ROZPORZ
Ą
DZENIE MINISTRA SPRAW WEWN
Ę
TRZNYCH I
ADMINISTRACJI
(1)
z dnia 21 kwietnia 2006 r.
w sprawie ochrony przeciwpo
ż
arowej budynków, innych obiektów
budowlanych i terenów
Na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpo
ż
arowej (Dz. U. z
2002 r. Nr 147, poz. 1229, z pó
ź
n. zm.
(2)
) zarz
ą
dza si
ę
, co nast
ę
puje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. 1. Rozporz
ą
dzenie okre
ś
la sposoby i warunki ochrony przeciwpo
ż
arowej budynków, innych
obiektów budowlanych i terenów, zwanych dalej „obiektami”.
2. Dopuszcza si
ę
stosowanie rozwi
ą
za
ń
zamiennych w stosunku do wymienionych w § 15 i 20
orazw§ 23 ust. 1 i 2, § 24 ust. 1, § 25 ust. 1 i§ 34 ust. 1 w przypadkach szczególnie uzasadnionych
lokalnymi uwarunkowaniami, w uzgodnieniu z wła
ś
ciwym miejscowo komendantem wojewódzkim
Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej, wskazanych w ekspertyzie technicznej rzeczoznawcy do spraw zabezpiecze
ń
przeciwpo
ż
arowych, je
ż
eli zapewni
ą
one niepogorszenie warunków ochrony przeciwpo
ż
arowej obiektu.
§ 2. 1. Ilekro
ć
w rozporz
ą
dzeniu jest mowa o:
1) materiałach niebezpiecznych po
ż
arowo - rozumie si
ę
przez to nast
ę
puj
ą
ce materiały niebezpieczne:
a) gazy palne,
b) ciecze palne o temperaturze zapłonu poni
ż
ej 328,15 K (55°C),
c) materiały wytwarzaj
ą
ce w zetkni
ę
ciu z wod
ą
gazy palne,
d) materiały zapalaj
ą
ce si
ę
samorzutnie na powietrzu,
e) materiały wybuchowe i pirotechniczne,
f) materiały ulegaj
ą
ce samorzutnemu rozkładowi lub polimeryzacji,
g) materiały maj
ą
ce skłonno
ś
ci do samozapalenia;
2) pasie przeciwpo
ż
arowym - rozumie si
ę
przez to system drzewostanów ró
ż
nej szeroko
ś
ci poddanych
specjalnym zabiegom gospodarczym i porz
ą
dkowym lub powierzchni wylesionych i oczyszczonych
do warstwy mineralnej;
3) strefie po
ż
arowej składowiska - rozumie si
ę
przez to powierzchni
ę
składowiska oddzielon
ą
od
budynków, innych obiektów budowlanych i składowisk, w sposób okre
ś
lony dla budynków
magazynowych - wolnym pasem terenu o szeroko
ś
ci nie mniejszej ni
ż
dopuszczalna lub
ś
cian
ą
oddzielenia przeciwpo
ż
arowego o wysoko
ś
ci przekraczaj
ą
cej poziom składowania co najmniej o 0,5
m i klasie odporno
ś
ci ogniowej nie mniejszej ni
ż
REI 120;
4) strefie zagro
ż
enia wybuchem - rozumie si
ę
przez to przestrze
ń
, w której mo
ż
e wyst
ę
powa
ć
mieszanina wybuchowa substancji palnych z powietrzem lub innymi gazami utleniaj
ą
cymi, o st
ęż
eniu
zawartym mi
ę
dzy doln
ą
i górn
ą
granic
ą
wybuchowo
ś
ci;
5) technicznych
ś
rodkach zabezpieczenia przeciwpo
ż
arowego - rozumie si
ę
przez to urz
ą
dzenia,
sprz
ę
t, instalacje i rozwi
ą
zania budowlane słu
żą
ce zapobieganiu powstawania i rozprzestrzeniania
si
ę
po
ż
arów;
6) terenie przyległym - rozumie si
ę
przez to pas terenu wokół obiektu, o szeroko
ś
ci równej minimalnej
dopuszczalnej odległo
ś
ci od innych obiektów z uwagi na wymagania bezpiecze
ń
stwa po
ż
arowego
okre
ś
lone w przepisach rozporz
ą
dzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiada
ć
budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz.
690, z 2003 r. Nr 33, poz. 270 oraz z 2004 r. Nr 109, poz. 1156), zwanych dalej „przepisami
techniczno-budowlanymi”;
7) urz
ą
dzeniach przeciwpo
ż
arowych - rozumie si
ę
przez to urz
ą
dzenia (stałe lub półstałe, uruchamiane
r
ę
cznie lub samoczynnie) słu
żą
ce do wykrywania i zwalczania po
ż
aru lub ograniczania jego skutków,
a w szczególno
ś
ci: stałe i półstałe urz
ą
dzenia ga
ś
nicze i zabezpieczaj
ą
ce, urz
ą
dzenia wchodz
ą
ce w
skład d
ź
wi
ę
kowego systemu ostrzegawczego i systemu sygnalizacji po
ż
arowej, w tym urz
ą
dzenia
sygnalizacyjno-alarmowe, urz
ą
dzenia odbiorcze alarmów po
ż
arowych i urz
ą
dzenia odbiorcze
sygnałów uszkodzeniowych, instalacje o
ś
wietlenia ewakuacyjnego, hydranty i zawory hydrantowe,
pompy w pompowniach przeciwpo
ż
arowych, przeciwpo
ż
arowe klapy odcinaj
ą
ce, urz
ą
dzenia
oddymiaj
ą
ce, urz
ą
dzenia zabezpieczaj
ą
ce przed wybuchem, oraz drzwi i bramy przeciwpo
ż
arowe, o
ile s
ą
wyposa
ż
one w systemy sterowania;
8) zabezpieczeniu przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych - rozumie si
ę
przez to zabezpieczenie
przed utrzymywaniem si
ę
na drogach ewakuacyjnych dymu w ilo
ś
ci, która ze wzgl
ę
du na
ograniczenie widoczno
ś
ci lub toksyczno
ść
uniemo
ż
liwiłaby bezpieczn
ą
ewakuacj
ę
;
9) zagro
ż
eniu wybuchem - rozumie si
ę
przez to mo
ż
liwo
ść
tworzenia przez palne gazy, pary palnych
cieczy, pyły lub włókna palnych ciał stałych, w ró
ż
nych warunkach, mieszanin z powietrzem, które
pod wpływem czynnika inicjuj
ą
cego zapłon (iskra, łuk elektryczny lub przekroczenie temperatury
samozapłonu) wybuchaj
ą
, czyli ulegaj
ą
gwałtownemu spalaniu poł
ą
czonemu ze wzrostem ci
ś
nienia;
10) zaworze hydrantowym - rozumie si
ę
przez to r
ę
czny zawór odcinaj
ą
cy umieszczony na instalacji
wodoci
ą
gowej przeciwpo
ż
arowej, wyposa
ż
ony w nasad
ę
52 umo
ż
liwiaj
ą
c
ą
podł
ą
czenie w
ęż
y
po
ż
arniczych;
11) pompowni przeciwpo
ż
arowej - rozumie si
ę
przez to pompowni
ę
zasilaj
ą
c
ą
w wod
ę
instalacj
ę
lub
sie
ć
wodoci
ą
gow
ą
przeciwpo
ż
arow
ą
.
2. Ilekro
ć
w rozporz
ą
dzeniu s
ą
u
ż
yte okre
ś
lenia dotycz
ą
ce:
1) budynków - nale
ż
y przez to rozumie
ć
okre
ś
lenia zawarte w § 3 pkt 4-6,
2) kategorii zagro
ż
enia ludzi - nale
ż
y przez to rozumie
ć
okre
ś
lenia zawarte w § 209 ust. 2,
3) stref po
ż
arowych - nale
ż
y przez to rozumie
ć
okre
ś
lenie zawarte w § 226 ust. 1 i 2,
4) kondygnacji - nale
ż
y przez to rozumie
ć
okre
ś
lenia zawarte w § 3 pkt 16-18,
5) grup wysoko
ś
ci - nale
ż
y przez to rozumie
ć
okre
ś
lenia zawarte w § 8
- rozporz
ą
dzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiada
ć
budynki i ich usytuowanie.
§ 3. 1. Urz
ą
dzenia przeciwpo
ż
arowe w obiekcie powinny by
ć
wykonane zgodnie z projektem
uzgodnionym pod wzgl
ę
dem ochrony przeciwpo
ż
arowej przez rzeczoznawc
ę
do spraw zabezpiecze
ń
przeciwpo
ż
arowych, a warunkiem dopuszczenia do ich u
ż
ytkowania jest przeprowadzenie odpowiednich dla
danego urz
ą
dzenia prób i bada
ń
, potwierdzaj
ą
cych prawidłowo
ść
ich działania.
2. Urz
ą
dzenia przeciwpo
ż
arowe i ga
ś
nice powinny by
ć
poddawane przegl
ą
dom technicznym i
czynno
ś
ciom konserwacyjnym zgodnie z zasadami okre
ś
lonymi w Polskich Normach dotycz
ą
cych urz
ą
dze
ń
przeciwpo
ż
arowych i ga
ś
nic, w odno
ś
nej dokumentacji techniczno-ruchowej oraz instrukcjach obsługi.
3. Przegl
ą
dy techniczne i czynno
ś
ci konserwacyjne, o których mowa w ust. 2, powinny by
ć
przeprowadzane w okresach i w sposób zgodny z instrukcj
ą
ustalon
ą
przez producenta, nie rzadziej jednak
ni
ż
raz w roku.
4. W
ęż
e stanowi
ą
ce wyposa
ż
enie hydrantów wewn
ę
trznych powinny by
ć
raz na 5 lat poddawane
próbie ci
ś
nieniowej na maksymalne ci
ś
nienie robocze, zgodnie z Polsk
ą
Norm
ą
dotycz
ą
c
ą
konserwacji
hydrantów wewn
ę
trznych.
Rozdział 2
Czynno
ś
ci zabronione i obowi
ą
zki w zakresie ochrony przeciwpo
ż
arowej
§ 4. 1. W obiektach oraz na terenach przyległych do nich jest zabronione wykonywanie czynno
ś
ci, które
mog
ą
spowodowa
ć
po
ż
ar, jego rozprzestrzenianie si
ę
, utrudnienie prowadzenia działania ratowniczego lub
ewakuacji:
1) u
ż
ywanie otwartego ognia, palenie tytoniu i stosowanie innych czynników mog
ą
cych zainicjowa
ć
zapłon wyst
ę
puj
ą
cych materiałów:
a) w strefie zagro
ż
enia wybuchem, z wyj
ą
tkiem urz
ą
dze
ń
przeznaczonych do tego celu,
spełniaj
ą
cych wymagania rozporz
ą
dzenia Ministra Gospodarki z dnia 22 grudnia 2005 r. w
sprawie zasadniczych wymaga
ń
dla urz
ą
dze
ń
i systemów ochronnych przeznaczonych do
u
ż
ytku w przestrzeniach zagro
ż
onych wybuchem (Dz. U. Nr 263, poz. 2203),
b) w miejscach wyst
ę
powania materiałów niebezpiecznych po
ż
arowo,
c) w miejscach wyst
ę
powania innych materiałów palnych, okre
ś
lonych przez wła
ś
ciciela lub
zarz
ą
dc
ę
i oznakowanych zgodnie z Polskimi Normami dotycz
ą
cymi znaków bezpiecze
ń
stwa;
2) u
ż
ytkowanie instalacji, urz
ą
dze
ń
i narz
ę
dzi niesprawnych technicznie lub w sposób niezgodny z
przeznaczeniem albo warunkami okre
ś
lonymi przez producenta b
ą
d
ź
niepoddawanych okresowym
kontrolom, o zakresie i cz
ę
stotliwo
ś
ci wynikaj
ą
cej z przepisów prawa budowlanego, je
ż
eli mo
ż
e si
ę
to
przyczyni
ć
do powstania po
ż
aru, wybuchu lub rozprzestrzenienia ognia;
3) gara
ż
owanie pojazdów silnikowych w obiektach i pomieszczeniach nieprzeznaczonych do tego celu,
je
ż
eli nie opró
ż
niono zbiornika paliwa pojazdu i nie odł
ą
czono na stałe zasilania akumulatorowego
pojazdu;
4) rozgrzewanie za pomoc
ą
otwartego ognia smoły i innych materiałów w odległo
ś
ci mniejszej ni
ż
5 m
od obiektu, przyległego do niego składowiska lub placu składowego z materiałami palnymi, przy czym
jest dopuszczalne wykonywanie tych czynno
ś
ci na dachach o konstrukcji i pokryciu niepalnym w
budowanych obiektach, a w pozostałych, je
ż
eli zostan
ą
zastosowane odpowiednie, przeznaczone do
tego celu podgrzewacze;
5) rozpalanie ognisk lub wysypywanie gor
ą
cego popiołu i
ż
u
ż
la, w miejscu umo
ż
liwiaj
ą
cym zapalenie
si
ę
materiałów palnych albo s
ą
siednich obiektów oraz w mniejszej odległo
ś
ci od tych obiektów ni
ż
10
m;
6) składowanie poza budynkami, w odległo
ś
ci mniejszej ni
ż
4 m od granicy działki, materiałów palnych,
w tym pozostało
ś
ci ro
ś
linnych, gał
ę
zi i chrustu;
7) u
ż
ytkowanie elektrycznych urz
ą
dze
ń
ogrzewczych ustawionych bezpo
ś
rednio na podło
ż
u palnym, z
wyj
ą
tkiem urz
ą
dze
ń
eksploatowanych zgodnie z warunkami okre
ś
lonymi przez producenta;
8) przechowywanie materiałów palnych oraz stosowanie elementów wystroju i wyposa
ż
enia wn
ę
trz z
materiałów palnych w odległo
ś
ci mniejszej ni
ż
0,5 m od:
a) urz
ą
dze
ń
i instalacji, których powierzchnie zewn
ę
trzne mog
ą
nagrzewa
ć
si
ę
do temperatury
przekraczaj
ą
cej 373,15 K (100 °C),
b) linii kablowych o napi
ę
ciu powy
ż
ej 1 kV, przewodów uziemiaj
ą
cych oraz przewodów
odprowadzaj
ą
cych instalacji piorunochronnej oraz czynnych rozdzielnic pr
ą
du elektrycznego,
przewodów elektrycznych siłowych i gniazd wtykowych siłowych o napi
ę
ciu powy
ż
ej 400 V;
9) stosowanie na osłony punktów
ś
wietlnych materiałów palnych, z wyj
ą
tkiem materiałów trudno
zapalnych i niezapalnych, je
ż
eli zostan
ą
umieszczone w odległo
ś
ci co najmniej 0,05 m od
ż
arówki;
10) instalowanie opraw o
ś
wietleniowych oraz osprz
ę
tu instalacji elektrycznych, jak wył
ą
czniki,
przeł
ą
czniki, gniazda wtyczkowe, bezpo
ś
rednio na podło
ż
u palnym, je
ż
eli ich konstrukcja nie
zabezpiecza podło
ż
a przed zapaleniem;
11) składowanie materiałów palnych na drogach komunikacji ogólnej słu
żą
cych ewakuacji lub
umieszczanie przedmiotów na tych drogach w sposób zmniejszaj
ą
cy ich szeroko
ść
albo wysoko
ść
poni
ż
ej wymaganych warto
ś
ci;
12) składowanie materiałów palnych na nieu
ż
ytkowych poddaszach oraz na drogach komunikacji
ogólnej w piwnicach;
13) zamykanie drzwi ewakuacyjnych w sposób uniemo
ż
liwiaj
ą
cy ich natychmiastowe u
ż
ycie;
14) lokalizowanie elementów wystroju wn
ę
trz, instalacji i urz
ą
dze
ń
w sposób zmniejszaj
ą
cy wymiary
drogi ewakuacyjnej poni
ż
ej warto
ś
ci wymaganych w przepisach techniczno-budowlanych;
15) wykorzystywanie drogi ewakuacyjnej z sali widowiskowej lub innej o podobnym przeznaczeniu, w
której nast
ę
puje jednoczesna wymiana publiczno
ś
ci (u
ż
ytkowników), jako miejsca oczekiwania na
wej
ś
cie do tej sali;
16) uniemo
ż
liwianie lub ograniczanie dost
ę
pu do:
a) ga
ś
nic i urz
ą
dze
ń
przeciwpo
ż
arowych,
b) przeciwwybuchowych urz
ą
dze
ń
odci
ąż
aj
ą
cych,
c)
ź
ródeł wody do celów przeciwpo
ż
arowych,
d) urz
ą
dze
ń
uruchamiaj
ą
cych instalacje ga
ś
nicze i steruj
ą
cych takimi instalacjami oraz innymi
instalacjami wpływaj
ą
cymi na stan bezpiecze
ń
stwa po
ż
arowego obiektu,
e) wyj
ść
ewakuacyjnych albo okien dla ekip ratowniczych,
f) wył
ą
czników i tablic rozdzielczych pr
ą
du elektrycznego oraz kurków głównych instalacji
gazowej;
17) napełnianie gazem płynnym butli na stacjach paliw, stacjach gazu płynnego i w innych obiektach
nieprzeznaczonych do tego celu oraz nieumieszczenie na stacji na odmierzaczu gazu płynnego
informacji o nienapełnianiu butli.
2. Wła
ś
ciciele, zarz
ą
dcy lub u
ż
ytkownicy budynków oraz placów składowych i wiat, z wyj
ą
tkiem
budynków mieszkalnych jednorodzinnych:
1) utrzymuj
ą
urz
ą
dzenia przeciwpo
ż
arowe i ga
ś
nice w stanie pełnej sprawno
ś
ci technicznej i
funkcjonalnej;
2) wyposa
ż
aj
ą
obiekty, zgodnie z wymaganiami przepisów techniczno-budowlanych, w
przeciwpo
ż
arowe wył
ą
czniki pr
ą
du;
3) umieszczaj
ą
w widocznych miejscach instrukcje post
ę
powania na wypadek po
ż
aru wraz z wykazem
telefonów alarmowych;
4) oznakowuj
ą
, znakami zgodnymi z Polskimi Normami dotycz
ą
cymi znaków bezpiecze
ń
stwa:
a) drogi ewakuacyjne (z wył
ą
czeniem budynków mieszkalnych) oraz pomieszczenia, w których w
my
ś
l przepisów techniczno-budowlanych wymagane s
ą
co najmniej dwa wyj
ś
cia ewakuacyjne, w
sposób zapewniaj
ą
cy dostarczenie informacji niezb
ę
dnych do ewakuacji,
b) miejsca usytuowania urz
ą
dze
ń
przeciwpo
ż
arowych i ga
ś
nic,
c) miejsca usytuowania elementów steruj
ą
cych urz
ą
dzeniami przeciwpo
ż
arowymi,
d) miejsca usytuowania przeciwpo
ż
arowych wył
ą
czników pr
ą
du, kurków głównych instalacji
gazowej oraz materiałów niebezpiecznych po
ż
arowo,
e) pomieszczenia, w których wyst
ę
puj
ą
materiały niebezpieczne po
ż
arowo,
f) drabiny ewakuacyjne, r
ę
kawy ratownicze, pojemniki z maskami ucieczkowymi, miejsca zbiórki do
ewakuacji, miejsca lokalizacji kluczy do wyj
ść
ewakuacyjnych,
g) d
ź
wigi dla ekip ratowniczych (przeciwpo
ż
arowych),
h) przeciwpo
ż
arowe zbiorniki wodne.
3. Wokół placów składowych, składowisk przy obiektach oraz obiektach tymczasowych o konstrukcji
palnej powinien by
ć
zachowany pas ochronny o szeroko
ś
ci minimum 2 m i nawierzchni z materiałów
niepalnych lub gruntowej oczyszczonej.
4. Składowanie materiałów palnych pod
ś
cianami obiektu zwi
ą
zanych z jego funkcj
ą
, z wyj
ą
tkiem
materiałów niebezpiecznych po
ż
arowo, jest dopuszczalne pod warunkiem:
1) nieprzekroczenia maksymalnej powierzchni strefy po
ż
arowej, okre
ś
lonej dla tego obiektu;
2) zachowania dost
ę
pu do obiektu na wypadek działa
ń
ratowniczych;
3) nienaruszenia minimalnej odległo
ś
ci od obiektów s
ą
siednich, wymaganej z uwagi na bezpiecze
ń
stwo
po
ż
arowe.
§ 5. Wła
ś
ciciele lub zarz
ą
dcy terenów utrzymuj
ą
znajduj
ą
ce si
ę
na nich drogi po
ż
arowe w stanie
umo
ż
liwiaj
ą
cym wykorzystanie tych dróg przez pojazdy jednostek ochrony przeciwpo
ż
arowej, zgodnie z
warunkami okre
ś
lonymi w przepisach dotycz
ą
cych przeciwpo
ż
arowego zaopatrzenia w wod
ę
oraz dróg
po
ż
arowych.
§ 6. 1. Wła
ś
ciciele, zarz
ą
dcy lub u
ż
ytkownicy obiektów b
ą
d
ź
ich cz
ęś
ci stanowi
ą
cych odr
ę
bne strefy
po
ż
arowe, przeznaczonych do wykonywania funkcji u
ż
yteczno
ś
ci publicznej, zamieszkania zbiorowego,
produkcyjnych, magazynowych oraz inwentarskich, opracowuj
ą
instrukcje bezpiecze
ń
stwa po
ż
arowego
zawieraj
ą
ce:
1) warunki ochrony przeciwpo
ż
arowej, wynikaj
ą
ce z przeznaczenia obiektu, sposobu u
ż
ytkowania,
prowadzonego procesu technologicznego i jego warunków technicznych, w tym zagro
ż
enia
wybuchem;
2) sposób poddawania przegl
ą
dom technicznym i czynno
ś
ciom konserwacyjnym stosowanych w
obiekcie urz
ą
dze
ń
przeciwpo
ż
arowych i ga
ś
nic;
3) sposoby post
ę
powania na wypadek po
ż
aru i innego zagro
ż
enia;
4) sposoby wykonywania prac niebezpiecznych pod wzgl
ę
dem po
ż
arowym, je
ż
eli takie prace s
ą
przewidywane;
5) sposoby praktycznego sprawdzania organizacji i warunków ewakuacji ludzi;
6) sposoby zaznajamiania u
ż
ytkowników obiektu z tre
ś
ci
ą
przedmiotowej instrukcji oraz z przepisami
przeciwpo
ż
arowymi.
2. Dopuszcza si
ę
, aby instrukcja, o której mowa w ust. 1, stanowiła w obiektach produkcyjnych i
magazynowych cz
ęść
instrukcji technologiczno-ruchowej, a w obiektach znajduj
ą
cych si
ę
na terenach
zamkni
ę
tych, słu
żą
cych obronno
ś
ci pa
ń
stwa - cz
ęść
planu ochrony przeciwpo
ż
arowej i działa
ń
ratowniczych.
3. Instrukcja bezpiecze
ń
stwa po
ż
arowego powinna by
ć
poddawana okresowej aktualizacji, co najmniej
raz na dwa lata, a tak
ż
e po takich zmianach sposobu u
ż
ytkowania obiektu lub procesu technologicznego,
które wpływaj
ą
na zmian
ę
warunków ochrony przeciwpo
ż
arowej.
4. Instrukcje bezpiecze
ń
stwa po
ż
arowego nie s
ą
wymagane dla obiektów lub ich cz
ęś
ci, o których
mowa w ust. 1, je
ż
eli nie wyst
ę
puje w nich strefa zagro
ż
enia wybuchem, a ponadto:
1) kubatura brutto budynku lub jego cz
ęś
ci stanowi
ą
cej odr
ę
bn
ą
stref
ę
po
ż
arow
ą
nie przekracza 1 000
m3, z zastrze
ż
eniem pkt 2;
2) kubatura brutto budynku inwentarskiego nie przekracza 1 500 m3;
3) powierzchnia strefy po
ż
arowej obiektu innego ni
ż
budynek nie przekracza 1 000 m2.
Rozdział 3
Materiały niebezpieczne
§ 7. 1. Przy u
ż
ywaniu lub przechowywaniu materiałów niebezpiecznych nale
ż
y:
1) wszystkie czynno
ś
ci zwi
ą
zane z wytwarzaniem, przetwarzaniem, obróbk
ą
, transportem lub
składowaniem materiałów niebezpiecznych wykonywa
ć
zgodnie z warunkami ochrony
przeciwpo
ż
arowej okre
ś
lonymi w instrukcji bezpiecze
ń
stwa po
ż
arowego, o której mowa w § 6, lub
według wskaza
ń
ich producenta;
2) utrzymywa
ć
ilo
ść
materiału niebezpiecznego znajduj
ą
cego si
ę
na stanowisku pracy nie wi
ę
ksz
ą
ni
ż
dobowe zapotrzebowanie lub dobowa produkcja, je
ż
eli przepisy szczególne nie stanowi
ą
inaczej;
3) przechowywa
ć
zapas materiałów niebezpiecznych przekraczaj
ą
cy wielko
ść
okre
ś
lon
ą
w pkt 2 w
oddzielnym magazynie przystosowanym do takiego celu;
4) przechowywa
ć
materiały niebezpieczne w sposób uniemo
ż
liwiaj
ą
cy powstanie po
ż
aru lub wybuchu
w nast
ę
pstwie procesu składowania lub wskutek wzajemnego oddziaływania;
5) przechowywa
ć
ciecze o temperaturze zapłonu poni
ż
ej 328,15 K (55 °C) wył
ą
cznie w pojemnikach,
urz
ą
dzeniach i instalacjach przystosowanych do tego celu, wykonanych z materiałów co najmniej
trudno zapalnych, odprowadzaj
ą
cych ładunki elektryczno
ś
ci statycznej, wyposa
ż
onych w szczelne
zamkni
ę
cia i zabezpieczonych przed stłuczeniem.
2. Podczas przechowywania cieczy o temperaturze zapłonu poni
ż
ej 328,15 K (55 °C) w budynkach, w
strefach po
ż
arowych zaliczonych do kategorii zagro
ż
enia ludzi:
1) w jednej strefie po
ż
arowej, zakwalifikowanej do kategorii zagro
ż
enia ludzi innej ni
ż
ZL IV oraz o
przeznaczeniu innym ni
ż
handlowo-usługowe, jest dopuszczalne przechowywanie do 10 dm3 cieczy
o temperaturze zapłonu poni
ż
ej 294,15 K (21 °C) oraz 50 dm3 cieczy o temperatur ze zapłonu
294,15÷328,15 K (21÷55 °C), a w mieszkaniach odpowi ednio 5 i 20 dm3
cieczy;
2) w pomieszczeniach handlowo-usługowych jest dopuszczalne przechowywanie cieczy o
temperaturze zapłonu do 328,15 K (55 °C) w takiej i lo
ś
ci,
ż
e g
ę
sto
ść
obci
ąż
enia ogniowego
stworzona przez te ciecze nie przekroczy 500 MJ/m2;
3) w pomieszczeniach handlowo-usługowych stanowi
ą
cych odr
ę
bn
ą
stref
ę
po
ż
arow
ą
jest dopuszczalne
przechowywanie cieczy palnych w ilo
ś
ciach wi
ę
kszych ni
ż
okre
ś
lone w pkt 2, pod warunkiem
spełniania przez te pomieszczenia wymaga
ń
techniczno-budowlanych dotycz
ą
cych stref po
ż
arowych
produkcyjnych i magazynowych;
4) w pomieszczeniach handlowo-usługowych ciecze palne powinny by
ć
przechowywane w szczelnych
naczyniach, zabezpieczonych przed stłuczeniem, a ich sprzeda
ż
nale
ż
y prowadzi
ć
bez rozlewania.
3. Podczas przechowywania cieczy o temperaturze zapłonu poni
ż
ej 373,15 K (100 °C) w gara
ż
ach:
1) ciecze te powinny by
ć
przechowywane w naczyniach metalowych lub innych dopuszczonych do tego
celu, posiadaj
ą
cych szczelne zamkni
ę
cia;
2) o powierzchni powy
ż
ej 100 m2 przechowywanie tych cieczy jest dopuszczalne jedynie wtedy, gdy s
ą
niezb
ę
dne przy eksploatacji pojazdu i s
ą
przechowywane w jednostkowych opakowaniach
stosowanych w handlu detalicznym;
3) nie jest dopuszczalne przelewanie paliwa oraz napełnianie nim zbiorników paliwa w pojazdach;
4) wolno stoj
ą
cych wykonanych z materiałów niepalnych o powierzchni do 100 m2 jest dopuszczalne
przechowywanie 200 dm3 cieczy o temperaturze zapłonu poni
ż
ej 328,15 K (55 °C);
5) o powierzchni do 100 m2 innych ni
ż
wymienione w pkt 4 jest dopuszczalne przechowywanie 20 dm3
cieczy o temperaturze zapłonu poni
ż
ej 294,15 K (21 °C) lub 60 dm3 cieczy o temperaturz e zapłonu
294,15÷373,15 K (21÷100 °C).
4. Materiały niebezpieczne po
ż
arowo nie powinny by
ć
przechowywane w pomieszczeniach
piwnicznych, na poddaszach i strychach, w obr
ę
bie klatek schodowych i korytarzy oraz w innych
pomieszczeniach ogólnie dost
ę
pnych, jak równie
ż
na tarasach, balkonach i loggiach.
5. W strefie po
ż
arowej, obejmuj
ą
cej tymczasowy obiekt budowlany lub teren, okre
ś
lanej tak jak strefa
po
ż
arowa składowiska, dopuszcza si
ę
u
ż
ytkowanie nie wi
ę
cej ni
ż
dwóch butli z gazem płynnym, o
zawarto
ś
ci gazu do 11 kg ka
ż
da, przy czym ograniczenie to nie dotyczy butli turystycznych o zawarto
ś
ci
gazu do 5 kg.
§ 8. 1. Pomieszczenia magazynowe przeznaczone do składowania gazów palnych lub karbidu powinny
spełnia
ć
wymagania okre
ś
lone dla pomieszcze
ń
zagro
ż
onych wybuchem.
2. Pomieszczenie magazynowe butli z gazami palnymi nale
ż
y chroni
ć
przed ogrzaniem do temperatury
przekraczaj
ą
cej 308,15 K (35 °C).
3. Dopuszcza si
ę
sytuowanie na zewn
ą
trz budynków produkcyjnych i magazynowych, w miejscu
obudowanym z trzech stron pełnymi
ś
cianami o klasie odporno
ś
ci ogniowej co najmniej REI 120, do dwóch
wi
ą
zek butli z gazem palnym, zawieraj
ą
cych maksymalnie po 16 butli ka
ż
da, poł
ą
czonych wspólnym
kolektorem ze stacjami rozpr
ęż
ania.
4. Je
ż
eli butle, o których mowa w ust. 3, zawieraj
ą
gaz płynny, to powinny by
ć
oddalone od najbli
ż
szych
studzienek lub innych zagł
ę
bie
ń
terenu oraz otworów do pomieszcze
ń
z podłog
ą
znajduj
ą
c
ą
si
ę
poni
ż
ej
przyległego terenu o co najmniej 3 m.
§ 9. 1. Butle przeznaczone do przechowywania i transportu gazów palnych powinny by
ć
oznakowane
zgodnie z Polskimi Normami dotycz
ą
cymi znaków bezpiecze
ń
stwa oraz barw rozpoznawczych i
znakowania.
2. Butle z gazami palnymi nale
ż
y przechowywa
ć
w pomieszczeniach przeznaczonych wył
ą
cznie do
tego celu.
3. Dopuszcza si
ę
magazynowanie w jednym pomieszczeniu:
1) butli z gazami palnymi oraz z gazami niepalnymi, nietruj
ą
cymi, z wyj
ą
tkiem gazów utleniaj
ą
cych;
2) butli opró
ż
nionych z butlami napełnionymi gazem palnym, pod warunkiem ich oddzielnego
ustawienia.
4. Butle z gazami palnymi - pełne lub opró
ż
nione, posiadaj
ą
ce stopy nale
ż
y ustawia
ć
jednowarstwowo
w pozycji pionowej, segreguj
ą
c je według zawarto
ś
ci.
5. Butle z gazami palnymi nieposiadaj
ą
ce stóp nale
ż
y magazynowa
ć
w drewnianych ramach w pozycji
poziomej; dopuszcza si
ę
układanie butli w stosy o wysoko
ś
ci do 1,5 m.
6. Butle nale
ż
y zabezpieczy
ć
przed upadkiem, stosuj
ą
c bariery, przegrody lub inne
ś
rodki ochronne, a
zawory butli zabezpieczy
ć
kołpakami.
§ 10. 1. W punktach sprzeda
ż
y przyborów gazowych dopuszcza si
ę
składowanie gazu płynnego w
butlach o ł
ą
cznej masie gazu do 70 kg.
2. W handlowej sieci detalicznej, poza stacjami paliw, dopuszcza si
ę
składowanie butli w kontenerach o
konstrukcji a
ż
urowej. Kontenery te, o ł
ą
cznej masie gazu w butlach do 440 kg, powinny by
ć
ustawiane w
odległo
ś
ci co najmniej:
1) od budynków u
ż
yteczno
ś
ci publicznej, zamieszkania zbiorowego i mieszkalnych, a tak
ż
e od innych
budynków, je
ż
eli ich konstrukcja wykonana jest z elementów palnych - 8 m;
2) od pozostałych budynków, od studzienek i innych zagł
ę
bie
ń
terenu oraz od granicy działki - 3 m.
3. Dopuszcza si
ę
składowanie butli w kontenerach przy
ś
cianie budynku o klasie odporno
ś
ci ogniowej
co najmniej REI 120, w odległo
ś
ci co najmniej 2 m w poziomie i 9 m w pionie od znajduj
ą
cych si
ę
w niej
otworów okiennych i drzwiowych.
4. Magazyny i rozlewnie gazu płynnego powinny by
ć
wyposa
ż
one w urz
ą
dzenia i instalacje spełniaj
ą
ce
wymagania okre
ś
lone w rozporz
ą
dzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 listopada 2005 r. w sprawie
warunków technicznych, jakim powinny odpowiada
ć
bazy i stacje paliw płynnych, ruroci
ą
gi przesyłowe
dalekosi
ęż
ne słu
żą
ce do transportu ropy naftowej i produktów naftowych i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 243,
poz. 2063).
Rozdział 4
Ewakuacja
§ 11. 1. Z ka
ż
dego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi w obiekcie powinny by
ć
zapewnione
odpowiednie warunki ewakuacji, zapewniaj
ą
ce mo
ż
liwo
ść
szybkiego i bezpiecznego opuszczenia strefy
zagro
ż
onej lub obj
ę
tej po
ż
arem, dostosowane do liczby i stanu sprawno
ś
ci osób przebywaj
ą
cych w obiekcie
oraz jego funkcji, konstrukcji i wymiarów, a tak
ż
e by
ć
zastosowane techniczne
ś
rodki zabezpieczenia
przeciwpo
ż
arowego, polegaj
ą
ce na:
1) zapewnieniu dostatecznej ilo
ś
ci i szeroko
ś
ci wyj
ść
ewakuacyjnych;
2) zachowaniu dopuszczalnej długo
ś
ci, szeroko
ś
ci i wysoko
ś
ci przej
ść
oraz doj
ść
ewakuacyjnych;
3) zapewnieniu bezpiecznej po
ż
arowo obudowy i wydziele
ń
dróg ewakuacyjnych oraz pomieszcze
ń
;
4) zabezpieczeniu przed zadymieniem wymienionych w przepisach techniczno-budowlanych dróg
ewakuacyjnych, w tym: na stosowaniu urz
ą
dze
ń
zapobiegaj
ą
cych zadymieniu lub urz
ą
dze
ń
i innych
rozwi
ą
za
ń
techniczno-budowlanych zapewniaj
ą
cych usuwanie dymu;
5) zapewnieniu o
ś
wietlenia awaryjnego (bezpiecze
ń
stwa i ewakuacyjnego) oraz przeszkodowego w
obiektach, w których jest ono niezb
ę
dne do ewakuacji ludzi;
6) zapewnieniu mo
ż
liwo
ś
ci rozgłaszania sygnałów ostrzegawczych i komunikatów głosowych poprzez
d
ź
wi
ę
kowy system ostrzegawczy w budynkach, dla których jest on wymagany.
2. Odpowiednie warunki ewakuacji okre
ś
laj
ą
przepisy techniczno-budowlane.
§ 12. 1. Podstaw
ą
do uznania u
ż
ytkowanego budynku istniej
ą
cego za zagra
ż
aj
ą
cy
ż
yciu ludzi jest
niezapewnienie przez wyst
ę
puj
ą
ce w nim warunki techniczne mo
ż
liwo
ś
ci ewakuacji ludzi, w szczególno
ś
ci
w wyniku:
1) szeroko
ś
ci przej
ś
cia, doj
ś
cia lub wyj
ś
cia ewakuacyjnego albo biegu wzgl
ę
dnie spocznika klatki
schodowej słu
żą
cej ewakuacji, mniejszej o ponad jedn
ą
trzeci
ą
od okre
ś
lonej w przepisach
techniczno-budowlanych;
2) długo
ś
ci przej
ś
cia lub doj
ś
cia ewakuacyjnego wi
ę
kszej o ponad 100 % od okre
ś
lonej w przepisach
techniczno-budowlanych;
3) wyst
ę
powania w pomieszczeniu strefy po
ż
arowej zakwalifikowanej do kategorii zagro
ż
enia ludzi ZL
I lub ZL II albo na drodze ewakuacyjnej:
a) okładziny sufitu lub sufitu podwieszonego z materiału łatwo zapalnego lub kapi
ą
cego pod
wpływem ognia, wzgl
ę
dnie wykładziny podłogowej z materiału łatwo zapalnego,
b) okładziny
ś
ciennej z materiału łatwo zapalnego na drodze ewakuacyjnej, je
ż
eli nie zapewniono
dwóch kierunków ewakuacji;
4) niewydzielenia ewakuacyjnej klatki schodowej budynku wysokiego innego ni
ż
mieszkalny lub
wysoko
ś
ciowego, w sposób okre
ś
lony w przepisach techniczno-budowlanych;
5) niezabezpieczenia przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych wymienionych w przepisach techniczno-
budowlanych, w okre
ś
lony w nich sposób;
6) braku wymaganego o
ś
wietlenia awaryjnego w strefie po
ż
arowej zakwalifikowanej do kategorii
zagro
ż
enia ludzi ZL I, ZL II lub ZL V albo na drodze ewakuacyjnej prowadz
ą
cej z tej strefy na
zewn
ą
trz budynku.
2. Wła
ś
ciciel lub zarz
ą
dca budynku, o którym mowa w ust. 1, powinien zastosowa
ć
rozwi
ą
zania
zapewniaj
ą
ce spełnienie wymaga
ń
bezpiecze
ń
stwa po
ż
arowego w sposób okre
ś
lony w przepisach
techniczno-budowlanych.
§ 13. 1. Wła
ś
ciciel lub zarz
ą
dca obiektu zawieraj
ą
cego stref
ę
po
ż
arow
ą
przeznaczon
ą
dla ponad 50
osób b
ę
d
ą
cych jej stałymi u
ż
ytkownikami, niezakwalifikowan
ą
do kategorii zagro
ż
enia ludzi ZL IV, powinien
co najmniej raz na 2 lata przeprowadza
ć
praktyczne sprawdzenie organizacji oraz warunków ewakuacji.
2. Wła
ś
ciciel lub zarz
ą
dca obiektu powinien powiadomi
ć
wła
ś
ciwego miejscowo komendanta
powiatowego (miejskiego) Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej o terminie przeprowadzenia działa
ń
, o których
mowa w ust. 1, nie pó
ź
niej ni
ż
na tydzie
ń
przed ich przeprowadzeniem.
Rozdział 5
Instalacja wodoci
ą
gowa przeciwpo
ż
arowa
§ 14. 1. W budynkach powinny by
ć
stosowane nast
ę
puj
ą
ce rodzaje punktów poboru wody do celów
przeciwpo
ż
arowych:
1) hydrant wewn
ę
trzny z w
ęż
em półsztywnym, zwany dalej „hydrantem 25”;
2) hydrant wewn
ę
trzny z w
ęż
em płasko składanym, zwany dalej „hydrantem 52”;
3) zawór hydrantowy, zwany dalej „zaworem 52”, umieszczony na pionie nawodnionym w budynkach
wysokich i wysoko
ś
ciowych, bez wyposa
ż
enia w w
ąż
po
ż
arniczy.
2. Hydranty wewn
ę
trzne powinny spełnia
ć
wymagania Polskich Norm dotycz
ą
cych tych urz
ą
dze
ń
,
b
ę
d
ą
cych odpowiednikami norm europejskich (EN).
3. Zawory 52 powinny spełnia
ć
wymagania Polskich Norm dotycz
ą
cych tych urz
ą
dze
ń
.
4. Zasilanie hydrantów wewn
ę
trznych powinno by
ć
zapewnione przez co najmniej 1 godzin
ę
.
§ 15. 1. Hydranty 25 powinny by
ć
stosowane w strefach po
ż
arowych zakwalifikowanych do kategorii
zagro
ż
enia ludzi ZL:
1) na ka
ż
dej kondygnacji budynku wysokiego i wysoko
ś
ciowego, z wyj
ą
tkiem kondygnacji obejmuj
ą
cej
wył
ą
cznie stref
ę
po
ż
arow
ą
zakwalifikowan
ą
do kategorii zagro
ż
enia ludzi ZL IV;
2) na ka
ż
dej kondygnacji budynku innego ni
ż
tymczasowy, niskiego i
ś
redniowysokiego:
a) w strefie po
ż
arowej o powierzchni przekraczaj
ą
cej 200 m2, zakwalifikowanej do kategorii
zagro
ż
enia ludzi ZL I, ZL II lub ZL V,
b) w strefie po
ż
arowej zakwalifikowanej do kategorii zagro
ż
enia ludzi ZL III:
- o powierzchni przekraczaj
ą
cej 200 m2 w budynku
ś
redniowysokim, przy czym je
ż
eli jest to
strefa po
ż
arowa obejmuj
ą
ca tylko pierwsz
ą
kondygnacj
ę
nadziemn
ą
, a nad ni
ą
znajduj
ą
si
ę
wył
ą
cznie strefy po
ż
arowe ZL IV, jedynie wtedy, gdy powierzchnia tej strefy po
ż
arowej
przekracza 1 000 m2,
- o powierzchni przekraczaj
ą
cej 1 000 m2 w budynku niskim.
2. Hydranty 52 powinny by
ć
stosowane:
1) w strefie po
ż
arowej produkcyjnej i magazynowej o g
ę
sto
ś
ci obci
ąż
enia ogniowego przekraczaj
ą
cej
500 MJ/m2 i powierzchni przekraczaj
ą
cej 200 m2;
2) w strefie po
ż
arowej produkcyjnej i magazynowej o g
ę
sto
ś
ci obci
ąż
enia ogniowego
nieprzekraczaj
ą
cej 500 MJ/m2, w której znajduje si
ę
pomieszczenie o powierzchni przekraczaj
ą
cej
100 m2 i g
ę
sto
ś
ci obci
ąż
enia ogniowego przekraczaj
ą
cej 1 000 MJ/m2;
3) przy wej
ś
ciu do pomieszcze
ń
magazynowych lub technicznych o powierzchni przekraczaj
ą
cej 200
m2 i g
ę
sto
ś
ci obci
ąż
enia ogniowego przekraczaj
ą
cej 500 MJ/m2, usytuowanych w strefie po
ż
arowej
zakwalifikowanej do kategorii zagro
ż
enia ludzi ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V, znajduj
ą
cej si
ę
w budynku
niskim albo
ś
redniowysokim;
4) w gara
ż
u jednokondygnacyjnym zamkni
ę
tym o wi
ę
cej ni
ż
10 stanowiskach postojowych;
5) w gara
ż
u wielokondygnacyjnym.
3. Zawory 52 powinny by
ć
stosowane na wszystkich kondygnacjach budynków wysokich i
wysoko
ś
ciowych.
§ 16. 1. Hydranty 25 i 52 oraz zawory 52 powinny by
ć
umieszczane przy drogach komunikacji ogólnej,
a w szczególno
ś
ci:
1) przy wej
ś
ciach do budynku i klatek schodowych na ka
ż
dej kondygnacji budynku, przy czym w
budynkach wysokich i wysoko
ś
ciowych zaleca si
ę
lokalizacj
ę
zaworów hydrantowych w
przedsionkach przeciwpo
ż
arowych, a dopuszcza na klatkach schodowych;
2) w przej
ś
ciach i na korytarzach, w tym w holach i na korytarzach poszczególnych kondygnacji
budynków wysokich i wysoko
ś
ciowych;
3) przy wej
ś
ciach na poddasza;
4) przy wyj
ś
ciach na przestrze
ń
otwart
ą
lub przy wyj
ś
ciach ewakuacyjnych z pomieszcze
ń
produkcyjnych i magazynowych, w szczególno
ś
ci zagro
ż
onych wybuchem.
2. Hydranty 25 i 52 oraz zawory 52 powinny znajdowa
ć
si
ę
na ka
ż
dej kondygnacji, przy czym w
budynkach wysokich i wysoko
ś
ciowych nale
ż
y stosowa
ć
po dwa zawory 52 na ka
ż
dym pionie na
kondygnacji podziemnej i na kondygnacji poło
ż
onej na wysoko
ś
ci powy
ż
ej 25 m oraz po jednym
zaworze 52 na ka
ż
dym pionie na pozostałych kondygnacjach.
3. Zasi
ę
g hydrantów 25 i 52 w poziomie powinien obejmowa
ć
cał
ą
powierzchni
ę
chronionego budynku,
strefy po
ż
arowej lub pomieszczenia, z uwzgl
ę
dnieniem:
1) długo
ś
ci odcinka w
ęż
a hydrantu wewn
ę
trznego okre
ś
lonej w normach, o których mowa w § 14 ust.
2;
2) efektywnego zasi
ę
gu rzutu pr
ą
dów ga
ś
niczych:
a) w strefach po
ż
arowych zakwalifikowanych do kategorii zagro
ż
enia ludzi ZL, znajduj
ą
cych si
ę
w
budynkach o wi
ę
cej ni
ż
jednej kondygnacji nadziemnej - przyjmowanego dla pr
ą
dów
rozproszonych sto
ż
kowych - 3 m,
b) w pozostałych budynkach - 10 m.
4. W przypadku pomieszcze
ń
produkcyjnych i magazynowych do zabezpieczenia miejsc, z których
odległo
ść
do najbli
ż
szego wyj
ś
cia ewakuacyjnego lub innego wyj
ś
cia na przestrze
ń
otwart
ą
przekracza 30
m, w celu spełnienia wymaga
ń
, o których mowa w ust. 3, dopuszcza si
ę
wyposa
ż
enie hydrantu 52 w
dodatkowy w
ąż
.
§ 17. 1. Zawory 52 i zawory odcinaj
ą
ce hydrantów 25 i 52 powinny by
ć
umieszczone na wysoko
ś
ci
1,35±0,1 m od poziomu podłogi.
2. Zawory odcinaj
ą
ce w hydrantach 52 oraz zawory 52 powinny posiada
ć
nasady tłoczne skierowane
do dołu, usytuowane wraz z pokr
ę
tłem zaworu wzgl
ę
dem
ś
cian lub obudowy w sposób umo
ż
liwiaj
ą
cy łatwe
przył
ą
czanie w
ęż
a tłocznego oraz otwieranie i zamykanie jego zaworu.
3. Przed hydrantem wewn
ę
trznym lub zaworem 52 powinna by
ć
zapewniona dostateczna przestrze
ń
do rozwini
ę
cia linii ga
ś
niczej.
§ 18. 1. Minimalna wydajno
ść
poboru wody mierzona na wylocie pr
ą
downicy powinna wynosi
ć
:
1) dla hydrantu 25 - 1,0 dm3/s;
2) dla hydrantu 52 - 2,5 dm3/s;
3) dla zaworu 52 - 2,5 dm3/s.
2. Ci
ś
nienie na zaworze odcinaj
ą
cym hydrantu wewn
ę
trznego powinno zapewnia
ć
wydajno
ść
okre
ś
lon
ą
w ust. 1 dla danego rodzaju hydrantu wewn
ę
trznego, z uwzgl
ę
dnieniem zastosowanej
ś
rednicy
dyszy pr
ą
downicy, i by
ć
nie ni
ż
sze ni
ż
0,2 MPa.
3. Ci
ś
nienie na zaworze 52, poło
ż
onym najniekorzystniej ze wzgl
ę
du na wysoko
ść
i opory hydrauliczne,
dla wydajno
ś
ci okre
ś
lonej w ust. 1 pkt 3, nie powinno by
ć
mniejsze ni
ż
0,2 MPa.
4. Maksymalne ci
ś
nienie robocze w instalacji wodoci
ą
gowej przeciwpo
ż
arowej na zaworze odcinaj
ą
cym
nie powinno przekracza
ć
1,2 MPa, przy czym na zaworze 52 i zaworach odcinaj
ą
cych hydrantów 52 nie
powinno przekracza
ć
0,7 MPa.
§ 19. Instalacja wodoci
ą
gowa przeciwpo
ż
arowa powinna zapewnia
ć
mo
ż
liwo
ść
jednoczesnego poboru
wody na jednej kondygnacji budynku lub w jednej strefie po
ż
arowej z:
1) jednego hydrantu wewn
ę
trznego - w budynku niskim lub
ś
redniowysokim, je
ż
eli powierzchnia strefy
po
ż
arowej nie przekracza 500 m2;
2) dwóch s
ą
siednich hydrantów wewn
ę
trznych lub dwóch s
ą
siednich zaworów 52 - w budynkach
niewymienionych w pkt 1 i 3 oraz w budynku wysokim z jedn
ą
klatk
ą
schodow
ą
;
3) czterech s
ą
siednich hydrantów wewn
ę
trznych lub zaworów 52:
a) w budynku wysokim i wysoko
ś
ciowym na kondygnacjach podziemnych i kondygnacjach
poło
ż
onych na wysoko
ś
ci powy
ż
ej 25 m,
b) w strefie po
ż
arowej produkcyjnej i magazynowej o g
ę
sto
ś
ci obci
ąż
enia ogniowego
przekraczaj
ą
cej 500 MJ/m2 i powierzchni przekraczaj
ą
cej 3 000 m2.
§ 20. 1. Instalacja wodoci
ą
gowa przeciwpo
ż
arowa powinna by
ć
zasilana z zewn
ę
trznej sieci
wodoci
ą
gowej lub ze zbiorników o odpowiednim zapasie wody do celów przeciwpo
ż
arowych, bezpo
ś
rednio
albo za pomoc
ą
pompowni przeciwpo
ż
arowej - zgodnie z warunkami okre
ś
lonymi w rozporz
ą
dzeniu Ministra
Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie przeciwpo
ż
arowego zaopatrzenia
w wod
ę
oraz dróg po
ż
arowych (Dz. U. Nr 121, poz. 1139).
2. Do zasilania w wod
ę
instalacji wodoci
ą
gowej przeciwpo
ż
arowej w budynkach wysokich i
wysoko
ś
ciowych powinien by
ć
zapewniony dodatkowy zapas wody zgromadzony w jednym lub kilku
zbiornikach o ł
ą
cznej pojemno
ś
ci nie mniejszej ni
ż
100 m3.
3. Dopuszcza si
ę
zmniejszenie pojemno
ś
ci zbiorników, o których mowa w ust. 2, do 50 m3, w
przypadku budynku, wysokiego i wysoko
ś
ciowego o wysoko
ś
ci do 100 m, niezawieraj
ą
cego strefy
po
ż
arowej o powierzchni przekraczaj
ą
cej 750 m2, zakwalifikowanej do kategorii zagro
ż
enia ludzi innej ni
ż
ZL IV.
4. Dopuszcza si
ę
stosowanie jednego wspólnego zbiornika o pojemno
ś
ci co najmniej 100 m3 dla grupy
budynków wysokich i wysoko
ś
ciowych wzniesionych obok siebie, je
ż
eli ł
ą
czna powierzchnia rzutu ich
pierwszych kondygnacji nadziemnych nie przekracza 2 500 m2, a zbiornik nie jest oddalony od
ż
adnego z budynków o wi
ę
cej ni
ż
100 m.
§ 21. 1. Przewody zasilaj
ą
ce instalacji wodoci
ą
gowej przeciwpo
ż
arowej powinny by
ć
prowadzone:
1) jako piony w klatkach schodowych lub przy klatkach schodowych;
2) jako przewody obwodowe w budynkach jednokondygnacyjnych oraz gara
ż
ach podziemnych o
powierzchni strefy po
ż
arowej przekraczaj
ą
cej 3 000 m2.
2. W budynkach wysokich i wysoko
ś
ciowych o dwu lub wi
ę
cej klatkach schodowych nawodnione piony
powinny by
ć
poł
ą
czone ze sob
ą
na najwy
ż
szej kondygnacji przewodem o
ś
rednicy nominalnej (DN) co
najmniej DN 80.
3. Przewody instalacji, z której pobiera si
ę
wod
ę
do gaszenia po
ż
aru, wykonane z materiałów palnych,
powinny by
ć
obudowane ze wszystkich stron osłonami o klasie odporno
ś
ci ogniowej co najmniej EI 60.
Warunek ten nie dotyczy pionów prowadzonych w klatkach schodowych wydzielonych
ś
cianami i
zamkni
ę
tych drzwiami o klasie odporno
ś
ci ogniowej co najmniej EI 30.
4.
Ś
rednice nominalne przewodów zasilaj
ą
cych, w milimetrach, na których instaluje si
ę
hydranty
wewn
ę
trzne i zawory hydrantowe, powinny wynosi
ć
co najmniej:
1) DN 25 - dla hydrantów 25;
2) DN 50 - dla hydrantów 52;
3) DN 80 - dla zaworów 52 na nawodnionych pionach w budynkach wysokich i wysoko
ś
ciowych.
5. W nieogrzewanych budynkach lub w ich cz
ęś
ciach przewody zasilaj
ą
ce instalacji wodoci
ą
gowej
przeciwpo
ż
arowej nale
ż
y zabezpieczy
ć
przed mo
ż
liwo
ś
ci
ą
zamarzni
ę
cia. Dopuszcza si
ę
stosowanie
instalacji suchej, pod warunkiem zastosowania rozwi
ą
za
ń
umo
ż
liwiaj
ą
cych jej nawadnianie w sposób r
ę
czny
i automatyczny.
6. Doprowadzenie wody do przewodów zasilaj
ą
cych instalacji wodoci
ą
gowej przeciwpo
ż
arowej nale
ż
y
zapewni
ć
co najmniej z dwóch stron, w miejscach mo
ż
liwie najbardziej odległych od siebie, w przypadku
gdy:
1) liczba pionów w budynku, zasilanych z jednego przewodu, jest wi
ę
ksza ni
ż
trzy;
2) na przewodach obwodowych zainstalowano wi
ę
cej ni
ż
pi
ęć
hydrantów wewn
ę
trznych.
7. Nale
ż
y zapewni
ć
mo
ż
liwo
ść
odł
ą
czania zasuwami lub zaworami tych cz
ęś
ci przewodów zasilaj
ą
cych
instalacj
ę
wodoci
ą
gow
ą
przeciwpo
ż
arow
ą
, które znajduj
ą
si
ę
pomi
ę
dzy doprowadzeniami wymaganymi w
ust. 6.
8. Dopuszcza si
ę
przył
ą
czanie do przewodów zasilaj
ą
cych instalacji wodoci
ą
gowej przeciwpo
ż
arowej
przyborów sanitarnych, pod warunkiem
ż
e w przypadku ich uszkodzenia nie spowoduje to
niekontrolowanego wypływu wody z instalacji.
9. Mo
ż
liwo
ść
poboru wody do celów przeciwpo
ż
arowych o wymaganych parametrach ci
ś
nienia i
wydajno
ś
ci powinna w budynku by
ć
zapewniona niezale
ż
nie od stanu pracy innych systemów b
ą
d
ź
urz
ą
dze
ń
.
§ 22. 1. Podstawowym
ź
ródłem energii dla pomp w pompowniach przeciwpo
ż
arowych powinna by
ć
sie
ć
elektroenergetyczna lub silnik spalinowy z zapasem paliwa wystarczaj
ą
cym na cztery godziny pracy
przy pełnym obci
ąż
eniu.
2. Przy zapotrzebowaniu na wod
ę
do celów przeciwpo
ż
arowych przekraczaj
ą
cym 20 dm3/s:
1) pompy powinny by
ć
zasilane z dwóch odr
ę
bnych
ź
ródeł energii, podstawowego i rezerwowego, przy
czym jako
ź
ródło rezerwowe dopuszcza si
ę
agregat pr
ą
dotwórczy nap
ę
dzany silnikiem, o którym
mowa w ust. 1;
2) w przypadku pracy pomp w systemie ci
ą
głego podawania wody, w pompowni powinny by
ć
co
najmniej dwie pompy, w tym jedna rezerwowa o parametrach nie ni
ż
szych od parametrów
najwi
ę
kszej z zainstalowanych pomp.
3. Pompy powinny zapewnia
ć
wymagane ci
ś
nienie w najwy
ż
ej lub najbardziej niekorzystnie poło
ż
onych
hydrantach, przy najwi
ę
kszym poborze wody.
4. Pompy powinny by
ć
wyposa
ż
one w układ pomiarowy składaj
ą
cy si
ę
z ci
ś
nieniomierza,
przepływomierza i zaworu regulacyjnego, umo
ż
liwiaj
ą
cy okresow
ą
kontrol
ę
ich parametrów pracy.
5.
Ź
ródła energii dla pomp powinny spełnia
ć
wymagania okre
ś
lone w Polskiej Normie dotycz
ą
cej
urz
ą
dze
ń
tryskaczowych.
6. Zasilanie pomp z sieci elektroenergetycznej powinno by
ć
zapewnione za pomoc
ą
obwodu
niezale
ż
nego od wszystkich innych obwodów w obiekcie, spełniaj
ą
cego wymagania dla instalacji
bezpiecze
ń
stwa, okre
ś
lone w Polskiej Normie dotycz
ą
cej instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych.
Rozdział 6
Stosowanie stałych urz
ą
dze
ń
ga
ś
niczych, systemów sygnalizacji
po
ż
arowej, d
ź
wi
ę
kowych systemów ostrzegawczych i ga
ś
nic
§ 23. 1. Stosowanie stałych urz
ą
dze
ń
ga
ś
niczych, zwi
ą
zanych na stałe z obiektem, zawieraj
ą
cych
zapas
ś
rodka ga
ś
niczego i uruchamianych samoczynnie we wczesnej fazie rozwoju po
ż
aru, jest wymagane
w:
1) archiwach wyznaczonych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Pa
ń
stwowych;
2) muzeach oraz zabytkach budowlanych, wyznaczonych przez Generalnego Konserwatora Zabytków
w uzgodnieniu z Komendantem Głównym Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej;
3) o
ś
rodkach elektronicznego przetwarzania danych o znaczeniu krajowym.
2. Stosowanie stałych urz
ą
dze
ń
ga
ś
niczych wodnych jest wymagane w:
1) budynkach handlowych lub wystawowych:
a) jednokondygnacyjnych, w strefie po
ż
arowej zakwalifikowanej do kategorii zagro
ż
enia ludzi ZL
I o powierzchni powy
ż
ej 10 000 m2,
b) wielokondygnacyjnych, w strefie po
ż
arowej zakwalifikowanej do kategorii zagro
ż
enia ludzi ZL I o
powierzchni powy
ż
ej 8 000 m2;
2) budynkach o liczbie miejsc słu
żą
cych celom gastronomicznym powy
ż
ej 600;
3) salach widowiskowych i sportowych o liczbie miejsc powy
ż
ej 3 000;
4) budynkach u
ż
yteczno
ś
ci publicznej wysoko
ś
ciowych;
5) budynkach zamieszkania zbiorowego wysoko
ś
ciowych.
3. W strefach po
ż
arowych i pomieszczeniach wyposa
ż
onych w stałe urz
ą
dzenia ga
ś
nicze gazowe lub z
innym
ś
rodkiem ga
ś
niczym mog
ą
cym mie
ć
wpływ na zdrowie ludzi powinny by
ć
zapewnione warunki
bezpiecze
ń
stwa dla osób przebywaj
ą
cych w tych pomieszczeniach, zgodnie z odpowiednimi Polskimi
Normami dotycz
ą
cymi tych urz
ą
dze
ń
.
§ 24. 1. Stosowanie systemu sygnalizacji po
ż
arowej, obejmuj
ą
cego urz
ą
dzenia sygnalizacyjno-
alarmowe, słu
żą
ce do samoczynnego wykrywania i przekazywania informacji o po
ż
arze, a tak
ż
e urz
ą
dzenia
odbiorcze alarmów po
ż
arowych i urz
ą
dzenia odbiorcze sygnałów uszkodzeniowych, jest wymagane w:
1) budynkach handlowych lub wystawowych:
a) jednokondygnacyjnych o powierzchni strefy po
ż
arowej powy
ż
ej 5 000 m2,
b) wielokondygnacyjnych o powierzchni strefy po
ż
arowej powy
ż
ej 2 500 m2;
2) teatrach o liczbie miejsc powy
ż
ej 300;
3) kinach o liczbie miejsc powy
ż
ej 600;
4) budynkach o liczbie miejsc słu
żą
cych celom gastronomicznym powy
ż
ej 300;
5) salach widowiskowych i sportowych o liczbie miejsc powy
ż
ej 1 500;
6) szpitalach, z wyj
ą
tkiem psychiatrycznych, oraz w sanatoriach - o liczbie łó
ż
ek powy
ż
ej 200 w
budynku;
7) szpitalach psychiatrycznych o liczbie łó
ż
ek powy
ż
ej 100 w budynku;
8) domach pomocy społecznej i o
ś
rodkach rehabilitacji dla osób niepełnosprawnych o liczbie łó
ż
ek
powy
ż
ej 100 w budynku;
9) zakładach pracy zatrudniaj
ą
cych powy
ż
ej 100 osób niepełnosprawnych w budynku;
10) budynkach u
ż
yteczno
ś
ci publicznej wysokich i wysoko
ś
ciowych;
11) budynkach zamieszkania zbiorowego, w których przewidywany okres pobytu tych samych osób
przekracza trzy doby, o liczbie miejsc noclegowych powy
ż
ej 200;
12) budynkach zamieszkania zbiorowego niewymienionych w pkt 11, o liczbie miejsc noclegowych
powy
ż
ej 50;
13) archiwach wyznaczonych przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Pa
ń
stwowych;
14) muzeach oraz zabytkach budowlanych, wyznaczonych przez Generalnego Konserwatora Zabytków
w uzgodnieniu z Komendantem Głównym Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej;
15) o
ś
rodkach elektronicznego przetwarzania danych o zasi
ę
gu krajowym, wojewódzkim i resortowym;
16) centralach telefonicznych o pojemno
ś
ci powy
ż
ej 10 000 numerów i centralach telefonicznych
tranzytowych o pojemno
ś
ci 5 000-10 000 numerów, o znaczeniu miejscowym lub regionalnym;
17) gara
ż
ach podziemnych, w których strefa po
ż
arowa przekracza 1 500 m2 lub obejmuj
ą
cych wi
ę
cej
ni
ż
jedn
ą
kondygnacj
ę
podziemn
ą
;
18) stacjach metra (kolei podziemnych);
19) dworcach i portach, przeznaczonych do jednoczesnego przebywania powy
ż
ej 500 osób;
20) bankach, w których strefa po
ż
arowa zawieraj
ą
ca sal
ę
operacyjn
ą
ma powierzchni
ę
przekraczaj
ą
c
ą
500 m2;
21) bibliotekach, których zbiory w cało
ś
ci lub w cz
ęś
ci tworz
ą
narodowy zasób biblioteczny.
2. Wymagania, o których mowa w ust. 1 pkt 4 i 11, nie dotycz
ą
budynków znajduj
ą
cych si
ę
na terenach
zamkni
ę
tych słu
żą
cych obronno
ś
ci pa
ń
stwa.
§ 25. 1. Stosowanie d
ź
wi
ę
kowego systemu ostrzegawczego, umo
ż
liwiaj
ą
cego rozgłaszanie sygnałów
ostrzegawczych i komunikatów głosowych dla potrzeb bezpiecze
ń
stwa osób przebywaj
ą
cych w budynku,
nadawanych automatycznie po otrzymaniu sygnału z systemu sygnalizacji po
ż
arowej, a tak
ż
e przez
operatora, jest wymagane w:
1) budynkach handlowych lub wystawowych:
a) jednokondygnacyjnych o powierzchni strefy po
ż
arowej powy
ż
ej 10 000 m2,
b) wielokondygnacyjnych o powierzchni strefy po
ż
arowej powy
ż
ej 8 000 m2;
2) salach widowiskowych i sportowych o liczbie miejsc powy
ż
ej 1 500;
3) kinach i teatrach o liczbie miejsc powy
ż
ej 600;
4) szpitalach i sanatoriach o liczbie łó
ż
ek powy
ż
ej 200 w budynku;
5) budynkach u
ż
yteczno
ś
ci publicznej wysokich i wysoko
ś
ciowych;
6) budynkach zamieszkania zbiorowego:
a) wysokich i wysoko
ś
ciowych lub
b) o liczbie miejsc noclegowych powy
ż
ej 200;
7) stacjach metra (kolei podziemnych);
8) dworcach i portach, przeznaczonych do jednoczesnego przebywania powy
ż
ej 500 osób.
2. W obiektach, w których zastosowano d
ź
wi
ę
kowy system ostrzegawczy, nie powinny by
ć
stosowane
inne po
ż
arowe urz
ą
dzenia alarmowe akustyczne słu
żą
ce alarmowaniu u
ż
ytkowników tego obiektu, poza
słu
ż
bami dozoru lub ochrony.
3. Wymaganie, o którym mowa w ust. 1 pkt 6, nie dotyczy budynków znajduj
ą
cych si
ę
na terenach
zamkni
ę
tych słu
żą
cych obronno
ś
ci pa
ń
stwa.
§ 26. 1. W przypadku wyposa
ż
enia obiektów w stałe urz
ą
dzenia ga
ś
nicze dopuszcza si
ę
niewyposa
ż
anie ich w system sygnalizacji po
ż
arowej.
2. Dopuszczenie, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy obiektów, w których system sygnalizacji
po
ż
arowej jest niezb
ę
dny do uruchamiania urz
ą
dze
ń
przewidzianych do funkcjonowania podczas po
ż
aru.
3. Dopuszczenie, o którym mowa w ust. 1, nie oznacza zwolnienia z obowi
ą
zku, o którym mowa w art.
5 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpo
ż
arowej.
§ 27. Wła
ś
ciciel, zarz
ą
dca lub u
ż
ytkownik obiektu, o którym mowa w art. 5 ustawy z dnia 24 sierpnie
1991 r. o ochronie przeciwpo
ż
arowej, jest obowi
ą
zany uzgodni
ć
z wła
ś
ciwym miejscowo komendantem
powiatowym (miejskim) Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej sposób poł
ą
czenia urz
ą
dze
ń
sygnalizacyjno-
alarmowych systemu sygnalizacji po
ż
arowej z obiektem komendy Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej lub obiektem
wskazanym przez tego komendanta.
§ 28. 1. Obiekty powinny by
ć
wyposa
ż
one w ga
ś
nice przeno
ś
ne spełniaj
ą
ce wymagania Polskich Norm
b
ę
d
ą
cych odpowiednikami norm europejskich (EN) dotycz
ą
cych ga
ś
nic lub w ga
ś
nice przewo
ź
ne.
2. Rodzaj ga
ś
nic powinien by
ć
dostosowany do gaszenia tych grup po
ż
arów, które mog
ą
wyst
ą
pi
ć
w
obiekcie:
1) A - materiałów stałych, zwykle pochodzenia organicznego, których normalne spalanie zachodzi z
tworzeniem
ż
arz
ą
cych si
ę
w
ę
gli;
2) B - cieczy i materiałów stałych topi
ą
cych si
ę
;
3) C - gazów;
4) D - metali;
5) F - tłuszczów i olejów w urz
ą
dzeniach kuchennych.
3. Jedna jednostka masy
ś
rodka ga
ś
niczego 2 kg (lub 3 dm3) zawartego w ga
ś
nicach powinna
przypada
ć
, z wyj
ą
tkiem przypadków okre
ś
lonych w przepisach szczególnych:
1) na ka
ż
de 100 m2 powierzchni strefy po
ż
arowej w budynku, niechronionej stałym urz
ą
dzeniem
ga
ś
niczym:
a) zakwalifikowanej do kategorii zagro
ż
enia ludzi ZL I, ZL II, ZL III lub ZL V,
b) produkcyjnej i magazynowej o g
ę
sto
ś
ci obci
ąż
enia ogniowego ponad 500 MJ/m2,
c) zawieraj
ą
cej pomieszczenie zagro
ż
one wybuchem;
2) na ka
ż
de 300 m2 powierzchni strefy po
ż
arowej niewymienionej w pkt 1, z wyj
ą
tkiem
zakwalifikowanej do kategorii zagro
ż
enia ludzi ZL IV.
4. Miejsce omłotów, niezale
ż
nie od wymaganych ga
ś
nic, powinno by
ć
wyposa
ż
one w pojemnik z wod
ą
o obj
ę
to
ś
ci co najmniej 200 dm3, przygotowany do wykorzystania w celach ga
ś
niczych przy u
ż
yciu wiadra
lub w inny równorz
ę
dny sposób.
§ 29. 1. Ga
ś
nice w obiektach powinny by
ć
rozmieszczone:
1) w miejscach łatwo dost
ę
pnych i widocznych, w szczególno
ś
ci:
a) przy wej
ś
ciach do budynków,
b) na klatkach schodowych,
c) na korytarzach,
d) przy wyj
ś
ciach z pomieszcze
ń
na zewn
ą
trz;
2) w miejscach nienara
ż
onych na uszkodzenia mechaniczne oraz działanie
ź
ródeł ciepła (piece,
grzejniki);
3) w obiektach wielokondygnacyjnych - w tych samych miejscach na ka
ż
dej kondygnacji, je
ż
eli
pozwalaj
ą
na to istniej
ą
ce warunki.
2. Przy rozmieszczaniu ga
ś
nic powinny by
ć
spełnione nast
ę
puj
ą
ce warunki:
1) odległo
ść
z ka
ż
dego miejsca w obiekcie, w którym mo
ż
e przebywa
ć
człowiek, do najbli
ż
szej ga
ś
nicy
nie powinna by
ć
wi
ę
ksza ni
ż
30 m;
2) do ga
ś
nic powinien by
ć
zapewniony dost
ę
p o szeroko
ś
ci co najmniej 1 m.
Rozdział 7
Instalacje i urz
ą
dzenia techniczne
§ 30. 1. W obiektach, w których odbywa si
ę
proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego,
usuwa si
ę
zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:
1) od palenisk zakładów zbiorowego
ż
ywienia i usług gastronomicznych - co najmniej raz w miesi
ą
cu,
je
ż
eli przepisy miejscowe nie stanowi
ą
inaczej;
2) od palenisk opalanych paliwem stałym niewymienionych w pkt 1 - co najmniej cztery razy w roku;
3) od palenisk opalanych paliwem płynnym i gazowym niewymienionych w pkt 1 - co najmniej dwa razy
w roku.
2. W obiektach, o których mowa w ust. 1, usuwa si
ę
zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych co
najmniej raz w roku, je
ż
eli wi
ę
ksza cz
ę
stotliwo
ść
nie wynika z warunków u
ż
ytkowych.
§ 31. 1. Temperatura zewn
ę
trznych powierzchni urz
ą
dze
ń
i zasilaj
ą
cych je instalacji, z wył
ą
czeniem
instalacji elektroenergetycznych, jak równie
ż
temperatura wtłaczanego do pomieszczenia powietrza, w
zale
ż
no
ś
ci od rodzaju wyst
ę
puj
ą
cych w obiekcie materiałów, nie powinna przekracza
ć
nast
ę
puj
ą
cych
wielko
ś
ci:
1) w przypadku gazów i par cieczy 2/3 maksymalnej temperatury powierzchni wyra
ż
onej w stopniach
Celsjusza (°C), okre
ś
lonej Polsk
ą
Norm
ą
dotycz
ą
c
ą
urz
ą
dze
ń
elektrycznych w przestrzeniach
zagro
ż
onych wybuchem dla poszczególnych klas temperaturowych gazów i par cieczy;
2) w przypadku pyłów i włókien:
a) co najmniej 343,15 K (70 °C) poni
ż
ej temperatury tlenia si
ę
5 mm warstwy pyłu dla poziomych
powierzchni ogrzewczych lub nachylonych do 60° w st osunku do poziomu,
b) 2/3 temperatury samozapłonu, wyra
ż
onej w stopniach Celsjusza (°C), mieszaniny pyłów l ub
włókien z powietrzem dla powierzchni o nachyleniu wi
ę
kszym ni
ż
60° w stosunku do poziomu
oraz dla tych powierzchni, na których uniemo
ż
liwiono gromadzenie si
ę
pyłów i włókien,
c) 2/3 temperatury samozapłonu, wyra
ż
onej w stopniach Celsjusza (°C), mieszaniny pyłów l ub
włókien z powietrzem dla nietl
ą
cych si
ę
pyłów lub włókien, niezale
ż
nie od stopnia nachylenia
powierzchni urz
ą
dze
ń
ogrzewczych;
3) w przypadkach pozostałych ciał stałych łatwo zapalnych 2/3 temperatury samozapłonu, wyra
ż
onej w
stopniach Celsjusza (°C).
2. Dopuszczalne temperatury pracy urz
ą
dze
ń
elektroenergetycznych oraz zasady klasyfikacji gazów i
par cieczy do klas temperaturowych okre
ś
laj
ą
Polskie Normy dotycz
ą
ce urz
ą
dze
ń
elektrycznych w
przestrzeniach zagro
ż
onych wybuchem.
3. Przy ustalaniu dopuszczalnych temperatur za podstaw
ę
nale
ż
y przyjmowa
ć
ten materiał palny
znajduj
ą
cy si
ę
w danym pomieszczeniu, który ma najni
ż
sz
ą
temperatur
ę
samozapłonu, a dla tl
ą
cych si
ę
pyłów - najni
ż
sz
ą
temperatur
ę
tlenia.
4. W systemach ogrzewczych oraz wentylacyjnych nie jest dopuszczalna recyrkulacja powietrza, je
ż
eli
mogłaby spowodowa
ć
wzrost zagro
ż
enia wybuchem.
5. Dopuszcza si
ę
stosowanie systemów centralnego ogrzewania powietrznego we wszystkich
obiektach i pomieszczeniach, pod warunkiem zastosowania samoczynnych urz
ą
dze
ń
(termoregulatorów)
zapobiegaj
ą
cych przekroczeniu dopuszczalnych temperatur w wypadku zaniku przepływu powietrza oraz
blokady uniemo
ż
liwiaj
ą
cej wł
ą
czenie elementów grzewczych przed uruchomieniem nawiewu powietrza.
6. Systemy centralnego ogrzewania wodnego i parowego nie powinny by
ć
stosowane w obiektach, w
których wyst
ę
puj
ą
materiały wytwarzaj
ą
ce w reakcji z wod
ą
lub par
ą
wodn
ą
palne gazy, je
ż
eli reakcje takie
nie s
ą
przewidziane w procesie technologicznym.
7. Powierzchnie przewodów i urz
ą
dze
ń
grzewczych oraz ich izolacje w obr
ę
bie pomieszcze
ń
, w których
mog
ą
wydziela
ć
si
ę
palne pyły i włókna, powinny by
ć
gładkie, łatwe do oczyszczenia i
nierozprzestrzeniaj
ą
ce ognia.
8. Instalacje i urz
ą
dzenia techniczne oraz technologiczne, w których podczas eksploatacji mog
ą
wytwarza
ć
si
ę
ładunki elektryczno
ś
ci statycznej o potencjale wystarczaj
ą
cym do zapalenia wyst
ę
puj
ą
cych
materiałów palnych, powinny by
ć
wyposa
ż
one w odpowiednie
ś
rodki ochrony, zgodnie z Polskimi Normami
dotycz
ą
cymi ochrony przed elektryczno
ś
ci
ą
statyczn
ą
.
Rozdział 8
Prace niebezpieczne pod wzgl
ę
dem po
ż
arowym oraz ocena zagro
ż
enia
wybuchem
§ 32. 1. Przed rozpocz
ę
ciem prac niebezpiecznych pod wzgl
ę
dem po
ż
arowym, mog
ą
cych powodowa
ć
bezpo
ś
rednie niebezpiecze
ń
stwo powstania po
ż
aru lub wybuchu, wła
ś
ciciel, zarz
ą
dca lub u
ż
ytkownik
obiektu jest obowi
ą
zany:
1) oceni
ć
zagro
ż
enie po
ż
arowe w miejscu, w którym prace b
ę
d
ą
wykonywane;
2) ustali
ć
rodzaj przedsi
ę
wzi
ęć
maj
ą
cych na celu niedopuszczenie do powstania i rozprzestrzeniania
si
ę
po
ż
aru lub wybuchu;
3) wskaza
ć
osoby odpowiedzialne za odpowiednie przygotowanie miejsca pracy, za przebieg oraz
zabezpieczenie miejsca po zako
ń
czeniu pracy;
4) zapewni
ć
wykonywanie prac wył
ą
cznie przez osoby do tego upowa
ż
nione, posiadaj
ą
ce odpowiednie
kwalifikacje;
5) zaznajomi
ć
osoby wykonuj
ą
ce prace z zagro
ż
eniami po
ż
arowymi wyst
ę
puj
ą
cymi w rejonie
wykonywania prac oraz z przedsi
ę
wzi
ę
ciami maj
ą
cymi na celu niedopuszczenie do powstania po
ż
aru
lub wybuchu.
2. Przy wykonywaniu prac, o których mowa w ust. 1, nale
ż
y:
1) zabezpieczy
ć
przed zapaleniem materiały palne wyst
ę
puj
ą
ce w miejscu wykonywania prac oraz w
rejonach przyległych, w tym równie
ż
elementy konstrukcji budynku i znajduj
ą
cych si
ę
w nim instalacji
technicznych;
2) prowadzi
ć
prace niebezpieczne pod wzgl
ę
dem po
ż
arowym w pomieszczeniach (urz
ą
dzeniach)
zagro
ż
onych wybuchem lub w pomieszczeniach, w których wcze
ś
niej wykonywano inne prace
zwi
ą
zane z u
ż
yciem łatwo palnych cieczy lub palnych gazów, jedynie wtedy, gdy st
ęż
enie par cieczy
lub gazów w mieszaninie z powietrzem w miejscu wykonywania prac nie przekracza 10 % ich dolnej
granicy wybuchowo
ś
ci;
3) mie
ć
w miejscu wykonywania prac sprz
ę
t umo
ż
liwiaj
ą
cy likwidacj
ę
wszelkich
ź
ródeł po
ż
aru;
4) po zako
ń
czeniu prac podda
ć
kontroli miejsce, w którym prace były wykonywane, oraz rejony
przyległe;
5) u
ż
ywa
ć
do wykonywania prac wył
ą
cznie sprz
ę
tu sprawnego technicznie i zabezpieczonego przed
mo
ż
liwo
ś
ci
ą
wywołania po
ż
aru.
§ 33. 1. W obiektach i na terenach przyległych, gdzie prowadzone s
ą
procesy technologiczne z
u
ż
yciem materiałów mog
ą
cych wytworzy
ć
mieszaniny wybuchowe lub w których materiały takie s
ą
magazynowane, powinna by
ć
dokonana ocena zagro
ż
enia wybuchem.
2. Ocena, o której mowa w ust. 1, obejmuje wskazanie pomieszcze
ń
zagro
ż
onych wybuchem,
wyznaczenie w pomieszczeniach i przestrzeniach zewn
ę
trznych odpowiednich stref zagro
ż
enia wybuchem
oraz wskazanie czynników mog
ą
cych w nich zainicjowa
ć
zapłon.
3. Oceny, o której mowa w ust. 1, dokonuj
ą
: inwestor, projektant lub u
ż
ytkownik decyduj
ą
cy o procesie
technologicznym.
4. Klasyfikacj
ę
stref zagro
ż
enia wybuchem okre
ś
la Polska Norma dotycz
ą
ca zapobiegania wybuchowi i
ochronie przed wybuchem.
5. Pomieszczenie, w którym mo
ż
e wytworzy
ć
si
ę
mieszanina wybuchowa, powstała z wydzielaj
ą
cej si
ę
takiej ilo
ś
ci palnych gazów, par, mgieł lub pyłów, której wybuch mógłby spowodowa
ć
przyrost ci
ś
nienia w
tym pomieszczeniu przekraczaj
ą
cy 5 kPa, okre
ś
la si
ę
jako pomieszczenie zagro
ż
one wybuchem.
6. Wytyczne w zakresie okre
ś
lania przyrostu ci
ś
nienia w pomieszczeniu, jaki mógłby zosta
ć
spowodowany przez wybuch, zawiera zał
ą
cznik do rozporz
ą
dzenia.
7. W pomieszczeniu nale
ż
y wyznaczy
ć
stref
ę
zagro
ż
enia wybuchem, je
ż
eli mo
ż
e w nim wyst
ę
powa
ć
mieszanina wybuchowa o obj
ę
to
ś
ci co najmniej 0,01 m3 w zwartej przestrzeni.
Rozdział 9
Zabezpieczenie przeciwpo
ż
arowe lasów
§ 34. 1. Lasy poło
ż
one przy obiektach mog
ą
cych stanowi
ć
zagro
ż
enie po
ż
arowe dla lasu oddziela si
ę
od tych obiektów pasami przeciwpo
ż
arowymi, utrzymywanymi w stanie zapewniaj
ą
cym ich u
ż
yteczno
ść
przez cały rok.
2. Rodzaje oraz sposoby wykonywania pasów przeciwpo
ż
arowych okre
ś
la rozporz
ą
dzenie Ministra
Ś
rodowiska z dnia 22 marca 2006 r. w sprawie szczegółowych zasad zabezpieczenia przeciwpo
ż
arowego
lasów (Dz. U. Nr 58, poz. 405).
3. Obowi
ą
zek urz
ą
dzania i utrzymywania pasów przeciwpo
ż
arowych ci
ąż
y na:
1) kierownikach lub wła
ś
cicielach zakładów przemysłowych, obiektów magazynowych i u
ż
yteczno
ś
ci
publicznej;
2) wła
ś
cicielach linii kolejowych;
3) komendantach poligonów;
4) wła
ś
cicielach lub zarz
ą
dcach lasów poło
ż
onych przy drogach publicznych;
5) wła
ś
cicielach dróg zakładowych.
4. Obowi
ą
zek utrzymywania pasów przeciwpo
ż
arowych nie dotyczy:
1) lasów zaliczonych do III kategorii zagro
ż
enia po
ż
arowego;
2) drzewostanów starszych ni
ż
30 lat poło
ż
onych przy drogach publicznych i parkingach oraz
drzewostanów poło
ż
onych przy drogach o nawierzchni nieutwardzonej, z wyj
ą
tkiem dróg
poligonowych i mi
ę
dzypoligonowych;
3) lasów o szeroko
ś
ci mniejszej ni
ż
200 m.
5. Zaliczenia obszarów le
ś
nych do kategorii zagro
ż
enia po
ż
arowego dokonuje si
ę
w planach
urz
ą
dzenia lasu, uproszczonych planach urz
ą
dzenia lasu i planach ochrony parków narodowych.
§ 35. 1. W odległo
ś
ci mniejszej ni
ż
30 m od skraju toru kolejowego lub drogi publicznej pozostawianie
gał
ę
zi, chrustu, nieokrzesanych
ś
ci
ę
tych drzew i odpadów poeksploatacyjnych jest zabronione.
2. Wła
ś
ciciele, zarz
ą
dcy lub u
ż
ytkownicy lasów, których lasy samoistnie lub wspólnie tworz
ą
kompleks
le
ś
ny o powierzchni ponad 300 ha, s
ą
obowi
ą
zani:
1) zorganizowa
ć
w okresie zagro
ż
enia po
ż
arowego obserwacj
ę
i patrolowanie lasów w celu wykrywania
po
ż
arów oraz alarmowania o ich powstaniu;
2) zapewni
ć
i utrzymywa
ć
ź
ródła wody do celów przeciwpo
ż
arowych;
3) utrzymywa
ć
dojazdy po
ż
arowe wyznaczone w planie urz
ą
dzenia lasu zgodnie z przepisami w
sprawie zasad zabezpieczenia przeciwpo
ż
arowego lasów;
4) oznakowa
ć
stanowiska czerpania wody znakami zgodnymi z Polskimi Normami dotycz
ą
cymi znaków
bezpiecze
ń
stwa;
5) urz
ą
dzi
ć
i utrzymywa
ć
w miejscach wyznaczonych, w porozumieniu z wła
ś
ciwymi miejscowo
komendantami powiatowymi (miejskimi) Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej, bazy sprz
ę
tu do gaszenia
po
ż
arów lasów;
6) uzgodni
ć
projekt planu urz
ą
dzenia lasu, projekt uproszczonego planu urz
ą
dzenia lasu oraz projekt
planu ochrony parku narodowego, w cz
ęś
ci dotycz
ą
cej ochrony przeciwpo
ż
arowej, z wła
ś
ciwym
miejscowo komendantem wojewódzkim Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej, dla lasów I i II kategorii
zagro
ż
enia po
ż
arowego.
3.
Ź
ródła wody do celów przeciwpo
ż
arowych w lasach, które samoistnie lub wspólnie tworz
ą
kompleks
o powierzchni ponad 300 ha, powinny by
ć
zapewnione w postaci nie wi
ę
cej ni
ż
dwóch zbiorników w obr
ę
bie
chronionej powierzchni zawieraj
ą
cych ł
ą
cznie co najmniej 50 m3 wody lub cieku wodnego o stałym
przepływie wody nie mniejszym ni
ż
10 dm3/s przy najni
ż
szym stanie wód, z zapewnieniem najbli
ż
szego
stanowiska czerpania wody w terenie o promieniu:
1) nieprzekraczaj
ą
cym 3 km w lasach I kategorii zagro
ż
enia po
ż
arowego;
2) nieprzekraczaj
ą
cym 5 km w lasach II kategorii zagro
ż
enia po
ż
arowego;
3) uzgodnionym z wła
ś
ciwym miejscowo komendantem powiatowym (miejskim) Pa
ń
stwowej Stra
ż
y
Po
ż
arnej w lasach III kategorii zagro
ż
enia po
ż
arowego.
4. Wła
ś
ciciel lub zarz
ą
dca lasu jest obowi
ą
zany do umieszczenia przy wjazdach do lasów oraz przy
parkingach le
ś
nych, w uzgodnieniu z wła
ś
ciwym miejscowo komendantem powiatowym (miejskim)
Pa
ń
stwowej Stra
ż
y Po
ż
arnej, tablic informacyjnych i ostrzegawczych dotycz
ą
cych zabezpieczenia
przeciwpo
ż
arowego lasu.
5. Dojazdy po
ż
arowe, o których mowa w ust. 2 pkt 3, oraz wyposa
ż
enie baz w sprz
ę
t, o których mowa
w ust. 2 pkt 5, okre
ś
la rozporz
ą
dzenie Ministra
Ś
rodowiska z dnia 22 marca 2006 r. w sprawie
szczegółowych zasad zabezpieczenia przeciwpo
ż
arowego lasów.
§ 36. 1. W lasach i na terenach
ś
ródle
ś
nych, na obszarze ł
ą
k, torfowisk i wrzosowisk, jak równie
ż
w
odległo
ś
ci do 100 m od granicy lasów nie jest dopuszczalne wykonywanie czynno
ś
ci mog
ą
cych wywoła
ć
niebezpiecze
ń
stwo po
ż
aru:
1) rozniecanie ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez wła
ś
ciciela lub zarz
ą
dc
ę
lasu;
2) palenie tytoniu, z wyj
ą
tkiem miejsc na drogach utwardzonych i miejsc wyznaczonych do pobytu
ludzi.
2. Przepis ust. 1 pkt 1 nie dotyczy czynno
ś
ci zwi
ą
zanych z gospodark
ą
le
ś
n
ą
oraz wykonywaniem robót
budowlanych.
Rozdział 10
Zabezpieczenie przeciwpo
ż
arowe zbioru, transportu i składowania
palnych płodów rolnych
§ 37. 1. Podczas zbioru, transportu i składowania płodów rolnych nale
ż
y:
1) stosowa
ć
wskazania podane w instrukcjach obsługi przy eksploatacji maszyn rolniczych i innych z
nap
ę
dem;
2) stosowa
ć
silniki elektryczne o odpowiednim do warunków pracy stopniu ochrony; minimalna
odległo
ść
układu nap
ę
dowego od stert, stogów i budynków o konstrukcji palnej powinna wynosi
ć
5
m;
3) ustawia
ć
silniki spalinowe na podło
ż
u niepalnym, w odległo
ś
ci co najmniej 10 m od stert, stogów lub
budynków o konstrukcji palnej;
4) zabezpiecza
ć
urz
ą
dzenia wydechowe silników spalinowych przed wylotem iskier;
5) zapewni
ć
mo
ż
liwo
ść
ewakuacji ludzi i sprz
ę
tu;
6) przechowywa
ć
niezb
ę
dne materiały p
ę
dne, w ilo
ś
ci nieprzekraczaj
ą
cej dobowego zapotrzebowania,
w zamkni
ę
tych nietłuk
ą
cych si
ę
naczyniach, w odległo
ś
ci co najmniej 10 m od punktu omłotowego i
miejsc wyst
ę
powania palnych płodów rolnych;
7) wyposa
ż
y
ć
miejsca omłotów, stertowania i kombajnowania w ga
ś
nice oraz w razie potrzeby w sprz
ę
t
słu
żą
cy do wykonywania pasów ograniczaj
ą
cych rozprzestrzenianie si
ę
po
ż
aru.
2. Palenie tytoniu przy obsłudze sprz
ę
tu, maszyn i pojazdów podczas zbiorów palnych płodów rolnych
oraz ich transportu nie jest dopuszczalne.
3. U
ż
ywanie otwartego ognia i palenie tytoniu w odległo
ś
ci mniejszej ni
ż
10 m od punktu omłotowego i
miejsc wyst
ę
powania palnych płodów rolnych nie jest dopuszczalne.
§ 38. 1. Strefa po
ż
arowa sterty lub stogu z palnymi produktami ro
ś
linnymi nie powinna przekracza
ć
powierzchni 1 000 m2 lub kubatury 5 000 m3.
2. Przy ustawianiu stert, stogów i brogów nale
ż
y zachowa
ć
co najmniej nast
ę
puj
ą
ce odległo
ś
ci:
1) od budynków wykonanych z materiałów:
a) palnych - 30 m,
b) niepalnych i o pokryciu co najmniej trudno zapalnym - 20 m;
2) od dróg publicznych i torów kolejowych - 30 m;
3) od urz
ą
dze
ń
i przewodów linii elektrycznych wysokiego napi
ę
cia - 30 m;
4) od lasów i terenów zadrzewionych - 100 m;
5) mi
ę
dzy stertami i stogami stanowi
ą
cymi odr
ę
bne strefy po
ż
arowe - 30 m.
3. Wokół stert i stogów nale
ż
y wykona
ć
i utrzyma
ć
powierzchni
ę
o szeroko
ś
ci co najmniej 2 m w
odległo
ś
ci 3 m od ich obrysu pozbawion
ą
materiałów palnych.
4. Produkty ro
ś
linne nale
ż
y składowa
ć
w sposób uniemo
ż
liwiaj
ą
cy ich samozapalenie. W przypadku
konieczno
ś
ci składowania produktów niedosuszonych nale
ż
y okresowo sprawdza
ć
ich temperatur
ę
.
§ 39. Wypalanie słomy i pozostało
ś
ci ro
ś
linnych na polach w odległo
ś
ci mniejszej ni
ż
100 m od
zabudowa
ń
, lasów, zbo
ż
a na pniu i miejsc ustawienia stert lub stogów b
ą
d
ź
w sposób powoduj
ą
cy
zakłócenia w ruchu drogowym, a tak
ż
e bez zapewnienia stałego nadzoru miejsca wypalania, nie jest
dopuszczalne.
Rozdział 11
Przepisy przej
ś
ciowe i ko
ń
cowe
§ 40. W stosunku do obiektów wzniesionych przed dniem wej
ś
cia w
ż
ycie rozporz
ą
dzenia:
1) wymaga
ń
okre
ś
lonych w § 23 ust. 1 i 2 nie stosuje si
ę
do obiektów wzniesionych przed dniem 17
stycznia 1993 r.;
2) wymagania okre
ś
lone w § 14 ust. 2 obowi
ą
zuj
ą
przy przebudowie i rozbudowie instalacji
wodoci
ą
gowej przeciwpo
ż
arowej.
§ 41. Strefy zagro
ż
enia wybuchem wyznaczone w pomieszczeniach i przestrzeniach zewn
ę
trznych,
zaklasyfikowane przed dniem wej
ś
cia w
ż
ycie rozporz
ą
dzenia, klasyfikuje si
ę
odpowiednio, z
uwzgl
ę
dnieniem wymaga
ń
okre
ś
lonych w § 33 ust. 4, jako:
1) stref
ę
Z 0 - strefa 0;
2) stref
ę
Z 1 - strefa 1;
3) stref
ę
Z 2 - strefa 2;
4) stref
ę
Z 10 - strefa 20;
5) stref
ę
Z 11 - strefa 21 lub strefa 22 (w zale
ż
no
ś
ci od prawdopodobie
ń
stwa wyst
ą
pienia atmosfery
wybuchowej).
§ 42. Traci moc rozporz
ą
dzenie Ministra Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r.
w sprawie ochrony przeciwpo
ż
arowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 121,
poz. 1138).
§ 43. Rozporz
ą
dzenie wchodzi w
ż
ycie
(3)
po upływie 7 dni od dnia ogłoszenia.
Zał
ą
cznik
do rozporz
ą
dzenia Ministra Spraw Wewn
ę
trznych i Administracji z dnia 21
kwietnia 2006 r. (poz. 563)
WYTYCZNE W ZAKRESIE OKRE
Ś
LANIA PRZYROSTU CI
Ś
NIENIA W POMIESZCZENIU, JAKI MÓGŁBY
ZOSTA
Ć
SPOWODOWANY PRZEZ WYBUCH
1. Przy dokonywaniu oceny zagro
ż
enia wybuchem pomieszcze
ń
nale
ż
y bra
ć
pod uwag
ę
najbardziej
niekorzystn
ą
z punktu widzenia ewentualnych skutków wybuchu sytuacj
ę
, mog
ą
c
ą
wytworzy
ć
si
ę
w procesie
ich eksploatacji, uwzgl
ę
dniaj
ą
c najbardziej niebezpieczny wyst
ę
puj
ą
cy tam rodzaj substancji oraz
najwi
ę
ksz
ą
jej ilo
ść
, jaka mogłaby bra
ć
udział w reakcji wybuchu.
2. Przyrost ci
ś
nienia w pomieszczeniu
∆
P (w Pa), spowodowany przez wybuch z udziałem
jednorodnych palnych gazów lub par o cz
ą
steczkach zbudowanych z atomów w
ę
gla, wodoru, tlenu, azotu i
chlorowców, jest okre
ś
lany za pomoc
ą
równania:
m
max ·
∆
Pmax · W
∆
P = ------------------ [1]
V · C
st
·
ρ
gdzie:
m
max
- maksymalna masa substancji palnych, tworz
ą
cych mieszanin
ę
wybuchow
ą
, jaka mo
ż
e wydzieli
ć
si
ę
w rozpatrywanym pomieszczeniu (kg);
∆
P
max
- maksymalny przyrost ci
ś
nienia przy wybuchu stechiometrycznej mieszaniny gazowo- lub
parowo-powietrznej w zamkni
ę
tej komorze (Pa);
W - współczynnik przebiegu reakcji wybuchu, uwzgl
ę
dniaj
ą
cy niehermetyczno
ść
pomieszczenia,
nieadiabatyczno
ść
reakcji wybuchu, a tak
ż
e fakt udziału w reakcji niecałej ilo
ś
ci palnych gazów i par,
jaka wydzieliłaby si
ę
w pomieszczeniu - równy 0,17 dla palnych gazów i 0,1 dla palnych par;
V - obj
ę
to
ść
przestrzeni powietrznej pomieszczenia, stanowi
ą
ca ró
ż
nic
ę
mi
ę
dzy obj
ę
to
ś
ci
ą
pomieszczenia i obj
ę
to
ś
ci
ą
znajduj
ą
cych si
ę
w nim instalacji, sprz
ę
tu, zamkni
ę
tych opakowa
ń
itp.
(m3);
C
st
- obj
ę
to
ś
ciowe st
ęż
enie stechiometryczne palnych gazów lub par:
1
C
st
= ------------ [2]
1 + 4,84 ·
β
β
- stechiometryczny współczynnik tlenu w reakcji wybuchu:
n
H
- n
Cl
n
O
β
= n
c
+ ---------- - --- [3]
4 2
n
C
, n
H
, n
Cl
, n
O
- odpowiednio ilo
ś
ci atomów w
ę
gla, wodoru, chlorowców i tlenu w cz
ą
steczce gazu lub
pary;
ρ
- g
ę
sto
ść
palnych gazów lub par w temperaturze pomieszczenia w normalnych warunkach pracy (kg ·
m
-3
).
3. Przyrost ci
ś
nienia w pomieszczeniu
∆
P (w Pa), spowodowany przez wybuch z udziałem substancji
palnych niewymienionych w pkt 2, jest okre
ś
lany za pomoc
ą
równania:
m
max
· q
sp
· P
o
· W
∆
P = --------------------- [4]
V ·
ρ
p
· c
p
· T
gdzie:
q
sp
- ciepło spalania (J · kg
-1
);
P
o
- ci
ś
nienie atmosferyczne normalne, równe 101 325 Pa;
ρ
p
- g
ę
sto
ść
powietrza w temperaturze T (kg · m
-3
);
c
p
- ciepło wła
ś
ciwe powietrza, równe 1,01 · 10
3
J · kg
-1
· K
-1
;
T - temperatura pomieszczenia w normalnych warunkach pracy (K);
W = 0,17 dla palnych gazów i uniesionego palnego pyłu;
W = 0,1 dla palnych par i mgieł; pozostałe - jak we wzorze [1].
4. Masa palnych par m (w kg), wydzielaj
ą
cych si
ę
w pomieszczeniu wskutek parowania cieczy z
otwartej powierzchni, jest okre
ś
lana za pomoc
ą
równania:
m = 10
-9
· F ·
τ
· K · P
s
·
√
M [5]
gdzie:
F - powierzchnia parowania cieczy (w m2) - dla ka
ż
dego dm3 cieczy rozlanej na posadzce betonowej
przyjmuje si
ę
F = 0,5 m2 dla roztworów zawieraj
ą
cych nie wi
ę
cej ni
ż
70 % masowego udziału
rozpuszczalnika i F = 1 m2 dla pozostałych cieczy;
τ
- przewidywany maksymalny czas wydzielania si
ę
par (s);
K - współczynnik parowania okre
ś
lony w tabeli;
P
s
- pr
ęż
no
ść
pary nasyconej w temperaturze pomieszczenia t w °C (Pa):
[6]
A, B, C
A
- współczynniki równania Antoine'a dla danej cieczy;
M - masa cz
ą
steczkowa cieczy (kg · kmol
-1
).
Tabela
Warto
ś
ci współczynnika parowania K
5. W przypadku wyst
ę
powania w pomieszczeniu uruchamianej samoczynnie wentylacji awaryjnej, przy
okre
ś
laniu m
max
dla palnych gazów lub par dopuszcza si
ę
uwzgl
ę
dnianie jej działania, je
ż
eli odci
ą
gi
powietrza znajduj
ą
si
ę
w pobli
ż
u miejsca przewidywanego wydzielania si
ę
gazów lub par. Przyjmowan
ą
do
obliczenia
∆
P maksymaln
ą
mas
ę
substancji palnych mo
ż
na wtedy zmniejszy
ć
„k” razy, przy czym:
k = 1 + n ·
τ
[7]
gdzie:
n - ilo
ść
wymian powietrza w pomieszczeniu przy działaniu wentylacji awaryjnej (s
-1
);
τ
- przewidywany czas wydzielania gazów lub par (s).
6. Obliczenie przewidywanego przyrostu ci
ś
nienia w pomieszczeniu nie jest wymagane w przypadku,
gdy bez jego dokonania inwestor, jednostka projektowania lub u
ż
ytkownik decyduj
ą
cy o procesie
technologicznym uznaje pomieszczenie za zagro
ż
one wybuchem.
Pr
ę
dko
ść
przepływu powietrza nad
powierzchni
ą
parowania (m · s
-1
)
Temperatura pomieszczenia w °C
10
15
20
30
35
0
1,0
1,0
1,0
1,0
1,0
0,1
3,0
2,6
2,4
1,8
1,6
0,2
4,6
3,8
3,5
2,4
2,3
0,5
6,6
5,7
5,4
3,6
3,2
1,0
10,0
8,7
7,7
5,6
4,6