terapeuta zajeciowy 322[15]

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ

MODUŁOWY PROGRAM NAUCZANIA

TERAPEUTA ZAJ

CIOWY 322[15]

Zatwierdzam

Minister Edukacji Narodowej

Warszawa 2009

322[15]/SP-2/MEN/2009

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Autorzy:
mgr Krystyna Lasek
mgr Anna Pitura
mgr in

. Jowita Klusik

mgr Mariola Gł

Recenzenci:
mgr Barbara Marciniak
mgr Halina Przyło

ska

Opracowanie redakcyjne:
mgr Kazimiera Tarłowska

Korekta techniczna:
mgr Magdalena Mrozkowiak

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Spis tre

Wprowadzenie

Zało

enia programowo-organizacyjne kształcenia

w zawodzie

1. Opis pracy w zawodzie

2. Zalecenia dotycz

ce organizacji procesu dydaktyczno-

wychowawczego

II.

Plan nauczania

III.

Moduły kształcenia w zawodzie

1. Podstawy działalno

ci usługowej

Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy,

ochrony przeciwpo

arowej, ochrony

rodowiska oraz

udzielanie pierwszej pomocy

Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia

Nawi

zywanie kontaktów społecznych

Prowadzenie działa

profilaktycznych i promocji zdrowia

Korzystanie z programów komputerowych
wspomagaj

cych działania terapeutyczne

2. Rozwój osobowy i biologiczny człowieka

Analizowanie psychospołecznych aspektów rozwoju
człowieka

Diagnozowanie problemów i potrzeb pacjenta

Analizowanie budowy i funkcji organizmu zdrowego
człowieka

Analizowanie procesów patologicznych w obr

bie

układów i narz

dów

Rozpoznawanie objawów niepełnosprawno

3. Podstawy kompleksowej rehabilitacji

Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do mo

liwo

i potrzeb pacjenta

Posługiwanie si

sprz

tem rehabilitacyjnym

Stosowanie zabiegów kinezyterapeutycznych
i fizykoterapeutycznych

Stosowanie metod usprawniania pacjenta

Posługiwanie si

zykiem obcym zawodowym

4. Indywidualna i grupowa terapia zaj

ciowa

Planowanie rodzajów działa

terapeutycznych

Organizowanie pracy w pracowni terapii zaj

ciowej

Wykonywanie prac plastyczno - technicznych

Opracowywanie diagnozy terapeutycznej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Projektowanie indywidualnej i grupowej terapii
zaj

ciowej

Prowadzenie indywidualnej i grupowej terapii zaj

ciowej

100

Ocenianie i dokumentowanie działa

terapeutycznych

104

5. Praktyka zawodowa

107

Prowadzenie terapii zaj

ciowej w placówkach pomocy

społecznej

109

Prowadzenie terapii zaj

ciowej w placówkach opieki

zdrowotnej

113

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wprowadzenie

Celem kształcenia zawodowego jest przygotowanie absolwenta do

skutecznego wykonywania zada

zawodowych w warunkach gospodarki

rynkowej. Efektywne funkcjonowanie na rynku pracy wymaga
przygotowania

ogólnego,

opanowania

podstawowej

wiedzy

i umiej

tno

ci oraz kształcenia ustawicznego. Absolwent szkoły powinien

charakteryzowa

otwarto

, komunikatywno

, wyobra

zdolno

do ci

głego uczenia si

i doskonalenia oraz umiej

tno

oceny swoich mo

liwo

ci. Wprowadzenie do systemu szkolnego

programów modułowych powinno ułatwi

osi

gni

cie tych zamierze

Kształcenie według modułowego programu nauczania poprzez

powi

zanie celów i materiału nauczania z procesem pracy i zadaniami

zawodowymi umo

liwia:

−

przygotowanie ucznia do wykonywania typowych zada

zawodowych

na stanowiskach pracy,

−

integracj

tre

ci kształcenia z ró

nych dyscyplin wiedzy,

−

stymulowanie aktywno

ci intelektualnej i motorycznej ucznia,

pozwalaj

cej na indywidualizacj

procesu nauczania.

Kształcenie modułowe charakteryzuje si

tym,

−

preferowane s

aktywizuj

ce metody nauczania, które wyzwalaj

aktywno

ść

, kreatywno

ść

, zdolno

ść

do samooceny ucz

cego si

oraz

zmieniaj

rol

nauczyciela w kierunku doradcy, partnera, projektanta,

organizatora i ewaluatora procesu dydaktycznego,

−

proces nauczania i uczenia si

ukierunkowany jest na osi

ganie

konkretnych, wymiernych rezultatów w formie ukształtowanych
umiej

tno

ci intelektualnych i praktycznych, które umo

liwiaj

wykonywanie okre

lonego zakresu pracy w zawodzie,

−

wykorzystywana jest w szerokim zakresie zasada transferu wiedzy

i umiej

tno

ci wcze

niej uzyskanych przez ucznia w toku nauki

formalnej, nieformalnej oraz incydentalnej,

−

program nauczania posiada elastyczn

struktur

, a znajduj

ce si

w nim moduły i jednostki modułowe mo

na aktualizowa

modyfikowa

, uzupełnia

lub wymienia

w zale

ci od potrzeb

edukacyjnych, nie burz

c konstrukcji programu,

−

w kształceniu modułowym wyst

puje dominacja procesu uczenia si

nad procesem nauczania,

−

w kształceniu modułowym nie wyst

puje podział na przedmioty

teoretyczne i praktyczne.
Realizacja modułowego programu nauczania zapewnia uczniom

opanowanie umiej

tno

ci okre

lonych w podstawie programowej

kształcenia w zawodzie oraz przygotowuje do kształcenia ustawicznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Modułowy program nauczania składa si

z modułów kształcenia

w zawodzie i odpowiadaj

cych im jednostek modułowych, których

realizacja umo

liwia przyswajanie wiadomo

ci oraz kształtowanie

umiej

tno

ci i postaw wła

ciwych dla zawodu.

Program jednostki modułowej stanowi element modułu kształcenia

w zawodzie, obejmuj

cy logiczny i mo

liwy do wykonania wycinek pracy,

o wyra

nie okre

lonym pocz

tku i zako

czeniu, który nie podlega

dalszym podziałom, a jego rezultatem jest usługa lub istotna decyzja.

W strukturze modułowego programu nauczania wyró

niono:

−

zało

enia programowo-organizacyjne kształcenia w zawodzie,

−

plany nauczania,

−

programy modułów,

−

programy jednostek modułowych.

Moduł kształcenia w zawodzie zawiera:

−

cele kształcenia,

−

wykaz jednostek modułowych,

−

schemat układu jednostek modułowych,

−

literatur

Program jednostki modułowej zawiera:

−

szczegółowe cele kształcenia,

−

materiał nauczania,

−

wiczenia,

−

rodki dydaktyczne,

−

wskazania metodyczne do realizacji programu nauczania,

−

propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych

ucznia.
Dydaktyczna

mapa

programu

nauczania,

zamieszczona

w zało

eniach programowo-organizacyjnych kształcenia w zawodzie,

przedstawia

schemat

powi

(korelacji)

dzy

modułami,

a jednostkami modułowymi oraz okre

la kolejno

ść

ich realizacji. Ma ona

ułatwi

dyrekcji szkół i nauczycielom planowanie i organizowanie

procesu dydaktycznego.

W programie przyj

ty został system kodowania modułów i jednostek

modułowych, który zawiera nast

puj

ce elementy:

−−−−

symbol cyfrowy zawodu zgodny z obowi

zuj

klasyfikacj

zawodów szkolnictwa zawodowego,

−−−−

symbol literowy, oznaczaj

cy grup

modułów:

O - dla modułów ogólnozawodowych,
Z - dla modułów zawodowych.

−−−−

cyfr

arabsk

oznaczaj

kolejny moduł lub wyodr

bnion

w module jednostk

modułow

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przykładowy zapis kodowania modułu:
322[15].O1
322[15] - symbol cyfrowy dla zawodu: terapeuta zaj

ciowy

O1 - pierwszy moduł ogólnozawodowy: Podstawy działalno

usługowej

Przykładowy zapis kodowania jednostki modułowej:
322[15].O1.02
322[15] - symbol cyfrowy dla zawodu - terapeuta zaj

ciowy

O1 -

pierwszy

moduł

ogólnozawodowy:

Podstawy

działalno

usługowej

02 -

druga jednostka modułowa wyodr

bniona w module O1:

Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie
zdrowia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

I. Zało

enia programowo-organizacyjne kształcenia

w zawodzie

1. Opis pracy w zawodzie

Typowe stanowiska pracy

Absolwent szkoły kształc

cej w zawodzie terapeuta zaj

ciowy mo

podejmowa

prac

−

oddziałach szpitalnych rehabilitacji leczniczej: ortopedycznych,

neurologicznych, geriatrycznych, dzieci

cych, psychiatrycznych,

−

psychiatrycznych oddziałach dziennych,

−

sanatoriach,

−

warsztatach terapii zaj

ciowej,

−

stacjonarnych domach pomocy społecznej,

−

dziennych domach pomocy społecznej,

−

klubach seniora,

−

rodowiskowych domach pomocy społecznej,

−

wietlicach terapeutycznych,

−

hospicjach,

−

zakładach opieku

czo-leczniczych,

−

zakładach piel

gnacyjno-opieku

czych,

−

szkołach specjalnych.

Zadania zawodowe

Absolwent szkoły kształc

cej w zawodzie terapeuta zaj

ciowy

powinien by

przygotowany do wykonywania nast

puj

cych zada

zawodowych:

−

planowania

indywidualnego

grupowego

programu

terapii

dostosowanej do stanu zdrowia, potrzeb i zainteresowa

pacjenta,

−

prowadzenia

terapii

zaj

ciowej

ród

osób

chorych

i niepełnosprawnych,

−

wykorzystywania w pracy z podopiecznym ró

nych metod terapii

zaj

ciowej,

−

organizowania zaj

ęć

terapeutycznych w celu poprawy sprawno

ci,

zwi

kszenia zakresu ruchów, siły mi

ęś

ni oraz kondycji psychicznej

pacjentów,

−

prowadzenia

działa

zmierzaj

cych

integracji

społecznej

i zawodowej podopiecznego,

−

monitorowania przebiegu terapii zaj

ciowej,

−

komunikowania si

z pacjentem, jego rodzin

i członkami zespołu

terapeutycznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Umiej

tno

ci zawodowe

W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umie

−

komunikowa

z pacjentem i jego rodzin

−

ocenia

sytuacj

społeczn

chorych,

−

okre

wpływ

rodowiska społecznego na osoby niepełnosprawne,

−

wyja

nia

budow

i czynno

ci układów oraz narz

dów organizmu

człowieka,

−

charakteryzowa

procesy patologiczne,

−

ocenia

sytuacj

zdrowotn

pacjenta,

−

okre

procesy chorobowe prowadz

ce do chorób przewlekłych,

−

planowa

i prowadzi

prac

indywidualn

i grupow

−

motywowa

osoby niepełnosprawne do udziału w leczeniu

i rehabilitacji,

−

rozwi

zywa

trudne sytuacje społeczne,

−

projektowa

, organizowa

i prowadzi

pracowni

terapii zaj

ciowej,

−

wykorzystywa

w pracy z podopiecznymi metody i formy terapii

zaj

ciowej,

−

organizowa

w ramach terapii imprezy towarzyskie, zaj

cia sportowe,

wycieczki, turnusy rehabilitacyjne,

−

uczy

w ramach terapii krawiectwa, dziewiarstwa, tkactwa i innych

rzemiosł oraz prowadzenia gospodarstwa domowego,

−

uczy

podopiecznych wykonywania prostych i zło

onych czynno

ycia codziennego,

−

motywowa

podopiecznych do udziału w terapii indywidualnej

i grupowej,

−

tworzy

klimat i atmosfer

do pracy twórczej w grupie podopiecznych,

−

dobiera

prac

według

wieku,

stanu

zdrowia,

potrzeb

i zainteresowa

pacjentów,

−

projektowa

i modyfikowa

rodowisko materialne do rodzaju

niepełnosprawno

ci i potrzeb niepełnosprawnego lub pacjenta,

−

promowa

zdrowy styl

ycia,

−

prowadzi

dokumentacj

terapeutyczn

−

współpracowa

członkami

zespołu

terapeutycznego

i rehabilitacyjnego w zakresie planowania i realizacji terapii
zaj

ciowej,

−

korelowa

działania

terapeutyczne

działaniami

leczniczo-

rehabilitacyjnymi,

−

udziela

pierwszej pomocy,

−

nadzorowa

prac

w pracowni i w warsztatach terapii zaj

ciowej,

−

przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

organizowa

stanowiska pracy terapeuty zaj

ciowego zgodnie

z wymaganiami ergonomii,

−

gospodarowa

racjonalnie materiałami i sprz

tem u

ywanym

w terapii zaj

ciowej,

−

korzysta

z ró

nych

ródeł informacji w celu doskonalenia

umiej

tno

ci zawodowych,

−

post

powa

zgodnie z zasadami etyki,

−

stosowa

przepisy

prawa

dotycz

wykonywanych

zada

zawodowych,

−

stosowa

przepisy prawa dotycz

ce działalno

ci gospodarczej.

2. Zalecenia dotycz

ce organizacji procesu dydaktyczno-

wychowawczego

Podstawowym celem kształcenia w zawodzie terapeuta zaj

ciowy,

jest przygotowanie absolwenta do prowadzenia terapii zaj

ciowej

z osobami niepełnosprawnymi i chorymi w ró

nym wieku.

Proces kształcenia według modułowego programu nauczania dla

zawodu terapeuta zaj

ciowy mo

e by

realizowany w szkole policealnej,

przeznaczonej wył

cznie dla młodzie

Program nauczania obejmuje kształcenie ogólnozawodowe oraz

zawodowe.

Kształcenie

ogólnozawodowe

zapewnia

orientacj

w zawodzie oraz umo

liwia ewentualn

zmian

zawodu na pokrewny.

Kształcenie zawodowe ma na celu przygotowanie absolwenta do

wykonywania

zada

zawodowych

typowych

dla

zawodu

stanowiskach pracy.

Tre

ci programowe modułów i jednostek modułowych opracowano

zgodnie z obowi

zuj

metodologi

konstruowania modułowego

programu nauczania. Moduły zostały wyodr

bnione na podstawie

logicznych zwi

zków i zale

ci mi

dzy zadaniami i umiej

tno

ciami

zawodowymi. W modułach kształcenia w zawodzie wyodr

bniono

jednostki modułowe. Realizacja celów kształcenia modułów i jednostek
modułowych zapewnia opanowanie umiej

tno

ci umo

liwiaj

cych

wykonywanie okre

lonego zakresu pracy. Ogólne i szczegółowe cele

kształcenia wynikaj

z podstawy programowej kształcenia w zawodzie

terapeuta zaj

ciowy. Czynnikiem sprzyjaj

cym nabywaniu umiej

tno

zawodowych jest wykonywanie

wicze

okre

lonych w programach

jednostek modułowych. Ich tematyka mo

e by

poszerzona przez

nauczyciela realizuj

cego program.

Tre

ci programowe zawarte s

w pi

ciu modułach: dwóch

ogólnozawodowych i trzech zawodowych.

Programy nauczania modułów ogólnozawodowych powinny by

realizowane w pierwszej kolejno

ci.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 322[15].O1 - Podstawy działalno

ci usługowej - składa si

z pi

ciu jednostek modułowych. Ogólnozawodowe tre

ci programowe

jednostek obejmuj

tematyk

dotycz

: stosowania przepisów

bezpiecze

stwa i higieny pracy, stosowania przepisów prawa i zasad

ekonomiki w ochronie zdrowia, nawi

zywania kontaktów społecznych,

prowadzenia działa

profilaktycznych i promocji zdrowia, korzystania

z programów komputerowych wspomagaj

cych działania terapeutyczne.

Moduł 322[15].O2 - Rozwój osobowy i biologiczny człowieka -składa

z pi

ciu jednostek modułowych obejmuj

cych tematyk

dotycz

psychospołecznych aspektów rozwoju człowieka, diagnozowania
problemów i potrzeb pacjenta, analizowania funkcji organizmu zdrowego
człowieka, analizowania procesów patologicznych wyst

puj

cych

obr

bie

układów

narz

dów,

rozpoznawania

objawów

niepełnosprawno

ci podopiecznego.

Moduł 322[15].Z1 - Podstawy kompleksowej rehabilitacji - składa si

z pi

ciu jednostek modułowych obejmuj

cych tre

ci dotycz

ce,

dobierania zabiegów rehabilitacyjnych do mo

liwo

ci i potrzeb pacjenta,

posługiwania si

sprz

tem rehabilitacyjnym, stosowania zabiegów

kinezyterapeutycznych i fizykoterapeutycznych, usprawniania pacjenta
oraz posługiwania si

zykiem obcym zawodowym.

Moduł 322[15].Z2 - Indywidualna i grupowa terapia zaj

ciowa - składa

z siedmiu jednostek modułowych, które zawieraj

tre

ci dotycz

ce:

rodzajów

działalno

terapeutycznej,

organizowania

pracy

w pracowni terapii zaj

ciowej, wykonywania prac plastyczno-

technicznych, opracowywania diagnozy terapeutycznej, projektowania
indywidualnej i grupowej terapii zaj

ciowej, prowadzenia indywidualnej

i grupowej terapii zaj

ciowej, oceniania i dokumentowania działa

terapeutycznych.

Moduł 322[15].Z3 - Praktyka zawodowa - składa si

z dwóch

jednostek modułowych obejmuj

cych tre

ci dotycz

ce prowadzenia

terapii indywidualnej i grupowej w placówkach pomocy społecznej
i prowadzenia terapii zaj

ciowej indywidualnej i grupowej w placówkach

ochrony zdrowia. W wyniku realizacji programu ucze

powinien umie

samodzielnie projektowa

i realizowa

działania terapeutyczne oraz

ocenia

ich wpływ na efekty terapii.

Wykaz modułów i jednostek modułowych zamieszczono w tabeli,

w której okre

lono czas przewidziany na ich realizacj

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wykaz modułów i jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Wykaz modułów i jednostek modułowych

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

Moduł 322[15].O1 - Podstawy działalno

ci usługowej

288

322[15].O1.01

Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

arowej, ochrony

rodowiska oraz udzielanie pierwszej pomocy

322[15].O1.02

Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia

322[15].O1.03 Nawi

zywanie kontaktów społecznych

322[15].O1.04

Prowadzenie działa

profilaktycznych i promocji

zdrowia

322[15].O1.05

Korzystanie z programów komputerowych
wspomagaj

cych działania terapeutyczne

Moduł 322[15].O2 - Rozwój osobowy i biologiczny człowieka

324

322[15].O2.01

Analizowanie psychospołecznych aspektów
rozwoju człowieka

322[15].O2.02 Diagnozowanie problemów i potrzeb pacjenta

322[15].O2.03

Analizowanie budowy i funkcji organizmu zdrowego
człowieka

100

322[15].O2.04

Analizowanie procesów patologicznych w obr

bie

układów i narz

dów

322[15].O2.05 Rozpoznawanie objawów niepełnosprawno

Moduł 322[15].Z1 - Podstawy kompleksowej rehabilitacji

352

322[15].Z1.01

Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do
mo

liwo

ci i potrzeb pacjenta

322[15]. Z1.02 Posługiwanie si

sprz

tem rehabilitacyjnym

322[15]. Z1.03

Stosowanie zabiegów kinezyterapeutycznych
i fizykoterapeutycznych

322[15]. Z1.04 Stosowanie metod usprawniania pacjenta

100

322[15]. Z1.05 Posługiwanie si

zykiem obcym zawodowym

Moduł 322[15].Z2 - Indywidualna i grupowa terapia zaj

ciowa

736

322[15].Z2.01 Planowania rodzajów działalno

ci terapeutycznej

322[15].Z2.02 Organizowanie pracy w pracowni terapii zaj

ciowej

100

322[15].Z2.03 Wykonywanie prac plastyczno - technicznych

210

322[15].Z2.04 Opracowywanie diagnozy terapeutycznej

322[15].Z2.05

Projektowanie indywidualnej i grupowej terapii
zaj

ciowej

110

322[15].Z2.06

Prowadzenie indywidualnej i grupowej terapii
zaj

ciowej

174

322[15].Z2.07

Ocenianie i dokumentowanie działa

terapeutycznych

Moduł 322[15].Z3 - Praktyka zawodowa

140

322[15].Z3.01

Prowadzenie terapii zaj

ciowej w placówkach

pomocy społecznej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

322[15].Z3.02

Prowadzenie terapii zaj

ciowej w placówkach

opieki zdrowotnej

Razem

1840

podstawie

wykazu

układu

jednostek

modułowych

w poszczególnych modułach opracowano dydaktyczn

map

programu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Dydaktyczna mapa programu

322[15].O2

322[15].O2.01

322[15].O2.02

322[15].O1.01

322[15].O1

322[15].O1.02

322[15].O1.03

322[15].O2.03

322[15].O2.04

322[15].O2.05

322[15].Z1.01

322[15]. Z1.02

322[15]. Z1

322[15].Z2

322[15]. Z1.03

322[15]. Z1.04

322[15].Z2.03

322[15].Z2.02

322[15].Z2.01

322[15].Z2.04

322[15].Z2.05

322[15].Z2.07

322[15].Z3.01

322[15].Z3

322[15].Z2.06

322[15].Z1.05

322[15].Z3.02

322[15].O1.04

322[15].O1.05

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Dydaktyczna mapa programu nauczania stanowi schemat powi

dzy modułami i jednostkami modułowymi oraz okre

la kolejno

ść

ich

realizacji. Na podstawie mapy ucze

e wybra

cie

kształcenia

w zale

ci od własnych predyspozycji, posiadanego do

wiadczenia

oraz dowodów potwierdzaj

cych opanowanie okre

lonej wiedzy

i umiej

tno

ci. Moduły ogólnozawodowe powinny by

realizowane

w pierwszej kolejno

ci, poniewa

tre

ci w nich zawarte stanowi

podstaw

merytoryczn

dla pozostałych modułów.

Realizacja programu nauczania mo

e odbywa

w kolejno

zgodnej z numeracj

modułów i jednostek modułowych. Zmiana

kolejno

ci realizacji programu modułów lub jednostek modułowych

powinna by

poprzedzona szczegółow

analiz

dydaktycznej mapy

programu nauczania oraz tre

ci jednostek modułowych, przy czym

nale

y pami

o zachowaniu korelacji tre

ci kształcenia.

Nauczyciele realizuj

cy modułowy program nauczania powinni

posiada

przygotowanie

zakresie

metodologii

kształcenia

modułowego, aktywizuj

cych metod nauczania, pomiaru dydaktycznego

oraz projektowania i opracowywania pakietów edukacyjnych.

Nauczyciel kieruj

cy procesem kształcenia powinien udziela

uczniom

pomocy w rozwi

zywaniu problemów zwi

zanych z realizacj

zada

sterowa

tempem pracy uczniów z uwzgl

dnieniem ich mo

liwo

i umiej

tno

ci. Powinien równie

rozwija

zainteresowanie zawodem,

wskazywa

liwo

ci dalszego kształcenia i doskonalenia umiej

tno

zawodowych oraz kształtowa

żą

dane w zawodzie cechy osobowo

uczniów, takie jak: odpowiedzialno

ść

, obowi

zkowo

ść

yczliwo

ść

i opieku

czo

ść

, poszanowanie godno

ci osobistej drugiego człowieka,

uczciwo

ść

, samodzielno

ść

, odporno

ść

na stres, twórcze rozwi

zywanie

problemów oraz współdziałanie w zespole.

Podczas realizacji programu zaleca si

stosowanie aktywizuj

cych

metod nauczania, takich jak: dyskusja dydaktyczna, metoda inscenizacji,
metoda tekstu przewodniego, metoda przypadków, metoda sytuacyjna,
metoda projektów oraz

wicze

praktycznych. Wskazane jest

wykorzystywanie filmów dydaktycznych, organizowanie wycieczek do
zakładów opieki zdrowotnej oraz warsztatów terapii zaj

ciowej.

W procesie realizacji programu nale

y eksponowa

samokształcenie

i korzystanie z ró

nych

ródeł informacji: literatury zawodowej,

podr

czników, przepisów prawnych, poradników, Internetu.

Prowadzenie zaj

ęć

aktywizuj

cymi metodami nauczania wymaga

przygotowania materiałów dydaktycznych, takich jak: tekst przewodni,
instrukcje do metody projektów, przewodniki do samokształcenia,
instrukcje do wykonywania

wicze

, instrukcje stanowiskowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W procesie realizacji programu nale

y korzysta

z urz

dze

elektronicznych

informatycznych

oraz

oprogramowania

wspomagaj

cego realizacj

zada

terapeutycznych.

Kształtowanie umiej

tno

ci praktycznych powinno odbywa

odpowiednio wyposa

onych stanowiskach, w warunkach rzeczywistych

i symulowanych.

Tre

ci programowe jednostek modułowych zawieraj

wiczenia,

których

wykonywanie

celu

kształtowanie

umiej

tno

zawodowych i doskonalenie umiej

tno

ci ponadzawodowych, takich jak:

−

wyszukiwanie i przetwarzanie informacji,

−

integrowanie ró

nych zakresów wiedzy,

−

rozwi

zywanie problemów i uzasadnianie decyzji,

−

prezentowanie wniosków i wyników bada

Istotnym elementem organizacji procesu dydaktycznego jest

sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów. Proces

sprawdzania i oceniania powinien obejmowa

zarówno diagnoz

poziomu umiej

tno

ci uczniów, jak i rozpoznawanie trudno

w realizacji celów kształcenia.

Zaleca si

prowadzenie bada

diagnostycznych, kształtuj

cych

i sumuj

cych.

Badania diagnostyczne maj

na celu dokonanie oceny zakresu

wiedzy i umiej

tno

ci uczniów w pocz

tkowej fazie kształcenia.

Badania kształtuj

ce prowadzone w trakcie realizacji programu maj

na celu dostarczanie bie

żą

cych informacji o efektywno

ci nauczania-

uczenia si

. Informacje uzyskane w wyniku bada

pozwalaj

dokonanie niezb

dnych korekt w procesie kształcenia.

Badania sumuj

ce prowadzane s

na zako

czenie realizacji

programów jednostek modułowych i informuj

o poziomie przyswojenia

wiedzy i umiej

tno

ci przez uczniów.

Ocenianie powinno u

wiadamia

uczniowi poziom jego osi

gni

ęć

w stosunku do wymaga

edukacyjnych, motywowa

do systematycznej

pracy oraz wdra

do samooceny i samokontroli. Ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno by

realizowane przy pomocy sprawdzianów ustnych,

pisemnych, praktycznych, testów osi

gni

ęć

szkolnych oraz obserwacji

czynno

ci ucznia podczas wykonywania

wicze

. Prowadzenie pomiaru

dydaktycznego wymaga okre

lenia kryteriów i norm oceniania,

opracowania testów osi

gni

ęć

szkolnych ucznia, arkuszy obserwacji

i arkuszy oceny post

pów.

W procesie sprawdzania i oceniania osi

gni

ęć

uczniów nale

stosowa

obowi

zuj

skal

ocen.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kształcenie w zawodzie terapeuta zaj

ciowy wymaga zapewnienia

odpowiednich warunków technicznych i dydaktycznych do realizacji
programu nauczania.

Zaj

cia powinny by

realizowane w nast

puj

cych pomieszczeniach

dydaktycznych:

−

pracowni umiej

tno

ci społecznych,

−

pracowni higieny osobistej i gospodarstwa domowego,

−

pracowni kroju i szycia,

−

pracowni r

kodzieła,

−

pracowni kulinarnej,

−

pracowni organizacji czasu wolnego,

−

pracowni artterapii,

−

pracowni komputerowej.

Szkoła

posiada

równie

pracownie

zaj

ęć

fakultatywnych, w szczególno

ci: introligatorsk

, wyrobów z drewna,

wyrobów z metalu oraz ze skóry, wikliniarsk

, ceramiczn

Zaleca si

, aby zaj

cia odbywały si

w grupach do 15 osób,

z podziałem na zespoły 3-4 osobowe. Formy organizacyjne pracy
uczniów wynikaj

z doboru materiału i metod nauczania.

W trosce o jako

ść

kształcenia konieczne s

systematyczne działania

szkoły polegaj

ce na:

−

organizowaniu zaplecza technicznego, umo

liwiaj

cego wykonanie

obudowy dydaktycznej programu,

−

doskonaleniu nauczycieli w zakresie metodologii kształcenia

modułowego,

aktywizuj

cych

metod

nauczania,

pomiaru

dydaktycznego oraz projektowania pakietów edukacyjnych.
Kształcenie zawodowe powinno odbywa

we współpracy

z zakładami opieki zdrowotnej, placówkami pomocy społecznej oraz
warsztatami terapii zaj

ciowej posiadaj

cymi nowoczesne wyposa

enie

i mo

liwo

ść

stosowania ró

nych metod i technik terapii zaj

ciowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

II. Plan nauczania

PLAN NAUCZANIA
Szkoła policealna
Zawód: terapeuta zaj

ciowy 322[15]

Podbudowa programowa: szkoła daj

ca wykształcenie

rednie

Lp.

Obowi

zkowe

zaj

cia edukacyjne

Dla młodzie

Liczba godzin

tygodniowo

w dwuletnim okresie

nauczania

Semestry I - IV

1. Podstawy działalno

ci usługowej

2. Rozwój osobowy i biologiczny człowieka

3. Podstawy kompleksowej rehabilitacji

4. Indywidualna i grupowa terapia zaj

ciowa

Razem

Praktyka zawodowa: 4 tygodnie w semestrze IV

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

III. Moduły kształcenia w zawodzie

Moduł 322[15].O1

Podstawy działalno

ci usługowej

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska,

−

przewidywa

i zapobiega

zagro

eniom w

rodowisku pracy,

−

analizowa

przepisy prawa dotycz

ce pracy z pacjentem i pracy

terapeuty zaj

ciowego,

−

stosowa

metody komunikowania si

z pacjentami,

−

promowa

zdrowy styl

ycia w kontaktach z klientami,

−

stosowa

zasady profilaktyki w

rodowisku pracy,

−

udziela

pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy,

−

wykorzystywa

specjalistyczne programy komputerowe podczas

wykonywania zada

zawodowych,

−

korzysta

z wyników bada

naukowych i upowszechnia

je w ramach

działalno

ci zawodowej.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

322[15].O1.01

Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

arowej, ochrony

rodowiska oraz udzielanie pierwszej pomocy

322[15].O1.02

Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia

322[15].O1.03 Nawi

zywanie kontaktów społecznych

322[15].O1.04

Prowadzenie działa

profilaktycznych i promocji

zdrowia

322[15].O1.05

Korzystanie z programów komputerowych
wspomagaj

cych działania terapeutyczne

Razem

288

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Aronson E., Wilson T. D., Alert R. M.: Psychologia społeczna, Serce
i umysł. Zysk i Ska, Pozna

1997

Bishop G. D.: Psychologia zdrowia pod red. J. Karskiego. Promocja
zdrowia. SANMEDIA, Warszawa 2000
Boraty

ski J., Dudek B., G. Morkis.: Obsługa klienta. Prawo pracy.

Higiena pracy. WSiP, Warszawa 2003
Borecka J.: Biblioterapia - skrypt dla studentów. Wy

sza Szkoła

Zawodowa w Wałbrzychu, Wałbrzych 2001
Chwierut S., Kulis M., Wójcik D.: Elementy zarz

dzania finansowego

w ochronie zdrowia. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”,
Kraków 2000
Getzen T.: Ekonomika zdrowia. PWN, Warszawa 2000
Guide, Practical Medical English, PZWL, Warszawa 2002
Jasi

ska B.,Ja

lan J., Woytowicz-Neyman M.: J

zyk angielski.

Repetytorium gramatyki z

wiczeniami. PWN, Warszawa 1994

Kadusan

H.,

Schaefer

Ch.:

Techniki

terapeutyczne,

Zabawa

w psychoterapii, GWP, Gda

sk 2002

Kenrick D.T., Neuberg S.L., Cialdini L.B.: Psychologia społeczna. GWP,
Gda

sk 2002

Konieczna E. J.: Arteterapia w teorii i praktyce. Impuls, Kraków, 2003

322[15].O1.04

Prowadzenie działa

profilaktycznych

i promocji zdrowia

322[15].O1.05

Korzystanie z programów

komputerowych

wspomagaj

cych działania

terapeutyczne

322[15].O1.01

Stosowanie przepisów

bezpiecze

stwa i higieny

pracy, ochrony

przeciwpo

arowej, ochrony

rodowiska oraz udzielanie

pierwszej pomocy

322[15].O1

Podstawy działalno

ci usługowej

322[15].O1.02

Stosowanie przepisów prawa

i zasad ekonomiki w ochronie

zdrowia

322[15].O1.03

Nawi

zywanie kontaktów

społecznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kozaczuk L.: Terapia zaj

ciowa w Domu Pomocy Społecznej,

Spółka z oo, Katowice 1999
Krotochwil S.: Psychoterapia, PWN, Warszawa 1985
Mierzejewska-Majcherek J.: Podstawy ekonomii. Centrum Doradztwa
i Informacji. Difin, Warszawa 2003
Mika S.: Psychologia społeczna, PWN, Warszawa 1987
Milanowska K.: Techniki terapii zaj

ciowej. PZWL, Warszawa 1987

Oster G.P., Goud D.: Rysunek w psychoterapii. GWP, Gda

sk 2002

Sawicka

K.:

Socjoterapia.

Centrum

Metodyczne

Pomocy

Psychologiczno-Pedagogicznej, Warszawa 1998
Podr

czny słownik medyczny angielsko-polski i polsko-angielski, PZWL,

Warszawa 2002
Sobiecki

R.:

red.:

Podstawy

przedsi

biorczo

pytaniach

i odpowiedziach. Centrum Doradztwa i Informacji. Difin, Warszawa 2003
Trocki M.: red: Nowoczesne zarz

dzanie w opiece zdrowotnej. Instytut

Przedsi

biorczo

ci i Samorz

dno

ci, Warszawa 2002

Titkow A.: Zachowania i postawy wobec zdrowia i choroby. PWN,
Warszawa, 1983
Warner T.: Umiej

tno

ci w komunikowaniu si

. Astrum, Warszawa 1983

Kodeks cywilny. Kodeks pracy.

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].O1.01
Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpo

arowej, ochrony

rodowiska oraz udzielanie pierwszej pomocy

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska,

−

zanalizowa

przepisy prawa dotycz

ce obowi

zków pracodawcy

i pracownika w zakresie bezpiecze

stwa i higieny pracy,

−

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

rozpozna

zagro

enia dla zdrowia i

ycia wyst

puj

ce w

rodowisku

pracy,

−

przewidzie

zagro

enia, jakie mog

wyst

w czasie prowadzenia

terapii zaj

ciowej i przeciwdziała

im,

−

okre

skutki działania czynników szkodliwych w

rodowisku pracy,

−

dobra

rodki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy,

−

zapewni

porz

dek i estetyk

w miejscu pracy,

−

usun

ąć

czynniki szkodliwe wyst

puj

ce w

rodowisku pracy,

−

zastosowa

podr

czny sprz

t oraz

rodki ga

nicze, zgodnie

z przepisami ochrony przeciwpo

arowej,

−

post

zgodnie z instrukcj

przeciwpo

arow

w sytuacji zagro

enia

arowego lub wyst

pienia po

aru,

−

oceni

stopie

zagro

enia

ycia osoby poszkodowanej w wypadku,

−

ustali

sposób udzielania pierwszej pomocy,

−

wykona

zabiegi resuscytacyjne zgodnie z procedur

udzielania

pierwszej pomocy,

−

udzieli

pierwszej pomocy w przypadkach nagłych, urazowych

i nieurazowych, zagra

cych

yciu poszkodowanego.

2. Materiał nauczania

Bezpiecze

stwo i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej oraz

Ochrony

rodowiska w placówkach ochrony zdrowia i pomocy

społecznej.
Wymagania ergonomii na stanowisku pracy.
Prawna ochrona pracy oraz

rodowiska.

Zagro

enia w

rodowisku pracy, klasyfikacja czynników szkodliwych.

Zagro

enia

ycia i zdrowia pracownika.

Odpowiedzialno

ść

za naruszenie przepisów i zasad bezpiecze

stwa

i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Metody i

rodki zapobiegaj

ce szkodliwym czynnikom w miejscu pracy.

rodki ochrony indywidualnej.

Profilaktyczna opieka lekarska.
Ocena stanu zagro

enia

ycia.

Organizacja pierwszej pomocy.
Metody post

powanie w razie wypadku, zagro

enia po

arowego

i po

aru.

Standardy post

powania podczas udzielania pierwszej pomocy

w nagłych stanach, urazowych i nieurazowych.

wiczenia

•

Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii.

•

Dobieranie

rodków ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej

pracy.

•

Opracowywanie planu i przeprowadzanie kontroli zagro

w miejscu

pracy.

•

Stosowanie podr

cznego sprz

tu i

rodków ga

niczych do gaszenia

ogniska po

aru.

•

Ocenianie stanu osoby poszkodowanej w wypadku.

•

Nakładanie opatrunku na ró

ne cz

ęś

ci ciała.

•

Tamowanie krwotoków z rany i z nosa.

•

Unieruchamianie złama

w obr

bie ko

czyny górnej i ko

czyny

dolnej.

•

Udzielanie pierwszej pomocy w urazach kr

gosłupa.

•

Udzielanie pierwszej pomocy w przypadku omdlenia.

•

Układanie osoby poszkodowanej w pozycji ustalonej.

•

Udra

nianie dróg oddechowych.

•

Wykonywanie sztucznego oddychania oraz po

redniego masa

serca na fantomie osoby dorosłej i dziecka.

•

Kompletowanie wyposa

enia apteczki pierwszej pomocy.

rodki dydaktyczne

Tablice pogl

dowe.

Instrukcje i regulaminy: obsługi sprz

tu, bezpiecze

stwa pracy i ochrony

przeciwpo

arowej, przydziału odzie

y i

rodków ochrony indywidualnej,

ewakuacji w zakładzie pracy.
Plan ewakuacji w zakładzie pracy.
Wykaz obowi

zków pracodawcy i pracowników dotycz

cych higieny

pracy i bezpiecze

stwa przeciwpo

arowego.

Kodeks pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Instrukcja post

powania w czasie po

aru oraz w razie ewakuacji

zakładu.
Algorytm post

powania w razie wypadku.

Filmy instrukta

owe: „Sprz

t i

rodki ga

nicze”, „Na ratunek”.

rodki ochrony indywidualnej.

Sprz

t ga

niczy.

Apteczka pierwszej pomocy.
Teksty przewodnie do

wicze

Albumy, zdj

cia, ryciny.

Foliogramy dotycz

ce procedur udzielania pierwszej pomocy.

Prezentacja multimedialna ”Zabiegi ratuj

ycie”.

Fantom człowieka do

wicze

z zakresu udzielania pierwszej pomocy.

Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu nauczania jednostki modułowej jest

kształtowanie umiej

tno

ci w zakresie: przestrzegania przepisów

bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo

arowej i ochrony

rodowiska,

rozpoznawania

ródeł

czynników

zagra

cych

bezpiecze

stwu i zdrowiu w miejscu pracy, reagowania w sytuacjach

zagro

enia

ycia i zdrowia, dobierania

rodków ochrony indywidualnej,

przestrzegania procedur w sytuacjach zagro

enia

ycia i udzielania

pierwszej pomocy, prezentowania gotowo

ci do udzielania pomocy oraz

przyj

cia odpowiedzialno

ci za bezpiecze

stwo własne i podopiecznych

w miejscu pracy i w czasie udzielania pomocy.

Zaj

cia

powinny

prowadzone

aktywizuj

cymi

metodami

nauczania, takimi jak: wykład konwersatoryjny, dyskusja dydaktyczna,
metoda

inscenizacji,

metoda

sytuacyjna,

metoda

przypadków, przewodniego tekstu, pokaz z obja

nieniem i

wiczenia

praktyczne.

wiczenia powinny odbywa

w grupach do 15 osób. Ka

dy ucze

powinien wykona

samodzielnie

wiczenia zwi

zane ze stosowaniem

podr

cznego sprz

tu ga

niczego oraz dobieraniem

rodków ochrony

indywidualnej. Szczególn

uwag

nale

y zwróci

na samodzielne

wykonywanie

wicze

z zakresu udzielania pierwszej pomocy oraz

prowadzenia resuscytacji w sytuacjach zagro

enia

ycia.

Bardzo wa

ne jest równie

kształtowanie postawy odpowiedzialno

ci,

sumienno

ci i współdziałania w grupie w trakcie wykonywania

wicze

Zaleca si

stosowanie ró

nych

rodków dydaktycznych, jak: tablice,

modele, fantomy, zestawy prze

roczy, filmy dydaktyczne, których

zastosowanie w trakcie zaj

ęć

wpływa na rozwój samodzielnego my

lenia

i efektywnego działania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzenie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno

odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Kryteria oceniania powinny uwzgl

dnia

zaplanowane w programie cele

kształcenia.

W procesie oceniania osi

gni

ęć

edukacyjnych zaleca si

stosowanie:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji czynno

ci ucznia podczas wykonywania

wicze

Podczas obserwacji nale

y zwróci

uwag

na:

−

stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska,

−

rozpoznawanie

ródeł i czynników zagra

cych bezpiecze

stwu

i zdrowiu w miejscu pracy,

−

dobieranie

rodków ochrony indywidualnej,

−

skuteczne reagowanie w sytuacjach zagro

enia

ycia i zdrowia

człowieka,

−

udzielanie pierwszej pomocy w stanach zagro

enia

ycia.

W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod

sprawdzania osi

gni

ęć

ucznia stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].O1.02
Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

rozró

normy prawne i przepisy prawa,

−

zinterpretowa

przepisy prawa cywilnego, rodzinnego i opieku

czego

oraz prawa pracy i prawa o ubezpieczeniach społecznych,

−

posłu

ustaw

o pomocy społecznej, o ochronie zdrowia

psychicznego, o rehabilitacji i zatrudnieniu osób niepełnosprawnych
oraz o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,

−

zastosowa

przepisy ustawy o zakładach opieki zdrowotnej,

−

poinformowa

pacjenta o podstawach prawnych ubezpiecze

społecznych i pomocy społecznej,

−

zastosowa

przepisy o prawach człowieka,

−

wyja

zasady funkcjonowania mechanizmu rynkowego we

współczesnej gospodarce,

−

scharakteryzowa

system organizacyjny ochrony zdrowia,

−

wskaza

ródła i sposoby finansowania

wiadcze

zdrowotnych,

−

okre

zakres

wiadcze

w ramach powszechnego ubezpieczenia

zdrowotnego,

−

wyja

specyfik

rynku

wiadcze

zdrowotnych,

−

wskaza

czynniki wpływaj

ce na popyt i poda

wiadcze

zdrowotnych,

−

oceni

jako

ść

wiadczonych usług medycznych,

−

rozró

rodzaje kontraktów na

wiadczenie usług medycznych,

−

sklasyfikowa

koszty

wiadczenia usług zdrowotnych,

−

zastosowa

przepisy prawa dotycz

ce działalno

ci zawodowej,

−

zastosowa

przepisy prawa dotycz

ce działalno

ci gospodarczej.

2. Materiał nauczania

Przedmiot i

ródła prawa.

Normy prawne i przepisy prawa.
Prawo i inne systemy normatywne.
Odpowiedzialno

ść

cywilna i karna.

Podstawy prawne funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej, pomocy
społecznej i płatnika.
Organizacja i zakres ubezpiecze

społecznych.

Finansowanie

wiadcze

zdrowotnych.

System ubezpiecze

zdrowotnych w Polsce.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Pacjent jako podmiot prawa.
Rynek

wiadcze

zdrowotnych.

Cechy rynku usług medycznych.
Czynniki kształtuj

ce popyt na

wiadczenia zdrowotne.

Zapewnienie jako

ci w usługach medycznych.

Rodzaje kontraktów na usługi medyczne.
Koszty w zakładach opieki zdrowotnej.
Wybrane zagadnienia prawa gospodarczego.
Przepisy o zamówieniach publicznych.
Przepisy prawa dotycz

ce działalno

ci zawodowej.

wiczenia

•

Interpretowanie norm i przepisów prawa dotycz

cych

wiadcze

zdrowotnych.

•

Analizowanie aktów prawnych dotycz

cych rehabilitacji i zatrudnienia

osób niepełnosprawnych, zdrowia psychicznego i praw człowieka.

•

Rozwi

zywanie

symulowanych

problemów

wykorzystaniem

przepisów prawa.

•

Dobieranie podstawy prawnej do rozwi

zania okre

lonej sytuacji

prawnej lub problemu.

•

Analizowanie praw i obowi

zków pracownika i pracodawcy na

podstawie Kodeksu pracy.

•

Prowadzenie analizy systemu finansowania ochrony zdrowia

i pomocy społecznej w Polsce.

•

Okre

lanie cech rynku usług medycznych.

•

Interpretowanie przepisów prawa gospodarczego.

•

Okre

lanie czynników kształtuj

cych poda

i popyt na usługi

medyczne.

•

Opracowywanie oferty na usługi medyczne i opieku

cze.

rodki dydaktyczne

Kodeks pracy. Kodeks post

powania administracyjnego.

Teksty ustaw o pomocy społecznej, o rehabilitacji i zatrudnieniu osób
niepełnosprawnych, o ochronie zdrowia psychicznego, o zakładach
opieki zdrowotnej, o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym,
o ochronie danych osobowych.
Rocznik statystyczny.
Pisma urz

dowe, umowy cywilnoprawne.

Baza informacji prawnej: płyty CD-ROM, Internet, serwis prawo
i zdrowie. Opisy przypadków. Foliogramy na temat systemu
organizacyjnego ochrony zdrowia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program nauczania jednostki modułowej obejmuje zintegrowane

tre

ci z zakresu ekonomii, ekonomiki, finansów i prawa, niezb

dne do

zrozumienia zasad funkcjonowania ochrony zdrowia w wymiarze
organizacyjnym i ekonomicznym.

Podczas realizacji programu jednostki modułowej, nale

y zwraca

uwag

na kształtowanie umiej

tno

ci analizowania i interpretowania

norm i przepisów prawa dotycz

cych spraw pacjenta oraz pracy

terapeuty zaj

ciowego. Wiedza z zakresu prawa jest niezb

dna do

uczestnictwa

yciu

społecznym,

wykonywania

obowi

zków

zawodowych i korzystania z praw człowieka i obywatela.

Realizuj

c program nale

y zwróci

uwag

na staranny dobór tre

kształcenia pod wzgl

dem ich u

yteczno

ci i praktycznego zastosowania

w pracy zawodowej.

Osi

gni

cie

zaplanowanych

celów,

wymaga

stosowania

nast

puj

cych metod nauczania - uczenia si

: dyskusji dydaktycznej,

metody sytuacyjnej, metody przypadków, metody projektów, wykładu
informacyjnego oraz

wicze

Zaj

cia edukacyjne nale

y prowadzi

w formie pracy zespołowej

i w grupach do 15 osób. Powinny odbywa

w pracowni wyposa

onej

w nowoczesne

rodki dydaktyczne oraz pracowni komputerowej. Nale

zapewni

uczniom korzystanie z podr

cznej biblioteczki wyposa

onej

w pozycje literatury z zakresu prawa, akty prawne, specjalistyczn

pras

Wskazane jest równie

organizowanie wycieczek do s

dów i organów

administracji publicznej oraz zakładów opieki zdrowotnej.

W procesie nauczania nale

y rozwija

motywacj

do samokształcenia

oraz kształtowa

cechy osobowo

ci, takie jak: staranno

ść

, dociekliwo

ść

odpowiedzialno

ść

, systematyczno

ść

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

ucznia nale

y prowadzi

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów i zgodnie
z obowi

zuj

skal

ocen.

W czasie kontroli i oceny nale

y sprawdza

umiej

tno

ci uczniów

w operowaniu zdobyt

wiedz

, zwraca

uwag

na merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi, wła

ciwe stosowanie poj

ęć

, poprawno

ść

wnioskowania.

W procesie oceniania osi

gni

ęć

edukacyjnych nale

y szczególnie

zwróci

uwag

na:

−

posługiwanie si

terminologi

z zakresu prawa i ekonomii,

−

interpretowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki obowi

zuj

cych

w działalno

ci zawodowej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

umiej

tno

ść

logicznego my

lenia,

−

samodzielno

ść

i poprawno

ść

wykonania

wicze

−

aktywno

ść

w czasie zaj

ęć

W procesie sprawdzania i oceniania osi

gni

ęć

uczniów zaleca si

stosowanie:

−

sprawdzianów pisemnych,

−

sprawdzianów ustnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji czynno

ci ucznia podczas wykonywania

wicze

W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod

sprawdzania osi

gni

ęć

ucznia stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].O1.03
Nawi

zywanie kontaktów społecznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

wyja

podstawowe poj

cia z zakresu psychologii ogólnej,

−

scharakteryzowa

procesy psychiczne, emocjonalne i motywacyjne,

−

okre

rol

procesów psychicznych w poznawaniu rzeczywisto

ci,

−

okre

znaczenie komunikacji w relacjach mi

dzyludzkich,

−

wyja

istot

komunikacji werbalnej i niewerbalnej,

−

oceni

liwo

ci komunikowania si

osób w podeszłym wieku,

−

scharakteryzowa

style porozumiewania si

−

okre

sposoby wyra

ania komunikatów niewerbalnych,

−

zastosowa

zasady skutecznego komunikowania si

−

zastosowa

techniki aktywnego słuchania,

−

okre

czynniki wpływaj

ce na proces komunikowania si

−

zachowa

asertywnie w relacjach z innymi lud

mi,

−

rozpozna

czynniki powoduj

ce konflikt,

−

rozwi

konflikty interpersonalne,

−

okre

zasady i warunki skutecznego negocjowania,

−

poradzi

sobie w trudnych sytuacjach zawodowych,

−

rozpozna

potrzeby pacjenta,

−

przewidzie

oczekiwania pacjenta,

−

porozumie

skutecznie z pacjentem,

−

rozpozna

przyczyny trudno

ci w komunikowaniu si

z pacjentem,

−

zastosowa

społecznie przyj

te normy etyczne,

−

opracowa

projekt powinno

ci terapeuty zaj

ciowego.

2. Materiał nauczania

Podstawowe poj

cia w psychologii.

Procesy psychiczne, emocjonalne i motywacyjne.
Rola procesów poznawczych w poznawaniu rzeczywisto

ci.

Klasyfikacja potrzeb.
Komunikacja interpersonalna.
Techniki komunikacji werbalnej, niewerbalnej.
Style i j

zyk komunikowania si

Aktywne słuchanie.
Informacje zwrotne.
Bariery w komunikowaniu si

Zachowania asertywne.
Sytuacje trudne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Istota konfliktu, sposoby rozwi

zywania konfliktu.

Negocjacje. Zasady etyki.

wiczenia

•

Analizowanie własnych potrzeb w zakresie stosowania i doskonalenia

umiej

tno

ci komunikowania si

•

Obserwowanie

interpretowanie

komunikatów

werbalnych

i niewerbalnych w warunkach symulowanych.

•

Prowadzenie rozmowy z zastosowaniem technik aktywnego

słuchania, takich jak: parafrazowanie, odzwierciedlanie, uogólnianie,
wyja

nianie.

•

Analizowanie zachowa

asertywnych na podstawie obejrzanego

filmu.

•

Prowadzenie rozmowy z pacjentem w sytuacji symulowanej.

•

Wyra

anie uczu

i emocji w trakcie rozmowy z pacjentem w sytuacji

symulowanej.

•

Rozpoznawanie stanu emocjonalnego obserwowanych osób.

•

Rozwi

zywanie

sytuacji

konfliktowych,

podstawie

opisu

przypadków.

rodki dydaktyczne

Opisy przypadków - komunikacji w relacji dorosły-dorosły, dorosły-
dziecko, komunikacja z osob

niesłysz

, niewidom

, głuchoniem

opis konfliktów.
Literatura - ksi

ąż

ki czasopisma.

Filmy dydaktyczne - j

zyk migowy.

Foliogramy na temat hierarchii potrzeb.
Nagrania audio i video dotycz

ce zasad komunikowania si

Techniczne

rodki kształcenia: radiomagnetofon, magnetowid, telewizor,

kasety audio i wideo, słuchawki, gło

niki, projektor, kamera.

Tablice i materiały biurowe.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest kształtowanie

umiej

tno

ci nawi

zywania kontaktów społecznych, rozpoznawania

indywidualnych ró

nic mi

dzy lud

mi, ze szczególnym uwzgl

dnieniem

osób niesłysz

cych, niewidomych, głuchoniemych, rozpoznawania

i rozwi

zywania konfliktów społecznych, rozpoznawania sytuacji

społecznych maj

cych wpływ na procesy psychiczne człowieka i jego

zachowanie oraz funkcjonowanie w

rodowisku pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podczas realizacji programu nale

y zwróci

uwag

na rozwijanie

zainteresowa

zawodowych oraz kształtowanie cech osobowo

szczególnie przydatnych w wykonywaniu zawodu, takich jak: otwarto

ść

wra

liwo

ść

, tolerancyjno

ść

, dokładno

ść

, odpowiedzialno

ść

yczliwo

ść

Osi

gni

cie zaplanowanych celów kształcenia umo

liwi stosowanie

aktywizuj

cych metod nauczania: dyskusji dydaktycznej, metody

przypadków i sytuacyjnej, inscenizacji, gier dydaktycznych oraz

wicze

Zaj

cia powinny by

prowadzone w atmosferze zaufania, otwarto

i partnerstwa. Uczenie si

umiej

tno

ci interpersonalnych nast

puje

poprzez uczestniczenie, prze

ywanie i odgrywanie ró

nych ról

w kontaktach z innymi lud

mi. Dlatego dominuj

metod

nauczania

powinny by

wiczenia prowadzone w grupach do 15 osób, z podziałem

na 2-3 osobowe zespoły. Praca w małych zespołach prowadzi do
wzajemnej

akceptacji,

empatii,

redukcji

uprzedze

oraz

odpowiedzialno

ci za wyniki uczenia si

Nauczyciel mo

e wykorzysta

wiczenia zawarte w programie, mo

równie

przygotowa

własne

wiczenia lub zaproponowane przez

uczniów. Uczniowie powinni mie

liwo

ść

korzystania z opisów

sytuacji opracowanych przez nauczyciela, zaczerpni

tych z literatury lub

z wybranych fragmentów filmu. Nale

y zaplanowa

wiczenia

stwarzaj

ce uczniom mo

liwo

ść

nabywania umiej

tno

ci: wzajemnego

poznawania si

, rozpoznawania potrzeb drugiego człowieka, budowania

zaufania, formułowania komunikatów werbalnych i niewerbalnych,
wyra

ania i przyjmowania krytyki oraz prowadzenia negocjacji

i prezentowania swoich pogl

dów.

Zaj

cia

edukacyjne

powinny

prowadzone

pracowni

umiej

tno

ci społecznych, w której istnieje mo

liwo

ść

dowolnego

ustawienia

stolików

oraz

zastosowania

odpowiednich

rodków

dydaktycznych. Nauczyciel powinien przestrzega

etycznych zasad

pracy z grup

z zachowaniem tajemnicy zawodowej.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie

osi

gni

ęć

uczniów

powinno

odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Kryteria oceniania powinny uwzgl

dnia

zaplanowane w programie

szczegółowe cele kształcenia.

Oceniaj

c umiej

tno

ci intelektualne i praktyczne ucznia nale

uwzgl

dnia

aktywno

ść

uczniów, kultur

osobist

i zawodow

odpowiedzialno

ść

za podj

te decyzje, punktualno

ść

, dokładno

ść

rzetelno

ść

zainteresowanie

wykonywan

prac

pracowito

ść

współprac

w zespole.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Oceny osi

gni

ęć

ucznia dokonuje si

na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji zachowania ucznia podczas wykonywania

wicze

Podczas obserwacji szczególn

uwag

nale

y zwraca

na:

−

przygotowanie uczniów do zaj

ęć

−

umiej

tno

ść

wyra

ania opinii i inscenizowania okre

lonych sytuacji,

−

stosowanie technik skutecznego komunikowania si

−

stosowanie technik aktywnego słuchania,

−

stosowanie technik zachowa

asertywnych,

−

umiej

tno

ść

prowadzenia negocjacji,

−

rozwi

zywanie sytuacji konfliktowych.

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod sprawdzania stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].O1.04
Prowadzenie działa

profilaktycznych i promocji

zdrowia

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

okre

znaczenie zdrowia dla jednostki, grupy społecznej

i społecze

stwa,

−

okre

czynniki warunkuj

ce utrzymanie zdrowia,

−

zidentyfikowa

czynniki zagra

ce zdrowiu,

−

dostrzec zwi

zek mi

dzy stylem

ycia człowieka a jego zdrowiem,

−

okre

rol

zachowa

prozdrowotnych,

−

scharakteryzowa

cele, zadania i kierunki działa

profilaktycznych,

−

okre

poziomy działa

profilaktycznych,

−

przygotowa

program edukacji zdrowotnej dla rodziny,

−

zaprezentowa

program zdrowego stylu

ycia,

−

przeciwdziała

zagro

eniom zdrowotnym,

−

zaprezentowa

wła

ciw

postaw

wobec własnego zdrowia i zdrowia

innych ludzi.

2. Materiał nauczania

Holistyczna koncepcja człowieka.
Podstawowe poj

cia: zdrowie, potrzeby zdrowotne, zachowania

zdrowotne, czynniki warunkuj

ce zdrowie i zagra

ce zdrowiu.

Modele zdrowia.

rodowisko a zdrowie człowieka.

Cele, zadania i kierunki działalno

ci profilaktycznej.

Elementy promocji zdrowia.
Metody edukacji zdrowotnej.
Zdrowy styl

ycia.

wiczenia

•

Rozpoznawanie czynników warunkuj

cych zdrowie i zagra

cych

zdrowiu.

•

Rozpoznawanie nieprawidłowo

ci w zakresie własnego stylu

ycia.

•

Opracowywanie programów edukacyjnych promuj

cych zdrowie.

•

Opracowywanie scenariusza zaj

ęć

na temat zdrowego stylu

ycia.

•

Prowadzenie zaj

ęć

edukacyjnych na temat zdrowego stylu

ycia.

•

Projektowanie działa

dotycz

cych profilaktyki uzale

nie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne

Tablice anatomiczne i atlasy anatomiczne.
Modele narz

dów.

Filmy dydaktyczne dotycz

ce profilaktyki uzale

nie

Prezentacje multimedialne CD/DVD.
Prze

rocza, foliogramy dotycz

ce programów profilaktycznych.

Materiały dydaktyczne: poradniki, przewodniki, ulotki, plakaty, broszury,
informatory.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program nauczania jednostki modułowej zawiera tre

ci dotycz

promocji zdrowia, edukacji zdrowotnej, profilaktyki oraz potrzeb
zdrowotnych człowieka.

Realizacja programu ma na celu zapoznanie uczniów z czynnikami

warunkuj

cymi utrzymanie zdrowia i szkodliwymi dla zdrowia oraz

kształtowanie przekona

prozdrowotnych.

Wiedza o zdrowiu i przekonania prozdrowotne ucznia stanowi

podstaw

do udzielania wsparcia i pomocy osobie niepełnosprawnej,

w jej d

ąż

eniu do uzyskania lepszej sprawno

ci i samodzielno

yciowej.

Program powinien by

realizowany w korelacji z programami

jednostek modułowych 322[15].O1.01 i 03.

W procesie nauczania nale

y dobiera

metody i

rodki dydaktyczne

zaplanowanych

celów

kształcenia.

Ró

norodno

ść

tre

programowych

wymaga

stosowania

metody

wykładu,

dyskusji

dydaktycznej, inscenizacji, metody przypadków oraz

wicze

Zaproponowane

programie

wiczenia

praktyczne

modyfikowa

lub uzupełnia

w zale

ci od potrzeb edukacyjnych.

Zaj

cia powinny by

prowadzone w 15 osobowych grupach,

z podziałem na 2-3 osobowe zespoły w warunkach symulowanych,
w pracowni dydaktycznej wyposa

onej w nowoczesne

rodki

dydaktyczne.

Uczniowie powinni samodzielnie przygotowa

i przeprowadzi

zaproponowane w programie jednostki modułowej

wiczenia pod

kierunkiem

nauczyciela.

Wskazane

jest

zorganizowanie

i przeprowadzenie zaj

ęć

z zakresu edukacji zdrowotnej w placówkach

ochrony zdrowia oraz pomocy społecznej.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów nale

y prowadzi

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów. Systematyczna

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

kontrola i ocena post

pów ucznia umo

liwi nauczycielowi dostosowanie

metod

nauczania,

organizacyjnych

form

pracy

oraz

rodków

dydaktycznych do mo

liwo

ci poznawczych uczniów.

Osi

gni

cia uczniów mo

na ocenia

przy pomocy:

−

sprawdzianów pisemnych i ustnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji czynno

ci uczniów podczas wykonywania

wicze

Podczas kontroli i oceny dokonywanej w formie ustnej nale

y zwraca

uwag

na operowanie zdobyt

wiedz

, merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi

i posługiwanie si

terminologi

z zakresu promocji zdrowia i profilaktyki.

Podczas obserwacji zachowania uczniów podczas wykonywania

wicze

nale

y zwróci

uwag

na:

−

aktywno

ść

ucznia na zaj

ciach,

−

przestrzeganie procedur obowi

zuj

cych w grupie,

−

nawi

zanie kontaktu z podopiecznym,

−

przygotowanie i zaprezentowanie scenariusza zaj

ęć

promuj

cych

zdrowie,

−

umiej

tno

ść

samooceny.

Obserwacje powinny by

prowadzone przy pomocy arkusza

obserwacji przygotowanego przez nauczyciela. Podstaw

do uzyskania

pozytywnej oceny powinno by

poprawne i samodzielne wykonanie

wicze

Na zako

czenie realizacji programu jednostki modułowej, proponuje

przeprowadzenie testu osi

gni

ęć

szkolnych.

W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod

sprawdzania osi

gni

ęć

uczniów stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].O1.05
Korzystanie z programów komputerowych
wspomagaj

cych działania terapeutyczne

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

skorzysta

z przegl

darek internetowych,

−

wyszuka

informacje w Internecie oraz skorzysta

z baz danych,

−

pozyska

multimedialne materiały ze stron internetowych,

−

zaprezentowa

i oceni

przydatno

ść

wyszukanych materiałów do

wspomagania działa

terapeutycznych,

−

zało

konta pocztowe,

−

skonfigurowa

konto pocztowe w wybranym programie pocztowym,

−

wysła

i odebra

wiadomo

ci pocztowe,

−

skonfigurowa

konto serwera grup dyskusyjnych,

−

ogłosi

wiadomo

ci na grupach dyskusyjnych,

−

wykorzysta

e-learning do przekazywania wiedzy podopiecznemu,

−

pozyska

obrazy przy pomocy aparatu cyfrowego,

−

zeskanowa

fotografie i obrazy,

−

zeskanowa

tekst z wykorzystaniem dowolnego programu OCR,

−

zainstalowa

i skorzysta

z nagrywarki płytek CD-RW,

−

skorzysta

z programu do obróbki zdj

ęć

−

zmontowa

filmy wideo przy pomocy dost

pnych programów,

−

poda

przykłady zastosowania prezentacji multimedialnej,

−

przygotowa

plan prezentacji multimedialnej,

−

zaprojektowa

prezentacje multimedialne wzbogacone wykresami,

grafik

, d

kami, filmami,

−

przygotowa

prezentacje przeno

ne i pokazy slajdów,

−

zastosowa

przepisy prawa autorskiego w przygotowywaniu

materiałów własnych.

2. Materiał nauczania

Gromadzenie i przetwarzanie informacji dost

pnych w Internecie.

Komunikowanie si

w sieci Internet.

Instalowanie i obsługa urz

dze

multimedialnych.

Przetwarzanie zgromadzonych materiałów i informacji.
Posługiwanie si

sieci

komputerow

Programy specjalistyczne.
Prawo autorskie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wiczenia

•

Przegl

danie i rejestrowanie stron WWW.

•

Wyszukiwanie informacji zwi

zanych z terapi

zaj

ciow

w sieci

Internet.

•

Gromadzenie i katalogowanie wyszukanych informacji.

•

Zakładanie i konfigurowanie konta pocztowego.

•

Wysyłanie i odbieranie wiadomo

ci pocztowej.

•

Konfigurowanie konta serwera grup dyskusyjnych i ogłaszanie

wiadomo

ci.

•

Korzystanie z zasobów e-learning do doskonalenia własnych

kompetencji.

•

Pozyskiwanie obrazów przy pomocy: aparatu cyfrowego, kamery,

skanera.

•

Skanowanie tekstu, fotografii, obrazu.

•

Instalowanie i korzystanie z nagrywarek CD/DVD R/RW.

•

Korzystanie z programów do obróbki zdj

ęć

i do montowania filmów

wideo.

•

Projektowanie i stosowanie prezentacji multimedialnych w pracy

terapeuty zaj

ciowego.

rodki dydaktyczne

Stanowiska komputerowe z dost

pem do Internetu.

Oprogramowanie komputerowe:

−

pakiet biurowy zawieraj

cy: edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny,

−

bazy danych, programy do prezentacji komputerowych,

−

programy do edycji WWW,

−

programy do grafiki komputerowej,

−

gry dydaktyczne,

−

encyklopedie, słowniki i inne czasopisma elektroniczne,

−

specjalistyczne

oprogramowanie,

wspomagaj

prac

z pacjentem/podopiecznym,

−

komunikatory internetowe,

−

przegl

darki internetowe,

−

programy pocztowe,

−

programy antywirusowe.

Gło

niki,

mikrofony,

drukarki,

skanery,

projektor

multimedialny

z ekranem, kamery internetowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu nauczania jednostki modułowej ma na celu

kształtowanie i doskonalenie umiej

tno

ci korzystania z technik

informatycznych w pracy zawodowej.

Realizuj

c program nale

y zwróci

uwag

na wykorzystanie

oprogramowania komputerowego do twórczej pracy człowieka zdrowego
oraz

tworzenia

warunków

nauki

pracy

podopiecznego

z okre

lonym deficytem sprawno

ciowym. Szczególnie wa

ne jest

przygotowanie ucznia do korzystania z komputera w celu aktywizowania
i usprawniania funkcji i czynno

ci psychicznych oraz systematycznego

aktualizowania

wiedzy

zarówno

terapeuty

zaj

ciowego

jak

i podopiecznego.

Zaj

cia powinny by

prowadzone z zastosowaniem metod

praktycznych: pokazu z obja

nieniem i

wicze

praktycznych.

Podczas wykonywania

wicze

uczniowie powinni korzysta

z programów ułatwiaj

cych podopiecznym kontakt z terapeut

zaj

ciowym i otaczaj

rzeczywisto

. Powinni równie

projektowa

programy

profilaktyczne

terapeutyczne,

scenariusze

zaj

ęć

edukacyjnych oraz wykorzysta

komputer jako narz

dzie terapeutyczne

dla podopiecznych z zaburzeniami mowy, słuchu oraz koordynacji
wzrokowo-ruchowej i orientacji przestrzennej.

Zaj

cia powinny by

prowadzone w pracowni komputerowej,

wyposa

onej

specjalistyczne

oprogramowanie,

multimedialne

programy edukacyjne oraz wybrane aplikacje u

ytkowe. Ka

dy ucze

powinien mie

zapewnione samodzielne stanowisko komputerowe ze

stałym dost

pem do sieci internetowej oraz mo

liwo

korzystania

z urz

dze

peryferyjnych.

Nauczyciel powinien na bie

żą

co obserwowa

prac

ucznia,

korygowa

bł

dy, udziela

instrukcji i porad.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

ucznia powinno odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Podstawowym sposobem sprawdzania i oceniania osi

gni

ęć

ucznia

powinna by

obserwacja czynno

ci ucznia podczas wykonywania

wicze

Podczas obserwacji nale

y zwróci

uwag

na:

−

dobór metod rozwi

zywania problemu,

−

zaanga

owanie w wykonywaniu zadania,

−

skuteczno

ść

podj

tych działa

−

systematyczno

ść

wykonywanych prac,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przedmiotem oceny powinny by

równie

umiej

tno

ci:

−

korzystania z ró

nych

ródeł informacji: podr

czników, prac

specjalistycznych oraz popularnonaukowych w formie elektronicznej,

−

opracowywania

projektów

indywidualnych

grupowych

oraz

prezentacja ich na forum grupy,

−

opracowywania prezentacji multimedialnych, korzystanie ze stron

WWW, albumów, filmów uwzgl

dniaj

cych zagadnienia merytoryczne

przydatne w pracy terapeuty zaj

ciowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 322[15].O2
Rozwój osobowy i biologiczny człowieka

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

charakteryzowa

poszczególne

okresy

rozwoju

psychicznego

człowieka,

−

okre

czynniki wpływaj

ce na kształtowanie osobowo

ci,

−

stosowa

terminologi

dziedziny

psychologii,

pedagogiki

i socjologii,

−

wyja

nia

budow

i czynno

ci układów i narz

dów organizmu

człowieka,

−

charakteryzowa

zmiany zachodz

ce w psychice człowieka pod

wpływem choroby lub niepełnosprawno

ci,

−

ocenia

stan pacjenta na podstawie prowadzonej obserwacji,

−

współuczestniczy

w udzielaniu pomocy psychologicznej i tworzeniu

systemu wsparcia społecznego,

−

nawi

zywa

i utrzymywa

kontakty społeczne z pacjentem,

−

unika

bł

dów jatrogennych,

−

przewidywa

sytuacje trudne w pracy terapeuty zaj

ciowego,

−

analizowa

przyczyny własnych negatywnych emocji w kontakcie

z pacjentem,

−

charakteryzowa

procesy patologiczne,

−

rozpoznawa

objawy

niepełnosprawno

psychofizycznej

podopiecznego,

−

okre

wpływ

rodowiska społecznego na osoby niepełnosprawne,

−

stosowa

metody i zasady wychowania,

−

okre

metody i zasady stosowane w procesie nauczania,

−

ocenia

stopie

wydolno

ci psychicznej podopiecznego,

−

ocenia

stopie

wydolno

ci fizycznej podopiecznego,

−

diagnozowa

warunki

ycia podopiecznego,

−

rozpoznawa

problemy i potrzeby podopiecznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

322[15].O2.01

Analizowanie psychospołecznych aspektów rozwoju
człowieka

322[15].O2.02 Diagnozowanie problemów i potrzeb pacjenta

322[15].O2.03

Analizowanie budowy i funkcji organizmu zdrowego
człowieka

100

322[15].O2.04

Analizowanie procesów patologicznych w obr

bie

układów i narz

dów

322[15].O2.05 Rozpoznawanie objawów niepełnosprawno

Razem

324

3. Schemat układu jednostek modułowych

322[15].O2.01

Analizowanie

psychospołecznych aspektów

rozwoju człowieka

322[15].O2

Rozwój osobowy

i biologiczny człowieka

322[15].O2.02

Diagnozowanie problemów

i potrzeb pacjenta

322[15].O2.05

Rozpoznawanie objawów

niepełnosprawno

322[15].O2.04

Analizowanie procesów

patologicznych

w obr

bie układów

322[15].O2.03

Analizowanie budowy

i funkcji organizmu zdrowego

człowieka

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. Literatura

Affolter F.: Spostrzeganie, rzeczywisto

ść

, j

zyk. WSiP, Warszawa 1997

Aleksandrowicz R.: Mały atlas anatomiczny. PZWL, Warszawa 2004
Aronson E., Wilson T. D., Alert R. M.: Psychologia społeczna. Serce
i umysł. Zysk i Ska, Pozna

1997

Aronson E.: Człowiek istota społeczna. PWN, Warszawa 2004
Aronson E.: Psychologia społeczna. PWN, Warszawa 1996
Bara

ski J., Pi

tkowski W., red.: Zdrowie i choroba. Wybrane problemy

socjologii medycyny. WWO, Wrocław 2002
Bł

dowski P.: Pomoc społeczna i opieka nad osobami starszymi. BPS,

Warszawa 1996
D

browski K.: Trud istnienia. WP, Warszawa1986

Forma

ski J.: Psychologia

rodowiska. PZWL, Warszawa 2004

Gerstman St-w.: Rozmowa i wywiad w psychologii, PWN, Warszawa
1987
Goleman D.: Inteligencja emocjonalna. Media Rodzina, Pozna

1997

Grzesiuk L., Tryjarska B.: Jak pomaga

sobie, rodzinie i innym. PWN,

Warszawa 1987
Hamer H.: Rozwój przez wprowadzanie zmian. CEM, Warszawa 1998
Hamer H.: Rozwój umiej

tno

ci społecznych. WEDA, Warszawa 1999

Hebanowski M. Kliszcz J.,Trzeciak B.: Poradnik komunikowania si

lekarza z pacjentem. PZWL, Warszawa 1999
Jarosz M., Cwynar S., red.: Podstawy psychiatrii. PZWL, Warszawa1980
Kru

S.: Patologia. PZWL, Warszawa 2004

Michajlik A., Ramontowski W.: Anatomia i fizjologia człowieka. PZWL,
Warszawa 2004
Milerski B.,

liwi

ski B.: Pedagogika - leksykon. PWN, Warszawa 2000

dich W. red.: Choroby wewn

trzne. PZWL, Warszawa, 1994

Przetacznik-Gierowska

M.,

Tyszkowa

M.:

Psychologia

rozwoju

człowieka. PWN, Warszawa 2000
S

k H., Cie

lak R. red.: Wsparcie społeczne, stres i zdrowie. PWN,

Warszawa 2004
Taranowicz I., Majchrowska A., Kawczy

ska-Butryn Z.: Elementy

socjologii dla piel

gniarek. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2000

Tomaszewski T. red.: Psychologia ogólna. PWN, Warszawa1995
Tyszka Z.: Socjologia rodziny. PWN, Warszawa 1974
Zimbardo Ph. G., Ruch F. L.: Psychologia i

ycie. PWN, Warszawa 1998

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].O2.01
Analizowanie psychospołecznych aspektów rozwoju
człowieka

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

posłu

terminologi

z zakresu psychologii, socjologii

i pedagogiki,

−

scharakteryzowa

metody badawcze stosowane w psychologii

i socjologii,

−

scharakteryzowa

poszczególne okresy rozwoju psychicznego

i społecznego człowieka,

−

wyja

znaczenie procesów psychicznych w funkcjonowaniu

człowieka,

−

okre

składniki osobowo

ci,

−

okre

wpływ

ró

nych

czynników

rozwój

osobowo

i zachowanie si

człowieka,

−

okre

czynniki decyduj

ce o poziomie odporno

ci człowieka na

stres,

−

okre

sposoby radzenia sobie ze stresem,

−

zanalizowa

czynniki

wpływaj

ogóln

wydolno

ść

psychofizyczn

człowieka,

−

zastosowa

wybrane metody oceniania wydolno

ci psychofizycznej

człowieka,

−

okre

cechy zbiorowo

ci społecznej i jej wpływ na socjalizacj

jednostki,

−

okre

czynniki społeczne wpływaj

ce na rozwój jednostki,

−

nawi

i utrzyma

kontakt z pacjentem i jego rodzin

−

zastosowa

zasady nawi

zywania i utrzymywania kontaktów

społecznych z podopiecznym,

−

unikn

ąć

bł

dów jatrogennych,

−

okre

wpływ czynników

rodowiskowych na powstawanie zaburze

przystosowania społecznego,

−

przewidzie

sytuacje nietypowe i trudne w pracy terapeuty

zaj

ciowego,

−

przeprowadzi

analiz

przyczyn własnych negatywnych emocji

w kontaktach z pacjentem,

−

podj

ąć

współprac

w zespole interdyscyplinarnym w zakresie

udzielania pomocy psychologicznej i tworzenia systemu wsparcia
społecznego,

−

zorganizowa

prac

z grup

pacjentów,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

−

zaobserwowa

i okre

przyczyny powstawania konfliktów w małej

grupie społecznej,

−

rozwi

konflikty grupowe,

−

scharakteryzowa

metody wychowania i nauczania,

−

okre

zało

enia systemu kształcenia specjalnego,

−

okre

cele wychowania i nauczania osób niepełnosprawnych,

−

zastosowa

w pracy z niepełnosprawnymi ró

ne metody nauczania

i oddziaływania wychowawczego,

−

zastosowa

zasady post

powania zgodne z Kart

Praw Pacjenta.

2. Materiał nauczania

Psychologiczne i socjologiczne metody poznawania człowieka.
Okresy rozwoju psychospołecznego człowieka.
Procesy psychiczne.
Osobowo

ść

człowieka.

Czynniki kształtowania osobowo

ci człowieka.

Sytuacje trudne, stres, frustracja, mechanizmy obronne.
Bł

dy jatrogenne.

Pomoc psychologiczna.
System wsparcia społecznego.
Sytuacje trudne w pracy terapeuty zaj

ciowego.

Zbiorowo

ść

społeczna.

Rodzina jako grupa społeczna.
Psychologia

ycia społecznego.

Kulturowe uwarunkowania zachowania człowieka.
Proces wychowania i nauczania.
Narz

dzia badawcze stosowane w pedagogice.

Zało

enia systemu kształcenia specjalnego.

Karta Praw Pacjenta.

wiczenia

•

Opracowywanie scenariusza rozmowy psychologicznej.

•

Prowadzenie rozmowy psychologicznej.

•

Komunikowanie si

z pacjentem zale

nie od stanu zdrowia, rodzaju

niepełnosprawno

ci, wieku, płci.

•

Planowanie systemu wsparcia społecznego.

•

Okre

lanie zachowa

zapobiegaj

cych bł

dom jatrogennym.

•

Badanie struktury grupy społecznej.

•

Organizowanie pracy z grup

pacjentów.

•

Analizowanie zachowania i oddziaływania jednostki w małej grupie

w warunkach symulowanych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

•

Okre

lanie wpływu czynników

rodowiskowych na rozwój jednostki.

•

Analizowanie wpływu własnych do

wiadcze

yciowych na proces

uczenia si

i kształtowania osobowo

ci.

•

Analizowanie zalet i wad poszczególnych systemów nauczania

osób niepełnosprawnych.

•

Analizowanie funkcjonowania placówki kształcenia specjalnego,

podstawie

spostrze

dokonanych

podczas

wycieczki

dydaktycznej.

rodki dydaktyczne

Opisy przypadków.
Schematy, plansze.
Scenariusze wywiadu, rozmowy, obserwacji.
Filmy dydaktyczne dotycz

ce metod nauczania w szkołach specjalnych.

Albumy.
Literatura i czasopisma zawodowe.
Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program jednostki modułowej obejmuje tre

ci z zakresu psychologii,

socjologii i pedagogiki. Zintegrowane w programie tre

ci kształcenia

z ró

nych dziedzin wiedzy stanowi

podstaw

do realizacji programów

modułów zawodowych.

Celem realizacji programu nauczania jednostki modułowej jest

kształtowanie umiej

tno

ci poznawania samego siebie, rozumienia

własnych reakcji psychicznych, rozpoznawania problemów osoby chorej
i niepełnosprawnej, dokonywania oceny stanu psychicznego i sytuacji
społecznej podopiecznych, udzielania im wsparcia emocjonalnego oraz
umiej

tno

ci obserwowania zmian w wygl

dzie, zachowaniu i reakcjach

psychicznych

podopiecznego

spowodowanych

chorob

Nabyte

umiej

tno

ci umo

liwi

uczniowi podj

cie działa

terapeutycznych

w zale

ci od stanu podopiecznego.

W procesie kształcenia nale

y równie

kształtowa

postawy:

odpowiedzialno

ci za własne zachowania wobec drugiego człowieka,

akceptacji zachowa

pacjentów, gotowo

ci niesienia pomocy oraz

poszanowania godno

ci osobistej drugiego człowieka.

Osi

gni

cie

zaplanowanych

celów

umo

liwi

stosowanie

aktywizuj

cych metod nauczania: dyskusji dydaktycznej, metody

przypadków i sytuacyjnej, inscenizacji, gier dydaktycznych oraz

wicze

Podczas

wicze

uczniowie powinni mie

liwo

ść

doskonalenia

umiej

tno

ci nawi

zywania kontaktów społecznych, rozpoznawania

ró

nic indywidualnych mi

dzy lud

mi, rozpoznawania i rozwi

zywania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

konfliktów społecznych, radzenia sobie ze stresem, rozpoznawania
sytuacji społecznych maj

cych wpływ na procesy psychiczne człowieka

i jego zachowanie oraz funkcjonowanie w

rodowisku.

wiczenia powinny by

prowadzone w grupach do 15 osób,

z podziałem na 2-3 osobowe zespoły, w odpowiednio wyposa

onej

pracowni umiej

tno

ci społecznych.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Systematyczne ocenienie umo

liwi nauczycielowi rozpoznanie

problemów wyst

puj

cych w procesie nauczania i zaplanowanie procesu

kształcenia, z uwzgl

dnieniem indywidualnych potrzeb edukacyjnych

ucznia.

Do sprawdzania osi

gni

ęć

szkolnych uczniów proponuje si

zastosowa

−

sprawdziany ustne i pisemne,

−

obserwacj

czynno

ci ucznia podczas wykonywania

wicze

−

testy osi

gni

ęć

szkolnych.

Podczas kontroli i oceny dokonywanej w formie ustnej, nale

zwraca

uwag

na merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi, poprawne

stosowanie poj

ęć

i poprawno

ść

wnioskowania.

Umiej

tno

ci praktyczne nale

y sprawdza

przez obserwacj

zachowania ucznia podczas wykonywania

wicze

. Podczas obserwacji

nale

y zwróci

uwag

na:

−

posługiwanie si

terminologi

z zakresu psychologii, socjologii

i pedagogiki,

−

aktywno

ść

na zaj

ciach,

−

przestrzeganie reguł post

powania obowi

zuj

cych w grupie,

−

umiej

tno

ść

twórczego my

lenia i rozwi

zywania problemów,

−

umiej

tno

ść

prezentowania wyników pracy grupy,

−

umiej

tno

ść

samooceny.

Obserwacje powinny by

prowadzone przy pomocy arkusza

obserwacji przygotowanego przez nauczyciela.

Na zako

czenie realizacji programu proponuje si

przeprowadzenie

testu z zadaniami wielokrotnego wyboru.

W ko

cowej ocenie nale

y uwzgl

dni

wyniki samooceny ucznia oraz

wszystkich metod sprawdzania stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].O2.02
Diagnozowanie problemów i potrzeb pacjenta

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

wyja

wpływ warunków

ycia na sytuacj

zdrowotn

pacjenta,

−

okre

kategorie problemów maj

cych znaczenie dla jako

ycia

pacjenta,

−

okre

ródła i mechanizmy powstawania problemów społecznych,

−

rozpozna

patologie społeczne i ich

ródła,

−

opisa

istot

problemów społecznych, ich przejawy oraz wpływ na

funkcjonowanie jednostki,

−

scharakteryzowa

potrzeby i ich rol

w aktywno

ci człowieka,

−

scharakteryzowa

metody zbierania informacji o warunkach

ycia,

problemach i potrzebach pacjenta,

−

okre

wpływ warunków

ycia i problemów zdrowotnych na

hierarchi

potrzeb pacjenta,

−

zdiagnozowa

warunki

ycia podopiecznego,

−

rozpozna

problemy i potrzeby osoby niepełnosprawnej.

2. Materiał nauczania

Człowiek i jego

rodowisko.

Czynniki tworz

ce warunki

ycia.

ródła i mechanizmy powstawania problemów społecznych.

Patologie społeczne.
Potrzeby i ich rola motywacyjna.
Diagnozowanie warunków

ycia pacjenta.

Metody

diagnozowania

problemów

potrzeb

osoby

chorej

i niepełnosprawnej.

wiczenia

•

Analizowanie czynników maj

cych wpływ na warunki i jako

ść

ycia.

•

Analizowanie problemów społecznych wyst

puj

cych w

rodowisku

lokalnym na podstawie własnych do

wiadcze

•

Ustalanie hierarchii potrzeb człowieka na podstawie opisu

przypadków.

•

Prowadzenie rozmowy z pacjentem w warunkach symulowanych.

•

Prowadzenie wywiadu

rodowiskowego.

•

Opracowywanie diagnozy warunków

ycia, problemów i potrzeb

pacjenta.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne

Kwestionariusz wywiadu

rodowiskowego.

Foliogramy dotycz

ce hierarchii potrzeb.

Opisy przypadków.
Filmy dydaktyczne na temat problemów społecznych.
Czasopisma i literatura zawodowa.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest zapoznanie

uczniów z holistycznym podej

ciem do człowieka, ze szczególnym

uwzgl

dnieniem warunków

ycia, problemów społecznych oraz ich

wpływu na potrzeby i jako

ść

ycia podopiecznego. Realizuj

c program

nale

y zwróci

uwag

rozpoznawanie i okre

lenie czynników

rodowiskowych, rodzinnych, materialnych, zawodowych, kulturowych,

zdrowotnych, maj

cych wpływ na zaspokajanie potrzeb i rozwi

zywanie

problemów pacjenta.

Osi

gni

cie zaplanowanych celów kształcenia umo

liwi stosowanie

aktywizuj

cych metod nauczania: metody sytuacyjnej, inscenizacji,

dyskusji dydaktycznej, metody przypadków, metody projektów oraz

wicze

Szczególnie zalecana jest metoda projektów, która umo

liwia

kształtowanie umiej

tno

ci planowania, rozwi

zywania problemów,

podejmowania decyzji. Tematyka projektów mo

e dotyczy

: badania

ródeł

mechanizmów

powstawania

problemów

społecznych

rodowisku lokalnym oraz diagnozowania warunków

ycia osób

niepełnosprawnych.

wiczenia powinny by

prowadzone w pracowni umiej

tno

społecznych wyposa

onej w urz

dzenia multimedialne, w grupie do 15

uczniów, z podziałem na zespoły 2-3 osobowe. Zaleca si

wykorzystanie

filmów dydaktycznych oraz organizowanie wycieczek do placówek
pomocy społecznej oraz instytucji wsparcia społecznego osób
niepełnosprawnych.

W procesie nauczania nale

y równie

zwróci

uwag

kształtowanie cech osobowo

ci niezb

dnych w pracy terapeuty

zaj

ciowego, takich jak: kultura osobista, odpowiedzialno

ść

, dokładno

ść

i sumienno

ść

w gromadzeniu informacji na temat podopiecznego,

empatyczne reagowanie, gotowo

ść

niesienia pomocy potrzebuj

cym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych uczniów nale

prowadzi

systematycznie, na podstawie okre

lonych kryteriów.

Podczas kontroli i oceny dokonywanej w formie ustnej, nale

zwraca

uwag

na operowanie zdobyt

wiedz

, wła

ciwe stosowanie

poj

ęć

medycznych, merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi i poprawno

ść

wnioskowania.

Oceny osi

gni

ęć

uczniów mo

na dokonywa

na podstawie:

−

ustnych sprawdzianów wiadomo

ci i umiej

tno

ci,

−

pisemnych sprawdzianów,

−

obserwacji pracy ucznia podczas wykonywania

wicze

Podczas obserwacji nale

y zwróci

uwag

na:

−

dobieranie metod badania warunków

ycia podopiecznego,

−

zbieranie informacji,

−

formułowanie konstruktywnych wniosków z wyników bada

−

opracowywanie diagnozy warunków

ycia, problemów i potrzeb

podopiecznego.
Podczas sprawdzania i oceniania projektów proponuje si

zwróci

uwag

na:

−

trafno

ść

koncepcji projektu,

−

dobór materiałów

ródłowych,

−

plan projektu,

−

podział zada

oraz stopie

zaanga

owania si

uczestników

w realizacj

projektu,

−

stopie

realizacji zamierzonych celów,

−

wykonanie projektu,

−

prezentacj

projektu.

W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod

sprawdzania osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia stosowanych przez

nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].O2.03
Analizowanie budowy i funkcji organizmu zdrowego
człowieka

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

posłu

podstawowymi poj

ciami z zakresu anatomii i fizjologii,

−

scharakteryzowa

podstawowe procesy

yciowe organizmu,

−

okre

poło

enie poszczególnych układów i narz

dów,

−

scharakteryzowa

budow

i okre

funkcje skóry,

−

opisa

budow

i funkcje ko

ci oraz ich poł

cze

−

okre

budow

ęś

ni i wyja

czynno

ść

poszczególnych grup

ęś

niowych,

−

obja

budow

anatomiczn

procesy

funkcjonowania

poszczególnych układów i narz

dów organizmu człowieka,

−

wyja

współzale

ść

w funkcjonowaniu układów i narz

dów

organizmu człowieka,

−

wykona

pomiar podstawowych funkcji

yciowych,

−

wykaza

ró

nice w budowie i funkcjonowaniu organizmu człowieka

zale

nie od płci i wieku.

2. Materiał nauczania

Podstawowe poj

cia z zakresu anatomii, fizjologii.

Przemiana materii i energii.
Odporno

ść

i jej rodzaje.

Budowa i funkcje skóry.
Budowa i czynno

ść

układu narz

dów ruchu.

Budowa i czynno

ść

układu sercowo - naczyniowego.

Ocena czynno

ci układu sercowo - naczyniowego.

Układ chłonny.
Znaczenie i rola krwi w organizmie.
Najwa

niejsze zmiany ilo

ciowe i jako

ciowe krwi.

Budowa i czynno

ść

układu oddechowego.

Budowa i czynno

ść

układu nerwowego.

Budowa i funkcje narz

dów zmysłów.

Budowa i funkcje układu pokarmowego i moczowego.
Pomiar parametrów

yciowych.

Ró

nice w funkcjonowaniu organizmu człowieka zale

ne od wieku

i płci.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wiczenia

•

Badanie podstawowych parametrów wydolno

ci fizycznej - badanie

tna, ci

nienia t

tniczego krwi, oddechu.

•

Analizowanie wyników badania morfologicznego krwi.

•

Analizowanie wpływu: wieku, budowy, kondycji fizycznej, stanu

zdrowia na wydolno

ść

człowieka.

•

Wykonywanie pomiaru długo

ci i obwodu oraz zakresu ruchu

w stawach.

•

Ocenianie siły mi

ęś

niowej badanego pacjenta.

•

Wykonywanie badania ostro

ci wzroku i słuchu.

rodki dydaktyczne

Filmy dydaktyczne dotycz

ce prowadzenia badania wydolno

ci fizycznej

człowieka.
Scenariusze

wicze

Arkusze obserwacji.
Foliogramy, plansze.
Przyrz

dy: do pomiaru ci

nienia t

tniczego krwi, siły mi

ęś

niowej,

pojemno

ci oddechowej, zakresu ruchu w stawach.

Tablice do badania ostro

ci wzroku.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program nauczania jednostki modułowej obejmuje tre

ci dotycz

budowy i czynno

ci narz

dów i układów w organizmie człowieka.

Celem

realizacji

programu

jest

kształtowanie

umiej

tno

analizowania budowy i funkcji organizmu człowieka oraz rozpoznawania
wzajemnych powi

i zale

ci mi

dzy poszczególnymi układami

i narz

dami.

Program powinien by

realizowany w korelacji z jednostkami

modułowymi 322[15]O1.04, 322[15]O2.01. Podczas realizacji programu
szczególn

uwag

nale

y zwróci

na tre

ci dotycz

ce czynno

narz

dów i układów, a zwłaszcza narz

dów zmysłów, układu narz

dów

ruchu, układu kr

ąż

enia, oddechowego i nerwowego.

Osi

gni

cie zało

onych celów kształcenia umo

liwi stosowanie

nast

puj

cych metod nauczania: wykładu konwersatoryjnego, metody

przypadków, metody sytuacyjnej oraz

wicze

Zaproponowane w programie

wiczenia mo

na modyfikowa

i rozszerza

w zale

ci od potrzeb edukacyjnych uczniów.

Tre

ść

wicze

powinna dotyczy

budowy i czynno

ci poszczególnych

narz

dów i układów oraz rozpoznawania struktur anatomicznych. Nale

zapewni

uczniom

indywidualne

tempo

wykonywania

wicze

Wykonywanie

wicze

ułatwi uczniom zrozumienie tre

ci programowych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

indywidualizacj

procesu kształcenia i efektywniejsze wykorzystanie

pomocy dydaktycznych.

W trakcie realizacji tre

ci programowych nale

y zwróci

uwag

kształtowanie postaw:

−

odpowiedzialno

ci za zdrowie i

ycie człowieka,

−

wra

liwo

ci wobec ludzi potrzebuj

cych pomocy,

−

systematyczno

ąż

eniu

podnoszenia

kwalifikacji

i aktualizacji wiedzy.
Zaj

cia powinny by

prowadzone w pracowni anatomicznej,

w grupach 15 osobowych, z podziałem na 2-3 osobowe zespoły.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

systematycznie na podstawie okre

lonych kryteriów. Kryteria oceniania

powinny uwzgl

dnia

poziom wiadomo

ci oraz zakres opanowania przez

uczniów umiej

tno

ci wynikaj

cych ze szczegółowych celów kształcenia.

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno by

dokonywane

przy pomocy:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania

wicze

Podczas kontroli i oceny dokonywanej w formie ustnej, nale

zwraca

uwag

na operowanie zdobyt

wiedz

, wła

ciwe stosowanie

poj

ęć

medycznych, merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi i poprawno

ść

wnioskowania.

Umiej

tno

ci praktyczne powinny by

sprawdzane na podstawie

obserwacji czynno

ci uczniów w trakcie wykonywania

wicze

Podczas obserwacji nale

y zwróci

uwag

na:

−

korzystanie z atlasu anatomicznego i ró

nych

ródeł informacji,

−

wykonywanie pomiarów parametrów

yciowych,

−

interpretowanie wyników pomiarów,

−

prezentowanie wykonywanych zada

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki, proponuje si

zastosowanie testu osi

gni

ęć

szkolnych.

W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod

sprawdzania osi

gni

ęć

ucznia stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322.[15].O2.04.
Analizowanie procesów patologicznych w obr

bie

układów i narz

dów

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

wyja

poj

cie choroby,

−

scharakteryzowa

czynniki chorobotwórcze,

−

okre

przyczyny choroby,

−

scharakteryzowa

ogólne zasady leczenia chorób,

−

rozpozna

zmiany w stanie zdrowia chorego,

−

rozró

choroby układu narz

dów ruchu,

−

scharakteryzowa

zaburzenia kr

ąż

eniowo - oddechowe,

−

scharakteryzowa

podstawowe choroby układu nerwowego,

−

scharakteryzowa

zaburzenia

przemiany

materii,

układu

pokarmowego i wewn

trzwydzielniczego,

−

scharakteryzowa

zmiany patologiczne w narz

dach zmysłów,

−

scharakteryzowa

zmiany patologiczne w układzie moczowym,

−

sklasyfikowa

choroby nowotworowe,

−

scharakteryzowa

podstawowe zaburzenia psychiczne,

−

scharakteryzowa

przebieg i objawy choroby, w ró

nych fazach

rozwoju człowieka.

2. Materiał nauczania

Podstawowe poj

cia z zakresu patologii.

Choroby układu narz

dów ruchu.

Zaburzenia kr

ąż

eniowo-oddechowe.

Podstawowe choroby układu nerwowego.
Zaburzenia

przemiany

materii,

układu

pokarmowego

i wewn

trzwydzielniczego.

Zmiany patologiczne w narz

dach zmysłów.

Choroby układu moczowego.
Choroby nowotworowe.
Podstawowe zaburzenia psychiczne.
Przebieg chorób wewn

trznych w ró

nych fazach rozwoju człowieka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wiczenia

•

Analizowanie zmian w układzie kostno-stawowym, na podstawie zdj

ęć

rentgenowskich.

•

Opracowywanie wykazu czynników ryzyka mia

ycy i sposobów ich

eliminowania.

•

Analizowanie objawów i przebiegu chorób układu nerwowego, na

podstawie opisu przypadków

•

Rozpoznawanie objawów psychopatologicznych sfery emocjonalnej,

zachowania,

działania

wiadomo

ci,

podstawie

opisu

przypadków.

rodki dydaktyczne

Plansze, tablice anatomiczne.
Modele anatomiczne i fantom.
Foliogramy i prze

rocza dotycz

ce klasyfikacji chorób.

Filmy dydaktyczne dotycz

ce zaburze

zachowania w ró

nych sferach

psychicznych.
Opisy przypadków.
Atlas anatomiczny.
Radiogramy.
Wyniki bada

pacjenta.

Programy komputerowe z zakresu anatomii i fizjologii.
Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program nauczania jednostki modułowej integruje tre

ci z wielu

dziedzin medycyny, ukazuj

ce zwi

zek mi

dzy patogenez

, przebiegiem

chorób oraz ich konsekwencjami a leczeniem i rehabilitacj

. Wiedza

z tego zakresu jest niezb

dna do planowania programów terapii

zaj

ciowej, dostosowanych do zachowanych mo

liwo

ci, sprawno

i potrzeb pacjenta. Program powinien by

realizowany w korelacji

z jednostkami 322[15].O1.04, O1.05, 322[15].O2.01,03.

Podczas realizacji programu jednostki modułowej szczególn

uwag

nale

y zwróci

na tre

ci dotycz

ce patologii ogólnej, chorób układu

nerwowego i układu narz

dów ruchu oraz narz

dów zmysłów.

Celem

realizacji

programu

jest

kształtowanie

umiej

tno

rozpoznawania: przyczyn wyst

powania zaburze

w funkcjonowaniu

narz

dów, objawów charakterystycznych dla ró

nych jednostek

chorobowych oraz zmian patologicznych wyst

puj

cych w ró

nych

narz

dach.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W trakcie realizacji programu nale

y zwróci

uwag

na kształtowanie

postaw:

−

odpowiedzialno

ci za zdrowie i

ycie człowieka,

−

wra

liwo

ci wobec ludzi potrzebuj

cych pomocy,

−

sumienno

ci w wykonywaniu zada

zawodowych,

−

poszanowania godno

ci pacjenta.

Osi

gni

cie zaplanowanych celów umo

liwi stosowanie efektywnych

metod nauczania, takich jak: wykład konwersatoryjny, dyskusja
dydaktyczna, metoda przypadków i sytuacyjna oraz

wiczenia.

Zaj

cia powinny odbywa

w pracowni anatomicznej wyposa

onej

w odpowiednie

rodki dydaktyczne.

Proponuje si

prowadzenie zaj

ęć

w formie pracy zespołowej

i grupowej.

wiczenia powinny by

prowadzone w grupach licz

cych do

15 osób.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

ucznia powinno odbywa

systematycznie, na podstawie okre

lonych kryteriów. Kryteria oceniania

powinny uwzgl

dnia

poziom wiadomo

ci oraz zakres opanowania przez

ucznia umiej

tno

ci wynikaj

cych ze szczegółowych celów kształcenia.

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno by

dokonywane

przy pomocy:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania

wicze

Podczas kontroli i oceny dokonywanej w formie ustnej, nale

zwraca

uwag

na stosowanie poj

ęć

medycznych, merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi i poprawno

ść

wnioskowania.

Umiej

tno

ci praktyczne powinny by

sprawdzane na podstawie

obserwacji czynno

ci uczniów w trakcie wykonywania

wicze

Podczas obserwacji nale

y zwróci

uwag

na:

−

korzystanie z ró

nych

ródeł informacji,

−

rozpoznawanie zaburze

w funkcjonowaniu organizmu.

Po zako

czeniu realizacji programu jednostki, proponuje si

zastosowanie testu osi

gni

ęć

szkolnych. Zadania testowe powinny

dotyczy

zaburze

w funkcjonowaniu poszczególnych narz

dów

i układów.

Ocena ko

cowa powinna uwzgl

dnia

wyniki wszystkich metod

sprawdzania osi

gni

ęć

ucznia stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].O2.05
Rozpoznawanie objawów niepełnosprawno

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

okre

przedmiot i zakres bada

pedagogiki specjalnej,

−

okre

przyczyny i rodzaje niepełnosprawno

ci,

−

scharakteryzowa

poszczególne

stopnie

niepełnosprawno

intelektualnej,

−

dokona

charakterystyki zespołu Downa, zaburze

autystycznych,

mózgowego pora

enia dzieci

cego,

−

okre

objawy i rodzaje dysfunkcji narz

dów ruchu,

−

dokona

charakterystyki niepełnosprawno

ci w obr

bie narz

dów

zmysłów: wzroku i słuchu,

−

wyja

zjawisko kompensacji wyst

puj

ce u osób dotkni

tych

dysfunkcj

narz

dów zmysłów,

−

okre

istot

problemów osoby niepełnosprawnej,

−

zdiagnozowa

problemy i potrzeby osób niepełnosprawnych,

−

okre

sytuacj

psychospołeczn

osoby niepełnosprawnej,

−

zastosowa

zasady obowi

zuj

ce w kontaktach z osobami

niepełnosprawnymi,

−

scharakteryzowa

rodzaje barier utrudniaj

cych proces integracji

osób niepełnosprawnych ze

rodowiskiem,

−

wykaza

empati

yczliwo

ść

wobec osoby niepełnosprawnej,

−

unikn

ąć

pułapek wynikaj

cych z pomagania osobie niepełnosprawnej.

−

nawi

współprac

instytucjami

wspieraj

cymi

osoby

niepełnosprawne.

2. Materiał nauczania

Przyczyny i rodzaje niepełnosprawno

ci.

Klasyfikacja i symptomatologia niepełnosprawno

ci intelektualnej.

Zaburzenia chromosomalne: Zespół Downa, Zespół Turnera.
Zaburzenia autystyczne, mózgowe pora

enie dzieci

ce.

Niepełnosprawno

ść

fizyczna.

Dysfunkcja narz

du wzroku i słuchu.

Zjawisko kompensacji.
Problemy i potrzeby osób niepełnosprawnych.
Bariery

utrudniaj

proces

integracji

społecznej

osób

niepełnosprawnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wiczenia

•

Sporz

dzanie

wykazu

instytucji

wspieraj

cych

osoby

niepełnosprawne.

•

Okre

lanie ró

nic w funkcjonowaniu osób niepełnosprawnych

intelektualnie w stopniu lekkim i umiarkowanym.

•

Rozpoznawanie rodzajów i objawów dysfunkcji w zakresie narz

ruchu, na podstawie opisu przypadków.

•

Opracowywanie planu udzielania pomocy podopiecznemu, na

podstawie opisu przypadków.

•

Okre

lanie

barier

utrudniaj

cych

funkcjonowanie

osób

niepełnosprawnych.

•

Opracowywanie scenariusza: Dnia Otwartych Warsztatów Terapii

Zaj

ciowej,

Dnia

Godno

Osób

Niepełnosprawno

Intelektualn

•

Opracowywanie mapy problemów wyst

puj

cych w

rodowisku

lokalnym, dotycz

cych osób niepełnosprawnych.

•

Opracowywanie sprawozdania z wycieczki dydaktycznej do placówki

pomocy społecznej.

rodki dydaktyczne

Scenariusze uroczysto

ci i wycieczek.

Scenariusz treningów usprawniaj

cych, warsztatów plastycznych.

Wykaz instytucji wspieraj

cych osoby niepełnosprawne.

Mapa problemów.
Opisy przypadków.
Foliogramy dotycz

ce klasyfikacji niepełnosprawno

ci.

Filmy dydaktyczne dotycz

ce barier utrudniaj

cych funkcjonowanie osób

niepełnosprawnych.
Literatura, czasopisma tematyczne.
Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program nauczania jednostki modułowej obejmuje tre

ci z zakresu

pedagogiki specjalnej. Realizacja programu ma na celu przygotowanie
uczniów do diagnozowania rodzajów dysfunkcji i niepełnosprawno

ci,

zwi

zanych

tym

problemów

potrzeb

oraz

wspomaganie

podopiecznych w ich rozwi

zywaniu i zaspokajaniu.

Osi

gni

cie zaplanowanych celów kształcenia wymaga stosowania

podaj

cych i aktywizuj

cych metod nauczania, takich jak: wykład

problemowy, dyskusja dydaktyczna, metoda przypadków, inscenizacji
oraz

wicze

praktycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Proponuje si

prowadzenie

wicze

w 15 osobowych grupach,

z podziałem na 2-3 osobowe zespoły. Praca w grupie wpływa na jako

ść

wykonywanych

zada

pozwala

kształtowanie

umiej

tno

komunikowania si

, współpracy z zespołem w rozwi

zywaniu

problemów, prezentacji wyników na forum grupy.

Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale

y wdra

uczniów do samodzielnej pracy, studiowania literatury i czasopism
zawodowych oraz korzystania z zasobów Internetu. Wskazane jest
równie

kształtowanie, takich cech jak: uczciwo

ść

, odpowiedzialno

ść

dokładno

ść

, umiej

tno

ść

pracy w zespole oraz poszanowanie godno

osobistej podopiecznego. Zaj

cia powinny odbywa

w pracowni

dydaktycznej wyposa

onej w sprz

t audiowizualny umo

liwiaj

wzbogacanie tre

ci programowych filmami dydaktycznymi.

W celu zapewnienia uczniom mo

liwo

ci nawi

zania kontaktu

z osobami niepełnosprawnymi oraz identyfikowania objawów, potrzeb
i problemów nale

y zorganizowa

wiczenia praktyczne w placówkach

pomocy społecznej. Bezpo

redni kontakt z osobami niepełnosprawnymi

ułatwi uczniom zrozumienie ich sytuacji

yciowej oraz poznanie metod

profesjonalnego rozwi

zywania problemów osób niepełnosprawnych.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów. Kryteria oceniania
powinny

uwzgl

dnia

szczegółowe

cele

kształcenia,

w szczególno

ci:

−

umiej

tno

ść

rozpoznawania rodzajów niepełnosprawno

ci,

−

diagnozowanie problemów i potrzeb osób niepełnosprawnych,

−

korzystanie z ró

nych

ródeł informacji.

Ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno by

dokonywane na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji czynno

ci uczniów podczas wykonywania

wicze

Podczas kontroli i oceny dokonywanej w formie ustnej, nale

zwraca

uwag

wła

ciwe

stosowanie

poj

ęć

medycznych,

merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi i poprawno

ść

wnioskowania.

Podstaw

uzyskania pozytywnej oceny jest przede wszystkim

samodzielne i poprawne wykonanie

wicze

praktycznych.

W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod

sprawdzania osi

gni

ęć

ucznia stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 322[15].Z1
Podstawy kompleksowej rehabilitacji

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

okre

cele i zadania rehabilitacji kompleksowej,

−

zbiera

informacje o rodzaju, przebiegu i rokowaniu choroby pacjenta,

−

współpracowa

z zespołem terapeutycznym,

−

korzysta

z kwestionariuszy do oceny stanu neurofizjologicznego

pacjenta,

−

okre

działania rehabilitacyjne dostosowane do choroby lub

niepełnosprawno

ci pacjenta,

−

okre

dopuszczalny próg obci

ąż

enia wysiłkiem,

−

wykrywa

u pacjenta objawy zm

czenia spowodowane działaniami

usprawniaj

cymi,

−

prowadzi

terapi

zaj

ciow

jako kontynuacj

leczenia ruchem

w uzgodnieniu z lekarzem,

−

prowadzi

zaj

cia rehabilitacyjne dotycz

ce wykonywania czynno

ycia codziennego,

−

organizowa

turnusy rehabilitacyjne,

−

planowa

i prowadzi

zaj

cia sportowe i rekreacyjne,

−

wykonywa

prac

zgodnie z przepisami bezpiecze

stwa i higieny

pracy oraz ochrony przeciwpo

arowej.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

322[15].Z1.01

Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do
mo

liwo

ci i potrzeb pacjenta

322[15].Z1.02 Posługiwanie si

sprz

tem rehabilitacyjnym

322[15].Z1.03

Stosowanie zabiegów kinezyterapeutycznych
i fizykoterapeutycznych

322[15].Z1.04 Stosowanie metod usprawniania pacjenta

100

322[15].Z1.05 Posługiwanie si

zykiem obcym zawodowym

Razem

352

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Dega W. (red), Milanowska M.: Rehabilitacja medyczna. PZWL,
Warszawa 2002
Bohrynowska-Fic J.: Wła

ciwo

wicze

fizycznych, ich systematyka

i metodyka. PZWL, Warszawa 1987
Borkowska M., Kisiel B.: Metoda Weroniki Sherborne w terapii
i wspomaganiu rozwoju. PWN, Warszawa 1994
Ekdawi M. Y., Conning A. M.: Rehabilitacja psychiatryczna. PZWL,
Warszawa 1995
Kiperski J., Ostrowska A. (red).: Stan rehabilitacji i potrzeby
rehabilitacyjne osób o poszczególnych rodzajach niepełnosprawno

ci.

PWN, Warszawa 1994
Larkowa H.: Człowiek niepełnosprawny. PWN, Warszawa 1987
Mika T., Kasprzak W.: Fizykoterapia. PZWL, Warszawa 2003
Nowotny J.: Zarys rehabilitacji w dysfunkcjach narz

du ruchu. AWF,

Katowice 2000
Rosławski A., Skolimowski T.: Technika wykonywania

wicze

leczniczych. PZWL, Warszawa 2003

322[15]. Z1.01

Dobieranie zabiegów

rehabilitacyjnych do

liwo

ci i potrzeb pacjenta

322.[15].Z1

Podstawy kompleksowej

rehabilitacji

322[15].Z1.02

Posługiwanie si

sprz

tem

rehabilitacyjnym

322[15].Z1.05

Posługiwanie si

zykiem

obcym zawodowym

322[15].Z1.04

Stosowanie metod

usprawniania pacjenta

322[15].Z1.03

Stosowanie zabiegów

kinezyterapeutycznych

i fizykoterapeutycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Straburzy

ska-Lupa A., Straburzy

ski G.: Fizjoterapia. PZWL, Warszawa

2004
Witkowski T.: Rozumie

problemy osób niepełnosprawnych. MBDO,

Warszawa 1993
Zembaty A., Kasper. (red).: Kinezyterapia. PZWL, Kraków 2000
Zimmermann-Górska I.: Choroby reumatyczne. PZWL, Warszawa 2004
Zrałek M.:

rodowisko zamieszkania, a niepełnosprawni. IFIS PAN,

Warszawa 1994

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].Z1.01
Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do
mo

liwo

ci i potrzeb pacjenta

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

scharakteryzowa

rodzaje i etapy rehabilitacji,

−

okre

zadania rehabilitacji leczniczej, społecznej, psychologicznej

i zawodowej,

−

okre

wskazania i przeciwwskazania do stosowania leczniczych

zabiegów rehabilitacyjnych,

−

wykona

pomiary wydolno

ci wysiłkowej pacjenta,

−

podj

ąć

współprac

z członkami zespołu rehabilitacyjnego,

−

scharakteryzowa

zasady

metody

rehabilitacji

stosowane

w chorobach narz

dów ruchu, układu kr

ąż

enia i oddechowego,

w chorobach wieku rozwojowego i podeszłego, w chorobach
psychicznych i układu nerwowego oraz w chorobach nowotworowych,

−

opracowa

plany rehabilitacji pacjentów z ró

nymi schorzeniami

i w ró

nym wieku, z uwzgl

dnieniem diagnozy lekarskiej,

−

dobra

rodzaje i metody rehabilitacji do stanu zdrowia, mo

liwo

i potrzeb pacjenta, we współpracy z fizjoterapeut

−

dobra

wiczenia usprawniaj

ce i relaksacyjne do mo

liwo

i potrzeb pacjenta,

−

okre

miejsce terapii zaj

ciowej w rehabilitacji,

−

dostosowa

formy terapii zaj

ciowej do planów usprawniania

pacjentów,

−

dobra

rodzaj

wsparcia

społecznego

niezb

dnego

osobie

niepełnosprawnej w korzystaniu z zabiegów rehabilitacyjnych,

−

zmotywowa

pacjenta do udziału w zabiegach rehabilitacyjnych,

−

udzieli

pacjentowi informacji dotycz

cych zabiegów rehabilitacyjnych

i stosowania sprz

tu rehabilitacyjnego,

−

dobra

ró

ne formy sp

dzania czasu wolnego do mo

liwo

i zainteresowa

pacjenta,

−

skorzysta

przepisów prawa, literatury zawodowej oraz innych

ródeł

informacji.

2. Materiał nauczania

Miejsce rehabilitacji w procesie terapii.
Cele i zadania rehabilitacji.
Etapy i rodzaje rehabilitacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zasady i metody rehabilitacji stosowane w chorobach narz

dów ruchu,

układu kr

ąż

enia i oddechowego, w chorobach wieku rozwojowego

i podeszłego, w chorobach psychicznych i układu nerwowego oraz
w chorobach nowotworowych.
Podstawowe zasady psychoterapii.
Podstawowe zasady socjoterapii.
Przebieg rehabilitacji i ocena jej skuteczno

ci.

Wskazania

przeciwwskazania

stosowania

zabiegów

rehabilitacyjnych.
Metody pomiaru wydolno

ci wysiłkowej pacjenta.

Miejsce terapii zaj

ciowej w rehabilitacji.

Kompleksowy plan rehabilitacji.
Zabiegi rehabilitacyjne dla dzieci i dla osób starszych.

wiczenia ogólno-usprawniaj

ce i relaksuj

ce.

Metody organizacji czasu wolnego i zaj

ęć

rekreacyjnych.

Organizacja turnusów rehabilitacyjnych.

wiczenia

•

Prowadzenie oceny wydolno

ci wysiłkowej pacjenta.

•

Badanie t

tna i ci

nienia krwi przed i po wysiłku.

•

Dokonywanie oceny siły mi

ęś

niowej pacjenta.

•

Prowadzenie Testu Lovetta.

•

Dawkowanie obci

ąż

enia prac

na cykloergometrze.

•

Dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do mo

liwo

ci pacjenta.

•

Dostosowywanie planu terapii zaj

ciowej do programu rehabilitacji.

•

Opracowywanie planów rehabilitacji dostosowanych do rodzaju

schorzenia, wieku i mo

liwo

ci pacjenta.

•

Planowanie czynno

ci usprawniaj

cych samoobsług

pacjenta,

dostosowanych do jego mo

liwo

ci psychoruchowych.

•

Opracowywanie projektu optymalnych rozwi

w mieszkaniu

pacjenta dostosowanych do rodzaju jego niepełnosprawno

ci.

•

Opracowywanie

propozycji

organizacji

czasu

wolnego

z uwzgl

dnieniem stanu zdrowia, wieku i mo

liwo

ci pacjenta.

•

Programowanie

prowadzanie

wicze

usprawniaj

cych

i relaksacyjnych.

•

Opracowywanie programu turnusów rehabilitacyjnych dla ró

nych

grup pacjentów.

rodki dydaktyczne

Aparat do badania ci

nienia krwi.

Cykloergometr.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

tomierz i centymetr.

Sprz

t rehabilitacyjny.

Foliogramy dotycz

ce rodzajów rehabilitacji kompleksowej.

Plansze i schematy do oceny wydolno

ci fizycznej pacjenta.

Filmy dydaktyczne na temat

wicze

usprawniaj

cych.

Zarz

dzenia, przepisy, instrukcje sprz

tu rehabilitacyjnego.

Karta pracy: plan rehabilitacji, plan terapii zaj

ciowej, program turnusu

rehabilitacyjnego.
Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu nauczania jednostki modułowej ma na celu

zapoznanie uczniów z rodzajami rehabilitacji kompleksowej i jej rol

przywracaniu

zdrowia,

a tak

sprawno

osób chorych

i niepełnosprawnych oraz z zasadami i metodami rehabilitacji leczniczej
stosowanymi w ortopedii, traumatologii, pulmonologii, reumatologii,
neurologii, kardiologii, pediatrii, geriatrii, psychiatrii i onkologii.

Realizuj

c program szczególn

uwag

nale

y zwróci

na planowanie

i dobór zabiegów rehabilitacyjnych w zale

ci od wieku, stanu

zdrowia, rodzaju choroby i rodzaju niepełnosprawno

ci pacjenta.

Osi

gni

cie zało

onych celów kształcenia umo

liwi stosowanie

efektywnych metod nauczania: wykładu, dyskusji dydaktycznej, metody
przypadków, metody projektów, metody sytuacyjnej oraz

wicze

Szczególnie zalecana jest metoda przypadków - uczniowie na

podstawie opisu okre

lonego zdarzenia analizuj

przyczyny zaistnienia

nietypowej sytuacji, korzystaj

z ró

nych

ródeł informacji oraz dokonuj

ich selekcji, a tak

e poszukuj

trafnych rozwi

powstałych

problemów.

Zamieszczone w programie

wiczenia stanowi

propozycj

, któr

nauczyciel mo

e wykorzysta

w czasie zaj

ęć

lub opracowa

inne

wiczenia wspomagaj

ce realizacj

programu jednostki modułowej.

wiczenia powinny odbywa

w odpowiednio wyposa

onej

pracowni, w grupach do 15 osób oraz w oddziałach prowadz

cych

rehabilitacj

osób niepełnosprawnych. Zaleca si

równie

udział uczniów

w turnusie rehabilitacyjnym.

W procesie nauczania nale

y kształtowa

u uczniów poczucie

odpowiedzialno

ci za wykonywan

prac

oraz wra

liwo

ść

na potrzeby

pacjenta. Proponuje si

równie

udział uczniów w seminariach,

konferencjach naukowych dotycz

cych rehabilitacji kompleksowej

w celu samokształcenia i ustawicznego doskonalenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Kryteria oceniania powinny uwzgl

dnia

poziom wiadomo

ci oraz

zakres opanowania przez uczniów umiej

tno

ci wynikaj

cych ze

szczegółowych celów kształcenia.

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno by

dokonywane

przy pomocy:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania

wicze

Podczas kontroli i oceny dokonywanej w formie ustnej, nale

zwraca

uwag

na stosowanie poj

ęć

medycznych, merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi i poprawno

ść

wnioskowania.

Podczas obserwacji pracy uczniów nale

y zwraca

uwag

na:

−

korzystanie z ró

nych

ródeł informacji,

−

opracowywanie planów rehabilitacji we współpracy z fizjoterapeut

−

dobieranie zabiegów rehabilitacyjnych do stanu zdrowia i wieku

pacjenta.
W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod

sprawdzania osi

gni

ęć

ucznia stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].Z1.02
Posługiwanie si

sprz

tem rehabilitacyjnym

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

rozró

rodzaje sprz

tu rehabilitacyjnego,

−

wyja

zasady przyznawania pacjentowi sprz

tu rehabilitacyjnego,

−

oceni

przydatno

ść

sprz

tu rehabilitacyjnego do prowadzenia

rehabilitacji,

−

posłu

dokumentacj

dotycz

obsługi

sprz

rehabilitacyjnego oraz udzieli

niezb

dnych wyja

nie

pacjentowi,

−

obsłu

sprz

t rehabilitacyjny zgodnie z jego przeznaczeniem oraz

zaleceniami producenta,

−

zastosowa

sprz

t rehabilitacyjny zgodnie ze zleceniem lekarskim,

−

przewidzie

zagro

enia

zwi

zane

stosowaniem

sprz

rehabilitacyjnego,

−

zapozna

pacjenta

sposobem

ytkowania

sprz

rehabilitacyjnego,

−

zadba

o bezpiecze

stwo pacjenta w czasie posługiwania si

sprz

tem rehabilitacyjnym.

2. Materiał nauczania

Rodzaje sprz

tu rehabilitacyjnego.

Ocena stanu technicznego sprz

tu rehabilitacyjnego.

Zasady stosowania sprz

tu rehabilitacyjnego.

Zasady doboru sprz

tu rehabilitacyjnego.

Przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy obowi

zuj

ce przy stosowaniu

sprz

tu rehabilitacyjnego.

Zasady przyznawania pacjentowi sprz

tu rehabilitacyjnego.

wiczenia

•

Identyfikowanie ró

nego rodzaju sprz

tu rehabilitacyjnego.

•

Analizowanie instrukcji obsługi sprz

tu rehabilitacyjnego.

•

Stosowanie przedmiotów ortopedycznych i urz

dze

zast

pczych

uzupełniaj

cych utracone narz

dy lub funkcje organizmu.

•

Stosowanie pomocniczych

rodków usprawniaj

cych.

•

Obsługiwanie urz

dze

rehabilitacyjnych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne

Sprz

t rehabilitacyjny.

Instrukcje obsługi sprz

tu rehabilitacyjnego.

Film dydaktyczny - „Obsługa sprz

tu rehabilitacyjnego”.

Katalogi sprz

tu rehabilitacyjnego.

Dokumentacja medyczna - zlecenia lekarskie.
Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program nauczania jednostki modułowej obejmuje tre

ci dotycz

zasad u

ytkowania sprz

tu rehabilitacyjnego stosowanego w zabiegach

rehabilitacyjnych. Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu
kształtowanie umiej

tno

ci posługiwania si

sprz

tem rehabilitacyjnym

oraz pomagania osobom niepełnosprawnym w korzystaniu z ró

nych

urz

dze

ułatwiaj

cych

samoobsług

zapewniaj

cych

bezpiecze

stwo.

Program powinien by

realizowany w korelacji z modułem

322.[15].O2.

Zaj

cia powinny by

prowadzone z zastosowaniem metody pokazu

z obja

nieniem oraz

wicze

praktycznych.

Podczas realizacji programu szczególn

uwag

nale

y zwróci

bezpiecze

stwo

pacjenta

podczas

korzystania

sprz

rehabilitacyjnego, przygotowanie pacjenta do wykonywanych zabiegów
oraz przestrzeganie praw pacjenta.

wiczenia zamieszczone w programie jednostki modułowej stanowi

propozycj

, któr

na wykorzysta

w procesie kształcenia. Nauczyciel

e zaplanowa

inne

wiczenia o zró

nicowanym stopniu trudno

ci,

dostosowuj

c ich zakres i poziom do potrzeb edukacyjnych uczniów oraz

wyposa

enia pracowni dydaktycznej.

wiczenia powinny odbywa

w odpowiednio wyposa

onej

pracowni dydaktycznej oraz w oddziale rehabilitacyjnym zakładu opieki
zdrowotnej.

wiczenia praktyczne powinny by

prowadzone w grupach do

15 osób, z podziałem na 2-3 osobowe zespoły. Ka

dy ucze

powinien

samodzielnie wykona

wiczenia zaplanowane w programie jednostki

modułowej, pod kierunkiem nauczyciela.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia nale

dokonywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kryteria oceniania powinny uwzgl

dnia

szczegółowe cele kształcenia

zaplanowane w programie jednostki modułowej.

Osi

gni

cia uczniów mo

na ocenia

na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych,

−

sprawdzianów praktycznych,

−

obserwacji czynno

ci ucznia podczas wykonywania

wicze

Podczas obserwacji nale

y zwraca

uwag

na:

−

korzystanie z ró

nych

ródeł informacji,

−

korzystanie z instrukcji obsługi urz

dze

rehabilitacyjnych,

−

dobór sprz

tu do rodzaju niepełnosprawno

ci,

−

współprac

w zespole rehabilitacyjnym.

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

ucznia nale

y uwzgl

dni

poziom

wykonania

wicze

oraz wyniki wszystkich metod sprawdzania

stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].Z1.03
Stosowanie zabiegów kinezyterapeutycznych
i fizykoterapeutycznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

okre

rol

kinezyterapii i fizykoterapii w procesie kompleksowej

rehabilitacji,

−

wyja

znaczenie kinezyterapii w profilaktyce, leczeniu i rehabilitacji,

−

okre

zastosowanie naturalnych i sztucznych czynników fizykalnych

w fizykoterapii,

−

przygotowa

pacjenta do

wicze

usprawniaj

cych,

−

zastosowa

wiczenia maj

ce na celu usprawnianie ruchowe

pacjenta, pod kontrol

lekarza lub fizjoterapeuty,

−

posłu

aparatur

stosowan

w fizykoterapii oraz urz

dzeniami

do kinezyterapii,

−

przewidzie

skutki oddziaływania aparatury stosowanej w fizykoterapii

oraz sprz

tu ortopedycznego,

−

podj

ąć

współprac

z zespołem terapeutycznym,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej,

−

skorzysta

z literatury zawodowej i innych

ródeł informacji.

2. Materiał nauczania

Podstawy kinezyterapii.
Metody kinezyterapii.
Fizykoterapia i patologia wysiłku i bezczynno

ci.

Metody leczenia fizykalnego.
Rola fizykoterapii w leczeniu chorób narz

du ruchu.

Zabiegi

kinezyterapeutyczne stosowane

wybranych

działach

medycyny.
Zabiegi fizykoterapeutyczne w wybranych działach medycyny.
Skutki oddziaływania najcz

ęś

ciej stosowanych aparatów w fizykoterapii.

Współpraca z zespołem terapeutycznym.

wiczenia

•

Rozpoznawanie mechanizmów działania aparatury stosowanej

w fizykoterapii na organizm człowieka.

•

Charakteryzowanie okre

lonych metod wodolecznictwa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

•

Wykonywanie

wicze

usprawniaj

cych pod kontrol

fizjoterapeuty.

•

Wykonywanie

zabiegów

fizykoterapeutycznych

pod

kontrol

fizjoterapeuty.

rodki dydaktyczne

Tabele wydolno

ci fizycznej.

Wyposa

enie

gabinetu

usprawnienia

leczniczego,

fizykoterapii,

balneoterapii.
Materace, maty.
Aparaty do mierzenia ci

nienia t

tniczego krwi.

Cykloergometr, k

tomierz i centymetr.

Foliogramy i prze

rocza.

Filmy dydaktyczne na temat stosowania kinezyterapii w leczeniu
i profilaktyce.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Podstawowym celem realizacji programu jednostki modułowej jest

zapoznanie uczniów z kompetencjami terapeuty zaj

ciowego w zakresie

kinezyterapii i fizykoterapii. Ucze

nie powinien u

ytkowa

aparatury

fizykoterapeutycznej, a jedynie pozna

jej działanie i wpływ na organizm

człowieka.

Osi

gni

cie zało

onych celów kształcenia umo

liwi stosowanie metod

nauczania, takich jak: wykład informacyjny i konwersatoryjny, dyskusja
dydaktyczna, pokaz z obja

nieniem oraz

wiczenia.

Podczas

wicze

nale

y w szczególno

ci zwróci

uwag

podstawowe techniki stosowane w kinezyterapii.

wiczenia powinny by

prowadzone w pracowni kinezyterapii i fizykoterapii, w warunkach nisko
symulowanych oraz w gabinetach fizykoterapii lub oddziałach
rehabilitacji. Wszystkie

wiczenia z pacjentem powinny by

wykonywane

indywidualnie pod kontrol

fizjoterapeuty. Podczas wykonywania

wicze

nale

y przestrzega

przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy

oraz procedur obowi

zuj

cych oddziałach rehabilitacji.

W procesie nauczania nale

y kształtowa

nast

puj

ce postawy:

otwarto

ść

yczliwo

ść

wobec

pacjenta,

akceptacja

pacjenta

z niepełnosprawno

, odpowiedzialno

ść

za jako

ść

kontaktów

z pacjentami i zrozumienie potrzeby motywowania ich do aktywnego
udziału w kinezyterapii i fizykoterapii.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno

odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Kryteria oceniania powinny uwzgl

dnia

w szczególno

ci:

−

umiej

tno

ść

stosowania metod usprawnienia ruchowego,

−

umiej

tno

ść

rozpoznawania aparatury stosowanej w fizykoterapii,

urz

dze

do kinezyterapii i sprz

tu rehabilitacyjnego,

−

umiej

tno

ść

współpracy z lekarzem i fizjoterapeut

−

posługiwanie si

terminologi

specjalistyczn

Systematyczne sprawdzanie i ocenianie dostarcza nauczycielowi

informacji o efektach jego pracy, o post

pach ucznia w nauce oraz

ułatwia zaplanowanie procesu kształcenia.

Osi

gni

cia uczniów proponuje si

ocenia

na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji czynno

ci ucznia podczas wykonywania

wicze

ocenie

cowej

osi

gni

ęć

uczniów

nale

uwzgl

dni

przygotowanie merytoryczne, aktywno

ść

na zaj

ciach, współprac

w zespole oraz wykonanie

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].Z1.04
Stosowanie metod usprawniania pacjenta

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

okre

cele i zadania terapii zaj

ciowej w procesie rehabilitacji osób

niepełnosprawnych,

−

skorelowa

działania terapeutyczne z działaniami rehabilitacyjnymi,

−

zmotywowa

osoby niepełnosprawne do posługiwania si

sprz

tem

ułatwiaj

cym codzienne

ycie,

−

zaprojektowa

pomoce ułatwiaj

ce stosowanie metod usprawniania

pacjentów,

−

zaadaptowa

stanowiska pracy do mo

liwo

ci i rodzaju dysfunkcji

pacjenta,

−

dobra

pomoce potrzebne do prowadzenia

wicze

usprawniaj

cych,

−

dobra

wiczenia maj

ce na celu usprawnianie pacjenta,

−

udzieli

pacjentowi instrukta

u dotycz

cego posługiwania si

sprz

tem ułatwiaj

cym wykonywanie czynno

ci dnia codziennego,

−

zastosowa

sprz

t ułatwiaj

cy osobie niepełnosprawnej wykonywanie

czynno

ci codziennego

ycia,

−

przeprowadzi

zaj

cia usprawniaj

ce z zakresu wykonywania

czynno

ycia codziennego,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy podczas

prowadzenia

wicze

usprawniaj

cych.

2. Materiał nauczania

Terapia zaj

ciowa jako kontynuacja leczenia fizykoterapeutycznego,

oraz kinezyterapeutycznego.
Komunikacja z osob

niepełnosprawn

Rola usprawniania fizycznego w przypadku choroby przewlekłej.
Sprz

t ułatwiaj

ycie osoby niepełnosprawnej.

Metody adaptacji stanowisk pracy do ró

nych dysfunkcji.

Zasady pracy z osob

niepełnosprawn

Scenariusze zaj

ęć

usprawniaj

cych.

wiczenia

•

Prowadzenie instrukta

u posługiwania si

sprz

tem ułatwiaj

cym

wykonywanie czynno

ci dnia codziennego.

•

Dobieranie pomocy potrzebnych do prowadzenia terapii zaj

ciowej.

•

Projektowanie pomocy wykorzystywanych podczas stosowania

ró

nych metod i technik terapii zaj

ciowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

•

Przystosowywanie stanowiska pracy do rodzaju dysfunkcji pacjenta.

•

Usprawnianie pacjenta w ró

nych rodzajach niepełnosprawno

ci.

•

Opracowywanie scenariusza zaj

ęć

usprawniaj

cych.

rodki dydaktyczne

Scenariusz zaj

ęć

usprawniaj

cych.

Filmy dydaktyczne dotycz

ce metod usprawniania.

Sprz

t i aparatura do usprawniania.

Pomoce ułatwiaj

ycie w dysfunkcji narz

du ruchu.

Dokumentacja medyczna.
Materiały do terapii zaj

ciowej.

Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program nauczania jednostki modułowej obejmuje tre

ci dotycz

usprawniania pacjenta w ró

nych przypadkach choroby przewlekłej oraz

w niepełnosprawno

ci.

Realizuj

c program nale

y kształtowa

umiej

tno

ci posługiwania si

sprz

tem ułatwiaj

cym wykonywanie czynno

ycia codziennego,

przystosowywania

stanowisk

pracy

liwo

osób

niepełnosprawnych

oraz

prowadzenia

wicze

fizycznych

usprawniaj

cych osoby niepełnosprawne psychoruchowo, rozwijaj

cych

ich zaradno

ść

osobist

i pobudzaj

cych aktywno

ść

społeczn

Osi

gni

cie zamierzonych celów umo

liwi stosowanie nast

puj

cych

metod dydaktycznych: wykładu konwersatoryjnego, metody przypadków,
metody sytuacyjnej oraz

wicze

praktycznych.

wiczenia powinny by

prowadzone w grupie do 15 osób,

z podziałem na 2-3 osobowe zespoły, w odpowiednio wyposa

onej

pracowni

dydaktycznej

oraz

w placówkach

ochrony

zdrowia

prowadz

cych rehabilitacj

pacjenta. Proces kształcenia nale

y tak

zorganizowa

, aby przygotowa

ucznia do samodzielnego wykonywania

zabiegów usprawniaj

cych oraz współuczestniczenia i asystowania

w działaniach rehabilitacyjnych prowadzonych przez specjalistów.

procesie

nauczania

nale

kształtowa

postawy:

odpowiedzialno

ci, wra

liwo

ci na potrzeby i problemy podopiecznych,

gotowo

ci do udzielania im pomocy i wsparcia oraz poszanowania

godno

ci osobistej.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie osi

gni

ęć

edukacyjnych słuchaczy powinno odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów. W ocenie poziomu

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wiedzy i umiej

tno

ci nale

y uwzgl

dnia

stopie

opanowania tre

programowych, systematyczny i aktywny udział w zaj

ciach, umiej

tno

ść

samodzielnego my

lenia i stosowania wiedzy w praktyce.

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno by

dokonywane

przy pomocy:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji pracy uczniów podczas wykonywania

wicze

Podczas obserwacji nale

y zwróci

uwag

na:

−

projektowanie pomocy ułatwiaj

cych usprawnianie pacjentów,

−

przystosowywanie stanowiska pracy do mo

liwo

ci i rodzaju

dysfunkcji pacjenta,

−

dobieranie pomocy do prowadzenia

wicze

usprawniaj

cych.

W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod

sprawdzania osi

gni

ęć

ucznia stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].Z1.05
Posługiwanie si

zykiem obcym zawodowym

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

przeprowadzi

konwersacj

na temat rehabilitacji niepełnosprawnego,

−

przeprowadzi

rozmow

telefoniczn

w j

zyku angielskim,

−

posłu

słownikiem angielsko-polskim i polsko-angielskim oraz

podr

cznymi słownikami elektronicznymi,

−

przeczyta

ze zrozumieniem i przetłumaczy

angielskie teksty

z zakresu ochrony zdrowia i pomocy społecznej,

−

przeczyta

ze zrozumieniem i przetłumaczy

angloj

zyczne instrukcje

obsługi urz

dze

rehabilitacyjnych, komunikacji i ł

czno

ci,

−

sporz

dzi

w j

zyku angielskim ofert

usługi terapeutycznej,

−

posłu

katalogami sprz

tu rehabilitacyjnego,

−

odczyta

plany zaj

ęć

terapeutycznych i rehabilitacyjnych w j

zyku

angielskim,

−

zastosowa

programy komputerowe i aplikacje zaprogramowane

w j

zyku angielskim,

−

przeczyta

zrozumieniem

przetłumaczy

angloj

zyczn

korespondencj

otrzyman

w poczcie elektronicznej i faksem,

−

skorzysta

z angloj

zycznej literatury zawodowej.

2. Materiał nauczania

Kontakty interpersonalne.
Ochrona zdrowia, rehabilitacja niepełnosprawnych.
Organizacja pomocy społecznej.
Instrukcje obsługi sprz

tu rehabilitacyjnego.

Praca z komputerem i Internetem.

wiczenia

•

Przygotowywanie oferty usług w zakresie terapii zaj

ciowej.

•

Ogl

danie i komentowanie filmów video o angielskich instytucjach

opieki i rehabilitacji osób niepełnosprawnych.

•

Sporz

dzanie tekstów w j

zyku angielskim o tematyce zawodowej.

•

Charakteryzowanie zawodu terapeuty zaj

ciowego i czynno

zawodowych w j

zyku angielskim.

•

Tłumaczenie instrukcji obsługi sprz

tu rehabilitacyjnego stosowanego

w terapii zaj

ciowej.

•

Przeprowadzanie testów sprawdzaj

cych umiej

tno

ci j

zykowe.

•

Wykonywanie

wicze

ortograficznych i gramatycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne

Wybrane angloj

zyczne programy komputerowe.

Komputerowe pakiety multimedialne do nauki j

zyków obcych.

Komputerowe słowniki angielsko-polskie i polsko-angielskie, medyczne,
informatyczne, ogólne.
Nagrania tekstów z zakresu j

zyka angielskiego na kasetach video.

Filmy obrazuj

ce system opieki nad osobami niepełnosprawnymi na

kasetach video, płytach CD.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu nauczania jednostki J

zyk angielski

zawodowy jest doskonalenie sprawno

ci mówienia i pisania oraz

czytania i rozumienia ze słuchu tekstów o tematyce zawodowej.

Realizacj

programu nale

y rozpocz

ąć

od przeprowadzenia diagnozy

umiej

tno

ci j

zykowych ucznia i na jej podstawie zaplanowa

metody

nauczania-uczenia si

oraz organizacj

zaj

ęć

edukacyjnych.

Osi

gni

cie zaplanowanych celów kształcenia umo

liwi stosowanie

efektywnych metod nauczania, takich jak: metoda przypadków,
inscenizacji, gry dydaktyczne oraz

wiczenia indywidualne i w małych

grupach.

Podczas realizacji programu nauczania nale

y zwraca

uwag

kształtowanie umiej

tno

ci korzystania z angloj

zycznych

ródeł

informacji, prowadzenia rozmów słu

bowych, czytania i tłumaczenia

tekstów o tematyce zawodowej.

Nauczyciel

powinien

motywowa

uczniów

rozwijania

zainteresowa

zykowych, wskazywa

im ró

ródła wzbogacenia

wiedzy i zwi

kszenia samodzielno

ci w posługiwaniu si

zykiem

angielskim zawodowym.

Zaj

cia powinny by

prowadzone w grupach do 15 osób

pomieszczeniu

dydaktycznym

wyposa

onym

urz

dzenia

audiowizualne.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Przedmiotem oceny powinna by

aktywno

ść

uczniów podczas zaj

ęć

umiej

tno

ść

współpracy w grupie, umiej

tno

ść

posługiwania si

terminologi

medyczn

w j

zyku angielskim.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Proces oceniania powinien obejmowa

−

diagnoz

poziomu

sprawno

zykowych

ucznia

przed

przyst

pieniem do realizacji programu,

−

sprawdzanie post

pów w nabywaniu sprawno

ci j

zykowych przez

uczniów w trakcie realizacji programu oraz rozpoznawanie trudno

w osi

gni

ciu celów kształcenia,

−

sprawdzanie wiadomo

ci i umiej

tno

ci po zrealizowaniu programu.

Ocenianie osi

gni

ęć

szkolnych uczniów powinno odbywa

podstawie:

−

sprawdzianów ustnych,

−

sprawdzianów pisemnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych z zadaniami otwartymi (z luk

, krótkiej

odpowiedzi) lub zamkni

tymi wielokrotnego wyboru, dotycz

cymi

słownictwa zawodowego,

−

ukierunkowanej obserwacji pracy ucznia w czasie wykonywania

wicze

W czasie obserwacji zwracamy uwag

na:

−

prowadzenie dialogu z innymi uczniami i z nauczycielem,

−

zadawanie pyta

−

formułowanie opinii w j

zyku angielskim.

W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dnia

wyniki wszystkich metod

sprawdzania stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Moduł 322[15].Z2
Indywidualna i grupowa terapia zaj

ciowa

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

projektowa

i organizowa

prac

w pracowni i w warsztatach terapii

zaj

ciowej,

−

prowadzi

i nadzorowa

prac

w pracowni i warsztatach terapii

zaj

ciowej,

−

rozpoznawa

stan podopiecznego na podstawie analizy dokumentacji

i innych

ródeł wiedzy o podopiecznym,

−

dba

o bezpiecze

stwo podopiecznych i własne,

−

prowadzi

zaj

cia z zakresu terapii indywidualnej i grupowej,

−

wykonywa

prace plastyczno-techniczne,

−

prowadzi

dokumentacj

dotycz

podopiecznego,

−

opracowywa

diagnoz

terapeutyczn

−

dobiera

metody i techniki terapii zaj

ciowej w zale

ci od potrzeb

i mo

liwo

ci podopiecznego,

−

opracowywa

projekty i harmonogramy indywidualnych i grupowych

zaj

ęć

terapeutycznych,

−

motywowa

podopiecznych do aktywnego uczestnictwa w zaj

ciach

terapeutycznych,

−

komunikowa

z podopiecznym,

−

uczestniczy

w tworzeniu systemu wsparcia społecznego,

−

tworzy

przyjazny klimat i atmosfer

pracy podopiecznym w czasie

terapii zaj

ciowej,

−

wystrzega

bł

dów jatrogennych,

−

ocenia

skuteczno

ść

działa

terapeutycznych,

−

dokumentowa

działania w zakresie terapii indywidualnej i grupowej.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

322[15].Z2.01 Planowanie rodzajów działa

terapeutycznych

322[15].Z2.02 Organizowanie pracy w pracowni terapii zaj

ciowej

100

322[15].Z2.03 Wykonywanie prac plastyczno-technicznych

210

322[15].Z2.04 Opracowywanie diagnozy terapeutycznej

322[15].Z2.05

Projektowanie indywidualnej i grupowej terapii
zaj

ciowej

110

322[15].Z2.06

Prowadzenie indywidualnej i grupowej terapii
zaj

ciowej

174

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

322[15].Z2.07

Ocenianie i dokumentowanie działa

terapeutycznych

Razem

736

3. Schemat układu jednostek modułowych

4. Literatura

Bogdanowicz m., Kisiel B. Przasnysk M.: Metoda Weroniki Sherborne
w terapii i wspomaganiu rozwoju dziecka. WSiP, Warszawa 1998
Borecka I.: Biblioterapia - skrypt dla studentów. WWSZ w Wałbrzychu,
Wałbrzych 2001
Braunem A. i F.: Post

powanie wychowawcze w upo

ledzeniu

umysłowym. WSiP, Warszawa 1995
Franczyk A., Kraje

ska K.: Program psychostymulacji dzieci w wieku

przedszkolnym z deficytami i zaburzeniami rozwoju. Oficyna wydawnicza
Impuls, Kraków 2003

322[15].Z2.01

Planowanie rodzajów działa

terapeutycznych

322[15].Z2

Indywidualna i grupowa

terapia zaj

ciowa

322[15].Z2.02

Organizowanie pracy

w pracowni terapii zaj

ciowej

322[15].Z2.03

Wykonywanie prac

plastyczno-technicznych

322[15].Z2.05

Projektowanie indywidualnej

i grupowej terapii zaj

ciowej

322[15].Z2.06

Prowadzenie indywidualnej

i grupowej

terapii zaj

ciowej

322[15].Z2.04

Opracowywanie diagnozy

terapeutycznej

322[15].Z2.07

Ocenianie i dokumentowanie

działa

terapeutycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Falicki Z.: Zespoły psychopatologiczne w medycynie. Stan psychiczny
chorego somatycznie. PZWL, Warszawa 1984
Kadusan

H.,

Schaefer

Ch.:

Techniki

terapeutyczne.

Zabawa

w psychoterapii. GWP, Gda

sk 2002

Kami

ski A.: Funkcje pedagogiki społecznej. PWN, Warszawa 1982

Konieczna E. J.: Arteterapia w teorii i praktyce. Impuls, Kraków 2003
Larkowa H.: Człowiek niepełnosprawny. PWN, Warszawa 1987
Mika S.: Psychologia społeczna. PWN, Warszawa 1984
Milanowska K.: Terapia zaj

ciowa. PZWL, Warszawa 1986

Milanowska K.: Techniki terapii zaj

ciowej. PZWL, Warszawa 1987

Murray J. E.: Motywacje i uczucia. PWN, Warszawa 1984
Oster G.D., Goud P.: Rysunek w psychoterapii. GWP, Gda

sk 2002

Pileccy S.J.: Stymulacja psychoruchowego rozwoju dzieci o obni

onej

sprawno

umysłowej.

Wydawnictwo

Naukowe

Akademii

Pedagogicznej, Kraków 2003
Siek S.: Osobowo

ść

. ATK, Warszawa 1982

Sokołowska M.: Socjologia medycyny. PZWL, Warszawa 1986
Szulc W.: Sztuka i terapia. CMDN

SzM, Warszawa 1993

Szmatka J.: Małe struktury społeczne. PWN, Warszawa 1989

Wykaz literatury nale

y aktualizowa

w miar

ukazywania si

nowych

pozycji wydawniczych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15]. Z2.01
Planowanie rodzajów działa

terapeutycznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

posłu

terminologi

z zakresu terapii zaj

ciowej,

−

okre

cele i zadania terapii zaj

ciowej w procesie usprawniania

podopiecznych,

−

dokona

klasyfikacji terapii zaj

ciowej,

−

scharakteryzowa

poszczególne rodzaje terapii zaj

ciowej,

−

scharakteryzowa

metody i techniki stosowane w terapii zaj

ciowej,

−

okre

zadania terapeuty zaj

ciowego w warsztatach terapii

zaj

ciowej, domu pomocy społecznej oraz w oddziale szpitalnym,

−

podj

ąć

współprac

z członkami zespołu terapeutycznego w zakresie

fizycznego, psychicznego, społecznego i zawodowego usprawniania
podopiecznego,

−

zebra

informacje o pacjencie,

−

zaplanowa

terapi

zaj

ciow

dla pacjentów z uwzgl

dnieniem

stopnia

niepełnosprawno

oraz

chorób

internistycznych,

chirurgicznych, ortopedycznych, neurologicznych, psychicznych,
ginekologicznych, onkologicznych, pediatrycznych, narz

du ruchu,

−

dobra

metody i techniki terapii zaj

ciowej,

−

dobra

materiały i narz

dzia do

wicze

plastyczno-technicznych,

−

opracowa

scenariusz zaj

ęć

plastyczno-technicznych,

−

skorzysta

z poradników, programów instrukta

owych, literatury

zawodowej oraz innych

ródeł informacji.

2. Materiał nauczania

Cele i etapy terapii zaj

ciowej.

Klasyfikacja terapii zaj

ciowej.

Rodzaje, metody i techniki terapii zaj

ciowej.

Zasady współpracy w zespole terapeutycznym.
Plany terapii zaj

ciowej dostosowane do stopnia niepełnosprawno

intelektualnej

oraz

chorób

internistycznych,

chirurgicznych,

ortopedycznych, neurologicznych, psychicznych, ginekologicznych,
onkologicznych, pediatrycznych, narz

dów ruchu.

Materiały i narz

dzia do

wicze

plastyczno-technicznych.

Scenariusze zaj

ęć

plastyczno-technicznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wiczenia

•

Analizowanie celów terapii zaj

ciowej w procesie usprawnienia

pacjenta.

•

Formułowanie

celów

terapeutycznych

dostosowanych

indywidualnych potrzeb i mo

liwo

ci podopiecznego.

•

Dobieranie rodzaju, metody i techniki terapii zaj

ciowej do stopnia

niepełnosprawno

ci podopiecznego, stanu zdrowia podopiecznych.

•

Opracowywanie planów treningów usprawniaj

cych.

•

Planowanie i realizacja spotkania o charakterze socjoterapeutycznym.

•

Projektowanie treningów usprawniaj

cych.

rodki dydaktyczne

Opisy przypadków.
Foliogramy dotycz

ce klasyfikacji form, rodzajów, metod i technik terapii

zaj

ciowej.

Materiały i narz

dzia do

wicze

plastyczno-technicznych.

Filmy dydaktyczne dotycz

ce stosowania metod i technik terapii

zaj

ciowej.

Teksty relaksacyjne.
Czasopisma tematyczne i literatura zawodowa.
Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu nauczania jednostki modułowej ma na celu

zapoznanie ucznia z ró

nymi rodzajami, metodami i technikami terapii

zaj

ciowej stosowanymi w procesie leczenia i rehabilitacji chorych

oraz niepełnosprawnych.

Realizuj

program

szczególn

uwag

nale

zwróci

kształtowanie umiej

tno

ci rozró

niania rodzajów, metod i technik

terapii zaj

ciowej, dobierania metody do rodzaju, a techniki do metody

terapii oraz okre

lania roli terapeuty w zespole diagnostyczno-

terapeutycznym.

Osi

gni

cie zało

onych celów umo

liwi stosowanie aktywizuj

cych

metod nauczania: metody przypadków, dyskusji dydaktycznej oraz

wicze

Zamieszczone w programie

wiczenia stanowi

propozycj

wykorzystania przez nauczyciela. W zale

ci od zaanga

owania

uczniów

nauczyciel

zaplanowa

trudniejsze

zadania.

Wykonywanie

wicze

ułatwi

uczniowi

przyswojenie

tre

teoretycznych, wdro

y do samodzielnego, twórczego my

lenia,

przygotuje do realizacji zada

terapeuty zaj

ciowego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wiczenia powinny by

prowadzone w grupach do 15 osób,

z podziałem na 2-3 osobowe zespoły, w pracowni arteterapii i ergoterapii
oraz umiej

tno

ci społecznych.

Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale

y wdra

uczniów do samodzielnej pracy, samokształcenia kierowanego poprzez
zach

canie do korzystania z literatury zawodowej, zasobów Internetu

oraz czasopism zawodowych.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Systematyczne sprawdzanie i ocenienie umo

liwi nauczycielowi

rozpoznanie

problemów

wyst

puj

cych

procesie

nauczania

i zaplanowanie procesu kształcenia, z uwzgl

dnieniem indywidualnych

potrzeb edukacyjnych ucznia.

Podczas kontroli i oceny osi

gni

ęć

uczniów w formie ustnej nale

ocenia

umiej

tno

ci operowania zdobyt

wiedz

, zwraca

uwag

merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi,

wła

ciwe

stosowanie

poj

ęć

zawodowych oraz poprawno

ść

wnioskowania.

Ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno by

dokonywane na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji czynno

ci ucznia w czasie wykonywania

wicze

W czasie obserwacji nale

y zwróci

uwag

na:

−

aktywno

ść

uczniów podczas zaj

ęć

−

posługiwanie si

terminologi

dotycz

terapii zaj

ciowej,

−

rozró

nianie rodzajów, metod i technik terapii zaj

ciowej,

−

umiej

tno

ść

współpracy w grupie,

−

prezentowanie wyników pracy grupy.

W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod

sprawdzania osi

gni

ęć

ucznia stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 32215].Z2.02
Organizowanie pracy w pracowni terapii zaj

ciowej

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

zaprojektowa

wyposa

enie pracowni terapii zaj

ciowej,

−

dobra

sprz

t i materiały do prowadzenia terapii zaj

ciowej,

−

zadba

o estetyczny wygl

d pracowni i bezpiecze

stwo pracy

uczestników zaj

ęć

−

opracowa

regulamin pracy w pracowni terapii zaj

ciowej,

−

zorganizowa

prac

w pracowni umiej

tno

ci społecznych,

−

zorganizowa

prac

w pracowni higieny osobistej i gospodarstwa

domowego,

−

wykona

czynno

ci zwi

zane z utrzymaniem higieny osobistej,

−

zorganizowa

prac

w pracowni kroju i szycia,

−

zorganizowa

prac

w pracowni r

kodzieła,

−

wykona

prace krawieckie,

−

zorganizowa

prac

w pracowni kulinarnej,

−

przygotowa

posiłki według ustalonego jadłospisu,

−

zorganizowa

prac

w pracowni organizacji wolnego czasu,

−

zorganizowa

prac

w pracowni artterapii,

−

zorganizowa

prac

w pracowni komputerowej,

−

zorganizowa

prac

w pracowni introligatorskiej,

−

zorganizowa

prac

w pracowni wyrobów z drewna,

−

zorganizowa

prac

w pracowni wyrobów z metalu oraz ze skóry,

−

zorganizowa

prac

w pracowni wikliniarskiej,

−

zorganizowa

prac

w pracowni ceramicznej,

−

zapewni

warunki do sprawnego prowadzenia zaj

ęć

w pracowni

terapii zaj

ciowej,

−

opracowa

harmonogram zaj

ęć

w pracowni terapii zaj

ciowej,

−

opracowa

plan aktywizacji zawodowej osoby niepełnosprawnej,

−

wypełni

dokumentacj

prowadzon

w pracowni terapii zaj

ciowej,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy podczas

prowadzenia zaj

ęć

w pracowni terapii zaj

ciowej.

2. Materiał nauczania

Zadania pracowni terapii zaj

ciowej.

Zasady organizacji i funkcjonowania pracowni terapii zaj

ciowej.

Wyposa

enie pracowni terapii zaj

ciowej.

Planowanie pracy w pracowni terapii zaj

ciowej.

Organizacja pracy w poszczególnych pracowniach terapii zaj

ciowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Umiej

tno

ci społeczne terapeuty zaj

ciowego.

Higiena osobista i gospodarstwa domowego.
Zasady kroju i szycia.
Szycie r

czne i maszynowe.

Zasady racjonalnego przygotowywania posiłków.
Diety stosowane w ró

nych schorzeniach.

Organizacja czasu wolnego podopiecznych.
Metody i techniki artterapii.
Technika komputerowa w terapii zaj

ciowej.

Introligatorstwo.
Wyroby z drewna.
Wyroby z metalu i ze skóry.
Wikliniarstwo.
Wyroby ceramiczne.
Aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych.
Dokumentacja pracy pracowni terapii zaj

ciowej.

Bezpiecze

stwo i higiena pracy w pracowni terapii zaj

ciowej.

wiczenia

•

Projektowanie wyposa

enia pracowni terapii zaj

ciowej: umiej

tno

społecznych, higieny osobistej i gospodarstwa domowego, kroju
i szycia, r

kodzieła, kulinarnej, organizacji wolnego czasu, artterapii,

komputerowej, introligatorskiej, wyrobów z drewna, z metalu oraz ze
skóry, wikliniarskiej i ceramicznej.

•

Dobieranie narz

dzi i materiałów do prowadzenia terapii zaj

ciowej.

•

Opracowywanie regulaminów pracowni.

•

Planowanie harmonogramu zaj

ęć

w pracowni terapii zaj

ciowej.

•

Opracowywanie rocznego planu zaj

ęć

w pracowni terapii zaj

ciowej.

•

Wytwarzanie przedmiotów z ró

nych materiałów.

•

Planowanie wystawy prac wytworzonych w pracowni terapii

zaj

ciowej.

rodki dydaktyczne

Schemat struktury organizacyjnej pracowni terapii zaj

ciowej.

Sprz

t przystosowany dla osób niepełnosprawnych.

Wyposa

enie pracowni kroju i szycia.

Wyposa

enie pracowni r

kodzieła.

Wyposa

enie pracowni kulinarnej.

Wyposa

enie pracowni organizacji wolnego czasu.

Wyposa

enie pracowni artterapii.

Wyposa

enie pracowni komputerowej.

Wyposa

enie pracowni introligatorskiej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Wyposa

enie pracowni wyrobów z drewna.

Wyposa

enie pracowni wyrobów z metalu oraz ze skóry.

Wyposa

enie pracowni wikliniarskiej.

Wyposa

enie pracowni ceramicznej.

Regulamin pracowni terapii zaj

ciowej.

Harmonogram zaj

ęć

w pracowni.

Dokumentacja pracowni terapii zaj

ciowej.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest przygotowanie

ucznia do planowania wyposa

enia pracowni i wykonywania prac

oraz przedmiotów przy u

yciu ró

nych narz

dzi i materiałów.

W pracowniach terapii zaj

ciowej ucze

powinien naby

wiedz

i umiej

tno

ci, które wykorzysta podczas prowadzenia terapii zaj

ciowej

z osobami niepełnosprawnymi oraz chorymi.

Osi

gni

cie zaplanowanych celów kształcenia umo

liwi stosowanie

aktywizuj

cych metod nauczania: dyskusji dydaktycznej, metody

przypadków, metody projektów, pokazu z obja

nieniem oraz

wicze

Szczególnie zalecana jest metoda projektów, która pozwala na

kształtowanie umiej

tno

ci planowania, korzystania z ró

nych

ródeł

informacji, stosowania nabytej wiedzy w praktyce, rozwi

zywania

problemów, podejmowania decyzji. Tematyka projektów mo

e dotyczy

sporz

dzania projektów wyposa

enia pracowni oraz opracowywania

regulaminów pracowni terapii zaj

ciowej.

Zaj

cia powinny by

prowadzone w pracowniach arteterapii

i ergoterapii, w grupie do 15 osób, z podziałem na 2-3 osobowe zespoły.

Zamieszczone w programie

wiczenia stanowi

propozycj

, któr

nauczyciel mo

e wykorzysta

w czasie zaj

ęć

lub opracowa

inne

wiczenia wspomagaj

ce realizacj

programu jednostki modułowej.

Przed przyst

pieniem do wykonywania

wicze

nauczyciel powinien

zapozna

uczniów z przepisami bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska obowi

zuj

cymi na

okre

lonym stanowisku pracy.

Zaleca si

organizowanie wycieczek dydaktycznych do placówek

prowadz

cych terapi

zaj

ciow

, w celu zapoznania uczniów

z wyposa

eniem i organizacj

pracy w pracowniach terapii zaj

ciowej.

Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale

y wdra

uczniów do samodzielnej pracy, studiowania literatury i czasopism
zawodowych oraz korzystania z zasobów Internetu. Wskazane jest
równie

kształtowanie, takich cech jak: uczciwo

ść

, odpowiedzialno

ść

dokładno

ść

oraz umiej

tno

ść

pracy w zespole.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno

odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Kryteria oceniania powinny uwzgl

dnia

poziom wiadomo

ci oraz

zakres opanowania przez uczniów umiej

tno

ci wynikaj

cych ze

szczegółowych celów kształcenia.

Systematyczne sprawdzanie i ocenianie dostarcza nauczycielowi

informacji o efektach jego pracy, o post

pach ucznia w nauce oraz

ułatwia zaplanowanie procesu kształcenia.

Ocenianie osi

gni

ęć

ucznia mo

e odbywa

na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

obserwacji czynno

ci ucznia podczas wykonywania

wicze

−

wykonanych projektów.

W procesie oceniania nale

y zwraca

uwag

na:

−

posługiwanie si

terminologi

zawodow

−

organizacj

pracy w pracowni terapii zaj

ciowej,

−

projektowanie wyposa

enia pracowni,

−

dobieranie materiałów i narz

dzi do wykonania ró

nych przedmiotów,

−

prezentacj

wytworów na forum grupy.

Podczas sprawdzania i oceniania projektów proponuje si

zwróci

uwag

na:

−

trafno

ść

koncepcji projektu,

−

dobór materiałów

ródłowych,

−

plan projektu,

−

podział zada

oraz stopie

zaanga

owania si

uczestników

w realizacj

projektu,

−

stopie

realizacji zamierzonych celów,

−

wykonanie projektu,

−

prezentacj

projektu.

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

uczniów nale

y równie

uwzgl

dni

przygotowanie merytoryczne, aktywno

ść

na zaj

ciach, współprac

w zespole oraz wykonanie

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].Z2.03
Wykonywanie prac plastyczno - technicznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

nawi

kontakt z podopiecznym w czasie wykonywania prac

plastyczno-technicznych,

−

zapewni

klimat i atmosfer

do twórczej pracy w grupie

podopiecznych,

−

zmotywowa

podopiecznego do udziału w zaj

ciach,

−

wyja

podopiecznemu zasady planowania i wykonywania prac

plastyczno-technicznych,

−

dostosowa

rodzaj wykonywanych prac plastyczno-technicznych do

potrzeb, mo

liwo

ci, umiej

tno

ci i sprawno

ci podopiecznego,

−

dobra

materiał i narz

dzia do rodzaju wykonywanych prac

plastyczno-technicznych,

−

zorganizowa

stanowisko do wykonywania prac plastyczno-

technicznych zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

zastosowa

ró

ne techniki wykonywania prac plastycznych,

−

zach

podopiecznego do własnej kreatywno

ci,

−

rozwin

ąć

wyobra

twórcz

u podopiecznego,

−

zapewni

nadzór nad wykonywaniem prac plastyczno-technicznych

przez podopiecznego,

−

podj

ąć

współprac

z podopiecznym podczas wykonywania zadania,

−

złagodzi

ki, poczucie zagro

enia i uprzedzenia wyst

puj

u podopiecznego,

−

wykona

prace plastyczno-techniczne,

−

podj

ąć

współprac

z zespołem terapeutycznym.

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej

w trakcie

wykonywania

prac

plastyczno-

technicznych.

2. Materiał nauczania

Planowanie i organizacja prac plastyczno-technicznych.
Metodyka i zasady wykonywania prac plastyczno-technicznych.
Podstawy ergonomii.
Prace wykonywane z drewna, metalu oraz skóry - dobór materiałów
i narz

dzi oraz technik.

Metody i techniki wykonywania r

kodzieła artystycznego i u

ytkowego.

Prace plastyczne - dobór materiałów i narz

dzi oraz technik.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Bezpiecze

stwo i higiena pracy oraz ochrona przeciwpo

arowa w trakcie

wykonywania prac plastyczno-technicznych.

wiczenia

•

Planowanie prac plastyczno-technicznych.

•

Motywowanie podopiecznego do wykonywania prac plastyczno-

technicznych.

•

Dobieranie materiałów,

rodków i technik wykonywania prac

plastyczno-technicznych.

•

Stosowanie ró

nych sposobów wykonywania prac plastyczno-

technicznych.

•

Planowanie i organizacja wernisa

u prac plastyczno-technicznych.

rodki dydaktyczne

Opisy przypadków.
Opis zada

z zakresu prac plastyczno-technicznych.

Wyposa

enie pracowni do prac plastyczno-technicznych.

Materiały i pomoce do

wicze

plastyczno - technicznych.

rodki ochrony indywidualnej.

Płyty, kasety z muzyk

relaksacyjn

Filmy dydaktyczne, video, CD/DVD.
Literatura - ksi

ąż

ki, czasopisma tematyczne.

Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest doskonalenie

umiej

tno

wykonywania

prac

plastyczno-technicznych

oraz

przygotowanie ucznia do prowadzenia zaj

ęć

plastyczno-technicznych,

w celu kompensowania braków i ogranicze

psychofizycznych,

wyzwalania aktywno

ci, a tak

e niwelowania negatywnych nawyków

u osób niepełnosprawnych.

Realizuj

c program szczególn

uwag

nale

y zwróci

na rodzaje

i formy sztuk plastycznych oraz na wykorzystanie twórczo

ci plastycznej

procesie

wychowania

oraz

rewalidacji

dzieci

młodzie

niepełnosprawnej.

Osi

gni

cie zało

onych celów kształcenia umo

liwi stosowanie

aktywizuj

cych metod nauczania: dyskusji dydaktycznej, metody

sytuacyjnej, przypadków, inscenizacji, metody projektów i

wicze

praktycznych.

wiczenia powinny by

prowadzone w odpowiednio wyposa

onych

szkolnych pracowniach arteterapii oraz w pracowni terapii zaj

ciowej

funkcjonuj

cej w placówce pomocy społecznej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podczas zaj

ęć

nale

y umo

liwi

uczniom planowanie zaj

ęć

plastycznych, z uwzgl

dnieniem indywidualnych mo

liwo

ci umysłowych

i fizycznych osób niepełnosprawnych oraz projektowanie i prowadzenie
tych zaj

ęć

Zaj

cia powinny by

prowadzone w formie warsztatowej, w małych

zespołach lub indywidualnie.

Podczas zaj

ęć

nale

y obserwowa

prac

uczniów, zwracaj

c uwag

na umiej

tno

ść

nawi

zywania kontaktu z osobami niepełnosprawnymi,

organizacj

pracy w grupie, samodzielno

ść

i spostrzegawczo

ść

oraz

prezentacj

prac wykonanych przez podopiecznych.

Wskazane

jest

spisanie

kontraktu

dzy

prowadz

cym

a podopiecznym w celu sprawnej organizacji zaj

ęć

. Prowadz

powinien przestrzega

etycznych zasad pracy z grup

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych słuchaczy

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno

odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Systematyczne sprawdzanie i ocenianie dostarcza nauczycielowi

informacji o efektach jego pracy, o post

pach ucznia w nauce oraz

ułatwia zaplanowanie procesu kształcenia.

Ocenianie osi

gni

ęć

ucznia mo

e by

dokonywane na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych i pisemnych,

−

obserwacji czynno

ci uczniów podczas wykonywania

wicze

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

wykonanych projektów.

Prace projektowe powinny by

oceniane na etapie planowania,

realizacji i prezentacji.

Podczas obserwacji pracy ucznia nale

y zwróci

uwag

na:

−

organizacj

stanowiska pracy,

−

nawi

zanie kontaktu z podopiecznym,

−

nadzór nad wykonywaniem prac plastycznych przez podopiecznego.

Przedmiotem oceny powinny by

równie

wykonane prace

plastyczno-techniczne, aktywny udział w zaj

ciach, współpraca w grupie

oraz prezentowanie wyników pracy indywidualnej i grupowej.

W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod

sprawdzania osi

gni

ęć

ucznia stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322[15].Z2.04
Opracowywanie diagnozy terapeutycznej

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

zastosowa

metody rozpoznawania potrzeb i problemów pacjenta,

−

opracowa

plan obserwacji pacjenta,

−

zgromadzi

niezb

dne, dla celów terapeutycznych informacje

o pacjencie,

−

opracowa

kwestionariusz wywiadu z pacjentem i jego rodzin

−

porozumie

i podj

ąć

współprac

z zespołem terapeutycznym,

−

dokona

analizy wszystkich danych i sformułowa

konstruktywne

wnioski na temat aktualnego stanu pacjenta,

−

oceni

stan zdrowia i stopie

niepełnosprawno

ci podopiecznego,

−

okre

znaczenie diagnozy terapeutycznej w planowaniu zaj

ęć

−

zebra

informacje

dotycz

zainteresowa

przyzwyczaje

i nawyków pacjenta,

−

rozró

potrzeby i problemy pacjenta,

−

sformułowa

aktualn

diagnoz

terapeutyczn

z uwzgl

dnieniem

potrzeb i problemów pacjenta,

−

unikn

ąć

bł

dów jatrogennych,

−

skorzysta

z wyników bada

naukowych,

−

udokumentowa

diagnoz

terapeutyczn

−

zachowa

tajemnic

zawodow

−

skorzysta

z literatury zawodowej i innych

ródeł informacji.

2. Materiał nauczania

ródła wiedzy o pacjencie.

Metody gromadzenia danych o stanie pacjenta

Proces rozpoznawania stanu zdrowia i niepełnosprawno

ci pacjenta.

Ocena stanu fizycznego, psychicznego i sytuacji społecznej pacjenta
w celu opracowania diagnozy terapeutycznej.
Opracowanie diagnozy terapeutycznej.
Rodzaje dokumentacji pacjenta.
Dokumentacja pracy terapeuty zaj

ciowego.

Tajemnica zawodowa.

wiczenia

•

Opracowywanie kwestionariusza wywiadu i rozmowy z pacjentem,

jego rodzin

oraz członkami zespołu terapeutycznego.

•

Opracowywanie planu obserwacji pacjenta.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

•

Prowadzenie obserwacji pacjenta w ró

nych sytuacjach.

•

Prowadzenie wywiadu z pacjentem.

•

Analizowanie dokumentacji medycznej pacjenta.

•

Dokumentowanie danych o stanie pacjenta.

•

Prowadzenie dokumentacji pracy terapeuty zaj

ciowego.

•

Analizowanie potrzeb i problemów pacjenta, na podstawie opisu

przypadków.

•

Analizowanie potrzeb i problemów pacjenta w ró

nym stanie zdrowia,

wieku, płci i rodzaju niepełnosprawno

ci.

•

Formułowanie diagnozy terapeutycznej niezb

dnej do planowania

terapii zaj

ciowej.

•

Opracowywanie arkusza diagnozy terapeutycznej.

rodki dydaktyczne

Druki dokumentacji pacjenta.
Kwestionariusz wywiadu, rozmowy.
Plan obserwacji.
Opisy przypadków.
Scenariusze do

wicze

w zakresie prowadzenia wywiadu, rozmowy,

obserwacji i analizy dokumentacji.
Schemat diagnozy terapeutycznej.
Opisy przypadków.
Arkusz diagnozy terapeutycznej.
Dokumentacja pacjenta.
Literatura zawodowa.
Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest przygotowanie

ucznia do formułowania celów diagnozowania, gromadzenia danych
o pacjencie i jego rodzinie, analizowania zgromadzonych danych oraz
ustalania diagnozy terapeutycznej.

Realizuj

c program nale

y zwróci

szczególn

uwag

na: metody

zbierania danych, fazy opracowywania diagnozy oraz procedury
diagnozowania.

W procesie nauczania nale

y kształtowa

postawy niezb

dne

w zawodzie: przede wszystkim taktowne i subtelne podej

cie do

pacjenta i jego najbli

szych, rzetelno

ść

w zbieraniu danych o pacjencie

oraz poszanowanie jego godno

ci osobistej i przestrzeganie tajemnicy

zawodowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Osi

gni

cie zaplanowanych celów wymaga stosowania efektywnych

metod nauczania: metody przypadków, sytuacyjnej, metody projektów,
dyskusji dydaktycznej, metody inscenizacji, gier symulacyjnych oraz

wicze

wiczenia powinny odbywa

w grupach do15 osób, z podziałem

na 2-3 osobowe zespoły. Zaj

cia powinny odbywa

w szkolnej

pracowni terapii zaj

ciowej oraz w placówkach ochrony zdrowia

i pomocy społecznej.

Podczas wykonywania

wicze

uczniowie powinni mie

liwo

ść

analizowania dokumentacji, prowadzenia ukierunkowanej obserwacji
podopiecznego, przeprowadzenia wywiadu, formułowania wniosków
oraz opracowania diagnozy terapeutycznej.

Kształtowanie umiej

tno

ci formułowania diagnozy terapeutycznej

na prowadzi

na podstawie analizy opisu przypadków oraz sytuacji z

ycia podopiecznych.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych słuchaczy

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów powinno odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Systematyczne sprawdzanie i ocenianie dostarcza nauczycielowi

informacji o efektach jego pracy, o post

pach ucznia w nauce oraz

ułatwia zaplanowanie procesu kształcenia. Podczas kontroli i oceny
osi

gni

ęć

uczniów w formie ustnej nale

y ocenia

umiej

tno

operowania zdobyt

wiedz

, zwraca

uwag

na merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi, wła

ciwe stosowanie poj

ęć

zawodowych oraz poprawno

ść

wnioskowania.

Ocenianie osi

gni

ęć

ucznia powinno by

dokonywane na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych,

−

sprawdzianów pisemnych,

−

testów osi

gni

ęć

szkolnych,

−

obserwacji czynno

ci ucznia w czasie wykonywania

wicze

Podczas obserwacji nale

y zwraca

uwag

na:

−

dobieranie metod zbierania informacji o pacjencie,

−

analizowanie danych,

−

formułowanie wniosków na podstawie zebranych informacji,

−

ocenianie stanu podopiecznego na podstawie dokumentacji,

−

formułowanie diagnozy terapeutycznej.

Przedmiotem oceny powinna by

równie

postawa ucznia,

a w szczególno

ci: rzetelno

ść

, dokładno

ść

, wra

liwo

ść

, dzielenie si

wiadczeniami, współpraca w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

ucznia nale

y uwzgl

dni

wyniki

wszystkich metod sprawdzania stosowanych przez nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Jednostka modułowa 322.[15].Z2.05
Projektowanie indywidualnej i grupowej terapii
zaj

ciowej

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku kształcenia ucze

powinien umie

−

dobra

metody i techniki terapii zaj

ciowej indywidualnej i grupowej

do potrzeb, mo

liwo

ci i umiej

tno

ci oraz stanu zdrowia

pacjenta/podopiecznego,

−

opracowa

plan terapii zaj

ciowej dla osób z chorobami narz

dów

ruchu, układu kr

ąż

enia, układu oddechowego, układu nerwowego,

z chorobami psychicznymi i nowotworowymi,

−

opracowa

plan terapii zaj

ciowej dla chorych dzieci i osób starszych

oraz osób z ró

nymi rodzajami niepełnosprawno

ci,

−

podj

ąć

współprac

z zespołem terapeutycznym w opracowaniu planu

terapii zaj

ciowej,

−

skorelowa

metody terapii zaj

ciowej z działaniami leczniczo-

rehabilitacyjnymi,

−

okre

etapy pracy metod

projektów w terapii zaj

ciowej,

−

wykorzysta

muzyk

relaksacyjn

w planowanych zaj

ciach

terapeutycznych,

−

opracowa

projekt terapii zaj

ciowej indywidualnej i grupowej,

−

opracowa

raport z wykonania projektu,

−

opracowa

scenariusz zaj

ęć

terapeutycznych,

−

zaprezentowa

wykonany projekt na forum grupy,

−

zastosowa

prezentacje multimedialne oraz programy komputerowe

w terapii zaj

ciowej,

−

opracowa

harmonogram indywidualnych działa

terapeutycznych,

−

opracowa

harmonogram grupowych działa

terapeutycznych,

−

zastosowa

zasady działania zorganizowanego,

−

zorganizowa

stanowisko do prowadzenia terapii zaj

ciowej zgodnie

z wymaganiami ergonomii,

−

skorzysta

z literatury zawodowej i innych

ródeł informacji.

2. Materiał nauczania

Metody pracy terapeutycznej.
Zasady dobierania metod i technik terapii indywidualnej i grupowej.
Metody pracy rewalidacyjnej.
Metoda projektów w pracy indywidualnej z podopiecznym.
Metoda projektów w pracy grupowej.
Opracowanie projektu indywidualnych zaj

ęć

terapeutycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Opracowanie projektu grupowych zaj

ęć

terapeutycznych.

Ocenianie projektu indywidualnych i grupowych zaj

ęć

terapeutycznych.

Harmonogram indywidualnych zaj

ęć

terapeutycznych.

Harmonogram grupowych zaj

ęć

terapeutycznych.

Zasady działania zorganizowanego i wymagania ergonomii.
Organizacja terapii zaj

ciowej.

Ergonomiczne warunki pracy.

wiczenia

•

Dobieranie metod i technik terapii zaj

ciowej prowadzonej

indywidualnie.

•

Dobieranie metod i technik terapii zaj

ciowej prowadzonej w grupie.

•

Analizowanie

skuteczno

doboru

metod

technik

terapii

indywidualnej i grupowej.

•

Opracowywanie projektu indywidualnych zaj

ęć

terapeutycznych.

•

Opracowywanie projektu grupowych zaj

ęć

terapeutycznych.

•

Prezentacja projektu zaj

ęć

terapeutycznych z zastosowaniem rzutnika

multimedialnego.

•

Opracowywanie

harmonogramu

indywidualnych

zaj

ęć

terapeutycznych.

•

Opracowywanie harmonogramu grupowych zaj

ęć

terapeutycznych.

•

Planowanie pracy grupowej metod

projektów.

•

Opracowywanie kryteriów oceny projektu i harmonogramu zaj

ęć

terapeutycznych.

•

Korelowanie

zaj

ęć

terapeutycznych

działaniami

leczniczo-

rehabilitacyjnymi.

rodki dydaktyczne

Wyposa

enie pracowni terapii zaj

ciowej i warsztatu terapii zaj

ciowej.

Materiały,

rodki i pomoce do technik terapii zaj

ciowej.

Filmy dydaktyczne na temat metod i technik terapii zaj

ciowej: filmy

video, CD/DVD
Sprz

t muzyczny.

Płyty, kasety z muzyk

relaksacyjn

Literatura: ksi

ąż

ki, czasopisma zawodowe.

Dokumentacja: harmonogramy zaj

ęć

terapeutycznych.

Kalendarz

dzienny,

tygodniowy,

miesi

czny,

roczny

zaj

ęć

terapeutycznych.
Opisy przypadków.
Techniczne

rodki kształcenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest doskonalenie

umiej

tno

ci doboru metod i technik terapii oraz projektowania

indywidualnych i grupowych zaj

ęć

terapeutycznych dostosowanych do

potrzeb, stanu zdrowia oraz rodzaju niepełnosprawno

ci podopiecznych.

Podczas realizacji programu nauczania szczególn

uwag

nale

zwróci

na kształtowanie umiej

tno

ci planowania i projektowania zaj

ęć

terapeutycznych oraz prezentowania ró

nymi metodami wykonanych

projektów.

Osi

gni

cie zaplanowanych celów umo

liwi stosowanie efektywnych

metod nauczania, takich jak: metoda dyskusji dydaktycznej, przypadków,
inscenizacji, projektów oraz

wicze

Szczególnie zaleca si

stosowanie metody projektów, która umo

liwia

kształtowanie wielu umiej

tno

ci, a przede wszystkim: formułowania

celów, planowania i organizowania pracy w grupie, korzystania
z ró

nych

ródeł informacji, integrowania wiedzy z ró

nych dziedzin,

prezentacji wykonanych projektów oraz dokonywania samooceny.
Opracowane przez uczniów projekty zaj

ęć

terapeutycznych powinny by

wykorzystane podczas realizacji programu jednostki modułowej Z2.06.

Zaj

cia powinny by

prowadzone w odpowiednio wyposa

onej

pracowni terapii zaj

ciowej oraz pracowni komputerowej, w grupie do 15

osób, z podziałem na 2-4 osobowe zespoły.

Zaproponowane w programie

wiczenia mo

na modyfikowa

i rozszerza

w zale

ci o potrzeb edukacyjnych uczniów. W procesie

nauczania nale

y zwróci

uwag

na kształtowanie cech osobowo

niezb

dnych do realizacji zaplanowanych zada

, jak: odpowiedzialno

ść

systematyczno

ść

, pracowito

ść

, dokładno

ść

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Systematyczne sprawdzanie i ocenianie dostarcza nauczycielowi

informacji o efektach jego pracy, o post

pach ucznia w nauce oraz

ułatwia zaplanowanie procesu kształcenia.

Sprawdzenie i ocenianie osi

gni

ęć

uczniów mo

e by

dokonywane na

podstawie:

−

sprawdzianów ustnych,

−

sprawdzianów pisemnych,

−

obserwacji aktywno

ci uczniów podczas wykonywania

wicze

−

wykonanych projektów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Podczas sprawdzania i oceniania projektów proponuje si

zwróci

uwag

na:

−

trafno

ść

koncepcji projektu,

−

dobór materiałów

ródłowych,

−

plan projektu,

−

podział zada

oraz stopie

zaanga

owania si

uczestników

w realizacj

projektu,

−

stopie

realizacji zamierzonych celów,

−

wykonanie projektu,

−

prezentacj

projektu.

W ocenie ko

cowej osi

gni

ęć

uczniów nale

y równie

uwzgl

dni

przygotowanie merytoryczne, aktywno

ść

na zaj

ciach, współprac

w zespole oraz wykonanie

wicze

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

100

Jednostka modułowa 322[15].Z2.06
Prowadzenie indywidualnej i grupowej terapii
zaj

ciowej

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

okre

wpływ emocji i potrzeb psychospołecznych na działalno

ść

człowieka,

−

zidentyfikowa

czynniki wpływaj

ce na zwi

kszanie motywacji do

uczestnictwa w zaj

ciach terapeutycznych,

−

nawi

kontakt z pacjentem/podopiecznym,

−

zach

pacjenta/podopiecznego do utrzymywania kontaktów,

−

wzbogaci

u pacjenta/podopiecznego zasób słownictwa biernego

i czynnego,

−

zmotywowa

pacjenta/podopiecznego do udziału w zaj

ciach,

−

przeprowadzi

negocjacje i rozwi

zaistniały konflikt podczas

terapii,

−

udzieli

wsparcia psychicznego podopiecznemu,

−

zapewni

liwo

ść

rozwoju zainteresowa

podopiecznych,

−

zapewni

klimat

oraz

warunki

wykonania

zadania

terapeutycznego,

−

podj

ąć

współprac

z pacjentem/podopiecznym podczas wykonywania

zadania,

−

pokona

ki, zagro

enia i uprzedzenia pacjenta/podopiecznego,

−

rozwin

ąć

wyobra

twórcz

pacjenta/podopiecznego,

−

dostosowa

metody i techniki terapii zaj

ciowej do potrzeb, stanu

zdrowia, mo

liwo

ci i sprawno

ci podopiecznego,

−

przeprowadzi

terapi

zaj

ciow

z podopiecznymi w ró

nym wieku,

−

z ró

nymi schorzeniami i rodzajami niepełnosprawno

ci,

−

zastosowa

techniki wykonywania prac z zakresu kroju i szycia,

−

przeprowadzi

zaj

cia z zastosowaniem technik wykonywania

przedmiotów z drewna, metalu, skóry,

−

przeprowadzi

zaj

cia z zastosowaniem technik r

kodzielniczych,

−

nauczy

podopiecznego korzystania z komputera w podstawowym

zakresie,

−

nauczy

podopiecznego wykonywania prac introligatorskich,

−

nauczy

podopiecznego wykonywania prac z wikliny,

−

nauczy

podopiecznego wykonywania prac ceramicznych,

−

zorganizowa

zaj

cia dotycz

ce przygotowania posiłków zgodnie

z zasadami

ywienia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

101

−

zorganizowa

imprezy towarzyskie oraz wycieczki sprzyjaj

integracji społecznej podopiecznych,

−

przeprowadzi

zaj

cia sportowe dostosowane do mo

liwo

i sprawno

ci fizycznej podopiecznego,

−

zorganizowa

czas wolny podopiecznego z wykorzystaniem ró

nych

form,

−

wykorzysta

w celach terapeutycznych ekspresj

podopiecznego,

−

podj

ąć

współprac

z podopiecznym podczas prowadzenia zaj

ęć

terapeutycznych,

−

wykorzysta

zaj

cia terapeutyczne do likwidowania lub ograniczania

sensoryzmów,

−

sporz

dzi

zapotrzebowanie i uzupełni

sprz

t oraz materiały

potrzebne do prowadzenia terapii zaj

ciowej,

−

podj

ąć

współprac

z zespołem terapeutycznym,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej podczas wykonywania zada

zawodowych.

2. Materiał nauczania

Czynniki wpływaj

ce na aktywno

ść

człowieka.

zi społeczne, małe grupy, rodzina jako grupa wsparcia społecznego.

Negocjacje i metody rozwi

zywania konfliktów w czasie zaj

ęć

terapeutycznych.
Metody rozpoznawania i rozwijania zainteresowa

podopiecznych.

Formy wykonywania działa

terapeutycznych.

Rodzaje, metody i techniki terapii zaj

ciowej stosowane w zale

ci od

wieku, stopnia niepełnosprawno

ci lub stanu zdrowia podopiecznego.

Metody terapii ruchem.
Metody i techniki ergoterapii.
Metody i techniki artterapii.
Metody i techniki socjoterapii.
Organizacja czasu wolnego.
Sprz

t i materiały potrzebne do prowadzenia terapii zaj

ciowej,

Bezpiecze

stwo i higiena pracy oraz ochrony przeciwpo

arowej podczas

wykonywania zada

zawodowych.

wiczenia

•

Rozpoznawanie fizjologicznych przejawów emocji.

•

Oceniane wpływu emocji na powstawanie potrzeb.

•

Analizowanie wpływu emocji i potrzeb na aktywno

ść

człowieka.

•

Prowadzenie negocjacji i rozwi

zywanie konfliktów zaistniałych

podczas terapii.

•

Motywowanie podopiecznych do uczestnictwa w terapii zaj

ciowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

102

•

Przygotowywanie stanowiska do prowadzenia terapii zaj

ciowej

indywidualnej i grupowej.

•

Prowadzenie zaj

ęć

terapeutycznych z zastosowaniem ró

nych metod

i technik terapii zaj

ciowej: terapia ruchem, arteterapia, biblioterapia,

choreoterapia,

dramatoterapia,

psychodrama,

estetoterapia,

hortikuloterapia, muzykoterapia, silvoterapia, socjoterapia.

rodki dydaktyczne

Literatura: ksi

ąż

ki, czasopisma tematyczne.

Opisy przypadków.
Projekty zaj

ęć

terapeutycznych.

Materiały i

rodki do prowadzenia terapii zaj

ciowej.

Foliogramy dotycz

ce zasad, celów i metod terapii zaj

ciowej.

Filmy dydaktyczne dotycz

ce stosowania ró

nych metod i technik terapii

zaj

ciowej: filmy video, CD/DVD.

Płyty CD do muzykoterapii.
Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Celem realizacji programu jednostki modułowej jest doskonalenie

umiej

tno

ci prowadzenia terapii zaj

ciowej indywidualnej i grupowej

z podopiecznymi w ró

nym wieku, z ró

nymi schorzeniami i rodzajami

niepełnosprawno

ci. Podczas realizacji programu szczególn

uwag

nale

y zwróci

na przygotowanie podopiecznych do zaj

ęć

oraz na

stosowanie ró

nych form, rodzajów, metod i technik terapii zaj

ciowej.

Osi

gni

cie zaplanowanych celów umo

liwi stosowanie ró

nych

metod

nauczania,

takich

jak:

dyskusja

dydaktyczna,

metoda

przypadków, inscenizacji, metoda projektów, pokaz z obja

nieniem oraz

wiczenia. Zaj

cia powinny by

prowadzone w szkolnej pracowni terapii

zaj

ciowej i w warsztatach terapii zaj

ciowej, w zespołach 2-3

osobowych.

Zaleca

przeprowadzenie

pierwszej

kolejno

zaj

ęć

terapeutycznych w warunkach symulowanych, aby ułatwi

uczniowi

nawi

zanie kontaktów z podopiecznymi, motywowanie ich do aktywnego

udziału w zaj

ciach oraz kierowanie przebiegiem prac w grupie.

W warunkach naturalnych uczniowie powinni prowadzi

zaj

cia

z grup

podopiecznych lub indywidualnie przy łó

ku chorego.

Na pocz

tku zaj

ęć

nale

y zawrze

kontrakt z podopiecznymi na

wykonanie projektu oraz zapozna

ich z przepisami bezpiecze

stwa

i higieny pracy. Nale

y równie

udost

pni

podopiecznym

rodki,

materiały i narz

dzia potrzebne do wykonania projektów. Podczas zaj

ęć

warsztatowych uczniowie powinni nadzorowa

prac

podopiecznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

103

oraz

przygotowa

wystaw

wykonanych

projektów.

Uczniowie

prowadz

cy zaj

cia terapeutyczne powinni wykorzysta

opracowane

przez grup

konspekty lub scenariusze.

W procesie nauczania nale

y zwróci

uwag

na kształtowanie cech

osobowo

ci niezb

dnych do realizacji tych zada

jak: odpowiedzialno

ść

punktualno

ść

, umiej

tno

ść

nawi

zywania kontaktów oraz autentyczne

zaanga

owanie w wykonywaniu zadania.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno

odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Kryteria oceniania powinny uwzgl

dnia

poziom wiadomo

ci oraz

zakres opanowania przez uczniów umiej

tno

ci wynikaj

cych ze

szczegółowych celów kształcenia.

Podczas kontroli i oceny osi

gni

ęć

uczniów w formie ustnej nale

ocenia

umiej

tno

ci operowania zdobyt

wiedz

, zwraca

uwag

merytoryczn

jako

ść

wypowiedzi,

wła

ciwe

stosowanie

poj

ęć

zawodowych oraz poprawno

ść

wnioskowania.

Sprawdzenie osi

gni

ęć

ucznia mo

e by

dokonywane na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych,

−

sprawdzianów pisemnych,

−

obserwacji aktywno

ci ucznia podczas wykonania

wicze

Podczas obserwacji nale

y zwróci

uwag

na:

−

nawi

zanie kontaktu z pacjentem,

−

motywowanie pacjenta do aktywnego udziału w zaj

ciach,

−

nadzorowanie pracy podopiecznych.

Przedmiotem

oceny

powinny

umiej

tno

zakresie

wykonywania działa

z zakresu terapii indywidualnej i grupowej, aktywny

udział w

wiczeniach, prowadzenie portfolio, współpraca w grupie.

W ko

cowej ocenie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia, nale

uwzgl

dni

wyniki wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez

nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

104

Jednostka modułowa 322[15].Z2.07
Ocenianie i dokumentowanie działa

terapeutycznych

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku kształcenia ucze

powinien umie

−

przewidzie

efekty prowadzonej terapii zaj

ciowej,

−

zaplanowa

sposoby monitorowania efektów terapii zaj

ciowej,

−

oceni

skuteczno

ść

działa

terapeutycznych,

−

zało

dokumentacj

terapii zaj

ciowej,

−

udokumentowa

efekty terapii zaj

ciowej,

−

udokumentowa

diagnoz

terapeutyczn

−

udokumentowa

działania w zakresie terapii indywidualnej i grupowej,

−

zanalizowa

dokumentacj

dotycz

stanu zdrowia i potrzeb

podopiecznego w zakresie terapii zaj

ciowej,

−

wykorzysta

dane zawarte w dokumentacji do planowania pracy

z podopiecznym,

−

zaktualizowa

obowi

zuj

dokumentacj

−

zastosowa

techniki informacyjne do dokumentowania działa

terapeutycznych.

2. Materiał nauczania

Efekty działa

terapeutycznych.

Monitorowanie i ocena skuteczno

ci działa

terapeutycznych.

Metody oceny skuteczno

ci działa

terapeutycznych.

Dokumentacja pracy terapeuty zaj

ciowego: plany i harmonogramy

pracy, dziennik zaj

ęć

, okresowe sprawozdania z pracy, konspekty,

scenariusze, arkusze diagnozy terapeutycznej, ewidencja wyrobów
i zu

ycia materiałów.

Dokumentacja indywidualna podopiecznego: historia choroby, diagnoza
terapeutyczna, arkusz oceny i weryfikacji post

pów podopiecznego

uczestnicz

cego w terapii, karta obserwacji podopiecznego podczas

zaj

ęć

terapeutycznych.

Dokumentacja działa

podopiecznego: aukcje, wernisa

e, wystawy,

kiermasze, kroniki, albumy, filmy, zdj

cia, sprawozdania.

Znaczenie dokumentacji w planowaniu działa

terapeutycznych

z podopiecznym.
Techniki

informacyjne

stosowane

dokumentowaniu

działa

terapeutycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

105

wiczenia

•

Opracowywanie planu monitorowania i oceny skuteczno

ci terapii

zaj

ciowej.

•

Opracowywanie tygodniowego harmonogramu zaj

ęć

terapeuty

zaj

ciowego.

•

Prowadzenie ewidencji wyrobów i zu

ycia materiałów podczas zaj

ęć

plastycznych.

•

Wypełnianie arkusza oceny i weryfikacji post

pów uczestnika terapii

zaj

ciowej.

•

Analizowanie

danych

zawartych

dokumentacji

medycznej

podopiecznego.

•

Analizowanie działa

podopiecznych przedstawionych w formie:

wernisa

y, wystaw, spotka

, zaj

ęć

terapeutycznych.

•

Dokumentowanie działa

terapeutycznych przy pomocy kamery,

aparatu fotograficznego, dyktafonu, magnetofonu.

rodki dydaktyczne

Wzory dokumentacji terapeutycznej.
Teksty przewodnie do

wicze

Plan monitorowania działa

i oceny skuteczno

ci terapii zaj

ciowej.

Literatura zawodowa.
Konspekty,

scenariusze,

projekty,

harmonogramy

działa

terapeutycznych.
Kronika pracy terapeuty z podopiecznymi.
Album fotograficzny.
Film dydaktyczny na temat współpracy podopiecznego z terapeut

zaj

ciowym.

Zasoby dost

pne w sieci Internat.

Techniczne

rodki kształcenia.

5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Program nauczania jednostki modułowej obejmuje tre

ci dotycz

monitorowania i oceny efektów terapii zaj

ciowej oraz dokumentowania

działa

terapeutycznych.

Podczas realizacji programu jednostki modułowej nale

y zwróci

uwag

na zasady prowadzenia dokumentacji indywidualnej uczestników

zaj

ęć

terapeutycznych i dotycz

cej pracy terapeuty zaj

ciowego oraz na

korzystanie z dokumentacji podopiecznego do opracowania diagnozy
terapeutycznej i planowania pracy terapeuty zaj

ciowego.

Szczególnie wa

ne jest kształtowanie umiej

tno

ci prowadzenia

obserwacji i rejestrowania zaistniałych w czasie zaj

ęć

pozytywnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

106

zachowa

i zdarze

niepo

żą

danych oraz nowych umiej

tno

ci nabytych

przez podopiecznych.

Wskazane jest stosowanie aktywizuj

cych metod nauczania: dyskusji

dydaktycznej, metody przypadków, metody sytuacyjnej oraz

wicze

Zaj

cia powinny odbywa

w grupach do 15 osób, powinny by

prowadzone w pracowni terapii zaj

ciowej , pracowni komputerowej oraz

w placówce pomocy społecznej.

Podczas zaj

ęć

nale

y umo

liwi

uczniom prowadzenie obserwacji

i wykorzystanie jej wyników do aktualizacji indywidualnego planu
terapeutycznego oraz weryfikacji post

pów podopiecznego bior

cego

udział

terapii.

Wskazany

jest

równie

udział

uczniów

w dokumentowaniu wyników działa

podopiecznych w postaci

wernisa

u, wystawy, kiermaszu, spotka

i zaj

ęć

warsztatowych.

Podczas realizacji programu nale

y kształtowa

postawy: rzetelno

prowadzeniu

dokumentacji,

odpowiedzialno

ci,

poszanowania

godno

ci osobistej podopiecznego i zachowania tajemnicy zawodowej.

6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocena osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno

odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Systematyczne sprawdzanie i ocenianie dostarcza nauczycielowi
informacji o efektach jego pracy, o post

pach ucznia w nauce oraz

ułatwia zaplanowanie procesu kształcenia.

Ocenianie osi

gni

ęć

ucznia mo

e by

dokonywane na podstawie:

−

sprawdzianów ustnych,

−

sprawdzianów pisemnych,

−

obserwacji czynno

ci ucznia podczas wykonywania

wicze

Podczas obserwacji nale

y zwróci

uwag

na:

−

analizowanie danych o podopiecznym,

−

formułowanie wniosków na podstawie zgromadzonych informacji,

−

ocenianie stanu zdrowia podopiecznego na podstawie dokumentacji,

−

weryfikowanie planów terapeutycznych,

−

prowadzenie arkusza post

pów podopiecznego.

Przedmiotem oceny powinna by

równie

postawa ucznia,

w szczególno

ci: rzetelno

ść

, dokładno

ść

, wra

liwo

ść

, dzielenie si

wiadczeniami, współpraca w grupie.

W ocenie ko

cowej nale

y uwzgl

dni

umiej

tno

ci w zakresie

oceniania skuteczno

ci działa

terapeutycznych oraz prowadzenia

dokumentacji podopiecznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

107

Moduł 322[15].Z3
Praktyka zawodowa

1. Cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

stosowa

zasady komunikowania si

z pacjentem i jego rodzin

−

wykazywa

postaw

gotowo

udzielania

pomocy

pacjentowi/podopiecznemu i jego rodzinie,

−

prezentowa

postaw

otwarto

ci,

wra

liwo

zrozumienia

w komunikowaniu si

z pacjentem/ podopiecznym i jego rodzin

−

ocenia

sytuacj

społeczn

i zdrowotn

pacjenta/ podopiecznego,

−

okre

wpływ

rodowiska społecznego na osoby niepełnosprawne,

−

rozpoznawa

potrzeby i problemy pacjenta/ podopiecznego,

−

stosowa

metody usprawniania dostosowane do potrzeb pacjenta/

podopiecznego,

−

dobiera

metody, techniki i formy terapii zaj

ciowej,

−

planowa

terapi

zaj

ciow

indywidualn

i grupow

, w placówkach

pomocy społecznej oraz placówkach ochrony zdrowia,

−

projektowa

, organizowa

i prowadzi

warsztaty terapii zaj

ciowej,

−

prowadzi

treningi wykonywania prostych i zło

onych czynno

codziennego

ycia podopiecznych,

−

dobiera

rodzaj zaj

ęć

według wieku, stanu zdrowia, potrzeb

i zainteresowa

podopiecznych,

−

motywowa

osoby niepełnosprawne do udziału w leczeniu

i rehabilitacji oraz w terapii indywidualnej i grupowej,

−

prowadzi

ramach

terapii

zaj

ciowej

nauk

krawiectwa,

dziewiarstwa i innego r

kodzieła oraz prowadzenia gospodarstwa

domowego,

−

organizowa

w ramach terapii zaj

ciowej czas wolny podopiecznego

oraz turnusy rehabilitacyjne,

−

propagowa

zdrowy styl

ycia,

−

planowa

i prowadzi

edukacj

zdrowotn

dostosowan

do wieku,

i indywidualnych potrzeb pacjenta,

−

stosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpo

arowej oraz ochrony

rodowiska,

−

organizowa

stanowiska pracy terapeuty zaj

ciowego zgodnie

z wymaganiami ergonomii,

−

udziela

pierwszej pomocy w stanach zagro

enia zdrowotnego,

−

prowadzi

dokumentacj

terapeutyczn

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

108

−

współpracowa

członkami

zespołu

terapeutycznego

i rehabilitacyjnego w zakresie planowania i realizacji terapii
zaj

ciowej,

−

korelowa

działania

terapeutyczne

działaniami

leczniczo-

rehabilitacyjnymi,

−

korzysta

z ró

nych

ródeł informacji w celu doskonalenia

umiej

tno

ci zawodowych,

−

projektowa

i modyfikowa

rodowisko materialne do rodzaju

niepełnosprawno

ci i potrzeb podopiecznego lub pacjenta,

−

przestrzega

praw pacjenta i tajemnicy zawodowej.

2. Wykaz jednostek modułowych

Symbol

jednostki

modułowej

Nazwa jednostki modułowej

Orientacyjna

liczba godzin

na realizacj

322[15].Z3.01

Prowadzenie terapii zaj

ciowej w placówkach

pomocy społecznej

322[15].Z3.02

Prowadzenie terapii zaj

ciowej w placówkach

ochrony zdrowia

Razem

140

3. Schemat układu jednostek modułowych

322[15].Z3.01

Prowadzenie terapii

zaj

ciowej

w placówkach pomocy

społecznej

322 [15].Z3

Praktyka zawodowa

322[15].Z3.02

Prowadzenie terapii

zaj

ciowej

w placówkach ochrony

zdrowia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

109

Jednostka modułowa 322 [15].Z3.01
Prowadzenie terapii zaj

ciowej w placówkach

pomocy społecznej

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

okre

struktur

organizacyjn

i specyfik

placówki pomocy

społecznej,

−

zanalizowa

cele i zadania realizowane w placówce pomocy

społecznej,

−

nawi

kontakt z podopiecznym i jego rodzin

−

oceni

potrzeby i mo

liwo

ci podopiecznych w zakresie terapii

zaj

ciowej,

−

opracowa

projekt

przystosowania

stanowiska

pracy

indywidualnych potrzeb osoby niepełnosprawnej,

−

zorganizowa

stanowisko pracy terapeuty zaj

ciowego zgodnie

z wymaganiami ergonomii,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej,

−

zaplanowa

cele terapii zaj

ciowej w odniesieniu do indywidualnego

podopiecznego niepełnosprawnego fizycznie, intelektualnie oraz
z niepełnosprawno

sprz

ęż

−

zaplanowa

cele działa

terapeutycznych dla grupy podopiecznych,

−

dobra

metody i techniki terapii zaj

ciowej podopiecznego, na

podstawie diagnozy terapeutycznej,

−

zaplanowa

warunki niezb

dne do realizacji terapii zaj

ciowej,

−

opracowa

projekt przystosowania mieszkania do potrzeb osoby

niepełnosprawnej,

−

poinstruowa

podopiecznych o celu i metodach terapii zaj

ciowej,

−

opracowa

scenariusz zaj

ęć

terapeutycznych,

−

przeprowadzi

zaj

cia terapeutyczne indywidualnie i w grupie

podopiecznych,

−

zaplanowa

i przeprowadzi

zaj

cia z zakresu edukacji zdrowotnej,

−

udokumentowa

działania terapeutyczne,

−

udzieli

pierwszej pomocy podopiecznym w stanach zagro

enia

zdrowotnego,

−

podj

ąć

współprac

z zespołem terapeutyczno-rehabilitacyjnym,

−

nawi

współprac

z placówkami i instytucjami udzielaj

cymi

ró

nych form wsparcia podopiecznym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

110

2. Materiał nauczania

Okre

lanie specyfiki i struktury organizacyjnej placówki pomocy

społecznej.
Analizowanie celów i zada

realizowanych w placówce pomocy

społecznej.
Nawi

zywanie kontaktów z podopiecznym i jego rodzin

Rozpoznawanie potrzeb i mo

liwo

ci podopiecznych w zakresie terapii

zaj

ciowej.

Dobieranie rodzajów, metod i technik terapii zaj

ciowej zale

nie od

wieku, płci, stanu zdrowia, potrzeb i zainteresowa

podopiecznych.

Organizowanie stanowiska pracy terapeuty zgodnie z wymaganiami
ergonomii.
Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej podczas prowadzenia terapii zaj

ciowej.

Projektowanie i organizowanie pracowni terapii zaj

ciowej.

Projektowanie konspektów lub scenariuszy zaj

ęć

terapeutycznych.

Realizacja działa

terapeutycznych w pracowni terapii zaj

ciowej

i w warsztatach terapii zaj

ciowej oraz podczas indywidualnej pracy

z podopiecznym w warunkach domowych.
Planowanie i prowadzenie edukacji zdrowotnej dostosowanej do wieku
i indywidualnych potrzeb podopiecznego.
Prowadzenie dokumentacji działa

terapeutycznych.

Udzielanie pierwszej pomocy w stanach zagro

enia zdrowotnego.

Współpraca z zespołem terapeutycznym i z instytucjami udzielaj

cymi

ró

nych form wsparcia podopiecznym.

3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu przygotowanie

ucznia do samodzielnego planowania i wykonywania zada

zawodowych

okre

lonych w szczegółowych celach kształcenia, w szczególno

ci:

−

nawi

zywania kontaktów z podopiecznymi,

−

rozpoznawania problemów i potrzeb podopiecznego,

−

dokonywania oceny mo

liwo

ci psychofizycznych podopiecznego,

−

dobierania form, rodzajów, metod i technik terapii zaj

ciowej,

−

projektowania i organizowania terapii zaj

ciowej,

−

prowadzenia indywidualnych i grupowych zaj

ęć

terapeutycznych,

−

dokonywania oceny efektów terapii,

−

prowadzenia dokumentacji terapeutycznej.

Program

jednostki

modułowej

powinien

realizowany

w placówkach pomocy społecznej lub w placówkach prowadzonych
przez organizacje pozarz

dowe, takich jak: domy pomocy społecznej

stacjonarne i dzienne, warsztaty terapii zaj

ciowej, o

rodki wsparcia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

111

społecznego,

rodowiskowe domy samopomocy, o

rodki opieku

czo-

rehabilitacyjne, o

rodki dla dzieci i młodzie

y ze sprz

ęż

niepełnosprawno

. Wymienione placówki powinny spełnia

kryteria

rodków szkoleniowych.

Przed przyst

pieniem do wykonywania zada

zawodowych nale

zapozna

uczniów z programem praktyki, regulaminem obowi

zuj

cym

w placówce, przepisami bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz zasadami

współpracy z personelem.

Podczas realizacji programu uczniowie pod nadzorem opiekuna

praktyki powinni wykonywa

samodzielnie okre

lone zadania. Opiekun

powinien obserwowa

prac

uczniów, udziela

im wskazówek oraz

analizowa

popełnione przez nich bł

dy.

Praktyka zawodowa powinna by

prowadzona w grupach licz

cych

do 6 osób, w zale

ci od specyfiki pracowni terapii zaj

ciowej lub

placówki. Wskazane jest aby ucze

, w ramach samokształcenia jako

wolontariusz, udzielał pomocy podopiecznym w placówce pomocy
społecznej lub w miejscu zamieszkania.

W czasie praktyki zawodowej ucze

zobowi

zany jest do

prowadzenia dzienniczka praktyki, w którym zapisuje wykonywane
zadania i czynno

ci, uwagi, spostrze

enia i wnioski ze swojej pracy,

arkusz diagnozy terapeutycznej i plan terapii zaj

ciowej oraz dziennik

pracy w charakterze wolontariusza. Zapis wykonanych zada

i czynno

ci, powinien potwierdzi

opiekun praktyki. Dziennik pracy

wolontariusza powinien zawiera

dane placówki, rodzaj wykonywanych

działa

na rzecz podopiecznego oraz potwierdzenie odbycia zaj

ęć

Nale

y zwróci

szczególn

uwag

na kształtowanie po

żą

danych

w zawodzie postaw i cech osobowo

ci. Uczniowie w trakcie

wykonywania zada

zawodowych powinni wykaza

, aktywno

umiej

tno

współpracy w grupie, samodzielno

, kreatywno

i odpowiedzialno

za jako

ść

wykonywanego zadania.

4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów. Kryteria oceniania
powinny uwzgl

dnia

poziom wiadomo

ci oraz zakres opanowania przez

uczniów umiej

tno

ci wynikaj

cych ze szczegółowych celów kształcenia.

Umiej

tno

ci uczniów nale

y sprawdza

obserwuj

c ich prac

w czasie wykonywania zada

zawodowych, zwracaj

c szczególn

uwag

na:

−

organizacj

stanowiska pracy,

−

wykorzystanie czasu pracy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

112

−

samodzielno

ść

w planowaniu i prowadzeniu zaj

ęć

terapeutycznych,

−

dobór metod i technik terapii oraz materiałów do wykonania

projektów,

−

wykonywanie

zada

zgodnie

planem

terapii

zaj

ciowej

i obowi

zuj

cymi zasadami,

−

zapewnienie

bezpiecze

stwa

podopiecznym

czasie

zaj

ęć

terapeutycznych,

−

umiej

tno

ść

współpracy w zespole.

W ocenie nale

y uwzgl

dni

równie

−

zdyscyplinowanie i punktualno

ść

−

pracowito

ść

i dokładno

ść

−

zainteresowanie wykonywan

prac

−

kultur

osobist

i zawodow

Na zako

czenie realizacji programu opiekun praktyki zawodowej

powinien wpisa

w dzienniczku opini

o pracy ucznia oraz ocen

cow

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

113

Jednostka modułowa 322 [15].Z3.02
Prowadzenie terapii zaj

ciowej w placówkach

ochrony zdrowia

1. Szczegółowe cele kształcenia

W wyniku procesu kształcenia ucze

powinien umie

−

okre

struktur

organizacyjn

i zadania zakładów opieki zdrowotnej,

−

nawi

współprac

z zespołem terapeutycznym,

−

nawi

kontakt z podopiecznym,

−

oceni

stan psychofizyczny pacjenta,

−

zinterpretowa

wyniki pomiarów parametrów

yciowych pacjenta,

−

oceni

liwo

ci pacjenta w zakresie samoobsługi,

−

zmotywowa

pacjenta do udziału w terapii zaj

ciowej,

−

zorganizowa

stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,

−

zastosowa

przepisy bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej,

−

dobra

rodzaje, metody i techniki terapii zaj

ciowej,

−

dobra

materiały i sprz

t do rodzaju terapii zaj

ciowej,

−

zaprojektowa

działania terapeutyczne dla osób z chorobami

narz

dów ruchu, układu kr

ąż

enia, układu oddechowego, układu

nerwowego, z chorobami psychicznymi i nowotworowymi,

−

przeprowadzi

z osobami chorymi zaj

cia terapeutyczne indywidualne

i grupowe,

−

zapewni

podopiecznemu poczucie bezpiecze

stwa fizycznego

i komfortu psychicznego podczas zaj

ęć

terapeutycznych,

−

wypełni

dokumentacj

terapeutyczn

−

sformułowa

wnioski do dalszego post

powania terapeutycznego,

−

oceni

wpływ podj

tych działa

terapeutycznych na efekty terapii,

−

zastosowa

przepisy prawa dotycz

ce wykonywanych zada

zawodowych.

2. Materiał nauczania

Okre

lanie struktury organizacyjnej i zada

zakładów opieki zdrowotnej.

Współpraca z zespołem terapeutycznym i z rodzin

pacjenta.

Nawi

zywanie i utrzymywanie kontaktu z pacjentem.

Rozpoznawanie problemów, potrzeb i mo

liwo

ci psychofizycznych

pacjenta.
Wykonywanie pomiarów parametrów

yciowych pacjenta.

Motywowanie pacjenta do udziału w terapii zaj

ciowej.

Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

114

Stosowanie przepisów bezpiecze

stwa i higieny pracy oraz ochrony

przeciwpo

arowej.

Dobieranie rodzajów, metod i technik terapii zaj

ciowej.

Dobieranie materiałów i sprz

tu do rodzaju terapii zaj

ciowej.

Projektowanie i realizacja działa

terapeutycznych dla osób z chorobami

narz

dów ruchu, układu kr

ąż

enia, układu oddechowego, układu

nerwowego, z chorobami psychicznymi i nowotworowymi.
Udzielanie pacjentowi wsparcie psychicznego w trakcie terapii
zaj

ciowej.

Dokumentowanie działa

terapeutycznych.

Monitorowanie zmian zachodz

cych w sytuacji pacjenta i jego

rodziny pod wpływem terapii zaj

ciowej.

Dokonywanie oceny wpływu zaplanowanych działa

na efekty terapii.

Stosowanie przepisów prawa dotycz

cych wykonywania zada

zawodowych.

3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki

Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu doskonalenie

umiej

tno

ci praktycznych w zakresie planowania i wykonywania zada

zawodowych w rzeczywistych warunkach pracy terapeuty zaj

ciowego.

Program

jednostki

modułowej

powinien

realizowany

w placówkach ochrony zdrowia, przede wszystkim w szpitalnych
oddziałach:

internistycznym,

chirurgicznym,

ortopedycznym,

reumatologicznym

oraz

neurologicznym,

psychiatrycznym,

ginekologicznym, pediatrycznym, geriatrycznym, rehabilitacyjnym.

Przed rozpocz

ciem praktyki zawodowej nale

y zapozna

uczniów

z przepisami bezpiecze

stwa i higieny pracy, przepisami sanitarno-

epidemiologicznymi, regulaminem pracy obowi

zuj

cym w zakładzie

opieki zdrowotnej oraz zasadami współpracy w zespole rehabilitacyjno-
terapeutycznym.

Podczas praktyki nale

y umo

liwi

uczniom wykonanie zada

okre

lonych w programie jednostki modułowej. Przede wszystkim nale

zwraca

uwag

nawi

zywanie

kontaktów

pacjentem,

rozpoznawanie jego problemów zdrowotnych, prowadzenie terapii
w grupie pacjentów oraz przy łó

ku chorego. Uczniowie powinni

samodzielnie wykonywa

zaplanowane zadania, natomiast opiekun

praktyki powinien nadzorowa

ich prac

i zwraca

uwag

na popełniane

bł

dy oraz udziela

konsultacji.

Uczniowie zobowi

zani s

do prowadzenia dzienniczka praktyki

zawodowej, w którym dokumentuj

wykonane zadania terapeutyczne,

oceniaj

wpływ zaplanowanych działa

, formułuj

wnioski do dalszego

post

powania terapeutycznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

115

4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia

Sprawdzanie i ocenianie osi

gni

ęć

edukacyjnych ucznia powinno

odbywa

systematycznie, na podstawie ustalonych kryteriów.

Umiej

tno

ci uczniów nale

y sprawdza

obserwuj

c ich prac

w czasie wykonywania zada

zawodowych.

W czasie obserwacji nale

y zwraca

uwag

na:

−

umiej

tno

ść

nawi

zywania kontaktu z podopiecznym,

−

organizacj

stanowiska pracy,

−

dobór metod, technik terapeutycznych,

−

umiej

tno

ść

planowania terapii zaj

ciowej,

−

sprawno

ść

w wykonywaniu zada

−

dokładno

ść

i samodzielno

ść

W ocenie nale

y uwzgl

dni

równie

postawy ucznia wobec pacjenta,

takie jak:

−

odpowiedzialno

ść

za jako

ść

wiadczonej usługi,

−

wra

liwo

ść

na potrzeby i problemy zdrowotne pacjenta,

−

poszanowanie godno

ci osobistej pacjenta,

−

przestrzeganie tajemnicy zawodowej,

−

przestrzeganie dyscypliny pracy,

−

zdolno

ść

do autorefleksji i samooceny,

−

kultura osobista i zawodowa.

Opiekun praktyk powinien oceni

osi

gni

cia edukacyjne ucznia na

podstawie obserwacji wykonywanych zada

, jego samooceny oraz

oceny dokonanej przez grup

uczniów.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
00 Program nauki Terapeuta zajęciowy 322 15
00 Program nauki Terapeuta zajęciowy 322 15
Terapeuta zajeciowy 322[15] 2009 02 03
ORGANIZACJA WARSZTATU PRACY TERAPEUTY ZAJECIOWEGO
roczny plazn pracy terapeuty zajęciowego - zaliczenie, terapia zajęciowa
Teczka terapeutyczna, zajęciA korekcyjno-kompensacyjne
Terapeuta zajeciowy Podst Programowa
sprawozdanie IPP Grzegorz Lechowski IŚ rok1 gr3 (zajęcia czwartek 9 15 11 00)
zajęcia-świetlica terapeutyczna(1), Świetlica
Jacobson Zajęcia terapeutyczne z elementem ćwiczeń relaksacyj
Z Wykład 15.03.2008, Zajęcia, II semestr 2008, Analiza matematyczna
Z Ćwiczenia 15.03.2008, Zajęcia, II semestr 2008, Analiza matematyczna
Ramowy program terapeutycznyA-przykład, zajęcia
Scenariusz zajęcia otwartego dla rodziców przeprowadzonego dnia 15, scenariusze zajęć, konspekty
Tworzenie świetlicy terapeutycznej, konspekty zajęć, zajęcia socjoterapeutyczne
ZAKRES OBOWIĄZKÓW TERAPEUTY, terapia zajęciowa
MPLP 322;323 03.09;15.09.2011
Scenariusz zajęcia terapeutycznego z elementami relaksacji wg Jacobsona, Umysł - trening, hipnoza, ś

więcej podobnych podstron