Z

a in spi ro wa ła mnie pe da go gi ka Ce le -
sty na Fre ine ta, gdyż wie le miej sca

w je go kon cep cji pe da go gicz nej zaj mu je
swo bod na dzia łal ność twór cza dzie ci. Ce -
lem wy cho wa nia jest dą że nie do mak sy mal -
ne go roz wo ju oso bo wo ści dziec ka w ob rę bie
wspól no ty, któ rej dziec ko słu ży i z któ rej usług
ko rzy sta

.

Po sta no wi łam sys te ma tycz nie wy ko rzy -

sty wać tech ni ki fre ine tow skie. Szu ka jąc co -
raz now szych in for ma cji na te mat pe da go gi -
ki C. Fre ine ta, zwią za łam się z Pol skim
Sto wa rzy sze niem Ani ma to rów Pe da go gi ki
Ce le sty na Fre ine ta. Pod czas kon fe ren cji
me to dycz nych spo tka łam wie lu na uczy cie li,
któ rzy sta li się dla mnie źró dłem wie dzy,
dzie ląc się swo imi do świad cze nia mi.

To skło ni ło mnie do opra co wa nia pro gra -

mu in no wa cji pe da go gicz nej opar tej na pe -
da go gi ce Fre ine ta. Wie rzy łam, że wła śnie ta
dro ga za pew ni ka żde mu dziec ku suk ces.

Pod sta wo wy mi ele men ta mi kon cep cji

Fre ine ta są te, któ re kształ tu ją:

n

za ufa nie do dzie ci i ich mo żli wo ści,

n

wy zwa la nie ak tyw no ści po znaw czej,

n

wy zwa la nie twór czej po sta wy,

n

umie jęt ne łą cze nie za ba wy z pra cą,

n

part ner ski udział dziec ka w or ga ni za cji
ży cia kla so we go i szkol ne go,

n

mo żli wo ści twór cze go roz wo ju oso bo wo -
ści przez twór cze dzia ła nie i sty mu lo wa -
nie za in te re so wań.

Wy zwa la nie ak tyw no ści twór czej

Sto su ję me to dy, for my i środ ki, któ re wy -

ko rzy stu ją ak tyw ność, swo bod ną eks pre sję,
za in te re so wa nia pra cą oraz do świad cze nia
i prze ży cia dziec ka.

W co dzien nej pra cy pe da go gicz nej tak

or ga ni zu ję za ję cia, by do mi no wa ły w nich
na stę pu ją ce ele men ty:

n

Swo bod na eks pre sja ja ko naj sku tecz niej -
szy śro dek czyn ne go kształ ce nia ję zy ka
dziec ka. Ka żde dziec ko ma mo żli wość
roz wi ja nia swo bod nej eks pre sji w ró żnych
dzie dzi nach.

n

Twór cze, ak tyw ne uczest nic two dziec ka
w pro ce sie edu ka cji uwzględ nia je go tem -
pe ra ment, na tu ral ne tem po pra cy i rytm
roz wo ju.
Kla sa jest warsz ta tem pra cy, w któ rej wy -

dzie li łam część do au to pre zen ta cji prac pla -
stycz nych, tech nicz nych oraz li te rac kich.

Czę sto or ga ni zu ję wy sta wy prac dla ca łej

spo łecz no ści uczniow skiej, a ta kże dla ro dzi -
ców, z któ ry mi spo ty kam się pod czas in dy wi -
du al nych kon sul ta cji oraz ze brań ogól nych.
Ta kie wy sta wy do war to ścio wu ją dzie ci, za -

Inspirowana

pedagogiką Freineta

Świat od dzia łu je na czło wie ka ja ko zwar ta ca łość. Dzie ci
po win ny na uczyć się dzia łać w tym świe cie, do sko na lić
go, a na wet zmie niać.

n

Mał go rza ta Za wor ska

DZIELIMY SIĘ DOŚWIADCZENIAMI

śycie Szkoły

12

chę ca ją do dal szych po szu ki wań i twór cze go
dzia ła nia. W kla sie eks po nu ję rów nież fisz ki
au to ko rek tyw ne, po mo ce dy dak tycz ne, kar ty
do sa mo kon tro li i sa mo oce ny.

By za ję cia by ły uroz ma ico ne

i cie ka we

Mo im za da niem jest za pew nie nie ka żde -

mu dziec ku in dy wi du al nej dro gi roz wo ju.
Sta ram się, by za ję cia by ły uroz ma ico ne
i cie ka we. Ucznio wie ry su ją oraz pi szą
na du żych ar ku szach pa pie ru, co ich w da -
nym mo men cie smu ci, co ba wi. Od zwier cie -
dla ją swo je uczu cia, ilu stru ją my śli za war te
w wier szu, two rzą ksią żecz ki do czy ta nych
prze ze mnie opo wia dań i ba jek. Za miast ty -
po wych ga ze tek ścien nych przy go to wa nych
przez na uczy cie la w kla sie ucznio wie sa mo -
dziel nie or ga ni zu ją ga zet ki, przy pi na jąc
na nich wła sne pra ce wy ko na ne pod czas za -
jęć, a ta kże te, któ re zrobili w do mu.

Sto so wa ne prze ze mnie tech ni ki pra cy:

Pla no wa nie pra cy

Plan pra cy jest ele men tem in te gru ją cym

i po rząd ku ją cym ca łą dy dak tycz no -wy cho -
waw czą dzia łal ność. Pla no wa nie pra cy
na ca ły ty dzień roz po czy nam w po nie dzia łek
na pierw szych

za ję ciach. Za po zna ję

uczniów z ma te ria łem, ja ki jest do opa no wa -
nia w da nym ty go dniu. Na ta bli cy, któ ra jest
spe cjal nie przy go to wa na do pla no wa nia
pra cy, umiesz czam ha sło ty go dnia oraz te -
ma ty dzien ne. Ucznio wie, za da jąc py ta nia,
wy su wa ją pro po zy cje spo so bów re ali za cji
po da nych za dań i zgła sza ją go to wość przy -
go to wa nia ma te ria łów, za gad nień, któ ry mi
są za in te re so wa ni. Na zy wam te za da nia in -
dy wi du al ny mi. Moja rola to do ra dzić
uczniom, za pro po no wać wy bór za da nia.
Zdol niej szym pro po nu ję trud niej sze, słab -
szym ła twiej sze. Ucznio wie za pi su ją na kart -
kach za da nie, któ re pla nu ją wy ko nać, pod -
pi su jąc się.

Kart kę umiesz cza ją na ta bli cy. Pod ko -

niec ty go dnia do ko nu ją pre zen ta cji wy ko na -
nych prac, pod su mo wu jąc oraz oce nia jąc re -
ali za cję in dy wi du al nych za dań.

Swo bod ny tekst

Pi sa nie swo bod nych tek stów przez dzie ci

i umo żli wie nie im wła snej twór czej wy po -
wie dzi w ró żnych for mach eks pre sji słow nej
speł nia wa żne za da nia:

n

dzie ci po tra fią wy po wia dać swo je my śli,
wra że nia, prze ży cia,

n

sta ją się wra żli we na pięk no sło wa,

n

czu ją się od po wie dzial ne za wła sne wy po -
wie dzi.
W mo jej kla sie za ję cia nad swo bod nym

tek stem prze bie ga ją na stę pu ją co:

Ucznio wie pi szą swo bod ny tekst na kart -

kach, na stęp nie chęt ni od czy tu ją swo je pra ce.
Na ta bli cy za pi su ję ty tu ły oraz imio na au to -
rów. Po za po zna niu się z tek sta mi ucznio wie
zgła sza ją dwa lub trzy, któ re im się naj bar dziej
po do ba ją i uza sad nia ją swo je zda nie. Po tem
ca ła kla sa gło su je przez pod nie sie nie rę ki
za przy ję ciem naj cie kaw sze go utwo ru do kro -
ni ki kla sy. Wy bra ny tekst za pi su ję na ta bli cy,
a po krót kiej prze rwie ca ła kla sa przy stę pu je
do je go opra co wa nia. Po wy kry ciu, omó wie -
niu i po pra wie niu błę dów or to gra ficz nych i ję -
zy ko wych dzie ci dys ku tu ją nad tre ścią i kom -
po zy cją utwo ru, pro po nu jąc au to ro wi
za stą pie nie ja kie goś wy ra że nia in nym. Au tor
al bo wy ra zi zgo dę na pro po no wa ne zmia ny,
al bo uza sad ni swój punkt wi dze nia.

Pra ca nad opra co wa niem tek stu ćwi czy

umie jęt no ści ję zy ko we, or to gra ficz ne, gra -
ma tycz ne, sty li stycz ne. Ucznio wie ko rzy sta -
ją ze słow ni ków, cza sem z en cy klo pe dii.

Wy ni ki pra cy nad swo bod nym tek stem

da ją się szyb ko za uwa żyć:

n

roz wi ja się spo sób my śle nia i wy po wia da -
nia uczniów,

n

po tra fią opo wia dać wła sny mi sło wa mi
prze czy ta ne tek sty,

n

uczą się po praw ne go po słu gi wa nia się
czyn nym ję zy kiem w mo wie i pi śmie,

n

wie rzą we wła sne si ły.

Fisz ki au to ko rek tyw ne

śe by ucznio wie mo gli na uczyć się po -

praw nie pi sać, a ta kże spraw nie wy ko ny wać
za da nia ma te ma tycz ne, mu szą wy ko nać
wie le ćwi czeń. Słu żą te mu fisz ki au to ko rek -

3 / 2 0 1 1

13

14

śycie Szkoły

tyw ne, któ re bar dzo czę sto sto su ję na lek -
cjach. Skła da ją się one z dwóch kart: na jed -
nej na pi sa ne jest za da nie z po le ce niem (P),
a na dru giej umiesz czo na jest po praw na od -
po wiedź (W). Po wy ko na niu za da nia uczeń
spraw dza po praw ność wy ko na ne go za da nia
i ewen tu al nie po pra wia błę dy.

Jest to zna ko mi ta po moc dy dak tycz na,

tym cen niej sza, że z jed nej stro ny po zwa la
uzu peł nić in dy wi du al ne bra ki, z dru giej zaś
przy zwy cza ja do sa mo kon tro li i sa mo oce ny.
Je śli uczeń wy ko na za da nie bez błęd nie, ko lo -
ru je pięć płat ków kwiat ka, je śli po peł ni je den
błąd czte ry płat ki itd. Je śli ucznio wi uda ło się
po ko lo ro wać tyl ko trzy płat ki, mu si wy ko nać
fisz kę jesz cze raz. Po wy ko na niu za da nia za -
zna cza to na pla nie pra cy.

Do świad cze nia po szu ku ją ce

Tech ni ka do świad czeń po szu ku ją cych to

sa mo dziel ne zdo by wa nie przez uczniów wie -
dzy. To przy pad ko we na tra fia nie przez dziec -
ko w trak cie sa mo dziel nych do świad czeń i sa -
mo dziel ne go dzia ła nia na ró żne przed mio ty,
zja wi ska, a ta kże na od kry wa nie cech lu dzi,
zwie rząt, ro ślin za po mo cą wie lu zmy słów.
Czę sto or ga ni zu ję pra cę uczniów tak, aby mo -
gli sa mo dziel nie lub w ze spo le dzia łać, ro bić
do świad cze nia, wy wia dy, ob ser wa cje. Do -
świad cze nia po szu ku ją ce sta wia ją na sa mo -
dziel ną pra cę i wy ra bia ją u dziec ka prze ko na -
nie, że żad na wie dza nie przyj dzie do nich
go to wa, że mu szą w trak cie sa mo dziel nej pra -
cy do świad czyć i zro zu mieć no we za gad nie -
nia. Mo im za da niem jest ukie run ko wa nie
pra cy dzie ci. Sto su ję w tym ce lu fisz ki prze -
wod nie, któ re na zy wam kar ta mi pra cy. Za -
wie ra ją po le ce nia do wy ko na nia w związ ku
z pod ję tym te ma tem bądź wska zów ki do ty -
czą ce prze pro wa dze nia ob ser wa cji al bo do -
świad czeń. Ka żdy uczeń lub ze spół przy go to -
wu je krót kie spra woz da nie z do ko na nych
po szu ki wań, do świad czeń i ob ser wa cji, któ re
na stęp nie przed sta wia ca łej kla sie.

Ga zet ka wy cho waw cza

W sa li lek cyj nej w wi docz nym i do stęp nym

dla dzie ci miej scu znaj du ją się trzy ko per ty:

– gra tu lu je my,
– kry ty ku je my,
– ży czy my so bie.

Ucznio wie za pi su ją na kart kach swo je

spo strze że nia do ty czą ce ży cia kla sy, wy ra ża ją
za do wo le nie lub nie za do wo le nie z czy jejś
pra cy lub wy da rze nia, przed sta wia ją po my sły
kie ro wa ne pod ad re sem ko le gów al bo na -
uczy cie la. Ka żda no tat ka do ga zet ki mu si być
pod pi sa na. Ga zet ka wy cho waw cza umo żli -
wia swo bod ne wy ra ża nie są dów i opi nii do ty -
czą cych ró żno rod nych spraw z ży cia kla sy.

Re gu ły ży cia kla sy

Wspól nie z dzieć mi usta li łam re gu ły (pra -

wa), któ re to wa rzy szą na szym co dzien nym za -
ję ciom. Spi sa łam wszyst kie pro po zy cje dzie ci,
na stęp nie dys ku to wa li śmy nad ni mi i pod da -
wa li śmy gło so wa niu. Go to we re gu ły ży cia kla -
sy wy eks po no wa łam w wi docz nym miej scu
i bar dzo czę sto od wo łu je my się do nich.
Pod ko niec ka żde go dnia, je śli ucznio wie
prze strze ga ją usta lo nych re guł, otrzy mu ją
frag ment ob raz ka. Pod ko niec ty go dnia su mu -
je my puz zle. Ucznio wie przy kle ja ją je na kart -
kę, two rząc ob ra zek. Go to we ob raz ki ko lo ru -
ją i umiesz cza ją na ga zet ce. Gdy uzbie ra ją trzy
ob raz ki, mo gą wy brać na gro dę, np: wy bór
oso by, z któ rą chcą sie dzieć, po moc na uczy -
cie lo wi przez ca ły ty dzień lub drob ny przy bór
do piór ni ka. Ucznio wie czu ją się od po wie -
dzial ni za prze strze ga nie usta lo nych re guł.

Z wiel ką ra do ścią kom ple tu ją puz zle.

Ma ją mo ty wa cję, po nie waż wie dzą, jak wie -
le li czy się ich sło wo i że są spra wie dli wie
na gra dza ni.

Czę sto po za koń czo nych za ję ciach ucznio -

wie do ko nu ją sa mo oce ny swo jej pra cy w da -
nym dniu. Za zna cza ją na plan szy w od po wied -
nim miej scu „buź ki”, któ re są od zwier cie d-
le niem ich oce ny pra cy pod czas za jęć (świet -
nie, do brze, mu szę jesz cze po pra co wać).

Uwa żam, że ce lem na ucza nia jest ta kie

przy go to wa nie ucznia, by mógł ak tyw nie
i twór czo uczest ni czyć w ży ciu naj bli ższe go
oto cze nia. W za kre sie ucze nia się i na ucza -
nia zmie rzam do te go, by ucznio wie ro zu -
mie li świat i sa mych sie bie przez:

15

3 / 2 0 1 1

n

kształ to wa nie okre ślo nych po jęć,

n

wpro wa dza nie za sad ży cia spo łecz ne go,

n

ucze nie po praw ne go pi sa nia, czy ta nia,
wnio sko wa nia i ba da nia,

n

roz bu dza nie i roz wi ja nie in dy wi du al nych
zdol no ści twór czych,

n

umac nia nie wia ry we wła sne si ły,

n

roz wi ja nie umie jęt no ści po zna wa nia sie -
bie i naj bli ższe go oto cze nia,

n

stwo rze nie wa run ków do roz wi ja nia sa -
mo dziel no ści i obo wiąz ko wo ści.

Opra co wa ny prze ze mnie pro gram in no -

wa cji pe da go gicz nej jest dla mnie i mo ich
uczniów no wą dro gą do po dej mo wa nia dzia -
łań. Dzie ci mo gą w na tu ral ny spo sób ba wić
się i uczyć. Wie dzą, że wia ra we wła sne si ły
po zwa la po ko nać na po ty ka ne trud no ści.

mgr MAŁ GOR ZA TA ZA WOR SKA

Ze spół Szkol no -Przed szkol ny
w Mosz czan ce

ISSN

1234567

Zamów: faks (22) 244-84-10

tel. [phone]

www.edupress.pl

Niekonwencjonalna pomoc

w nauce poprawnego pisania

T

Znakomita pomoc przy wprowadzaniu
oraz utrwalaniu zasad pisowni

T

Nauka połączona z zabawą

T

Ułatwienie i urozmaicenie pracy
nad poprawną pisownią

T

Większa aktywność dzieci

T

Satysfakcja nauczyciela
i sukces każdego dziecka

Niezbędne w:

T

Kształceniu zintegrowanym
w klasach I–III
szkoły podstawowej

T

Na zajęciach w świetlicy szkolnej

T

W przedszkolu

Do wykorzystania:

T

Na Dzień Matki

T

Dzień Ziemi

T

Nowy Rok

T

Pasowanie na ucznia
i w innych uroczystościach
szkolnych