Andrzej Sapkowski - Mniejsze zlo

www.bookswarez.prv.pl

I

Jak zwykle, pierwsze zwrócily na niego uwage koty i dzieci. Pregowaty kocur, spiacy na
nagrzanym sloncem sagu drewna, drgnal, uniósl okragla glowe, polozyl uszy, parsknal i
czmychnal w pokrzywy. Trzyletni Dragomir, syn rybaka Trigli, który na progu chalupy robil co
mógl, aby jeszcze bardziej upaprac upaprana koszuline, rozwrzeszczal sie, wlepiajac zalzawione
oczy w przejezdzajacego obok jezdzca.
Wiedzmin jechal powoli, nie starajac sie wyprzedzac wozu z sianem tarasujacego uliczke. Za
nim, wyciagajac szyje, co chwila mocno napinajac postronek, uwiazany do leku siodla, truchtal
objuczony osiol. Oprócz zwyklych juków dlugouch taszczyl na grzbiecie spory ksztalt owiniety
w derke. Szarobialy bok osla pokrywaly czarne smugi zakrzeplej krwi.
Wóz skrecil wreszcie w boczna uliczke prowadzaca do spichlerza i przystani, z której wialo
bryza, smola i wolim moczem. Geralt przyspieszyl. Nie zareagowal na zduszony krzyk handlarki
warzyw, wpatrzonej w koscista, szponiasta lape wystajaca spod derki, podrygujaca w rytmie
truchtu osla. Nie obejrzal sie na rosnacy tlumek ludzi idacy za nim, falujacy w podnieceniu.
Przed domem wójta, jak zwykle, pelno bylo wozów. Geralt zeskoczyl z siodla, poprawil miecz na
plecach, przerzucil uzde przez drewniana barierke. Tlum podazajacy za nim utworzyl pólkole
wokól osla.
Krzyki wójta slychac bylo juz przed wejsciem.
- Nie wolno, mówie! Nie wolno, psiamac! Nie rozumiesz po ludzku, lachudro?
Geralt wszedl. Przed wójtem, malym i pekatym, poczerwienialym z gniewu, stal wiesniak
trzymajac za szyje szamoczaca sie ges.
- Czego... Na wszystkich bogów! To ty, Geralt? Czy mnie wzrok nie myli? - I znowu, zwracajac
sie do chlopa: - Zabieraj to, chamie! Ogluchles?
- Mówili - belkotal wiesniak, zezujac na ges - ze trzeba dac cosik wielmoznemu, bo inakszy...
- Kto mówil? - wrzasnal wójt. - Kto? Ze ja niby co, lapówki biore? Nie pozwalam, powiadam!
Won, powiadam! Witaj, Geralt.
- Witaj, Caldemeyn.
Wójt, sciskajac dlon wiedzmina, klepnal go w ramie druga reka.
- Nie bylo cie tu chyba ze dwa lata, Geralt. Co? Ze tez ty nigdzie nie zagrzejesz miejsca. Skad
przybywasz? A, psia rzyc, co za róznica skad. Hej, przynies tam który piwa! Siadaj, Geralt,
siadaj. U nas zamieszanie, bo jutro jarmark. Co tam u ciebie, opowiadaj!
- Potem. Najpierw wyjdzmy.
Na zewnatrz tlumek byl juz ze dwa razy wiekszy, ale wolna przestrzen wokól osla nie
zmniejszyla sie. Geralt odrzucil derke. Tlum ochnal i cofnal sie. Caldemeyn szeroko otworzyl
usta.
- Na wszystkich bogów, Geralt! Co to jest?

- Kikimora. Nie ma za nia jakiejs nagrody, panie wójcie?
Caldemeyn przestapil z nogi na noge, patrzac na pajakowaty, obciagniety zeschla czarna skóra
ksztalt, na szkliste oko z pionowa zrenica, na iglowate kly w zakrwawionej paszczy.
- Gdzie... Skad to...
- Na grobli, ze cztery mile przed miasteczkiem. Na mokradlach. Caldemeyn, tam musieli ginac
ludzie. Dzieci.
- Ano, zgadza sie. Ale nikt... Kto mógl przypuscic... Hej, ludkowie, do domów, do roboty! To nie
widowisko! Zakryj to, Geralt. Muchy sie zlatuja.
W izbie wójt bez slowa chwycil garniec piwa i wypil do dna, nie odejmujac od ust. Westchnal
ciezko, pociagnal nosem.
- Nagrody nie ma - powiedzial ponuro. - Nikt nawet nie przypuszczal, ze cos takiego siedzi w
slonych bagnach. Fakt, kilka osób przepadlo w tamtej okolicy, ale... Malo kto lazil po tej grobli.
A ty skad sie tam wziales? Dlaczego nie jechales glównym traktem?
- Na glównych traktach trudno o zarobek dla mnie, Caldemeyn.
- Zapomnialem - wójt stlumil bekniecie, wydymajac policzki. - A taka to byla spokojna okolica.
Nawet skrzaty z rzadka jeno szczaly tu babom do mleka. I masz, pod samym bokiem jakas
kociozmora. Wypada, ze musze ci podziekowac. Bo zaplacic, to ja ci za nia nie zaplace. Nie
mam funduszy.
- Pech. Przydaloby mi sie troche grosza, aby przezimowac - wiedzmin lyknal z garnca, otarl usta
z piany. - Wybieram sie do Yspaden, ale nie wiem, czy zdaze, nim sniegi zawala drogi. Moge
utknac w któryms z gródków wzdluz Lutonskiego traktu.
- Dlugo zabawisz w Blaviken?
- Krótko. Nie mam czasu sie zabawiac. Idzie zima.
- Gdzie sie zatrzymasz? Moze u mnie? Wolna izba jest na stryszku, po co masz sie dac obedrzec
przez karczmarzy, tych zlodziei. Pogadamy, opowiesz, co w szerokim swiecie slychac.
- Chetnie. Ale co na to twoja Libusze? Ostatnim razem dalo sie zauwazyc, ze nie przepada za
mna.
- W moim domu baby nie maja glosu. Ale, miedzy nami, nie rób przy niej tego, co ostatnim
razem, podczas kolacji.
- Idzie ci o to, ze rzucilem widelcem w szczura?
- Nie. Idzie mi o to, ze trafiles, chociaz bylo ciemno.
- Myslalem, ze to bedzie zabawne.
- Bylo. Ale nie rób tego przy Libusze. Sluchaj, a ta... jak jej tam... Kiki...
- Kikimora.
- Potrzebna ci do czegos?
- Ciekawe, do czego? Jesli nie ma nagrody, mozesz ja kazac wrzucic do gnojówki.
- Pomysl nie jest zly. Hej tam, Karelka, Borg, Nosikamyk! Jest tam który?
Wszedl straznik miejski z partyzana na ramieniu, z hukiem zawadzajac ostrzem o oscieznice.
- Nosikamyk - rzekl Caldemeyn. - Wez kogos do pomocy, zabierz sprzed chalupy osla razem z
tym swinstwem zapakowanym w derke, wyprowadz za chlewiki i utop w gnojówce.
Zrozumiales?
- Wedle rozkazu. Ale... Panie wójcie...
- Czego?
- Moze nim topic to ohydztwo...
- No?
- Pokazacby Mistrzowi Irionowi. A nuz mu sie do czegos przygodzi.

Caldemeyn pacnal sie w czolo otwarta dlonia.
- Nieglupis, Nosikamyk. Sluchaj, Geralt, moze nasz miejscowy czarodziej odpali ci cos za te
padline. Rybacy znosza mu rózne dziworyby, osmionogi, klabatry czy kerguleny, niejeden na
tym zarobil. Chodz, przejdziemy sie do wiezy.
- Dorobiliscie sie czarodzieja? Na stale czy dorywczo?
- Na stale. Mistrz Irion. Mieszka w Blaviken od roku. Mozny mag, Geralt, z samego wygladu
poznasz.
- Watpie, czy mozny mag zaplaci za kikimore - skrzywil sie Geralt. - O ile wiem, nie jest
potrzebna do produkcji zadnych eliksirów. Zapewne wasz Irion tylko mi nauraga. My,
wiedzmini, nie kochamy sie z czarodziejami.
- Nigdy nie slyszalem, zeby Mistrz Irion komus uragal. Czy zaplaci, nie przysiegne, ale
spróbowac nie zawadzi. Na bagnach moze byc wiecej takich kikimorów, i co wtedy? Niech
czarodziej obejrzy stwora i w razie czego rzuci jakies czary na bagniska albo co.
Wiedzmin pomyslal przez chwile.
- Punkt dla ciebie, Caldemeyn. Cóz, zaryzykujemy spotkanie z Mistrzem Irionem. Idziemy?
- Idziemy. Nosikamyk, odgon te dzieciaki i bierz klapoucha na postronek. Gdzie moja czapka?

II

Wieza, zbudowana z gladko ociosanych bloków granitu, zwienczona zebatymi blankami,
przedstawiala sie imponujaco, górujac nad potluczonymi dachówkami domostw i wklesnietymi
strzechami chalup.
- Odnowil, widze - rzekl Geralt. - Czarami czy zapedzil was do roboty?
- Czarami, glównie.
- Jaki on jest, ten wasz Irion?
- Porzadny. Ludziom pomaga. Ale odludek, mruk. Z wiezy prawie nie wychodzi.
Na drzwiach zdobnych rozeta intarsjowana jasnym drewnem wisiala ogromna kolatka w
ksztalcie plaskiego, wylupiastookiego lba ryby trzymajacej mosiezne kólko w zebatej paszczece.
Caldemeyn, obeznany widac z dzialaniem mechanizmu, zblizyl sie, odchrzaknal i wyrecytowal:
- Pozdrawia wójt Caldemeyn ze sprawa do Mistrza Iriona. Z nim pozdrawia wiedzmin Geralt z
Rivii, takoz ze sprawa.
Przez dluzsza chwile nic sie nie dzialo, wreszcie rybi leb poruszyl zebata zuchwa, tchnal
obloczkiem pary.
- Mistrz Irion nie przyjmuje. Odejdzcie, dobrzy ludzie.
Caldemeyn podreptal w miejscu, spojrzal na Geralta. Wiedzmin wzruszyl ramionami.
Nosikamyk, skupiony i powazny, dlubal w nosie.
- Mistrz Irion nie przyjmuje - powtórzyla metalicznie kolatka. - Odejdzcie, dobrzy...
- Nie jestem dobrym czlowiekiem - przerwal glosno Geralt. - Jestem wiedzminem. To, na osle, to
jest kikimora, która zabilem bardzo blisko miasteczka. Obowiazkiem kazdego czarodzieja
rezydenta jest dbac o bezpieczenstwo w okolicy. Mistrz Irion nie musi zaszczycac mnie
rozmowa, nie musi mnie przyjmowac, jesli taka jego wola. Ale kikimore niech sobie obejrzy i
wyciagnie wnioski. Nosikamyk, odtrocz kikimore i zwal ja tutaj, pod same drzwi.
- Geralt - rzekl cicho wójt. - Ty odjedziesz, a ja tu bede musial...
- Idziemy, Caldemeyn. Nosikamyk, wyjmij palec z nosa i zrób, co kazalem.
- Zaraz - powiedziala kolatka zupelnie innym glosem. - Geralt, to naprawde ty?
Wiedzmin zaklal cicho.
- Trace cierpliwosc. Tak, to naprawde ja. I co z tego, ze to naprawde ja?

- Podejdz blisko do drzwi - rzekla kolatka, pykajac obloczkiem pary. - Sam. Wpuszcze cie.
- Co z kikimora?
- Pal ja licho. Chce z toba rozmawiac, Geralt. Tylko z toba. Wybaczcie, wójcie.
- Co mi tam, Mistrzu Irionie - machnal reka Caldemeyn. - Bywaj, Geralt. Zobaczymy sie pózniej.
Nosikamyk! Potwora do gnojówki!
- Wedle rozkazu.
Wiedzmin podszedl do intarsjowanych drzwi, które uchylily sie bardzo niewiele, tyle, by mógl
sie przecisnac, po czym natychmiast zatrzasnely sie, pozostawiajac go w zupelnym mroku.
- Hej! - zawolal, nie kryjac zlosci.
- Juz - odpowiedzial glos, dziwnie znajomy.
Wrazenie bylo tak niespodziewane, ze wiedzmin zatoczyl sie i wyciagnal reke, szukajac oparcia.
Nie znalazl.
Sad kwitl bialo i rózowo, pachnial deszczem. Niebo przecinal wielobarwny luk teczy, spinajacy
korony drzew z dalekim, blekitnym lancuchem górskim. Domek posród sadu, malenki i skromny,
tonal w malwach. Geralt spojrzal pod nogi i stwierdzil, ze stoi po kolana w macierzance.
- No, chodzze, Geralt - odezwal sie glos. - Jestem przed domem.
Wszedl w sad pomiedzy drzewa. Dostrzegl po lewej ruch, obejrzal sie. Jasnowlosa dziewczyna,
zupelnie naga, szla wzdluz rzedu krzewów, niosac koszyk pelen jablek. Wiedzmin solennie sobie
obiecal nie dziwic sie wiecej.
- Nareszcie. Witaj, wiedzminie.
- Stregobor! - zdziwil sie Geralt.
Wiedzmin spotykal w zyciu zlodziei wygladajacych jak rajcy miejscy, rajców wygladajacych jak
proszalne dziady, nierzadnice wygladajace jak królewny, królewny wygladajace jak cielne krowy
i królów wygladajacych jak zlodzieje. A Stregobor zawsze wygladal tak, jak wedle wszystkich
prawidel i wyobrazen winien wygladac czarodziej. Byl wysoki, chudy, zgarbiony, mial wielkie,
siwe, krzaczaste brwi i dlugi, zakrzywiony nos. Na dobitke nosil czarna powlóczysta szate z
nieprawdopodobnie szerokimi rekawami, a w reku dzierzyl dlugasny posoch z krysztalowa galka.
Zaden ze znanych Geraltowi czarodziejów nie wygladal tak jak Stregobor. Co dziwniejsze,
Stregobor faktycznie byl czarodziejem.
Siedli na ganku otoczonym malwami w wiklinowych fotelach, przy stoliku z blatem z bialego
marmuru. Naga blondynka z koszem jablek zblizyla sie, usmiechnela, obrócila i wrócila do sadu,
kolyszac biodrami.
- To tez iluzja? - spytal Geralt, patrzac na kolysanie.
- Tez. Jak wszystko tutaj. Ale to jest, mój kochany, iluzja pierwszej klasy. Kwiaty pachna, jablka
mozesz jesc, pszczola moze cie uzadlic, a ja - czarodziej wskazal na blondynke - mozesz...
- Moze pózniej.
- Slusznie. Co tu robisz, Geralt? Nadal trudnisz sie zabijaniem za pieniadze przedstawicieli
ginacych gatunków? Ile dostales za kikimore? Pewnie nic, inaczej nie przyszedlbys tutaj. I
pomyslec, ze sa ludzie nie wierzacy w przeznaczenie. Chyba ze wiedziales o mnie. Wiedziales?
- Nie wiedzialem. To ostatnie miejsce, w którym moglem sie ciebie spodziewac. O ile mnie
pamiec nie myli, dawniej mieszkales w Kovirze, w podobnej wiezy.
- Wiele sie zmienilo od tamtych czasów.
- Chociazby twoje miano. Podobno jestes teraz Mistrzem Irionem.
- Tak nazywal sie twórca tej wiezy, zmarlo mu sie cos ze dwiescie lat temu. Uznalem, ze nalezy
jakos go uczcic, zajmujac jego siedlisko. Robie tu za rezydenta. Wiekszosc mieszkanców
utrzymuje sie z morza, a jak wiesz, moja specjalnosc, poza iluzjami, to pogoda. Czasem sztorm

ucisze, czasem wywolam, czasem zachodnim wiatrem przygnam blizej brzegów lawice
witlinków i dorszy. Mozna zyc. To znaczy - dodal ponuro - mozna bylo zyc.
- Dlaczego "mozna bylo"? Skad zmiana imienia?
- Przeznaczenie ma wiele twarzy. Moje jest piekne z wierzchu i obrzydliwe wewnatrz.
Wyciagnelo ku mnie swoje krwawe szpony...
- Nic sie nie zmieniles, Stregobor - skrzywil sie Geralt. - Bredzisz, robiac przy tym madre i
znaczace miny. Nie mozesz mówic normalnie?
- Moge - westchnal czarnoksieznik. - Jesli cie to ma uszczesliwic, to moge. Dotarlem az tutaj,
kryjac sie i uciekajac przed potworna istota, która chce mnie zamordowac. Ucieczka nie zdala sie
na nic, odnalazla mnie. Wedle wszelkiego prawdopodobienstwa spróbuje mnie zabic jutro,
najdalej pojutrze.
- Aha - rzekl beznamietnie wiedzmin. - Teraz rozumiem.
- Jak mi sie zdaje, grozaca mi smierc nie robi na tobie wiekszego wrazenia?
- Stregobor - powiedzial Geralt. - Taki jest swiat. Wiele sie widzi podrózujac. Dwóch chlopów
zabija sie o miedze posrodku pola, które jutro stratuja konie druzyn dwóch komesów chcacych
sie nawzajem wymordowac. Wzdluz dróg na drzewach dyndaja wisielcy, w lasach zbójcy
podrzynaja gardla kupcom. W miastach co krok potykasz sie o trupy w rynsztokach. W palacach
dzgaja sie sztyletami, a na ucztach co i rusz ktos wali sie pod stól, siny od trucizny.
Przyzwyczailem sie. Dlaczego wiec ma robic na mnie wrazenie grozaca smierc, i to w dodatku
grozaca tobie?
- W dodatku grozaca mnie - powtórzyl z przekasem Stregobor. - A ja mialem cie za przyjaciela.
Liczylem na twoja pomoc.
- Nasze ostatnie spotkanie - rzekl Geralt - mialo miejsce na dworze króla Idiego w Kovirze.
Przyszedlem po zaplate za zabicie amfisbeny, która terroryzowala okolice. Wówczas ty i twój
konfrater Zavist na wyprzódki nazywaliscie mnie szarlatanem, bezmyslna maszyna do
mordowania i, jezeli dobrze pamietam, scierwojadem. W rezultacie Idi nie dosc, ze nie zaplacil
mi ani szelaga, to jeszcze dal dwanascie godzin na opuszczenie Koviru, a ze mial popsuta
klepsydre, ledwo zdazylem. A teraz, powiadasz, liczysz na moja pomoc. Powiadasz, sciga cie
potwór. Czego sie boisz, Stregobor? Jesli cie dopadnie, powiedz mu, ze ty lubisz potwory,
chronisz je i dbasz, by zaden wiedzmin scierwojad nie zaklócal im spokoju. Zaiste, jesli potwór
cie wypatroszy i pozre, okaze sie strasznym niewdziecznikiem.
Czarodziej milczal odwróciwszy glowe. Geralt zasmial sie.
- Nie nadymaj sie jak zaba, magiku. Mów, co ci grozi. Zobaczymy, co sie da zrobic.
- Slyszales o Przeklenstwie Czarnego Slonca?
- A jakze, slyszalem. Tyle ze pod nazwa Mania Oblakanego Eltibalda. Tak wszakze nazywal sie
mag, który rozpetal hece, w wyniku której zamordowano lub uwieziono w wiezach kilkadziesiat
dziewczat z wielkich rodów, nawet królewskich. Mialy byc jakoby opetane przez demony,
przeklete, skazone przez Czarne Slonce, bo tak w waszym nadetym zargonie nazwaliscie
najzwyklejsze w swiecie zacmienie.
- Eltibald, który wcale nie byl oblakany, odcyfrowal napisy na menhirach Dauków, na plytach
nagrobnych w nekropoliach Wozgorów, zbadal legendy i podania bobolaków. Wszystkie mówily
o zacmieniu w sposób pozostawiajacy malo watpliwosci. Czarne Slonce mialo zwiastowac rychly
powrót Lilit, czczonej wciaz na Wschodzie pod imieniem Niya, i zaglade rasy ludzkiej. Droge
dla Lilit mialo utorowac "szescdziesiat niewiast w koronach zlotych, które krwia wypelnia doliny
rzek".
- Brednia - powiedzial wiedzmin. - A w dodatku nie do rymu. Wszystkie przyzwoite

przepowiednie sa do rymu. Wiadomo powszechnie, o co wówczas szlo Eltibaldowi i Radzie
Czarodziejów. Wykorzystaliscie majaczenia szalenca, aby umocnic wasza wladze. By rozbic
sojusze, popsuc koligacje, zamieszac w dynastiach, slowem, mocniej potargac za sznurki
umocowane do kukielek w koronach. A ty mi tu prawisz o przepowiedniach, których
powstydzilby sie dziad na jarmarku.
- Mozna miec zastrzezenia do teorii Eltibalda, do interpretacji przepowiedni. Ale nie sposób
podwazyc faktu wystapienia potwornej mutacji wsród dziewczat urodzonych krótko po
zacmieniu.
- Cóz sprawia, ze nie mozna tego podwazyc? Slyszalem cos zupelnie przeciwnego.
- Bylem przy sekcji jednej z nich - powiedzial czarodziej. - Geralt, to, co znalezlismy wewnatrz
czaszki i rdzenia, nie dawalo sie jednoznacznie okreslic. Jakas czerwona gabka. Wewnetrzne
organy przemieszane, niektórych w ogóle brak. Wszystko pokryte ruchliwymi rzeskami,
sinorózowymi strzepkami. Serce o szesciu komorach. Dwie praktycznie w atrofii, ale jednak. Co
ty na to?
- Widzialem ludzi majacych zamiast rak orle szpony, ludzi z wilczymi klami. Ludzi o
dodatkowych stawach, dodatkowych organach i dodatkowych zmyslach. Wszystko to byly efekty
waszego babrania sie w magii.
- Widziales rózne mutacje, powiadasz - uniósl glowe czarnoksieznik. - A ile z nich zatlukles za
pieniadze, zgodnie ze swoim wiedzminskim powolaniem? Co? Bo mozna miec wilcze kly i
poprzestawac na szczerzeniu ich do dziewek w oberzy, a mozna miec jednoczesnie wilcza nature
i atakowac dzieci. A tak wlasnie bylo w przypadku dziewczynek urodzonych po zacmieniu, u
których stwierdzono wrecz niepoczytalna sklonnosc do okrucienstwa, agresji, gwaltownych
wybuchów gniewu, a takze wybujaly temperament.
- U kazdej baby mozna stwierdzic cos takiego - zadrwil Geralt. - Co ty mi tu pleciesz? Pytasz, ile
mutantów zabilem, dlaczego nie ciekawi cie, ile z nich odczarowalem, wyzwolilem od klatwy?
Ja, pogardzany przez was wiedzmin. A co uczyniliscie wy, potezni czarnoksieznicy?
- Zastosowano wyzsza magie. Nasza, jak równiez kaplanska, w róznych swiatyniach. Wszystkie
próby zakonczyly sie smiercia dziewczynek.
- To swiadczy zle o was, nie o dziewczynkach. A wiec mamy juz pierwsze trupy. Rozumiem, ze
tylko te sekcjonowano?
- Nie tylko. Nie patrz tak na mnie, wiesz dobrze, ze byly i dalsze trupy. Poczatkowo
postanowiono eliminowac wszystkie. Usunelismy kilka... nascie. Wszystkie sekcjonowano. Jedna
wiwisekcjonowano.
- I wy, sukinsyny, osmielacie sie krytykowac wiedzminów? Ech, Stregobor, przyjdzie dzien,
kiedy ludzie zmadrzeja i dobiora sie wam do skóry.
- Nie sadze, zeby predko przyszedl taki dzien - rzekl cierpko czarodziej. - Nie zapominaj, ze
dzialalismy wlasnie w obronie ludzi. Mutantki utopilyby we krwi cale krainy.
- Tak twierdzicie wy, magicy, zadarlszy nosy do góry, ponad wasz nimb nieomylnosci. Jesli juz o
tym mowa, nie bedziesz chyba twierdzil, ze w waszym polowaniu na rzekome mutantki nie
pomyliliscie sie ani razu?
- Niech ci bedzie - rzekl Stregobor po dluzszej chwili milczenia. - Bede szczery, chociaz nie
powinienem, we wlasnym interesie. Pomylilismy sie, i to wiecej niz jeden raz. Ich selekcja byla
nader trudna. Dlatego tez zaprzestalismy je... usuwac, zaczelismy izolowac.
- Wasze slynne wieze - parsknal wiedzmin.
- Nasze wieze. To byl jednak kolejny blad. Nie docenialismy ich i sporo nam ucieklo. Wsród
królewiczów, zwlaszcza tych mlodszych, co to niewiele mieli do roboty, a jeszcze mniej do

stracenia, zapanowala jakas oblakancza moda na uwalnianie wiezionych slicznotek. Wiekszosc,
na szczescie, poskrecala karki.
- O ile wiem, uwiezione w wiezach szybko marly. Mówiono, ze bez waszej pomocy sie nie
obeszlo.
- Klamstwo. Rzeczywiscie jednak szybko popadaly w apatie, odmawialy jedzenia... Co ciekawe,
krótko przed smiercia zdradzaly dar jasnowidzenia. Kolejny dowód mutacji.
- Co dowód, to mniej przekonywajacy. Nie masz ich wiecej?
- Mam. Silvena, pani na Naroku, do której nigdy nie udalo sie nam nawet zblizyc, bo przejela
wladze bardzo szybko. Teraz dzieja sie w tym kraju okropne rzeczy. Fialka, córka Evermira,
uciekla z wiezy za pomoca sznura uplecionego z warkoczy i obecnie terroryzuje Pólnocny
Velhad. Bernike z Talgaru uwolnil idiota królewicz. Teraz oslepiony siedzi w lochu, a
najczesciej zauwazalnym elementem krajobrazu w Talgarze jest szubienica. Sa i inne przyklady.
- Pewno ze sa - rzekl wiedzmin. - W Jamurlaku, na przyklad, panuje staruszek Abrad, ma
skrofuly, nie ma ani jednego zeba, urodzil sie chyba ze sto lat przed tym zacmieniem, a nie usnie,
jesli kogos nie zakatuja w jego przytomnosci. Wyrznal wszystkich krewnych i wyludnil polowe
kraju w niepoczytalnych, jak to okresliles, napadach gniewu. Sa i slady wybujalego
temperamentu, podobno w mlodosci przezywano go nawet Abrad Zadrzykiecka. Ech, Stregobor,
byloby pieknie, gdyby okrucienstwa wladców mozna bylo wytlumaczyc mutacja lub klatwa.
- Posluchaj, Geralt...
- Ani mysle. Nie przekonasz mnie do swoich racji, ani tym bardziej do tego, ze Eltibald nie byl
zbrodniczym wariatem. Wrócmy do potwora, który jakoby ci zagraza. Po wstepie, jaki zrobiles,
badz swiadom, ze historia mi sie nie podoba. Ale wyslucham cie do konca.
- Nie przeszkadzajac zlosliwymi uwagami?
- Tego nie moge obiecac.
- Cóz - Stregobor wsunal dlonie w rekawy szaty - tym dluzej to bedzie trwalo. A zatem, historia
zaczela sie w Creyden, malym ksiestewku na pólnocy. Zona Fredefalka, ksiecia Creyden, byla
Aridea, madra, wyksztalcona kobieta. Miala w rodzie wielu wybitnych adeptów kunsztu
czarnoksieskiego i zapewne w drodze dziedzictwa przejela dosc rzadki i potezny artefakt,
Zwierciadlo Nehaleni. Jak wiesz, Zwierciadla Nehaleni sluzyly glównie prorokom i wyroczniom,
bo bezblednie, choc zawile, przepowiadaja przyszlosc. Aridea dosc czesto zwracala sie do
Zwierciadla...
- Ze zwyczajowym pytaniem, jak sadze - przerwal Geralt. - "Kto jest najpiekniejszy na swiecie?"
Jak wiem, wszystkie Zwierciadla Nehaleni dziela sie na uprzejme i na rozbite.
- Mylisz sie. Aridee bardziej interesowaly losy kraju. A na jej pytania Zwierciadlo
przepowiedzialo paskudna smierc jej samej i calego mnóstwa ludzi z reki badz z winy córki
Fredefalka z pierwszego malzenstwa. Aridea postarala sie, aby wiadomosc o tym dotarla do
Rady, a Rada wyslala do Creyden mnie. Nie musze dodawac, ze pierworodna Fredefalka urodzila
sie krótko po zacmieniu. Obserwowalem mala dyskretnie krótki czas. W tym to czasie zdazyla
zameczyc kanarka i dwa szczeniaki, a takze trzonkiem grzebienia wylupila oko sluzebnicy.
Przeprowadzilem kilka testów za pomoca zaklec, wiekszosc potwierdzila, ze mala byla
mutantem. Poszedlem z tym do Aridei, bo Fredefalk swiata poza córka nie widzial. Aridea, jak
mówilem, byla nieglupia kobieta...
- Jasne - przerwal znowu Geralt - i zapewne nie przepadala za pasierbica. Wolala, by tron
dziedziczyly jej wlasne dzieci. Dalszego ciagu sie domyslam. Ze tez nie znalazl sie tam wówczas
ktos, kto ukrecilby jej szyje. I tobie przy okazji tez.
Stregobor westchnal, uniósl oczy ku niebu, na którym tecza wciaz mienila sie wielobarwnie i

malowniczo.
- Ja bylem za tym, by ja tylko izolowac, ale ksiezna zadecydowala inaczej. Poslala mala do lasu z
wynajetym zbirem, lowczym. Znalezlismy go pózniej w zaroslach. Nie mial na sobie spodni,
nietrudno bylo wiec odtworzyc przebieg wypadków. Wbila mu szpilke od broszki w mózg, przez
ucho, zapewne wtedy, gdy uwage mial zaprzatnieta zupelnie czyms innym.
- Jezeli sadzisz, ze mi go zal - mruknal Geralt - to jestes w bledzie.
- Urzadzilismy oblawe - ciagnal Stregobor - ale po malej slad zaginal. Ja zas musialem w
pospiechu opuscic Creyden, bo Fredefalk zaczal cos podejrzewac. Dopiero po czterech latach
otrzymalem wiesci od Aridei. Wytropila mala, zyla w Mahakamie z siedmioma gnomami,
których przekonala, ze bardziej oplaca sie lupic kupców na drogach niz zapylac sobie pluca w
kopalni. Powszechnie nazywano ja Dzierzba, bo pojmanych zywcem lubila nabijac na zaostrzone
kolki. Aridea kilkakrotnie wynajmowala morderców, ale zaden nie wrócil. Potem zas trudno bylo
znalezc chetnych, mala byla juz dosc slawna. Mieczem nauczyla sie robic tak, ze malo który
mezczyzna mógl stawic jej czolo. Wezwany, przybylem potajemnie do Creyden, po to tylko, by
sie dowiedziec, ze ktos otrul Aridee. Powszechnie uwazano, ze to sam Fredefalk, który upatrzyl
sobie mlodszy i jedrniejszy mezalians, ale ja sadze, ze to Renfri.
- Renfri?
- Tak sie nazywala. Mówilem, otrula Aridee. Ksiaze Fredefalk krótko po tym zginal w dziwnym
wypadku na lowach, a najstarszy syn Aridei przepadl bez wiesci. To tez musiala byc robota
malej. Mówie: "malej", a miala juz wtedy siedemnascie lat. I byla niezle wyrosnieta.
- W tym czasie - podjal czarodziej po chwili przerwy - ona i jej gnomy byly juz postrachem
calego Mahakamu. Tyle ze pewnego dnia o cos tam sie poklócili, nie wiem, o podzial lupów czy
kolejnosc nocy w tygodniu, dosc, ze porzneli sie nozami. Siódemka gnomów nie przezyla
nozowej rozprawy. Przezyla tylko Dzierzba. Ona jedna. Ale wówczas ja juz bylem w okolicy.
Spotkalismy sie oko w oko: w mig poznala mnie i zorientowala sie co do roli, jaka odegralem
wtedy w Creyden. Mówie ci, Geralt, ledwo zdazylem wypowiedziec zaklecie, a rece trzesly mi
sie jak nie wiem, gdy ta dzika kocica leciala na mnie z mieczem. Zapakowalem ja w zgrabna
bryle krysztalu górskiego, szesc lokci na dziewiec. Gdy zapadla w letarg, wrzucilem bryle do
gnomowej kopalni i zawalilem szyb.
- Partacka robota - skomentowal Geralt. - To bylo do odczarowania. Nie mogles jej spalic na
zuzel? Przeciez znacie tyle sympatycznych zaklec.
- Nie ja. Nie moja specjalnosc. Ale masz racje, spartaczylem. Odnalazl ja jakis idiota królewicz,
wydal mnóstwo pieniedzy na kontrzaklecie, odczarowal i tryumfalnie zawiózl do domu, do
jakiegos zapadlego królestwa na wschodzie. Jego ojciec, stary rozbójnik, okazal wiecej rozsadku.
Spuscil synowi lanie, a Dzierzbe postanowil wypytac o skarby, jakie zagrabila wraz z gnomami i
przemyslnie ukryla. Jego blad polegal na tym, ze kiedy naga rozciagnieto na katowskiej lawie,
asystowal mu starszy syn. Jakos tak wyszlo, ze nazajutrz tenze najstarszy syn, juz sierota i
pozbawiony rodzenstwa, panowal w owym królestwie, a Dzierzba objela urzad pierwszej
faworyty.
- Znaczy sie, jest niebrzydka.
- Kwestia gustu. Faworyta dlugo nie byla, do pierwszego przewrotu palacowego, szumnie
mówiac, bo tamtejszy palac bardziej przypominal obore. Wnet okazalo sie, ze nie zapomniala o
mnie. W Kovirze dokonala na mnie trzech skrytobójczych zamachów. Postanowilem nie
ryzykowac i przeczekac w Pontarze. Znalazla mnie znowu. Tym razem ucieklem do Angrenu, ale
i tam mnie odnalazla. Nie wiem, jak to robi, slady zacieram dobrze. To musi byc cecha jej
mutacji.

- Co cie powstrzymalo przed ponownym zakleciem jej w krysztal? Wyrzuty sumienia?
- Nie. Nie mialem takowych. Okazalo sie jednak, ze uodpornila sie na magie.
- To nie jest mozliwe.
- Jest. Wystarczy miec odpowiedni artefakt albo aure. Wzglednie znowu to moze byc zwiazane z
jej mutacja, która postepuje. Ucieklem z Angrenu i ukrylem sie tutaj, na Lukomorzu, w Blaviken.
Mialem spokój przez rok, ale znowu mnie wytropila.
- Skad wiesz? Jest juz w miasteczku?
- Tak. Widzialem ja w krysztale - czarodziej uniósl rózdzke. - Nie jest sama, prowadzi bande, to
znak, ze szykuje cos powaznego. Geralt, ja nie mam juz dokad uciekac, nie znam miejsca, gdzie
móglbym sie ukryc. Tak. To, ze ty przybyles tutaj wlasnie w tym momencie, nie moze byc
przypadkiem. To przeznaczenie.
Wiedzmin uniósl brwi.
- Co masz na mysli?
- To chyba oczywiste. Zabijesz ja.
- Nie jestem najemnym zbirem, Stregobor.
- Zbirem nie jestes, zgoda.
- Za pieniadze zabijam potwory. Bestie zagrazajace ludziom. Straszydla wywolywane czarami i
zakleciami takich jak ty. Nie ludzi.
- Ona nie jest czlowiekiem. Jest wlasnie potworem, mutantem, przekletym odmiencem.
Przywiozles tu kikimore. Dzierzba jest gorsza od kikimory. Kikimora zabija z glodu, a Dzierzba
dla przyjemnosci. Zabij ja, a ja zaplace ci kazda sume, jakiej zazadasz. W granicach rozsadku,
rozumie sie.
- Juz ci mówilem, historie o mutacji i przeklenstwie Lilit uwazam za brednie. Dziewczyna ma
powody do porachunków z toba, ja sie do tego mieszal nie bede. Zwróc sie do wójta, do strazy
miejskiej. Jestes miejscowym czarodziejem, chroni cie miejscowe prawo.
- Napluc mi na prawo, na wójta i na jego pomoc! - wybuchnal Stregobor. - Nie potrzebuje
obrony, chce, bys ja zabil! Do tej wiezy nie wejdzie nikt, jestem tu zupelnie bezpieczny. Ale co
mi z tego, nie mam zamiaru siedziec tu do konca swoich dni. Dzierzba nie zrezygnuje, póki zyje,
wiem to. Mam siedziec w tej wiezy i czekac na smierc?
- One siedzialy. Wiesz co, magiku? Trzeba bylo zostawic polowanie na dziewczeta innym,
potezniejszym czarodziejom, trzeba bylo przewidziec konsekwencje.
- Prosze cie, Geralt.
- Nie, Stregobor.
Czarnoksieznik milczal. Nieprawdziwe slonce na nieprawdziwym niebie nie przesunelo sie w
kierunku zenitu, ale wiedzmin wiedzial, ze w Blaviken juz zmierzcha. Poczul glód.
- Geralt - powiedzial Stregobor - kiedy sluchalismy Eltibalda, wielu z nas mialo watpliwosci. Ale
postanowilismy wybrac mniejsze zlo. Teraz ja ciebie prosze o podobny wybór.
- Zlo to zlo, Stregoborze - rzekl powaznie wiedzmin wstajac. - Mniejsze, wieksze, srednie,
wszystko jedno, proporcje sa umowne a granice zatarte. Nie jestem swiatobliwym pustelnikiem,
nie samo dobro czynilem w zyciu. Ale jezeli mam wybierac pomiedzy jednym zlem a drugim, to
wole nie wybierac wcale. Czas na mnie. Zobaczymy sie jutro.
- Moze - powiedzial czarodziej. - Jezeli zdazysz.

III

W "Zlotym Dworze", reprezentacyjnym zajezdzie miasteczka, bylo ludno i gwarno. Goscie,
miejscowi i przyjezdni, zajeci byli w wiekszosci czynnosciami typowymi dla nacji lub profesji.

Powazni kupcy klócili sie z krasnoludami o ceny towarów i oprocentowanie kredytu. Mniej
powazni kupcy szczypali w tylki dziewczeta roznoszace piwo i kapuste z grochem. Lokalni
przyglupkowie udawali dobrze poinformowanych. Dziewki staraly sie podobac majacym
pieniadze, równoczesnie zniechecajac nie majacych. Woznice i rybacy pili tak, jak gdyby od
jutra miano wydac zakaz uprawy chmielu. Zeglarze spiewali piosenke slawiaca morskie fale,
odwage kapitanów i wdzieki syren, te ostatnie malowniczo i w szczególach.
- Wytez pamiec, Setniku - rzekl Caldemeyn do karczmarza, przechylajac sie przez kontuar, by
byc slyszanym poprzez harmider. - Szesciu chlopa i dziewucha, czarno odziani w skóre nabijana
srebrem, novigradzka moda. Widzialem ich na rogatkach. Zatrzymali sie u ciebie czy "Pod
Tunczykiem"?
Karczmarz zmarszczyl wypukle czolo, wycierajac kufel w pasiasty fartuch.
- Tu, wójcie - powiedzial wreszcie. - Prawili, ze na jarmark przyjechali, a wszyscy przy
mieczach, nawet dziewka. Czarno, jak rzekliscie, odziani.
- Ano - kiwnal glowa wójt. - Gdzie oni teraz? Tu ich nie widze.
- We mniejszym alkierzu. Zlotem placili.
- Pójde sam - powiedzial Geralt. - Nie ma co robic z tego sprawy urzedowej, przynajmniej na
razie, wobec nich wszystkich. Przyprowadze ja tutaj.
- Moze i dobrze. Ale uwazaj, nie chce tu awantury.
- Bede uwazal.
Piosenka zeglarzy, sadzac po rosnacym nasyceniu plugawymi slowami, zmierzala do wielkiego
finalu. Geralt uchylil kotare zaslaniajaca wejscie do alkierza, sztywna i lepka od brudu.
Przy stole w alkierzu siedzialo szesciu mezczyzn. Tej, której sie spodziewal, nie bylo wsród nich.
- Czego? - wrzasnal ten, który dostrzegl go pierwszy, lysawy, z twarza znieksztalcona blizna
biegnaca przez lewa brew, nasade nosa i prawy policzek.
- Chce sie widziec z Dzierzba.
Od stolu wstaly dwie jednakowe postacie o identycznych nieruchomych twarzach, jasnych
zmierzwionych wlosach siegajacych ramion, w identycznych obcislych strojach z czarnej skóry
lsniacych od srebrnych ozdób. Jednakowymi ruchami blizniacy podniesli z lawy jednakowe
miecze.
- Spokój, Vyr. Siadaj, Nimir - powiedzial czlowiek z blizna, opierajac lokcie na stole. - Z kim,
mówisz, chcesz sie widziec, bracie? Kto to jest Dzierzba?
- Wiesz dobrze, o kogo mi chodzi.
- Co to za jeden? - spytal pólnagi osilek, spocony, przepasany na krzyz pasami, z kolczastymi
ochraniaczami na przedramionach. - Znasz go, Nohorn?
- Nie znam - powiedzial czlowiek z blizna.
- To jakis albinos - zachichotal szczuply ciemnowlosy mezczyzna siedzacy obok Nohorna.
Delikatne rysy, wielkie czarne oczy i szpiczasto zakonczone uszy nieomylnie zdradzaly pólkrwi
elfa. - Albinos, mutant, wybryk natury. Ze tez takim pozwala sie wchodzic do szynków miedzy
porzadnych ludzi.
- Ja go juz gdzies widzialem - powiedzial krepy, ogorzaly typ z wlosami zaplecionymi w
warkocz, mierzac Geralta zlym spojrzeniem zmruzonych oczu.
- Niewazne, gdzie go widziales, Tavik - powiedzial Nohorn. - Sluchaj no, bracie. Civril przed
chwila strasznie cie obrazil. Nie wyzwiesz go? Taki nudny wieczór.
- Nie - rzekl spokojnie wiedzmin.
- A mnie, jesli wyleje ci na leb te rybia polewke, wyzwiesz? - zarechotal goly do pasa.
- Spokój, Pietnastka - rzekl Nohorn. - Powiedzial, ze nie, to nie. Na razie. No, bracie, mów, co

masz do powiedzenia i wynos sie. Masz okazje sam sie wyniesc. Nie skorzystasz, to wyniesie cie
obsluga.
- Tobie nie mam nic do powiedzenia. Chce sie widziec z Dzierzba. Z Renfri.
- Slyszeliscie, chlopcy? - Nohorn rozejrzal sie po kompanach. - On chce sie widziec z Renfri. A
w jakimze to celu, bracie, mozna wiedziec?
- Nie mozna.
Nohorn podniósl glowe i popatrzyl na blizniaków, ci zas postapili krok do przodu, brzeczac
srebrnymi klamerkami wysokich butów.
- Wiem - powiedzial nagle ten z warkoczem. - Juz wiem, gdzie go widzialem!
- Co tam mamlesz, Tavik?
- Przed domem wójta. Przywiózl jakiegos smoka na handel, takie skrzyzowanie pajaka z
krokodylem. Ludzie gadali, ze to wiedzmin.
- Co to takiego jest, wiedzmin? - spytal ten goly, Pietnastka. - He? Civril?
- Najemny czarownik - powiedzial pólelf. - Kuglarz za garsc srebrników. Mówilem, wybryk
natury. Obraza praw ludzkich i boskich. Takich powinno sie palic.
- Nie lubimy czarowników - zazgrzytal Tavik, nie odrywajac od Geralta zmruzonych slepi. - Cos
mi sie zdaje, Civril, ze bedziemy mieli w tej dziurze wiecej roboty, niz myslelismy. Tu ich jest
wiecej niz jeden, a wiadomo, ze oni trzymaja sie razem.
- Ciagnie swój do swego - usmiechnal sie zlosliwie mieszaniec. - Ze tez ziemia nosi takich jak ty.
Kto was plodzi, dziwolagi?
- Wiecej tolerancji, jesli laska - rzekl spokojnie Geralt. - Twoja matka, jak widze, musiala
dostatecznie czesto chodzic sama po lesie, bys mial powody zastanawiac sie nad wlasnym
pochodzeniem.
- Mozliwe - odpowiedzial pólelf, nie przestajac sie usmiechac. - Ale ja przynajmniej znalem
moja matke. Ty jako wiedzmin nie mozesz tego powiedziec o sobie.
Geralt pobladl lekko i zacisnal wargi. Nohorn, którego uwadze to nie uszlo, zasmial sie gromko.
- No, bracie, takiej obrazy nie mozesz puscic plazem. To, co masz na grzbiecie, wyglada na
miecz. Wiec jak? Wyjdziecie z Civrilem na dwór? Wieczór taki nudny.
Wiedzmin nie zareagowal.
- Zasrany tchórz - parsknal Tavik.
- Co on mówil o matce Civrila? - ciagnal monotonnie Nohorn, opierajac podbródek na
splecionych dloniach. - Cos strasznie obrzydliwego, jak zrozumialem. Ze sie puszczala, czy jakos
tak. Hej, Pietnastka, czy wypada sluchac, jak jakis przybleda obraza matke kompana? Matka,
taka jej mac, to swietosc!
Pietnastka wstal ochoczo, odpial miecz, cisnal na stól. Wypial piers, poprawil najezone
srebrnymi cwiekami ochraniacze na przedramionach, splunal i postapil krok do przodu.
- Jezeli masz jakies watpliwosci - powiedzial Nohorn - to Pietnastka wlasnie wyzywa cie do
walki na piesci. Mówilem, ze cie stad wyniosa. Zróbcie miejsce.
Pietnastka zblizyl sie, unoszac piesci. Geralt polozyl dlon na rekojesci miecza.
- Uwazaj - powiedzial. - Jeszcze krok, a bedziesz szukal swojej reki na podlodze.
Nohorn i Tavik zerwali sie, lapiac za miecze. Milczacy blizniacy dobyli swoich jednakowymi
ruchami. Pietnastka cofnal sie. Nie poruszyl sie jedynie Civril.
- Co tu sie wyrabia, psiakrew? Na chwile nie mozna was samych zostawic?
Geralt odwrócil sie bardzo wolno i spojrzal w oczy koloru morskiej wody.
Prawie dorównywala mu wzrostem. Wlosy koloru slomy nosila nierówno obciete, nieco ponizej
uszu. Stala opierajac sie jedna reka o drzwi, w obcislym aksamitnym kaftaniku sciagnietym

ozdobnym pasem. Jej spódnica byla nierówna, asymetryczna - z lewej strony siegala lydki, z
prawej odslaniala mocne udo ponad cholewa wysokiego buta z losiowej skóry. U lewego boku
miala miecz, u prawego sztylet z wielkim rubinem w glowicy.
- Zaniemówiliscie?
- To wiedzmin - baknal Nohorn.
- No to co?
- Chcial rozmawiac z toba.
- No to co?
- To czarownik! - zahuczal Pietnastka.
- Nie lubimy czarowników - warknal Tavik.
- Spokojnie, chlopcy - powiedziala dziewczyna. - Chce ze mna porozmawiac, to nie zbrodnia.
Wy bawcie sie dalej. I bez awantur. Jutro jest dzien targowy. Nie chcecie chyba, zeby wasze
wybryki zaklócily jarmark, tak wazne wydarzenie w zyciu tego milego miasteczka?
W ciszy, jaka zapadla, rozlegl sie cichy, paskudny chichot. Civril, wciaz rozwalony niedbale na
lawie, smial sie.
- Niech cie, Renfri - wykrztusil mieszaniec. - Wazne... wydarzenie!
- Zamknij sie, Civril. Natychmiast.
Civril przestal sie smiac. Natychmiast. Geralt nie zdziwil sie. W glosie Renfri zadzwieczalo cos
bardzo dziwnego. Cos, co kojarzylo sie z czerwonym odblaskiem pozaru na klingach, wyciem
mordowanych, rzeniem koni i zapachem krwi. Inni równiez musieli miec podobne skojarzenia,
bo bladosc pokryla nawet ogorzala gebe Tavika.
- No, bialowlosy - przerwala cisze Renfri. - Wyjdzmy do wiekszej izby, dolaczmy do wójta, z
którym tu przyszedles. On pewnie takze chce ze mna rozmawiac.
Caldemeyn, czekajacy przy kontuarze, na ich widok przerwal cicha rozmowe z karczmarzem,
wyprostowal sie, splótl rece na piersi.
- Sluchajcie, pani - rzekl twardo, nie tracac czasu na wymiane zdawkowych grzecznosci. - Wiem
od tego tu wiedzmina z Rivii, co was sprowadza do Blaviken. Podobno zywicie uraze do naszego
czarodzieja.
- Moze. I co z tego? - spytala cicho Renfri, równiez niezbyt grzecznym tonem.
- A to, ze do takich uraz sady grodzkie albo kasztelanskie sa. Kto uraze u nas na Lukomorzu
zelazem chce mscic, za zwyklego zbója bywa uwazany. A to jeszcze, ze albo wczesnym rankiem
wyniesiecie sie z Blaviken razem ze swoja czarna kompania, albo was wsadze do jamy, pre... Jak
to sie nazywa, Geralt?
- Prewencyjnie.
- Wlasnie. Pojeliscie, panienko?
Renfri siegnela do sakiewki przy pasie, wydobyla kilkakrotnie zlozony pergamin.
- Przeczytajcie to sobie, wójcie, jesliscie gramotni. I wiecej nie mówcie do mnie: "panienko".
Caldemeyn wzial pergamin, czytal dlugo, potem bez slowa podal go Geraltowi.
- "Do moich komesów, wasali i poddanych wolnych - przeczytal wiedzmin na glos. - Wszem i
wobec oznajmiam, jako Renfri, ksiezniczka creydenska, w naszej pozostaje sluzbie i mila jest
nam, tegdy gniew nasz sciagnie na siebie, kto by jej wstrenty czynil. Audoen, król..." "Wstrety"
pisze sie inaczej. Ale pieczec wyglada na autentyczna.
- Bo jest autentyczna - powiedziala Renfri, wyrywajac mu pergamin. - Postawil ja Audoen, wasz
milosciwy pan. Dlatego nie radze robic mi wstretów. Niezaleznie od tego, jak sie to pisze, skutek
moze byc dla was oplakany. Nie bedziecie mnie, mosci wójcie, wsadzac do jamy. Ani mówic do
mnie: "panienko". Zadnego prawa nie naruszylam. Na razie.

- Jesli je naruszysz chocby na piedz - Caldemeyn wygladal, jakby chcial splunac - wsadze cie do
lochu razem z tym pergaminem. Klne sie na wszystkich bogów, panienko. Chodz, Geralt.
- Z toba, wiedzminie - Renfri dotknela ramienia Geralta - jeszcze slowo.
- Nie spóznij sie na kolacje - rzucil wójt przez ramie - bo Libusze bedzie wsciekla.
- Nie spóznie sie.
Geralt oparl sie o kontuar. Bawiac sie medalionem z paszcza wilka zawieszonym na szyi, patrzyl
w niebiesko-zielone oczy dziewczyny.
- Slyszalam o tobie - powiedziala. - Jestes Geralt z Rivii, bialowlosy wiedzmin. Stregobor to twój
przyjaciel?
- Nie.
- To upraszcza sprawe.
- Nie zanadto. Nie mam zamiaru spokojnie sie przygladac.
Oczy Renfri zwezily sie.
- Stregobor jutro umrze - rzekla cicho, odgarniajac z czola nierówno obciete wlosy. - Byloby
mniejszym zlem, gdyby umarl tylko on.
- Jesli, a wlasciwie zanim Stregobor umrze, umrze jeszcze kilka osób. Nie widze innej
mozliwosci.
- Kilka, wiedzminie, to skromnie powiedziane.
- Zeby mnie nastraszyc, trzeba czegos wiecej niz slowa, Dzierzbo.
- Nie nazywaj mnie Dzierzba. Nie lubie tego. Rzecz w tym, ze ja widze inne mozliwosci. Warto
by to obgadac, ale cóz, Libusze czeka. Ladna chociaz ta Libusze?
- To wszystko, co mialas mi do powiedzenia?
- Nie. Ale teraz juz idz. Libusze czeka.

IV

Ktos byl w jego izdebce na stryszku. Geralt wiedzial o tym, zanim jeszcze zblizyl sie do drzwi,
poznal to po ledwie wyczuwalnej wibracji medalionu. Zdmuchnal kaganek, którym przyswiecal
sobie na schodach. Wyjal sztylet z cholewy, wetknal go z tylu za pas. Nacisnal klamke. W izbie
bylo ciemno. Nie dla wiedzmina.
Przekroczyl próg rozmyslnie wolno, ospale, powoli zamknal za soba drzwi. W nastepnej
sekundzie skoczyl z poteznego odbicia dlugim szczupakiem, zwalil sie na czlowieka siedzacego
na jego lózku, przygniótl go do poscieli, lewe przedramie wrazil mu pod brode, siegnal po
sztylet. Nie wydobyl go. Cos bylo nie tak.
- Poczatek calkiem niezly - odezwala sie stlumionym glosem, lezac pod nim bez ruchu. -
Liczylam sie z tym, ale nie sadzilam, ze tak predko bedziemy oboje w lózku. Zabierz reke z
mojego gardla, jesli laska.
- To ty.
- To ja. Sluchaj, sa dwie mozliwosci. Pierwsza: zejdziesz ze mnie i porozmawiamy. Druga:
zostaniemy w tej pozycji, ale chcialabym zdjac przynajmniej buty.
Wiedzmin wybral pierwsza mozliwosc. Dziewczyna westchnela, wstala, poprawila wlosy i
spódnice.
- Zapal swiece - powiedziala. - Ja nie widze po ciemku jak ty, a lubie widziec swojego
rozmówce.
Podeszla do stolu, wysoka, szczupla, zwinna, usiadla, wyciagajac przed siebie nogi w wysokich
butach. Nie miala zadnej widocznej broni.
- Masz tu cos do picia?

- Nie.
- W takim razie dobrze, ze przynioslam - zasmiala sie, stawiajac na stole podrózny buklaczek i
dwa skórzane kubki.
- Jest prawie pólnoc - rzekl Geralt zimno. - Moze przejdziemy do rzeczy?
- Zaraz. Masz, pij. Twoje zdrowie, Geralt.
- Nawzajem, Dzierzbo.
- Nazywam sie Renfri, psiakrew - poderwala glowe. - Pozwalam ci pomijac ksiazecy tytul, ale
przestan nazywac mnie Dzierzba!
- Ciszej, obudzisz caly dom. Czy dowiem sie nareszcie, w jakim celu wkradlas sie tu przez okno?
- Jakis ty niedomyslny, wiedzminie. Chce ocalic Blaviken przed rzezia. Zeby to z toba omówic,
lazilam po dachach jak kocica w marcu. Docen to.
- Doceniam - powiedzial Geralt. - Tyle ze nie wiem, co moze dac taka rozmowa. Sytuacja jest
jasna. Stregobor siedzi w czarodziejskiej wiezy, zeby go dostac, musialabys go tam oblegac.
Jezeli to zrobisz, nie pomoze ci twój list zelazny. Audoen nie bedzie cie chronil, jesli otwarcie
zlamiesz prawo. Wójt, straz, cale Blaviken wystapi przeciwko tobie.
- Cale Blaviken, jesli wystapi przeciwko mnie, to bedzie strasznie zalowac - Renfri usmiechnela
sie, ukazujac drapiezne biale zeby. - Przyjrzales sie moim chlopcom? Zareczam ci, znaja sie na
swoim rzemiosle. Czy wyobrazasz sobie, co sie stanie, jesli dojdzie do walki miedzy nimi a tymi
ciolkami ze strazy, którzy co krok potykaja sie o wlasne halabardy?
- A czy ty, Renfri, wyobrazasz sobie, ze ja bede stal i przygladal sie spokojnie takiej walce? Jak
widzisz, mieszkam u wójta. W potrzebie wypadnie mi stanac u jego boku.
- I nie watpie - Renfri spowazniala - ze staniesz. Tyle ze pewnie sam, bo reszta pochowa sie po
piwnicach. Nie ma na swiecie wojownika, który dalby rade siódemce z mieczami. Tego zaden
czlowiek nie dokona. Ale, bialowlosy, przestanmy straszyc sie nawzajem. Mówilam: rzezi i
rozlewowi krwi mozna zapobiec. Konkretnie, sa dwie osoby, które moga temu zapobiec.
- Zamieniam sie w sluch.
- Jedna - powiedziala Renfri - to sam Stregobor. Dobrowolnie wyjdzie ze swojej wiezy, ja
zabiore go gdzies na pustkowie, a Blaviken znów pograzy sie w blogiej apatii i rychlo zapomni o
calej sprawie.
- Stregobor moze i sprawia wrazenie pomylonego, ale nie do tego stopnia.
- Kto wie, wiedzminie, kto wie. Istnieja argumenty, których nie mozna odeprzec, istnieja
propozycje nie do odrzucenia. Do takich nalezy, na przyklad, tridamskie ultimatum. Postawie
czarownikowi tridamskie ultimatum.
- Na czym takie ultimatum polega?
- Moja slodka tajemnica.
- Niech ci bedzie. Watpie jednak w jego skutecznosc. Stregoborowi, kiedy mówi o tobie,
dzwonia zeby. Ultimatum, które skloniloby go do dobrowolnego oddania sie w twoje sliczne
raczki, musialoby byc naprawde nieliche. Przejdzmy wiec raczej do drugiej osoby mogacej
zapobiec rzezi w Blaviken. Spróbuje zgadnac, kto to taki.
- Ciekawam twej przenikliwosci, bialowlosy.
- To ty, Renfri. Ty sama. Wykazesz iscie ksiazeca, co ja mówie, królewska wielkodusznosc i
poniechasz zemsty. Zgadlem?
Renfri odrzucila glowe w tyl i zasmiala sie gromko, w pore zakrywajac usta dlonia. Potem
spowazniala, utkwila w wiedzminie blyszczace oczy.
- Geralt - powiedziala - ja bylam ksiezniczka, ale w Creyden. Mialam wszystko, o czym tylko
zamarzylam, nawet prosic nie potrzebowalam. Sluzbe na kazde zawolanie, sukienki, buciki.

Majtki z batystu. Klejnoty i blyskotki, bulanego kucyka, zlote rybki w basenie. Lalki i dom dla
nich, wiekszy od tej twojej izby tutaj. I tak bylo az do dnia, w którym twój Stregobor i ta kurwa
Aridea rozkazali lowczemu zabrac mnie do lasu, zarznac i przyniesc sobie serce i watrobe.
Pieknie, nieprawdaz?
- Nie, raczej obrzydliwie. Cieszy mnie, ze wówczas poradzilas sobie z lowczym, Renfri.
- Gówno tam, poradzilam. Zlitowal sie i puscil mnie. Ale przedtem zgwalcil, sukinsyn,
obrabowal z kolczyków i zlotego diademiku.
Geralt spojrzal jej prosto w oczy, bawiac sie medalionem. Nie spuscila wzroku.
- I to byl koniec ksiezniczki - ciagnela. - Sukienka podarla sie, batyst bezpowrotnie utracil biel. A
potem byl brud, glód, smród, kije i kopniaki. Oddawanie sie byle lajzie za miske zupy lub dach
nad glowa. Czy wiesz, jakie ja mialam wlosy? Jak jedwab, a siegaly mi dobry lokiec ponizej
tylka. Kiedy zlapalam wszy, obcieto mi je nozycami do strzyzenia owiec, przy samej skórze.
Nigdy juz nie odrosly mi porzadnie.
Zamilkla na chwile, odgarnela z czola nierówne kosmyki.
- Kradlam, by nie zdechnac z glodu - podjela. - Zabijalam, by mnie nie zabito. Siedzialam w
lochach smierdzacych uryna, nie wiedzac, czy mnie nazajutrz powiesza, czy tylko wychloszcza i
wypedza. A przez caly ten czas moja macocha i twój czarownik deptali mi po pietach, nasylali
morderców, próbowali otruc. Rzucali uroki. Okazac wielkodusznosc? Wybaczyc mu po
królewsku? Ja mu po królewsku urwe glowe, a moze przedtem obie nogi, to sie zobaczy.
- Aridea i Stregobor próbowali cie otruc?
- Owszem. Jablkiem zaprawionym wyciagiem z pokrzyku. Uratowal mnie pewien gnom. Dal mi
emetyk, po którym myslalam, ze wywróce sie na nice jak ponczocha. Ale przezylam.
- To byl jeden z siedmiu gnomów?
Renfri, która wlasnie nalewala, zamarla z buklaczkiem nad kubkiem.
- Oho - rzekla. - Sporo o mnie wiesz. A co? Masz cos przeciw gnomom? Albo innym
humanoidom? Jezeli chodzi o scislosc, byli dla mnie lepsi od wiekszosci ludzi. Ale to cie nie
powinno obchodzic. Mówilam, Stregobor i Aridea szczuli mnie jak dzikie zwierze, dopóki mogli.
Pózniej przestali móc, ja sama stalam sie mysliwym. Aridea wyciagnela kopyta we wlasnym
lózku, miala szczescie, ze jej wczesniej nie dopadlam, mialam dla niej ulozony specjalny
program. A teraz mam dla czarownika. Geralt, wedlug ciebie, zasluzyl na smierc? Powiedz.
- Nie jestem sedzia. Jestem wiedzminem.
- Wlasnie. Mówilam, ze sa dwie osoby mogace zapobiec rozlewowi krwi w Blaviken. Druga
jestes ty. Ciebie czarownik wpusci do wiezy, a wtedy go zabijesz.
- Renfri - powiedzial spokojnie Geralt. - Czy po drodze do mojej izdebki nie spadlas
przypadkiem z dachu na glowe?
- Jestes wiedzminem czy nie, psiakrew? Mówia, ze zabiles kikimore, przywiozles ja na osiolku
do wyceny. Stregobor jest gorszy niz kikimora, która jest bezrozumnym bydleciem i zabija, bo
taka ja bogowie stworzyli. Stregobor to okrutnik, maniak, potwór. Przywiez mi go na osiolku, a
ja nie pozaluje zlota.
- Nie jestem najemnym zbirem, Dzierzbo.
- Nie jestes - zgodzila sie z usmiechem. Odchylila sie na oparcie zydla i skrzyzowala nogi na
stole, nie czyniac najmniejszego wysilku, by przykryc uda spódnica. - Jestes wiedzmin, obronca
ludzi, których chronisz od Zla. A w tym przypadku Zlo to zelazo i ogien, które zaczna tu hulac,
gdy staniemy przeciw sobie. Nie wydaje ci sie, ze proponuje mniejsze zlo, najlepsze
rozwiazanie? Nawet dla tego sukinsyna Stregobora. Mozesz go zabic milosiernie, jednym
pchnieciem, znienacka. Umrze, nie wiedzac, ze umiera. A ja mu tego nie gwarantuje. Wrecz

przeciwnie.
Geralt milczal. Renfri przeciagnela sie unoszac rece do góry.
- Rozumiem twoje wahanie - powiedziala. - Ale odpowiedz musze znac natychmiast.
- Czy wiesz, dlaczego Stregobor i ksiezna chcieli cie zabic, wtedy w Creyden, i pózniej?
Renfri wyprostowala sie gwaltownie, zdjela nogi ze stolu.
- To chyba oczywiste - wybuchnela. - Chcieli pozbyc sie pierworodnej córki Fredefalka, bo
bylam dziedziczka tronu. Dzieci Aridei byly z morganatycznego zwiazku i nie mialy zadnych
praw do...
- Renfri, nie o tym mówie.
Dziewczyna opuscila glowe, ale tylko na moment. Oczy jej rozblysly.
- No, wiec dobrze. Mam byc jakoby przekleta. Skazona w lonie matki. Mam byc...
- Dokoncz.
- Potworem.
- A jestes?
Przez moment, bardzo krótki, wygladala na bezbronna i zalamana. I bardzo smutna.
- Nie wiem, Geralt - szepnela, po czym rysy stwardnialy jej znowu. - Bo i skad mam, psiakrew,
wiedziec? Jak sie skalecze w palec, krwawie. Krwawie tez co miesiac. Jak sie obezre, boli mnie
brzuch, a jak opije, glowa. Jak jestem wesola, to spiewam, a jak smutna, klne. Jak kogos
nienawidze, to zabijam, a jak... Ach, psiakrew, dosc tego. Twoja odpowiedz wiedzminie.
- Moja odpowiedz brzmi: "Nie".
- Pamietasz, co mówilam? - spytala po chwili milczenia. - Sa propozycje, których nie mozna
odrzucic, skutki bywaja straszne. Powaznie cie ostrzegam, moja wlasnie do takich nalezala.
Zastanów sie dobrze.
- Zastanowilem sie dobrze. I potraktuj mnie powaznie, bo ja równiez powaznie cie ostrzegam.
Renfri milczala przez czas jakis, bawiac sie sznurem perel trzykrotnie okreconym wokól
ksztaltnej szyi, figlarnie wpadajacym pomiedzy dwie zgrabne pólkule widoczne w rozcieciu
kaftanika.
- Geralt - powiedziala. - Czy Stregobor prosil cie, abys mnie zabil?
- Tak. Uwazal, ze to bedzie mniejszym zlem.
- Czy moge przyjac, ze mu odmówiles tak jak mnie?
- Mozesz.
- Dlaczego?
- Bo nie wierze w mniejsze zlo.
Renfri usmiechnela sie lekko, po czym usta skrzywil jej grymas, bardzo nieladny w zóltym
swietle swiecy.
- Nie wierzysz, powiadasz. Widzisz, masz racje, ale tylko czesciowo. Istnieje tylko Zlo i Wieksze
Zlo, a za nimi oboma, w cieniu, stoi Bardzo Wielkie Zlo. Bardzo Wielkie Zlo, Geralt, to takie,
którego nawet wyobrazic sobie nie mozesz, chocbys myslal, ze nic juz nie moze cie zaskoczyc. I
widzisz, Geralt, niekiedy bywa tak, ze Bardzo Wielkie Zlo chwyci cie za gardlo i powie:
"Wybieraj, bratku, albo ja, albo tamto, troche mniejsze".
- Czy moge wiedziec, do czego zmierzasz?
- Do niczego. Wypilam troche i filozofuje, szukam prawd ogólnych. Wlasnie jedna znalazlam:
mniejsze zlo istnieje, ale my nie mozemy wybierac go sami. To Bardzo Wielkie Zlo potrafi nas
do takiego wyboru zmusic. Czy tego chcemy, czy nie.
- Najwyrazniej ja wypilem za malo - wiedzmin usmiechnal sie cierpko. - A pólnoc, jak to pólnoc,
minela tymczasem. Przejdzmy do konkretów. Nie zabijesz Stregobora w Blaviken, nie pozwole

ci na to. Nie pozwole, by doszlo tu do walki i rzezi. Po raz drugi proponuje: zaniechaj zemsty.
Zrezygnuj z zabicia go. W ten sposób udowodnisz jemu, i nie tylko jemu, ze nie jestes
nieludzkim, krwiozerczym potworem, mutantem i odmiencem. Udowodnisz mu, ze sie mylil. Ze
wyrzadzil ci wielka krzywde swoja pomylka.
Renfri przez chwile patrzyla na medalion wiedzmina krecacy sie na lancuszku obracanym w
palcach.
- A jesli ci powiem, wiedzminie, ze nie potrafie wybaczac ani rezygnowac z zemsty, bedzie to
równoznaczne z przyznaniem mu, i nie tylko jemu, racji, prawda? Udowodnie tym samym, ze
jednak jestem potworem, nieludzkim demonem przekletym przez bogów? Posluchaj, wiedzminie.
Na samym poczatku mojej tulaczki przygarnal mnie pewien wolny kmiec. Spodobalam mu sie.
Poniewaz on jednak wcale mi sie nie podobal, a wrecz przeciwnie, za kazdym razem, kiedy
chcial mnie miec, pral mnie tak, ze rano ledwo zwlekalam sie z barlogu. Któregos razu wstalam,
gdy bylo jeszcze ciemno, i poderznelam kmieciowi gardlo. Kosa. Nie mialam wtedy jeszcze
takiej wprawy jak dzisiaj i nóz wydal mi sie za maly. I widzisz, Geralt, sluchajac, jak kmiec
gulgocze i krztusi sie, patrzac, jak wierzga nogami, poczulam, ze slady jego kija i piesci nie bola
juz nic a nic, i ze jest mi dobrze, tak dobrze, ze az... Odeszlam razno pogwizdujac, zdrowa,
wesola i szczesliwa. I pózniej za kazdym razem bylo tak samo. Gdyby bylo inaczej, któz by tracil
czas na zemste?
- Renfri - powiedzial Geralt. - Niezaleznie od twoich racji i motywów, nie odjedziesz stad
pogwizdujac i nie bedzie ci tak dobrze, ze az. Nie odjedziesz wesola i szczesliwa, ale odjedziesz
zywa. Jutro wczesnie rano, tak jak nakazal wójt. Juz ci to mówilem, ale powtórze. Nie zabijesz
Stregobora w Blaviken.
Oczy Renfri blyszczaly w swietle swiecy, blyszczaly perly w wycieciu kaftanika, blyszczal
medalion z paszcza wilka, wirujac na srebrnym lancuszku.
- Zal mi ciebie - powiedziala nagle dziewczyna wolno, wpatrzona w migoczacy krazek srebra. -
Twierdzisz, ze nie istnieje mniejsze zlo. Stoisz na placu, na bruku zalanym krwia, sam, taki
bardzo samotny, bo nie umiales dokonac wyboru. Nie umiales, ale dokonales. Nigdy nie bedziesz
wiedzial, nigdy nie bedziesz mial pewnosci, nigdy, slyszysz... A twoja zaplata kamien, zle slowo.
Zal mi ciebie.
- A ty? - spytal wiedzmin cicho, prawie szeptem.
- Ja tez nie umiem wybierac.
- Kim jestes?
- Jestem tym, czym jestem.
- Gdzie jestes?
- Zimno... mi...
- Renfri! - Geralt scisnal medalion w dloni.
Poderwala glowe jak zbudzona ze snu, mrugnela kilkakrotnie, zdziwiona. Przez moment, bardzo
krótki, wygladala na przestraszona.
- Wygrales - powiedziala nagle ostro. - Wygrales, wiedzminie. Jutro rankiem wyjezdzam z
Blaviken i nigdy nie wróce do tego parszywego miasteczka. Nigdy. Nalej, jesli jeszcze cos
zostalo we flaszce.
Zwykly drwiacy, figlarny usmieszek wrócil na jej wargi, gdy odstawiala pusty kubek na stól.
- Geralt?
- Jestem.
- Ten cholerny dach jest stromy. Wolalabym wyjsc o swicie. Po ciemku moge spasc i potluc sie.
Jestem ksiezniczka, mam delikatne cialo, wyczuwam ziarnko grochu przez siennik. O ile nie jest

porzadnie wypchany sloma, rzecz jasna. Co ty na to?
- Renfri - Geralt usmiechnal sie mimo woli. - Czy to, co mówisz, przystoi ksiezniczce?
- Co ty, psiakrew, mozesz wiedziec o ksiezniczkach? Ja bylam ksiezniczka i wiem, ze cala
przyjemnosc bycia takowa to moznosc robienia, co sie chce. Mam ci powiedziec wprost, czego
mi sie chce, czy sam sie domyslisz?
Geralt, wciaz usmiechniety, nie odpowiedzial.
- Nie chce nawet dopuscic do siebie mysli, ze ci sie nie podobam - skrzywila sie dziewczyna. -
Wole zalozyc, ze masz stracha, by nie spotkal cie los wolnego kmiecia. Ech, bialowlosy. Nie
mam przy sobie niczego ostrego. Zreszta sprawdz sam.
Polozyla mu nogi na kolanach.
- Sciagnij mi buty. Cholewa to najlepsze miejsce do ukrycia noza.
Bosa, wstala, szarpnela klamre pasa.
- Tutaj równiez niczego nie ukrywam. Ani tutaj, jak widzisz. Zgas te cholerna swiece.
Na zewnatrz w ciemnosciach darl sie kot.
- Renfri?
- Co?
- To batyst?
- Pewnie ze tak, psiakrew. Jestem ksiezniczka czy nie?

V

- Tata - nudzila monotonnie Marilka. - Kiedy pójdziemy na jarmark? Na jarmark, tata!
- Cicho, Marilka - burknal Caldemeyn, wycierajac talerz chlebem. - Wiec jak mówisz, Geralt?
Wynosza sie z miasteczka?
- Tak.
- No, nie myslalem, ze tak gladko pójdzie. Z tym pergaminem opieczetowanym przez Audeona
trzymali mnie za gardlo. Robilem dobra mine, ale po prawdzie to guzik móglbym im uczynic.
- Nawet jesli otwarcie zlamaliby prawo? Wszczeli gwalt, bijatyke?
- Nawet. Audoen, Geralt, to bardzo drazliwy król, posyla na szafot za byle co. Ja mam zone,
córke, dobrze mi na moim urzedzie, nie musze sie glowic, skad jutro wytrzasne omaste do kaszy.
Jednym slowem, dobrze sie stalo, ze wyjezdzaja. A jak to sie wlasciwie stalo?
- Tata, ja chce na jarmark!
- Libusze! Wez stad Marilke! Tak, Geralt, nie sadzilem. Wypytywalem Setnika, karczmarza ze
"Zlotego Dworu", o te novigradzka kompanie. To nielicha zgraja. Niektórych rozpoznano.
- Aha?
- Ten ze szrama na gebie to Nohorn, dawniej przyboczny Abergarda, z tak zwanej wolnej
kompanii angrenskiej. Slyszales o wolnej kompanii? Jasne, kto nie slyszal. Ten byk, którego
wolaja Pietnastka, równiez. Nawet jesli nie, to nie mysle, by jego przezwisko wzielo sie od
pietnastu dobrych uczynków, jakie w zyciu zrobil. Ten czarniawy pólelf to Civril, zbój i
zawodowy morderca. Podobno mial cos wspólnego z masakra w Tridam.
- Gdzie?
- W Tridam. Nie slyszales? Glosno bylo o tym trzy... Tak trzy lata temu, bo Marilka miala dwa
latka. Baron z Tridam trzymal w lochu jakichs zbójców. Ich kamraci, wsród nich podobno ten
mieszaniec Civril, opanowali prom na rzece pelen pielgrzymów, bylo to w czasie Swieta Nis.
Poslali do barona zadanie uwolnienia tamtych. Baron, ma sie rozumiec, odmówil, a wtedy oni
zaczeli mordowac patników, po kolei, jednego po drugim. Zanim baron zmiekl i zwolnil tamtych
z lochu, spuscili z pradem ponad dziesieciu. Baronowi grozilo potem wygnanie albo nawet i

topór, jedni mieli mu za zle, ze ulegl, dopiero gdy az tylu zabito, inni wszczeli rwetes, ze bardzo
wielkie zlo uczynil, ze pre... precedens to byl albo jak, ze trzeba bylo tamtych wystrzelac z kusz
razem z zakladnikami albo szturmem brac na lodziach, nie popuscic ni na palec. Baron na sadzie
prawil, ze mniejsze zlo wybral, bo na promie bylo wiecej jak cwierc setki ludzi, baby, dzieciaki.
- Tridamskie ultimatum - szepnal wiedzmin. - Renfri...
- Co?
- Caldemeyn, jarmark.
- Co?
- Nie rozumiesz, Caldemeyn? Oszukala mnie. Nie wyjada. Zmusza Stregobora do wyjscia z
wiezy, tak jak zmusili barona z Tridam. Albo mnie zmusza do... Nie rozumiesz? Zaczna
mordowac ludzi na jarmarku. Wasz rynek, w tych murach, to prawdziwa pulapka!
- Na wszystkich bogów, Geralt! Siadaj! Dokad, Geralt?
Marilka, przerazona krzykiem, zachlipala wtulona w kat kuchni.
- Mówilam ci! - krzyknela Libusze, wyciagajac reke w kierunku wiedzmina. - Mówilam! Samo
zlo przez niego!
- Cicho, babo! Geralt! Siadaj!
- Trzeba ich powstrzymac. Zaraz, zanim ludzie wejda na rynek. Zwolaj strazników. Gdy beda
wychodzili z zajazdu, za lby ich i w lyka.
- Geralt, badz rozsadny. Tak nie wolno, nie mozemy ich ruszyc, jesli niczego nie przeskrobali.
Beda sie bronic, poleje sie krew. To zawodowcy, wyrzna mi ludzi. Jesli dojdzie do Audeona,
zaplace glowa. Dobrze, zbiore straz, pójde na targ, tam bede mial na nich oko...
- To nic nie da, Caldemeyn. Jesli tlum wejdzie juz na plac, nie zapobiegniesz panice i rzezi. Ich
trzeba unieszkodliwic zaraz, póki rynek jest pusty.
- To bedzie bezprawie. Nie moge na to zezwolic. Z tym pólelfem i Tridam to moze byc plotka.
Mozesz sie mylic, i co wtedy? Audoen pasy ze mnie bedzie darl.
- Trzeba wybrac mniejsze zlo!
- Geralt! Zabraniam ci! Jako wójt, zabraniam! Zostaw miecz! Stój!
Marilka krzyczala zakrywszy buzie raczkami.

VI

Civril, przyslaniajac oczy dlonia, popatrzyl na slonce wychodzace zza drzew. Na rynku
zaczynalo sie ozywiac, turkotaly wozy i wózki, pierwsi przekupnie juz zapelniali stragany
towarem. Stukal mlotek, pial kogut, glosno wrzeszczaly mewy.
- Piekny dzien sie zapowiada - rzekl Pietnastka w zadumie. Civril popatrzyl na niego koso, ale
nic nie powiedzial.
- Konie jak, Tavik? - spytal Nohorn, naciagajac rekawice.
- Gotowe, osiodlane. Civril, wciaz ich malo na tym rynku.
- Bedzie wiecej.
- Wypadaloby cos zjesc.
- Pózniej.
- Akurat. Bedziesz mial pózniej czas. I ochote.
- Patrzcie - rzekl nagle Pietnastka.
Wiedzmin nadchodzil od strony glównej uliczki, wchodzil miedzy stragany, zmierzal prosto na
nich.
- Aha - powiedzial Civril. - Renfri miala racje. Daj mi kusze, Nohorn.
Zgarbil sie, napial cieciwe, przydeptujac stopa strzemiaczko. Starannie ulozyl belt w rowku.

Wiedzmin szedl. Civril uniósl kusze.
- Ani kroku dalej, wiedzminie!
Geralt zatrzymal sie. Okolo czterdziestu kroków dzielilo go od grupy.
- Gdzie jest Renfri?
Mieszaniec wykrzywil swoja ladna twarz.
- Pod wieza, sklada czarownikowi pewna propozycje. Wiedziala, ze tu przyjdziesz. Polecila mi
przekazac ci dwie rzeczy.
- Mów.
- Pierwsza rzecz to poslanie, które brzmi: "Jestem tym, czym jestem. Wybieraj. Albo ja, albo
tamto drugie, mniejsze". Masz jakoby wiedziec, o co chodzi.
Wiedzmin kiwnal glowa, potem uniósl reke, chwytajac rekojesc miecza sterczaca nad prawym
barkiem. Klinga blysnela, opisujac luk nad jego glowa. Wolnym krokiem ruszyl w kierunku
grupy.
Civril zasmial sie paskudnie, zlowrogo.
- Wiec jednak. Ona i to przewidziala, wiedzminie. A zatem zaraz otrzymasz druga rzecz, która
polecila ci przekazac. Prosto miedzy oczy.
Wiedzmin szedl. Pólelf uniósl kusze do policzka. Zrobilo sie bardzo cicho.
Szczeknela cieciwa. Wiedzmin machnal mieczem, rozlegl sie przeciagly jek uderzonego metalu,
belt wylecial w góre koziolkujac, sucho trzasnal o dach, zadudnil w rynnie. Wiedzmin szedl.
- Odbil... - steknal Pietnastka. - Odbil w locie...
- W kupe - skomenderowal Civril. Syknely miecze dobywane z pochew, grupa zwarla sie ramie
do ramienia, najezyla ostrzami.
Wiedzmin przyspieszyl kroku, jego chód, zadziwiajaco plynny i miekki, przeszedl w bieg - nie
na wprost, na kolczasta od mieczów grupe, ale w bok, okrazajac ja po zaciesniajacej sie spirali.
Tavik nie wytrzymal, rzucil sie na spotkanie, skracajac dystans. Za nim skoczyli blizniacy.
- Nie rozbiegac sie! - wrzasnal Civril krecac glowa, tracac wiedzmina z pola widzenia. Zaklal,
odskoczyl w bok widzac, ze grupa rozpada sie zupelnie, kreci miedzy stragany w szalenczym
korowodzie.
Tavik byl pierwszy. Jeszcze przed chwila scigal wiedzmina, teraz nagle dostrzegl, ze ten mija go
z lewej strony, biegnac w przeciwnym kierunku. Zadrobil nogami, by wyhamowac, ale wiedzmin
przemknal obok, nim zdazyl uniesc miecz. Tavik poczul silne uderzenie tuz ponad biodrem.
Odkrecil sie i stwierdzil, ze pada. Juz na kolanach, zdziwiony spojrzal na swoje biodro i zaczal
krzyczec.
Blizniacy jednoczesnie atakujac pedzacy na nich czarny, rozmazany ksztalt, wpadli na siebie,
zderzyli sie barkami, na moment tracac rytm. Wystarczylo. Vyr, ciety przez cala szerokosc piersi,
zgial sie wpól, z opuszczona glowa zrobil jeszcze pare kroków i runal na stragan z warzywami.
Nimir dostal w skron, zawirowal w miejscu i padl do rynsztoka, ciezko, bezwladnie.
Na rynku zakotlowalo sie od uciekajacych przekupniów, zahurkotaly przewracane stragany,
wzbil sie kurz i krzyk. Tavik jeszcze raz spróbowal uniesc sie na rozedrganych rekach, upadl.
- Z lewej, Pietnastka! - ryknal Nohorn, biegnac pólkolem, by zajsc wiedzmina z tylu.
Pietnastka obrócil sie szybko. Nie dosc szybko. Dostal raz, przez brzuch, wytrzymal, zlozyl sie
do ciosu, wtedy dostal drugi raz, w bok szyi, tuz pod ucho. Wyprezony, postapil cztery
rozkolysane kroki i zwalil sie na wózek pelen ryb. Wózek potoczyl sie. Pietnastka zsunal sie na
bruk srebrzacy sie od lusek.
Civril i Nohorn uderzyli jednoczesnie z dwóch stron, elf zamaszystym cieciem z wysoka, Nohorn
z przykleku, nisko, plasko. Oba ciosy zostaly sparowane, dwa metaliczne szczekniecia zlaly sie

w jedno. Civril odskoczyl, potknal sie, utrzymal na nogach, chwytajac sie drewnianej konstrukcji
straganu. Nohorn rzucil sie i zaslonil go trzymanym pionowo mieczem. Odbil cios, tak silny, ze
rzucilo go w tyl, musial przykleknac. Podrywajac sie, zlozyl parade, za wolno. Dostal ciecie
przez twarz, symetryczne do starej blizny.
Civril odbil sie plecami od straganu, przeskoczyl padajacego Nohorna, zaatakowal z pólobrotu,
oburacz, nie trafil, momentalnie odskoczyl. Nie poczul uderzenia, nogi ugiely sie pod nim,
dopiero gdy po odruchowej paradzie usilowal przejsc od finty do kolejnego ataku. Miecz wypadl
mu z reki przecietej po wewnetrznej stronie, powyzej lokcia. Upadl na kleczki, potrzasnal glowa,
chcial wstac, nie zdolal. Opuscil glowe na kolana, tak zamarl w czerwonej kaluzy, wsród
porozrzucanej kapusty, obwarzanków i ryb.
Na rynek weszla Renfri.
Nadchodzila wolno miekkim, kocim krokiem, wymijajac wózki i stragany. Tlum, który w
uliczkach i pod scianami domów buczal jak rój szerszeni, scichl. Geralt stal nieruchomo, z
mieczem w opuszczonej rece. Dziewczyna zblizyla sie na dziesiec kroków, zatrzymala.
Zobaczyl, ze pod kaftanikiem ma kolczuge, krótka, ledwo zakrywajaca biodra.
- Dokonales wyboru - stwierdzila. - Jestes pewien, ze wlasciwego?
- Nie bedzie tu drugiego Tridam - rzekl Geralt z wysilkiem.
- Nie byloby. Stregobor wysmial mnie. Powiedzial, ze moge wymordowac cale Blaviken i
dorzucic kilka okolicznych wsi, a on i tak nie wyjdzie z wiezy. I nikogo, wliczajac w to ciebie,
tam nie wpusci. Co tak patrzysz? Tak, oszukalam cie. Cale zycie oszukiwalam, gdy bylo trzeba,
dlaczego mialam robic wyjatek dla ciebie?
- Odejdz stad, Renfri.
Zasmiala sie.
- Nie, Geralt - wydobyla miecz, szybko i zwinnie.
- Renfri.
- Nie, Geralt. Ty dokonales wyboru. Kolej na mnie.
Jednym ostrym ruchem zerwala spódnice z bioder, zakrecila nia w powietrzu, owijajac material
dookola lewego przedramienia. Geralt cofnal sie, uniósl dlon, skladajac palce w Znak. Renfri
zasmiala sie znowu, krótko, chrapliwie.
- Nic z tego, bialowlosy. To sie mnie nie ima. Tylko miecz.
- Renfri - powtórzyl. - Odejdz. Jesli skrzyzujemy ostrza, ja... juz nie bede... mógl...
- Wiem - powiedziala. - Ale ja... Ja tez nie moge inaczej. Po prostu nie moge. Jestesmy tym,
czym jestesmy. Ty i ja.
Ruszyla na niego lekkim, rozkolysanym krokiem. W prawej rece, wyprostowanej, wyciagnietej
w bok, polyskiwal miecz, lewa wlokla spódnice po ziemi. Geralt cofnal sie o dwa kroki.
Skoczyla, machnela lewa reka, spódnica furknela w powietrzu, w slad za nia, przysloniony,
blysnal miecz w oszczednym, krótkim cieciu. Geralt odskoczyl, tkanina nawet go nie musnela, a
klinga Renfri zesliznela sie po ukosnej paradzie. Zripostowal odruchowo srodkiem brzeszczotu,
zwiazal obie klingi krótkim mlyncem, próbujac wytracic jej bron. To byl blad. Odbila jego ostrze
i od razu, z ugietych kolan i rozkolysanych bioder ciela, mierzac w twarz. Ledwie zdolal
sparowac to uderzenie, odskoczyl przed spadajaca na niego materia spódnicy. Zawirowal w
piruecie, unikajac migocacej w blyskawicznych cieciach klingi, znowu odskoczyl. Wpadla na
niego, cisnela spódnice prosto w oczy, ciela plasko, z bliska, z pólobrotu. Umknal przed ciosem,
obracajac sie tuz przy niej. Znala te sztuczke. Obrócila sie wraz z nim i z bliska, tak ze poczul jej
oddech, przejechala mu ostrzem przez piers. Ból targnal nim, ale nie zaklócil rytmu. Obrócil sie
jeszcze raz, w przeciwna strone, odbil klinge lecaca ku jego skroni, zrobil szybka finte i

zaatakowal. Renfri odskoczyla, zlozyla sie do uderzenia z góry. Geralt, przyklekajac w wypadzie,
blyskawicznie cial ja z dolu, samym koncem miecza, przez odsloniete udo i pachwine.
Nie krzyknela. Padajac na kolano i na bok puscila miecz, wpila obie dlonie w przeciete udo.
Spomiedzy palców krew zatetnila jasnym strumieniem na ozdobny pas, na losiowe buty, na
brudny bruk. Tlum wcisniety w uliczki zafalowal i zakrzyczal.
Geralt schowal miecz.
- Nie odchodz... - jeknela zwijajac sie w klebek.
Nie odpowiedzial.
- Zimno... mi...
Nie odpowiedzial. Renfri jeknela znowu, kulac sie jeszcze bardziej. Krew wartkimi
strumyczkami wypelniala jamki miedzy kamieniami.
- Geralt... Obejmij mnie...
Nie odpowiedzial.
Odwrócila glowe i znieruchomiala z policzkiem na bruku. Sztylet o bardzo waskim ostrzu, do tej
pory skrywany pod cialem, wysliznal sie z jej martwiejacych palców.
Po chwili bedacej wiecznoscia wiedzmin uniósl glowe na odglos stukajacej o bruk rózdzki
Stregobora. Czarodziej zblizal sie pospiesznie, wymijajac trupy.
- Ale jatki - zasapal. - Widzialem, Geralt, wszystko widzialem w krysztale...
Podszedl blizej, pochylil sie. W powlóczystej czarnej szacie, wsparty na posochu, wygladal staro,
bardzo staro.
- Wierzyc sie nie chce - pokrecil glowa. - Dzierzba, calkiem niezywa.
Geralt nie odpowiedzial.
- No, Geralt - czarodziej wyprostowal sie. - Idz po wózek. Wezmiemy ja do wiezy. Trzeba zrobic
sekcje.
Spojrzal na wiedzmina, nie doczekawszy sie odpowiedzi schylil sie nad cialem.
Ktos, kogo wiedzmin nie znal, siegnal do rekojesci miecza, wydobyl go bardzo szybko.
- Dotknij jej tylko, czarowniku - powiedzial ktos, kogo wiedzmin nie znal. - Tylko jej dotknij, a
twoja glowa poleci na bruk.
- Co ty, Geralt, oszalales? Jestes ranny, w szoku! Sekcja to jedyny sposób, zeby stwierdzic...
- Nie dotykaj jej!
Stregobor, widzac wznoszona klinge, odskoczyl, machnal laska.
- Dobrze! - krzyknal. - Jak chcesz! Ale nigdy nie bedziesz wiedzial! Nigdy nie bedziesz mial
pewnosci! Nigdy, slyszysz, wiedzminie?
- Precz.
- Jak chcesz - czarodziej odwrócil sie, uderzyl posochem o bruk. - Wracam do Koviru, nie
zostane ani dnia dluzej w tej dziurze. Chodz ze mna, nie zostawaj tu. Ci ludzie niczego nie
wiedza, widzieli tylko, jak zabijasz. A ty paskudnie zabijasz, Geralt. No, idziesz?
Geralt nie odpowiedzial, nawet nie patrzyl na niego. Schowal miecz. Stregobor wzruszyl
ramionami, odszedl szparkim krokiem, rytmicznie postukujac laska.
Z tlumu polecial kamien, dzwieknal o bruk. Za nim drugi, przelatujac tuz nad ramieniem Geralta.
Wiedzmin, wyprostowany, uniósl obie dlonie, wykonal nimi szybki gest. Tlum zaszumial,
kamienie polecialy gesciej, ale Znak odpychal je na boki - mijaly cel chroniony niewidzialnym
oblym pancerzem.
- Dosc!!! - ryknal Caldemeyn. - Koniec z tym, psiamac!
Tlum zahuczal jak fala przyboju, ale kamienie przestaly leciec. Wiedzmin stal nieruchomo.
Wójt zblizyl sie do niego.

- Czy to - rzekl wskazujac szerokim gestem na rozrzucone po placyku nieruchome ciala - juz
wszystko? Tak wyglada mniejsze zlo, które wybrales? Czy juz zalatwiles, co uwazales za
konieczne?
- Tak - odpowiedzial Geralt z wysilkiem, nie od razu.
- Twoja rana jest powazna?
- Nie.
- W takim razie zabieraj sie stad.
- Tak - powiedzial wiedzmin. Stal jeszcze chwile, unikajac wzroku wójta. Potem odwrócil sie
wolno, bardzo wolno.
- Geralt.
Wiedzmin obejrzal sie.
- Nie wracaj tu nigdy - powiedzial Caldemeyn. - Nigdy.