Bezpieczeństwo

wewnętrzne

mł. insp. dr inż. Andrzej Urban Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie

Literatura do przedmiotu

• T. Cielecki, Prewencja kryminalna, Opole

2004

• A. Urban, Prewencja kryminalna, Szczytno

2006.

•

K. Łojek, R. Głowacki, A. Tyburska, A.

Urban, Poradnik dla starostów i członków

komisji bezpieczeństwa, Szczytno 2007.

•

K. Łojek, Metodyka rozwiązywania
problemów kryminalnych, Szczytno 2008.

•

A. Urban, Bezpieczeństwo społeczności
lokalnych, WAiP, Warszawa 2009.

Zachowania antyspołeczne,

a

poczucie zagrożenia

:

•

Tezy:

•

Pojęcie zachowania aspołecznego

i antyspołecznego.

•

Wpływ zachowań antyspołecznych

na poczucie zagrożenia.

•

Poczucie zagrożenia a aktywność

społeczna w zakresie zapewnienia

bezpieczeństwa.

Zachowania antyspołeczne,

a

poczucie zagrożenia

:

Aspołeczny nieangażujący się w sprawy

innych ludzi i nieuczestniczący w życiu

społecznym; też: świadczący o takiej
postawie

Słownik języka polskiego, http://sjp.pwn.pl

Zachowania antyspołeczne,

a

poczucie zagrożenia

:

Antyspołeczny sprzeczny z interesami

społeczeństwa.

Słownik języka polskiego, http://sjp.pwn.pl

Typologia zachowań

antyprzestępczych

:

•

Niewłaściwe użytkowanie przestrzeni
publicznej.

•

Naruszanie społecznego/
osobistego komfortu

•

Niszczenie fizycznej przestrzeni.

•

Zachowania przeciwko ludziom.

Niewłaściwe użytkowanie

przestrzeni publicznej

:

•

Zażywanie narkotyków/innych substancji oraz handel

•

Alkoholizowanie się w miejscach publicznych

•

Żebractwo

•

Prostytucja

•

„Szlifowanie bruku”

•

Akty seksualne

•

Niedogodności spowodowane niewłaściwym używaniem

pojazdów

•

Niestosowanie się do przyjętych zasad

•

Nadmierny hałas

•

Awanturnicze zachowania

Naruszanie społecznego/

osobistego komfortu

:

•

Nadmierny hałas

•

Awanturnicze zachowania

•

Uciążliwe zachowania

•

Fałszywe wezwania

•

Problemy ze zwierzętami

Niszczenie fizycznej przestrzeni

:

•

Niszczenie mienia/wandalizm

•

Zaśmiecanie

Zachowania przeciwko ludziom

:

•

Zastraszanie/nękanie

•

Zastraszanie na tle…

Zachowania antyspołeczne,

a

poczucie zagrożenia

:

Polskie badanie przestępczości - statystyki

POLSKIE BADANIE

PRZESTĘPCZOŚCI

Komenda Główna Policji – styczeń 2007

Szczegółowe wyniki dostępne na www.kgp.gov.pl

Poczucie bezpieczeństwa

podczas spacerów po zmroku

50

52

52

51

50

54

55

56

65

62

61

62

63

68

70

70

49

47

47

48

48

44

44

42

33

36

37

36

35

30

28

26

1

1

1

1

1

1

2

2

1

2

2

2

2

2

2

2

2

4

44

48

55

51

0

10

20

30

40

50

60

70

80

III 1

9

9

4

IX

1994

IV

1995

V

1997

III 1

9

9

8

X

I 1999

IV

2000

IV

2001

V

III 2

0

0

2

X

2002

V

2003

X

I/

X

II 2

0

0

3

V

I 2004

X

I 2004

X

I 2005

III 2

0

0

6

V

III 2

0

0

6

I 2007

be z pie cz nie

nie be z pie cz nie

trudno powiedzieć

Prawdopodobieństwo włamania do

domu/mieszkania

6

26

59

9

3

19

67

11

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

V 2006

I 2007

bardzo prawdopodobne

dość prawdopodobne

mało prawdopodobne

trudno powiedzieć

4%

6%

6%

20%

20%

21%

22%

23%

23%

35%

14%

14%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Wymuszeń, okupów

Hałaśliwych, niekulturalnie zachowujących się sąsiadów

Handlu narkotykami

Kradzieży ( np. kieszonkowych)

Żadnych, niczego nie obawiam się w pobliżu mojego

mie jsca z amie sz kania

Agre sji z e strony osób pijanych lub narkomanów

Bójek i pobić

Nisz cz e nia mie nia prz e z wandali

Włamań (np. do mieszkań, piwnic lub samochodów)

Napadów, roz bojów

Zaczepiania przez grupy agresywnie zachowującej się

młodzieży

Brawurowo jeżdżących kierowców

Zagrożenia, których najbardziej obawiają

się Polacy

Poczucie bezpieczeństwa podczas

spacerów po zmroku w %

62

62

64

67

68

68

69

70

71

73

73

73

74

75

75

75

79

80

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

KSP

śląskie

dolnośląskie

kujawsko-pomorskie

łódzkie

zachodniopomorskie

lubuskie

ogółem (dla komend)

pomorskie

świętokrzyskie

warmińsko-mazurskie

podlaskie

lubelskie

małopolskie

wielkopolskie

podkarpackie

opolskie

mazowieckie (bez KSP)

Odsetek osób, które podczas ostatniego wyjścia z domu po

zmroku nie unikały pewnych ulic, miejsc lub ludzi z obawy

o swoje bezpieczeństwo

53

54

55

57

57

59

59

60

60

61

61

61

64

64

67

70

70

72

0

10

20

30

40

50

60

70

80

śląskie

lubuskie

KSP

dolnośląskie

łódzkie

kujawsko-pomorskie

podlaskie

pomorskie

warmińsko-mazurskie

świętokrzyskie

zachodniopomorskie

ogółem (dla komend)

małopolskie

wielkopolskie

mazowieckie (bez KSP)

lubelskie

podkarpackie

opolskie

„RAZEM BEZPIECZNIEJ”

RZĄDOWY PROGRAM OGRANICZANIA

PRZESTĘPCZOŚCI I ASPOŁECZNYCH

ZACHOWAŃ

Slajd wykonany w BPiRD KGP

Głównym założeniem programu jest

ograniczenie skali zjawisk i zachowań

budzących powszechny sprzeciw i poczucie

zagrożenia.

„przy współpracy z lokalnymi społecznościami

należy dążyć do tworzenia efektywnych lokalnych

systemów bezpieczeństwa oraz wspierać działania

na rzecz poprawy bezpieczeństwa lokalnego,

w szczególności mając na celu ograniczenie
najbardziej dokuczliwej dla obywateli

przestępczości pospolitej”.

Slajd wykonany w BPiRD KGP

CELE PROGRAMU

•

Wzrost realnego bezpieczeństwa w Polsce.

•

Wzrost poczucia bezpieczeństwa wśród mieszkańców Polski.

•

Zapobieganie przestępczości i aspołecznym zachowaniom

poprzez zaktywizowanie i zdynamizowanie działań

administracji rządowej na rzecz współpracy z administracją

samorządową, organizacjami pozarządowymi i społecznością

lokalną.

•

Poprawienie wizerunku Policji i wzrost zaufania społecznego

do tej i innych służb działających na rzecz poprawy

bezpieczeństwa i porządku publicznego.

Slajd wykonany w BPiRD KGP

PODMIOTY ZAANGAŻOWANE

W REALIZACJĘ PROGRAMU

Główny koordynator

Minister Spraw Wewnętrznych

i Administracji

Powołuje przy wsparciu

Komendanta Głównego Policji

ZESPÓŁ

KOORDYNACYJNY:

(składający się

z wyznaczonych

koordynatorów

upoważnionych do

współpracy z MSWiA

przez właściwych

ministrów)

Ministerstwa Sprawiedliwości

Ministerstwa Edukacji Narodowej

Ministerstwa Obrony Narodowej

Ministerstwa Zdrowia

Ministerstwa Finansów

Ministerstwa Sportu

Ministerstwa Pracy

i Polityki Społecznej

Ministerstwa Gospodarki

Ministerstwa Środowiska

Ministerstwa Kultury

i Dziedzictwa Narodowego

Ministerstwa Transportu

Ministerstwa Budownictwa

Formacji podległych MSWiA

Slajd wykonany w BPiRD KGP

POZIOM WOJEWÓDZTWA

Zadania wynikające z programu koordynuje wojewoda przy

pomocy zespołu, w skład którego wchodzą przedstawiciele m. in.:

•

Administracji samorządowej,

•Policji,

•

Państwowej Straży Pożarnej,

•

Straży Granicznej.

Zadaniem zespołu jest inicjowanie i koordynowanie działań

programu na podległym terenie, zbieranie informacji o jego realizacji,

a następnie przedkładanie Ministrowi Spraw Wewnętrznych

i Administracji sprawozdań i wniosków.

Slajd wykonany w BPiRD KGP

POWIATY I GMINY

Powinny włączać się w realizację programu na zasadzie

dobrowolności.

W powiecie

wiodącą rolę powinien mieć STAROSTA jako

przewodniczący komisji bezpieczeństwa i porządku, w skład
której

wchodzą przedstawiciele m. in.: Policji, Państwowej

Straży Pożarnej i prokuratury.

W gminach zadania programu

będzie inicjował i realizował

WÓJT (burmistrz, prezydent miasta).

Może go wspierać

komisja rady gminy (miasta) oraz osoby i instytucje

działające

na rzecz

bezpieczeństwa.

Partnerami administracji

rządowej powinny być organizacje

społeczne, kościoły, związki wyznaniowe. O propagowanie

wśród nich idei programu zabiegać powinni wojewodowie
i starostowie.

Slajd wykonany w BPiRD KGP

OBSZARY DZIAŁANIA

1.

Bezpieczeństwo w miejscach publicznych i w miejscu
zamieszkania

2. Przemoc w rodzinie

3.

Bezpieczeństwo w szkole

4.

Bezpieczeństwo w środkach komunikacji publicznej

5.

Bezpieczeństwo w ruchu drogowym

6.

Bezpieczeństwo w działalności gospodarczej

7. Ochrona dziedzictwa narodowego

Slajd wykonany w BPiRD KGP

BEZPIECZEŃSTWO W MIEJSCACH

PUBLICZNYCH I W MIEJSCU

ZAMIESZKANIA

(główne zadania)

1.

Zwiększenie liczby patroli Policji i innych formacji w miejscach i czasie, gdzie
na podstawie rzetelnych analiz

zagrożeń bezpieczeństwa i realnych potrzeb

społeczności lokalnych są niezbędne, poprzez:

•

efektywniejsze wykorzystanie zasobów kadrowych w Policji,

•

większy udział Straży Granicznej w realizacji zadań policyjnych oraz działań
administracyjno-

porządkowych, zwłaszcza w rejonach przygranicznych,

•

wykorzystanie

sił i środków Żandarmerii Wojskowej,

•

przekazanie przez

Policję części zadań innym podmiotom, takim jak Straż Graniczna

(konwoje

cudzoziemców

w

ramach

właściwości SG, strzeżone ośrodki dla

cudzoziemców, areszty w celu deportacji),

Służba Więzienna (konwoje między

jednostkami penitencjarnymi).

2. Promowanie i efektywne wykorzystanie

możliwości technicznych, a w szczególności

monitoringu wizyjnego miejsc publicznych, skorelowanego z

odpowiednią organizacją

służby Policji i straży gminnych (miejskich).

Slajd wykonany w BPiRD KGP

3.

Podniesienie jakości realizacji zadań poprzez:

•

Wzmocnienie systematycznego nadzoru służbowego jako stałego elementu

organizacji służby, w tym podniesienie jakości odpraw do służby,

•

Stanowcze piętnowanie i eliminowanie przypadków patologii, bierności

i braku reakcji na zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego.

4.

Wypracowanie mechanizmów współpracy między administracją

samorządową, Policją wraz ze strażami gminnymi (miejskimi),

prywatnymi przewoźnikami, w szczególności korporacjami
taksówkowymi.

5.

Podjęcie systematycznej kontroli lokali gastronomicznych, punktów

sprzedaży alkoholu pod względem: posiadania zezwolenia na sprzedaż

alkoholu, spełniania norm sanitarno-epidemiologicznych i budowlanych

(konieczność współpracy Policji z administracją samorządową,
Sanepidem, PIH, PINB itd..)

BEZPIECZEŃSTWO W MIEJSCACH

PUBLICZNYCH I W MIEJSCU

ZAMIESZKANIA (główne zadania) cd.

Slajd wykonany w BPiRD KGP

PRZEMOC W RODZINIE

1.

Prowadzenie działalności edukacyjnej/szkoleń w zakresie:

–

odpowiednich wzorców życia rodzinnego,

–

pomocy prawnej osobom dotkniętym przemocą
w rodzinie.

2.

Zacieśnienie współpracy z instytucjami i organizacjami

społecznymi świadczącymi pomoc prawną, psychologiczną

i socjalną osobom dotkniętym przemocą w rodzinie.

3.

Wspieranie lokalnych inicjatyw społecznych na rzecz

przeciwdziałania przemocy w rodzinie.

Slajd wykonany w BPiRD KGP

BEZPIECZEŃSTWO W SZKOLE

1.

Rzetelna analiza i identyfikacja problemów bezpieczeństwa

szkolnego nie tylko na poziomie ogólnym, ale także w odniesieniu do

placówek oświatowych i ich okolic.

2.

Podejmowanie działań mających na celu ograniczenie liczby

przestępstw i wykroczeń w szkołach oraz ich bezpośrednim
otoczeniu.

3.

Zwiększenie skuteczności ochrony szkół i ich okolic:

• Patrole szkolne, posterunki w rejonach i placówkach najbardziej

zagrożonych,

•

Powiązanie odpowiedzialności policjantów i strażników gminnych
(miejskich) za poszczególne rejony szkolne,

•

Upowszechnienie wizyjnego monitorowania wejść do publicznych

i niepublicznych szkół i placówek oświatowych dla dzieci i młodzieży

.

Slajd wykonany w BPiRD KGP

BEZPIECZEŃSTWO W ŚRODKACH

KOMUNIKACJI PUBLICZNEJ

1.

Rzetelna analiza zagrożeń przeprowadzona wspólnie

przez Policję, Straż Graniczną, administrację

odpowiedzialną za transport, Straż Ochrony Kolei,

spółki kolejowe – ustalenie szlaków, miejsc, czasu

i charakteru najpoważniejszych zagrożeń.

2. Dokonanie podobnej analizy publicznej komunikacji

miejskiej we współpracy z administracją samorządową

i wykorzystaniu opinii mieszkańców.

3.

Organizacja służby adekwatnie do zidentyfikowanych

zagrożeń. Wykorzystanie Straży Granicznej do

realizacji zadań w dziedzinie ochrony bezpieczeństwa.

Slajd wykonany w BPiRD KGP

BEZPIECZEŃSTWO W RUCHU

DROGOWYM

1.

Zwiększenie liczby i aktywności patroli policyjnych

na drogach, szczególnie w rejonie dużych miast
(zintensyfikowanie wykrywania substancji psychoaktywnych

u kierowców, intensyfikacja kontroli prędkości pojazdów

wraz z ciągłym wdrażaniem nadzoru automatycznego).

2.

Intensyfikacja kontroli przewoźników pod względem
przestrzegania przepisów ustawy o transporcie drogowym

(współpraca Policji z ITD).

3.

Promowanie działań na rzecz bezpieczeństwa w ruchu

drogowym w celu kształtowania świadomego i kulturalnego

uczestnika ruchu drogowego, respektującego prawo

i szanującego prawa innych uczestników tego ruchu.

Slajd wykonany w BPiRD KGP

BEZPIECZEŃSTWO

W DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

1.

Zorganizowanie przejrzystej komunikacji między Policją

a przedsiębiorcami przez:

•

włączanie rzetelnych przedsiębiorców do współpracy na rzecz

bezpieczeństwa,

•

wspólną identyfikację najistotniejszych problemów w celu

bezpiecznego prowadzenia uczciwej działalności gospodarczej.

2.

Objęcie wzmożonym dozorem policyjnym miejsc, gdzie

prowadzenie działalności gospodarczej jest szczególnie

zagrożone.

3.

Opracowanie nowych zadań dla dzielnicowego – powoływanie

w komendach powiatowych, rejonowych, miejskich tzw. mężów

zaufania dla zagrożonych przedsiębiorców

Slajd wykonany w BPiRD KGP

OCHRONA DZIEDZICTWA

NARODOWEGO

1.

Podejmowanie międzyinstytucjonalnych skoordynowanych
inicjatyw w celu ochrony zabytków, m.in. wspólne inspekcje
i kontrole obiektów ze zgromadzonymi dobrami kultury,
prowadzone przez przedstawicieli wojewódzkich konserwatorów

zabytków, Policji i Państwowej Straży Pożarnej.

2.

Upowszechnienie nowoczesnych technicznych środków

zabezpieczeń (wraz z monitoringiem) zarówno na wypadek klęsk

żywiołowych, jak i przestępczej działalności człowieka.

3.

Podjęcie działań nad stworzeniem w strukturach organów

ścigania specjalistycznej komórki do zwalczania przestępczości
przeciwko zabytkom.

Slajd wykonany w BPiRD KGP

BANK DOBRYCH PRAKTYK

Podstawowym warunkiem skuteczności programu „Razem
Bezpieczniej”

jest wymiana dobrych doświadczeń w dziedzinach,

których dotyczy.

Departament Bezpieczeństwa Publicznego MSWiA ma za zadanie
utworzenie Banku Dobrych Praktyk,

łączącego doświadczenia

administracji rządowej (w tym Policji, z uwzględnieniem bazy

Zakładu Służby Prewencyjnej WSPol w Szczytnie – Centrum

Monitorowania Inicjatyw Obywatelskich na Rzecz Bezpieczeństwa

Społeczności Lokalnych) i samorządowej oraz organizacji społecznych.

Bank zostanie utworzony na szczeblu centralnym i stanowić ma bazę

sprawdzonych inicjatyw dot. poprawy bezpieczeństwa, z której będą

mogły korzystać społeczności lokalne przy rozwiązywaniu
konkretnych problemów na swoim terenie.

Slajd wykonany w BPiRD KGP

MONITOROWANIE I OCENA

REALIZACJI PROGRAMU

CZYNNIKI

DOSTARCZAJĄCE

OCEN

Poziom zagrożenia

przestępczością i wykroczeniami
wg policyjnych statystyk

Postrzeganie stanu

bezpieczeństwa przez

mieszkańców (wzorowane na
National Crime Survey w
Wielkiej Brytanii)

Postrzeganie przez

mieszkańców działań Policji i
innych formacji ochrony

bezpieczeństwa i porządku
publicznego oraz ich ocena

Działania podejmowane i
realizowane przez poszczególne
podmioty w ramach programu

oraz skala ich współpracy (m.in.

Zwiększenie liczby patroli

prewencyjnych, pojawianie się
inicjatyw obywatelskich)

Rozwój rozwiązań technicznych

na rzecz bezpieczeństwa

Zmiany w infrastrukturze w
celu tworzenia bezpiecznej
przestrzeni

Wprowadzenie proponowanych
przez „Razem Bezpieczniej”
zmian w edukacji i szkolnictwie

Slajd wykonany w BPiRD KGP

Tematy kontrolne

•

Zachowania antyspołeczne

•

Zachowania aspołeczne.

•

Typologia zachowań antyspołecznych.

•

Strach przed przestępczością.

•

Rządowy program ograniczenia

przestępczości i aspołecznych zachowań
„Razem bezpieczniej”.