„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Jan Goworko

Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej i ochrony środowiska
714[03].L1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:
mgr inż. Krzysztof Lenkiewicz
mgr Romuald Mazur





Opracowanie redakcyjne:
Jan Goworko



Konsultacja:
mgr Zenon W. Pietkiewicz




Korekta:




Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 714[03].L1.01
,,Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy”, ochrony przeciwpożarowej
i ochrony środowiska





















Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.Wprowadzenie

3

2.Wymagania wstępne

5

3.Cele kształcenia

6

4.Przykładowe scenariusze lekcji

7

5.Ćwiczenia

11

5.1. Prawna ochrona pracy. Przepisy bezpieczeństwa. Wymagania higieniczno

–

sanitarne

i

bezpieczeństwa

pracy

oraz

bezpieczeństwa

przeciwpożarowego w lakiernictwie. Przewidywanie zagrożeń. Skaleczenia,
oparzenia termiczne. Oparzenia chemiczne. Zatrucia. Alergie. Uszkodzenia
oka i ucha. Choroby psychosomatyczne i nerwice

11

5.1.1.Ćwiczenia

11

5.2. Wentylacja i klimatyzacja pomieszczeń pracy. Czynniki szkodliwe,

uciążliwe i niebezpieczne występujące w procesach pracy. Zasady
kształtowania

bezpiecznych

i

higienicznych

warunków

pracy.

Zabezpieczenie urządzeń napędowych. Bezpieczeństwo pracy przy
urządzeniach elektrycznych

12

5.2.1.Ćwiczenia

12

5.3. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej. Bezpieczeństwo pracy przy

urządzeniach pod ciśnieniem

13

5.3.1.Ćwiczenia

13

5. 4. Zagrożenia pożarowe, zasady ochrony przeciwpożarowej

14

5.4.1.Ćwiczenia

14

5.5. Zasady ochrony środowiska na stanowisku pracy. Zabezpieczenie miejsca

wypadku

16

5.5.1.Ćwiczenia

16

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

17

7. Literatura

32

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Poradnik, który otrzymujesz do rąk, będzie Ci pomocny w przygotowaniu do realizacji

zajęć dydaktycznych o przepisach bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej
oraz przepisach ochrony środowiska, a także ułatwi praktyczne wykonywanie czynności
dydaktycznych z uwzględnieniem przedmiotowej tematyki.

Poradnik ten zawiera:

–

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien posiadać już
ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z poradnika dla ucznia,

–

cele kształcenia,

–

wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z poradnikiem dla ucznia,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

ćwiczenia, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami
nauczania-uczenia oraz środkami dydaktycznymi, z których nauczyciel może skorzystać
w całości lub wybrać jego zdaniem najlepsze,

–

przykład narzędzi pomiaru dydaktycznego,

–

wykaz literatury.

Bezpieczeństwo i higiena pracy

W czasie pobytu w pracowni musisz zapoznać uczniów z regulaminem pracowni,

przepisami bhp oraz instrukcją bezpieczeństwa pożarowego, wynikających z rodzaju
wykonywanych czynności. Przepisy te należy przedstawić przed zajęciami oraz egzekwować
ich przestrzegania w czasie trwania nauki. Obowiązujące instrukcje i regulaminy stanowią
integralną część realizowanego modułu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

714 [03].L1

Fizykochemicze podstawy

lakiernictwa

714 [03].L1.01

Przestrzeganie przepisów bhp

ochrony ppoż. i ochrony

środowiska

714 [03].L1.02

Posługiwanie się

podstawowymi pojęciami

fizykochemicznymi

714 [03].L1.03

Wykonywanie pomiarów

laboratoryjnych

714 [03].L1.04

Rozróżnianie metali i

stopów

714 [03].L1.05

Zapobieganie korozji

metali

714 [03].L1.06

Rozpoznawanie

materiałów lakierniczych i

pomocniczych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń, powinien:

−

umieć korzystać z różnych źródeł informacji,

−

znać obowiązujące w miejscu nauki przepisami bhp, ochrony ppoż. i ochrony
środowiska,

−

zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,

−

posiadać zaświadczenie o braku przeciwwskazań do nauki zawodu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien, umieć:

−

zinterpretować podstawowe akty prawne, prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem i higiena pracy,

−

dostrzec zagrożenia związane z wykonywaną pracą,

−

wyjaśnić na wybranych przykładach działalności zawodowej zasady bezpiecznej pracy,

−

zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,

−

zastosować odpowiednie zabezpieczenia miejsca wypadku,

−

zareagować w przypadku zagrożenia pożarowego zgodnie z instrukcją przeciwpożarową,

−

zastosować podręczny sprzęt oraz środki gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony
przeciwpożarowej,

−

zastosować zasady ochrony środowiska naturalnego,

−

dobrać i zastosować odzież ochronną oraz środki ochrony indywidualnej we zależności
od prowadzonych prac lakierniczych,

−

przewidzieć i zapobiec zagrożeniom życia i zdrowia pracowników,

−

zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas styczności z urządzeniami elektrycznymi i
mechanicznymi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE LEKCJI

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania:

Lakiernik 314[03]

Moduł:

Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony ppoż. i ochrony
środowiska 714[03].L1.01

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony ppoż. i ochrony
środowiska 714[03].L1.01

Temat:

Zabezpieczenie miejsca wypadku

.

Cel ogólny: umiejętność udzielani pomocy w miejscu wypadku.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

zinterpretować podstawowe akty prawne, prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem i higiena pracy,

−

zastosować procedury udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym,

−

zastosować odpowiednie zabezpieczenia miejsca wypadku,

Metody nauczania– uczenia się:

−

podająca – wykład,

−

praktyczna- pokaz z objaśnieniem.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

w grupach.

Czas: 90 min.
Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

instrukcje,

−

przepisy prawne,

−

materiały piśmienne

−

fantom

−

podstawowe środki opatrunkowe.

Przebieg zajęć:

1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy.
4. Realizacja tematu:

Czynności nauczyciela - nauczyciel omawia:

−

podstawy prawne udzielania pomocy medycznej,

−

podstawowe określenia pierwszej pomocy

−

zasady oględzin miejsca wypadku

−

regulacje prawne wypadków przy pracy i chorób zawodowych

−

zabezpieczenie miejsca wypadku

−

podstawy prawne udzielania pierwszej pomocy

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

−

zagrożenia wynikające z udzielania pierwszej pomocy

−

zasady postępowania na miejscu wypadku

Czynności ucznia - słucha, notuje.

5. Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony.
6. Nauczyciel analizuje samoocenę uczniów.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: podstaw prawnych udzielania pierwszej
pomocy; sporządź notatkę.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania:

Lakiernik 314[03]

Moduł:

Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony ppoż. i ochrony
środowiska 714[03].L1.01

Jednostka modułowa:

Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony ppoż. i ochrony
środowiska 714[03].L1.01

Temat:

Bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach elektrycznych

Cel ogólny: wykształcenie umiejętności bezpiecznej pracy przy urządzeniach elektrycznych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

−

zinterpretować podstawowe akty prawne, prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem i higiena pracy,

−

dostrzec zagrożenia związane z wykonywaną pracą,

−

zastosować zasady bezpiecznej pracy podczas styczności z urządzeniami elektrycznymi i
mechanicznymi,

Metody nauczania – uczenia się:

−

wykład,

−

pokaz z objaśnieniem.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

indywidualna,

−

w grupach.

Czas: 90 min.
Środki dydaktyczne:

−

foliogramy,

−

instrukcje,

−

przepisy prawne,

Przebieg zajęć:
1. Sprawy organizacyjne.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Zorganizowanie stanowiska pracy.
4. Realizacja tematu:

Czynności nauczyciela - nauczyciel omawia:

−

podstawowe wymagania la instalacji i urządzeń elektrycznych,

−

narzędzia elektryczne prowadzone ręcznie,

−

zagrożenia powodowane przez urządzenia elektryczne,

−

rodzaje ochrony przed porażeniem,

−

reguły przygotowania miejsca pracy,

−

zagrożenie pożarem i wybuchem,

−

urządzenia elektryczne w strefach zagrożonych wybuchem,

−

zagrożenia elektrycznością statyczną,

−

uwalnianie porażonego od napięcia,

−

bezpieczeństwo i higiena pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

Czynności ucznia - słucha, notuje.

5. Uczeń wskazuje swoje zalety i wady.
6. Nauczyciel analizuje samoocenę uczniów.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Odszukaj w literaturze wiadomości na temat: zagrożenie pożarem i wybuchem.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

5.ĆWICZENIA

5.1. Prawna ochrona pracy. Przepisy bezpieczeństwa. Wymagania

higieniczno – sanitarne i bezpieczeństwa pracy oraz
bezpieczeństwa

przeciwpożarowego

w

lakiernictwie.

Przewidywanie zagrożeń. Skaleczenia, oparzenia termiczne.
Oparzenia chemiczne. Zatrucia. Alergie. Uszkodzenia oka
i ucha. Choroby psychosomatyczne i nerwice

5.1.1. Ćwiczenie

Ćwiczenie 1

Przewidywanie

zagrożeń

bezpieczeństwa

zdrowia

człowieka

na

podstawie

zidentyfikowanych nieprawidłowości w zakresie bhp i ochrony przeciwpożarowej.


Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie realizować na zajęciach edukacyjnych powtórzeniowych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) Zapoznać się z jedną z niżej wymienionych instrukcji:

−

instrukcja bezpieczeństwa pożarowego,

−

instrukcja technologiczno- ruchowa,

−

instrukcja bhp obowiązująca w lakierni,

2) Przeanalizować istniejące warunki w przedmiotowym zakresie
3) Dokonać porównania stanu faktycznego z wymogami
4) Wskazać zagrożenia wynikające z niespełnienia wymagań

Zalecone metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcje bezpieczeństwa pożarowego,

−

technologiczno- ruchowa, bhp,

−

materiały piśmienne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5.2. Wentylacja i klimatyzacja pomieszczeń pracy. Czynniki

szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne występujące w
procesach pracy. Zasady kształtowania bezpiecznych i
higienicznych warunków pracy. Zabezpieczenie urządzeń
napędowych. Bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach
elektrycznych

5.2.1. Ćwiczenie

Ćwiczenie 1

Udzielanie zgodnie z zasadami pierwszej pomocy osobie rażonej prądem elektrycznym

Wskazówki do realizacji
Ćwiczenie realizować w formie zajęć praktycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z podstawowymi metodami uwalniania porażonego spod działania prądu

elektrycznego,

2) zapoznać się ze sposobami wyłączenia napięcia,
3) zapoznać się ze sposobami odciągnięcia porażonego od urządzeń będących pod

napięciem,

4) zapoznać się ze sposobami odizolowania porażonego, uniemożliwiające przepływ prądu

przez jego ciało,

5) zapoznać się ze sposobami udzielania pierwszej pomocy – przećwiczyć.

Zalecone metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenie.

Środki dydaktyczne:

−

sprzęt dielektryczny,

−

fantom.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.3. Środki ochrony indywidualnej i zbiorowej. Bezpieczeństwo

pracy przy urządzeniach pod ciśnieniem

5.3.1. Ćwiczenie

Ćwiczenie 1

Dobieranie środków indywidualnej stosownie do rodzaju prac

Wskazówki do realizacji:
Ćwiczenie realizować w formie pisemnej pracy domowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) określić czynniki szkodliwe i niebezpieczne występujące w procesach pracy i rodzaj

oddziaływania na organizm ludzki.

2) określić sytuacje zagrożenia w czasie których czynnik szkodliwy oddziałuje na

pracownika

3) dobrać środki ochrony indywidualnej ze względu na rodzaj zagrożenia i zakres ochrony

Zalecone metody nauczania – uczenia się:

−

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

wykaz czynników szkodliwych,

−

wykaz klasyfikacja środków ochrony indywidualnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.4. Zagrożenia pożarowe, zasady ochrony przeciwpożarowej

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opanowanie sposobu alarmowania straży pożarnej zgodnie z instrukcją

Wskazówki do realizacji:
realizować w formie zajęć praktycznych

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z instrukcja postępowania na wypadek pożaru.
2) sprawdź spełnienie (w miejscu pracy) poszczególnych punktów instrukcja postępowania

na wypadek pożaru.

3) zrealizować w celach ćwiczeniowych symulacje działań zgodnie z w/w instrukcją

Zalecone metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z instruktażem

Środki dydaktyczne:

−

literatura z punktu 7 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Dobieranie sprzętu i środków gaśniczych w zależności od rodzaju pożaru

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z grupami pożarów, wypisz je.
2) przyporządkować do grup pożarów środki gaśnicze, za pomocą których można je gasić.
3) zaznaczyć w powyższym zestawieniu te środki gaśnicze, które są na wyposażeniu

zakładu pracy.

4) zapoznać się szczegółowo z właściwościami znajdujących się środków gaśniczych.

Zalecone metody nauczania – uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

literatura z punktu 7 poradnika dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Stosowanie podręcznego sprzętu i środków gaśniczych do gaszenia zarzewia pożaru

Wskazówki do realizacji:
Ćwiczenie realizować w formie zajęć praktycznych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zlokalizować na podstawie instrukcji bezpieczeństwa pożarowego na terenie zakładu

podręczny sprzęt gaśniczy.

2) zapoznać się ze sposobem użycia posiadanego podręcznego sprzętu gaśniczego.
3) użyć podręczny sprzęt gaśniczy w kontrolowanych warunkach.

Zalecone metody nauczania – uczenia się:

−

pokaz z instruktażem.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja bezpieczeństwa pożarowego,

−

podręczny sprzęt gaśniczy,

−

materiały piśmienne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

5.5. Zasady ochrony środowiska na stanowisku pracy.

Zabezpieczenie miejsca wypadku

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonanie (na fantomie) sztucznego oddychania zgodnie z obowiązującymi zasadami.

Wskazówki do realizacji:
Realizować w formie wycieczki podsumowującej.

Sposób wykonania ćwiczenia:

Uczeń powinien:

1) przypomnieć zasady oceny stanu poszkodowanego,
2) przypomnieć zasady prowadzenia resuscytacji,
3) przygotować zestaw do wykonania ćwiczenia: fantom (z możliwością kontroli

wykonania).

Zalecone metody nauczania – uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

−

instrukcja udzielania pierwszej pomocy,

−

fantom.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska”

Test składa się z 20 zadań:

–

zadania od 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 są poziomu podstawowego,

–

zadania od 14, 15, 16, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie, co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie, co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym, co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym, co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Zinterpretować podstawowe akty prawne,
prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem i
higieną pracy

A

P

a

2.

Zinterpretować podstawowe akty prawne,
prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem i
higieną pracy

A

P

a

3.

Wyjaśnić na wybranych przykładach
działalności zawodowej zasady bezpiecznej
pracy

B

P

a

4.

Zastosować odpowiednie zabezpieczenia
miejsca wypadku

C

P

grawitacyjna,
mechaniczna,
miejscowa, ogólna;
mieszana;awaryjna,
nawiewna,
wywiewna

5.

Zinterpretować podstawowe akty prawne,
prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem i
higiena pracy

B

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

6.

Dostrzec zagrożenia związane z
wykonywaną pracą

B

P

upadek, uderzenie,
zetknięcie
z substancją

7.

Zastosować zasady bezpiecznej pracy
podczas styczności z urządzeniami
elektrycznymi i mechanicznymi

C

P

pożar, wybuch,
porażenie

8.

Dobrać i zastosować odzież ochronną oraz
środki ochrony indywidualnej w zależności
od prowadzonych prac lakierniczych

C

P

a

9.

Zareagować w przypadku zagrożenia
pożarowego zgodnie z instrukcją
przeciwpożarową

B

P

a

10.

Zareagować w przypadku zagrożenia
pożarowego zgodnie z instrukcją
przeciwpożarową

C

P

b

11.

Zastosować podręczny sprzęt oraz środki
gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony
przeciwpożarowej

B

P

c

12.

Zastosować podręczny sprzęt oraz środki
gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony
przeciwpożarowej

B

P

oględziny miejsca,
przesłuchanie
świadków,
uporządkowanie
faktów

13.

Zinterpretować podstawowe akty prawne,
prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem i
higieną pracy

C

PP

przestrzegać zasad
bhp; stosować środki
ochrony
indywidualnej;
badania
profilaktyczne;
szkolenie bhp

14.

Dostrzec zagrożenia związane z
wykonywaną pracą

C

PP

a

15.

Dostrzec zagrożenia związane z
wykonywaną pracą

C

PP

a/ t+
b/ substancja
toksyczna
c/ substancja
szkodliwa

16.

Zinterpretować podstawowe akty prawne,
prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem i
higieną pracy

C

PP

b

17.

Zastosować zasady bezpiecznej pracy
podczas styczności z urządzeniami
elektrycznymi i mechanicznymi

C

PP

a

18.

Przewidzieć i zapobiec zagrożeniom życia i
zdrowia pracowników

C

PP

c

19.

Zastosować zasady ochrony środowiska
naturalnego

B

PP

b

20.

Zastosować procedury udzielania pierwszej
pomocy osobom poszkodowanym

C

PP

przy ustaniu
krążenia i
oddychania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony na

udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru

dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania: otwarte, z luką

i wielokrotnego wyboru.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej

rubryce znak X lub wpisując prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy
błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź
prawidłową.

6. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część – poziom

podstawowy, II część – poziom ponadpodstawowy.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi sprawia Ci trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie na

później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

9. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Wymień podmioty stosunków pracy w polskim prawie pracy.

a. pracodawca i pracownik,
b. pracodawca , pracownik i właściciel,
c. pracodawca , zleceniodawca, pracownik, zleceniobiorca,
d. pracodawca.

2. Jakie pomieszczenia uznajemy za pomieszczenia stałej pracy?

a. jeżeli łączny czas przebywania tego samego pracownika w pomieszczeniu w ciągu

jednej doby trwa dłużej niż 4 godziny,

b. jeżeli łączny czas przebywania tego samego pracownika w pomieszczeniu w ciągu

jednej doby trwa dłużej niż 2 godziny,

c. jeżeli łączny czas przebywania tego samego pracownika w pomieszczeniu w ciągu

jednej doby trwa ponad 6 godzin,

d. jeżeli łączny czas przebywania tego samego pracownika w pomieszczeniu w ciągu

jednej doby trwa około 2,5 godzin.

3. Kto powinien informować pracowników o właściwościach materiałów niebezpiecznych

stosowanych w zakładzie pracy?

a. pracodawca,
b. kierownik zaopatrzenia,
c. producent,
d. pracownik.

4. Jakie kryterium decyduje o uznaniu pracy za pracę na wysokości?

a. praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 2,0 m,
b. praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1,0 m,
c. praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 1piętra,
d. praca wykonywana na powierzchni znajdującej się na wysokości co najmniej 3 piętra.

5. Uzupełnij znaki ostrzegawcze, symbole ostrzegawcze i napisz co one oznaczają.

Znak ostrzegawczy

Symbol ostrzegawczy

Napisy określające znaczenie znaku
ostrzegawczego

a/

Substancja/preparat/
produkt bardzo toksyczna/y

b/

T

c/

Substancja/preparat/
produkt szkodliwa/y

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

6.

Wymień 3 rodzaje wentylacji (wpisz do karty odpowiedzi)

a. ............................................
b. .............................................. ..........
c. ................................................

7. Ile wymian powietrza na godzinę należy wykonywać w lakierni?

a. 1 – 3 wymian na godzinę,
b. 10 – 30 wymian na godzinę,
c. 5 wymian na godzinę,
d. 7 wymian na godzinę.

8. Które z poniższych grup zagrożeń są zagrożeniami chemicznymi?

a. substancje toksyczne, drażniące, żrące, rakotwórcze, mutagenne, teratogenne,

powodujące alergie,

b. płyny, gazy, pary, dymy, mgły,
c. układy palne, źródła zapalenia, żar, otwarty płomień, iskry, rozgrzane powierzchnie,

mieszaniny wybuchowe, materiały zapalne, nagromadzenie tlenu,

d. wszystkie odpowiedzi sa poprawne.

9. Bez którego rodzaju szkolenia nie można dopuścić pracownika do pracy?

a. instruktaż wstępny,
b. instruktaż stanowiskowy,
c. szkolenie okresowe: pracowników, pracodawców, osób kierujących pracownikami,

pracowników inżynieryjno-technicznych,

d. wszystkie odpowiedzi sa poprawne.

10. Wymień 3 wydarzenia mechaniczne powodujące wypadek według GUS (wpisz w karcie

odpowiedzi).

a. .................................
b. ....................................
c. ...................................

11. Wymień 3 zagrożenia powodowane przez urządzenia elektryczne (wpisz w karcie

odpowiedzi).

a. .................................
b. ....................................
c. ...................................

12. Elektryczność statyczna jest to:

a. zespół zjawisk towarzyszących pojawieniu się na materiałach ładunku elektrycznego,

który nie jest zrównoważony ładunkiem przeciwnego znaku,

b. zjawisko przepływu prądu stałego,
c. pozostawanie urządzeń elektrycznych pod stałym napięciem,
d. wszystkie odpowiedzi sa poprawne.

13. Ze względu na jaki czynnik w lakierni stosuje się sprzęt ochrony dróg oddechowych?

a. zanieczyszczone powietrze (występowanie szkodliwych substancji w postaci:

(cząstek, gazów, par),

b. niedobór tlenu (zawartość poniżej 17%),
c. elektryczność statyczną,
d. przepływ prądu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

14. W jakiej odległości należy przechowywać butle od innych źródeł ciepła niż C.O.?

a. min. 1 m,
b. min. 5 m,
c. min. 10 m,
d. min. 11 m.

15. O jakim stężeniu podany niżej pył nie wybuchnie?

a. 50% GGW,
b. 110%DGW,
c. 110% GGW,
d. 76%GGW.

16. Która z poniższych klasyfikacji stref zagrożenia wybuchem jest właściwa dla gazów?

a. 20, 21,
b. 0,1,2,
c. W1, Z1, Z2,
d. 24, 45.

17. W jakim dokumencie zawarte są zasady alarmowania jednostek ratowniczo-gaśniczych?

a. instrukcji technologiczno- ruchowej,
b. instrukcji bezpieczeństwa pożarowego,
c. instrukcji postępowania na wypadek pożaru,
d. wszystkie odpowiedzi sa poprawne.

18. W jakiej odległości od linii elektroenergetycznej niskiego napięcia mogą być składowane

materiały ?

a. 12 m,
b. 6 m,
c. 2 m,
d. 5 m.

19. W jakiej sytuacji wytwórca odpadów nieprowadzący instalacji jest obowiązany do

uzyskania decyzji zatwierdzającej program gospodarki odpadami niebezpiecznymi?

a. jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości powyżej 1000 kg rocznie,
b. jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości powyżej 100 kg rocznie,
c. jeżeli wytwarza odpady niebezpieczne w ilości powyżej 10000 kg rocznie,
d. wszystkie odpowiedzi są poprawne.

20. Wymień 3 podstawowe elementy procesu ustalenia przyczyn i okoliczności wypadków

(wpisz do karty odpowiedzi)

a. ...................................
b. ...................................
c. ...................................

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko: ...............................................................................

Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony ppoż. i ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakującą odpowiedź,

Nr

ODPOWIEDŹ

Punktacja

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

11

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

Razem :

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

Test 2

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Przestrzeganie przepisów
bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony
środowiska”

Test składa się z 20 zadań:

–

zadania od 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 są poziomu podstawowego,

–

zadania od 14, 15, 16, 18, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie, co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie, co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym, co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 16 zadań, w tym, co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1.

Zinterpretować podstawowe akty prawne,
prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem
i higieną pracy

A

P

kodeks pracy i akty
wykonawcze

2.

Zinterpretować podstawowe akty prawne,
prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem
i higieną pracy

A

P

C

3.

Wyjaśnić na wybranych przykładach
działalności zawodowej zasady
bezpiecznej pracy

B

P

bezpośredni
nadzór,

środki

zapobiegawcze,
instruktaż,
wymagania bhp

4.

Zastosować odpowiednie zabezpieczenia
miejsca wypadku

C

P

B

5.

Zinterpretować podstawowe akty prawne,
prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem
i higieną pracy

B

P

A

6.

Dostrzec zagrożenia związane z
wykonywaną pracą

B

P

B

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

7.

Zastosować zasady bezpiecznej pracy
podczas styczności z urządzeniami
elektrycznymi i mechanicznymi

C

P

wyłączenie
napięcia,
odłączenie
poszkodowanego,
wyciągnięcie
porażonego

8.

Dobrać i zastosować odzież ochronną oraz
środki ochrony indywidualnej w
zależności od prowadzonych prac
lakierniczych

C

P

sprzęt odo, odzież
pyłoszczelna,
ochronniki słuchu

9.

Zareagować w przypadku zagrożenia
pożarowego zgodnie z instrukcją
przeciwpożarową

B

P

montażu,
uruchomienia,
użytkowania,
konserwacji

10.

zareagować w przypadku zagrożenia
pożarowego zgodnie z instrukcją
przeciwpożarową

C

P

C

11.

Zastosować podręczny sprzęt oraz środki
gaśnicze zgodnie z zasadami ochrony
przeciwpożarowej

B

P

A

12.

Zastosować procedury udzielania
pierwszej pomocy osobom
poszkodowanym

B

P

stan świadomości,
oddychanie,
drożność

dróg

oddechowych,
krążenie, kręgosłup

13.

Zinterpretować podstawowe akty prawne,
prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem
i higieną pracy

C

PP

technologiczno
ruchowa,
bezpieczeństwa
pożarowego,
alarmowania

na

wypadek

pożaru,

magazynowania

14.

Dostrzec zagrożenia związane z
wykonywaną pracą

C

PP

szkolenie,
hermetyzacja
procesów,
zabezpieczenia
techniczne

15.

Dostrzec zagrożenia związane z
wykonywaną pracą

C

PP

chemiczne,
fizyczne,
biologiczne,
względy osobowe,
organizacja pracy

16.

Zinterpretować podstawowe akty prawne,
prawa i obowiązki pracownika oraz
pracodawcy związane z bezpieczeństwem
i higieną pracy

B

PP

A

17.

Zastosować zasady bezpiecznej pracy
podczas styczności z urządzeniami
elektrycznymi i mechanicznymi

C

PP

A

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

18.

Przewidzieć i zapobiec zagrożeniom życia
i zdrowia pracowników

C

PP

B

19.

Zastosować zasady ochrony środowiska
naturalnego

B

PP

wykaz

odpadów,

ilość

odpadów,

właściwosci
odpadów,
zapobieganie
powstawaniu
odpadów,
zagospodarowanie,
magazynowanie

20.

Zastosować procedury udzielania
pierwszej pomocy osobom
poszkodowanym

C

PP

maseczki osobiste,
rękawiczki,
dezynfekcja

rąk,

brak kontaktu z
krwią,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych,

jakie będą w teście.

5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
9. dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
10. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

11. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
12. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
13. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

14. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
15. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań o różnym stopniu trudności. Są to zadania: otwarte, z luką

i wielokrotnego wyboru.

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej

rubryce znak X lub wpisując prawidłową odpowiedź. W przypadku pomyłki należy
błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź
prawidłową.

6. Test składa się z dwóch części o różnym stopniu trudności: I część – poziom

podstawowy, II część – poziom ponadpodstawowy.

7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
8. Kiedy udzielenie odpowiedzi sprawia Ci trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie na

później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny.

9. Na rozwiązanie testu masz 60 minut.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Wymień podstawowe źródło przepisów prawnych dotyczących bhp (odpowiedź wpisz do

karty odpowiedzi).

2. Kto powinien zapewnić i utrzymywać odpowiednie warunki bhp w obiektach

i pomieszczeniach pracy.

a. pracownik bhp,
b. kierownicy na poszczególnych wydziałach,
c. pracodawca,
d. pracownik.

3. Jakie wymagania powinien określić pracodawca przy wykonywaniu prac szczególnie

niebezpiecznych? Wymień 3 w karcie odpowiedzi.

a. ....................................
b. ....................................
c. ....................................

4. Ile wymian powietrza na godzinę należy wykonywać w lakierni?

a. 1 – 3 wymian na godzinę,
b. 10 – 30 wymian na godzinę,
c. 5 wymian na godzinę,
d. 100 m

3

5. Czy można stosować w procesach pracy nieznane substancje niebezpieczne?

a. Niedopuszczalne jest stosowanie substancji i preparatów chemicznych nie

oznakowanych w sposób widoczny, umożliwiający ich identyfikację,

b. Tak, po zapewnieniu środków ochrony osobistej,
c. Tak, po zapewnieniu ,środków ochrony zbiorowej i warunków ewakuacji ,
d. Nie.

6. Jakie barwy ostrzegawcze powinny być stosowane w przypadku osłon narzędzi?

a. czerwona lub czerwona w białe pasy,
b. barwa żółta lub żółta w czarne pasy,
c. czerwona w czarne pasy,
d. biała.

7. Wymień 3 podstawowe metody uwalniania porażonego spod działania prądu

elektrycznego o napięciu do 1kV (wpisz do karty odpowiedzi).

a. .................................
b. ....................................
c. ...................................

8. Wymień 3 rodzaje odzieży ochronnej, ze względu na zagrożenia, stosowanej

w lakierni.

a. ..................................
b. ..................................
c. .................................

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

9. Jakie instrukcje powinny być dołączane do urządzeń ciśnieniowych? Wymień 3

i wpisz do karty odpowiedzi.

a. ........................................
b. .........................................
c. .........................................

10. W jakim dokumencie zawarte są zasady alarmowania jednostek ratowniczo-gaśniczych?

a. instrukcji technologiczno- ruchowej,
b. instrukcji bezpieczeństwa pożarowego,
c. instrukcji postępowania na wypadek pożaru,
d. książce telefonicznej.

11. W jakiej odległości należy przechowywać butle od innych źródeł ciepła niż C.O.?

a. min. 1 m,
b. min. 5 m,
c. min. 10 m,
d. min. 20 m.

12. Na czym polega ocena wstępna stanu poszkodowanego.

13. Jakiego rodzaju instrukcje powinien pracodawca udostępnić pracownikom, wymień trzy?

a. ..........................................
b. .........................................
c. .........................................

14. Jakie przedsięwzięcia należy podjąć, jeżeli nie jest możliwe wyeliminowanie procesów

z substancjami niebezpiecznymi? Wymień trzy.

a. ................................................
b. ............................................
c. ............................................

15. Wymień 3 z 6 podstawowych grup zagrożeń zawodowych, które występują

w lakierni.

a. .........................................
b. .........................................
c. .........................................

16. W jakim przypadku pracodawca sam może wykonywać zadania służby bhp?

a. zatrudnia do 10 pracowników,
b. zatrudnia do 20 pracowników, ma wyszkolenie i prowadzi odpowiednią grupę

działalności,

c. ma wyszkolenie i wpisał sobie do zakresu czynności zadania bhp,
d. nigdy nie może.

17. Jakiej odzieży powinieneś używać w strefach zagrożonych wybuchem?

a. bawełnianej,
b. nieprzewodzącej,
c. przewodzącej i nieprzewodzącej, zależnie od części ubrania,
d. bardzo mocnej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

18. Jakiej temperatury nie mogą przekraczać urządzenia w strefach zagrożenia pożarem

i wybuchem pyłów?

a. 1000 C,
b. 2/3 temperatury zapalenia pyłów,
c. 50% GGW,
d. 2350 C.

19. Wymień trzy podstawowe formy działań wytwórcy odpadów w celu ochrony

środowiska.

a. .................................................
b. ..................................................
c. ..................................................

20. Wymień 3 podstawowe zasady bezpieczeństwa w czasie udzielania pierwszej pomocy

aby uniknąć zakażenia AIDS.

a. .......................................................
b. .......................................................
c. .........................................................

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko: ...............................................................................

Przestrzeganie przepisów bhp, ochrony ppoż. i ochrony środowiska

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakującą odpowiedź,

Nr

ODPOWIEDŹ

Punktacja

1

2

a

b

c

d

3

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

8

9

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

13

14

15

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

20

Razem :

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

7. LITERATURA

1. Bezpieczeństwo pracy i ergonomia. Praca zbiorowa pod red. prof. dr hab. med. D.

Koradeckiej, Warszawa, CIOP 1997.

2. Ocena ryzyka zawodowego. Cz.1. Podstawy metodyczne. Praca zbiorowa pod red. dr inż.

Wiktora M. Zawieski, Warszawa, CIOP 2004.

3. Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy. (Tekst jedn.). (Dz. U. 1998 nr 21, poz.

94, z późniejszymi zmianami).

4. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r.

w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. (Tekst jednolity: Dz. U.
2003, nr 169, poz. 1650).

5. Rozporządzenie Rady Ministrów z 1 grudnia 1990 r. w sprawie prac wzbronionych

młodocianym. (Dz. U. 1990, nr 85 poz. 500; zmiany: 2004, nr 200, poz. 2047).

6. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie

rodzajów prac wymagających szczególnej sprawności psychofizycznej (Dz. U. nr 62,
poz. 287).

7. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków

technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. nr 75, poz.
690).

8. Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie urządzeń

technicznych podlegających dozorowi technicznemu. (Dz. U. Nr 120, poz. 1021).

9. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki i Społecznej z dnia 14 marca 2000 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych (Dz. U.
nr 26, poz. 313 ze zm.).

10. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 lipca 2002 r. w sprawie wykazu chorób

zawodowych, szczegółowych zasad postępowania w sprawach zgłaszania podejrzenia,
rozpoznawania i stwierdzania chorób zawodowych oraz podmiotów właściwych
w tych sprawach.

11. Rozporządzenie Ministra Zdrowia

z dnia 14 grudnia 2004 r. zmieniające rozporządzenie

w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego.

(Dz. U. z 2005 r. Nr 2, poz. 8).

12. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 sierpnia 2002 r. w sprawie obowiązku

dostarczenia karty charakterystyki niektórych preparatów niezaklasyfikowanych jako
niebezpieczne. (Dz. U. nr 142, poz. 1194).

13. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r.

w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla
zdrowia w środowisku pracy. (Dz. U. nr 217, poz. 1833).

14. Dz. U. 2005 nr 212 poz. 1769 (obowiązuje od dnia : 2005-11-12)Rozporządzenie

Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 10 października 2005 r. zmieniające rozporządzenie
w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla
zdrowia w środowisku pracy.

15. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu

odpadów. (Dz. U. z dnia 8 października 2001 r.).

16. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie wykazu substancji

niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem. (Dz. U. z dnia 14 sierpnia 2002 r.).

17. Rozporządzenie Ministra Zdrowia

z dnia 2 września 2003 r. w sprawie oznakowania

opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. z dnia 6
października 2003 r.).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

18. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie

wprowadzenia obowiązku stosowania niektórych Polskich Norm dotyczących
bezpieczeństwa i higieny pracy. (Dz. U. z dnia 10 grudnia 1998 r.).

19. Rozporządzenie Ministra Gospodarki

z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych

wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku
w przestrzeniach zagrożonych wybuchem

2)

(Dz. U. z dnia 30 grudnia 2005 r.).

20. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków

technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. (Dz. U. z dnia 15
czerwca 2002 r.).

21. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska. (Dz. U. nr 62 , poz. 627).
22. Rozporządzenie Ministra zdrowia z dnia 28 września 2005 r. w sprawie wykazu

substancji niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem

2)

(Dz. U. z dnia 14

października 2005 r. Dz.U.05.201.1674).

23. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 sierpnia 2002 r. w sprawie obowiązku

dostarczenia karty charakterystyki niektórych preparatów niezaklasyfikowanych jako
niebezpieczne. (Dz. U. nr 142, poz. 1194).

24. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie karty charakterystyki

substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego. (Dz. U. nr 140, poz. 1171).

25. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 grudnia 2004 r. zmieniające rozporządzenie

w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego.
(Dz. U. 2005 nr 2 poz. 8).

26. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów

i sposobu klasyfikacji substancji i preparatów chemicznych. (Dz. U. nr 140, poz. 1172).

27. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 11 lipca 2002 r. w sprawie oznakowania

opakowań substancji niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych. (Dz. U. nr 140, poz.
1173)

28. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych

wymagań dla urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w
przestrzeniach zagrożonych wybuchem (Dz. U. z dnia 30 grudnia 2005 r.) (Dz. U. z
2005, nr 263, poz.2203).

29. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 23 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych

wymagań dla prostych zbiorników ciśnieniowych (Dz. U. z dnia 28 grudnia 2005 r. nr
259, poz.2171).

30. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych

wymagań dla środków ochrony indywidualnej (Dz. U. z dnia 28 grudnia 2005 r.).

31. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie wykazu substancji

niebezpiecznych wraz z ich klasyfikacją i oznakowaniem. (Dz. U. nr 129, poz. 1110)

32. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 grudnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i

higieny pracy związanej z występowaniem w miejscu pracy czynników chemicznych.
(Dz. U. 2005 nr 11, poz. 86).

33. Ustawa o substancjach i preparatach chemicznych z dnia 11 stycznia 2001 r. (Dz. U. nr

11, poz. 84, zm.: Dz. U. 2001, nr 11, poz. 85).

34. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z 3 listopada 1992 r. dotyczące ochrony

przeciwpożarowej

budynków

oraz

innych

obiektów

budowlanych

i terenów.

35. PN-Z-08053:1988 (PN-88/Z-08053) Ochrona pracy. Środki ochrony indywidualnej

pracowników przed niebezpiecznymi i szkodliwymi czynnikami. Klasyfikacja
i terminologia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

36. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych

wymagań dla urządzeń ciśnieniowych i zespołów urządzeń ciśnieniowych (Dz. U. z dnia
30 grudnia 2005 r. 2005, nr 263, poz. 2200)

37. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 23 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych

wymagań dla prostych zbiorników ciśnieniowych (Dz. U. z dnia 28 grudnia 2005 r. nr
259, poz. 2171).

38. Rozporządzenie Ministrów: Pracy i Opieki Społecznej, Przemysłu Ciężkiego oraz

Zdrowia z dnia 13 kwietnia 1951 r. w sprawie bezpieczeństwa pracy przy sprężarkach
powietrznych. (Dz. U. z dnia 20 kwietnia 1951 r.).

39. Rozporządzenie Ministrów Pracy i Opieki Społecznej oraz Zdrowia z dnia 15 maja 1954

r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użytkowaniu butli z gazami
sprężonymi, skroplonymi i rozpuszczonymi pod ciśnieniem. (Dz. U. z dnia 29 czerwca
1954 r.).

40. Rozporządzenie Ministrów: Pracy i Opieki Społecznej, Górnictwa i Energetyki,

Przemysłu Ciężkiego, Przemysłu Lekkiego, Przemysłu Rolnego i Spożywczego, Żeglugi,
Komunikacji,

Zdrowia

oraz

Budownictwa

z

dnia

12

września

1949

r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy użyciu aparatów natryskowych.
(Dz. U. z dnia 27 października 1949 r.).

41. Ustawa z dnia 11 stycznia 2001 r. o substancjach i preparatach chemicznych. (Dz. U.

nr 11, poz. 84).

42. Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. Ochrona przeciwpożarowa. (Dz. U. z 2002 r.,

nr 147, poz.1229).

43. Rozporządzenie z 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków,

innych obiektów budowlanych i terenów. (Dz.U.03.121.1138).

44. Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska,

ustawy o odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw. Dz. U. nr 100, poz. 1085. ustawa z
dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach. (Dz. U. nr 62, poz. 628).