Id! do
Katalog ksiazek
Twój koszyk
Cennik i informacje
Spis treci
Nowoci
Bestesllery
Zamów drukowany
katalog
Przyk"adowy
rozdzia"
Dodaj do koszyka
Zamów cennik
Zamów informacje
o nowociach
Wydawnictwo Helion SA
44-100 Gliwice
tel. 032 230 98 63
e-mail: sensus@sensus.pl
Modelowanie przeznaczenia.
Praktyczne metody
wywierania wp³ywu
na w³asne ¿ycie
Autor: Arkadiusz Bednarski
ISBN: 978-83-246-1519-3
Format: A5, stron: 250
Wybór nale¿y do Ciebie
Mo¿esz zaprogramowaæ swoje ¿ycie
Mo¿esz kszta³towaæ swoj¹ osobowoæ
Mo¿esz zrealizowaæ swoje cele
Linia miêdzy niemo¿liwym a mo¿liwym zale¿y od determinacji cz³owieka.
Tommy Lasorda
Droga do samorealizacji
To Ty decydujesz o swoim ¿yciu. Twoje wybory wywieraj¹ wp³yw na przysz³oæ jaka
Ciê czeka, a tak¿e na zachowanie innych ludzi. Mo¿esz kszta³towaæ swoj¹ osobowoæ
pracuj¹c nad ni¹ ka¿dego dnia. Warto wiedzieæ, jak niewiele zale¿y od przypadku, czy
decyzji osób trzecich, a jak du¿o w³anie od Ciebie. Na osobisty i zawodowy sukces
sk³ada siê wiele drobiazgów. Mo¿e wydaj¹ Ci siê b³ahe, ale odgrywaj¹ kolosaln¹ rolê
w tym jak postrzegaj¹ Ciê inni i jak sam oceniasz siebie. Naucz siê przestrzegaæ kilku
fundamentalnych zasad. A po pierwsze nie szkod sobie.
Wa¿ne jest to co mówisz i jak to mówisz. Nie lekcewa¿ wiêc si³y s³ów, ale zacznij
wykorzystywaæ je na swoj¹ korzyæ. Sprawd tak¿e jak siebie motywowaæ doceñ si³ê
afirmacji, wizualizacji oraz zak³adania kotwic. Mo¿esz osi¹gn¹æ spe³nienie. Nic nie stoi
na przeszkodzie. Dowiedz siê czego naprawdê potrzeba Ci do szczêcia i jak ogromne
znaczenia odgrywa w Twoim ¿yciu rozwój.
Naucz siê wreszcie radziæ ze swoimi problemami szybko i bezbolenie. Przeprogramuj
swoje ¿ycie wed³ug siebie:
Dokonaj osobistej inwentaryzacji,
Przemyl w³asne potrzeby i oczekiwania,
Oceñ co jest wa¿ne w Twoim ¿yciu i co chcesz osi¹gn¹æ,
Wype³niaj zadania i realizuj cele,
Naucz siê wykorzystywaæ pozytywnie negatywne emocje,
Odnajd eliksir szczêliwego ¿ycia.
Spis treĞci
PodziĊkowania ................................................................... 5
WstĊp.
Czyli o tym, o czym wszyscy myĞlimy ...................... 7
Rozdziaá 1.
Tu siĊ wszystko zaczyna,
czyli Twoja wáasna inwentaryzacja .................................... 9
Rozdziaá 2.
ReĪyserzy i aktorzy,
czyli o wpáywie uwarunkowaĔ na Īycie ............................ 25
Rozdziaá 3.
Dlaczego nie wyszáo,
czyli o tym, jak przestaü szkodziü samemu sobie ............. 55
Rozdziaá 4.
Spójrz na to inaczej, czyli o sile koncentracji ... 75
Rozdziaá 5.
To, co mówisz,
czyli o sile jĊzyka w ksztaátowaniu swojego Īycia ............ 95
Rozdziaá 6.
ObudĨ swój potencjaá,
czyli o tym, jak tworzyü i uaktywniaü kotwice ................ 125
Rozdziaá 7.
Zagraj to kaĪdego dnia,
czyli o sile warunkującego dialogu wewnĊtrznego ......... 135
Rozdziaá 8.
W poszukiwaniu eliksiru szczĊĞliwego Īycia,
czyli o potrzebach czáowieka .......................................... 169
Rozdziaá 9.
Mam problem, czyli jak skutecznie,
szybko i przyjemnie rozwiązywaü problemy ................... 215
Rozdziaá 10.
Jestem záy, czyli o tym,
jak efektywnie wykorzystaü negatywne emocje ............. 243
4
Modelowanie przeznaczenia
Rozdziaá 11.
Krok dalej,
czyli o filozofii ciągáego doskonalenia ............................. 271
Dziennik ......................................................................... 275
Bibliografia ..................................................................... 287
Skorowidz ...................................................................... 289
Rozdziaá 3.
Dlaczego nie wyszáo,
czyli o tym,
jak przestaü
szkodziü
samemu sobie
Sáuchaáem niektórych wielkich mistrzów z Indii, którzy
mówili, Īe jedynym powodem, dla którego ja mogĊ robiü
rzeczy, które robiĊ, a ty nie moĪesz robiü rzeczy, które
mógábyĞ robiü, jest to, Īe ja wiem, Īe mogĊ, a ty wiesz, Īe nie
moĪesz. Ty jesteĞ przekonany, Īe nie moĪesz, i dlatego
postĊpujesz zgodnie z tym przekonaniem.
— Wayne Dyer
Sam wiesz, Īe czĊsto czegoĞ pragniesz i tego nie otrzymujesz. Czasami
zdarza siĊ, Īe na czymĞ specjalnie Ci nie zaleĪy i… bum! Masz to! Dla-
czego tak siĊ dzieje? Dlaczego czasami realizacja naszych marzeĔ i celów
wymaga od nas duĪego zaangaĪowania, lub wrĊcz ciĊĪkiej, codziennej
pracy, a niektóre speániają siĊ praktycznie bez Īadnego wysiáku?
Wielokrotnie sáyszaáem wypowiedzi ludzi, którzy wrĊcz byli Ĩli, Īe na
czymĞ bardzo im zaleĪaáo i nie mogli tego osiągnąü od lat, a tymcza-
sem wyraĪone bez emocji i zaangaĪowania marzenie: „Chciaábym to
mieü, chciaábym tu mieszkaü, kiedyĞ pojadĊ do…”, stawaáo siĊ bardzo
szybko rzeczywistoĞcią. Niektórzy twierdzili, Īe to bardzo dziwne, inni
56
Modelowanie przeznaczenia
— Īe irytujące, a jeszcze inni bardzo chcieli zrozumieü sam mechanizm
dziaáania tego paradoksu. Niemniej jednak zdecydowana wiĊkszoĞü
czuáa, Īe nie ma kontroli nad tym, co siĊ dzieje w Īyciu.
Od dziecka wpajano we mnie przekonanie, Īe nie potrafiĊ prowadziü
samochodu i Īe jest to bardzo skomplikowane i niebezpieczne. To spra-
wiáo, Īe po raz pierwszy usiadáem za kierownicą w wieku 22 lat i od
razu rozbiáem koledze samochód, bo nie umiaáem trafiü pomiĊdzy sáup-
ki wjazdowe do bramy, mimo Īe iloĞü miejsca byáa wystarczająca.
Caáe qui pro quo jest w tym, Īe miaáem przez wiele lat znajomego,
który byá znakomitym kierowcą z 25-letnim doĞwiadczeniem. Potrafiá
robiü takie rzeczy z samochodem, o jakich nawet nie Ğniáem. KiedyĞ,
jeszcze w latach 80., przed jednym z prestiĪowych trójmiejskich hoteli
wykrĊciá na jednokierunkowej, wąskiej jezdni bączka, co wprawiáo
w osáupienie stojących tam cinkciarzy.
Mogáem zatem uczyü siĊ od niego, ale to wáaĞnie on powiedziaá mi kie-
dyĞ: „JeĞli chociaĪ trochĊ siĊ boisz samochodu, to lepiej nigdy nie ucz
siĊ prowadziü, bo moĪe siĊ to dla ciebie tragicznie skoĔczyü”.
PoniewaĪ od dziecka Ğmiano siĊ ze mnie, Īe jestem zbyt ostroĪny
i wolĊ nadrobiü 2 kilometry, niĪ przejĞü przez chwiejący siĊ mostek,
opinia takiego autorytetu byáa dla mnie niepodwaĪalna i zamknĊáa mi
drogĊ do nauki jazdy samochodem na wiele lat.
Byü moĪe wytyczaáeĞ kiedyĞ cele, moĪe wytyczasz je regularnie. Masz
takĪe pewne Īyciowe doĞwiadczenie i wiesz, Īe nie wszystkie z celów,
które sobie zaáoĪyáeĞ, udaáo Ci siĊ osiągnąü. Wiesz takĪe, Īe udaáo Ci
siĊ osiągnąü te, o których nawet nie pomyĞlaáeĞ, oraz te, o których nie
myĞlaáeĞ, Īe mogą byü Twoimi celami.
CzyĪ nie jest to fascynujące?
Kiedy to piszĊ, spoglądam ukradkiem na swój telewizor plazmowy
i uĞmiecham siĊ. UĞmiecham, bo byá on aĪ przez dwa dni na liĞcie
moich celów na ten rok, a potem szybko go wykreĞliáem… A jednak
kupiáem.
Czy jest w tym jakaĞ magia, czy jest w tym jakaĞ siáa, która dziaáa nie-
zaleĪnie od nas? Siáa, która kieruje naszym Īyciem, na którą nie mamy
wpáywu…?
Rozdziaá 3. Dlaczego nie wyszáo
57
Na pewno jest coĞ takiego, co istnieje poza nami. To coĞ, co sprawia,
Īe ludzie wychodzą bez szwanku z tragicznych wypadków, Īe po wielu
latach choroby wstają z áóĪka i powracają do normalnego Īycia, Īe po
latach dziĊkują Bogu, iĪ „Īycie” zmusiáo ich do podjĊcia decyzji, których
siĊ bali i unikali przez wiele lat.
Niemniej jednak, jeĪeli wytyczaáeĞ cele, marzyáeĞ o czymĞ lub modli-
áeĞ siĊ wystarczająco intensywnie i dáugo, wiesz, Īe masz wpáyw na
swoje Īycie. Wiesz, Īe masz w sobie tyle siáy do dziaáania i potencjaáu
twórczego, Īe zmieniasz nierzeczywiste w rzeczywiste, wizje w fakty,
sny w jawĊ…
Przyjrzyjmy siĊ wspólnie tej kwestii z innej perspektywy. ĩeby do tego
przystąpiü, zrób najpierw poniĪsze zadanie, które pozwoli Ci zagáĊbiü
siĊ we wáasne doĞwiadczenia i ujrzeü je w nowym Ğwietle.
ZADANIE 10
1.
Napisz poniĪej dwa cele (marzenia, pragnienia), których pragnąáeĞ
bardzo mocno od dáuĪszego czasu (kilka lat) i nie mogáeĞ ich
zrealizowaü.
Na przykáad: Chciaáem mieü wáasny dom.
a.
58
Modelowanie przeznaczenia
b.
2.
Teraz wpisz w poniĪszy diagram wartoĞü okreĞlającą od 0 do 10
stopieĔ wypeánienia poszczególnych skáadowych, które zostaáy
w nimi umieszczone. 0 niech oznacza brak, 1 — niski poziom,
a 10 — maksymalny. NastĊpnie podsumuj liczby w miejscu
opisanym jako SUMA A.
a.
Tu wpisz
wartoĞü
(1 – 10)
StopieĔ trudnoĞci (zbyt drogi, odlegáy, skomplikowany)
PoĪądanie (silne jego pragnienie)
Irytacja lub záoĞü (Īe wciąĪ nie mogĊ go zrealizowaü)
Strach (przed tym, Īe moĪe go nigdy nie zrealizujĊ)
Presja czasu (Īe nie zdąĪĊ go zrealizowaü)
Uporczywe myĞlenie (czĊsto powracające)
SUMA A
Rozdziaá 3. Dlaczego nie wyszáo
59
b.
Tu wpisz
wartoĞü
(1 – 10)
StopieĔ trudnoĞci (zbyt drogi, odlegáy, skomplikowany)
PoĪądanie (silne jego pragnienie)
Irytacja lub záoĞü (Īe wciąĪ nie mogĊ go zrealizowaü)
Strach (przed tym, Īe moĪe go nigdy nie zrealizujĊ)
Presja czasu (Īe nie zdąĪĊ go zrealizowaü)
Uporczywe myĞlenie (czĊsto powracające)
SUMA A
3.
Wypisz poniĪej dwa cele (marzenia, pragnienia), o których
kiedyĞ wspomniaáeĞ, powiedziaáeĞ, myĞlaáeĞ, ale których mocno
nie pragnąáeĞ. Jednak zarówno jeden, jak i drugi staáy siĊ
rzeczywistoĞcią.
a.
60
Modelowanie przeznaczenia
b.
4.
Teraz wpisz w poniĪszy diagram wartoĞü okreĞlającą od 0 do 10
stopieĔ wypeánienia poszczególnych skáadowych, które zostaáy
w nimi umieszczone. 0 niech oznacza brak, 1 — niski poziom,
a — 10 maksymalny. NastĊpnie podsumuj liczby w miejscu
opisanym jako SUMA B.
a.
Tu wpisz
wartoĞü
(1 – 10)
StopieĔ trudnoĞci (zbyt drogi, odlegáy, skomplikowany)
PoĪądanie (silne jego pragnienie)
Irytacja lub záoĞü (Īe wciąĪ nie mogĊ go zrealizowaü)
Strach (przed tym, Īe moĪe go nigdy nie zrealizujĊ)
Presja czasu (Īe nie zdąĪĊ go zrealizowaü)
Uporczywe myĞlenie (czĊsto powracające)
SUMA B
Rozdziaá 3. Dlaczego nie wyszáo
61
b.
Tu wpisz
wartoĞü
(1 – 10)
StopieĔ trudnoĞci (zbyt drogi, odlegáy, skomplikowany)
PoĪądanie (silne jego pragnienie)
Irytacja lub záoĞü (Īe wciąĪ nie mogĊ go zrealizowaü)
Strach (przed tym, Īe moĪe go nigdy nie zrealizujĊ)
Presja czasu (Īe nie zdąĪĊ go zrealizowaü)
Uporczywe myĞlenie (czĊsto powracające )
SUMA B
Co zaobserwowaáeĞ? Jaka jest róĪnica pomiĊdzy sumami A i B?
Najprawdopodobniej zauwaĪysz, Īe sumy A byáy wiĊksze od sum B.
To zaĞ oznacza, Īe te cele, których bardzo pragnąáeĞ, jednoczeĞnie po-
wstrzymywaáy CiĊ przed ich osiągniĊciem.
PowyĪsze zadanie pokazaáo, Īe masz do czynienia z paradoksem, Īe
Twój umysá pragnie czegoĞ, a jednoczeĞnie powstrzymuje CiĊ przed
tym, aby to otrzymaü.
CzyĪby to oznaczaáo, Īe w sposób nieĞwiadomy szkodzisz samemu
sobie przez sabotowanie wáasnych dziaáaĔ?
ZauwaĪ, Īe te cele, których poĪądaáeĞ bardzo mocno, których realiza-
cja miaáa staü siĊ dla Ciebie przyjemnoĞcią, przysparzaáy Ci jednocze-
Ğnie cierpienia. Albo byáy zbyt trudne, albo irytowaáeĞ siĊ, albo czuáeĞ
presjĊ czasu, albo strach, a moĪe nawet czuáeĞ siĊ spĊtany ciągáym my-
Ğleniem o nich.
Z drugiej strony mamy do czynienia z tymi celami, które przysparzaáy
Ci samej przyjemnoĞci, bo kaĪdy z wy
Īej opisanych stanów odczuwa-
áeĞ na niskim poziomie bądĨ nie odczuwaáeĞ ich wcale.
62
Modelowanie przeznaczenia
Ojciec wspóáczesnej psychologii Zygmunt Freud zauwaĪyá, Īe ludzkim
Īyciem kierują dwie najwiĊksze siáy: chĊü unikniĊcia bólu i potrzeba
odczuwania przyjemnoĞci.
Podstawą naszych dziaáaĔ jest chĊü zyskania przyjemnoĞci
i unikniĊcia bólu.
To proste prawo, którego pomijanie jest powodem wielu problemów
w naszym Īyciu. W ten sposób zamiast uáatwiaü sobie wiele rzeczy,
utrudniamy je, chociaĪby w ten sposób, Īe sabotujemy wáasne dziaáania.
AĪ trudno uwierzyü, Īe nasze marzenia i cele nie mogą siĊ urzeczy-
wistniü nie dlatego, Īe „caáy Ğwiat sprzysiągá siĊ przeciw nam”, tylko
dlatego, Īe w naszym umyĞle istnieją sprzeczne powiązania. Z jednej
strony pragniemy jakiejĞ rzeczy, a myĞl o niej sprawia nam przyjem-
noĞü, a z drugiej powstaje w nas związane z nią cierpienie.
To samo dotyczy wielu innych obszarów naszego Īycia. KtoĞ bardzo
pragnie osiągnąü sukces, a z drugiej strony pojawia siĊ ból związany
z tym, Īe jego osiągniecie bĊdzie trudne i kosztowne. Widzi bowiem,
Īe wiele osób, które osiągnĊáy sukces, zapáaciáo i wciąĪ páaci za niego
wysoką cenĊ. Wielu moich znajomych pracuje w znanych firmach na
wysokich stanowiskach i jest niezadowolonych. CzĊsto wspominają
o tym, Īe warto byáoby otworzyü wáasną firmĊ. Bo to moĪliwoĞü wpáy-
wania na wáasne dochody i dowolny czas pracy. A przede wszystkim
niezaleĪnoĞü.
Kiedy jednak zaczynam z nimi rozmawiaü o konkretach, zaczynają siĊ
wycofywaü. Mówią: „Wiesz, to nie takie proste: skarbówka, ZUS-y,
trudny rynek, trzeba na starcie coĞ zainwestowaü, a jak nie wyjdzie,
to co, stracĊ ciągáoĞü pracy?”.
Chcą mieü firmĊ i nie chcą. Pragną wolnoĞci, ale bez ponoszenia od-
powiedzialnoĞci. Chcą byü niezaleĪni, ale obawiają siĊ konsekwencji.
Jak mówiá mój profesor od matematyki: „I chciaábym, i bojĊ siĊ”.
KtoĞ mógáby powiedzieü: „To niech zaryzykują, podejmą decyzjĊ i zaáo-
Īą tĊ firmĊ, i przestaną siĊ ze sobą pieĞciü”. Niestety, nie jest to takie
proste. Ta sytuacja, wbrew temu, co starano siĊ nam wmawiaü przez
lata, niewiele ma wspólnego ze Ğwiadomym podejmowaniem decyzji.
Proces, który zachodzi w naszych umysáach, podlega ograniczonej kon-
troli naszej ĞwiadomoĞci.
Rozdziaá 3. Dlaczego nie wyszáo
63
PamiĊtam, jak kilka lat temu przymierzaáem siĊ do zakupu nowego
samochodu. Sáyszaáem wiele dobrych opinii o Mercedesach i pomyĞla-
áem, Īe to bĊdzie najlepszy wybór. PoniewaĪ w moim systemie warto-
Ğci bezpieczeĔstwo i komfort są na bardzo wysokich miejscach, za-
cząáem przyglądaü siĊ tym samochodom, sprawdzając, co jest takiego
w ich wyposaĪeniu, co pozwoli mi wygodnie i bezpiecznie podróĪo-
waü. Analiza wybranych marek wykazaáa, Īe samochodami lepiej wy-
posaĪonymi od Mercedesów są BMW. PoniewaĪ marka ta Ĩle mi siĊ
kojarzyáa, postanowiáem sprawdziü zasadnoĞü tego przekonania.
Okazaáo siĊ, Īe 90% osób sprzedających swoje BMW nie naleĪaáo do
tego typu, który sprawiaá, Īe moja opinia o tej marce byáa negatywna.
Postanowiáem, Īe kupiĊ BMW. Jednak przejeĪdĪaj
ąc pewnego dnia
obok komisu samochodowego, postanowiáem do niego wstąpiü. Zo-
baczyáem tam áadne, zadbane, srebrne Volvo S80. Sprzedawca zachĊ-
ciá mnie do zajĊcia w nim miejsca i posáuchania muzyki. Niedáugo
potem wyjeĪdĪaáem tym samochodem z komisu. Zagraáy emocje. Zro-
biáy na mnie ogromne wraĪenie nieprawdopodobnie wygodne skó-
rzane fotele i wspaniaáy sprzĊt muzyczny, jakiego nigdy przedtem nie
sáyszaáem w Īadnych samochodzie. Pomimo tego, Īe przez kilka mie-
siĊcy dokonywaáem skrupulatnych oglĊdzin róĪnych samochodów,
pomimo Īe wybraáem BMW i dokáadnie wiedziaáem, jaki ma byü,
z jakim silnikiem, o jakiej pojemnoĞci i jak wyposaĪony, kupiáem sa-
mochód, którego wyposaĪenie, co prawda niewiele, ale odstawaáo od
moich zaáoĪeĔ.
PiszĊ o tym dlatego, aby pokazaü, Īe nasze emocje mają przewag
Ċ nad
naszym Ğwiadomym umysáem i frustrowanie siĊ z powodu problemów
z podjĊciem wáaĞciwej decyzji, szczególnie co do zasadniczych zmian
w swoim Īyciu, nie ma sensu.
O wiele mądrzej jest zrozumieü i wykorzystaü pewne proste prawa,
a wtedy áatwiej bĊdzie dokonaü zmiany lub jej nie dokonywaü.
Za wszystkim, co robimy, kryje siĊ pozytywna intencja.
NiewaĪne, co robisz, jakie podejmujesz dziaáania, Twój umysá dziaáa
zawsze w pozytywnej intencji. JeĪeli palisz papierosy, to Twoją inten-
cją nie jest wywoáanie powaĪnej choroby. W ten sposób Twój umysá
poszukuje jakiegoĞ przyjemnego sposobu na odreagowanie stresu,
64
Modelowanie przeznaczenia
obniĪenie poziomu frustracji, záoĞci, strachu lub innego rodzaju cier-
pienia. To jest najlepszy sposób na pozbycie siĊ bólu i wytworzenie
przyjemnoĞci. Tego nauczyá siĊ Twój umysá. To samo jest z alkoho-
lem, narkotykami, oglądaniem telewizji, grami komputerowymi i in-
nymi uzaleĪnieniami.
Intencja jest zawsze ta sama: Twój umysá stara siĊ uchroniü CiĊ
przed bólem.
ZauwaĪ, jak ta reguáa sprawdza siĊ w związkach pomiĊdzy dwojgiem
ludzi. Z jednej strony związek uczuciowy z drugim czáowiekiem jest
dla nas przyjemnoĞcią. Wiesz, jakie to wspaniaáe, gdy dzielicie siĊ pro-
blemami i radoĞciami, wzajemnie siĊ wspieracie, rozwijacie i obda-
rzacie uczuciami.
Z drugiej strony masz bardzo wiele bolesnych doĞwiadczeĔ i skoja-
rzeĔ z byciem z kimĞ w związku. Wiesz, Īe nie bĊdziesz mógá robiü tego
wszystkiego, co chcesz, Īe czĊsto Twoje zdanie bĊdzie sprzeczne ze
zdaniem drugiej osoby, Īe bĊdziesz musiaá tolerowaü czyjĞ záy nastrój
itd. Twój umysá ma sprzeczne odczucia. MiĊdzy innymi dlatego, kiedy
ktoĞ wchodzi w związek, wszystko ukáada siĊ wspaniale i nagle siĊ
urywa… Jego umysá nie wie, czy ten związek oznacza cierpienie czy
przyjemnoĞü. Jest rozdarty pomiĊdzy sprzecznymi uczuciami. A to jest
początkiem zaburzania, nastĊpnie powstrzymywania, a w konsekwen-
cji cofania procesu rozwoju. Dokonujemy swego rodzaju sabotaĪu
wáasnych dziaáaĔ, a w konsekwencji — sabotaĪu wáasnego Īycia.
Intencja jest zawsze ta sama: Twój umysá stara siĊ zrobiü wszystko,
abyĞ uniknąá cierpienia.
Problem tkwi w tym, Īe narzĊdzia, których uĪywa, nie zawsze są dla
Ciebie dobre, co w konsekwencji zamiast uchroniü CiĊ przed bólem,
sprowadza na Ciebie o wiele wiĊksze cierpienie.
Inaczej mówiąc, narzĊdzia, których uĪywasz za radą umysáu, mogą mieü
katastrofalne w skutkach efekty uboczne. MoĪna by to porównaü do
sytuacji, w której ton
ący, zamiast poddawaü siĊ woli ratownika niosą-
cego pomoc, ratując siĊ, wciąga ratownika pod wodĊ, a tym samym sam
ryzykuje utoniĊcie. To tak, jakby chcieü gasiü ognisko, przykrywając
je gazetą. Na chwilĊ zniknie, ale za moment wybuchnie ze zdwojoną
Rozdziaá 3. Dlaczego nie wyszáo
65
siáą. CóĪ jednak począü, jeĪeli nie wie siĊ, jak gasiü poĪary, lub nie ma
siĊ nic innego pod rĊką.
ZauwaĪ, Īe nawet tak skrajne przypadki jak chĊü popeánienia samo-
bójstwa są czĊsto efektem tego, Īe umysá osoby zdecydowanej na taki
krok uwaĪa, iĪ popeánienie tego, wydawaü by siĊ mogáo, bardzo bole-
snego czynu niesie ze sobą o wiele mniej cierpienia niĪ dalsze Īycie.
Zastanów siĊ nad tym…
Na szczĊĞcie dobrą informacją jest to, Īe moĪemy pozbyü siĊ tego me-
chanizmu. W koĔcu Ğwiadomy umysá jest w stanie przytoczyü wiele
przykáadów tego, Īe nie kaĪdy związek wiąĪe siĊ z bólem.
ĩe to nie papieros czy alkohol osáabia stres.
ĩe strach związany z uruchomieniem swojej wáasnej firmy jest nie-
zasadny.
ĩe tak naprawdĊ są to czĊsto generalizacje, stereotypy, który przeka-
zywane w tej czy innej formie z czáowieka na czáowieka stają siĊ samo-
speániającymi siĊ proroctwami.
Mówimy tu o bardzo wyrazistych sytuacjach, jednak warto pamiĊtaü,
Īe to nie jednorazowe wydarzenia ksztaátują nasze Īycie, tylko poje-
dyncze, codzienne, czĊsto niewielkie i niewidoczne kroki decydują
o tym, jakie jest i jakie ostatecznie bĊdzie.
Nie áączymy siĊ w pary, nie przeĪywamy powaĪnych stresów, nie mamy
destrukcyjnych myĞli i nie podejmujemy powaĪnych decyzji kaĪdego
dnia. To, co robimy codziennie, to są maáe, pojedyncze kroki. KsiąĪka,
którą teraz trzymasz w rĊkach, to nie wynik nagáego wybuchu, tylko
efekt kilkumiesiĊcznego pisania przez dwie godziny dziennie. Dlatego
warto, abyĞmy w tym miejscu skoncentrowali siĊ na rezygnacji ze szko-
dzenia samemu sobie w wielu codziennych sytuacjach.
MoĪesz uwolniü siĊ od sabotaĪu wáasnych dziaáaĔ. Zanim jednak zde-
cydujesz, czy chcesz to zrobiü, chciaábym przekazaü Ci kilka najwaĪ-
niejszych informacji:
Po pierwsze: istnieje wzorzec sabotaĪu.
Po drugie: kaĪdy wzorzec sabotaĪu wáasnych dziaáaĔ pochodzi
z pozytywnej intencji.
66
Modelowanie przeznaczenia
Po trzecie: zidentyfikuj, czy jest to tego typu dziaáanie czy zwykáa
nieroztropnoĞü.
To pierwsze juĪ sobie wyjaĞniliĞmy. Dwóm pozostaáym warto siĊ
przyjrzeü.
ZauwaĪ, Īe sposób, w jaki sabotujesz swoje dziaáania, jest w swojej
formie niczym innym jak pewnym wzorcem. Co siĊ dzieje, kiedy szef
wezwie do siebie pracownika, aby udzieliü mu reprymendy? WyobraĨ-
my sobie, Īe ów pracownik opuszcza gabinet szefa i natychmiast wy-
chodzi na zewnątrz, aby zapaliü papierosa.
I to jest wáaĞnie przykáad takiego wzorca — na tym poziomie najczĊ-
Ğciej uwarunkowanego. Czáowiek ten, chcąc siĊ uwolniü od stresu,
idzie zapaliü, bo to mu pomaga. W tym samym czasie szef wychodzi
na zewnątrz i widzi go palącego…
Dalszego scenariusza pisaü nie trzeba. Zamiast sobie pomóc, pogor-
szyá swoją sytuacjĊ.
Są jednak wydarzenia, kiedy mamy nie tyle do czynienia z sabotowa-
niem wáasnych dziaáaĔ, co z brakiem zwykáej roztropnoĞci.
Jak wiele masz doĞwiadczeĔ ze swojego Īycia — lub ilu znasz ludzi,
którzy mają takie doĞwiadczenia — kiedy nie dotrzymywaáeĞ terminów,
nie przygotowaáeĞ siĊ do jakiegoĞ zadania, ignorowaáeĞ czyjeĞ mądre
zalecenia, odkáadaáeĞ w czasie coĞ, co wymagaáo natychmiastowego
dziaáania? Potem, kiedy „Īycie zaskoczyáo CiĊ”, zamiast szczerze po-
rozmawiaü ze sobą i przyznaü siĊ do báĊdu, twierdziáeĞ: „Mam pecha,
wszystko sprzysiĊgáo siĊ przeciwko mnie, jak mogáem do tego dopu-
Ğciü” — i tak dalej. Nie myl nieroztropnoĞci, a czĊsto — przepraszam
za sformuáowanie — gáupoty, z nieĞwiadomym sabotowaniem wáa-
snych dziaáaĔ.
To są dwie róĪne rzeczy. Inny mechanizm dziaáa wtedy, kiedy pod wpáy-
wem stresu, którego nie potrafisz opanowaü, siĊgasz po doraĨne roz-
wiązania, które niszczą Ciebie i Twoje Īycie, a inny wtedy, kiedy Ğwia-
domie popeániasz báĊdy.
JeĪeli jednak zidentyfikujesz, Īe jest to dziaáanie przeciw sobie, nad
którym nie masz Ğwiadomej kontroli bądĨ jest ona mocna ograniczona,
zacznij dziaáaü.
Rozdziaá 3. Dlaczego nie wyszáo
67
Co moĪesz robiü?
Zastosuj szeĞü prostych kroków:
1.
Zidentyfikuj zachowanie.
2.
Zastanów siĊ, jaka jest pozytywna intencja tego dziaáania.
3.
Zastosuj dĨwigniĊ, ĪebyĞ mógá zrobiü zmianĊ.
4.
Przerwij wzorzec.
5.
Utwórz nowy wzorzec i zainstaluj go.
6.
Warunkuj.
ProponujĊ, abyĞ od razu zastosowaá ten mechanizm.
ZADANIE 11
1.
Wybierz coĞ, co moĪesz zidentyfikowaü, jako sabotowanie
wáasnych dziaáaĔ.
Aby metoda ta pomogáa Ci w szerszej perspektywie, proponujĊ,
abyĞ tym razem wybraá coĞ, czego nie robisz codziennie.
PomyĞl o czymĞ, co ma dla Ciebie duĪe znaczenie. PomyĞl
o czymĞ waĪnym w Twoim Īyciu, czego wciąĪ nie moĪesz
osiągnąü, czego pragniesz, co chciaábyĞ zmieniü, a z jakichĞ
niewiadomych powodów coĞ wciąĪ CiĊ przed tym powstrzymuje.
Co to moĪe byü? Na przykáad:
x chcesz Īyü w zgodzie ze swoim partnerem, ale co jakiĞ czas
wybuchają pomiĊdzy Wami sprzeczki;
x chcesz osiągnąü jakiĞ cel, ale wciąĪ „coĞ” Ci nie pozwala;
x chcesz zacząü üwiczyü, ale zawsze jest coĞ, co nagle „wypada”,
i nie moĪesz zacząü;
x chcesz zdobyü nową umiejĊtnoĞü lub czegoĞ siĊ nauczyü (jĊzyk,
taniec, prawo jazdy, sztuki walki, Ğpiewanie, malowanie itp.),
jednak wciąĪ coĞ CiĊ przed tym powstrzymuje.
68
Modelowanie przeznaczenia
To, co chcĊ osiągnąü (zrobiü, zmieniü), a wciąĪ nie mogĊ,
i co z nieznanych mi powodów wciąĪ sabotujĊ:
JeĪeli juĪ to okreĞlisz, zastosuj poniĪszy prosty schemat
dziaáania.
a) Zidentyfikuj zachowanie, które powstrzymuje CiĊ przed
Twoimi celami. Zadaj sobie pytanie:
x Co takiego robiĊ, Īe nie mogĊ zrealizowaü tego, co chcĊ?
x Co siĊ dzieje wtedy, kiedy pojawia siĊ chĊü podjĊcia
tego dziaáania?
x Jak siĊ zachowujĊ, co myĞlĊ?
Gdzie pada mój wzrok (w dóá, w prawo, w lewo, do góry,
na wprost), kiedy myĞlĊ?
Rozdziaá 3. Dlaczego nie wyszáo
69
Mój wzrok kieruje siĊ (okreĞl kierunek; jeĪeli nie moĪesz sam
tego zrobiü, poproĞ partnera o pomoc):
b) Teraz zastanów siĊ, jaka jest pozytywna intencja tego dziaáania.
Co mój umysá stara siĊ mi daü? Co mój umysá robi? Po co to robi?
Przed czym chce mnie ustrzec.
(MoĪe to byü: chce mnie ustrzec przed odrzuceniem, chce mnie
powstrzymaü przed bólem, przed poraĪką, wyĞmianiem,
wstydem, smutkiem, záoĞcią, które są lub mogą byü
konsekwencją mojego dziaáania).
Napisz, jaka jest ta pozytywna intencja. (PamiĊtaj: im wiĊcej
napiszesz, im wiĊcej bĊdzie w tym emocji, tym lepiej zrozumiesz
i „przeĪyjesz” ten proces).
70
Modelowanie przeznaczenia
c) Zastosuj dĨwigniĊ, ĪebyĞ mógá zrobiü zmianĊ.
(Tak dáugo, jak dáugo nie bĊdziesz miaá silnej potrzeby zmiany
czegoĞ, nie zmienisz tego. Napisz, ile bĊdzie CiĊ kosztowaáo,
jeĪeli tego nie zmienisz, jaką cenĊ zapáacisz. Im wiĊcej emocji,
tym lepiej. MoĪe to byü: stracĊ zdrowie, bĊdĊ czuá siĊ podle,
wstrĊtnie, bĊdĊ sáaby, bĊdzie mi wstyd przed rodziną, dzieümi,
przyjacióámi, wykpią mnie. Im wiĊcej wáoĪysz w to emocji, tym
lepiej dla Ciebie. OdwaĪnie operuj silnymi sáowami, to one
wytwarzają w nas emocje!).
Ile mnie bĊdzie kosztowaáo, jeĪeli tego nie zmieniĊ, co stracĊ?
Rozdziaá 3. Dlaczego nie wyszáo
71
d) Przerwij wzorzec.
Napisz, jaki wzorzec zastosujesz, i zastosuj go:
e) Zainstaluj nowy wzorzec zachowania.
Teraz w Twoim umyĞle wytworzyáa siĊ pustka. A pustka nie
moĪe pozostaü, poniewaĪ tym, czym szybko siĊ moĪe zapeániü,
bĊdzie poprzedni wzorzec. Dlatego teraz wytwarzasz nowy
wzorzec zachowania. Innymi sáowy, napisz, co bĊdziesz robiü
w sytuacji, kiedy bĊdziesz chciaá podjąü dziaáanie. (MoĪe to
byü: kupiĊ karnet na siáowniĊ, wieczorem przed snem wyjmĊ
rzeczy do biegania, przygotujĊ matĊ i kadzideáka, podbiegnĊ
i pocaáujĊ czule partnera, zadzwoniĊ do prowadzącego
i powiem, Īeby przygotowaá mi rachunek za caáy miesiąc).
W tym miejscu zapisz nowy wzorzec: