Jak napisać dobrą scenę – sceny i sekwele 

Marzymy, 

żeby 

każda 

część 

książki, 

każda 

scena 

powieści 

była 

perfekcyjna. 

Jak 

napisać 

dobrą 

powieść? 

Każdy  z  nas  widzi  tę  doskonałość  inaczej.  Nie  sposób  jej  jednoznacznie  określić. 

Niezależnie jednak od tego, czy jest dla nas wspaniała i poruszająca lub nudna i nieciekawa wiemy 

czy 

nam 

się 

ją 

dobrze 

czytało 

czy 

była 

to 

droga 

przez 

mękę.  

Nawet  jeśli  nie  uda  nam się  napisać  doskonałej  powieści,  możemy  napisać  powieść  perfekcyjnie 

zbudowaną. 

A 

to 

zdecydowanie 

lepsze 

niż 

napisanie 

źle 

skonstruowanej 

powieści. 

Pisanie 

powieści 

to 

praca 

nad 

kolejnymi 

scenami.  

Doskonalenie 

warsztatu 

to 

praca 

nad 

każdą 

sceną. 

Jak 

utrzymać 

perfekcję 

w 

pisaniu. 

Na 

czym 

ona 

polega? 

Żeby odpowiedzieć na to pytanie musimy zrozumieć motywację czytelników do czytania. 

Czytelnik  czyta  twoją  powieść,  ponieważ  pozwalasz  mu  doświadczać  silnych  emocjonalnych 

przeżyć. Jeżeli piszesz romans musisz stworzyć w czytelniku wrażenie, że to on sam się zakochał. 

Jeżeli piszesz thriller musisz go przekonać, że to on sam jest w śmiertelnym niebezpieczeństwie i 
ma nikłą szansę na uratowanie swojego życia ( a nawet istnienia ludzkości). Jeśli piszesz fantasy, to 

musisz  przekonać  go,  że  to  on  właśnie  teraz,  znajduje  się  w  zupełnie  innym  ,  pełnym  magii, 

wspaniałym świecie. 

Jeśli 

nie 

wywołasz 

tych 

emocji 

w 

czytelniku, 

to 

przepadłeś. 

Im  lepiej  uda  ci się  obudzić w  czytelniku  pragnienie  emocjonalnych  przeżyć  , tym  lepsza  będzie 

twoja 

powieść. 

Doskonałość pisania to umiejętność stworzenia pełnej gamy doświadczeń emocjonalnych. 

Sceny i sekwele 

Popularny  amerykański  nauczyciel  creative  writing,  Dwight  Swain,  opisuje  dwa  typy  scen 
pojawiające  się  w  powieści.  Nazywa  je  Sceną  (z  dużej  litery,  aby  odróżnić  od  pojęcia  sceny 

używanego 

w 

potocznym 

znaczeniu) 

i 

sekwelem. 

Scena zbudowana jest według trójstopniowego modelu: 

 

cel 

 

konflikt 

 

katastrofa 

A sekwel : 

 

reakcja 

 

dylemat 

 

decyzja 

Ten  model  może  wyglądać  na  łatwy.  Może  się  wydawać  nawet,  że  chce  zredukować  pisanie  do 

„zaliczania” poszczególnych punktów. Nic bardziej mylnego. Był i jest wykorzystywany przez wielu 

pisarzy. 

Budowa Sceny 

Scena, jak mówiliśmy wcześniej, składa się z trzech części: celu, konfliktu i katastrofy. Wszystkie są 

niesłychanie  ważne.  Każda  z  nich  ma  zasadnicze  znaczenie  dla  struktury  Sceny. 

Pierwszym  krokiem  przy  budowaniu  Sceny  jest  wybranie  jednego  bohatera,  z  punktu  widzenia 
którego,  będziemy  opisywać  daną  scenę.  Nazwijmy  go  bohaterem  POV  (z  ang.  Point  Of  View 

character). 

Twoim celem jest tak pokazać POV, żeby był przekonujący. Powinieneś zrobić to bardzo wyraźnie, 

aby czytelnik miał wrażenie, że to on sam jest bohaterem. 

Cel:

 cel  to  jest  to,  czego  chce  POV  od  początku  sceny.  Cel  musi  być  konkretny  i  bardzo  jasno 

określony.  Cel  czyni go  aktywnym.  Nie  jest  już  osobą, która  biernie  czeka  na rozwiązania,  które 

ześlą  mu  niebiosa. Twój  POV sam sięga  po to  czego  chce,  dokładnie  tak,  jak  chciałby  tego twój 
czytelnik.  To  jest  oczywiste  a  zarazem  bardzo  prawdziwe.  Każdy  bohater,  który  jest  bardzo 

zdeterminowany  w  dążeniu  do  czegoś  jest  interesujący.  Nawet,  jeśli  nie  jest sympatyczny,  jest 
interesujący.  To  sprawia,  że  czytelnik  może  się  z  nim  identyfikować.  A  oto  właśnie  chodzi 

pisarzowi. 

Konflikt:

 konflikt jest przeszkodą dla POV na drodze do osiągnięcia celu. Musi występować w każdej 

scenie.  Jeśli  POV  osiągnie  cel  bez  przeszkód  czytelnik  będzie  się  nudził.  Czytelnik  chce  walki. 

Zwycięstwo, 

które 

łatwo 

przychodzi 

nie 

ma 

żadnej 

wartości.  

Katastrofa:

 katastrofa,  to  jest  to,  co  uniemożliwi  POV  osiągnięcie  celu.  Kiedy  scena  kończy  się 

zwycięstwem,  czytelnik  nie ma  powodu  aby  przewrócić stronę.  Jeśli wszystko  dobrze się  układa, 

czytelnik  może  iść  spać.  Nie!  Niech  się  wydarzy  coś  okropnego!  Postaw  swojego  bohatera  nad 

przepaścią, a wtedy czytelnik będzie miał powód, żeby przewrócić stronę, będzie chciał wiedzieć co 

wydarzy się dalej. 

Scena kończy się katastrofą, nie możesz jednak przejść natychmiast do nowej sceny, która znów 

zaczyna 

się 

od 

nowego 

celu. 

Dlaczego? 
Kiedy jesteś pokonany , zdruzgotany, załamany, nie możesz nagle wstać i próbować czegoś nowego. 

Potrzebujesz 

czasu, 

żeby 

przyjść 

do 

siebie. 

To 

wynika 

z 

podstawowej 

wiedzy 

psychologicznej. 

Musisz odreagować. Temu służy sekwel. 

Budowa sekwelu 

Sekwel 

składa 

się 

z 

trzech 

części: 

reakcji, 

dylematu 

i 

decyzji. 

I znowu każda z nich jest niezbędna do napisania dobrego sekwelu. 

Reakcja:

 reakcja  to  emocjonalne  następstwo  katastrofy.  Kiedy  zdarza  się  coś  okropnego,  przez 

chwilę  jesteś  oszołomiony,  pozbawiony  równowagi.  Nie  możesz  sobie  poradzić.  Dlatego  pozwól 
swojemu bohaterowi zareagować adekwatnie do katastrofy. Pozwól mu cierpieć. Daj czytelnikowi 

szansę cierpieć razem z POV. Musisz pokazać przejście.. To nie jest czas na akcję. To jest czas na 

odreagowanie. Czas na łzy. Ale oczywiście nie możesz pozostać w bólu na zawsze. W prawdziwym 
życiu,  jeżeli  ludzie  tak robią  - tracą  przyjaciół. W  powieści- stracisz  czytelników. W końcu  twój 

bohater musi się otrząsnąć, zapanować nad sytuacją. Ocenić straty i poszukać rozwiązań. Problem 

pojawia 

się 

kiedy 

nie 

ma 

żadnych... 

Dylemat:

 jeżeli twoja katastrofa była prawdziwą katastrofą, nie ma żadnego dobrego wyboru. Twój 

bohater ma prawdziwy dylemat. To daje czytelnikowi możliwość zastanowienia się nad dostępnymi 

opcjami. Czytelnik musi być ciekawy co może się dalej wydarzyć. Niech twój POV trochę popracuje. 
Pozwól mu wybierać, odrzucać..... w końcu daj mu znaleźć najmniej złe ze wszystkich możliwych 

rozwiązań 

Decyzja:

 decyzja  to  dokonanie  wyboru  spośród  kilku  możliwości.  Podjęcie  decyzji  pozwala 

bohaterowi  ponownie  działać.  Ludzie,  którzy  nigdy  nie  podejmują  decyzji  są  nudni,  mało 

interesujący, nieciekawi. Zawsze czekają, aż ktoś zdecyduje za nich. Nikt nie chce czytać o takich 
ludziach,  nikt  nie  chce  się  z  nimi  identyfikować.  Dlatego  stwórz  bohatera  będącego  postacią 

zdecydowaną  i  podejmującą  odważne  decyzje.  Wzbudzisz szacunek  u  czytelnika  i  będzie  musiał 

przewrócić  stronę,  aby  śledzić  dalsze  poczynania  bohatera.  Bo  on  ma  już  teraz  nowy  cel, 

wymuszający nową Scenę. 

Teraz znasz całe koło. Przechodzisz od Sceny do sekwelu i z powrotem do nowej Sceny i nowego 
celu.  To  jest  powód,  dla  którego  wzór  Scena 

–  sekwel  jest  tak  mocny. 

Scena w sposób naturalny prowadzi do sekwelu, który równie naturalnie prowadzi do nowej Sceny. I 
tak  na  przemian.  W  pewnym  punkcie  zakończysz  cykl.  Pozwolisz  swojemu  bohaterowi  podjąć 

ostateczną decyzję, która doprowadzi do ostatecznego zwycięstwa lub porażki.