„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Marian Grabkowski

Wycinanie elementów obuwia z materiałów płaskich
311[25].Z1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Bogusław Woźniak
dr inż. Elżbieta Wiśnios



Opracowanie redakcyjne:
dr inż. Marian Grabkowski



Konsultacja:
dr inż. Jacek Przepiórka

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczn

ą

programu jednostki modułowej 311[25].Z1.01,

„Wycinanie elementów obuwia z materiałów płaskich”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu technik obuwnik.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

5

3.

Cele kształcenia

6

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

7

5.

Ćwiczenia

12

5.1.

Charakterystyka technologiczna materiałów na wierzchy i spody obuwia 12
5.1.1. Ćwiczenia

12

5.2.

Charakterystyka technologiczna elementów obuwia
5.2.1.

Ć

wiczenia

5.3.

Podstawy teoretyczne procesu rozkroju materiałów obuwniczych
5.3.1.

Ć

wiczenia

5.4.

Przygotowanie maszyn, urządzeń i narzędzi

16
16
19
19
26

5.4.1. Ćwiczenia

26

5.5.

Przygotowanie materiałów do rozkroju

29

5.5.1.

Ć

wiczenia

29

5.6.

Technologia wycinania elementów obuwia

32

5.6.1. Ćwiczenia

32

5.7.

Czynności kończące proces wycinania elementów obuwia

35

5.7.1.

Ć

wiczenia

35

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

7.

Literatura

37
47

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik obuwnik.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, czyli wykaz niezbędnych umiejętności i wiedzy, które uczeń
powinien mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej,

−

cele kształcenia tej jednostki modułowej,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

ć

wiczenia, które zawierają wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do ich

realizacji oraz zalecane metody nauczania– uczenia,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzia pomiaru dydaktycznego.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

311[25].Z1.02

Wytwarzanie zakładek,

podnosków i elementów

spodów obuwia

z materiałów płaskich

311[25].Z1

Technologia wytwarzania

półproduktów i elementów obuwia

311[25].Z1.03

Formowanie oraz

obróbka elementów

spodów obuwia z gumy

i tworzyw sztucznych

311[25].Z1.01

Wycinanie elementów

obuwia z materiałów

płaskich

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

rozpoznawać części i elementy konstrukcyjne obuwia,

–

stosować zasady oznaczania wielkości elementów obuwia,

–

rozpoznawać, charakteryzować i klasyfikować materiały obuwnicze,

–

rozpoznawać i charakteryzować wady materiałów obuwniczych,

–

oceniać jakość materiałów obuwniczych,

–

określać wpływ wad materiałowych na wskaźniki ekonomiczne i jakość obuwia,

–

dobierać materiały w zależności od typu i przeznaczenia obuwia,

–

klasyfikować i dobierać maszyny i urządzenia produkcyjne,

–

oceniać stan techniczny maszyn, urządzeń i narzędzi produkcyjnych,

–

użytkować, regulować i konserwować maszyny i urządzenia produkcyjne,

–

przestrzegać przepisów BHP i ochrony przeciwpożarowej,

–

udzielać pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,

–

korzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

określić parametry technologiczne wycinania elementów obuwia w zależności od rodzaju
stosowanych materiałów,

−

określić zasady rozkroju materiałów na elementy obuwia,

−

ustalić miejsce i kierunek rozpoczęcia rozkroju,

−

dobrać metody oraz systemy rozkroju materiałów,

−

ustalić i wykorzystać kierunki najmniejszej ciągliwości materiałów i elementów,

−

określić dopuszczalne wady materiałów w elementach obuwia,

−

określić czynniki wpływające na ekonomiczny i racjonalny rozkrój materiałów,

−

przygotować materiały do rozkroju zgodnie z wymaganiami technicznymi,

−

określić sposoby rozkroju ręcznego, maszynowego oraz sterowanego numerycznie,

−

sporządzić wzorcowy układ elementów obuwia na materiałach i planszach poglądowych,

−

posłużyć się narzędziami i urządzeniami warsztatowymi,

−

dokonać kontrolnego rozkroju materiałów,

−

wyciąć ręcznie i maszynowo elementy obuwia z płaskich materiałów obuwniczych,

−

oznakować wycięte elementy obuwia znakami i cechami fabrycznymi,

−

ocenić i skompletować wycięte elementy zgodnie z dokumentacją produkcyjną,

−

dokonać klasyfikacji i pomiaru odpadów,

−

określić przyczyny powstawania odpadów oraz sposób ich zagospodarowania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:...........................................................................
Modułowy program nauczania:

Technik obuwnik 311[25]

Moduł:

Technologia wytwarzania półproduktów i elementów

obuwia 311[25].Z1

Jednostka modułowa:

Wycinanie elementów obuwia z materiałów

płaskich 311[25].Z1.01

Temat: Rozkrój skór twardych na elementy spodów obuwia.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności wycinania podpodeszew z karków bydlęcych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać i dobrać skóry twarde na elementy spodów obuwia,

−

dokonać pomiaru i oznaczyć strefy grubości w karku,

−

zorganizować stanowisko do rozkroju skór twardych spodowych,

−

dobrać maszyny, urządzenia i narzędzia do rozkroju skór twardych spodowych,

−

rozpoznać wady i uszkodzenia skór spodowych,

−

zastosować właściwe zasady, systemy i metody rozkroju,

−

wyregulować i sprawdzić stan techniczny maszyny,

−

dobrać odzież ochronną i przestrzegać przepisów BHP przy rozkroju skór twardych,

−

obliczyć wielkość odpadów w procentach,

−

skompletować i ułożyć wycięte elementy,

−

skontrolować jakość wyciętych elementów,

−

zaprezentować wyniki wykonanej pracy.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w grupach 2–3 osobowych.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

karki bydlęce garbowania roślinnego,

−

wycinarka do skór twardych,

−

urządzenia i narzędzia do rozkroju,

−

grubościomierz do skór twardych,

−

waga do pomiaru masy skóry,

−

pojemnik na odpady,

−

kalkulator,

−

przybory piśmiennicze, dermatografy, kreda,

−

papier formatu A4,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

−

plansze poglądowe ilustrujące rozkrój skór twardych,

−

dokumentacja technologiczna,

−

literatura z rozdziału 7.

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celu zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia.
4. Podział uczniów na grupy i wybór lidera.
5. Pobranie przez lidera skóry, urządzeń i narzędzi do rozkroju.
6. Realizacja zajęć:

−

każdy zespół dokonuje oceny otrzymanej skóry, oznacza niedopuszczalne wady
skóry, dokonuje pomiaru masy i oznacza strefy grubości skóry,

−

uczniowie oceniają stan techniczny maszyny i regulują jej parametry pracy
w korelacji z wysokością otrzymanych wycinaków,

−

uczniowie planują zasady, systemy i metodę rozkroju karku bydlęcego,

−

lider grupy rozpoczyna rozkrój karku, stosując przyjęte parametry rozkroju
wynikające z dokumentacji technologicznej,

−

każdy uczeń dokonuje częściowego rozkroju skóry,

−

uczniowie oceniają jakość wyciętych elementów,

−

uczniowie segregują odpady, ustalają ich masę i obliczają ilość powstałych odpadów
w procentach ze stosunku masy odpadów do masy wyciętych elementów (różnica
masy skóry i masy odpadów),

−

uczniowie porządkują stanowisko pracy, przekazują nauczycielowi wycięte elementy,

−

nauczyciel przez cały czas nadzoruje pracę uczniów w grupach.

7. Po wykonaniu zadań wybrany lider grupy prezentuje wykonaną pracę omawiając technikę

rozkroju karku bydlęcego ze szczególnym zwróceniem uwagi na stosowane zasady, system
i metodę rozkroju.

8. Nauczyciel sprawdza zgodność wykonanej pracy z warunkami zawartymi w dokumentacji

technologicznej.

9. Uczniowie pozostałych grup oceniają jakość wykonanej pracy.
10. Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny wykonanego ćwiczenia.

Zakończenie zajęć

Praca domowa:
Odszukaj w czasopismach fachowych informacji dotyczących techniki rozkroju skór
twardych na elementy spodów obuwia. Napisz notatkę z przeczytanej lektury w zeszycie.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca:...........................................................................
Modułowy program nauczania:

Technik obuwnik 311[25]

Moduł:

Technologia wytwarzania półproduktów i elementów

obuwia 311[25].Z1

Jednostka modułowa:

Wycinanie elementów obuwia z materiałów

płaskich 311[25].Z1.01

Temat: Podstawy teoretyczne procesu rozkroju skór miękkich.

Cel ogólny: charakterystyka zasad, systemów i metod rozkroju skór miękkich na elementy

cholewek.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

zdefiniować pojęcia „zasada”, „system”, „metoda” rozkroju,

−

określić kryteria doboru zasad, systemów i metod rozkroju skór miękkich na elementy
cholewek,

−

zastosować zasady rozkroju skór całych, połówek, boków, karków, kruponów,
szczupaków, dwoin,

−

dobrać i zastosować metody rozkroju skór w zależności od kształtu, przeznaczenia
i rozwiązań konstrukcyjnych wycinanych elementów.

Metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

ć

wiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

filmy, przezrocza, plansze obrazujące stosowane zasady, systemy i metody rozkroju skór
miękkich,

−

różne rodzaje i profile skór miękkich obuwniczych,

−

papier pakowy w arkuszach dużego formatu,

−

klej biurowy do sklejania papieru,

−

papier formatu A4,

−

przybory do pisania, ołówki, gumka,

−

wzorniki elementów różnych typów cholewek,

−

literatura z rozdziału 7.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

uczniowie pracują w grupach 2–4 osobowych.

Czas: 6 godzin dydaktycznych.

Zadania dla ucznia:

Wykreśl na obrysach skór: cielęcej, połówki bydlęcej i dwoiny świńskiej, elementy

cholewek – wskazane przez nauczyciela, stosując właściwe zasady, systemy i metody
rozkroju.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Określenie tematu zajęć.
2. Wyjaśnienie uczniom tematu i szczegółowych celów kształcenia.
3. Wyjaśnienie uczniom zasad pracy metodą tekstu przewodniego i ćwiczeń praktycznych.
4. Podział grupy uczniów na zespoły.

Faza właściwa

Praca metodą tekstu przewodniego i ćwiczeń praktycznych.

Faza I. Informacje
Pytania prowadzące:
1.

Co rozumiesz pod pojęciami: „zasada”, „system” i ”metoda” rozkroju skór obuwniczych?

2.

Jakie zastosujesz kryteria przy wyborze zasady, systemu i metody rozkroju?

3.

Według jakich zasad dokonasz rozkroju skór całych, połówek, boków, karków,

kruponów, szczupaków i dwoin?

4.

Jaki

system

rozkroju

zastosujesz

przy

wycinaniu

elementów

wierzchnich

i podszewkowych z różnych rodzajów skór?

5.

Jakie czynniki zadecydują o wyborze metody rozkroju skór na elementy cholewek?

Faza II. Planowanie
1.

Jak sformułować pojęcia charakteryzujące technikę rozkroju skór miękkich?

2.

Jakie przyjąć kryteria przy określaniu i stosowaniu zasad rozkroju?

3.

Jakie czynniki zadecydują o doborze systemu rozkroju?

4.

Jakie czynniki będą mieć decydujący wpływ na dobór metody rozkroju?

Faza III. Ustalenie
1.

Uczniowie pracując w zespole dokonują analizy otrzymanych skór pod kątem ich

wykorzystania przy rozkroju.

2.

Uczniowie zastanawiają się nad sposobem i miejscem umieszczenia elementów na

powierzchni skóry

3.

Uczniowie proponują zasady, systemy i metody rozkroju dla skóry cielęcej, połówki

bydlęcej i dwoiny świńskiej.

4.

Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność zgłoszonych propozycji i przyjętych

założeń.

Faza IV. Wykonanie
1.

Uczniowie dokonują obrysu otrzymanych skór na papierze pakowym.

2.

Uczniowie oznaczają na papierze (w identycznych miejscach jak na skórze) zauważone

wady i uszkodzenia na licu i od strony mizdry.

3.

Uczniowie wykreślają obrysy elementów według przyjętych zasad, systemów i metod

rozkroju.

4.

Każdy wykreślony element uczniowie oznaczają liczbą porządkową i oznaczają na

powierzchni każdego wykreślonego elementu kierunek dopuszczalnej ciągliwości.

Faza V. Sprawdzanie
1.

Uczniowie sprawdzają w zespołach poprawność wykonanej pracy pod kątem

zastosowanych zasad, systemów i metod rozkroju.

2.

Uczniowie zapisują popełnione błędy i usterki, które zostały zgłoszone podczas oceny

i dyskusji w zespole.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

3.

Uczniowie przekazują plansze i zgłoszone uwagi nauczycielowi do oceny.

Faza VI. Analiza końcowa

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im

trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe ćwiczenie, wskazać jakie umiejętności były
ć

wiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5. ĆWICZENIA

5.1. Charakterystyka technologiczna materiałów na wierzchy

i spody obuwia

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na otrzymanej planszy oznacz kierunki najmniejszej i największej ciągliwości skóry

naturalnej.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

określić jak będzie oznaczał kierunki najmniejszej i jak największej ciągliwości (np. linia
ze strzałkami i linia ograniczona lub przy użyciu kolorów),

2)

oznaczyć w pierwszej kolejności kierunki najmniejszej ciągliwości, w poszczególnych
miejscach topograficznych skóry, a potem kierunki największej ciągliwości,

3)

sprawdzić poprawność oznaczeń,

4)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansza z wykreślonym obrysem skóry całej bydlęcej,

−

przybory do pisania, kolorowe pisaki,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Na otrzymanej planszy oznacz strukturę skóry cielęcej w zależności od wytrzymałości

i wydłużenia (ciągliwość); wskaż cztery strefy tej struktury.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

określić sposób oznaczenia stref strukturalnych skóry,

2)

oznaczyć strefę największej wytrzymałości skóry,

3)

oznaczyć kolejne strefy strukturalne od największej do najmniejszej wytrzymałości,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

4)

sprawdzić poprawność oznaczeń,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania– uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansza z obrysem skóry cielęcej,

−

przybory do pisania, kredki, kolorowe pisaki,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Rozpoznaj na otrzymanych próbkach wady skór miękkich, podaj ich nazwy i zdefiniuj je.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

obejrzeć próbki skór,

2)

nazwać zauważone wady,

3)

zdefiniować i określić przyczyny powstania zauważonych wad,

4)

wykonać tabelę i zamieścić w niej nazwy i definicje wad,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

próbki skór miękkich z najczęściej występującymi wadami,

−

kartki formatu A4,

−

materiały piśmiennicze,

−

normy przedmiotowe,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Rozpoznaj rodzaje i profile otrzymanych skór. Wskaż gatunek, powierzchnię i nazwę

producenta.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać przeglądu otrzymanych skór,

2)

nazwać profil skóry,

3)

określić z jakiego surowca wykonano skórę,

4)

zidentyfikować cechy oznaczające gatunek, powierzchnię i producenta,

5)

zapisać wyniki dokonanej identyfikacji,

6)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

skóry całe, połówki, boki, karki, szczupaki, krupony, półkrupony,

−

dwoiny bydlęce,

−

skóry świńskie,

−

przybory do pisania,

−

kartki formatu A4,

−

literatura z rozdziału 7

Ćwiczenie 5

Rozpoznaj próbki tworzyw skóropodobnych i materiałów włókienniczych na wierzchy

i spody obuwia; w oparciu o badania laboratoryjne i organoleptyczne wskaż kierunki ich
najmniejszej ciągliwości.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać szczegółowych oględzin próbek,

2)

nazwać rodzaj materiału próbki,

3)

określić kierunki najmniejszej ciągliwości dla próbek nie wymagających badań
laboratoryjnych,

4)

wyciąć po 3 próbki laboratoryjne (wiosełka) z pozostałych materiałów w różnych
kierunkach,

5)

wykonać oznaczenie wydłużenia próbek na dynamometrze, zaznaczyć na próbkach
kierunki najmniejszej i największej ciągliwości,

6)

zapisać wyniki badań,

7)

zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Środki dydaktyczne:

−

próbki tworzyw poromerycznych, namiastek skór, tkanin, dzianin, włóknin, gum,
tworzyw kolagenowych i celulozowych oraz materiałów na podnoski i zakładki,

−

wycinaki do próbek,

−

wycinarka lub prasa ręczna do wycinania próbek,

−

maszyna wytrzymałościowa,

−

grubościomierz do materiałów miękkich i twardych,

−

dermatografy,

−

kartki formatu A4,

−

przybory do pisania,

−

kalkulator,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 6

Rozpoznaj skóry na elementy spodów obuwia, naszkicuj ich obrysy i oznacz kierunki

najmniejszej ciągliwości oraz strefy grubości (spadki) w stosunku do punktu standardowego.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać przeglądu skór,

2)

dokonać pomiaru grubości skór w różnych miejscach topograficznych,

3)

naszkicować obrysy skór,

4)

wyznaczyć na szkicach strefy grubości skór,

5)

obliczyć największy spadek grubości skóry w stosunku do punktu standardowego
w procentach,

6)

zapisać uzyskane wyniki badań,

7)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

skóry spodowe w postaci kruponów, półkruponów, boków, karków, dwoin spodowych
garbowania roślinnego,

−

grubościomierz do skór twardych z długim ramieniem,

−

kalkulator,

−

przybory do pisania,

−

kartki formatu A4

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.2. Charakterystyka technologiczna elementów obuwia

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oznacz kierunki najmniejszej ciągliwości elementów cholewki skórzanej wykreślonych

na planszy.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować elementy na planszy,

2)

wyznaczyć kierunki najmniejszej ciągliwości elementów na planszy,

3)

uzasadnić podjętą decyzję,

4)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

ołówek, gumka,

−

plansze z wykreślonymi elementami,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Zaznacz na otrzymanym kopycie, w jakich kierunkach naprężane są elementy cholewki

w czasie ćwiekowania, i w których miejscach (odnoszących się do powierzchni kopyta) są
najbardziej odkształcane.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wykreślić na powierzchni kopyta kierunki naprężeń cholewki w procesie ćwiekowania
i wskazać odpowiednie miejsca na kopycie, gdzie odkształcenia elementów cholewki są
największe,

2)

skontrolować wykonaną pracę i uzasadnić podjęte decyzje,

3)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

ołówek, kreda,

−

kopyta,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Na otrzymanej planszy z wykresem elementów cholewki oznacz na nich strefy

strukturalne skóry poczynając od najbardziej zwartej tkanki, aż po dużą luźność tkanki.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

posłużyć się sześciostopniową skalą oceny struktury skóry,

2)

wskazać te elementy, które należy wycinać z najbardziej zwartej części skóry, czyli
z kruponu,

3)

oznaczyć dopuszczalne strefy strukturalne dla pozostałych elementów za pomocą
kolorowych kredek,

4)

dokonać samooceny wykonanej pracy,

5)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

ołówek, kredki (minimum 5 kolorów),

−

plansza z wykreślonymi elementami cholewek,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Wykonaj szkice podstawowych elementów spodowych obuwia oraz podnosków

i zakładek. Zaznacz na tych elementach kierunki dopuszczalnej ciągliwości materiału
z jakiego będą wycinane.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wykonać szkice podstawowych elementów spodowych obuwia,

2)

zaznaczyć kierunki dopuszczalnej ciągliwości na szkicach elementów spodowych,

3)

naszkicować obrysy zakładek i podnosków,

4)

wskazać dopuszczalne kierunki ciągliwości podnosków i zakładek wycinanych
z tworzyw termoplastycznych na nośnikach z tkaniny,

5)

dokonać samooceny wykonanej pracy,

6)

zaprezentować efekty swojej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

przybory piśmiennicze,

−

kartki papieru formatu A 4,

−

gumka,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5.3. Podstawy teoretyczne procesu rozkroju materiałów

obuwniczych

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Spośród plansz ilustrujących metody, systemy i zasady rozkroju wybierz tę, na której

zilustrowano metodę kombinowaną z fragmentami naprzemianległego systemu układania
elementów.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać analizy plansz,

2)

wybrać właściwą planszę,

3)

uzasadnić wybór,

4)

wskazać fragmenty systemu naprzemianległego uwidocznionego na planszy,

5)

zaprezentować swoją pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze ilustrujące metody, systemy i zasady rozkroju,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Ułóż na tablicy magnetycznej elementy przyszwy w systemie równoległym

i naprzemianległym.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

ułożyć elementy w systemie równoległym,

2)

ułożyć elementy w systemie naprzemianległym,

3)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

blaszane elementy w kształcie przyszew,

−

tablica magnetyczna,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Na planszach z obrysem skór: cielęcej, kruponu świńskiego i połówki bydlęcej wskaż

przy użyciu strzałek zasady rozkroju tych skór i uzasadnij podjętą decyzję.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać analizy treści ćwiczenia,

2)

zaznaczyć na planszach kierunki rozpoczęcia i kontynuacji rozkroju,

3)

uzasadnić celowość podjętych decyzji,

4)

zaprezentować wykonane zadanie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze z obrysem skór,

−

przybory do kreślenia,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Na obrysie skóry koziej wykreśl elementy czółenka damskiego przestrzegając znanych Ci

metod, systemów i zasad rozkroju.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać obrysu skóry koziej na planszy papierowej,

2)

zidentyfikować i nanieść na planszę wady skóry,

3)

wykreślić obrysy elementów czółenka wg obowiązujących metod,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

4)

obliczyć ilość wykreślonych par i oznaczyć kierunki najmniejszej ciągliwości
w elementach,

5)

dokonać samooceny pracy,

6)

zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

przybory do rysowania,

−

papier szary w arkuszach,

−

szablony elementów czółenka,

−

skóra kozia,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 5

Spośród przedłożonych schematów ilustrujących systemy rozkroju wybierz schematy

systemu jodełkowego i systemu wachlarzowego oraz wskaż ich zastosowanie.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać analizy poleceń zawartych w ćwiczeniu,

2)

dokonać oceny przedłożonych plansz,

3)

wybrać właściwe schematy,

4)

wskazać zastosowanie wybranych systemów rozkroju w praktyce,

5)

zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

schematy ilustrujące różne systemy rozkroju materiałów,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 6

Wykreśl na obrysie półkruponu bydlęcego elementy spodów obuwia w systemie

parowym.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wykreślić na planszy obrys półkruponu bydlęcego,

2)

dokonać pomiaru i oznaczyć strefy grubości półkruponu na planszy,

3)

wykreślić elementy spodów obuwia w systemie parowym,

4)

dokonać samooceny wykonanej pracy,

5)

zaprezentować wyniki pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

półkrupon bydlęcy garbowania roślinnego,

−

przybory do kreślenia,

−

papier pakowy w arkuszach,

−

grubościomierz do pomiaru grubości materiałów twardych,

−

szablony elementów spodowych obuwia różnych wielkości,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 7

Na obrysie skór welurowych: cielęcej i koziej oznacz za pomocą strzałek kierunek układu

włókien po szlifowaniu skór od strony mizdry.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wykreślić obrysy skóry na planszy,

2)

zidentyfikować na skórze kierunki układu włókien w różnych miejscach topograficznych
skóry,

3)

oznaczyć kierunki układu włókien na planszy,

5)

dokonać samooceny wykonanej pracy,

6)

zaprezentować wyniki pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

przybory do kreślenia, gumka,

−

papier pakowy szary,

−

skóra welurowa: cielęca i kozia,

−

szczotki ułatwiające identyfikację kierunków ułożenia włókien,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Ćwiczenie 8

Na obrysie skóry cielęcej welurowej wykreśl elementy w kształcie noska i półtylników

do cholewki z tkaniny metodą niekonwencjonalnej zasady „po spirali”. Pamiętaj, że nosek
powinien być wycinany z kruponu, a półtylniki mogą być wycinane w luźniejszych miejscach
skóry.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

wyznaczyć na szablonach elementów kierunki najmniejszej ciągliwości,

2)

wykreślić obrys skóry,

3)

zidentyfikować wady skóry i nanieść je na planszę,

4)

wykreślić elementy nosków i półtylników po spirali,

5)

oznaczyć kierunki układu włókien na planszy,

6)

dokonać samooceny wykonanej pracy,

7)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

przybory do kreślenia, gumka, klej,

−

papier pakowy,

−

skóra cielęca,

−

szablony nosków i półtylników,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 9

Zilustruj na tablicy magnetycznej przy użyciu szablonów zasady układania elementów

obuwia na powierzchni materiałów jednorodnych (materiały włókiennicze, tworzywa
skóropodobne, płyty gumowe i z tworzyw sztucznych, arkusze materiałów celulozowych,
wtórne skóry, materiały na podnoski i zakładki).

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

oznaczyć na tablicy kierunek najmniejszej ciągliwości materiału,

2)

oznaczyć kierunek najmniejszej ciągliwości układanych elementów,

3)

ułożyć oznaczone elementy na tablicy magnetycznej według obowiązujących zasad,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

4)

dokonać samooceny wykonanych czynności,

5)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

tablica magnetyczna,

−

szablony różnych elementów cholewek i spodów wykonane z blachy,

−

flamastry, kreda, ściereczka,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 10

Spośród różnych haseł zapisanych na luźnych kartkach samoprzylepnych wybierz te,

które odnoszą się do problematyki ekonomiczności i racjonalności procesów rozkroju
materiałów obuwniczych.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać przeglądu otrzymanych haseł,

2)

wybrać hasła uznane jako właściwe,

3)

usystematyzować wybrane hasła według hierarchii ważności,

4)

nakleić hasła na arkusz papieru,

5)

uzasadnić podjęte decyzje,

6)

dokonać samooceny pracy,

7)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

karteczki z hasłami dotyczącymi procesu projektowania i techniki wytwarzania obuwia,
ze szczególnym zwróceniem uwagi na proces rozkroju materiałów,

−

kartki papieru, przybory piśmiennicze,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 11

Zidentyfikuj na przedłożonych Ci planszach i wykresach wzorcowych rodzaje

i asortyment prezentowanych materiałów oraz wykorzystane przy ich tworzeniu zasady,
systemy i metody rozkroju.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

oznaczyć otrzymane plansze znakami rozpoznawczymi,

2)

przypisać do każdej planszy, na oddzielnej kartce wszystkie informacje wyszczególnione
w treści ćwiczenia,

3)

uzasadnić podjęte decyzje,

4)

dokonać samooceny pracy,

5)

zaprezentować wyniki pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

przybory piśmiennicze,

−

plansze poglądowe wzorcowego ułożenia elementów na powierzchni różnych rodzajów
materiałów obuwniczych,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

5.4. Przygotowanie maszyn, urządzeń i narzędzi

5.4.1.Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Spośród licznych fotografii i schematów ilustrujących maszyny i urządzenia do rozkroju

materiałów wybierz te, które wykorzystasz w małym zakładzie obuwniczym. Uzasadnij swój
wybór.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować otrzymane fotografie i schematy,

2)

wybrać uniwersalne maszyny i urządzenia dla małego zakładu,

3)

uzasadnić swój wybór,

4)

zaprezentować wykonaną pracę.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

fotografie i schematy maszyn i urządzeń do rozkroju materiałów obuwniczych,

−

prospekty maszyn i urządzeń do rozkroju materiałów obuwniczych,

−

przybory do pisania,

−

papier formatu A4,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Oblicz minimalną siłę potrzebną do wycięcia elementu wycinakiem wskazanym przez

nauczyciela, przy założeniu, że siła potrzebna do przecięcia 1 cm materiału wynosi 700N.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać pomiaru długości ostrza wycinaka,

2)

pomnożyć długość ostrza przez siłę potrzebną na przecięcie 1cm materiału,

3)

obliczyć siłę wycinania i podać ją w kN,

4)

sprawdzić poprawność obliczeń,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

kalkulator,

−

przybory do pisania,

−

papier formatu A5,

−

miarka taśmowa obuwnicza,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Na planszy, pod rysunkami ilustrującymi urządzenia pomocnicze stosowane w procesie

rozkroju materiałów obuwniczych zapisz ich nazwy i wskaż gdzie i do czego są używane.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować rysunki zamieszczone na planszy,

2)

zapisać nazwy urządzeń,

3)

określić przeznaczenie urządzeń,

4)

dokonać samooceny zapisanych treści,

5)

zaprezentować wyniki wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze z rysunkami (schematami) urządzeń,

−

prospekty i fotografie urządzeń,

−

przybory piśmiennicze,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 4

Rozpoznaj wycinaki wskazane przez nauczyciela podając ich nazwy, przeznaczenie

i rozwiązania konstrukcyjne. Skontroluj ich jakość i wymiary.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować i ocenić otrzymane wycinaki,

2)

określić nazwy i przeznaczenie wycinaków,

3)

skontrolować jakość wykonania wycinaków,

4)

sprawdzić profil wycinaków według otrzymanych wzorników,

5)

zanotować wyniki analizy, kontroli i pomiarów wycinaków,

6)

dokonać samooceny wykonanej pracy,

7)

zaprezentować wyniki wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

wycinaki różnych kształtów i rodzajów wycinaków,

−

suwmiarki,

−

przybory do pisania,

−

papier formatu A4,

−

szablony (wzorniki), według których wykonano wycinaki,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

5.5. Przygotowanie materiałów do rozkroju

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj oceny organoleptycznej partii skór na elementy cholewki i rozsortuj je pod

kątem wykorzystania na określone asortymenty cholewek.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przypomnieć sobie zasady oceny i sortowania skór,

2)

dokonać wstępnego przeglądu kontroli grubości skór przedłożonych do oceny,

3)

ocenić jakość skóry, opisać występujące wady,

4)

wyselekcjonować skóry na asortymenty cholewek wskazane przez nauczyciela,

5)

uzasadnić pisemnie dokonaną selekcję skór,

6)

dokonać samooceny wykonanego zadania,

7)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

normy przedmiotowe dotyczące klasyfikacji skór miękkich,

−

partia skór określonego rodzaju w ilości minimum 10 sztuk,

−

grubościomierz,

−

wymagania technologiczne dla cholewek, do których będą wybierane skóry,

−

przybory piśmiennicze,

−

papier formatu A4,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Wykreśl kontury elementów podszewek i międzypodszewek wskazanych przez

nauczyciela, na pierwszej warstwie materiału (np. molina i kepru) według obowiązujących
zasad i systemów rozkroju.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować wymagania technologiczne dla otrzymanych elementów (szablonów,
wzorników),

2)

przeanalizować wskazany przez nauczyciela materiał,

3)

wykonać

oddzielne

wykresy

dla

międzypodszewek

i

podszewek,

stosując

najkorzystniejszy system układania elementów z zachowaniem właściwych dla elementu
i materiału kierunków najmniejszej ciągliwości,

4)

dokonać samooceny wykonanej pracy,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

materiały lub w jego zastępstwie duże arkusze papieru pakowego,

−

szablony elementów międzypodszewek i podszewek,

−

przybory piśmiennicze (ołówki, dermatografy),

−

dokumentacja technologiczna wzorów obuwia, do których będą stosowane podszewki
i międzypodszewki wykreślane na pierwszej warstwie materiału,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Dokonaj oceny wskazanych przez nauczyciela materiałów przeznaczonych na podnoski,

zakładki i elementy spodowe. Wskaż w ilu warstwach mogą być rozkrawane przy wycinaniu
wskazanych przez nauczyciela elementów.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

ocenić jakość otrzymanych materiałów,

2)

zapisać zauważone błędy,

3)

przeanalizować wymagania technologiczne dla elementów wskazanych przez
nauczyciela,

4)

określić ilość warstw materiałów, z których będą wycinane elementy wskazane przez
nauczyciela,

5)

dokonać samooceny wykonanej pracy,

6)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

Ś

rodki dydaktyczne:

−

materiały wskazane przez nauczyciela,

−

grubościomierz,

−

przybory piśmiennicze,

−

papier formatu A4,

−

dokumentacja technologiczna wyrobów, do których będą wycinane elementy,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

5.6. Technologia wycinania elementów obuwia

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wytnij przy użyciu noża elementy obuwia wskazane przez nauczyciela.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować przeznaczenie i funkcje elementów wskazanych przez nauczyciela,

2)

dobrać materiały do rozkroju,

3)

zorganizować stanowisko pracy,

4)

wykroić przy pomocy noża i szablonów elementy wskazane przez nauczyciela,

5)

ocenić jakość wyciętych elementów,

6)

zaprezentować rezultaty wykonanego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

różne rodzaje materiałów obuwniczych,

−

szablony elementów do wycinania,

−

stół do rozkroju ręcznego,

−

podkład do wycinania,

−

nóż do rozkroju,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dokonaj rozkroju połówki boksu bydlęcego na części składowe wierzchu cholewki

wskazanej przez nauczyciela.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać oceny otrzymanej skóry bydlęcej; ustalić jej powierzchnię lub masę,

2)

oznaczyć wady skóry na jej powierzchni,

3)

określić zasady, systemy i metody rozkroju,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

4)

dokonać pomiaru grubości skóry,

5)

dobrać wycinaki i ułożyć je na stanowisku pracy,

6)

sprawdzić stan techniczny maszyny,

7)

skorelować parametry techniczne maszyny z rodzajem zastosowanych wycinaków,

8)

dobrać i sprawdzić stan techniczny podkładu do wycinania,

9)

uruchomić maszynę,

10)

rozkroić skórę na elementy stosując obowiązującą zasadę, system układania elementów
i metodę rozkroju,

11)

skompletować w pary wykrojone elementy,

12)

przesortować odpady i zmierzyć ich ilość poprzez pomiar powierzchni lub pomiar masy,

13)

obliczyć w procentach ilość odpadów powstałych w procesie rozkroju,

14)

dokonać oceny i zaprezentować rezultaty wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

połówki skór bydlęcych,

−

maszyna lub urządzenie do pomiaru powierzchni skór,

−

waga do pomiaru masy skóry i odpadów,

−

grubościomierz,

−

wycinarka dostosowana do rozkroju skór miękkich,

−

plansze poglądowe ilustrujące zasady, systemy i metody rozkroju połówek bydlęcych,

−

wycinaki do rozkroju,

−

podkłady do wycinania,

−

instrukcje obsługi maszyny,

−

nożyczki, nóż szewski, urządzenie do wyciągnięcia wycinaka z podkładu w przypadku
ź

le ustawionej maszyny lub podczas jej regulacji,

−

kalkulator,

−

przybory piśmiennicze, kreda, dermatografy,

−

papier formatu A4,

−

pojemnik na odpady,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Rozpoznaj na planszy schematy ilustrujące niekonwencjonalne techniki rozkroju

materiałów obuwniczych i krótko je scharakteryzuj.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać analizy schematów zamieszczonych na planszy,

2)

rozpoznać i nazwać schematy urządzeń zamieszczonych na planszy,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

3)

scharakteryzować pisemnie rozpoznane urządzenia,

4)

dokonać samooceny wykonanej pracy,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

plansze ze schematami urządzeń do rozkroju materiałów bez użycia wycinaków,

−

prospekty nowoczesnych maszyn i urządzeń do rozkroju materiałów bez użycia
wycinaków,

−

przybory piśmiennicze,

−

papier formatu A4,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

5.7. Czynności kończące proces wycinania elementów obuwia

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj rozkroju nubuku lub weluru świńskiego. Skompletuj wycięte elementy w pary

i oznacz je własnymi cechami.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać oceny otrzymanej skóry pod kątem zróżnicowania odcieni,

2)

zorganizować stanowisko pracy,

3)

dobrać i sprawdzić wycinaki,

4)

dokonać rozkroju skóry,

5)

skompletować wycięte elementy w pary,

6)

ocechować wycięte pary elementów,

7)

dokonać oceny pracy,

8)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

skóry świńskie nubukowe i welurowe,

−

wycinaki do rozkroju,

−

wycinarki dostosowane do rozkroju skór miękkich,

−

pieczątki gumowe z numerkami od 1 do 5,

−

poduszka z tuszem,

−

literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Przesortuj odpady powstałe w procesie rozkroju skór, wskazane przez nauczyciela,

w zależności od ich wielkości na grupy:

−

powyżej 15 dcm

2

,

−

od 3 do 15 dcm

2

,

−

od 1 do 3d cm

2

,

−

poniżej 1d cm

2

.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i techniki wykonania. Uczniowie powinni przeczytać odpowiedni fragment rozdziału Materiał
nauczania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

dokonać analizy otrzymanych odpadów,

2)

podzielić otrzymane odpady na grupy (klasy),

3)

dokonać pomiaru powierzchni reprezentatywnych odpadów dla grupy rodzajowej,

4)

ustalić powierzchnię odpadów poprzez pomiar ich masy,

5)

określić czynniki, które mają wpływ na powstanie odpadów,

6)

wskazać działania, które mogą mieć wpływ na zmniejszenie ilości tworzonych odpadów,

7)

dokonać samooceny wykonanej pracy,

8)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ć

wiczenie praktyczne.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

odpady skórzane o różnej wielkości powstałe w procesie rozkroju,

−

urządzenia do pomiaru powierzchni,

−

waga do pomiaru masy odpadów,

−

kalkulator,

−

materiały piśmiennicze,

−

papier formatu A4,

−

literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wycinanie elementów obuwia
z materiałów płaskich”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. d, 4. c, 5. a, 6. c, 7. b, 8. a, 9. d, 10. d, 11. d,

12. c, 13. b, 14. a, 15. b, 16. d, 17. c, 18. d, 19. b, 20. d.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1. Rozróżnić strukturę tkanki skóry wyprawionej

A

P

d

2. Rozpoznać wady skór wyprawionych

A

P

c

3. Rozróżnić kształty i profile skór

A

P

d

4. Rozróżnić systemy rozkroju

B

P

c

5. Rozróżnić zasady rozkroju

A

P

a

6. Opisać zasady rozkroju tkanin na elementy obuwia

A

P

c

7. Określić nazwą głowicę nowej wycinarki na której

montuje się kilka wycinaków

A

P

b

8. Wymienić najkorzystniejszą technikę rozkroju

tkanin ocieplających dla firm usługowych

B

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

38

9. Rozróżnić wycinarki stosowane w procesie

rozkroju materiałów obuwniczych

A

P

d

10. Określić cel sortowania skór przed rozkrojem

A

P

d

11. Określić strukturę instrukcji technologicznej

rozkroju skór miękkich opracowanej przez CLPOb
w Krakowie

A

P

d

12. Sformułować zasadę ustawienia ostrza noża przy

ręcznym wycinaniu elementów według wzornika

A

P

c

13. Określić warunki optymalnej eksploatacji

podkładów do wycinania elementów obuwia

B

P

b

14. Określić parametry kontroli elementów po

zakończeniu procesu rozkroju i skompletowaniu
partii produkcyjnej

A

P

a

15. Zastosować maszyny do rozkroju skór miękkich

C

PP

b

16. Zastosować maszyny do rozkroju materiałów

obuwniczych

D

PP

d

17. Określić prędkość wycinania elementów przy

użyciu strumienia cieczy pod wysokim ciśnieniem

C

PP

c

18. Uzasadnić przyczynę niskiego zainteresowania

producentów obuwia w Polsce nowoczesnymi
technikami rozkroju

C

PP

d

19. Porównać ze sobą tradycyjne i nowoczesne

techniki rozkroju materiałów obuwniczych

C

PP

b

20. Obliczyć wielkość siły nacisku ramienia wycinarki

na wycinak podczas rozkroju materiału

C

PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

39

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym
wyprzedzeniem.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,
jakie będą w teście.

5.

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).

6.

Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.

7.

Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.

8.

Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9.

Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.

11.

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.

12.

Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.

13.

Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.

14.

Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.

4.

Test zawiera 20 pytań o różnym stopniu trudności. Są to pytania wielokrotnego wyboru.

5.

Za każdą poprawną odpowiedź możesz uzyskać 1 punkt.

6.

Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Dla każdego zadania podane
są cztery możliwe odpowiedzi: a, b, c, d. Tylko jedna odpowiedź jest poprawna; wybierz
ją i zaznacz kratkę z odpowiadającą jej literą znakiem X.

7.

Staraj się wyraźnie zaznaczać odpowiedzi. Jeżeli się pomylisz i błędnie zaznaczysz
odpowiedź, otocz ją kółkiem i zaznacz ponownie odpowiedź, którą uważasz za
poprawną.

8.

Test składa się z dwóch części. Część I zawiera zadania z poziomu podstawowego,
natomiast w części II są zadania z poziomu ponadpodstawowego i te mogą przysporzyć
Ci trudności, gdyż są one na poziomie wyższym niż pozostałe (dotyczy to pytań
o numerach od 15 do 20).

9.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

10.

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie sprawiało Ci trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

11.

Po rozwiązaniu testu sprawdź czy zaznaczyłeś wszystkie odpowiedzi w KARCIE
ODPOWIEDZI.

12.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

40

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Część skóry wyprawionej, która ma najbardziej zwartą tkankę to

a)

kark.

b)

bok.

c)

pachwina.

d)

krupon.

2. Wyraźnie wyczuwalne przy dotyku bruzdy i wzniesienia na powierzchni skóry bydlęcej,

w części karkowej to
a)

wychwyty.

b)

ż

yły mleczne.

c)

jarzma.

d)

pływające lico.

3. Skóra bydlęca wyprawiona, pozbawiona boków, to

a)

krupon.

b)

półkrupon.

c)

kark.

d)

szczupak.

4. Jeżeli przy wycinaniu elementów ten sam wycinak będzie odwracany w stosunku do

poprzedniej pozycji o kąt 180°, to taki system rozkroju nazywamy
a)

szeregowym.

b)

przemiennym.

c)

naprzemianległym.

d)

równoległym.

5. Podczas wycinania elementów z boksu cielęcego obowiązuje zasada, że rozkrój skóry

rozpoczynamy od
a)

lewej tylnej łapy w kierunku prawej.

b)

strony karku.

c)

lewej przedniej łapy w kierunku karku.

d)

lewej tylnej łapy, rzędami w kierunku lewej przedniej łapy.

6. W celu lepszego wykorzystania powierzchni tkanin przy wielowarstwowym rozkroju,

stosujemy zasadę, że
a)

przed ułożeniem warstw sprawdzamy jakość materiału.

b)

układamy małą ilość warstw.

c)

wykreślamy obrysy wycinanych elementów na pierwszej warstwie tkaniny.

d)

układamy maksymalną, dopuszczalną ilość warstw.

7. Głowica uderzeniowa wycinarki dostosowana do montażu na niej kilku, na przykład 6

wycinaków stalowych to głowica
a)

laserowa.

b)

rewolwerowa.

c)

pneumatyczna.

d)

obrotowo-rotacyjna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

41

8. Dla firm wykonujących usługi rozkroju materiałów, szczególnie tkanin ocieplających

należy oferować urządzenia sterowane mikroprocesorami z głowicami
a)

z nożykiem wibracyjnym.

b)

laserowymi.

c)

rewolwerowymi.

d)

wycinającymi strumieniem cieczy pod wysokim ciśnieniem.

9. Do rozkroju skór miękkich stosuje się wycinaki

a)

stopkowe przelotowe odlewane.

b)

stopkowe wyrzutnikowe formowane na gorąco.

c)

przelotowe formowane na zimno.

d)

niskie formowane na zimno.

10. Sortowane skór przed rozkrojem ma na celu

a)

określenie ich grubości.

b)

dokonanie podziału skór według odcieni.

c)

sprawdzenie

prawidłowości

rozmieszczenia

cech

nadanych

w

garbarni

z obowiązującymi normami.

d)

określenie przydatności skór pod kątem ich wykorzystania na określone asortymenty
obuwia.

11. Instrukcja technologiczna rozkroju skór miękkich opracowana przez CLPOb w Krakowie

składa się z następujących części
a)

wstępu, celu, opisu.

b)

wstępu, rozkroju skór całych, rozkroju skór dzielonych.

c)

wstępu, rozkroju skór licowych, rozkroju skór szlifowanych.

d)

ogólnej, szczegółowej, ekonomicznej.

12. Przy ręcznym wycinaniu elementów ostrze noża należy prowadzić przy krawędziach

wzornika pod kątem
a)

45

o

w kierunku powierzchni wzornika.

b)

60

o

w kierunku przeciwnym do powierzchni wzornika.

c)

90

o

w stosunku do powierzchni materiału i wzornika.

d)

75

o

w stosunku do powierzchni materiału na zewnętrzną stronę krawędzi wzornika.

13. Elementarnym warunkiem prawidłowej eksploatacji podkładów w procesie rozkroju

materiałów obuwniczych jest
a)

dobór i kształt wycinaków.

b)

jednakowa, minimalna głębokość nacięć i systematyczne układanie wycinaków na
całej powierzchni podkładu.

c)

wielkości siły nacisku ramienia wycinarki na wycinak.

d)

jakość stali, z której wykonano wycinak.

14. Po zakończeniu procesu rozkroju i skompletowaniu wyciętych elementów należy

dokonać kontroli
a)

jakości i ilości elementów w planie produkcyjnym.

b)

grubości wyciętych elementów.

c)

wymiarów elementów.

d)

doboru elementów pod względem strukturalnym.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

42

15. Do rozkroju skór miękkich zaleca się stosowanie wycinarek

a)

ramiennych mechanicznych.

b)

ramiennych hydraulicznych.

c)

mostowych mechanicznych.

d)

mostowych hydraulicznych.

16. Do rozkroju materiałów włókienniczych zaleca się stosowanie wycinarek

a)

ramiennych mechanicznych.

b)

ramiennych hydraulicznych.

c)

mostowych mechanicznych.

d)

mostowych hydraulicznych.

17. Prędkość wycinania elementów przy użyciu strumienia cieczy pod wysokim ciśnieniem

wynosi około

a)

16–30 mm/s.

b)

20–25 cm/min.

c)

12–20 cm/s.

d)

12–15 mm/s.

18. Niskie zainteresowanie producentów obuwia w Polsce nowoczesnymi technikami

rozkroju materiałów wynika w głównej mierze
a)

z przyczyn technicznych i obawy przed awaryjnością urządzeń.

b)

z małej popularności oferowanych rozwiązań.

c)

z powodu trudności w uzyskaniu kredytów na zakup urządzeń.

d)

z powodu wysokich kosztów i długiego okresu amortyzacji.

19. Generalną zaletą nowoczesnych technik rozkroju materiałów obuwniczych w stosunku do

tradycyjnych rozwiązań jest to, że wycinanie elementów odbywa się
a)

bez nadzoru technicznego.

b)

automatycznie bez użycia wycinaków.

c)

półautomatycznie z małą ilością wycinaków.

d)

przy obsłudze nie wymagającej wysokich kwalifikacji.

20. Jeżeli do przecięcia materiału na długości 10mm potrzeba użyć siły 850 N a obwód

wycinaka wynosi 94 cm, to siła jaką należy naciskać na ten wycinak podczas rozkroju
materiału wynosi
a)

55,5 kN.

b)

127,0 kN.

c)

65,2 kN.

d)

79,9 kN.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

43

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Wycinanie elementów obuwia z materiałów płaskich

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1.

a

b

c

d

2.

a

b

c

d

3.

a

b

c

d

4.

a

b

c

d

5.

a

b

c

d

6.

a

b

c

d

7.

a

b

c

d

8.

a

b

c

d

9.

a

b

c

d

10.

a

b

c

d

11.

a

b

c

d

12.

a

b

c

d

13.

a

b

c

d

14.

a

b

c

d

15.

a

b

c

d

16.

a

b

c

d

17.

a

b

c

d

18.

a

b

c

d

19.

a

b

c

d

20.

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

44

TEST 2
Test praktyczny typu „próba pracy” do jednostki modułowej „Wycinanie
elementów obuwia z materiałów płaskich” 311[25].Z1.01.

Treść zadania

Dokonaj rozkroju skóry cielęcej anilinowej na elementy składowe cholewki wskazanej

przez nauczyciela i oblicz ilość odpadów powstałych w procesie wycinania elementów
w procentach.

W badaniu osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych

w celach jednostki modułowej zaleca się zastosowanie zadania testowego typu „próba pracy”.
Zadanie jest tak dobrane, aby pozwoliło sprawdzić poziom ukształtowanych umiejętności
w zakresie wiedzy teoretycznej i sprawności wykonywania czynności praktycznych.
Uczniowi należy stworzyć możliwość inwencji w zaplanowaniu poszczególnych etapów
wykonywania zadania: zorganizowania stanowiska pracy, doboru odpowiednich maszyn lub
urządzeń produkcyjnych, wykonanie podstawowych ustawień i regulacji maszyn oraz
wykazania się umiejętnością wykonania rozkroju. Jest to jednocześnie możliwość
samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy
podjętych działań praktycznych. Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków
umożliwiających uczniowi wykonanie zadania zgodnie z zasadami technologicznymi
i w określonym czasie.

Uczeń powinien mieć udostępnione:

−

skóry cielęce anilinowe,

−

stanowisko pracy z wycinarką ramienną do skór miękkich,

−

wycinaki do rozkroju skóry cielęcej na elementy wzoru cholewki wskazanej przez
nauczyciela,

−

grubościomierz, nożyczki,

−

wagę do pomiaru masy skóry,

−

pojemnik na odpad,

−

podkład do wycinania,

−

dokumentację technologiczną wzoru obuwia, do którego będą wycinane elementy
cholewki,

−

kalkulator,

−

przybory piśmiennicze, dermatografy, kreda,

−

papier formatu A4,

−

instrukcję obsługi wycinarki.

Nauczyciel powinien:

−

zadbać o przygotowanie odpowiedniego stanowiska produkcyjnego w warsztatach
szkolnych lub zakładzie produkcyjnym,

−

przygotować wycinaki, podkłady i narzędzia do rozkroju,

−

przygotować skóry cielęce,

−

przypomnieć uczniom zasady użytkowania wycinarki i przestrzegania przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy; nakazać ich przestrzeganie,

−

skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego,

−

przydzielić uczniom wycinaki, skóry i dokumentację technologiczną,

−

określić czas na wykonanie zadania,

−

nadzorować na bieżąco pracę uczniów,

−

dokonać oceny wykonanej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

45

Instrukcja dla ucznia

Aby wykonać zadanie powinieneś wykonać następujące czynności:

−

dobrać i założyć odzież ochronną,

−

obejrzeć i scharakteryzować przydzieloną do rozkroju skórę cielęcą; zaznaczyć
dermatografem lub kredą zauważone wady skóry; ustalić masę skóry przy użyciu wagi,

−

wskazać: wycinarkę, wycinaki, narzędzia, podkłady, których użyje przy rozkroju,

−

przygotować stanowisko pracy pod względem bezpieczeństwa i higieny pracy,
rozmieszczenia urządzeń i narzędzi, rozwiązań ergonomicznych, oświetlenia,

−

skontrolować grubość skóry i sprawdzić czy jest zgodna z dokumentacją technologiczną,

−

uregulować parametry techniczne maszyny (skok ramienia wycinarki, poziom oleju
w zbiorniku i poziom substancji smarowych),

−

uruchomić maszynę i sprawdzić wielkość zagłębienia ostrza wycinaka w podkładzie,

−

rozłożyć skórę na podkładzie do wycinania,

−

rozkroić skórę zgodnie z obowiązującymi zasadami, metodami i systemami rozkroju,

−

kontrolować w czasie rozkroju kierunki ciągliwości skóry poprzez jej wydłużenie,

−

skompletować po rozkroju wycięte elementy i ułożyć je w parach,

−

skontrolować jakość wyciętych elementów i ustalić ich ilość (kompletne pary
ewentualnie pojedyncze elementy ostatniej pary),

−

posegregować odpady powstałe w procesie rozkroju,

−

ustalić masę odpadów,

−

obliczyć procent odpadu, ze stosunku masy odpadów do masy wyciętych elementów
(różnica masy skóry i odpadów),

−

dokonać samooceny wykonanej pracy,

−

posprzątać stanowisko pracy, zakonserwować maszynę, ułożyć urządzenia i narzędzia.

Umiejętności podlegające ocenie

Lp.

Czynność wykonywana przez ucznia

Punkty

do

uzyskania

Punkty

przyznane

1.

Dobranie odzieży ochronnej

5

2.

Sposób oględzin i charakterystyka skóry cielęcej

10

3.

Zaplanowanie kolejnych czynności

10

4.

Dobranie maszyny

10

5.

Przygotowanie stanowiska pracy:

−

czystość i porządek miejsca pracy,

−

zabezpieczenie pod względem BHP,

−

przygotowanie maszyny oraz potrzebnych urządzeń

i narzędzi pomocniczych

10

6.

Wykonywanie zadania:

-

kontrola, regulacja i przygotowanie wycinarki do
pracy,

-

kontrola grubości skóry i oznaczenie na jej
powierzchni wad i uszkodzeń,

-

stosowanie zasad, systemów i metod rozkroju,

-

kontrola jakości i ilości wyciętych elementów,

-

obliczanie procentu odpadów.

5

5

10
10
10

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

46

7.

Wykonanie oględzin i ocena organoleptyczna wykonania
pracy

5

8.

Kontrola szerokości i grubości ścieniania

5

9.

Zaprezentowanie wykonania zadania

5

Razem

100

Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:

Ocena

Liczba uzyskanych

punktów

dopuszczający

60–70

dostateczny

71–80

dobry

81–90

bardzo dobry

91–100

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

47

7. LITERATURA

1.

Borzeszkowski A., Borzeszkowski W., Persz T.: Obuwnictwo przemysłowe część I.
WSiP, Warszawa 1979

2.

Christ J. W.: Technologia obuwia. WSiP, Warszawa 1986

3.

Grabkowski M.: Obuwnictwo. Podręcznik dla zasadniczej szkoły zawodowej. WSiP,
Warszawa 1992

4.

Grabkowski M.: Technika wytwarzania obuwia tom I. Politechnika Radomska, Radom
2000

5.

Grabkowski M.: Technika wytwarzania obuwia tom II. Politechnika Radomska, Radom
2000

6.

Grabkowski M.: Technologia obuwia. Ćwiczenia laboratoryjne. Wyższa Szkoła
Inżynierska w Radomiu, Radom 1982

7.

Instrukcja optymalnego rozkroju skór naturalnych. Centralne Laboratorium Przemysłu
Obuwniczego, Kraków 1976

8.

Instrukcja optymalnego rozkroju tworzyw sztucznych. Centralne Laboratorium
Przemysłu Obuwniczego, Kraków 1976

9.

Liszka R., Rerutkiewicz J., Uliasz H.: Cholewkarstwo. WSiP, Warszawa 1990

10.

Pala S.: Maszyny i urządzenia obuwnicze. PWSZ, Warszawa 1973

11.

Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych. WSiP, Warszawa 1997

Czasopisma fachowe:
Przegląd Skórzany (wydania archiwalne)
Ś

wiat Butów (wydania archiwalne i bieżące)

Literatura metodyczna
1.

Dretkiewicz-Więch J.: ABC nauczyciela przedmiotów zawodowych. Operacje cele

kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994

2.

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000