Wiadomość wydrukowana ze stron:
future.wp.pl
Płeć mózgu - czyli dlaczego się różnimy?
2010-03-03 (15:08)
Kobiety są emocjonalne i wrażliwe, mają słabą orientację przestrzenną, mężczyźni z kolei bywają
agresywni, nie okazują emocji i potrafią czytać mapy. Czy te stereotypy wiążą się wyłącznie ze społecznym
wychowaniem? Nie – determinuje je płeć mózgu.
Podstawowym wyznacznikiem przynależności do danej płci jest materiał genetyczny oraz fizyczne cechy płciowe takie jak
organy rozrodcze. Jednak tym, co odróżnia kobiety od mężczyzn jest również płeć ich mózgu.
Płeć genetyczna
Płeć genetyczną warunkują chromosomy, które są segregowane podczas zapłodnienia. Plemnik niesie kopię materiału
pochodzącą od ojca, komórka jajowa – porcje genów od matki. W wyniku ich połączenia, dziecko otrzymuje po połowie
cech od każdego z rodziców. Wśród 23 par chromosomów człowieka występują tzw. chromosomy płci X i Y.
Genetyczne kobiety posiadają dwa chromosomy X (XX), dlatego swojemu potomstwu zawsze przekazują X. Mężczyźni
posiadają jeden chromosom X i jeden Y (XY), a przy zapłodnieniu niesiony jest albo X albo Y. To materiał genetyczny
plemnika decyduje czy urodzi się syn czy córka.
Na bazie posiadanych genów wykształcają się wszystkie cechy organizmu, w tym pierwszorzędowe cechy płciowe (jajniki/
jadra), drugorzędowe cechy płciowe (srom, pochwa, jajowody / najądrza, nasieniowody, prącie), a następnie w trakcie
dojrzewania pozostałe cechy zwiana z owłosieniem, głosem itp. Rozwój mózgu płodu
Na wczesnych etapach rozwoju odpowiedniemu kształtowaniu podlega także mózg. Około 6-7 tygodnia po zapłodnieniu
następuje wprowadzanie odpowiednich połączeń nerwowych pomiędzy półkolami mózgu oraz przekształcanie pewnych
struktur mózgu w zależności od genetycznej płci.
„Bazą” jest mózg żeński. On występuje naturalnie na wstępnym etapie rozwoju płodu. Jeżeli w łonie matki rozwija się
dziewczynka, jej mózg pozostanie bez większych zmian do końca rozwoju, natomiast mózg chłopca musi się
„przeprogramować”.
Konieczny jest do tego odpowiedni poziom hormonów płciowych. Poziom testosteronu w pierwszych miesiącach życia
płodowego jest około 4 razy wyższy niż w całym dorosłym życiu, podobny pułap osiąga tylko podczas okresu dojrzewania.
Testosteron dociera wraz z krwią do mózgu i stanowi niejako akcelerator potrzebnych zmian.
Różnice w budowie i funkcjach mózgu
Pierwsze obserwacje różnic w zachowaniu kobiet i mężczyzn przedstawił F.Gatton z South Kingston Museum w Londynie w
1882roku. Potwierdził oficjalnie, że kobiety są bardziej wrażliwe na ból, a mężczyźni na ostre dźwięki. Jego zdaniem,
mężczyźni są także silniejsi oraz lepiej przystosowani do pracy w warunkach stresowych. Zdolności językowe czy
przestrzenne?
W latach 60 XX wieku różnice miedzy płciami zainteresowały Herberta Landsell’a. Naukowiec zauważył, że uszkodzenie
tych samych struktur mózgu, powoduje odmienne skutki u kobiet i u mężczyzn. W wyniku uszkodzenia lewej półkuli
mózgowej, mężczyźni prawie całkowicie utracili zdolności językowe, u kobiet zmiana była nieznaczna. Z kolei zaburzenia w
prawej półkuli powodowały, że mężczyźni mieli ogromne trudności z rozwiązaniem zadań wymagających przestrzennego
widzenia i analizy, u kobiet również nie zaobserwowano znacząco różnych wyników. U mężczyzn za zdolności językowe
odpowiada w całości lewa półkula mózgu, a prawa za zdolności przestrzenne. U kobiet funkcje umiejscowione są w obu
półkulach, stanowią sieć bardziej rozproszoną i łączą odmienne funkcje ze sobą, z tego powodu kobiety mają większą
łatwość w opisywaniu czegoś słowami. Ponadto są sprytniejsze, łatwiej się dostosowują, odczuwają współczucie, a także
udają, skupiają się na ludziach i relacjach.
Budowa mózgu mężczyzn jest niejako bardziej uporządkowana. Z jednej strony, pozwala to na to, że potrafią myśleć
bardziej analitycznie i skupić się na jednym wykonywanym zadaniu. Jednak z drugiej strony mają ograniczone zdolności w
łączeniu różnych aspektów. Prawa półkula mózgu mężczyzn silnie współpracuje z korą wzrokową, przez co mężczyźni są
uważani za „wzrokowców”. Mają lepszą orientację w przestrzeni, dlatego mniejsza trudność sprawia im czytanie map czy
tworzenie rysunków technicznych, widzą w trójwymiarze i potrafią wizualizować obiekty w ruchu. Są lepszymi umysłami
ścisłymi, statystycznie na jedną nawet wyjątkowo uzdolnioną w tej materii dziewczynkę, przypada aż 13 chłopców.
Mężczyźni skupiają się na obiektach, rzeczach i przestrzeni.
Emocje
Za „obsługę” emocji odpowiedzialne jest ciało migdałowate, struktura mózgu, która ma za zadanie zapamiętywać
doświadczenia oraz odczuwać emocje. Jądro migdałowate u kobiet jest nieco większe, również jego działanie jest różne
pomiędzy płciami, co tłumaczy m.in. dlaczego kobiety są bardziej podatne na depresję, a mężczyźni na alkoholizm.
Prawa strona jądra migdałowatego współpracuje z ciałem prążkowanym, umożliwiając lepsza koordynację ruchową, w tym
także linię „oko-ręka”. Powiązanieie z korą wzrokową pozwala na skupienie się na środowisku zewnętrznym. Ta strona
jadra migdałowatego jest silniej wykształcona u mężczyzn, przez co uwydatnia ich orientację przestrzenną, ważną np.
podczas polowania.
U kobiet lepiej rozwinięta jest lewa strona jądra migdałowatego, która silniej współpracuje z tzw. wyspą, a ta z kolei ma za
zadanie powiązać doświadczenia z zabarwieniem emocjonalnym. Predestynuje kobiety do okazywania empatii oraz
pielęgnacji i karmienia potomstwa. Przeprowadzone eksperymenty pokazują jak kobiety i mężczyźni reagują na uczucia.
Strona 1 z 2
Odkrywcy - Wirtualna Polska
2010-07-29
http://odkrywcy.pl/drukuj.html?wid=12039082
Wzruszający film wyświetlono kobietom i mężczyznom i zbadano aktywność ich mózgu. Jak można przypuszczać, u kobiet
wyższą aktywność wskazywała lewa część jądra migdałowatego i skupiły się one na przesłaniu filmu. U mężczyzn bardziej
aktywna była prawa strona i skupili się na szczegółach i fabule, a nie uczuciach, jakie film miał wywołać. Kobiety również
lepiej „filtrują” emocje, w chwilach wzburzenia, dlatego są mniej agresywne.
Wyrażanie uczuć
Powszechnie uważa się, że mężczyźni nie potrafią okazywać uczuć i mówić o nich. Neurologia daje nam jednak dowody na
to, że nie jest to związane z brakiem odczuwania miłości, ale brakiem zdolności do mówienia o niej. Jak wspominaliśmy
wcześniej, funkcja zdolności językowych jest w mózgu kobiety bardziej rozproszona, oznacza to, że łatwiej przychodzi im
dobieranie odpowiednich słów, nazywanie uczuć i wyrażanie swoich myśli. U mężczyzn odczuwanie uczuć i zdolności
językowe nie są ze sobą powiązane, dlatego mówienie o emocjach przychodzi im z większym trudem.
Podobnie rzecz się ma w przypadku łączenia uczuć i seksu. Ośrodki miłości i pożądania nie wiążą się ze sobą, w mózgu
męskim, dlatego mężczyznom łatwiej przychodzi seks bez zobowiązań czy zdrada. Kobiety najczęściej łączą miłość
romantyczną z miłością fizyczną, bo takie łącza występują w ich mózgu. Z tego samego powodu, kobiety łatwiej znoszą
jednorazowy ‘wyskok” partnera niż długotrwały romans, „zdradę emocjonalną”, a mężczyźni nie potrafią się pogodzić ze
zdradą fizyczną, nawet jeśli zdarzyła się tylko raz, a kobieta bardzo tego żałuje.
Kształtowanie płci mózgu
Kształtowanie płci mózgu przebiega w 4 etapach:
1. podstawowe cechy różnicujące (połączenia, rozbudowa struktur)
2. tożsamość płciowa ( kim się czuję)
3. preferencje seksualne ( kobiety czy mężczyźni)
4. kontrola funkcjonowania narządów płciowych (w wyniku zaburzeń może dochodzić do różnego rodzaju dewiacji
seksualnych)
Jako piaty etap możemy dodać jeszcze kwestię wychowania społecznego i kulturowego. Rodzice pielęgnują utarte
schematy takie jak np. umożliwianie okazywania emocji i wrażliwości dziewczynkom, ale zabranianie tego chłopcom.
Dziewczynki muszą pomagać rodzicom w kuchni, a chłopcy przy samochodzie, mogą bawić się innymi zabawkami.
Jednak niekiedy zdarza się, że płeć mózgu nie współgra z płcią genetyczną i fizyczną danej osoby. Rodzi to wiele
wątpliwości, a nawet jest powodem nieszczęścia. Zjawisko homoseksualizmu, jest tematem powszechnej debaty, rzadko
spotyka się ze zrozumieniem i tolerancją. Jeszcze gorzej traktowani są transseksualiści, czyli osoby które postanawiają
zmienić płeć. Aby ocenić, powinno się jednak wiedzieć, jakie mogą być tego podłoża. Jeżeli w łonie matki płód XY dostanie
zbyt mało testosteronu lub z jakichś przyczyn nie będzie on prawidłowo działał na mózg, może nie dojść do kierunkowych
zmian mózgu, i pozostanie on żeński. Osoba ta, będzie czuła się kobietą, mimo, że jej cechy płciowe, a także genom
wskazują, że jest mężczyzną. Takie zjawisko jest najczęstszą przyczyną transseksualizmu, którego jedynym rozwiązaniem
jest zmiana płci, polegająca na operacyjnym usunięciu narządów płciowych oraz przyjmowaniu hormonów, w celu
sprowokowania wytworzenia trzeciorzędowych cech płciowych zgodnych z odczuwana przynależnością płciową.
Bardzo rzadko, rodzą się osoby z płciowością mozaikową , tzw. Shemale (ang. she –ona, male–męski) posiadają zarówno
cechy męskie i żeńskie, mogą mieć jednocześnie macicę i prącie. O przynależności do określonej płci decydują rodzice,
którzy mogą poprosić o przeprowadzenie operacji oraz terapie hormonalną dziecka. Jednak określenie płci mózgu , na tym,
etapie rozwoju jest niemożliwe, więc decyzja jest obarczona jest 50% ryzykiem.
Płeć mózgu to nie tylko stereotyp kury domowej i wojownika. To bardzo złożona zależność, wynikająca z różnic w
strukturze mózgu kobiet i mężczyzn. Nie wynika wyłącznie z utartych schematów wychowania i może przejawić się na
każdym etapie rozwoju człowieka. Kształtujemy swoje gusta i rozwijamy swoje umiejętności, jednak podstawę wszystkiego
stanowi to jak nasz mózg zaprogramuje się podczas życia płodowego.
amo
(wp.pl)
Copyright
©
1995
-
2010
Strona 2 z 2
Odkrywcy - Wirtualna Polska
2010-07-29
http://odkrywcy.pl/drukuj.html?wid=12039082