Afkorting

Betekenis(sen)

a

are

(ar -> jednostka miary powierzchni)

A

ampère

(amper -

> jedn. Natęrzenia prądu elektr.)

AA

Anonieme Alcoholisten

AAB

Algemeen Aanduidingenbesluit

AAC

Amsterdams Archeologisch Centrum

AAF

Algemeen Arbeidsongeschiktheidsfonds

AAG

Afdeling Agrarische Geschiedenis

aanw.vnw.

aanwijzend voornaamwoord

AAO

Aanvullende Academische Opleiding

AAV

Algemene Administratieve Voorschriften

AAW

Algemene Arbeidsongeschiktheidswet

AB

Algemeen Beschaafd; Algemeen Bestuur

ABB

Asea Brown Boveri

ABC

American Broadcasting Company; Australian Broadcasting Corporation;
Aruba, Bonaire, Curaçao

ABD

Algemene Bestuursdienst

ABH

Agentschap voor Buitenlandse Handel

ABK

Akademie voor Beeldende Kunsten; Autobahnkreuz

ABM

Algemene Bepalingen Milieuhygiëne

ABN

Algemeen Beschaafd Nederlands; Algemene Bank Nederland; Acta
Botanica Neerlandica

ABO

Amsterdam Baroque Orchestra

ABP

Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds

ABS

antiblokkeersysteem; Aandelenbezit Streekvervoer; Algemeen
Boerensyndicaat

ABU

Algemene Bond van Uitzendbureau's

ABW

Algemene Bijstandswet

ABZ

Algemeen Bestuurlijke Zaken

Ac

actinium

(aktyn -> pierwiastek chemiczny)

AC

Alternating Current (Wisselstroom); after Christ

ACB

Algemeen Controlebeleid

ACM

Autoriteit Consument en Markt

ACOD

Algemene Centrale der Openbare Diensten

A.D.

Anno Domini (in het jaar onzes Heren)

AD

Algemeen Dagblad

ADD

Attention Deficit Disorder

ADH

Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid

ADHD

Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder

a.d.h.v.

aan de hand van

(do rąk....)

adj.

adjunct

ADO

Alles Door Oefening

ADSL

Asymmetric Digital Subscriber Line

AED

Automatische externe defibrillator

afb.

afbeelding

(obraz / zdjęcie)

afd.

afdeling

(oddział)

afk.

afkorting; away from keyboard (term in online gamingwereld)

AFM

Autoriteit Financiële Markten

afz.

afzender

(nadawca)

a.g.v.

als gevolg van

(z powodu... ; w następstwie...)

AHOB

Automatische halve overwegbomen

a.h.w.

als het ware

(niejako; w pewnym sensie)

AI

artificiële intelligentie

aids

Acquired Immuno Deficiency Syndrome

aio

assistent in opleiding

airco

airconditioning

AIVD

Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst

AKI

Automatische knipperlichtinstallatie, ArtEZ Art & Design Enschede

Al

aluminium

alg.

algemeen

(ogół / ogólnie)

ALS

Amyotrofe laterale sclerose

AM

amplitudemodulatie

a.m.

ante meridiem (voor de middag)

(przed południem)

AMA

alleenstaande minderjarige asielzoeker

ANBI

Algemeen Nut Beogende Instelling

ANBO

Algemene Nederlandse Bond voor Ouderen

ANP

Algemeen Nederlands Persbureau

ANVR

Algemene Nederlandse Vereniging van Reisbureaus

ANWB

Koninklijke Nederlandse Toeristenbond ANWB (Algemene Nederlandsche
Wielrijders-Bond)

AOW

Algemene Ouderdomswet

APG

Algemene Pensioen Groep

APK

Algemene Periodieke Keuring; Aanpassingsklas

APV

Algemene Plaatselijke Verordening / Algemene Politie Verordening;

Arbo (-wet,
...)

Arbeidsomstandigheden (-wet, -regeling, ...) in Nederland

AREI

Algemeen Reglement op de Elektrische Installaties

ARP

Anti-Revolutionaire Partij

art.

artikel

(artykuł)

a.s.

aanstaande

(następny; przyszły)

ASCII

American Standard Code for Information Interchange

ASEAN

Association of Southeast Asian Nations

a.s.o / aso

Algemeen secundair onderwijs

ATB

All Terrain Bike (terreinfiets)

ATV

arbeidstijdverkorting

a.u.b.

alstublieft= als het u belieft

(proszę)

AVIKO

Aardappel Verwerkende Industrie Keppel en Omstreken

AVRO

Algemene Vereniging Radio Omroep

AWBZ

Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

AZC

asielzoekerscentrum

B

Afkorting

Betekenis(sen)

B

België; bas (muziek)

b.a.

bij afwezigheid

(pod nieobecność)

BA

Bachelor of Arts (Latijn: Baccalaureus Artium)

BASIC

Beginners All-purpose Symbolic Instruction Code

BB

Bescherming Bevolking; Brigitte Bardot

BBC

British Broadcasting Corporation

BBE

Bijzondere Bijstands Eenheid

b.b.h.h.[8]

bezigheden buitenshuis hebbende

BBP

bruto binnenlands product

BBS

bulletin board system

BC

before Christ (voor Christus)

Bcc.

Blind carbon copy

b.d.

buiten dienst

(poza służbą / nie działa)

B en W

College van burgemeester en wethouders

Benelux

België, Nederland, Luxemburg

BES

Bonaire, Sint Eustatius, Saba

betr.

betreft

(w przypadku / przypadek ...)

bez.vnw.

bezittelijk voornaamwoord

BGC

Bankgirocentrale

b.g.g.

bij geen gehoor

(w przypadku braku odpowiedzi)

bh

bustehouder

(biustonosz)

bibl.

bibliotheek

BIC

Bank Identifier Code

bijl.

bijlage

(załącznik)

bijv.

bijvoorbeeld

(na przykład)

bijz.

bijzonder

(szczególny / specjalny / wyjątek)

BIOS

Basic Input Output System

bit

binary digit

BKR

Beeldende Kunstenaars Regeling; Bureau Kredietregistratie

blz.

bladzijde

(strona)

BMD

brede maatschappelijke discussie

BMI

body-mass index

BMW

Bayrische Motor Werke

BMX

Bicycle Motocross

BN'er

bekende Nederlander

(znany Holender)

BNN

Bart's Neverending Network (

aanvankelijk:Bart News Network)

bnp

bruto nationaal product

bnw.

bijvoeglijk naamwoord

BOA

buitengewoon opsporingsambtenaar

bom

bewust ongehuwde moeder

(świadomie niezamężna matka)

BOVAG

Bond van Autohandelaren en Garagehouders

bps

beelden per seconde

(obrazów na sekundę)

BRT

Belgische Radio en Televisie; Bruto Register Ton

BSc

Baccalaureus Scientiae

BSE

Boviene spongiforme encefalopathie of gekkekoeienziekte;

BSN

burgerservicenummer

BSO

beroepssecundair onderwijs

btw

belasting over de toegevoegde waarde

(

podatek od towarów i usług)

Buma

Bureau voor Muziek-Auteursrechten

BuZa

(ministerie van) Buitenlandse Zaken

(

ministerstwo spraw zagranicznych)

bv.

bijvoorbeeld

(na przykład)

B.V. en bv

besloten vennootschap

(spółka zo.o.)

b.v.d.

bij voorbaat dank

(dziękuję z góry...)

BVD

Binnenlandse Veiligheids Dienst

BVL

Beroepsvoorbereidend leerjaar

bw.

bijwoord

B.W.

Burgerlijk Wetboek

B&W

Burgemeester en wethouders

BWV

Bijzondere wetenschappelijke vorming of Bach-Werke-
Verzeichnis

b.z.a.

biedt zich aan

(poleca się)

C

Afkorting

Betekenis(sen)

©

Copyright

C

Celsius (°C = graad Celsius); Coulomb

C&A

Clemens & August

C7

Common Channel Signalling System nr. 7

ca

centiare

ca.

circa

(około)

c.a.

cum annexis

(przynależność [dotyczy Kodeksu Cywinlego])

cal

calorie

cao

collectieve arbeidsovereenkomst

CARA

chronische aspecifieke respiratoire aandoeningen

cat.

catalogus

(katalog)

CBFA

Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen

CBR

Centraal Bureau Rijvaardigheidsbewijzen; Constant Bit-Rate

CBS

Centraal Bureau voor de Statistiek

CBTB

Christelijke Boeren- en Tuindersbond

CC

Corps Consulaire

cc

cubic centimetre; carbon copy, copy conform (NB: ondanks de huidige
spelling van het woord kopie met een k.)

CCMO

Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek

CCMS

Centraal College Medische Specialismen

CCS7

Common Channel Signalling System nr. 7

CCTV

China Central Television, closed-circuit television (zie cameratoezicht)

cd

compact disc; candela

CD

Centrum Democraten, Corps Diplomatique

CDA

Christen-Democratisch Appèl

CD&V

Christen-Democratisch en Vlaams

CEO

Chief Executive Officer

CEST

Central European Summer Time

cf., cfr. of
conf.

confer

CFK

chloorfluorkoolstofverbindingen

CFO

Chief financial officer

CGSO

Centrum voor Geboorteregeling en Seksuele Opvoeding

CHGS

Centrum voor Holocaust- en Genocidestudies

CHIO

Concours Hippique International Officiel

CHU

Christelijk-Historische Unie

CIA

Central Intelligence Agency

CIAM

Congrès Internationaux d'Architecture Moderne

CIDI

Centrum Informatie en Documentatie Israël

CIOS

Centraal Instituut Opleiding Sportleiders

Cito

Centraal Instituut voor Toetsontwikkeling

cl of cL

centiliter

CLAS

Commando Landstrijdkrachten

CLSK

Commando Luchtstrijdkrachten

cm

centimeter

CMD

Communicatie & Multimedia Design

CMHF

Centrale van Middelbaar en Hogere Functionarissen

CMT

Charcot-Marie-Tooth; Country Music Television

CNRS

Centre national de la recherche scientifique

CNV

Christelijk Nationaal Vakverbond

COA

Centraal Orgaan opvang asielzoekers; Comité Olímpico Arubano

Cobra

Copenhagen, Brussel, Amsterdam (kunstenaarsbeweging)

COC

Christelijke Onderwijscentrale, Nederlandse Vereniging tot Integratie van
Homoseksualiteit COC (oorspronkelijk: Cultuur- en Ontspanningscentrum)

CoCo

Coördinatie Commissie voor Europese Integratie- en Associatieproblemen

codec

coder/decoder

COO

Chief Operation Officer

COPD

Chronic Obstructive Pulmonary Diseases

cos

cosinus

CP

Centrumpartij

CPB

Centraal Planbureau

CPBW

Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk

CPN

Communistische Partij van Nederland

CPNB

Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek

CPU

Central Processing Unit (in games vaak gebruikt om een computer gestuurde
speler aan te duiden)

CRM

Customer Relationship Management; Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk
Werk

c.q.

casu quo

(w każdym przypadku)

c.s.

cum suis

CS

Centraal station

(dworzec centralny)

CSAS

centrale-slaapapneusyndroom

CSFR

Civitas Studiosorum in Fundamento Reformato

CT

Computertomografie

CTO

Chief Technical Officer

cv

commanditaire vennootschap; coöperatieve vereniging; curriculum vitae;
carnavalsvereniging; centrale verwarming

(spółka komandytowa)

cvba

coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

(

spółka komandytowa z ograniczoną odpowiedzialnością)

CVE

Centrale verwerkingseenheid

CWI

Centrum voor Werk en Inkomen

czs

centraal zenuwstelsel

(ośrodkowy układ nerwowy)

C-ZSK

commandant Zeestrijdkrachten

D

Afkorting

Betekenis(sen)

D66

Democraten 66

DA

Drogisten Associatie

DAC

Digitaal-Analoog Convertor; Derde Arbeidscircuit

DAF

Van Doorne’s Aanhangwagenfabriek N.V.

dB

decibel

D.C.

Da Capo

d.d.

de dato (daterend van)

DDR

Deutsche Demokratische Republik;

DDOS

Distributed Denial of Service Attack

DDT

dichloordifenyltrichloorethaan (insecticide)

De Spar

Door Eendrachtig Samenwerken Profiteren Allen Regelmatig

DHL

Postbedrijf, vernoemd naar de oprichters Dalsey, Hillblom en
Lynn

dhr.

de heer

(pan)

d.i.

dit is of dat is

(to jest)

DIY

Do-It-Yourself

dj

diskjockey

dl of dL

deciliter

dm

decimeter

d.m.v.

door middel van

(przy pomocy... / z pomocą ...)

DOS

Disk Operating System

DPCM

Differential PCM

DPOF

Digital Print Order Format

Dr.

doctor

drs.

doctorandus

ds.

dominee

(pastor)

D.S.

Dal Segno

DS'70

Democratisch Socialisten '70

DSI

Dienst Speciale Interventies

DSL

Digital Subscriber Line

DSLAM

Digital Subscriber Line Access Multiplexer

DSP

Digitale signaalprocessor of Digital Signal Processing

DTP

desktop publishing

D.V.

Deo Volente

(tak chce Bóg)

dvd

Digital Versatile Disc

DWDD

De wereld draait door (televisieprogramma)

d.w.z.

dat wil zeggen

(to znaczy)

E

Afkorting

Betekenis(sen)

e.a.

en andere (ook et alii)

(i inni)

EBIT

earnings before interest and tax

EBITDA

Earnings Before Interest, Tax, Depreciation and Amortization

EBT

earnings before tax

e.c.

exempli causa (bijvoorbeeld)

(na przykład)

EC

Europese Commissie

ECB

Europese Centrale Bank

ecg

elektrocardiogram

ECTS

European Credit Transfer Systeem (een systeem van studiepunten in

het Hoger onderwijs)

ed.

editie

e.d.

en dergelijke

(i tym podobne)

e.e.a.

een en ander

(ten i inni -y)

eeg

elektro-encefalogram

EEG

Europese Economische Gemeenschap

e.g.

exempli gratia (bijvoorbeeld)

EG

Europese Gemeenschap

EGKS

Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal

Ehbo

Eerste hulp bij ongelukken

(pierwsza pomoc przy wypadku)

EHL

Economische Hogeschool Limburg; Euro Hockey League

EHS

Ecologische hoofdstructuur

ELO

Elektronische Leeromgeving; Electric Light Orchestra (band)

emg

elektromyogram

EMS

Europees Monetair Stelsel

EMU

Economische en Monetaire Unie

EN

Europese Norm

ENFB

Echte Nederlandse Fietsersbond

ENIAC

Electronic Numerical Integrator And Calculator

enz.

enzovoort

(i tak dalej)

EO

Evangelische Omroep

EOCKL

Explosieven Opruimingscommando Koninklijke Landmacht

EPD

Elektronisch patiëntendossier

EPROM

Erasable Programmable Read Only Memory

ERP(S)

Enterprise Resource Planning (System)

et al.

et alii (en anderen)

(i inni)

etc.

et cetera

Etos

Eendracht, Toewijding, Overleg en Samenwerking

ETSI

European Telecommunication Standardisation Institute

EU

Europese Unie

EUR

euro

e.v.

en volgende

(i następne)

e.v.a.

en vele andere(n)

(i wiele innch)

evt.

eventueel

(ewentualnie)

excl.

exclusief

(z wyjątkiem)

EZ

Ministerie van Economische Zaken (Nederland)

F

Afkorting

Betekenis(sen)

f

gulden

F

frank; Frankrijk; Farad

f

forte

fa. of Fa. firma

FAB

functioneel applicatiebeheer

fam.

familie

(rodzina)

FAQ

Frequently Asked Questions (vaak gestelde vragen)

FAT

Field Acceptance Test; File Allocation Table

fax

telefacsimile

FBI

Federal Bureau of Investigation

FC

Football Club (voetbalvereniging)

FDA

Food and Drug Administration

ff

fortissimo (ook: fff)

FF

Fast Forward (audio/video: snel vooruit spoelen,
vaak >>)

FIAT

Fabbrica Italiana Automobili Torino

FIDE

Fédération Internationale des Échecs

FIFA

Fédération Internationale de Football Association

fig.

figuur(lijk)

(przenośnia)

FIOD

Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst

fl.

florijn (gulden)

FLO

functioneel leeftijdsontslag

FM

Frequentiemodulatie

FNV

Federatie Nederlandse Vakbeweging

FOD

(Belgische) federale overheidsdienst

fr.

frank; franco (vrachtvrij)

fte

fulltime-equivalent (eenheid van werktijd)

FTP

File Transfer Protocol

G

Afkorting

Betekenis(sen)

g

gram

G.A.B.

Gewestelijk Arbeidsbureau

GAK

Gemeenschappelijk Administratiekantoor

GATT

General Agreement on Tariffs and Trade

GB

Groot-Brittannië, gigabyte

GBA

Gemeentelijke Basis Administratie;

GBP

Great-Britain Pound (Engelse Pond) of Gastric bypass

geb.

geboren

(urodzony)

Gebr.

Gebroeders

geh.

geheel ; gehuwd

(całość ; żonaty)

gem.

gemeente ; gemiddeld

(gmina

; średina)

get.

getekend ; getuige

(podpisane ; świadek)

gez.

gezang; gezusters

gft (NL)
GFT (BE)

Groente-, fruit- en tuinafval

(warzywa-, owoce-

i ogrodowe śmieci)

GGA

Gemeentegiro Amsterdam

GGD

Gemeentelijke gezondheidsdienst

g.g.d.

grootste gemene deler

(

największy wspólny dzielnik)

ggo

Genetisch Gemodificeerd Organisme

GGZ of
GGz

Geestelijke gezondheidszorg

GHB

4-hydroxybutaanzuur (gamma-hydroxyboterzuur)

GHOR

Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio

gld.

gulden

GLONASS

GLObal NAvigation Satellite System (Wereldwijd navigatie-
satellietsysteem)

glw

gas, licht en water

(gaz, światło i woda)

GmbH

Gesellschaft mit beschränkter Haftung

GMT

Greenwich Mean Time

GPRS

General Packet Radio Service

gps

Global position system

GS

Gedeputeerde Staten

GSM

Global System for Mobile Communications / Groupe Spéciale Mobile

GTST

Goede tijden, slechte tijden (Nederlandse soapserie)

gym

gymnasium; gymnastiek

H

Afkorting

Betekenis(sen)

H

henry

H.

Heilige

(święty)

ha

hectare

havo

hoger algemeen voortgezet onderwijs

HAN

Hogeschool van Arnhem en Nijmegen

hbo

hoger beroepsonderwijs

hbs

hogereburgerschool

hd

high definition of hoge definitie

HDSL

High-speed Digital Subscriber Line

heao

hoger economisch en administratief onderwijs

HEMA

Hollandsche Eenheidsprijzen Maatschappij Amsterdam

HEO

Hoger Economisch Onderwijs

hfl

Hollandse florijn (gulden)

hg

hectogram

HHS

Haagse Hogeschool

hifi

High fidelity

hiv

humaan immunodeficiëntie virus

HIVA

Hoger instituut voor de Arbeid, sinds 2009 Onderzoeksinstituut voor Arbeid en
Samenleving

H.K.H.

Hare Koninklijke Hoogheid

(Jej Królewska Wysokość)

HKU

Hogeschool voor de Kunsten Utrecht

hl of hL

hectoliter

H.M.

Hare Majesteit

HMSN

Hereditaire motorische en sensorische neuropathieën

HOBU

Hoger onderwijs buiten de universiteit

holebi

homoseksueel, lesbisch, biseksueel

horeca

hotel, restaurant, café

HP

Hewlett-Packard

HPV

Humaan papillomavirus

HRM

Humanresourcemanagement

HS

Hollands Spoor, hoofdstation

hsl

hogesnelheidslijn

hst

hogesnelheidstrein (Engels: high-speed train)

HSV

Herpes simplexvirus; Herziene Statenvertaling

HTM

Haagsche Tramweg-Maatschappij (openbaar vervoer Den Haag)

HTML

HyperText Markup Language

hts

hogere technische school

HTTP

HyperText Transfer Protocol

HTTPS

HyperText Transfer Protocol Secure

Hz

hertz

Hzn.

Hendrikszoon

I

Afkorting

Betekenis(sen)

I&A

Informatisering en Automatisering

IAEA

Internationaal Atoomenergieagentschap

IATA

International Air Transport Association

IB

Inkomstenbelasting

(podatek dochodowy)

IBAN

International Bank Account Number

i.b.d.

in buitengewone dienst (b.v. kamerheer van Koninklijk Huis)

ic

Intensive Care

IC

Integrated Circuit; Intercity

i.c.

in casu

(w tym przypadku)

ICAO

Engels: International Civil Aviation Organization, Internationale
Burgerluchtvaartorganisatie

ICE

Intercity Express (treintype in Duitsland);

i.c.m.

in combinatie met

ICT

Informatie- en Communicatietechnologie

id.

idem (hetzelfde)

(to samo)

ID-bewijs identiteitsbewijs

(dowód osobisty)

i.e.

id est (dat is, dat wil zeggen)

IE

Internet Explorer

i.f.v.

in functie van (Belgisch)

i.g.st.

in goede staat

(w dobrym stanie)

i.g.v.

in geval van

(w przypadku)

i.h.a.

in het algemeen

(ogólnie)

i.h.b.

in het bijzonder

(w szczególnym przypadku)

i.h.k.v.

in het kader van

(w kontekście)

i.i.g.

in ieder geval

(w każdym przypadku)

IKEA

Ingvar Kamprad Elmtaryd Agunaryd (naam en woonplaats van de oprichter van
het bedrijf)

IKF

Internationale Korfbalfederatie

Ikon

Interkerkelijke Omroep Nederland

IMEI

International Mobile Equipment Identity

IMF

Internationaal Monetair Fonds

IND

Immigratie- en Naturalisatiedienst, Indianapolis International Airport (IATA-
code)

incl.

inclusief

(razem ; łącznie z)

info

informatie

ing.

ingenieur

intern.

internationaal

(międzynarodowy)

Interpol

International Criminal Police Organization

IOC

Internationaal Olympisch Comité

i.o.m.

in overeenstemming met ; in overleg met

(zgodnie z ; w porozumieniu z)

i.o.v.

in opdracht van

(z polecenia)

IP

Internet Protocol

i.p.v.

in plaats van (

zamiast)

IQ

intelligentiequotiënt

ir.

ingenieur

IRC

Internet Relay Chat

IRL

in real life

ISBN

Internationaal Standaard Boeknummer

ISDN

Integrated Services Digital Network

i.s.m.

In samenwerking met

(we współpracy z)

ISO

International Organization for Standardization

ISU

Internationale Schaatsunie

IT

Informatietechnologie

ITO

Individueel Technisch Onderwijs

i.t.t.

in tegenstelling tot

(w przeciwieństwie do)

ivf

In-vitrofertilisatie

(zapłodnienie in vitro)

i.v.m.

in verband met

(w związku z)

IW

Industriële wetenschappen

i.z.g.st.

in zeer goede staat

(w bardzo dobrym stanie)

J

Afkorting

Betekenis(sen)

J. of j.

jaar

(rok)

J

joule

JAC

Jongeren Advies Centrum (België) en Jongeren Advies Centrum
(Nederland)

JBN

Judo Bond Nederland

jhr.

Jonkheer

jkvr.

Jonkvrouw

jl.

jongstleden

(ostatni ; niedawny)

JOVD

Jongerenorganisatie Vrijheid en Democratie

jr.

junior; jaar

Jz.

Janszoon, Jacobszoon enz.

K

Afkorting

Betekenis(sen)

K

Kelvin (eenheid)

KAB

Katholieke Arbeidersbeweging

kB

kilobyte

K.B.

Koninklijk Besluit

KB

Koninklijke Bibliotheek

kca

klein chemisch afval

(orobny odpad chemiczny)

kcal

kilocalorie

kdt

keuken, douche en toilet

(kuchnia, prysznic i toaleta)

kg

kilogram (kilogrammassa)

KGB

Komitet Gosudarstvennoj Bezopasnosti

– geheime dienst van de Sovjet-Unie

k.g.v.

kleinste gemene veelvoud

(najmniejsza wspólna wielokrotność)

kHz

kilohertz

KI

Kunstmatige Inseminatie; kunstmatige intelligentie; kadastraal inkomen

KIVI

Koninklijk Instituut Van Ingenieurs

kJ

kilojoule

k.k.

kosten koper

KL

Koninklijke Landmacht

Kliko

Klinkenberg en Koster

KLM

Koninklijke Luchtvaart Maatschappij

KLPD

Korps landelijke politiediensten

KLu

Koninklijke Luchtmacht

KM

Koninklijke Marine

km

kilometer

KMA

Koninklijke Militaire Academie

KMAR

Koninklijke Marechaussee

km/h

kilometer per uur

KMS

Koninklijke Militaire School

KNAC

Koninklijke Nederlandsche Automobiel Club

KNAU

Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie

KNGU

Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie

KNIL

Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger

KNKV

Koninklijk Nederlands Korfbalverbond

KNLTB

Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond

KNMI

Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

KNMV

Koninklijke Nederlandse Motorrijders Vereniging

kno

Keel, neus en oor (heelkunde)

(dział chirurgii)

KNRM

Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij

KNSB

Koninklijke Nederlandse Schaakbond; Koninklijke Nederlandsche
Schaatsenrijders Bond

KNVB

Koninklijke Nederlandse Voetbalbond

KNZB

Koninklijke Nederlandse Zwembond

KO

knock-out

Kon.

Koninklijk (predicaat)

KPMG

Kleynveld

– Peat – Marwick – Goerdeler; accountantsorganisatie

KRO

Katholieke Radio Omroep

kt.

karaat

KUB

Katholieke Universiteit Brabant; Katholieke Universiteit Brussel

K.v.K.

Kamer van Koophandel

KV

Köchelverzeichnis

KVP

Katholieke Volkspartij

kW

kilowatt

kWh

kilowattuur

L

Afkorting

Betekenis(sen)

l of L

liter

£

Pond sterling

l.a.

linksaf

(na lewo)

L.A.

Los Angeles

lab

laboratorium

LAKS

Landelijk Aktie Komitee Scholieren

LAN

Local Area Network

– netwerk tussen computers

lavo

lager algemeen voortgezet onderwijs

lbo

lager beroepsonderwijs

lcd

Liquid crystal display

LDD

Lijst De Decker

leao

lager economisch en administratief onderwijs

led

Light-emitting diode

lez

Lage emissizone

l.g.

laatstgenoemde

(wyżej / ostanio wspomniany)

LH

Landbouwhogeschool

LIO

Leraar in opleiding

ll.

laatstleden

(ostanio)

LO

Lager Onderwijs; lichamelijke opvoeding; Landelijke Organisatie voor Hulp aan
Onderduikers

LOM

Kinderen met leer- en opvoedingsmoeilijkheden

LPF

Lijst Pim Fortuyn

lpg

Liquefied Petroleum Gas

L.S.

lectori salutem (de lezer gegroet, den lezer heil)

lsd

Lysergeenzuurdi-ethylamide

– een drug

lt.

Luitenant

LTO

Land- en Tuinbouworganisatie

lts

lagere technische school

M

Afkorting

Betekenis(sen)

m

meter, in samenst. milli-

m

2

vierkante meter

m

3

kubieke meter

m.

mannelijk; meneer / mijnheer

Mac

Apple Macintosh

MAF

Maximumfactuur

mavo

middelbaar algemeen voortgezet onderwijs

m.a.w.

met andere woorden

(inaczej mówiąc)

max.

maximum, maximaal

Mb

megabit

MB

megabyte (8 Mb)

MBA

Master of Business Administration; Moderne Bedrijfsadministratie

Mbit (Mb) megabit
mbo

middelbaar beroepsonderwijs

m.b.t.

met betrekking tot

(odnośnie do)

m.b.v.

met behulp van

(z pomocą)

ME

Myalgische encefalomyelitis; Mobiele Eenheid; Middeleeuwen

meao

middelbaar economisch en administratief onderwijs

Mej.

mejuffrouw

MER

Milieueffectrapportage;

MET

Middeleuropese Tijd (Engels: Middle European Time)

MEV

Macro Economische Verkenning

mevr.

mevrouw

(pani)

MGM

Metro-Goldwyn-Mayer

Mgr.

Monseigneur

m.h.g.

met hartelijke groeten

(z serdecznym pozdrowieniem)

MHz

megahertz

m.i.

mijns inziens

(moim zdaniem)

mi.

middag

(południe)

Mij

maatschappij

(społeczność ; spółka)

min.

minimum, minimaal; minister; minuut

MIT

Massachusetts Institute of Technology

MIVD

Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst

m.i.v.

met ingang van ; met inbegrip van

(

od ... / z początkiem ; jako część / łącznie)

mkb

Midden- en kleinbedrijf

MKZ

mond-en-klauwzeer

ml of mL milliliter
mld.

miljard

mln.

miljoen

mm

millimeter

mms

middelbare meisjesschool

m.m.v.

met medewerking van

(we współpracy z)

m.n.

met name

(zwłaszcza)

mngt

Management

modem

modulator-demodulator

MOOZ

Medefinanciering Oververtegenwoordiging Oudere Ziekenfonds-
verzekerden

MP

Militaire politie

mpt

Modulair pakket thuis

mr.

meester (in de rechten)

MRI

Magnetic Resonance Imaging

ms

motorschip

MS

Microsoft; Multiple sclerose

MSc

Magister Scientiae

MSN

Microsoft Network

mts

maatschap; middelbare technische school

mulo

meer uitgebreid lager onderwijs

m.u.v.

met uitzondering van

mv.

meervoud

(liczba mnoga)

m.v.g.

met vriendelijke groet

(z przyjacielskim pozdrowieniem)

mvt

memorie van toelichting

(uzasadnienie)

mw.

mevrouw

(pani)

Mzn

Maartenszoon

N

Afkorting

Betekenis(sen)

N

noorden

NA

Nationaal Archief

NABV

Nationale Airsoft Belangen Vereniging

NAC

NOAD ADVENDO Combinatie (Noad: Nooit ophouden altijd doorgaan;
Advendo: Aangenaam door vermaak en nuttig door ontspanning)

NAM

Nederlandse Aardolie Maatschappij

NAP

Normaal Amsterdams Peil

NASA

National Aeronautics and Space Administration

n.a.v.

naar aanleiding van

(z okazji; w załączeniu)

NAVO

Noord-Atlantische Verdragsorganisatie

NAW

Naam, Adres en Woonplaats

(nazwisko, adres i miejsce zamieszkania)

N.B.

Latijn: Nota bene (let wel)

N.B(r.)

noorderbreedte; Noord-Brabant

NBBA

Niet Bij Brood Alleen

NBN

Normalisation Belge/Belgische Normalisatie

N.Br.

Noord-Brabant

n.C.

na Christus

n.Chr.

na Christus

NCPN

Nieuwe Communistische Partij Nederland

NCRV

Nederlandse Christelijke Radio-Vereniging

NCSC

Nationaal Cyber Security Centrum

Ndl.

Nederlands

Ned.

Nederlands

NGT

Nederlandse Gebarentaal

N.H.

Noord-Holland; Nederlands-hervormd; New Hampshire

NHR

Nieuw Handelsregister

Nibud

Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting

NIOD

Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie

nl.

namelijk

(mianowicie)

Nl.

Nederlands

NL

Nederland

NLP

Neuro-Linguïstisch Programmeren

NLR

Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium

nm

nanometer

n.m.

na de middag

(po południu)

NMa

Nederlandse Mededingingsautoriteit

NmG

Nederlands met Gebarentaal (ook wel Nederlands ondersteund met
gebarentaal)

n.m.m.

naar mijn mening

(moim zdaniem)

NMo

Nationale Monumentenorganisatie

nn

nomen nudum

N.N.

nomen nescio (naam onbekend)

(imię nieznane)

n.n.b.

nog niet bekend

(jeszcze nie znane)

N.N.O.

noordnoordoosten

(północ- północny wschód)

N.N.W.

noordnoordwesten

no.

netto

No.

nummer (numéro)

N.O.

noordoosten

NOS

Nederlandse Omroep Stichting

n.o.t.k.

nader overeen te komen

(do uzgodnienia)

NP

Niet parkeren

(zakaz parkowania)

NPO

Nederlandse Publieke Omroep, Nederlandse Postduivenhouders Organisatie

NPOV

neutral point of view (neutraal standpunt)

NPV

Nederlandse Patiëntenvereniging

nr.

nummer

NRB

Nederlandse Rugby Bond

NRC

Nieuwe Rotterdamsche Courant

nro.

Nummero

nrs.

nummers

NS

Nederlandse Spoorwegen

NSB

Nationaal-Socialistische Beweging

NSFW

Not Safe/Suitable For Work (Niet (veilig) voor op het werk)

N.T.

Nieuwe Testament

n.t.b.

nader te bepalen

(szczegóły do uzgodnienia)

n.t.o.

nog te ontwikkelen

(do rozwinięcia / opracowania)

NTTB

Nederlandse Tafeltennisbond

Nuffic

Netherlands Universities’ Foundation for International Cooperation

NUHO

Niet-Universitair Hoger Onderwijs

nv, N.V. Naamloze Vennootschap
NVa

Nationale Volksarmee (leger van de voormalige DDR)

N-VA

Nieuw-Vlaamse Alliantie (politieke partij in Vlaanderen)

NVH

Niet voor handelsdoeleinden

(nie w celach handlowych)

NVSH

Nederlandse Vereniging voor Seksuele Hervorming

n.v.t.

Niet van toepassing

(nie dotyczy)

NVWA

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

N.W.

noordwesten

NWO

Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

NYC

New York City

Nz.

Nicolaaszoon

O

Afkorting

Betekenis(sen)

Ω

ohm

o.

onzijdig

(nijaki)

O.

oosten

o.a.

onder andere(n)

ob.

obiit (overleden)

(zmarły)

OB

Omzetbelasting

OBD

Open Bedrijvendag

obl.

obligatie

o.b.s.

openbare basisschool

o.b.v.

op basis van ; onder begeleiding van

(na podstawie ; pod kierunkiem)

o.c.

opere citato (in het aangehaalde werk)

OCMW

Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn

o.d.a.m. om de andere maand

(co dwa miesiące)

ODBC

Open DataBase Connectivity

o.d.t.

onder de titel ; onder de toonbank

(

pod tytułem ; pod ladą)

o.d.z.

onder de zinspreuk

(pod hasłem)

o.e.r.

op erewoord retour

(powrót pod warunkiem)

OESO

Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling

ofc

of course, natuurlijk

o.g.

of gelijkwaardig ; ondergetekende

(

lub równoważny ; niżej podpisany)

o.g.v.

op grond van ; onder gebruikelijk voorbehoud

o.i.

onzes inziens

o.i.d.

of iets dergelijks

(lub podobny)

o.i.v.

onder invloed van

(pod wpływem)

ok, OK

operatiekamer; operatiekwartier

O.L.

Oosterlengte

(długość geograficzna wschodnia)

o.l.s.

openbare lagere school

OLT

Openluchttheater

o.l.v.

onder leiding van

(pod przywództwem)

O.L.V.

Onze-Lieve-Vrouw

o.m.

onder meer ; ongehuwde man

(

między innymi ; nieżonaty mężczyzna)

OM

Openbaar ministerie

ong.

ongeveer ; ongenummerd ; ongeadresseerd

(

około ; nienumerowane ; nieuwzględnione)

ONK

Open Nederlands Kampioenschap

O.N.O.

oostnoordoosten

onov.ww. onovergankelijk werkwoord
O.O.

onderofficier

o.o.v.

onvoorziene omstandigheden voorbehouden

OPEC

Organisatie van Olie Exporterende Landen (Engels: Organization of the
Petroleum Exporting Countries)

opm.

opmerking

(uwaga)

opp.

oppervlakte

(powierzchnia)

OPTA

Onafhankelijke Post en Telecommunicatie Autoriteit

ORAS

Organisatie Rationele Studenten

org.

organisatie

ORUN

(Stichting) Opleiding Ruiter Unie Nederland

OS

Operating System

OSG

Openbare scholengemeenschap

OSB

Ordo Sancti Benedicti Benedictijnen; Overheidsservicebus (tegenwoordig
Digikoppeling)

O.T.

Oude Testament

OTAP

Ontwikkeling, test, acceptatie en productie

OTC

Over-the-counter (financieel)

o.t.t.

onvoltooid tegenwoordige tijd

OU

Open Universiteit

o.v.

onder voorbehoud

(bez uszczerbku)

OV

Openbaar vervoer; opleidingsvorm (zie buitengewoon onderwijs)

ov.cmpl. over complicatie

o.v.t.

onvoltooid verleden tijd

OVV

Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen

o.v.v.

onder vermelding van

(powołując się na)

ozb

onroerendezaakbelasting

(podatek od nie

ruchomości)

O.Z.O.

oostzuidoosten

P

Afkorting

Betekenis(sen)

p.a. of p/a

per adres

PAB

Persoonlijke-assistentiebudget

PABO (pabo) Pedagogische academie voor het basisonderwijs
pae

Personenauto-equivalent

pag.

Pagina

(strona)

par.

paragraaf

PAV

Project Algemene Vakken in het BSO; perifeer arterieel vaatlijden

PB

petabyte

PBS

Provinciaal Bibliotheeksysteem

pc

Personal Computer

p.c.

(Fr.) par couvert (ingesloten); (Fr.) pour condoléance (tot rouwbeklag)

PCGD

Postcheque- en Girodienst

PCM

Pulse Code Modulation; Pro Cycling Manager

PCN

Stichting Pensioenfonds Caribisch Nederland

PCT

Patent Cooperation Treaty

PDB

Praktijkdiploma Boekhouden

PDF

Portable Document Format

PDI

Praktijkdiploma Informatica

PDS

Prikkelbaredarmsyndroom

penn.

Penningmeester

(skarbnik)

PE

Preinstalled Environment

PEG

Polyethyleenglycol

PET

Positron Emissie Tomografie; Polyethyleentereftalaat

PGGM

Pensioenfonds voor de Gezondheid, Geestelijke en Maatschappelijke
belangen

PGZ

Preventieve gezondheidszorg

pgb

Persoonsgebonden budget

PhD

Philosophiæ Doctor

PHL

Provinciale Hogeschool Limburg

PHLO

(Stichting) Post-Hoger Landbouwonderwijs

PiB

Pebibyte

pin

Persoonlijk identificatienummer

p.k.

Paardenkracht

PKK

Partiya Karkerên Kurdistan

plm.

plusminus

PLO

Palestine Liberation Organization

plv.

plaatsvervangend (

zamiennik)

pm

picometer

p.m.

post meridiem (na de middag); pro memoria (ter herinnering); post mortem

pmd

Plastic flessen, metaalverpakkingen en drankkartons

PMT / PMT-k Prestatiemotivatietest (- voor kinderen)

P.O.

Plastische opvoeding; Per ondertekening

p.o.

per omgaande; per order

p.o.b.

per ontvangen bericht

POP

Post Office Protocol; Persoonlijk ontwikkelingsplan

POS

problematische opvoedingssituatie

POTS

Publicly Operated Telephony System

POV

Point of view

pp

pianissimo

p.p.

per procuratie; per persoon

p.p.p.d.

per persoon per dag

ppb

parts per billion

ppc

psycho-pedagogisch consulent

PPG

polypropeenglycol

ppm

parts per million

PPR

Politieke Partij Radikalen

ppt

parts per trillion

P+R

Parkeren + Reizen

Pres.

president; voorzitter

PRIS

Parkeer Route Informatie Systeem

prof.

professor; professioneel (beroeps-) voetballer, golfer, tennisser, enzovoort

prof.em.

professor emeritus

prov.

provincie

PS

postscriptum (naschrift onder een brief)

PSA

Prostaatspecifiek antigeen

pseud.

pseudoniem

PSK

Paleis voor Schone Kunsten (Brussel)

PSP

Pacifistisch Socialistische Partij; PlayStation Portable

PST

Progressief Stijgend Tarief (Personenbelasting (België))

p.st.

per stuk

PSTN

Public Switched Telephone Network

PSV
(voetbalclub)

Philips Sport Vereniging

PTA

Programma van Toetsing en Afsluiting (bij het Nederlandse
schoolexamen)

PTSS

Posttraumatische stressstoornis

P.T.T.

Posterijen, Telegrafie, Telefonie

Pudoc

Centrum voor Landbouwpublikaties en Landbouwdocumentatie (tot 1994
uitgeverij van de Landbouwuniversiteit Wageningen)

PVC

polyvinylchloride; permanent virtual channel; permanent virtual connection;
permanent virtual circuit

PvdA

Partij van de Arbeid

PVDA

Partij van de Arbeid van België

PvdD

Partij voor de Dieren

PvG

Partij voor Geluk

PVV

Partij voor de Vrijheid (Nederland); Partij voor Vrijheid en Vooruitgang
(België)

pvb

persoonsvolgend budget

PwC

PricewaterhouseCoopers

Q

Afkorting

Betekenis(sen)

QCD

Quantum Chromo Dynamics

q.e.

quod est

q.e.d.

quod erat demonstrandum

(

co było do udowodnienia)

QED

Quantum Electro Dynamics

QI

Queteletindex

q.n.

quem novisti

QoS

Quality of Service

q.p.

quantum placet

QPR

Queens Park Rangers FC

QPS

Quality Positioning Services B.V.

q.q.

qualitate qua

QR

Quick Response (QR-code)

q.s.

quantum satis; quantum sufficit

q.t.

quod testor

QUB

Queens University Belfast

q.v.

quod vide

R

Afkorting

Betekenis(sen)

®

Geregistreerd

RA

Reumatoïde artritis; Registeraccountant; Rijksarchief

r.a.

rechtsaf

(na prawo)

RAAS

Renine, Angiotensine, Aldosteron Systeem

RACV

Rotary Air Control Valve

RAD

Rapid Application Development

RADIUS Remote Authentication Dial In User Service
RAF

Rote Armee Fraktion; Royal Air Force

RAI

Rijwiel en Automobiel Industrie

RAID

Redundant Array of Independent Disks; Redundant Array of Inexpensive Disks

RAIS

Ram Air Intake System

RAL

Reed Activated Lubrication; ReichsAusschuss für Lieferbedingungen;
Revolutionaire Arbeidersliga

RAM

Random Access Memory

RARA

Revolutionaire Anti-Racistische Actie

RARP

Reverse Address Resolution Protocol

RATP

Régie Autonome des Transports Parisiens

RAVE

Rotax Adjustable Variable Exhaust

RAVeL

Réseau Autonome de Voies Lentes

RAVON Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland
RB

Register Belastingadviseurs

Rb.

Rechtbank

(sąd)

RC

Radio Control; registercontroller; rechter-commissaris

RCF

Radios Chrétiennes en France

RCH

Racing Club Heemstede

RCMP

Royal Canadian Mounted Police

r.d.

rechtdoor

(prosto)

R.D.

eerwaarde heer; (Lat.) reverendus dominus

RDF

Radio Direction Finder; Refuse Derived Fuel; Resource Description Framework

RDMZ

Rijksdienst voor de Monumentenzorg

RDS

Radio Data Systeem

RDW

(Rijks)Dienst (voor het) Wegverkeer

RDX

Cyclotrimethyleentrinitramine

REACH

Registration, Evaluation and Authorisation of CHemicals

red.

redactie; redacteur

ref.

referenties; referent, verslaggever; (Engels:) referee, scheidsrechter

REF

Renkontiĝo de Esperantistaj Familioj

REKAM Stichting Regionale Kabeltelevisie Midden-Holland
REM

Rapid Eye Movement

Remia

(de) Rooij's Electrische Melangeer Inrichting Amersfoort

RENFE

Red Nacional de los Ferrocarriles Españoles

RER

Réseau Express Régional

resp.

respectievelijk, in volgorde; (Lat.) responde, men antwoorde

(

względnie)

RET

Rationeel-Emotieve Therapie; Resolution enhancement technology;
Rotterdamse Electrische Tram

RGB

Rood-Groen-Blauw

Riagg

Regionale Instelling voor Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg

RI&E

Risico-inventarisatie en -evaluatie

RIKZ

Rijksinstituut voor Kust en Zee

RIN

Rijksinstituut voor Natuurbeheer

RIND

Reversible Ischemic Neurological Deficit

R.I.P.

requiescat in pace

RIVM

Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu

RIVON

Rijksinstituut voor Veldbiologisch Onderzoek

RIZA

Rijksinstituut voor Integraal Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehandeling

RIZIV

Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering

RKD

Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie

RKPN

Rooms Katholieke Partij Nederland

RNI

Registratie Niet-Ingezetenen

ROC

regionaal opleidingencentrum

ROM

Read Only Memory

RPD

Rijks Planologische Dienst

RPhO

Rotterdams Philharmonisch Orkest

RSA

Ron Rivest, Adi Shamir, Len Adleman

r.s.g.

rijksscholengemeenschap

RSI

Repetitive strain injury

RSS

Really Simple Syndication

RTC

Remedial Teaching Center

RTFM

Read The Fucking Manual

RTOS

Realtimebesturingssysteem (Engels: Real-time operating system); Reynell
Taalontwikkelingsschaal

RU

Radboud Universiteit Nijmegen

RUG

Rijksuniversiteit Groningen; Rijksuniversiteit Gent

RUL

Rijksuniversiteit Leiden (voormalige naam van de Universiteit Leiden)

RVA

Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening

RVD

Rijksvoorlichtingsdienst

RVS

Rotterdamse Verzekering Sociëteiten

rvs

Roestvrij staal

(stal nierdzewna)

RVV

Ruimtelijk voorstellingsvermogen; Rijksdienst voor de keuring van Vee en
Vlees (oude afkorting)

RVV
1990

Reglement verkeersregels en verkeerstekens

RWS

Rijkswaterstaat

RWV

Rijksdienst voor het Wegverkeer

RWZI

Rioolwaterzuiveringsinstallatie

S

Afkorting

Betekenis(sen)

s of sec

seconde

$

peso- of dollarteken

SAAB

Svenska Aeroplan Aktie Bolaget

SABAM

S

ociété d’Auteurs Belge – Belgische Auteurs Maatschappij

S.A.B.C.A. Société Anonyme Belge de Constructions Aéronautiques
Sabena

Société Anonyme Belge d'Exploitation de la Navigation Aerienne

SBB

Staatsbosbeheer

SBO

Studie- en Beroepsoriëntering; Speciaal Basis Onderwijs

SBP

Small Business Project

SBU

studiebelastingsuur

s.c.

Latijn: sub conditione

SciFi

sciencefiction

s.c.j.

sub conditione Jacobi

SCOR

Supply chain operations reference

– model

SD

Standaarddeviatie; Sicherheitsdienst

SDAP

Sociaal-Democratische Arbeiderspartij

SDH

Synchrone Digitale Hiërarchie

SDI

Single Document Interface, Suction Diesel Injection

SDP

Sociaal-Democratische Partij

SE

Software Engineering

SEC

Securities and Exchange Commission (Verenigde Staten)

Secr.

secretaris

SEI

Sociaal-economische initiatie

SER

Sociaal-Economische Raad

SERV

Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen

SGP

Staatkundig Gereformeerde Partij

SH

Slechthorend

(źle słyszący)

SI

Système International

SIMAVI

Steun in Medische Aangelegenheden Voor Inheemsen

Simca

Société Industrielle de Mécanique et de Carrosserie Automobile

SIOD

Sociale Inlichtingen en Opsporingsdienst

SIRE

Stichting Ideële Reclame

SIS

Sociaal Informatiesysteem

s.j.

societas Jesu, Jezuïet

SKB

Stichting Kritisch Bosbeheer

SKEPP

Studiekring voor de Kritische Evaluatie van Pseudowetenschap en het
Paranormale

s.l.

sensu lato

SLA

Service Level Agreement

SMA

Sport Medisch Adviescentrum

SMAK

Stedelijk Museum voor Actuele Kunst in Gent

SMART

opvoedings- of management-principe; Specifiek Meetbaar Acceptabel
Realistisch Tijdsgebonden

SMTP

Simple Mail Transfer Protocol

SNMP

Simple Network Management Protocol

SO

speciaal onderwijs; secundair onderwijs

soa

seksueel overdraagbare aandoening

(

choraba przenoszona drogą płciową)

SOA

Service Oriented Architecture

soc.

sociaal

SOM

Seine-Oise-Marne

SON

Snijders-Oomen niet-verbale intelligentietest

SOS

cocaïne; Save Our Souls; Save Our Ship

SP

Socialistische Partij

sp.

Latijn: species (soort)

SP2

Service Pack 2

sp.a

Socialistische Partij Anders (Vlaanderen)

Spar

Eigenlijk: De Spar (Door eendrachtig samenwerken profiteren allen
regelmatig)

SPD

Sociaaldemocratische Partij van Duitsland

SPE

Speciale Politie Eenheid

spec.

Latijn: species (soort)

S.P.Q.R. Senatus populusque Romanus

SQL

Structured Query Language

Sr.

(Fr.) sieur, (de) heer; (Lat.) senior, de oudste; Wetboek van Strafrecht (Sr,
zonder punt)

SRL

Stichting Rijssens Leemspoor

SRV

Samen Rationeel Verkopen

SS

Schutzstaffel; Signalling System

ss

stoomschip

s.s.

sensu stricto

SSRE

Societas Studiosorum Reformatorum Eindhoviensis; tegenwoordig is SSRE
enkel nog maar een naam en heeft de afkorting haar betekenis verloren.

s.s.t.t.

salvis titulis (behoudens de titels)

s.t.

salvo titulo (behoudens de titel)

(z zachowaniem tytułu)

St.

Stichting; Sint

(fundacja ; święty)

STIBOKA Stichting voor Bodemkartering
STP

Shielded Twisted Pair

StuFi

studiefinanciering

StuVo

studentenvoorzieningen

SVB

Sociale Verzekeringsbank

SVC

switched virtual channel; switched virtual connection

s.v.p.

(Fr.) s'il vous plaît, als 't u belieft, alstublieft

SVT

schoolvorderingentest

SVTD

Sociale Vertaal- en Tolkdienst

S.V.Z.

Stand van zaken

SWP

School Werk Plan

Sysop

system operator

T

Afkorting

Betekenis(sen)

T

tesla

TAB

technisch applicatiebeheer

tab.

tabel / tabulator

TAK

Taal Aktie Komitee

t.a.v.

ter attentie van / ten aanzien van

(

do rąk) / (ze względu na)

tb / tbc

Tuberculose

(gruźlica)

TB

technisch beheer; terabyte

TBL

Titus Brandsma Lyceum

tbs

terbeschikkingstelling

t.b.v.

ten behoeve van; ten bate van; ter beschikking van; ten bedrage van

TCP

Transmission Control Protocol

TDF

Tour de France

TDI

Tabbed Document Interface

t.e.a.b.

tegen elk aannemelijk bod, tegen elk aannemelijk bedrag

tel.

telefoon

telw.

telwoord

(liczebnik)

TEU

Twenty feet Equivalent Unit

TEW

Toegepaste economische wetenschappen

tft

Thin Film Transistor

t.g.t.

te gebruiken tot; te gelegener tijd

(

zuży do ; w odpowiednim momencie)

t.g.v.

ten gevolge van; ter gelegenheid van; ten gunste van

TH

Technische Hogeschool

th

te huur

( do wynajęcia)

Thavo

Tweetalig hoger algemeen voortgezet onderwijs

t.h.t.

ten minste houdbaar tot

(data przydatności do spożycia)

t.h.v.

ter hoogte van

(na wysokości)

TIA

Transient Ischaemic Attack

TiB

tebibyte

T.I.R.

Transports Internationaux Routiers

tk.

te koop

(na sprzedaż)

t.k.g.

ter kennisgeving

t.k.n.

ter kennisneming

TKN

Theoretische Kustnavigatie (diploma's in de watersport)

TKO

technisch knock-out (bij vechtsporten)

tl

tube luminescent (fluorescentielamp); theoretische leerweg

™

Trade mark

t/m

tot en met

(do i z )

TNA

Technicum Noord-Antwerpen

TNO

Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek

TNT

Thomas Nationwide Transport; Trinitrotolueen; Postbedrijf TNT
(Nederland)

t.n.v.

ten name van

(na nazwisko...)

TOA

Technisch onderwijsassistent

TOAH

Tijdelijk onderwijs aan huis

TOG

tegemoetkoming onderhoudskosten thuiswonende gehandicapte
kinderen

TOLEDO

Toetsen en leren doeltreffend ondersteunen (elektronische
leeromgeving)

t.o.v.

ten opzichte van; ten overstaan van

(

z uwzględnieniem...; nawiązując do...)

TPG

TNT Post Groep

TRIPs

Agreement on Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights

TROS

Televisie en Radio Omroep Stichting

TSHD

Trailing Suction Hopper Dredger (sleephopperzuiger)

TSO

Technisch secundair onderwijs

tto

tweetalig onderwijs

(e

dukacja dwujęzyczna)

t.t.v.

ten tijde van

t.t.z.

't is te zeggen (Belgisch informeel)

TUD

Technische Universiteit Delft

TU/e

Technische Universiteit Eindhoven

TUK

Theologische Universiteit Kampen (Broederweg)

tv

Televisie

t.v.

te voren

TVB

taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden

Tvwo

Tweetalig Voorbereidend wetenschappelijk onderwijs

t.w.

te weten

(mianowicie)

t.w.v.

ter waarde van

t.z.

ter zake; ter zee (kapitein t.z.)

t.z.t.

te zijner tijd

(w swoim czasie)

t.z.v.

ter zake van

U

Afkorting

Betekenis(sen)

UA

uitgesloten aansprakelijkheid (verzekering)

u.a.n.

uit aller naam

(w imieniu wszystkich)

UB

Universiteitsbibliotheek

UBR

Unspecified Bit-Rate

UDP

User Datagram Protocol

Ued.

UEdele

ufo

Unidentified Flying Object

UG

Universiteit Groningen

UGent

Universiteit Gent

uitsl.

uitsluitend

(wyłączność)

ULB

Université Libre de Bruxelles

ULg

Université de Liège

ulo

uitgebreid lager onderwijs

UMA

Upper Memory Area

UMB

Upper Memory Blocks

UMTS

Universal Mobile Telecommunications System

UNDP

Engels: United Nations Development Programme, VN-
Ontwikkelingsprogramma

Unesco

United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization

UNHCR

Engels: United Nations High Commissioner for Refugees, Hoge Commissaris
voor de Vluchtelingen

Unicef

United Nations International Children's Emergency Fund (tot 1953), United
Nations Children's Fund

UNITA

União Nacional para a Independência de Angola

UNIZO

Unie van Zelfstandige Ondernemers

UNO

United Nations Organization

UPS

Uninterruptible Power Supply

URL

Uniform Resource Locator

U.S.A.

United States of America

USB

Universal Serial Bus

USD

United States dollar

U.S.S.R. Unie van Socialistische Sovjet Republieken
UT

Universiteit Twente

UTANT

Utrechtse Taalniveau Test

UTP

Unshielded Twisted Pair

UU

Universiteit Utrecht

uv

ultraviolet

UvA

Universiteit van Amsterdam

u.v.d.

uiterste verkoopdatum

UvT

Universiteit van Tilburg

UVV

Unie van Vrijwilligers (tot 1977: Unie van Vrouwelijke Vrijwilligers)

UWV

Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen

UZI

Unieke Zorgverlener Identificatienummer

V

Afkorting

Betekenis(sen)

v.

vrouwelijk; vena

(kobiecy, żeński ; żyła)

V

Volt

V&D

Vroom & Dreesmann

VAB

Vlaamse automobilistenbond

VAGA

Vereniging van Academisch gevormde Accountants

VAL

Vlaamse Atletiekliga

VAO

Voortgezette Academische Opleiding; Verslag Algemeen Overleg

VARA

Vereniging van Arbeiders Radio Amateurs

Vaph

Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap

vavo

voortgezet algemeen volwassenenonderwijs

Vawo

Vakbond voor de wetenschap

VBA

Visual Basic for Applications; Vereniging van Beroepskeuze Adviseurs

VBO

Verbond van Belgische Ondernemingen

VBOK

Vereniging tot bescherming van het ongeboren kind

VBR

Variable Bit-Rate

VBSG

Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten

VC

virtual channel; virtual connection

vC, v.C. of
v.Chr.

voor Christus

vCJD

variant Creutzfeldt-Jakob Disease

VCOS

Vlaams Centrum voor Onderwijsgebonden Sport

VCOV

Vlaamse Confederatie van Ouders en Onderwijsverenigingen

VCR

Vlieg Club Rotterdam

VDAB

Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding

VDQS

Vins Délimités de Qualité Supérieure (wijnclassificatie)

VEG

Vrije Evangelische Gemeenten

ver.

vereniging

(stowarzyszenie)

Veron

Vereniging voor Experimenteel Radio Onderzoek Nederland

VEV

Vlaams Economisch Verbond

vgl.

vergelijk(ing)

(porównanie, w porównaniu)

vglo

voortgezet lager onderwijs

VGC

Vlaamse Gemeenschapscommissie

VGST

Vereniging van Gereformeerde Studenten in Twente

VHDSL

Very High-speed Digital Subscriber Line

VHL

Van Hall Larenstein

vhmo

Voorbereidend Hoger en Middelbaar Onderwijs

VID

VerkeersInformatieDienst

VIG

Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie

VIM

Vlaams Instituut voor Mobiliteit

Vinex

Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra

VITO

Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek

VIVO

Video In Video Out

VIZO

Vlaams Instituut voor het Zelfstandig Ondernemen (opleidingsinstituten:
Syntra)

VK

Verenigd Koninkrijk; Vertrouwenscentrum kindermishandeling

VL

Verstandelijke leeftijd

Vlafo

Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap

Vlamo

Vlaamse Amateurmuziekorganisatie

VlaS

Vlaamse traditionele Sporten vzw.

VLAS

Vereniging van Vlaamse Stomaverpleegkundigen

VLD

Vlaamse Liberalen en Democraten

VLHORA

Vlaamse Hogescholenraad

VLIR

Vlaamse Interuniversitaire Raad

v.l.n.r.

van links naar rechts

(z lewa na prawo)

VLOR

Vlaamse Onderwijsraad

VLOTT

Vlaams Liberaal Onafhankelijk Tolerant Transparant

VLUHR

Vlaamse Universiteiten en Hogescholenraad (fusie van VLIR en VLHORA)

vmbo

Voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs

VMM

Vlaamse Milieumaatschappij

VN

Verenigde Naties

(ONZ)

VNG

Vereniging van Nederlandse Gemeenten

vnl.

voornamelijk

(zwłaszcza)

VNO-NCW

Verbond van Nederlandse Ondernemingen

– Nederlands Christelijk

Werkgeversverbond

vnw.

voornaamwoord

(zaimek)

VOC

Vereenigde Oostindische Compagnie

VOET

Vakoverschrijdende eindtermen

vof

vennootschap onder firma

Vogido

Voor ons genoegen is dit opgericht

VOK

Vereniging OpenluchtKlassen

VON / v.o.n.

Vrij op naam

voorz.

voorzitter

(przewodniczący)

VOTS

Voorlopige Onder Toezicht Stelling (jeugdrecht)

VPB

Vennootschapsbelasting

VPN

Virtueel Particulier Netwerk

VPRO

Vrijzinnig Protestantse Radio Omroep

vpt

Volledig pakket thuis

VRI

verkeersregelinstallatie

VROM

Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

VRT

Vlaamse Radio- en Televisieomroep

VRZA

Vereniging van Radiozendamateurs

V.S.

Verenigde Staten

(USA)

VSE

Victim Support Europe (zie slachtofferhulp)

VSK

Vlaamse Scholieren Koepel

VSKO

Vlaams Secretariaat van het Katholiek Onderwijs

VSenV

Vereniging van Schrijvers en Vertalers

vso

Vernieuwd secundair onderwijs (Vlaanderen); voortgezet speciaal
onderwijs (Nederland)

VSOP

Very Superior Old Pale

VSPN

Vereniging voor Sportpsychologie in Nederland

VTA

Visual Tree Assessment

VTB

Vlaamse toeristenbond (meestal in de combinatie VTB-VAB); Verbreding
Techniek Basisonderwijs

VTEC

Variable Valve Timing and Lift Electronic Control

VTI

Vlaams Theater Instituut; Vrij Technisch Instituut (zie vakschool)

VTS

Vessel Traffic Service; Vlaamse Trainersschool (van het Bloso)

v.t.t.

voltooid tegenwoordige tijd

VU

Vrije Universiteit Amsterdam; Volksunie

VUB

Vrije Universiteit Brussel

VUT

Vervroegde uittreding

v.v.

vice versa (en terug)

Vvcg

Vereniging Vlaamse Cultuur- en gemeenschapscentra

VVD

Volkspartij voor Vrijheid en Democratie

VVE

Voor- en vroegschoolse educatie; Vereniging van Eigenaars

VVKBaO

Vlaams Verbond van het Katholiek Basisonderwijs

VVKBuO

Vlaams Verbond van het Katholiek Buitengewoon Onderwijs

VVKHO

Vlaams Verbond van het Katholiek Hoger Onderwijs

VVKSO

Vlaams Verbond van het Katholiek Secundair Onderwijs

VvL

Vereniging van Letterkundigen (tegenwoordig: VSenV)

VVL

Vereniging van Vlaamse Leerkrachten; Vlaamse Vereniging voor
Logopedisten

V&VN

Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland

vvo

verhuurbare vloeroppervlakte (makelaarsjargon)

VvOCM

Vereniging van Oefentherapeuten Cesar en Mensendieck

VVSG

Vereniging van Vlaamse steden en gemeenten

v.v.t.

voltooid verleden tijd

VVT

Verbond der Vlaamse Tandartsen

V.V.V.

Vereniging voor Vreemdelingenverkeer

V&W

Ministerie van Verkeer en Waterstaat

VWA

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

v.w.b.

voor wat betreft

(w odniesieniu do)

vwo

voorbereidend wetenschappelijk onderwijs; Vlaamse Wiskunde
Olympiade; volwassenenonderwijs

VWS

Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Vz.

voorzitter

vzw

vereniging zonder winstoogmerk

W

Afkorting

Betekenis(sen)

W

west

W

Watt

W.A. of
WA

Wettelijke aansprakelijkheid

(odpowiedzialność cywilna)

Wabo

Wet algemene bepalingen omgevingsrecht

WACC

Weighted average cost of capital

WAD

Waterschapsarchieven-database

WADA

Wereld Anti Doping Agentschap

WAIS

Wechsler Adult Intelligence Scale

Wajong

Wet werk en arbeidsondersteuning jonggehandicapten

Walvis

Wet administratieve lastenverlichting en vereenvoudiging in
socialeverzekeringswetten

WAN

Wide Area Network

WAO

Wet op de arbeidsongeschiktheidsverzekering

Wb

weber

WBDBO

Weerstand tegen branddoorslag en brandoverslag

wc

watercloset

WEB

Wet educatie en beroepsonderwijs

Wed.

weduwe

(wdowa)

WENK

(Hogeschool voor) Wetenschap en Kunst

WEU

West-Europese Unie

WEW

Werkgroep Ecologisch Waterbeheer

Wft

Wet op het financieel toezicht

w.g.

was getekend

(podpisano)

WHW

Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek

WIA

Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen

WIGW

Weduwen, Invaliden, Gepensioneerden en Wezen

WIS

Werkzoekende Informatie Systeem van de VDAB

WISC

Wechsler Intelligence Scale for Children

wk

week

(tydzień)

WK

Wereldkampioenschap

WKA

Wet Ketenaansprakelijkheid

W.L.

Westerlengte

WLAN

Wireless Local Area Network

Wlz

Wet langdurige zorg

WMO

Wet maatschappelijke ondersteuning, Wet medisch-wetenschappelijk
onderzoek met mensen, Wereld Meteorologische Organisatie

wnd.

waarnemend

(w zastępstwie)

wnw

westnoordwest

wo.

waaronder

w.o.

wetenschappelijk onderwijs; wetenschappelijk onderzoek

WPPSI

Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence

WRD

Weerstand tegen rookdoorgang

WRO

Wet Ruimtelijke Ordening

Wsnp

Wet schuldsanering natuurlijke personen

WSW

Wet sociale werkvoorziening [24][25][26]

WTF

Werktijdfactor, What The Fuck

WTKG

Werkgroep voor Tertiaire en Kwartaire Geologie

WTO

World Trade Organization

WUR

Wageningen University & Research centre

WVC

Ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur (tot 1994)[27][28][29]

WVG

Wet voorzieningen gehandicapten

WvS

Wetboek van Strafrecht (ook: W.v.Str.)

w.v.t.t.k.

wat verder ter tafel komt

WVW

Wegenverkeerswet 1994

ww.

werkwoord

(czasownik)

WW

Werkloosheidswet; Wegenwacht

WWE

World Wrestling Entertainment

www

world-wide web

wysiwyg

What you see is what you get

wzw

westzuidwest

X

Afkorting

Betekenis(sen)

XHTML

Extensible HyperText Markup
Language

XL

Extra Large

XML

Extensible Markup Language

X.P.

Exprès Payé (ijlbode betaald)

XPS

X-Ray Photoemission Spectroscopy

XS

Extra Small

xtc

Extacy

XXL

Extra Extra Large

XXS

Extra Extra Small

Y

Afkorting

Betekenis(sen)

¥

Yen, de Japanse munteenheid

YB

Yottabyte

yd

Yard

Y.M.C.A. Young Men's Christian Association
YTM

Yield to maturity

Y.W.C.A.

Young Women's Christian
Association

Z

Afkorting

Betekenis(sen)

z.

Zuid

z.a.

zie aldaar

(patrz tamże)

zat.

zaterdag

(sobota)

ZB

Zettabyte

Z.B.

Zuiderbreedte

(szerokość południowa)

z.b.b.h.h. zijne bezigheden buitenshuis hebbende

zbc

zelfstandig behandelcentrum

zbo

zelfstandig bestuursorgaan

Z.D.

Zijne Doorluchtigheid; zonder datum (bij gebruik APA-regels)

Z.D.H.

Zijne Doorluchtige Hoogheid

Z.E.

Zijne Edelheid; Zeer Eerwaarde

Z.Em.

Zijne Eminentie

ZFW

Ziekenfondswet

zg.

zogenaamd

(tak zwany)

z.g.

zaliger gedachtenis

(błogosławionej pamięci)

z.g.a.n.

zo goed als nieuw

(tak dobry jak nowy)

zgn.

zogenaamd

Z.H.

Zijne Heiligheid; Zijne Hoogheid

z.h.s.

zonder hoofdelijke stemming

Z.H.Z.

Zuid-Holland-Zuid

z.i.

zijns inziens

(jego zdaniem)

z.j.

zonder jaartal

(brak daty)

Z.K.H.

Zijne Koninklijke Hoogheid ; Zijne Keizerlijke Hoogheid

Z.K.M.

Zijne Koninklijke Majesteit; Zijne Keizerlijke Majesteit

ZM

zittende magistratuur

Zm

Zettameter

Z.M.

Zijne Majesteit

Z.M.L.K. Zeer Moeilijk Lerende Kinderen
Z.M.O.K. Zeer Moeilijk Opvoedbare Kinderen

zn.

zoon, zonen

znw.

zelfstandig naamwoord

(rzeczownik)

z.o.

zuidoost

ZOA

zeer open asfalt

ZOAB

zeer open asfaltbeton

Zobest

Zelfonderzoek belangstelling en studierichtingen (een belangstellingsvragenlijst
i.v.m. studie- en beroepskeuze)

z.o.z.

zie ommezijde

(patrz na odwrocie strony)

z.s.m.

zo spoedig mogelijk

(jak najszybciej)

z.v.

zoon van

z.v.k.

zonder verdere kosten

(bez dalszych kosztów)

z.v.t.

zonder volledige titel

(bez pełnego tytułu)

z.v.v.a.

zonder verlies van algemeenheid

ZW

Ziektewet

z.w.

zuidwest

zzo

zuidzuidoost

zzp

zelfstandige zonder personeel of Zorgzwaartepakket

zzw

zuidzuidwest