Erling Roland and Grete S. Vaaland

Uniwersytet w Stavanger

Centrum Badań Behawioralnych

Działania interwencyjne

nastawione na przerwanie bullyingu

Scenariusz zajęć

2

Cele nauczania:

A.

Poznanie metod wykrywania bullyingu.

B.

Zrozumienie różnicy pomiędzy bullyingiem i konfliktem będącej podstawą działań interwencyjnych.

C.

Zrozumienie związków pomiędzy agresją proaktywną i modelem działań interwencyjnych.

D.

Nauczenie się, jak prowadzić rozmowy z:

ofiarą,

indywidualnymi sprawcami bullyingu,

rodzicami.

E.

Nauczenie się, jak prowadzić:

spotkania z całą klasą,

spotkania z rodzicami uczniów w danej klasie,

działania mające na celu przerwanie bullyingu.

Wykrywanie bullyingu

W tekście modułu opisano sposoby działania mające na celu odkrycie bullyingu. Film ilustruje dwa

modele – w pierwszym przypadku bullying jest widoczny, w drugim ukryty. W odniesieniu do tematu

powinny zostać przedyskutowane takie czynniki jak: płeć sprawców bullyingu oraz ich wiek.

Uczniowie powinni omówić, w jakim stopniu pozycja nauczyciela i konsekwencja działań wpływa na

wykrywanie bullyingu.

W tekście modułu i w filmie opisano wskazane reakcje nauczyciela w przypadku zaobserwowania

bullyingu. Zagadnienie to należy omówić z uczniami, zachęcając ich do odegrania scenek z podziałem

na role ilustrujących powyższe wydarzenie.

Spójność modelu działań interwencyjnych

Powiązania w obrębie poszczególnych działań interwencyjnych dyskutowane są w tekście artykułu, do

tematu odnosi się także film. W trakcie dyskusji można także zadać pytanie, czy istnieją inne spójne

modele służące rozwiązaniu problemu bullyingu, np. „Model powszechnej troski” (Pikas, 1989).

3

Model

Uczniowie powinni zdać sobie sprawę, jak bardzo skrzywdzoną i wystraszoną może czuć się ofiara

bullyingu, co jest podstawą do przeprowadzenia pierwszego spotkania z ofiarą według modelu

opisanego w tekście i zilustrowanego na filmie.

Uczniowie powinni także zrozumieć, dlaczego rozmowy ze sprawcami prowadzone są najpierw

w trybie indywidualnym, a następnie niezwłocznie z całą grupą. Zagadnienie to zostało opisane

w tekście, film ilustruje spotkania z uczniami.

Spotkania z rodzicami ofiary i sprawców nie zostały ukazane na filmie – są jednak opisane

i dyskutowane w tekście, podobnie rzecz się ma ze spotkaniami z klasą i spotkaniami z rodzicami

wszystkich uczniów w klasie. Spotkania z całą klasą i ze wszystkimi rodzicami nie zawsze są częścią

modelowych działań interwencyjnych i uczniowie powinni zrozumieć, na czym polegają owe różnice.

Ważne jest, aby w trakcie zajęć przygotowywać uczniów do prowadzenia całego modelu

działań interwencyjnych, ułatwia to odgrywanie scenek z podziałem na role – pozostali uczniowie

mogą być wówczas obserwatorami. Dyskusja na zakończenie odgrywania ról może być wskazana.

Publikacje przydatne do przeprowadzenia zajęć

1. Roland E. (2007), Mobbingens psykologi, Oslo: Universitetsforlaget.

2. Roland E., Galloway D. (2002), Classroom influences on bullying, „Educational Research”, 44,

299-312.

3. Roland E., Idsøe T. (2001), Aggression and Bullying, „Aggressive Behavior”, 27, 446-462.

4. Salmivalli C., Lagerspetz, Bjørkquist, Kaukiainen, Østerman K. (1996), Bullying as a Group

Process: Participant Roles and Their Relations to Social Status within the Group, „Aggressive

Behavior”, 22, 1-15.