze  płaskie  i  śrubokręty  do  ustawienia  mechanizmów  maszyny  i  parametrów 

ścieniania, 

  wzory elementów ilustrujące prawidłowe ustawienie parametrów i wykonania ścieniania, 

  tablice  określające  parametry  ścieniania  w  zależności  od  rodzajów  i  grubości  skór  oraz 

rodzaju ścieniania i kształtu elementu, 

  instrukcje obsługi ścieniarki, 

  instrukcje technologiczne procesu ścieniania, 

 

ścieniarka z nożem cylindrycznym starego lub nowego typu, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

  film  instruktażowy  ilustrujący  sposób  ustawienia  mechanizmów  maszyny  i  parametrów 

ścieniania, 

  nożyki  do  wycinania  próbek  z  odpadów  do  kontrolnego  ścieniania  i  ustawienia 

parametrów procesu, 

  poradnik dla ucznia i literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Przebieg zajęć: 
1.  Sprawy organizacyjne. 
2.  Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć. 
3.  Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia i dobranie odzieży ochronnej. 
4.  Podział uczniów na grupy (zespoły)i wybór lidera. 
5.  Pobranie  przez  lidera  elementów  do  ścieniania,  odpadów  skór  oraz  narzędzi  i  urządzeń 

kontrolno – pomiarowych. 

6.  Przeprowadzenie  przez  nauczyciela  pokazu  z  instruktażem  dotyczącego  wykonania 

ćwiczenia.  Wyświetlanie  krótkiego  filmu  instruktażowego  o  sposobach  ustawienia 
mechanizmów i parametrów ścieniania. 

7.  Realizacja tematu: 

− 

każdy  zespół  ocenia  jakość  otrzymanych  elementów,  identyfikuje  je  i  dokonuje 
pomiaru grubości, 

− 

uczniowie,  w  oparciu  o  dokonane  pomiary  i  instrukcje  (opisy)  technologiczne 
proponują profile i parametry ścieniania, 

− 

lider grupy otwiera dyskusję i wspólnie z grupą ustala parametry obróbki, 

− 

lider  grupy  ustawia  profil  i  paramtry  ścieniania,  wykonuje  próbne  ścienianie 
i kontroluje parametry ścienianego brzegu, 

− 

każdy uczeń powtarza czynności wykonane przez lidera i w razie potrzeby koryguje 
ustawione parametry, 

− 

uczniowie przemiennie dokonują ścieniania otrzymanych elementów, 

− 

uczniowie  dokonują  samooceny  wykonanej  pracy  zwracając  uwagę  na  trudności 
podczas ścieniania i popełniane błędy. 

8.  Po  wykonaniu  zadań  wybrany  lider  grupy  prezentuje  wykonaną  pracę  uzasadniając 

wybór profilu ścieniania i dobór parametrów ścieniania. 

9.  Nauczyciel  sprawdza  zgodność  wykonanej  pracy  z  projektem  technologicznym 

w kolejnych grupach. 

10.  Uczniowie pozostałych grup oceniają jakość pracy wykonanej przez swoich kolegów. 
11.  Klasa wspólnie z nauczycielem dokonują oceny wykonanego ćwiczenia. 
 
Zakończenie zajęć 
 
Praca domowa: 
Odszukaj  w  czasopismach  fachowych  i  internecie  informacje  dotyczące  stosowania 
nowoczesnych  ścieniarek,  scharakteryzuj  je  w  punktach  wyszczególnij  korzyści  wynikające 
z ich stosowania, w porównaniu do ścieniarek tradycyjnych. 

 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

− 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 

umiejętności. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

Scenariusz zajęć 2 
 

Osoba prowadząca:   

 

 

.......................................... 

Modułowy program nauczania:  

Obuwnik 744[02] 

Moduł:   

 

 

 

 

 

Technologia wytwarzania cholewek 744[02].Z4  

Jednostka modułowa:  

Przygotowanie elementów do montażu cholewek 744[02].Z4.02 

 

Temat:  Techniki zdobienia elementów cholewek. 

Cel ogólny:  Kształtowanie umiejętności zdobienia przyszew letniego obuwia poprzez ręczną 

perforację. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

  zaprojektować wzory zdobienia przyszew, wykonać stosowne szablony, 

  dobrać dziurkacze do wycinania otworów według zaprojektowanego wzoru,  

  przygotować  stanowisko  pracy  do  perforacji  wyposażając  je  w  stół,  młotek  szewski, 

podkład  do  wybijania  otworów,  nóż  szewski,  podkład  do  ręcznego  wycinania,  karton 
modelarski do sporządzenia wzoru i szablonu do rozmieszczenia otworów, 

  dokonać perforacji elementu przy użyciu prostych narzędzi, 

  ocenić jakość wykonanej perforacji, 

  zaprezentować wykonaną pracę. 

 
W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: 

  organizowanie i planowanie zajęć, 

  pracy w zespole, 

  oceny pracy zespołu. 

 
Metody nauczania–uczenia się: 

  pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenia praktyczne. 
 

Środki dydaktyczne: 

  odpady  skór  i  tworzyw  skóropodobnych  do  próbnego  wycięcia  i  wybrania  kształtu 

otworów, które będą zastosowane w projekcie, 

  karton modelarski do sporządzenia wzoru i szablonu do perforacji, 

  podkłady do wycinania i perforowania, 

  dziurkacze z oprawkami o różnych kształtach i rozmiarach, 

  młotki do ręcznego wybijania otworów, 

  noże szewskie, nożyczki, 

  ołówki, gumki, dermatografy, 

  wycięte elementy przyszew do zdobienia, 

  papier formatu A – 4, 

  katalogi obuwia, różne wzory perforacji, 

  literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

  uczniowie pracują w grupach 2–3-osobowych. 

 
Czas: 90 minut. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10 

Uczestnicy: uczniowie zasadniczej szkoły zawodowej. 
 
Zadanie dla ucznia: 
 

Zaprojektuj  wzór  perforacji  przyszwy  otrzymanej  od  nauczyciela,  wykonaj  szablon  do 

perforacji i dokonaj perforacji przyszwy według własnego projektu. 
 
Przebieg zajęć: 
 
Faza wstępna 
1.  Określenie tematu zajęć. 
2.  Wyjaśnienie uczniom tematu i szczegółowych celów kształcenia. 
3.  Wyjaśnienie  uczniom  zasad  pracy  metodą  pokazu  z  objaśnieniem  i  ćwiczeń 

praktycznych. 

4.  Podział grupy uczniów na zespoły. 
 
Faza właściwa 
 

Praca metodą pokazu z objaśnieniem i ćwiczeń praktycznych 

 
Faza I. Informacje 
Pytania prowadzące: 
1.  Jaką funkcję spełnia perforacja w obuwiu? 
2.  Jakie znasz sposoby perforacji? 
3.  Jakie  maszyny,  urządzenia  i  narzędzia  stosuje  się  w  procesie  ręcznego  i  maszynowego 

perforowania? 

4.  Jak zbudowane są matryce stosowane w procesie mechanicznego perforowania elementów? 
5.  Dlaczego ręczny sposób perforacji nie jest stosowany w produkcji seryjnej? 
6.  Jak nazywają się maszyny stosowane do perforacji? 
7.  Jakie błędy mogą być popełnione w procesie perforacji? 
8.  W jakich fazach procesu technologicznego wykonuje się perforacje? 
 
Faza II. Planowanie 
1.  Jaki wybrać wzór rozmieszczenia otworów na powierzchni przyszwy? 
2.  Jakie dobrać dziurkacze (kształty, wielkości)? 
3.  Jak oznaczyć na przyszwie miejsca, w których będą wycinane otwory? 
4.  Jak dokonać perforacji? 
 
Faza III. Ustalenie 
1.  Uczniowie pracują w zespołach, analizują klasyczne wzory perforacji i nowe rozwiązania 

stosowane w wyrobach nawiązujących do współczesnych trendów mody. 

2.  Każdy  z  uczniów  w  grupie  proponuje  własny  wzór  perforacji  wykonany  na  obrysie 

otrzymanej przyszwy. 

3.  Uczniowie  dyskutują  nad  wykonanymi  projektami  i  wspólnie  podejmują  decyzję 

o wyborze wzoru, który zostanie zastosowany. 

4.  Uczniowie  konsultują  z  nauczycielem  poprawność  wykonania  projektów  i  uzasadniają 

wybór wzoru do perforacji. 

 
Faza IV. Wykonanie 
1.  Uczniowie wykonują szablon do perforacji według wybranego projektu. 
2.  Uczniowie oznaczają według szablonu miejsca na przyszwie do wycięcia otworów. 
3.  Uczniowie zmieniają się dobierają dziurkacze i dokonują perforacji przyszwy. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11 

Faza V. Sprawdzanie 
1.  Uczniowie  sprawdzają  w  zespołach  poprawność  wykonanej  pracy  pod  względem 

zgodności z projektem i zastosowaną techniką wycinania otworów, 

2.  Uczniowie zapisują uwagi odnośnie sposobu wykonania ćwiczenia, popełnionych błędów 

i napotkanych trudności przy realizacji zadania. 

3.  Uczniowie  przedkładają  nauczycielowi  wykonaną  pracę  w  zespole  i  indywidualne 

projekty wykonane na początku ćwiczenia. 

 
Faza VI. Analiza końcowa 

Uczniowie wraz z  nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im 

trudności.  Nauczyciel  powinien  podsumować  całe  ćwiczenie,  wskazać,  jakie  umiejętności 
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12 

5. ĆWICZENIA 

 
5.1.  Zasady  ścieniania  i  dwojenia  elementów  składowych 

cholewki 

 

5.1.1.  Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 
 

Rozpoznaj  i  scharakteryzuj  rodzaje  ścieniania  zastosowane  w  cholewce  lub  obuwiu 

otrzymanym od nauczyciela. 
 
 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  dokonać analizy tekstu ćwiczenia, 
2)  rozpoznać i zapisać nazwę typu analizowanej cholewki, 
3)  rozpoznać i zapisać nazwę elementów cholewki, 
4)  rozpoznać  i  określić  zastosowane  rodzaje  ścieniania  w  analizowanej  cholewce;  zapisać 

nazwy rozpoznanych rodzajów ścieniania, 

5)  scharakteryzować proces i parametry ścienianych brzegów, 
6)  zaprezentować wykonaną pracę. 
 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

– 

cholewki  lub  obuwia  z  cholewkami,  w  których  zastosowano  różne  rodzaje  ścienianych 
brzegów elementów, 

– 

dokumentacje konstrukcyjno – technologiczne różnych typów i wzorów obuwia, 

– 

wzorce ścienianych brzegów elementów, 

– 

papier formatu A4, 

– 

przybory do pisania, 

– 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Dokonaj ścieniania elementów cholewek otrzymanych od nauczyciela. 

 

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować tekst polecenia, 
2)  rozpoznać otrzymane elementy, 
3)  określić w elementach miejsce i rodzaj ścieniania, 
4)  dobrać i sprawdzić stan techniczny maszyny do ścieniania, 
5)  wyregulować mechanizmy ścieniarki i ustawić właściwy dla elementu rodzaj ścieniania, 
6)  wykonać  ścienianie  próbne  i  skontrolować  parametry  ścieniania  (grubość,  szerokość, 

profil); w razie potrzeby dokonać korekty ustawienia parametrów ścieniania, 

7)  ścieniać  elementy  i  powtórzyć  czynności  z  pozycji  5,  6,  7  dla  kolejnego  rodzaju 

ścieniania, 

8)  zaprezentować wykonaną pracę, 
9)  dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

elementy do ścieniania, 

− 

instrukcje  czynnościowe  i  wykaz  parametrów  ścieniania  dla  różnych  rodzajów 
elementów i materiałów z jakich są wykonane, 

− 

ścieniarka z nożem dzwonkowym, 

− 

dokumentacja technologiczna wykonywania różnych rodzajów i typów cholewek, 

− 

zestaw narzędzi do regulacji mechanizmów maszyny, 

− 

odpady skór do próbnego ścieniania i kontroli ustawionych parametrów ścieniania, 

− 

nożyczki do wycięcia próbek do ścieniania, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

Ćwiczenie 3 
 

Dokonaj dwojenia elementów cholewki wskazanych przez nauczyciela. 

 

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 Uczeń powinien: 

1)  dokonać analizy polecenia zawartego w tekście ćwiczenia, 
2)  rozpoznać otrzymane elementy do dwojenia, 
3)  ustalić grubość dwojonych elementów i grubość elementów po dokonaniu dwojenia, 
4)  uruchomić  maszynę,  sprawdzić  jej  stan  techniczny  i  ustawić  parametry  dwojenia 

w oparciu o ustalone grubości, 

5)  dokonać próbnego dwojenia i ewentualnej korekty ustalonych parametrów, 
6)  dokonać dwojenia i sprawdzić grubość materiału do dwojeniu, 
7)  zaprezentować wykonaną pracę. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

elementy do dwojenia, 

− 

dokumentacja technologiczna wykonania różnych rodzajów i typów cholewek, 

− 

dwojarka z nożem taśmowym, 

− 

grubościomierz, 

− 

instrukcja obsługi dwojarki, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15 

5.2. 

Zasady naklejania podnosków, wzmocnień, międzypodszewek  

 

5.2.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Dokonaj  wklejenia  podnosków  termoplastycznych  na  przyszwy  obuwia  wskazane  przez 

nauczyciela. 

 

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 Uczeń powinien: 

1)  dokonać analizy tekstu ćwiczenia, 
2)  rozpoznać elementy i rodzaj materiału z jakiego wykonano podnoski, 
3)  dobrać i zastosować technikę wklejania; ustalić parametry wklejania, 
4)  nakleić podnoski na przyszwę wybraną techniką, 
5)  dokonać samooceny wykonanego ćwiczenia, 
6)  zaprezentować wykonaną pracę. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

przyszwy i podnoski do wklejenia, 

− 

dokumentacja technologiczna wzoru obuwi, do którego będą wklejone podnoski, 

− 

maszyna lub urządzenie do wklejania podnosków termoplastycznych, 

− 

instrukcja obsługi maszyny lub urządzenia, 

− 

instrukcja technologiczna wklejania podnosków, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 

Ćwiczenie 2 
 

Naklej  międzypodszewki  z  naniesionym  klejem  topliwym  na  elementy  przyszew 

i obłożyn wskazane przez  nauczyciela. Czynność wykonaj przy użyciu żelazka krawieckiego 
z możliwością regulacji temperatury. 

 

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować tekst ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16 

3)  przy  użyciu  odpadów  skóry  i  międzypodszewki  z  naniesionym  klejem  topliwym  ustal 

temperaturę żelazka i czas prasowania wykonując stosowne próby, 

4)  wkleić otrzymane międzypodszewki stosując wcześniej ustalone parametry prasowania, 
5)  dokonać 

samooceny 

wykonanego 

ćwiczenia,  sprawdzić  trwałość  sklejenia 

międzypodszewki z elementami, na które były naklejone, 

6)  zaprezentować wykonaną pracę. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

elementy cholewki i miedzypodszewki, 

− 

żelazko elektryczne z termostatem, 

− 

stół do nanoszenia międzypodszewek, 

− 

dokumentacja  technologiczna  z  instrukcją  wklejania  międzypodszewek  w  zależności  od 
typu cholewki i kształtu elementów, 

− 

nożyczki do wycięcia próbek kontrolnych sklejanych materiałów, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 
 

Zaznacz  na  elementach  cholewki  wykreślonych  na  planszy  miejsca  wklejania 

bezpieczników  i  podkrążków,  narysuj  ich  kształty  i  oznacz  odległości  od  brzegów  przy  ich 
usytuowaniu na elementach. 

 

 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 

 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować tekst ćwiczenia, 
2)  zapoznać się z instrukcją naklejania bezpieczników i podkrążków, 
3)  oznaczyć miejsca nakładania bezpieczników i podkrążków, 
4)  narysować w oznaczonych miejscach bezpieczniki i podkrążki, 
5)  oznaczyć  odległości  usytuowania  wykreślonych  wzmocnień  od  brzegu  wzmacnianych 

elementów, 

6)  dokonać samooceny wykonanego ćwiczenia i ewentualnych korekt, 
7)  zaprezentować wykonaną pracę. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

plansze  z  wykreślonymi  obrysami  obłożyn,  na  które  należy  wkleić  bezpieczniki 
i podkrążki, 

− 

ołówek, 

− 

gumka, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17 

5.3.  Sposoby wykończania brzegów cholewek 

 
5.3.1.   Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Rozpoznaj  w  udostępnionych  Ci  rodzajach  cholewek  (obuwia)  zastosowane  metody 

wykończania brzegów; nazwij je i scharakteryzuj. 
 
 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 Uczeń powinien: 

1)  dokonać analizy polecenia zawartego w ćwiczeniu, 
2)  przygotować stanowisko do wykonania ćwiczenia, 
3)  dokonać przeglądu zbioru cholewek (obuwia) udostępnionego przez nauczyciela, 
4)  rozpoznać i zapisać nazwy zastosowanych metod wykończania brzegów, 
5)  scharakteryzować pisemnie rozpoznane rodzaje wykończania, 
6)  dokonać samooceny wykonanego ćwiczenia i dokonać ewentualnej korekty zapisu, 
7)  zaprezentować wykonaną pracę. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

cholewki lub obuwie różnych typów i rodzajów, 

− 

plansze ilustrujące techniki wykończania brzegów cholewek i ich elementów, 

− 

dokumentacje technologiczne wytwarzania cholewek różnych rodzajów i typów, 

− 

instrukcje wykonania cholewek, 

− 

papier formatu A4, 

− 

przybory do pisania, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 

Dokonaj  ręcznego  zawijania  elementów  wskazanych  przez  nauczyciela.  Ćwiczenie 

można wykonać na próbkach skór pobranych z odpadów. 
 
 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  zorganizować stanowisko pracy i przygotować wzornik do zawijania, 
3)  zgromadzić niezbędne urządzenia i narzędzia do zawijania, 
4)  dokonać ścieniania brzegów pod zawijanie, 
5)  nanieść klej na brzegi elementów i tasiemkę wzmacniającą, 
6)  nakleić tasiemkę wzmacniającą, 
7)  dokonać zawijania brzegów przy użyciu wzornika i młotka cholewkarskigo, 
8)  ocenić jakość wykonanej operacji, 
9)  zaprezentować wykonana pracę. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

elementy do zawijania, 

− 

tektura do wykonania wzornika, 

− 

stół, 

− 

płyta marmurowa, 

− 

młotek cholewkarski, 

− 

ścieniarka z nożem cylindrycznym, 

− 

grubościomierz, 

− 

klej, 

− 

pędzel do kleju, 

− 

naczynie na klej, 

− 

tasiemka wzmacniająca, 

− 

nożyczki do obcinania tasiemki, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 3 
 

Dokonaj lamowania francuskiego, elementu wskazanego przez nauczyciela. 

 
 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować zasady lamowania francuskiego, 
2)  dokonać dwojenia lamówki, 
3)  dokonać ścieniania brzegu elementu do naszycia lamówki, 
4)  połączyć lamówkę z brzegiem elementu szwem zszywanym, 
5)  nanieść klej na brzegi lamówki i elementu, 
6)  przegiąć lamówkę przez brzeg lamowanego elementu, 
7)  zaklepać przegiętą lamówkę młotkiem cholewkarskim, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19 

8)  przeszyć  brzeg  elementu z brzegiem przegiętej lamówki  ściegiem zwartym  na  maszynie 

płaskiej jednoigłowej, 

9)  dokonać samooceny wykonanego ćwiczenia, 
10)  zaprezentować wykonaną pracę. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

elementy do lamowania, 

− 

lamówki, 

− 

dwojarka do skór miękkich, 

− 

ścieniarka z nożem cylindrycznym, 

− 

maszyna szyjąca płaska jednoigłowa, 

− 

nici, igły, 

− 

nożyczki, 

− 

młotek cholewkarski, 

− 

klej, 

− 

pędzel do kleju, 

− 

naczynie na klej, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20 

5.4.  Techniki  deseniowania  i  zdobienia  cholewek,  formowanie 

przyszew 

 

5.4.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Rozpoznaj,  zapisz  i  scharakteryzuj  zastosowane  metody  deseniowania  i  zdobienia 

elementów w zbiorze cholewek lub obuwia. 
 
 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  dokonać szczegółowych oględzin otrzymanego zbioru cholewek (obuwia), 
3)  rozpoznać  i  zapisać  nazwy  zastosowanych  w  cholewkach  rodzajów  deseniowania 

i zdobienia cholewek, 

4)  scharakteryzować na piśmie rozpoznane metody zdobienia cholewek, 
5)  dokonać samooceny wykonanego ćwiczenia, 
6)  zaprezentować wyniki swojej pracy. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

zbiór różnych rodzajów i typów cholewek (obuwia), 

− 

dokumentacje technologiczne wzorów obuwia ze zbioru, 

− 

instrukcje zdobienia elementów cholewek, 

− 

papier formatu A4, 

− 

przybory do pisania, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Dokonaj  ręcznego  zdobienia  przyszwy  według  własnego  projektu  stosując  metodę 

przeplatania lub naszywania ozdobnych pasków, perforacji, plisowania itp. 
 
 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  przestudiować  materiał  nauczania z zakresu deseniowania i zdobienia cholewek zawarty 

w poradniku i literaturze, 

3)  wykonać  projekt  zdobienia  i  ustalić  w  kolejności  wszystkie  czynności  jakie  należy 

wykonać przy jego realizacji, 

4)  zgromadzić materiały podstawowe i pomocnicze do wykonania projektu, 
5)  dokonać zdobienia przyszwy według wykonanego projektu, 
6)  zaprezentować wykonaną pracę, 
7)  dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

przyszwy skórzane do cholewek różnych rodzajów i typów, 

− 

odpady skór w różnych grubościach, kolorach i odcieniach, 

− 

nici i igły do szycia maszynowego, 

− 

noże, nożyczki, 

− 

maszyny szyjące, 

− 

ścieniarka, 

− 

dwojarka, 

− 

kleje, pędzle, naczynia na klej, 

− 

dziurkacze różnych kształtów, 

− 

podkłady do wycinania, zawijania, dziurkowania, 

− 

młotki szewskie i cholewkarskie, 

− 

karton do sporządzania szablonów, 

− 

prasa ręczna do sprasowania zdobionych elementów, 

− 

poradnik dla ucznia, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22 

5.5.  Ocena jakości przygotowania elementów cholewek 

 

5.5.1.  Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 
 

Rozpoznaj wady i uszkodzenia elementów cholewek w udostępnionym do oceny zbiorze. 

Zapisz ich nazwy i podaj przyczyny ich powstawania. 
 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 
 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenia zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  przestudiować  materiał  nauczania  dotyczący  oceny  jakości  przygotowania  elementów 

cholewek do montażu z poradnika i dostępnej literatury, 

3)  dokonać  oględzin  elementów  w  otrzymanym  zbiorze,  rozpoznać  i  zapisać  zauważone 

wady i uszkodzenia, 

4)  sformułować przyczyny powstawania rozpoznanych wad i uszkodzeń, 
5)  zaprezentować wykonaną pracę, 
6)  dokonać oceny poprawności wykonania ćwiczenia.  
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

 

pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

zbiór  elementów  cholewek  z  różnymi  uszkodzeniami  i  wadami  powstałymi  w  procesie 
ich przygotowania do montażu, 

− 

zbiór  dokumentacji  technologicznych  i  instrukcji  wykonania  operacji  związanych 
z przygotowaniem elementów do montażu, 

− 

papier formatu A4, 

− 

przybory do pisania, 

− 

poradnik dla ucznia, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Dokonaj  oceny  jakości  przygotowania  elementów  cholewki  do  montażu  według 

kryteriów  technicznych  i  ekonomicznych.  Do  oceny  wykorzystaj  rozpoznane  wady 
i uszkodzenia elementów oraz przyczyny ich powstawania zawarte w ćwiczeniu 1. 
 
 

Wskazówki do realizacji 

 

Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i techniki  wykonania.  Zapoznać  uczniów  z  zasadami  bezpiecznej  pracy.  Uczniowie  powinni 
przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał nauczania. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

 Uczeń powinien: 

1)  przeanalizować polecenie zawarte w tekście ćwiczenia, 
2)  uporządkować  rozpoznane  w  ćwiczeniu  1  wady  i  uszkodzenia  elementów  w  zależności 

od przyczyn ich powstawania, 

3)  ocenić  jakość  elementów  według  kryteriów  technicznych,  precyzując  szczegółowo 

przyczyny powstania błędów, 

4)  ocenić  jakość  elementów  według  kryteriów  ekonomicznych,  precyzując  skutki  jakie 

rozpoznane wady mogły spowodować, w przypadku ich nie wykrycia, 

5)  zaproponować  działania  profilaktyczne,  które  będą  przeciwdziałać  powstawaniu  wad 

i uszkodzeń, 

6)  zaprezentować wykonaną pracę. 
 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

  pokaz z objaśnieniem, 

 

ćwiczenie. 

 

Środki dydaktyczne: 

− 

wykaz danych z ćwiczenia 1, 

− 

informacje o przyczynach i skutkach reklamacji obuwia, 

− 

zbiór  dokumentacji  technologicznych  i  instrukcji  wykonania  operacji  związanych 
z przygotowaniem elementów do montażu, 

− 

papier formatu A4, 

− 

przybory do pisania, 

− 

poradnik dla ucznia, 

− 

literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przygotowanie elementów  do 
montażu cholewek” 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

− 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego, 

− 

zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt 

 

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

-

  dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,  

-

  dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, 

-

  dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego, 

-

  bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  5  z  poziomu 

ponadpodstawowego. 

 

Klucz  odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. a, 4. a, 5. b, 6. c, 7. d, 8. c, 9. c, 10. a, 11. d,  
12. b, 13. b, 14. b, 15. a, 16. c, 17. c, 18. b, 19. d, 20. d. 
 
Plan testu  

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  
(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

Zdefiniować parametry ścieniania 

Wyjaśnić zasady ścieniania tworzyw 
skóropodobnych 

Rozróżnić maszyny stosowane do ścieniania 
elementów cholewki 

Zdefiniować cel ścieniania elementów cholewki 

Zidentyfikować mechanizmy robocze dwojarki 
z nożem taśmowym 

Nazwać rodzaj noża stosowanego w ścieniarkach 
brzegów elementów cholewek 

Rozpoznać cechy maszyn określone przy podawaniu 
ich typu 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25 

Rozróżnić narzędzia stosowane w procesie 
przygotowania elementów do montażu cholewek 

Nazwać metodę wykończenia brzegów elementów 

10  Rozpoznać rodzaj wykończenia brzegu na schemacie 

11  Rozpoznać maszynę zamieszczoną na rysunku 

12  Rozpoznać rodzaj zdobienia cholewek 

13  Wyjaśnić, od czego zależy wzrost wytrzymałości 

zawijanego brzegu cholewki na wydłużenie 

14  Zidentyfikować przyczyny ujawnionych podczas 

kontroli wad elementów cholewki 

15  Zanalizować schemat zamieszczony na rysunku 

PP 

16  Określić rodzaj ścieniania w oparciu o schemat 

zamieszczony na rysunku 

PP 

17  Wybrać sposób wykończania brzegów elementów 

cholewek 

PP 

18  Dobrać parametr ścieniania dla skór bydlęcych 

PP 

19  Określić sposób nakładania miedzypodszewki 

przyszwy w obuwiu sandałowym 

PP 

20  Określić rodzaj elementu mechanizmu roboczego na 

podstawie schematu 

PP 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26 

Przebieg testowania 

 
Instrukcja dla nauczyciela 

1.   Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym 

wyprzedzeniem. 

2.   Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 
3.   Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.   Przeprowadź  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych, 

jakie będą w teście. 

5.   Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 
6.   Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy. 
7.   Rozdaj  uczniom  zestawy  zadań  testowych  i karty odpowiedzi,  podaj czas  przeznaczony 

na udzielanie odpowiedzi. 

8.   Postaraj  się  stworzyć  odpowiednią  atmosferę  podczas  przeprowadzania  pomiaru 

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości). 

9.   Kilka  minut  przed  zakończeniem  sprawdzianu  przypomnij  uczniom  o  zbliżającym  się 

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. 

10.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które 

sprawiły uczniom największe trudności. 

13.  Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności. 
14.  Opracuj  wnioski  do  dalszego  postępowania,  mającego  na  celu  uniknięcie  niepowodzeń 

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu. 

 
Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania wielokrotnego wyboru. 
5.  Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt. 
6.  Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane 

są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz 
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X. 

7.  Staraj  się  wyraźnie  zaznaczać  odpowiedzi.  Jeżeli  się  pomylisz  i  błędnie  zaznaczysz 

odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za poprawną. 

8.  Test  składa  się  z  14  zadań  z  poziomu  podstawowego  i  6  zadań  z  poziomu 

ponadpodstawowego,  które  mogą  przysporzyć  Ci  trudności,  gdyż  są  one  na  poziomie 
wyższym niż pozostałe (dotyczy to zadań o numerach od 15 do 20 ). 

9.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
10.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  sprawiało  Ci  trudność,  wtedy  odłóż  rozwiązanie 

zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

11.  Po  rozwiązaniu  testu  sprawdź  czy  zaznaczyłeś  wszystkie  odpowiedzi  na  KARCIE 

ODPOWIEDZI. 

12.  Na rozwiązanie testu masz 45 minut.  

Powodzenia

 
Materiały dla ucznia:

 

 

instrukcja, 

 

zestaw zadań testowych, 

 

karta odpowiedzi. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH  

 
1. Do podstawowych parametrów ścieniania zaliczamy 

a)  prędkość posuwistą noża taśmowego. 
b)  profil ostrza noża dzwonkowego. 
c)  prędkość obrotową noża cylindrycznego. 
d)  szerokość i grubość ścieniania. 

 
2. Ścienianie brzegów elementów z tworzyw skóropodobnych wymaga znajomości 

a)  sposobu wykończenia warstwy licowej tworzywa. 
b)  składu chemicznego tworzyw. 
c)  budowy strukturalnej tworzywa. 
d)  rodzaju włókien, z których wykonano podłoże tworzywa. 

 
3. Ścienianie elementów cholewki najczęściej wykonuje się przy użyciu 

a)  ścieniarki z nożem cylindrycznym. 
b)  dwojarki z nożem płaskim zamontowanym na stałe w maszynie. 
c)  frezarki. 
d)  ścieniarki wałkowej. 

 

4. Podstawowym celem ścieniania elementów cholewki jest 

a)  zniwelowanie zgrubień przy połączeniach elementów cholewki. 
b)  ułatwienie procesu szycia. 
c)  uzyskanie efektów zdobniczych. 
d)  zmniejszenie masy łączonych elementów. 

 
5. Elementem oznaczonym na zamieszczonym schemacie dwojenia 

liczbą 2 jest 

a)  wałek dociskowy. 
b)  wałek podający. 
c)  tarcza ścierna. 
d)  nóż cylindryczny. 

 

6. Ścieniarki brzegów elementów cholewki wyposażone są w nóż 

a)  płaski dwustronnie ostrzony. 
b)  płaski jednostronnie ostrzony. 
c)  cylindryczny. 
d)  płaski bezkońcowy. 

 
7. Co  oznacza  liczba  400  określona  w  typie  dwojarki  elementów  cholewek  AN  400 

oferowanej przez firmę Leibrock 
a)  numer fabryczny maszyny. 
b)  numer oddziału produkcyjnego, w którym wykonano maszynę. 
c)  szerokość stołu. 
d)  szerokość roboczą maszyny. 

 
8. W procesie ręcznego zawijania elementów cholewki stosuje się między innymi 

a)  młotek płaski. 
b)  młotek szewski. 
c)  młotek cholewkarski. 
d)  kleszcze płaskie. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

28 

9. Metoda  wykończania  brzegów  elementów  cholewek,  której  charakterystyczną  cechą  jest 

rozdwajanie brzegów (nacinanie) nosi nazwę 
a)  lamowanie. 
b)  duoproces. 
c)  duolasic. 
d)  wypustkowanie. 

 
10. Zamieszczony na rysunku schemat ilustruje wykończanie brzegów metodą 

a)  wypustkowania. 
b)  lamowania francuskiego. 
c)  przeginania. 
d)  duolastic. 

 
11. Zamieszczony  na  rysunku  widok  ilustruje  maszynę  stosowaną  w  fazie  przygotowania 

elementów do montażu cholewek o nazwie 
a)  kalibrowarka. 
b)  prasowalnica taśmowa przyszew. 
c)  wklejarka podnosków. 
d)  wałkowarko-formowarka przyszew. 

 
 
12. Na zamieszczonym rysunku zilustrowano zdobienie cholewek przez 

a)  deseniowanie. 
b)  plisowanie. 
c)  zgrzewanie prądami wielkiej częstotliwości. 
d)  zgrzewanie ultradźwięków. 

 

13. Wzrost  wytrzymałości  zawijanego  brzegu  cholewki  na  wydłużenie  zależy  przede 

wszystkim od 

a)  grubości ścieniania elementu. 
b)  rodzaju zastosowanej tasiemki wzmacniającej. 
c)  szerokości ścieniania. 
d)  rodzaju użytego kleju i siły docisku maszyny na zawijany brzeg elementu. 

 
14. Zabrudzenia  i  zacieki  na  powierzchni  elementów  cholewek  ze  skóry  zostały 

spowodowane przez niewłaściwe wykonanie czynności 

a)  ścieniania. 
b)  barwienia brzegów. 
c)  zawijania brzegów. 
d)  deseniowania. 

 
15. Schemat zamieszczony na rysunku ilustruje mechanizmy robocze 

a)  ścieniarki z nożem cylindrycznym. 
b)  dwojarki taśmowej. 
c)  ścieniarki z negatywnym wałkiem. 
d)  dwojarki z nożem płaskim. 

 
 
 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

29 

16. Element oznaczony na rysunku symbolem c) oznacza 

a)  ścienianie wklęsłe. 
b)  ścienianie tępe skośne. 
c)  stępianie krawędzi. 
d)  ścienianie skośne ostre. 

 
 
17.  Jaką  metodę  wykończania  brzegów  cholewek  można  zastosować  mając  do  dyspozycji: 

klej,  młotek  cholewkarski,  nożyczki,  tasiemkę  wzmacniającą  brzegi  elementów  i  płytę 
marmurową 

a)  lamowanie zwykłe. 
b)  lamowanie francuskie. 
c)  zawijanie. 
d)  wypustkowanie. 

 
18. Jaka  powinna  być  szerokość  ścieniania  wklęsłego  elementów  cholewek  z  boksu 

bydlęcego o grubości 1,3÷1,6 

a)  4÷6 mm. 
b)  7÷8 mm. 
c)  3÷4 mm. 
d)  2÷6 mm. 
 

19. Międzypodszewkę przyszwy w obuwiu sandałowym nakleja się w odległości od krawędzi 

przyszwy wynoszącej 

a)  +5 mm. 
b)  – 2 mm. 
c)  + 8 mm. 
d)  – 8 mm. 

 
20. Co  ilustruje  element  mechanizmu  roboczego  opalarki  brzegów  oznaczony  na  schemacie 

liczbą 3 

a)  soczewkę stopki. 
b)  prowadnik. 
c)  podajnik. 
d)  żelazko. 

 
 
 
 
 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

30 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 
 

Przygotowanie elementów do montażu cholewek 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 
 

Nr  

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

10 

 

 

11 

 

 

12 

 

 

13 

 

 

14 

 

 

15 

 

 

16 

 

 

17 

 

 

18 

 

 

19 

 

 

20 

 

 

Razem:   

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

31 

TEST 2 

 

Test 

praktyczny 

typu 

„próba 

pracy” 

do 

jednostki 

modułowej 

„Przygotowanie elementów do montażu cholewek” 

 

Treść zadania 

 

Dokonaj  ręcznego  zawijania  ścienionych  brzegów  elementów  cholewki  wskazanych 

przez  nauczyciela.  Wskaż  maszyny,  urządzenia,  narzędzia  i  materiały  pomocnicze,  przy 
użyciu  których  wykonasz  zadanie.  Dokonaj  oceny  elementów,  których  brzegi  będziesz 
zawijał.  Zwróć  szczególną  uwagę  na  jakość  wykonanego  ścieniania  elementów.  Skontroluj 
parametry  ścieniania.  Dobierz  odzież  ochronną.  Zaplanuj  czynności,  które  musisz  wykonać. 
Czas wykonania, rodzaj i ilość elementów do zawinięcia ustali nauczyciel. 
 

W  badaniu  osiągnięć  ucznia  w  nabywaniu  umiejętności  praktycznych  przewidzianych 

w celach jednostki modułowej zaleca się zastosowanie zadania testowego typu „próba pracy”. 
Zadanie  jest  tak  dobrane,  aby  pozwoliło  sprawdzić  poziom  ukształtowanych  umiejętności 
w zakresie  wiedzy  teoretycznej  i  sprawności  wykonywania  czynności  praktycznych. 
Uczniowi  należy  stworzyć  możliwość  inwencji  w  zaplanowaniu  poszczególnych  etapów 
wykonywania  zadania:  zorganizowania  stanowiska  pracy,  doboru  odpowiednich  maszyn, 
urządzeń i narzędzi produkcyjnych, doboru materiałów pomocniczych do wykonania zadania 
oraz wykazania się umiejętnościami przygotowania i dokonania ręcznego zawijania  brzegów 
jako sposobu ich wykończenia. 
Jest  to  jednocześnie  możliwość  samodzielnego sprawdzenia  przez ucznia poziomu  nabytych 
umiejętności  i dokonania analizy podjętych działań praktycznych. Zadaniem  nauczyciela jest 
stworzenie  warunków  umożliwiających  uczniowi  wykonanie  zadania  zgodnie  z  zasadami 
technologicznymi i w określonym czasie. 
 
Uczeń powinien mieć udostępnione: 
-

  stanowisko  pracy  wyposażone  w  następujące  urządzenia  i  narzędzia:  stół  do  zawijania, 

młotek  cholewkarski,  płyta  marmurowa  lub  z  gumy  ebonitowej,  nożyczki,  nóż  szewski, 
naczynie  na  klej,  pędzel  do  nanoszenia  kleju,  ręczną  lub  mechaniczną  prasę  do 
sprasowania  zawiniętych  brzegów,  podkład  do  wycięcia  szablonu  do  zawijania, 
grubościomierz,  linia  z podziałką  milimetrową  lub  suwmiarka,  ołówek,  spinacze  do 
tymczasowego połączenia elementu z szablonem, 

-

  elementy  do  zawijania  i  materiały  pomocnicze:  klej  rozpuszczalnikowy  do  zawijania 

brzegów, tasiemka wzmacniająca, tektura do wykonania szablonu pod zawijane brzegi, 

-

  instrukcję  wykonania  czynności  zawijania  brzegów,  instrukcję  obsługi  prasy,  wzorce 

pracy. 

 
Nauczyciel powinien: 
-

  zadbać  o  przygotowanie  odpowiednio  wyposażonego  stanowiska  produkcyjnego 

w warsztatach szkolnych lub zakładzie produkcyjnym, 

-

  przygotować elementy do zawijania oraz materiały pomocnicze, 

-

  przygotować instrukcje i wzorce pracy, 

-

  przypomnieć  uczniom  zasady  użytkowania  maszyny  do  prasowania  elementów 

i przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy; nakazać ich przestrzeganie, 

-

  skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego, 

-

  przydzielić uczniom elementy do zawijania i niezbędne instrukcje, 

-

  określić czas na wykonanie zadania, 

-

  nadzorować na bieżąco pracę uczniów, 

-

  dokonać oceny wykonanej pracy. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

32 

Instrukcja dla ucznia 

Uczeń powinien wykonać następujące czynności: 
-

  dobrać i założyć odzież ochronną, 

-

  obejrzeć,  skontrolować  jakość  i  parametry  ścienionych  brzegów  (grubość  i  szerokość 

ścieniania), 

-

  obrysować otrzymane elementy na kartonie, pomniejszyć ich powierzchnię o naddatek do 

zawijania i wykroić szablony pod zawijane brzegi, 

-

  nanieść klej na zawijane brzegi, 

-

  nanieść klej na tasiemkę wzmacniającą, 

-

  nałożyć tasiemkę na zawijane brzegi w takiej odległości, aby po zawinięciu brzegu, przy 

obszywaniu była przeszywana razem z materiałem, 

-

  nałożyć przygotowany element na szablon i spiąć cały układ spinaczem, 

-

  zawinąć i zaklepać brzeg elementu w taki sposób aby zawinięte krawędzie pokrywały się 

z krawędziami szablonu. Podczas zawijania, na łukach wypukłych przy użyciu nakłuwaka 
równomiernie rozłożyć fałdy lub ponadcinać brzegi elementu, aby materiał wyłożył się na 
łukach wklęsłych, 

-

  sprasować zawinięte brzegi w parsie, 

-

  posprzątać stanowisko pracy, zakonserwować maszynę, ułożyć urządzenia i narzędzia, 

-

  dokonać samooceny wykonanej pracy, 

-

  przedstawić wykonanie zadania nauczycielowi. 

 

Umiejętności podlegające ocenie 

Lp. 

Czynność wykonywana przez ucznia 

Punkty 

do 

uzyskania 

Punkty 

przyznane 

1. 

Dobranie odzieży ochronnej 

 

2. 

Sposób  oceny  jakości  elementów  i  pomiar  kontrolny 
parametrów ścienianych elementów 

10 

 

3. 

Zaplanowanie kolejnych czynności 

10 

 

4. 

Dobranie maszyny, urządzeń i narzędzi 

10 

 

5. 

Przygotowanie stanowiska pracy: 

  czystość i porządek miejsca pracy, 

  zabezpieczenie pod względem BHP, 

  przygotowanie  maszyny  oraz  potrzebnych  urządzeń 

i narzędzi pomocniczych 

10 

 

Wykonywanie zadania: 

 

− 

wykonanie szablonów do zawijania, 

10 

− 

naniesienie kleju na brzegi elementu i tasiemkę, 

− 

ułożenie elementu i połączenie go z szablonem, 

− 

zawijanie brzegów na liniach prostych, 

− 

zawijanie brzegów na łukach, 

10 

− 

sprasowanie elementów po zawinięciu brzegów, 

6. 

− 

uporządkowanie  stanowiska  pracy  po  skończeniu 

zadania 

 

7. 

Dokonanie samooceny wykonanej pracy 

 

8. 

Zaprezentowanie wykonanego zadania 

 

 

Razem 

100 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

33 

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne: 
 

Ocena 

Liczba uzyskanych 

punktów 

dopuszczający 

60÷70 

dostateczny  

71÷80 

dobry 

81÷90 

bardzo dobry 

   91÷100 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

34 

7. LITERATURA 
 

1.  Borzeszkowski  A.,  Borzeszkowski  W.,  Persz  T.:  Obuwnictwo  przemysłowe  część  I. 

Wydanie trzecie poprawione i uzupełnione. WSiP, Warszawa 1989 

2.  Christ J. W.: Technologia obuwia. WSiP, Warszawa 1986 
3.  Grabkowski  M.:  Obuwnictwo.  Podręcznik  dla  zasadniczej  szkoły  zawodowej.  WSiP, 

Warszawa 1992 

4.  Grabkowski  M.:  Technika  wytwarzania  obuwia  tom  I.  Politechnika  Radomska,  Radom 

2000 

5.  Grabkowski  M.:  Technika  wytwarzania  obuwia  tom  II.  Politechnika  Radomska,  Radom 

2000 

6.  Grabkowski  M.:  Technologia  obuwia.  Ćwiczenia  laboratoryjne.  Wyższa  Szkoła 

Inżynierska w Radomiu, Radom 1982 

7.  Liszka R., Rerutkiewicz J., Uliasz H.: Cholewkarstwo. WSiP, Warszawa 1990 
8.  www.leibrock.pl (30.11.07) 
9.  www.nikta.pl (30.11.07) 
10.  www.wizmet.pl (30.11.07) 
 
Czasopisma fachowe
1.  Przegląd Skórzany (wydania archiwalne), 
2.  Świat Butów (wydania archiwalne i bieżące). 
 
Literatura metodyczna: 
1.  Dretkiewicz–Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele 

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

2.  Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom, 2000