background image

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Poradnik gry na gitarze 

„Podstawowy kurs na 

gitarze w 8 punktach” 

 Karolina Szupiluk 

 

 

 

 
 

 

 

 

ZHP ELBLAG 2012 

background image

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  Spis Treśśśści 

 

 

 

Przedmowa 

1.

 

Budowa gitary 

2.

 

Trzymanie gitary 

3.

 

Strojenie gitary 

4.

 

Chwyty 

5.

 

Bicie 

6.

 

Transponowanie 

7.

 

Tabulatura 

8.

 

Piórkowanie 

 

Zakończenie 

 

Piosenki harcerskie 

 

background image

 

                

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Przedmowa 

Kurs przeznaczony jest dla wszystkich samouków, którzy 

chcieliby się nauczyć grac na gitarze prostych piosenek, np. 

harcerskich. Jest to naprawdę proste, jeżeli codziennie 

przynajmniej pół godziny będziecie ćwiczyć. Systematyczność i 

pozytywne nastawienie mogą zdziałać wiele. Sama jestem 

samoukiem i wiem, że wiele takich poradników w nie do końca 

jasny sposób tłumaczy, dlatego ja spróbuje w prosty i 

przystępny sposób to zrobić. Pamiętaj!! Od razu wszystko ci 

nie wyjdzie i trzeba ćwiczyć, ale na pewno dasz radę☺ Mi też 

się udało. 

 

 

 

 

background image

 

Budowa gitary 

 

Na początku warto by było poznać, z czego jest zbudowana 

gitara i jak to możliwe, że gra. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

 

 

 

 

WĘdrowiec 

 

Jestem wędrowcem zieleni przejrzystej 

C G a C

  

Jestem harcerzem z krwi i kości czystej 

F C d G

  

Zapatrzony w szare klucze żurawie 

C G a C

  

Zasłuchany w polne kwiaty w trawie 

F C F G

  

 

La la la...  

 

Kim byłbym gdyby nie rozkosz życia  

Kim gdyby nie skautowy styl życia  

A tak swe istnienie przypisuje Tobie  

I harcerstwu, czyli temu co robię  

 

La la la. 

Nie zamienię tego kawałka chleba  

Do samego końca, aż pójdę do nieba  

A tam w mundurkach i krótkich spodenkach  

Będziemy Boga nosić na rękach 

 

 

 

 

 

19 

background image

 

Harcerskie ideały 

 

Na ścianie masz 

D A e

 

kolekcję swoich 

barwnych wspomnień 

Suszony kwiat, naszyjnik, wiersz i liść 

Już tyle lat przypinasz szpilką na tej słomie 

To wszystko, co cenniejsze jest nisz skarb 

 

Po środu sam generał Robert Baden Powell 

Rzeźbiony w drewnie lilijki smukły kształt 

Jest krzyża znak i biały orzeł jest koronie 

A zaraz pod nim harcerskich 10 praw 

 

Ramię pręż słabość krusz 

i nie zawiedź w potrzebie 

Podaj swą pomocą dłoń tym co liczą na ciebie 

Zmieniaj świat zawsze bądź  

sprawiedliwy i odważny 

Śmiało zwalczaj wszelkie zło  

niech twym bratem będzie każdy 

 

I świeć przykładem świeć  

G A D

 

I leć w przestworza leć 

I nieś ze sobą wieść 

Że być harcerzem chcesz 

 

 

 

Główka 

- spełnia niewątpliwie ważną funkcję estetyczną i dekoracyjną. 

Oprócz mniej lub bardziej wymyślnego kształtu to właśnie na niej dumnie 

wypisana jest nazwa firmy, która wyprodukowała Twoją gitarę. Poza tym to 

tutaj zamocowane są stroiki. 

 Stroiki

 - zwane również kluczykami, małe elementy mechaniczne, które 

składają się patrząc od góry z kołeczka i dziurki, zapewniających trzymanie 

strun. Z boku natomiast można dostrzec pokrętełko, obracające wcześniej 

wspomnianym kołeczkiem, co z kolei powoduje naciąganie lub luzowanie 

struny, a to sprawia, że ma ona wyższy lub niższy dźwięk lub w przypadkach 

ekstremalnych powoduje jej przeciągnięcie i zerwanie, co kończy się wizytą 

w sklepie muzycznym. 

Gryf 

- na nim zamocowane są progi oraz zamieszczone pomocnicze kropki 

lub wzorki, najczęściej z masy perłowej, które ułatwiają orientowanie się w 

odnajdowaniu określonego progu. 

Progi

 - metalowe sztabki nabite na gryf, określają miejsca wydobywania 

dźwięków z gitary, każdy kolejny próg oznacza dźwięk wyższy od 

poprzedniego o pół tonu (lub inaczej mówiąc - półton). Progi numerujemy 

kolejno idąc od główki w stronę pudła rezonansowego, im dalej tym 

znajdują się one coraz bliżej siebie. 

Pudło rezonansowe 

- element wzmacniający, bez niego dźwięki 

wydobywane z gitary zostałyby łatwo zagłuszone przez przelatującego 

komara. W chwili szarpnięcia struny wierzch pudła wchodzi w drgania a 

dzięki temu, że ma dużą powierzchnię, muzyka jest głośna, tym głośniejsza 

im większy rozmiar pudła. 

18 

background image

 

Skutkiem ubocznym istnienia pudła jest okazyjne obijanie go podczas 

transportu gitary przez niewprawnych gitarzystów. Efektem tego zdarzenia 

jest chwilowy strach "o Jezu moja gitara!", wynikający głównie z wydobycia 

się całkiem donośnego dźwięku, który jednak bierze się tylko z tego, że 

pudło rezonansowe tak go wzmacnia, a instrumentowi nic się wielkiego nie 

dzieje. 

Otwór rezonansowy

 - to specjalny otwór, którym z gitary wydostaje 

się wzmocniony w pudle dźwięk. Trochę rzadziej wpada tam również piórko 

(zwane inaczej kostką), wypuszczone z ręki muzyka, co powoduje 

konieczność wykonywania niezwykle śmiesznych i nerwowych ruchów gitarą 

w celu skłonienia go do wypadnięcia. 

Mostek

 

- przyklejony jest do czoła pudła, na nim znajduje się poprzeczka, 

która stanowi punkt podparcia dla strun oraz małe kołeczki, które 

unieruchamiają końcówki strun. Poprzeczka najczęściej ułożona jest pod 

kątem a w niektórych gitarach podpórka pod każdą ze strun jest nieco inna. 

Struny

 - są źródłem dźwięku. Ich szarpanie powoduje niezwykle miłe 

doznania słuchowe i uśmiech na twarzy osoby trzymającej gitarę, nierzadko 

również osób znajdujących się w pobliżu. 

Strun jest najczęściej sześć, trzy najgrubsze zwane są basowymi, a kolejne 

trzy cieńsze wiolinowymi. 

 

 
 

Szara lilijka

  

Gdy zakochasz się w szarej lilijce 

a d

  

I w świetlanym harcerskim krzyżu, 

E a

  

Kiedy olśni Cię blask ogniska,  

Radę jedną Ci dam:  

 

Załóż mundur i przypnij lilijkę, 

ad

  

Czapkę na bakier włóż, 

GCE

  

W szeregu stań wśród harcerzy, 

ad

  

I razem z nami w świat rusz. 

Ea

  

 

Razem z nami będziesz wędrował,  

Po Łysicy i Świętym Krzyżu,  

Poznasz urok Gór Świętokrzyskich,  

Które powiedzą Ci tak:  

 

Załóż mundur i przypnij lilijkę,  

Czapkę na bakier włóż,  

W szeregu stań wśród harcerzy,  

I razem z nami w świat rusz.  

 

Gdy po latach będziesz wspominał,  

Stare dzieje z harcerskiej drużyny,  

Swemu dziecku, co dorastać zaczyna,  

Radę jedną mu dasz..  

 

Załóż mundur i przypnij lilijkę,  

Czapkę na bakier włóż,  

W szeregu stań wśród harcerzy,  

I razem z nami w świat rusz. 

17 

background image

 

Trzymanie gitary 

Każdy profesjonalny gitarzysta powie Ci, że to jest 

prawidłowa pozycja grania przy gitarze 

klasycznej, lecz przy gitarach akustycznych 

możesz siedzieć i tak. 

 

 

 

 

 
 
 
 

 
 
 

Tak naprawdę, możesz wybrać wygodniejszą dla siebie pozę. 

Pamiętaj jednak, aby gitara nie była przechylona <prawidłowa to 

pozycja: pudło prostopadłe do kolana> 

 

Lewa ręka 

Co zrobić z nią? Należy jak najbardziej prostopadle do gryfu by nie 

zahaczać strun, a kciuk w g. klasycznej nie powinien wystawać 

ponad gryf, co innego w gitarze elektrycznej bądź akustycznej

 

 

Płonie ognisko

Płonie ognisko

Płonie ognisko

Płonie ognisko    

 

Płonie ognisko i szumią knieje  

a E a

 

Drużynowy jest wśród nas 

a E a

 

Opowiada starodawne dzieje 

a E a

 

Bohaterski wskrzesza czas 

a E a

 

 

O rycerstwie spod kresowych stanic  

C G

  

O obrońcach naszych polskich granic 

d E a

 

A ponad nami wiatr szumny wieje 

a E a 

I dębowy huczy las 

a E a 

 

Już do odwrotu głos trąbki wzywa 

Alarmując ze wszech stron 

Staje wiara w ordynku szczęśliwa 

Serca biją w zgodny ton 

 

Każda twarz się uniesieniem płoni 

Każdy laskę krzepko dzierży w dłoni 

A z młodzieńczej się piersi wyrywa 

Pieśń potężna, pieśń jak dzwon 

 

 

 

 

 

 

 

16 

background image

 

 

 

 

 

 

 

 

Płonie 

ognisko

Harcerskie 

ideały

Wędrowiec

15 

 

 

Prawa ręka 

Łokieć opiera się o pudło rezonansowe a dłoń swobodnie 

spuszczona do 

 

Strojenie gitary

Gitarę tak naprawdę można troić na wiele sposobów do 

wyboru do koloru. Stroiki są piszczałkowe, elektroniczne i 

kamerton.  

Ja polecam elektroniczny, gdyż nie trzeba mieć dobrego 

słuchu. Wystarczy takie urządzenie, uderzyć w strunę i kolor 

zielony diody wskazuje, że jest nastrojona. Gdy czerwona 

należy uderzać w pustą strunę i przekręcać kluczyki, aż zapali 

się zielone. 

Od piszczałki lub kamertonu możemy nastroić pierwszą 

strunę od dołu <E.> Tak jak w przypadku elektronicznego. 

Resztę należy po kolei, czyli 

tak jak na rysunku> i porównujemy dźwięki i stroimy. Gdy są 

takie same przechodzimy do kolejnej trzeciej struny. 

Naciskamy strunę G i uderzając najpierw H a potem G 

porównujemy i stroimy. I tak ze wszystkimi. Proste, prawda?

 
 
 
 

Szara 

lilijka

 

Łokieć opiera się o pudło rezonansowe a dłoń swobodnie 

spuszczona do bicia. 

Strojenie gitary 

Gitarę tak naprawdę można troić na wiele sposobów do 

wyboru do koloru. Stroiki są piszczałkowe, elektroniczne i 

Ja polecam elektroniczny, gdyż nie trzeba mieć dobrego 

słuchu. Wystarczy takie urządzenie, uderzyć w strunę i kolor 

azuje, że jest nastrojona. Gdy czerwona 

należy uderzać w pustą strunę i przekręcać kluczyki, aż zapali 

Od piszczałki lub kamertonu możemy nastroić pierwszą 

strunę od dołu <E.> Tak jak w przypadku elektronicznego. 

Resztę należy po kolei, czyli przyciskamy strunę H <w miejscu 

tak jak na rysunku> i porównujemy dźwięki i stroimy. Gdy są 

takie same przechodzimy do kolejnej trzeciej struny. 

Naciskamy strunę G i uderzając najpierw H a potem G 

porównujemy i stroimy. I tak ze wszystkimi. Proste, prawda? 

 

background image

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

background image

 

Chwyty 

 

Masz przed sobą najczęściej spotykane chwyty i jednocześnie 

najłatwiejsze (w niektórych przypadkach uproszczone). Ta lista to 

podstawa. Naukę chwytów należy zacząć właśnie od nich. 

 

Linie poziome przedstawiają struny, linie pionowe - progi. Pierwsza 

linia pozioma od góry odpowiada strunie E1, tej najcieńszej. Potem 

kolejno występują struny H2, G3, D4, A5 i ostatnia struna basowa E6. 

Cyfry nad górną linią odpowiadają numerowi progu. Natomiast cyfry 

na liniach to numery palców. Palce lewej ręki układamy na gryfie 

zgodnie z numeracją. Palce numerujemy następująco: 

1 - palec wskazujący, 

2 - palec środkowy, 

3 - palec serdeczny, 

4 - mały palec. 

 

Chwyty w ostatnim rzędzie należą do kategorii chwytów Barre. Trzy 

jedynki oznaczają, że palec wskazujący kładziemy na całej szerokości 

gryfu. Są najtrudniejsze z tego zbioru. Niestety wiele piosenek z nich 

korzysta, dlatego dołączyłem je do listy. 

   
 

 
 
 

Zakonczenie 

 

Tak naprawdę to jest mini poradnik w szczególności przeznaczony dla 

harcerzy. Dzięki niemu można uzyskać wszystkie niezbędne podstawy, 

lecz gdy je już opanujemy należy rozszerzać swoje wiadomości np. 

przez Internet gdzie jest wiele artykułów albo filmików na  

www.youtube.pl

 , gdzie opisują jak grać poszczególne piosenki< wpisz 

how to play…….. >. Na końcu oczywiście jest kilka piosenek harcerskich 

z chwytami. Owocnej pracy z gitarą

 Mam nadzieje, że poradnik był 

przydatny 

 

 

 
 
 

 
 
 
 
 
 

14 

background image

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

Na przykład dla chwytu C-dur będzie to wyglądało tak (zaczynasz od 
dźwięku C): 

e |-----------0--------| « serdeczny 

H |--------1-----1-----| « środkowy 

G |-----0-----------0--| « wskazujący 

D |--------------------| 

A |--3-----------------| « kciuk 

E |--------------------| 

Analogicznie dla D-dur (zaczynasz od D): 

e |-----------2--------| 

H |--------3-----3-----| 

G |-----2-----------2--| 

D |--0-----------------| 

A |--------------------| 

E |--------------------| 

W piórkowaniu chodzi o to by uderzając poszczególne struny 

urozmaicić utwór i by ładniej brzmiał. 

 

 

 

 

13 

background image

 

Piorkowanie 

Generalnie rzecz biorąc, o palcowaniu mówimy, kiedy gramy na 

gitarze nie piórkiem, lecz palcami. Szczególnie często w ten sposób 

grają gitarzyści klasyczni. Z  reguły kciuk wykorzystywany jest do gry 

na strunach basowych, i to właśnie on prowadzi linię basową utworu, 

natomiast pozostałe palce prawej dłoni grają na strunach wiolinowych 

i odpowiadają za linię melodyczną. Tutaj natomiast chciałbym opisać 

jedną z odmian palcowania, jaką jest palcowanie chwytów 

gitarowychTen sposób gry polega na tym, że lewą dłonią łapiesz 

najnormalniej w świecie jakiś chwyt gitarowy, jednak nie uderzasz po 

strunach prawą dłonią, lecz grasz poszczególne dźwięki chwytu 

osobno. Taki sposób jest wykorzystywany we wstępach do wielu 

utworów, możesz, więc dzięki niemu urozmaicić swoją grę, zanim na 

przykład przejdziesz do bicia i darcia, (ale to zabrzmiało;)).Pewnie 

zastanawiasz się teraz, które dźwięki chwytu grać? Nie ma na to 

jednej uniwersalnej reguły, natomiast bardzo często spotyka się taki 

schemat: 

 

łapiesz chwyt 

 

kciukiem grasz dźwięk podstawowy chwytu 

 

pozostałymi palcami prawej dłoni grasz tam i z powrotem, z 
góry na dół i z dołu do góry poszczególne struny wiolinowe 

 

 

Bicie 

 
 

Jak już wiemy jak trzymać gitarę oraz jak trzymać chwyty przyszedł 
czas na bicie. Wielu początkującym spędza sen z powiek, dlatego kilka 
rad, które mogą pomóc. 

 

Praktycznie w każdej piosence są inne chwyty gdyż, każdy 
gitarzysta gra inaczej 

 

Trzeba wiedzieć, w którym momencie zmieniać chwyty 

 

Nie ma też uniwersalnego bicia, lecz w piosenkach harcerskich 
na początku używałam jednego, a oto one: 

 

 

 
 
 

 

 

Potrzeba czasu żeby samemu złapać rytm 

 

Wsłuchuj się dokładnie w piosenki, w których słychać gitarę, 
często można usłyszeć też bicie 

 

Jeśli już jesteś w beznadziejnej sytuacji i nie wiesz jak to robić, 
wejdź np. na youtube.pl odpal piosenkę gdzie ktoś gra na 
gitarze i spisz bicie 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

12 

background image

 

Transponowanie 

 
Czyli obniżanie lub podwyższanie tonacji utworu. A po ludzku? Jeżeli 
tonacja jest dla ciebie za wysoka lub za niska by pośpiewać albo 
brzmienie utworu ci nie pasuje wtedy: 

http://www.cdur.pl/Transponowanie

 

Wpisujemy chwyty i transponujemy o wybraną wartość. 
 
 

           Tabulatura 

 

 
Tabulatura to uproszczony zapis nutowy. 6 Linii odpowiada 6 strunom 

a E1 to najcieńsza struna. Cyfry, które są zapisane to numer progu a 

jak policzymy od E1 w dół będziemy wiedzieć, jaka to struna. Proste, 

prawda?  

                           Dla Elizy -Van Beethovena 

1e: 0-0-0--------------------------------------- 
2b: -4-4--0-3-1---------1--0------0--1---------- 
3g: --------------2--2-2------1-1-------2-2----- 
4d: ----------------2-2------2-2-------2-2------ 
5a: --------------0--------2---------0---------- 
6e: -------------------------------------------- 
 
1e: 0-0-0--------------------------------------- 
2b: -4-4--0-3-1---------1--0------------1------- 
3g: --------------2--2-2------1--1-0-------2-2-- 
4d: ----------------2-2------2------------2-2--- 
5a: --------------0--------2------------0------- 
6e: -------------------------------------------- 
1e: ------0-----1-0--------0---1---------------0-0-0- 

2b: 0-1-3----1------3--3----3-------3-1--0----------- 
3g: --------0-0-------0-0--------2----------1-------- 
4d: ----------------------------2-2--------2-2--2-2-- 
5a: ------3------------------------------2----------- 
6e: ----------------3----------0--------------------- 
 
1e: 0-0-0-0----------------------------------------- 
2b: -4-4-4--0-3-1---------1--0----0----1------------ 
3g: ---------------2--2-2------1-1-------2-2-------- 
4d: -----------------2-2------2-2-------2-2--------- 
5a: ---------------0---------2---------0------------ 
6e: ------------------------------------------------ 

 

 
 

   I tak zaczynając od pierwszej tabulatury 

 

Pierwsze, co uderzamy to uderzamy pustą E1 

                 

A potem na 4 progu 2B 

 

                                        

A co jeśli są dwie w pionie 

                         

Po prostu szarpiemy  

                         dwie na raz 
                         na drugim progu struna  
                         3G i pusta 5A 

 

 
1e: 0-0-0--------------------------------------- 
2b: -4-4--0-3-1---------1--0------0--1---------- 
3g: --------------2--2-2------1-1-------2-2----- 
4d: ----------------2-2------2-2-------2-2------ 
5a: --------------0--------2---------0---------- 
6e: -------------------------------------------- 

10 

11 

background image

 

A                    a                    E                     e 

1   2   3   4        1   2   3   4        1   2   3   4        1   2   3   4 

E|---|---|---|---|   E|---|---|---|---|   E|---|---|---|---|   E|---|---|---|---| 
H|---|-4-|---|---|   H|-1-|---|---|---|   H|---|---|---|---|   H|---|---|---|---| 
G|---|-3-|---|---|   G|---|-3-|---|---|   G|-1-|---|---|---|   G|---|---|---|---| 
D|---|-2-|---|---|   D|---|-2-|---|---|   D|---|-3-|---|---|   D|---|-3-|---|---| 
A|---|---|---|---|   A|---|---|---|---|   A|---|-2-|---|---|   A|---|-2-|---|---| 
E|---|---|---|---|   E|---|---|---|---|   E|---|---|---|---|   E|---|---|---|---| 

 

C                    D                     d                   G 

1   2   3   4        1   2   3   4        1   2   3   4        1   2   3   4 

E|---|---|---|---|   E|---|-2-|---|---|   E|-1-|---|---|---|   E|---|---|-4-|---| 
H|-1-|---|---|---|   H|---|---|-3-|---|   H|---|---|-3-|---|   H|---|---|---|---| 
G|---|---|---|---|   G|---|-1-|---|---|   G|---|-2-|---|---|   G|---|---|---|---| 
D|---|-2-|---|---|   D|---|---|---|---|   D|---|---|---|---|   D|---|---|---|---| 
A|---|---|-3-|---|   A|---|---|---|---|   A|---|---|---|---|   A|---|-1-|---|---| 
E|---|---|---|---|   E|---|---|---|---|   E|---|---|---|---|   E|---|---|-2-|---| 

 

F                    H                     h                    B 

1   2   3   4        2   3   4   5        2   3   4   5        1   2   3   4 

E|-1-|---|---|---|   E|-1-|---|---|---|   E|-1-|---|---|---|   E|-1-|---|---|---| 
H|-1-|---|---|---|   H|---|---|-4-|---|   H|---|-2-|---|---|   H|---|---|-4-|---| 
G|---|-2-|---|---|   G|---|---|-3-|---|   G|---|---|-4-|---|   G|---|---|-3-|---| 
D|---|---|-4-|---|   D|---|---|-2-|---|   D|---|---|-3-|---|   D|---|---|-2-|---| 
A|---|---|-3-|---|   A|-1-|---|---|---|   A|-1-|---|---|---|   A|-1-|---|---|---| 
E|-1-|---|---|---|   E|-1-|---|---|---|   E|-1-|---|---|---|   E|-1-|---|---|---| 

 

 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image