37
Szkoła Konstruktorów
E l e k t r o n i k a d l a W s z y s t k i c h
Kwiecień 2002
niedopracowany układ, gdy zadziała, nie wyłą−
czy się sam i będzie pracował aż do ręcznego
wyłączenia zasilania lub wyczerpania baterii.
W praktyce mogłoby to oznaczać, że pies bę−
dzie stale dręczony, a właściciel nie będzie
o tym wiedział; zdziwi się tylko faktem szyb−
kiego wyczerpania baterii. Można temu w pro−
sty sposób zaradzić odfiltrowując takie często−
tliwości w torze mikrofonu i wzmacniacza.
Osobom, które wspomniały, tym proble−
mie lub przewidziały środki do jego elimina−
cji przydzieliłem oczywiście dodatkowe
punkty. Oczywiście miało to też wpływ na
rozdział nagród i upominków.
I znów wraca sprawa poczty. Znajduję
czasem wzmianki, że czyjaś praca z wcze−
śniejszego zadania nie została sklasyfikowa−
na. Różne mogą być tego przyczyny. Czasem
przesyłka trafia do mnie z opóźnieniem,
i wtedy dopisuję uczestnikowi należne punk−
ty, w miarę możliwości wspominając o pracy
w następnym miesiącu. Nie przydzielam na−
tomiast punktów za prace opóźnione o... kil−
ka miesięcy, wykonane już po opublikowa−
niu rozwiązania. Wyjątkowo dobre rozwiąza−
nia nadesłane po tak długim czasie mają na−
tomiast szansę trafić do E−2000 lub do Fo−
rum. Oto świeżutki przykład. Bartek Czer−
wiec z Mogilna nadesłał w terminie rozwią−
zanie zadania 69, ale na paczce było napisa−
ne Zadanie 70, więc nie rozpakowana paczka
spokojnie leżała przez kolejny miesiąc. W ta−
kim przypadku przydzieliłem punkty, a mo−
del Bartka można zobaczyć na fotografii 5.
W innych przypadkach, gdy na kopercie
jest podana tylko skrytka pocztowa AVT, tak
nieprecyzyjnie zaadresowane koperty trafiają
czasem do innych działów AVT, a nawet zda−
rzało się, że do redakcji innych czasopism.
Trudno bowiem wymagać, by panie, segregu−
jące w sekretariacie AVT pocztę szczegółowo
znały treść wszystkich dziewięciu czasopism,
wydawanych przez Wydawnictwo.
Dlatego kolejny raz proszę, żebyście za−
wsze podawali na kopercie nie tylko prawi−
dłowy adres, ale i tytuł czasopisma i dział,
gdzie przesyłka ma trafić. Nie przysyłajcie
paczek na adres skrytki pocztowej. Przypo−
minam prawidłowy adres:
AVT − EdW
Szkoła konstruktorów zadanie XX
ul. Burleska 9
01−939 Warszawa
Wszyscy uczestnicy, wymienieni z nazwi−
ska otrzymują punkty (1...7). Aktualna punk−
tacja podana jest w tabeli. Upominki i nagro−
dy otrzymują: Piotr Omastka, Paweł Szwed,
Marcin Malich, Dariusz Knull, Piotr Ro−
mysz, Mirosław Kost i Marcin Wiązania.
Zachęcam serdecznie do udziału w bieżą−
cym i następnych zadaniach.
Wasz Instruktor
Piotr Górecki
Fot. 5 Układ Bartka Czerwca (zadanie 69)
Marcin Wiązania Gacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .74
Mariusz Chilmon Augustów . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45
Krzysztof Kraska Przemyśl . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37
Dariusz Drelicharz Przemyśl . . . . . . . . . . . . . . . . . .33
Marcin Malich Wodzisław Śl. . . . . . . . . . . . . . . . . . .33
Bartłomiej Radzik Ostrowiec Św. . . . . . . . . . . . . . . .30
Dariusz Knull Zabrze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29
Piotr Romysz Koszalin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27
Piotr Wójtowicz Wólka Bodzechowska . . . . . . . . . . .27
Roman Biadalski Zielona Góra . . . . . . . . . . . . . . . .26
Rafał Stępień Rudy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
Jarosław Chudoba Gorzów Wlkp. . . . . . . . . . . . . . .25
Mariusz Ciołek Kownaciska . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
Jakub Kallas Gdynia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
Filip Rus Zawiercie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20
Jacek Konieczny Poznań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
Michał Pasiecznik Zawiszów . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
Jarosław Tarnawa Godziszka . . . . . . . . . . . . . . . . . .18
Radosław Koppel Gliwice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17
Łukasz Cyga Chełmek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16
Radosław Ciosk Trzebnica . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
Piotr Dereszowski Chrzanów . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
Szymon Janek Lublin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
Maciej Jurzak Rabka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
Ryszard Milewicz Wrocław . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
Emil Ulanowski Skierniewice . . . . . . . . . . . . . . . . . .15
Artur Filip Legionowo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14
Aleksander Drab Zdziechowice . . . . . . . . . . . . . . . .13
Arkadiusz Zieliński Częstochowa . . . . . . . . . . . . . . .12
Wojciech Macek Nowy Sącz . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
Sebastian Mankiewicz Poznań . . . . . . . . . . . . . . . . .11
Maciej Ciechowski Gdynia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
Mariusz Ciszewski Polanica Zdrój . . . . . . . . . . . . . . .9
Filip Karbowski Warszawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
Witold Krzak Żywiec . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
Piotr Kuśmierczuk Gościno . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
Dawid Lichosyt Gorenice . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
Michał Waśkiewicz Białystok . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
Piotr Wilk Suchedniów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
Punktacja Szkoły Konstruktorów
C
C
C
C
o
o
o
o
tt
tt
u
u
u
u
n
n
n
n
ii
ii
e
e
e
e
g
g
g
g
rr
rr
a
a
a
a
?
?
?
?
− S
Szzkkoołłaa KKoonnssttrruukkttoorróów
w kkllaassaa IIII
Rozwiązanie zadania 70
W EdW 12/2001 zamieszczony był schemat
układu sygnalizacyjnego. Można go zoba−
czyć na rysunku A. Prawie wszyscy stwier−
dzili, że układ jest zbyt rozbudowany i nale−
ży go uprościć. Wniosek ten jest jak najbar−
dziej słuszny, niemniej bardzo pouczające
będzie przeanalizowanie błędów i usterek za−
proponowanego rozwiązania.
Dociekliwi uczestnicy zauważyli, że tran−
zystor PNP jest błędnie oznaczony jako
BC548, a nie BC558. Ta drobna pomyłka nie
jest godna większego zainteresowania. Nie
jest natomiast ani pomyłką, ani błędem, zasto−
sowanie w obwodzie zasilania kondensatorów
odsprzęgających 10nF i 10
µ
F, zamiast często
stosowanych 100nF i 100
µ
F.
Zgodnym chórem stwierdziliście, iż układ
scalony CMOS 4093 powinien być na sta−
łe dołączony do biegunów zasilania. Rze−
czywiście, nie ma żadnego powodu, by włą−
czać zasilanie za pomocą tranzystora i to na
dodatek od strony masy. Przecież kostki
CMOS w spoczynku nie pobierają prądu.
Słusznie zauważyliście, iż kondensator
C1 po naładowaniu przez R4 nie będzie się
mógł rozładować, więc jest to układ „jedno−
razowego użytku”.
Nie jest poprawne uproszczenie schematu
do postaci z rysunku B. To też jest układ „jed−
norazowego użytku”. Kondensator C1 naładu−
je się przez rezystor R3 (10M
Ω
) i nie
będzie się mógł rozładować po roz−
warciu styków kontaktronu. Wpraw−
dzie złącze emiter−baza zachowuje
się jak dioda Zenera, ale jej napięcie
przebicia wynosi około 6V, więc
przy zasilaniu napięciem 9V w naj−
lepszym przypadku kondensator
rozładowałby się przez R3, owo złą−
cze i rezystory R2, R1 co najwyżej
A
B
