„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Danuta Szczepaniak

Prowadzenie profilaktyki i promocji zdrowia
346[04].O1.04

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:

dr Andrzej Niesporek

mgr Aurelia Włoch

Opracowanie redakcyjne:

inż. Danuta Szczepaniak

Konsultacja:

dr Dorota Koprowska

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 346[04].O1.04
„Prowadzenie profilaktyki i promocji zdrowia”, zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu opiekun w domu pomocy społecznej.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

3

2. Wymagania wstępne

5

3. Cele kształcenia

6

4. Przykładowe scenariusze zajęć

7

5. Ćwiczenia

10

5.1. Ogólne założenia promocji zdrowia

10

5.1.1. Ćwiczenia

10

5.2. Wpływ różnych czynników na zdrowie

12

5.2.1. Ćwiczenia

12

5.3. Psychologiczne aspekty zdrowia

14

5.3.1. Ćwiczenia

14

5.4. Działania na rzecz poprawy i utrzymania zdrowia

19

5.4.1. Ćwiczenia

19

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

23

7. Literatura

32

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1.

WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie opiekun w domu pomocy społecznej.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł skorzystać z poradnika,

−

szczegółowe cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych, środki dydaktyczne, wskazania metodyczne do realizacji materiału
nauczania, propozycje metod sprawdzania i oceny osiągnięć edukacyjnych ucznia,

−

wykaz literatury z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem: pokazu z objaśnieniem, tekstu przewodniego, ćwiczeń
praktycznych.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej

pracy uczniów do pracy zespołowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

Schemat układu jednostek modułowych

346[04].O1

Podstawy świadczenia usług

socjalnych

346[04].O1.01

Charakteryzowanie psychofizycznych

i społecznych aspektów rozwoju

człowieka

346[04].O1.02

Doskonalenie

umiejętności

interpersonalnych

346[04].O1.03

Kształtowanie umiejętności

rozwiązywania problemów

346[04].O1.05

Stosowanie przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy oraz

udzielanie pierwszej pomocy

346[04].O1.04

Prowadzenie

profilaktyki

i promocji zdrowia

346[04].O1.06

Stosowanie przepisów prawa

w działalności socjalnej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

2.

WYMAGANIA

WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

określać psychofizyczne i społeczne mechanizmy funkcjonowania człowieka,

−

charakteryzować strukturę psychofizyczną człowieka,

−

różnicować okresy rozwoju człowieka,

−

określać wpływ procesów motywacyjnych na aktywność człowieka,

−

stosować wybrane metody poznawania osobowości,

−

określać znaczenie komunikacji w relacjach między ludźmi,

−

określać rodzaje sytuacji problemowych i zaplanować strategie rozwiązywania
problemów,

−

charakteryzować strukturę pomocy społecznej,

−

charakteryzować wzorzec opiekuna w domu pomocy społecznej,

−

pracować w grupie i indywidualnie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

3.

CELE

KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

−

posłużyć się terminologią z zakresu wiedzy o zdrowiu,

−

scharakteryzować politykę zdrowotną państwa,

−

scharakteryzować czynniki warunkujące utrzymanie zdrowia,

−

scharakteryzować zachowania zdrowotne sprzyjające i zagrażające zdrowiu,

−

scharakteryzować czynniki zagrożenia zdrowia związane ze stylem życia i warunkami
środowiska,

−

rozpoznać potrzeby zdrowotne człowieka w danym środowisku,

−

podjąć działania profilaktyczne i promujące zdrowie,

−

podjąć działania z zakresu edukacji zdrowotnej adekwatne do potrzeb podopiecznego,
jego wieku i wiedzy o zdrowiu,

−

stworzyć warunki do zachowań prozdrowotnych,

−

określić czynniki powodujące stres,

−

określić źródła i poziomy stresu,

−

wyjaśnić zespół objawów powstałych w wyniku działania stresorów,

−

scharakteryzować proces radzenia sobie ze stresem,

−

przeprowadzić zajęcia relaksujące,

−

podjąć współpracę z instytucjami oraz organizacjami zajmującymi się problemami
promocji i ochrony zdrowia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

4.

PRZYKŁADOWE

SCENARIUSZE

ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

................................................................................

Modułowy program nauczania: Opiekun w domu pomocy społecznej 346[04]
Moduł:

Podstawy świadczenia usług socjalnych 346[04].O1

Jednostka modułowa:

Prowadzenie profilaktyki i promocji zdrowia
346[04].O1.04

Temat: Program profilaktyki chorób układu krążenia.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności opracowywania programów profilaktycznych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

rozpoznać i określić czynniki ryzyka występujące w chorobach układu krążenia,

−

wymienić choroby układu krążenia,

−

określić cele programu profilaktycznego,

−

określić sposoby zwalczania czynników ryzyka.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa

Czas: 2 godziny dydaktyczne

Środki dydaktyczne:

−

roczniki statystyczne,

−

tablice poglądowe dotyczące chorób układu krążenia,

Przebieg zajęć:
1. Powitanie uczniów.
2. Uświadomienie celów zajęć.
3. Plan zajęć:

a) wprowadzenie:

- nauczyciel zadaje pytania dotyczące celów programów profilaktycznych i zasad

ich tworzenia, czynników ryzyka w chorobach układu krążenia i sposobów ich
zwalczania,

- zapoznaje uczniów z kartą badań profilaktycznych,

b) praca w grupach:

- nauczyciel dzieli klasę na czteroosobowe grupy,
- każda grupa opracowuje program profilaktyki chorób układu krążenia,

c) podsumowanie lekcji:

- uczniowie przedstawiają przygotowane przez siebie programy.

4. Ocena poziomu osiągnięć uczniów, ocena ich aktywności, pracy w zespole i prezentacji

wypracowanych pomysłów.

5. Pożegnanie uczniów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Praca domowa

Wyszukaj w Twojej miejscowości organizacje zajmujące się promocją zdrowia i opisz

jaką prowadzą działalność.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ................................................................................
Modułowy program nauczania: Opiekun w domu pomocy społecznej 346[04]
Moduł:

Podstawy świadczenia usług socjalnych 346[04].O1

Jednostka modułowa:

Prowadzenie profilaktyki i promocji zdrowia
346[04].O1.04

Temat: Techniki redukcji stresu.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności radzenie sobie ze stresem.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

sklasyfikować techniki redukcji stresu,

−

dobrać techniki redukcji stresu,

−

poprowadzić zajęcia redukujące stres różnymi metodami,

−

ocenić wpływ ćwiczeń redukujących stres na zdrowie.

Metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

grupowa.

Czas: 2 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

literatura dotycząca stresu i jego wpływu na zdrowie człowieka,

−

opis metod prowadzenia relaksacji antystresowej,

−

magnetofon i kasety z muzyką relaksacyjną,

−

przedmioty do wykorzystania w prowadzeniu zajęć metodą medytacji,

Przebieg zajęć:
1. Powitanie uczniów.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Podział na zespoły ćwiczeniowe.
4. Przydzielenie każdemu zespołowi do opracowania po jednej kategorii technik redukcji

stresu:

−

zespół I – metody środowiskowe,

−

zespół II – techniki fizjologiczne,

−

zespół III – techniki umysłowe.

5. Każdy zespół prezentuje dla reszty grupy opracowaną metodę redukcji stresu.
6. Dyskusja dotycząca wpływu ćwiczeń redukujących stres na zdrowie.

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Opisz na czym polega redukcja stresu chemicznego.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach
-

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

5. ĆWICZENIA

5.1. Ogólne założenia promocji zdrowia

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przedstaw na forum grupy jedno z wylosowanych zagadnień dotyczących zdrowia:

−

mechanistyczne widzenie człowieka,

−

socjomedyczna koncepcja zdrowia,

−

podejście holistyczne do zdrowia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposoby wykonania. Podzielić klasę na trzy grupy na zasadach dobrowolnego doboru
i pozwolić przedstawicielom grup na wylosowanie zagadnień.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem jednostki modułowej,
2) wylosować zagadnienie do omówienia,
3) przygotować w grupie główne tezy wystąpienia,
4) zastanowić się na jakie elementy zwrócić uwagę,
5) wybrać spośród siebie osobę – prezentera lub podzielić się rolami,
6) omówić wylosowane zagadnienie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

burza mózgów.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

kartki z zagadnieniami do prezentacji,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Przygotuj i zaprezentuj, mając do dyspozycji Narodowy Program Zdrowia z dnia

3.09.1996 r., wylosowany element programu:

−

cele NPZ i zadania dla ich osiągnięcia,

−

oczekiwane zmiany w stanie zdrowia ludności.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.

Podzielić klasę na dwie grupy i przydzielić zadanie. Sposób realizacji zadania pozostawić
uczniom.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować Narodowy Program Zdrowia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

2) opracować plan prezentacji,
3) przygotować prezentację w dowolnej technice,
4) zaprezentować pracę na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda przewodniego tekstu.

Środki dydaktyczne:

−

Narodowy Program Zdrowia z dn. 3.09.1996 r.,

−

arkusze papieru,

−

przybory do pisania..

Ćwiczenie 3

Zaprezentuj i przedyskutuj w grupie jedno z wylosowanych zagadnień:

−

idea promocji zdrowia jako podstawa wprowadzania przemian w opiece nad zdrowiem,

−

rola Światowej Organizacji Zdrowia,

−

strategie polityki zdrowotnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić klasę na trzy

grupy – uczniowie mogą odliczać od 1 do 3 i przydzielić zadanie do omówienia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania,
2) przygotować plan prezentacji,
3) zaprezentować wylosowane zagadnienie na forum grupy,
4) przedyskutować w grupie znaczenie prezentowanych zagadnień dla zdrowia ludności.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

ćwiczenia.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela,

−

przybory do pisania,

−

arkusze papieru różnych formatów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

5.2. Wpływ różnych czynników na zdrowie

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Scharakteryzuj

pojęcia:

styl

życia, zachowania prozdrowotne, zachowania

antyzdrowotne. Określ czynniki pozytywnie i negatywnie wpływające na zdrowie.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić klasę na 3–4

osobowe grupy. Zalecane jest aby w prezentacji brali udział wszyscy uczniowie a nie tylko
przedstawiciel grupy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania jednostki modułowej,
2) scharakteryzować poszczególne pojęcia,
3) w formie plakatu przedstawić czynniki antyzdrowotne i prozdrowotne,
4) zaprezentować pracę na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda metaplanu.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

arkusze papieru,

−

markery,

−

klej,

−

nożyczki,

−

kolorowe kartki.

Ćwiczenie 2

Analizując własne codzienne zachowania określ jaki reprezentujesz styl życia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.

Uczniowie powinni mieć możliwość przedstawienia swojej pracy na forum klasy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem teoretycznym dotyczącym stylów życia,
2) przeanalizować własne codzienne zachowania,
3) określić styl życia jaki reprezentuje,
4) przygotować prezentację dowolną techniką,
5) przedstawić efekty pracy na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

kartki papieru,

−

przybory piszące.

Ćwiczenie 3

Rozpoznaj styl życia jaki reprezentuje kolega/koleżanka.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.

Uczniowie powinni mieć możliwość przedstawienia swojej pracy na forum klasy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem teoretycznym dotyczącym stylów życia,
2) przygotować pytania dotyczące codziennych zachowań,
3) dobrać sobie partnera i przeprowadzić z nim rozmowę na temat jego codziennych

zachowań,

4) przeanalizować jego odpowiedzi,
5) określić styl życia jaki reprezentuje,
6) zaprezentować wynik ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

analiza przypadku.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

kartki papieru,

−

przybory piszące.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

5.3. Psychologiczne aspekty zdrowia

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj czynniki, które u Ciebie wywołują stres oraz opisz Twoje reakcje w sytuacji

stresowej.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zadanie

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Uczniowie powinni przygotować materiały do ćwiczenia w okresie jednego tygodnia.
Podsumowanie ćwiczenia należy przeprowadzić na kolejnych zajęciach

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) założyć „dzienniczek stresu” (np. 16-kartkowy zeszyt),
2) prowadzić zapisy według poniższych wytycznych przez 3–4 dni lub cały tydzień,

−

w jednakowych odstępach czasu, np. co 2–3 godziny, sporządzać notatkę

z następującymi informacjami:

−

dzień, godzina,

−

natężenie Twojego stresu w danej chwili (zgodnie z tabela stresu zamieszczona
w poradniku dla ucznia,

−

Twoje odczucie w danej chwili (szczęście, zadowolenie, strach, obojętność itp.),

−

czy to co robisz sprawia Ci satysfakcję?

−

jaka jest efektywność Twojej pracy, jeżeli w danej chwili pracujesz?

−

w przypadku wystąpienia silnego stresu dodatkowo zapisać następujące informacje:

−

jakie zdarzenie, sytuacja wywołały stres?

−

gdzie i kiedy to nastąpiło?

−

dlaczego to zdarzenie, sytuacja były stresujące?

−

jaki jest twój poziom stresu w skali 1–10?

−

czy i w jaki sposób udało ci się zapanować nad sytuacją?

−

czy skutecznie udało ci się poradzić sobie ze stresem?

3) uczestniczyć w podsumowaniu ćwiczenia, dzieląc się na forum grupy swoimi refleksjami,
4) wziąć udział w dyskusji próbując odpowiedzieć na następujące pytania:

−

jaki jest poziom stresu, który zapewnia ci najlepsze samopoczucie i efektywność

−

pracy?

−

jakie są główne źródła nadmiernego, nieprzyjemnego stresu w twoim życiu, w jakich

−

pojawiają się okolicznościach?

−

czy potrafisz sobie skutecznie radzić w takich sytuacjach?

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia indywidualne,

−

dyskusja frontalna.

Środki dydaktyczne:

−

poradnik dla ucznia,

−

tabele czynników stresogennych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

−

16 kartkowy zeszyt,

−

kartki papieru,

−

przybory piszące.

Ćwiczenie 2

Wykonaj oddechowe ćwiczenia relaksacyjne przy muzyce według podanej instrukcji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zadanie

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Uwaga: Można wykonać z uczniami również inne ćwiczenia relaksacyjne zamieszczone
w podanej literaturze i innych źródłach lub poprosić uczniów o wyszukanie
i przeprowadzenie w klasie takich ćwiczeń.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania dotyczącym technik redukcji stresu,
2) usiąść wygodnie i spróbować odrzucić wszystkie myśli o bieżących sprawach,
3) wysłuchać instrukcji nauczyciela dotyczących relaksacyjnych technik oddechowych oraz

przyjrzeć się prezentacji (głęboki wdech nosem aż do uniesienia rąk opartych na brzuchu,
powolny wydech przez usta),

4) przy muzyce wykonać ćwiczenia oddechowe, skupiając swoje myśli na właściwym

regulowaniu oddechu,

5) po zakończeniu ćwiczenia podzielić się na forum grupy refleksjami na temat swoich

odczuć podczas i po wykonaniu ćwiczeń oddechowych.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z instruktażem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

–

poradnik dla ucznia,

–

magnetofon,

–

odtwarzacz CD,

–

kasety lub płyty CD z muzyką relaksacyjną.

–

literatura dotycząca metod i techniki redukcji stresu.

Ćwiczenie 3

Dobierz odpowiednie techniki radzenia sobie ze stresem związanym z sytuacją:

−

zmiana obowiązków w pracy,

−

spóźnienia na autobus do szkoły,

−

kłótni z przyjaciółmi.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zadanie

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ćwiczenie może być wykonane w parach lub w 3–4-osobowych grupach (dyskusja
wielokrotna).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie różne techniki redukowania stresu,
2) dobrać właściwą technikę radzenia sobie ze stresem do rodzaju sytuacji,
3) wyniki swojej pracy zaprezentować na forum grupy, uzasadniając swój wybór,
4) uczestniczyć w dyskusji podsumowującej ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia indywidualnie,

−

dyskusja frontalna.

Środki dydaktyczne:

–

tabele czynników stresogennych,

–

arkusze papieru,

–

przybory do pisania.

Ćwiczenie 4

Odszukaj na dostępnej skali poziom stresu wywołany przez opisane sytuacje:
Sytuacja I

Pani Halina po 15 latach małżeństwa rozwiodła się z mężem. Pracuje dorywczo. Ma na
utrzymaniu dwoje dzieci.

Sytuacja II

Pani Ela odebrała wynik prześwietlenia Rtg płuc, wskazujący na podejrzenie nowotworu.

Sytuacja III

Maciek, lat 15, wyjechał z rodzicami do innej miejscowości i od nowego roku szkolnego
rozpoczyna naukę w nowej szkole.

Sytuacja IV

Pan Józef prowadzi własną firmę. Chciał wziąć kredyt na dalszy jej rozwój, ale bank odmówił
mu kredytu.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zadanie

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z dostępnymi skalami stresu (uczniowie mogą korzystać z książek lub

przygotowanych kserokopii),

2) odszukać na wybranej skali poziom stresu spowodowany opisanymi sytuacjami,
3) przygotować plakat, jako wynik dyskusji w parach,
4) zaprezentować wyniki pracy na forum grupy,
5) wziąć udział w dyskusji podsumowującej, zwracając uwagę na inne sytuacje wywołujące

zbliżony poziom stresu do tego spowodowanego opisanymi sytuacjami.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia w parach,

–

dyskusja frontalna.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

Środki dydaktyczne:

–

skale stresu,

–

arkusze papieru różnych formatów,

–

pisaki,

–

mazaki.

Ćwiczenie 5

Wskaż na przykładach z codziennego życia czynniki, najczęściej powodujące stres.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zadanie

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przypomnieć sobie na podstawie materiału nauczania w Poradniku dla ucznia, jakie są

typowe czynniki wywołujące stres,

2) do każdego z czynników dobrać konkretny przykład z codziennego życia i wpisać do

tabeli,

3) efekty swojej pracy zaprezentować na forum grupy,
4) wziąć udział w dyskusji podsumowującej ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia indywidualnie,

–

dyskusja frontalna.

Środki dydaktyczne:

–

tabele czynników stresogennych,

–

arkusze papieru,

–

przybory do pisania,

–

wzór tabeli do wypełnienia:

Czynniki wywołujące stres

Przykłady

Ćwiczenie 6

Na podstawie opisu sytuacji rozpoznaj i pogrupuj biologiczne oraz psychiczne reakcje na

stres.

Opis sytuacji

Pani Zofia K. straciła męża w wypadku samochodowym. Dzień przed tym tragicznym
zdarzeniem urządziła mężowi awanturę o to, że nie odwiedza swojej matki. Po śmierci męża
Zofia K. zaczęła się obwiniać o swoje wcześniejsze zachowanie. Mimo, że od wypadku
minęło już trochę czasu, była rozdrażniona, drżały jej ręce, nie potrafiła powstrzymać płaczu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Jednocześnie zaprzestała kontaktu z dziećmi i znajomymi, zamknęła się w mieszkaniu,
zasunęła rolety. Zaniedbała swój wygląd, przestała gotować obiady, niewiele jadła. Kiedy
córka do niej dzwoniła, Pani Zofia wykazywała poirytowanie, że jej przeszkadza, ale nie
potrafiła powiedzieć w czym. W ciągu dnia najczęściej siedziała w fotelu, patrząc w okno.
W nocy często wstawała i zażywała środki uspokajające. Kiedy córka nakłoniła ja do pójścia
do lekarza, okazało się, że ma podwyższone ciśnienie i wysoki poziom cholesterolu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zadanie

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z opisem sytuacji,
2) wybrać biologiczne reakcje na stres opisanej osoby i wpisać do tabeli,
3) wybrać psychiczne reakcje na stres opisanej osoby i wpisać do tabeli,
4) efekty pracy zaprezentować na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

– ćwiczenia indywidualne.

Środki dydaktyczne:

– tabele czynników stresogennych,
– arkusze papieru,
– przybory do pisania,
– wzór tabeli do wypełnienia:

Czynniki wywołujące stres

Przykłady

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

5.4. Działania na rzecz poprawy i utrzymania zdrowia

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Opracuj ankietę i rozpoznaj potrzeby zdrowotne podopiecznego Domu Pomocy

Społecznej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres,

wyjaśnić zasady konstruowania narzędzi do pomiaru potrzeb zdrowotnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania jednostki modułowej,
2) przygotować ankietę zawierającą pytania dotyczące stylu życia, zachowań zdrowotnych,

stanu zdrowia,

3) przeprowadzić wywiad z podopiecznym, notując odpowiedzi w sposób jawny,
4) określić potrzeby zdrowotne podopiecznego,
5) wnioski przedstawić na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

mini wykład,

–

metoda projektu.

Środki dydaktyczne:

–

karki papieru,

–

wzory ankiet,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Przygotuj wystąpienie prezentujące jedno z wybranych zagadnień:

−

teorię potrzeb Maslowa i jej przydatność w pielęgnowaniu,

−

znaczenie profilaktyki w dbaniu o zdrowie,

−

związek promocji zdrowia, profilaktyki i edukacji zdrowotnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien podzielić uczniów na

trzy grupy i przydzielić zagadnienie do omówienia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania jednostki modułowej,
2) przygotować wspólnie z grupą najważniejsze tematy do omówienia,
3) przygotować plan wystąpienia,
4) zastanowić się nad sposobem prezentacji i przygotować niezbędne materiały (folie,

plakaty),

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

5) omówić wylosowane zagadnienia,
6) wysłuchać wystąpień innych osób,
7) wziąć udział w dyskusji.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja,

−

burza mózgów.

Środki dydaktyczne:

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodnie z wykazem w rozdziale 7,

–

kartki papieru,

–

przybory do pisania.

Ćwiczenie 3

Zaplanuj zajęcia na temat: szkodliwość nadużywania alkoholu, szkodliwość palenia

tytoniu, dla podopiecznych Domu Pomocy Społecznej

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i metody prowadzenia zajęć.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania jednostki modułowej,
2) wybrać metodę przeprowadzenia zajęć: pogadanka, dyskusja, wykład,
3) przygotować szczegółowy plan zajęć,
4) przeprowadzić zajęcia wybraną metodą,
5) wziąć udział w dyskusji, zwracając uwagę na dobre i złe strony takich zajęć.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ćwiczenia praktyczne,

−

dyskusja.

Środki dydaktyczne:

–

plakaty obrazujące szkodliwość palenia tytoniu,

–

dane dotyczące substancji szkodliwych zawartych w tytoniu,

–

wykaz chorób spowodowanych paleniem papierosów.

–

broszury i plakaty o szkodliwości alkoholu dla zdrowia,

–

tablica,

–

kreda.

Ćwiczenie 4

Wykonaj plakat informujący o czynnikach ryzyka chorób układu krążenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres.

Uczniowie pracują w grupach 4 osobowych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania jednostki modułowej,
2) wypisać zachowania sprzyjające powstawaniu chorób układu krążenia,
3) wybrać najistotniejsze czynniki ryzyka w zachorowaniach na te choroby,
4) zaproponować działania profilaktyczne zmniejszające ryzyko zachorowania,
5) przygotować plakat,
6) zaprezentować plakat na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

metoda tekstu przewodniego,

−

metoda projektu.

Środki dydaktyczne:

–

broszury informacyjne na temat chorób układu krążenia,

–

duże arkusze papieru,

–

kolorowe markery,

–

klej,

–

papier kolorowy.

Ćwiczenie 5

Opracuj program promocji zdrowia dla pensjonariuszy DPS.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia oraz podzielić klasę na zespoły 4–5 osobowe.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania jednostki modułowej,
2) przygotować zestaw pytań do wywiadu,
3) rozpoznać potrzeby zdrowotne podopiecznych, wykorzystując do tego celu wcześniej

przygotowany zestaw pytań,

4) przeanalizować możliwe odpowiedzi i określić podstawowe cele działania,
5) zaproponować program promocji zdrowia,
6) zaprezentować program na forum grupy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

metoda tekstu przewodniego,

–

metoda projektu.

Środki dydaktyczne:

–

poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Ćwiczenie 6

Przeprowadź pomiar parametrów życiowych.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia, nauczyciel powinien omówić zadanie

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Grupę podzielić na trzyosobowe zespoły.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z materiałem nauczania jednostki modułowej,
2) przyjąć rolę podopiecznego, opiekuna i obserwatora,
3) jako opiekun przygotować sprzęt potrzebny do wykonania zadania,
4) jako podopieczny zastosować się do poleceń opiekuna,
5) wykonać zadanie zgodnie z poznanym algorytmem,
6) jako obserwator zwrócić uwagę na poprawność wykonywania czynności,
7) ocenić pracę koleżanki/kolegi podkreślając, co zostało wykonane dobrze, a jakie błędy

zostały popełnione,

8) zamienić się rolami z koleżankami/kolegami,
9) ćwiczenie powtarzać aż do nabycia biegłości w wykonywaniu zadania.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

–

ćwiczenia praktyczne,

–

obserwacje.

Środki dydaktyczne:

–

łóżko z materacem lub wygodny fotel,

–

termometry,

–

ciśnieniomierze,

–

rękawiczki gumowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Prowadzenie profilaktyki
i promocji zdrowia”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 9, 12, 18, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt, za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie co najmniej 15 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu
ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie co najmniej 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. a, 3. d, 4. a, 5. a, 6. d, 7. c, 8. d, 9. d, 10. a, 11. d,
12. a, 13. b, 14. b, 15. a, 16. b, 17. a, 18. b, 19. b, 20. d.

Plan testu

Nr
zad.

Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Opisać wpływ czynników na zdrowie człowieka

B

P

c

2

Przedstawić rozwój międzynarodowej polityki
zdrowotnej

A

P

a

3

Określić znaczenie promocji zdrowia

C

P

d

4

Określić zadania polityki zdrowotnej

C

P

a

5

Określić style życia

C

P

a

6

Opisać wpływ środowiska na zdrowie człowieka

B

P

d

7

Określić metody redukcji stresu

B

P

c

8

Rozpoznać hierarchię potrzeb człowieka
zdrowego

B

P

d

9

Dobrać narzędzia do szacowania potrzeb
zdrowotnych

C

PP

d

10

Opisać działania zaliczane do profilaktyki I, II i
III fazy

B

P

a

11 Określić zadania i rolę edukacji zdrowotnej

B

P

d

12 Zastosować technikę wykonywania pomiaru tętna

D

PP

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

13

Wymienić prawidłowe wartości ciśnienia
tętniczego

B

P

b

14 Określić czynniki określające prawidłowy oddech

C

P

b

15 Wpływ eustresu na organizm człowieka

C

P

a

16 Określić znaczenie dystresu dla organizmu

B

P

b

17 Określić wpływ na organizm neustresu

B

P

a

18

Określić poziom stresu, który stwarza zagrożenia
dla zdrowia człowieka

D

PP

b

19 Zakwalifikować techniki redukcji stresu

C

PP

b

20 Określić zadania Narodowego Programu Zdrowia

C

PP

d

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
6. Zapytaj czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij wszystkie wątpliwości.
7. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
8. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

9. Zbierz i sprawdź testy a wyniki wpisz do arkusza zbiorczego.
10. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które

sprawiły uczniom największe trudności.

11. Ustal przyczyny niepowodzeń uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
12. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mające na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 20 zadań dotyczących profilaktyki i promocji.
5. Udziel odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi. Zaznacz jedną prawidłową

odpowiedź X (w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem,
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową).

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonania zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudności, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Według Lalonda największy wpływ na zdrowie mają

a) czynniki genetyczne.
b) opieka zdrowotna.
c) style życia.
d) środowisko fizyczne.

2. Kartę Promocji Zdrowia opracowano na konferencji w

a) Ottawie.
b) Ałma-Acie.
c) Adelajdzie.
d) Sundvall.

3. Promocja zdrowia ma za zadanie

a) uświadamianie zagrożeń dla zdrowia.
b) podnoszenie poziomu wiedzy na temat zdrowia.
c) kształtowanie postaw zdrowotnych.
d) wszystkie te zadania.

4. Polityka zdrowotna to

a) całokształt działań podejmowanych w celu najlepszej ochrony zdrowia ludności.
b) tworzenie programów informacyjnych.
c) określanie metod leczenia.
d) tworzenie programów edukacyjnych.

5. Styl życia można zdefiniować jako

a) zespół postaw, zachowań i ogólną filozofię życia.
b) sposób ubierania się.
c) sposób spędzania wolnego czasu.
d) środowisko, w którym człowiek żyje.

6. Na zdrowie człowieka wpływa środowisko

a) biologiczne.
b) społeczne.
c) fizykochemiczne.
d) wszystkie te środowiska.

7. Do metod redukcji stresu nie należą metody

a) środowiskowe.
b) fizjologiczne.
c) geograficzne.
d) umysłowe.

8. W hierarchii potrzeb według A. Maslowa u podstawy znajdują się potrzeby

a) samorealizacji.
b) bezpieczeństwa.
c) szacunku.
d) biologiczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

9. Do narzędzi szacowania potrzeb zdrowotnych nie zaliczamy

a) ankiety.
b) wywiadu.
c) pomiaru.
d) szacowania.

10. Profilaktyka I fazy ma na celu

a) zapobieganie konsekwencjom choroby przez wczesne jej wykrycie.
b) kontrolowanie czynników ryzyka, mogących wywołać chorobę.
c) utrwalanie prawidłowych wzorców zachowań.
d) zahamowanie postępu choroby.

11. Edukacja zdrowotna ukierunkowana na zdrowie jako główny cel przyjmuje

a) zapobieganie określonym chorobom.
b) prewencję chorób, które mogą pojawić się w określonej populacji.
c) wiedzę o sposobach radzenia sobie w czasie choroby.
d) wiedzę o zdrowiu i wzmacnianiu zdrowia.

12. Pomiaru tętna dokonujemy najczęściej na tętnicy

a) promieniowej.
b) szyjnej.
c) udowej.
d) obojętnie na której.

13. Nadciśnienie u dorosłego człowieka to wartości ciśnienia tętniczego powyżej

a) 110/70.
b) 140/90.
c) 80/60.
d) 120/80.

14. Cechą oddechu jakiej nie bierzemy pod uwagę przy ocenie układu oddechowego jest

a) rytm.
b) długość.
c) szybkość.
d) zapach.

15. Eustresem jest stres

a) korzystny.
b) niekorzystny.
c) neutralny.
d) obojętny.

16. Dystres działa na organizm

a) korzystnie.
b) szkodliwie.
c) zdrowotnie.
d) neutralnie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

17. Neustres jest dla danej osoby

a) neutralny.
b) korzystny.
c) szkodliwy.
d) zdrowotny.

18. Zmierzony poziom stresu u podopiecznego wynosił 180 punktów. Ryzyko wystąpienia

choroby wynosi
a) 10 %.
b) 33 %.
c) 50 %.
d) 88 %.

19. Do technik umysłowych redukcji stresu należą

a) kontrolowanie oddechu, relaksacja mięśniowa.
b) medytacja, relaksacja wyobrażeniowa.
c) redukcja wagi wydarzenia, medytacja.
d) redukcja niepewności, autohipnoza.

20. Narodowy Program Zdrowia zawiera

a) główne kierunki polityki zdrowotnej państwa.
b) programy edukacji zdrowotnej.
c) programy profilaktyczne.
d) programy promocji zdrowia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ............................................................................................................................

Prowadzenie profilaktyki i promocji zdrowia

Zakreśl poprawną odpowiedź

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

Test 2
Test praktyczny typu – „próba pracy” do jednostki modułowej
„Prowadzenie profilaktyki i promocji zdrowia”

Test praktyczny (zadanie praktyczne) zawiera opis sytuacji oraz polecenia do wykonania

na podstawie opisu sytuacji. Zadanie praktyczne wymaga wykazania się przez ucznia
umiejętnościami z poziomu podnadpodstawowego.

Uczeń powinien być oceniany według następujących kryteriów:

1) wskazanie źródeł stresu w opisanej sytuacji,
2) wskazanie biologicznych reakcji na stres w opisanej sytuacji,
3) wskazanie psychologicznych reakcji na stres w opisanej sytuacji,
4) podanie propozycji radzenia sobie ze stresem w opisanej sytuacji,
5) wskazanie do jakiej grupy technik należy zaproponowany sposób,
6) uzasadnienie wybranego sposobu radzenia sobie ze stresem w opisanej sytuacji,
7) wskazanie wpływu stresu na stan zdrowia w opisanej sytuacji.

Punktacja zadań:
Każde kryterium oceniane jest w skali 3-stopniowej:
0 – nie wykazuje umiejętności (nie wykonał zadania),
1 – wykazuje umiejętność w ograniczonym zakresie (zadanie zostało wykonane częściowo),
2 - wykazuje umiejętność w pełnym zakresie (pełna i wyczerpująca odpowiedź).

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następującą
ocenę szkolną:

−

dopuszczający – uczeń uzyskał co najmniej 6 punktów, w tym przynajmniej jeden punkt
za podanie propozycji radzenia sobie ze stresem,

−

dostateczny – uczeń uzyskał co najmniej 8 punktów, w tym przynajmniej jeden punkt za
podanie propozycji radzenia sobie ze stresem,

−

dobry – uczeń uzyskał co najmniej 10 punktów, w tym przynajmniej dwa punkty za
podanie propozycji radzenia sobie ze stresem,

−

bardzo dobry – uczeń uzyskał co najmniej 12 punktów, w tym przynajmniej dwa punkty
za podanie propozycji radzenia sobie ze stresem.

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Przed rozpoczęciem sprawdzianu przedstaw uczniom zasady przebiegu testowania.
3. Podaj uczniom zasady oceniania wykonania zadania.
4. Uczniowie wykonują zadanie praktyczne indywidualnie.
5. Daj uczniowi przygotowane: instrukcję dla ucznia i treść zadania praktycznego oraz kartę

odpowiedzi.

6. Udzielaj odpowiedzi na pytania formalne zadawane przez uczniów.
7. Oceniaj wykonywanie zadania przez ucznia na karcie odpowiedzi, uwzględniając podane

kryteria i sposób punktowania.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się dokładnie z treścią zadania.
4. Przeczytaj opis sytuacji.
5. Zapoznaj się z poleceniami do wykonania.
6. Udzielaj odpowiedzi wyłącznie na załączonej karcie odpowiedzi.
7. Na wykonanie sprawdzianu osiągnięć masz 45 minut.
8. Jeżeli masz pytania i wątpliwości, to podnieś rękę i zadaj pytanie nauczycielowi.
9. Pamiętaj, że Twoja praca musi być samodzielna.
10. Przed oddaniem karty odpowiedzi sprawdź poprawność udzielonych odpowiedzi.
11. Sprawdź ponownie, czy Twoja karta odpowiedzi jest prawidłowo podpisana.
12. Powodzenia.

Materiały dla ucznia

−

instrukcja dla ucznia,

−

treść zadania praktycznego,

−

karta odpowiedzi.

Zadanie praktyczne

Zapoznaj się z opisem sytuacji i na podstawie tego opisu wykonaj zamieszczone niżej

polecenia.

Opis sytuacji

Pani Janina ma 76 lat. Przebywa w domu pomocy społecznej od 4 lat. Jej jedyny syn

mieszka poza granicami Polski i odwiedzał ją średnio raz w roku. Często jednak dzwonił,
pisał listy i przysyłał zdjęcia. Jednak od 3 miesięcy nie otrzymała od niego żadnej
wiadomości. Panią Janinę odwiedzała czasami jej przyjaciółka, która zmarła przed
6 miesiącami. Pani Janina jest rozdrażniona i apatyczna. Nie chce uczestniczyć w zajęciach
organizowanych w świetlicy DPS. Najchętniej leży w łóżku i nie opuszcza pokoju. Skarży się
na ból serca i zawroty głowy. Uważa, że ona też umrze.

Polecenia do wykonania:
1) wskaż źródła stresu w opisanej sytuacji,
2) wskaż biologiczne reakcje na stres,
3) wskaż psychiczne reakcje na stres,
4) wskaż najodpowiedniejszy Twoim zdaniem sposób radzenia sobie ze stresem w opisanej

sytuacji,

5) wskaż do jakiej grupy technik radzenia sobie ze stresem on należy,
6) uzasadnij swój wybór sposobu redukcji stresu,
7) wskaż wpływ nadmiernego stresu na stan zdrowia podopiecznej w opisanej sytuacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ............................................................................................................................

Prowadzenie profilaktyki i promocji zdrowia

Polecenie

Odpowiedź

Punkty

Źródła stresu

Biologiczne reakcje na stres

Psychiczne reakcje na stres

Propozycje sposobu radzenia
sobie ze stresem

Grupa technik radzenia sobie
ze stresem

Uzasadnienie wyboru sposobu
radzenia sobie ze stresem

Wpływ stresu na stan zdrowia

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

7.

LITERATURA

1. Boenish E., Haney C.M.: Twój stress. Sens życia, równowaga i zdrowie. GWP, Gdańsk

2002

2. Karski J. B.: Promocja zdrowia. Oficyna Poligraficzna MBG, Warszawa 1992
3. Korczak C. (red.): Higiena i ochrona zdrowia. PZWL, Warszawa 1997
4. Kulik T. B., Latalskiego M. (red.): Zdrowie publiczne. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2002
5. Kulik T. B., Wrońskiej I. (red.): Zdrowie w medycynie i naukach społecznych. KUL,

Oficyna Wydawnicza, Stalowa Wola, 2000

6. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K. (red.): Podstawy pielęgniarstwa.

Wydawnictwo Czelej, Lublin 2004

7. Zahradniczek K. (red.): Pielęgniarstwo, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004
8. www.megiweb.pl, MediWeb. W trosce o twoje zdrowie