Disko

Anna Dziewitt - Meller

Anna Dziewit-Meller

Disko

Ta historia nigdy się nie wydarzyła. Ale mogła.
Szukają w złym miejscu, pomyślałam.
Jeśli chcą się dobrać do mojego demona, muszą się dobrać do mnie.
Jeannette Winterson, Nie tylko pomarańcze
Disko
Przeczeszemy się i idziemy - Paweł Kozioł zerknął jeszcze raz w lustro nad
umywalką. Słaby blask czterdziestowatowej żarówki oświetlał pęknięcie na tafli i kremowe
plastikowe kafle z kwiatem róży w rogu. Paweł Kozioł zmoczył trochę palce, wycisnął żel z
tubki i wczesał we włosy. - No, nie jest źle - puścił oko do lustra. - A będzie tylko lepiej. -
Umył ręce i nalał w dłonie trochę old spice' a z buteleczki. Roztarł energicznie na policzkach
i szyi.
Gwiżdżąc pod nosem, zgasił lampę nad lustrem i wyszedł z łazienki.
Na podłodze leżała sterta ubrań, piętrząca się na pół metra. Wybebeszone wnętrzności
szafy walały się po ziemi. Spodnie od garnituru, marmurkowe dżinsy, koszule w kratkę,
Tshirty, wełniane swetry, tenisówki, miękkie chińskie pantofle, baletki.
Kozioł przerzucał ubrania, obwąchując koszulki i swetry pod pachami. To nieświeże, i
to też nieświeże, Jezu, trzeba w końcu kupić pralkę, taki cebulowy ten pot, że normalnie w
ręcznym nie daje rady sprać, kuuurwa, no! - rzucił swetrem w stronę okna.
Wygrzebał z dna zapinany na suwak zielony pulower.
- Jakoś tak pedalsko w tym swetrze - przejrzał się w lustrze w przedpokoju, okręcając
się na pięcie. - Ale kurwa z drugiej strony dziś zimno jak chuj się zrobiło. - Zapiął suwak pod
szyję. Zarzucił na ramię skórzaną czarną kurtkę.
Z legowiska pod oknem podniósł się czarny łeb. Pies wstał i otrzepał się, dzwoniąc
kolczatką. Fred był rottweilerem. W tych czasach kupowało się rottweilery albo dobermany.
Przeminęła już moda na pudle i jamniki, które królowały w latach osiemdziesiątych.
Nadchodził też zmierzch ery wilczura. Królem był teraz doberman albo rottweiler. Tak jak
Fred.
Kozioł uderzył ręką w udo:
- No, chodź tu, chodź do pana! - Rozległo się stukanie zbyt długich pazurów o drewno
podłogi. - Mój Fred, mój Fred Astaire... dobry piesek, dobry, domu pilnuj. Pan ma dziś swój
dzień. - Kozioł wtulił głowę w kark zwierzęcia i wdychał jego zapach, głaszcząc je po boku. -
A teraz won do kąta - popchnął psa z całej siły, aż ten zaskomlał głośno i piskliwie, a potem
pokręcił się dookoła po swym legowisku i położył grzecznie.
Kozioł przetarł ręką czubki butów, wytarł dłonie w spodnie i zarzucił na ramię torbę.
W lustrze w przedpokoju zerknął jeszcze raz na siebie.
- Nic ci kurwa nie brakuje - wycedził kącikiem ust. Dotknął ręką twarzy. Pod okiem
wielki płat przeszczepionej skóry błyszczał od kremu wtartego przed chwilą. Prawie nie
widać. Założył ciemne okulary i wyszedł, zatrzaskując drzwi.
Fred podniósł się z kąta i podbiegł do wyjścia. Obwąchał podłogę i drzwi. Wszędzie
gryzł go w nozdrza znajomy, duszący zapach old spice'a. Wrócił do pokoju, trącił nosem
rozwalone spodnie, obwąchał je długo i dokładnie w kroku.
Kozioł wybiegł po schodach, trzasnął drzwiami klatki. Zatrzymał się w bramie i wyjął
papierosa z pogiętej paczki. Ostatni - pomyślał. Od jutra koniec z paleniem, nie mogę
śmierdzieć, w zdrowym ciele zdrowy duch. Trzask. Zapalił zapałkę i zaciągnął się głęboko

dymem. Zakręciło mu się w głowie i oparł się o ścianę.
- Panie Pawle, a pan dokąd to idzie o takiej wczesnej porze? - Stary sąsiad z góry niósł
w siatce brzęczące butelki.
- Panie Grzesiu, a pan z czym to wraca o tak wczesnej porze? - Kozioł puścił staremu
oko. - Widzę flaszeczki będziemy robić?
- Ocet przecież niosę, stara będzie grzybki marynować. Panie, cośmy tego nawieźli
zeszłej niedzieli z Rodaków, same prawdziwki - pan Grześ cmoktał z zachwytu. - Słoiczek i
dla pana się znajdzie. Ale dokąd to pan tak leci, co?
- Do pracy. - Kozioł zgasił peta na obcasie. - Lecę, bo późno, panie Grzesiu. Grzybki
lubią pływać, pan pamięta. Cześć pracy!
- Cześć! - Stary pokręcił głową i wyjrzał z bramy za oddalającym się zielonym
pulowerem. - Gdzie on lezie - poskrobał się po głowie. - Do pracy? Jakiej pracy. Nie ma
pracy.
Miasto parowało. Nieświeży oddech tuż po przebudzeniu rozwiał się już, opadła mgła
rozjechana przez półciężarówki rozwożące chleby z piekarni do sklepów. Kozioł szedł po
zaplutych nocną flegmą chodnikach między starymi domami. Z brudnych klatek schodowych
zalatywało grzybem i wilgocią, światło słoneczne przedzierało się przez korytarze, kurz
wirował w plamach słońca. Kozioł czuł, że jego głowa dudni, krew tak prędko przeciskała się
z podniecenia przez tętnice, musując jak szampan, jak sowietskoje igristoje. Praca, pieniądz,
przyjemność. Ach, jak dobrze być tobą, ty cholerny szczęściarzu! Zaciskał kciuki w
kieszeniach, wręczał sam sobie order i przypinał odznaczenia na piersi.
Gdyby Paweł Kozioł nie zaparł się, to gówno by z tego było. Gdyby nie poświęcił
połowy lata na szukanie, to praca by sama do niego nie przyszła. Gdyby nie zawracał głowy
dyrektorkom układającym kolorowe klocki na ogromnych tablicach ogólnoszkolnych planów
lekcji, to szczęściu nie wyszedłby naprzeciw. Namawiał, objaśniał, chodził, przekonywał.
Puk, puk, pan do kogo, niech siądzie, poczeka, w sprawie jakiej, lekcje tańca? Dziękujemy,
oddzwonimy, może w następnym semestrze, w przyszłym roku. Ale wreszcie jest. Jest, jest,
jest.
Szkoła w centrum miasta, parę tylko przystanków autobusem spod domu, w
najgorszym razie pół godziny jazdy. Zielona tysiąclatka na środku osiedla z wielkiej płyty.
Postępowa dyrekcja, angielski, niemiecki, wszystko, basen, wycieczki, kursy, nowoczesność.
Tańce. Disco.
Kozioł wsiadł do prawie pustego autobusu. Skasował bilet i usiadł pod oknem. Szył
nogą ze zdenerwowania. Zajrzał do teczki, okej, wszystko jest, old spice w dezodorancie,
grzebień, kasety.
Zamknął teczkę i zapatrzył się w okno. Autobus wlókł się, rycząc, jakby kierowca nie
wrzucał nigdy biegu wyższego niż drugi. Jechali ulicą koło regionalnej rozgłośni radiowej, do
której czasem jeździł z zespołem, kiedy jeszcze grali. Stare czasy. Kolorowe stroje, darmowe
alkohole, radio i telewizyjne programy kręcone w parku. Peruczki, fatałaszki, zagraniczne
szminki, zagraniczne papierosy, zagraniczne dewizy wydawane w hotelu Warszawa. Było,
minęło, może wróci. Nie czas żałować róż, gdy płoną lasy - pomyślał i zdjął okulary
słoneczne. Stara baba stojąca z tobołami przy rurce w przegubie autobusu przyglądała mu się
natrętnie. Co się gapisz, kurwo - pomyślał - sama masz ryj jak niedojebanie. Założył okulary,
wziął teczkę i wstał. Przecisnął się przez mały tłumek przed drzwiami i stanął koło niej. Baba
się odsunęła. Zdjął okulary i powiedział: - Buuu! - Tak jak zrobił Joker Kim Basinger w
Batmanie.
- Idź ty, giździe pieroński! - baba ze wstrętem odwróciła głowę.

Kozioł prychnął i nadepnął na walające się po ziemi ucho którejś z jej siat. - A w
gówno wszedłem wcześniej - wycedził. Autobus zatrzymał się, i zanim baba się zorientowała,
Kozioła już nie było.
Wysiadł przystanek wcześniej. Rekonesans w okolicy zrobić. Piętrowe kamienice
wzdłuż ulicy, małe ogródki na tyłach. Za nimi osiedle z wielkiej płyty, a w samym jego
centrum, w cieniach kładzionych przez dziesięciopiętrowe bloczyska, szkoła - sen miłośnika
betonu i klocowatych form. Rachityczne drzewka posadzone wokół budynku, plac apelowy
wylany, a jakże, betonem. Wszedł po schodach. W szklanych drzwiach wejściowych odbijała
się jego twarz. Wyjął grzebień. Przeczeszemy się i idziemy.
- Pan do kogo? - z okienka naprzeciw wejścia wychyliła się siwa głowa uczesana w
koczek. Cisza godziny lekcyjnej wibrowała w uszach. - Halo, panie, do kogo? Kaj to leziecie?
Kozioł, który minął bez słowa kanciapę szatniarki, zmierzając śmiało przed siebie,
odwrócił się niedbale w jej stronę.
- Do szefowej. I nie trzeba mnie odprowadzać, ja tu teraz pracuję, kierowniczko. I dla
was od dziś panie magistrze, jasne? - wysyczał, zaciskając wargi. Jak on nienawidził tych
wszystkich śląskich prostaczek. Stare kurwy.
- Hela, te, fto to był? - rozgdakały się sprzątaczki siedzące w kanciapie. - Nie znomy
chopa, wloz tu jak do siebie!
- Nie wiem. - Szatniarka odpięła guzik kwiaciastego fartucha, bo wgniatał jej się w
mostek. - Ale ryj mioł fest obity.
Paweł Kozioł, lat trzydzieści. Szczupły brunet. Włosy lekko kręcone, na karku dłuższe
niż krótsze. Znaki szczególne - wyłącznie szczególne. Nie wiadomo skąd, nie wiadomo
dokąd. Nigdy go nie było, nagle się zjawił i tak już został. Sąsiadki gderały, że samotny
mężczyzna, kawaler, to zawsze jest sprawa śliska. Imprezy, dziewczyny, nocne lokale, mocne
alkohole, pani kochana, ja swoje wiem, wiem tyle, co zjem, a z niejednego pieca się jadło.
Podobno przyjechał aż z Kołobrzegu, podobno tylko z Sosnowca, podobno to, podobno
tamto. Do czego to podobne. Do niczego. I ta blizna na twarzy. Sztuczna skóra, żółty plastik
czy jakiś skaj pod okiem. Oj, dziwne, sąsiadko, taka blizna się z niczego nie bierze. Tylko z
czegoś. Tylko z czego? I miękki jakiś w obyciu, dupkę chudą ma, kręci nią w opiętych
spodenkach, zawsze taki wymuskany, zrobiony, włosy na żel. No dziwne, dziiiwne. Ale on
się im kłaniał zawsze, przebiegając przez plac, na tych swoich podeszwach gumowych
cichuteńko tup, tup, jak cień, pod ścianami, nie rzucając się w oczy, znaki szczególne
zakrywając skutecznie. I nikt nie wiedział o nim nic. Skąd przychodził, kto go znał. Majster
bieda. Aż w końcu przywykli. Sensacji nie było. Kurew nie sprowadzał. Pić na placu nie pił,
może w domu po kryjomu, ale to trudno. Mało gadał, mało bywał. Nuda. Niech mu tam.
Sąsiad jak sąsiad. Normalnie.
Bo wszystkie dzieci - oprócz tego jednego - dorastają.
J.M. Barrie, Piotruś Pan i Wendy
Kozioł stanął pod drzwiami gabinetu dyrektorki. Schylił się i zajrzał przez dziurkę od
klucza. Krzątała się po pomieszczeniu, krojąc ciasto i parząc kawę. Zapukał głośno. Wszedł.
- No witam, witam, panie Pawle - twarz kobiety rozpromieniła się. - Chciałam nawet
dzwonić do pana, upewniać się, czy wszystko gra, bo wie pan, dzieci podekscytowane,
czekają, stroje szykują.
- Całuję rąsie pani szanownej - zgiął się wpół i cmoknął swój kciuk przyłożony do
kościstej dłoni dyrektorki. - Co ma nie grać, wszystko gra i buczy, ja jestem solidna firma,
droga pani.
- No myślę, kochany panie Pawełku. Kawałek ciasta? - przełożyła na talerzyk solidną

porcję makowca. - My tu sobie na dużej przerwie taką tradycję mamy z księdzem katechetą,
słodkości na lepszy nastrój, wie pan - krygowała się i gięła. - Oboje ciastkarze jesteśmy. Choć
ksiądz Mirek to jednak jest przede wszystkim grzybiarz. Cha, cha, cha! A ten makowiec to
cud, niech pan wierzy. Herbatka? Kawusia? Mleczko?
- Proszę, herbatę chętnie - wziął z rąk dyrektorki talerzyk z ciastem.
- No klasa moja to są zdolne dzieci. Dla pana ważne, że grzeczne i będą się słuchać.
Elżbieta Wąż była dyrektorką szkoły pierwszą kadencję. Miała swój gabinet na
piętrze. Dosyć tęga, dosyć wysoka, przekwitająca, niemal doszczętnie już siwa, choć przecież
nie taka stara, obcięta na pogrubiającego rysy pazia, przytrzymywała grzywkę srebrną spinką.
Ubierała się niewyzywająco, dbała o detale, zawsze spinała kołnierzyki bluzek pod szyją,
zakrywając jak najwięcej ciała, nosiła spódnice za kolano i kryjące rajstopy. Po niełatwych
studiach na matematyce w samym Krakowie znalazła pracę w szkole podstawowej jako
nauczycielka fizyki. Matematyka, fizyka - wszystko jedno. Zawodowo uczyła dzieci prawa
ciężkości i prawa Keplera, hobbystycznie prawa Bożego i intuicyjnie wyczuwanych nauk
przedsoborowych. Tego ostatniego z największą pasją, we współczesnej fizyce znajdując
coraz więcej elementów niepokojących. A już ten cały Darwin... trzeba to przemyśleć,
przeanalizować na spokojnie...
Kręciła się po gabinecie, trzymając w rękach talerzyk z ciastem. Kozioł rozejrzał się
dookoła. Na czarnych regałach stały trzy figury Matki Boskiej, na biurku krzyż pamiątka z
Lichenia, nad drzwiami wisiał wielki Chrystus, którego lewa stopa, przebita gwoździem,
kończyła się we framudze.
- Tak, piękna pamiątka - złapała wzrok Kozioła. - Rodzice podarowali ten krucyfiks
szkole na zakończenie roku w podziękowaniu Panu Bogu za szczęśliwą promocję dzieci do
piątej klasy.
- Ładna rzecz - powiedział Kozioł przymilnie.
Dyrektorka otwierała przeszklone szafki w poszukiwaniu cukru w kostkach. Znalazła,
podała Koziołowi, ten pokręcił głową. Wrzuciła sobie do kawy cztery kostki. Wręczył jej
łyżeczkę.
- Nie mieszam - uśmiechnęła się. - Zdrowsza, bo mniej słodka.
- Oczywiście - schylił się nad swoim talerzem. - To jest klasa piąta? - upewnił się,
przełykając ciasto.
- Tak, mają tych dwanaście lat - pokiwała głową. - No zgadzam się z panem w całej
rozciągłości, panie Pawełku. - Dyrektorka dyskretnie przesuwała językiem po zębach,
badając, czy nie ma na nich zdradzieckich kulek maku. - Im ruchu brakuje, a to jest coś
więcej niż ruch, ja uważam. To jest filozofia życia oczywiście.
- W rzeczy samej - srebrny widelczyk ślizgał się po talerzyku, ostatni kawałek ciasta
spadał mu ciągle, gdy podnosił go do ust. Odłożył sztuciec. Łyknął herbaty. Dyskretnie
przepłukał nią usta.
- To zaraz idziemy się przedstawić, jeśli pan jest gotów. - Dyrektorka wstała i
obciągnęła poliestrową bluzkę. - Myślę, że polubi pan te moje urwisy, te urwipołcie, smyki,
wisusy.
- Jestem o tym przekonany, droga pani. Ja to dzieci kocham - powiedział i pomyślał:
Elżbieto Wąż, już mam cię w kieszeni! I ruszył za nią. W głąb króliczej nory.
- Agnieszka! Wracaj tu do mnie natychmiast! Agnieszka!
Dziewczynka drgnęła na dźwięk swojego imienia. Zeskoczyła z betonowej
cembrowiny i wrzuciła do zbiornika patyk, którym grzebała w butwiejących liściach.
Babka stała przy grobie, pakując do poliestrowej siatki szufelkę i zmiotkę.

- Daj ten słoik - wzięła z rąk dziewczynki słój po ogórkach konserwowych
wypełniony po brzegi żółtą wodą. Przelała wodę do plastikowej butelki po ludwiku, którą
włożyła do środka przybetonowanego wazonu z lastrika. - Kwiaty do wody włóż - wskazała
głową pomarańczowy wiecheć.
Agnieszka posłusznie zaczęła układać nasturcje w kamiennym wazonie.
- Kładziemy te kwiaty jak do trumny, babciu. Normalnie wieczny odpoczynek racz im
dać Panie.
Chlast! Ręka babki świsnęła, przecinając powietrze.
- Przestaniesz ty kiedyś bluźnić, dziewczyno? Tyle razy ci mówiłam. Jak bluźnisz, to
Pana Jezusa pejczem w zbolałe ciało uderzasz. Mówiłam? Czy nie mówiłam? Jakim pejczem?
- Mówiłaś babciu. Siedmiobolesnym - Agnieszka pocierała czerwone ucho, patrząc w
czubki zmoczonych przy kranie butów. - Pejczem siedmiobolesnym.
- No i nie jest ci przykro? Nie jest?
- Jest.
- I niech jest. Ma być żal za grzechy i mocne postanowienie poprawy. Bierz siatkę -
babka podała Agnieszce granatową torbę, uszytą ze starego fartucha - to jeszcze się
pójdziemy pomodlić.
Szły razem aleją wysadzaną starymi drzewami w stronę kościoła. Babka przystanęła
koło grubego pnia topoli. - Widzisz? - pokazała na drzewo.
- Drzewo?
- Głupia, nie drzewo, tu patrz - pokazała palcem na zgrubienia i pęknięcia kory. - Tu
jest Chrystus Frasobliwy. Ukazał się, kiedy proboszcz chciał wyciąć te drzewa, jak nie było
węgla, w stanie wojennym. Frasuje się nad nami, nad tym krajem, nad komunistami, nad
twoim ojcem, nad wszystkimi złymi ludźmi, dziecko, którzy doprowadzili do tego, co jest.
- A co jest? - Agnieszka wpatrywała się z wysiłkiem w srebrne smugi na korze.
- I ty się pytasz. Jest źle, dziecko, jest bardzo źle. Kiedyś zrozumiesz wszystko. Ale
wtedy będzie już za późno.
*
Babka nie lubiła życia. - We wtorek wieczorem lubię myśleć, że jest już środa -
mówiła sąsiadkom popołudniami. - Żeby to wszystko szybciej zleciało, żeby mi minęło.
Co dzień budziła się wcześnie rano, ścieliła wielkie łoże małżeńskie, przykrywała je
narzutą, którą sama ręcznie wyhaftowała w monogramy JD (Jagoda Węglowska, po mężu
Dusza), kwiaty (róże) i ptaki (czarne haczyki - symbol jaskółki w locie), gotowała na małej
kuchence wodę na bawarkę, piła ją pospiesznie, parząc sobie język, i szła do kościoła na
poranną mszę. Siadała zawsze w drugiej ławce po lewej stronie, z brzegu, nigdy nie
przesuwając się dalej, co najwyżej wpuszczała innych chętnych, wychodząc na chwilę z
ławki. Ale chętnych o tej porze bywało niewielu.
Modliła się żarliwie. Za siebie i swoje spuchnięte nogi, za Agnieszkę, żeby nie
okazała się jednak podobna do rodziny swego ojca, a już w szczególności do niego samego,
za kraj, żeby Matka Boska Królowa Polski oświeciła rządzących, żeby się opamiętali, za
zmarłą córkę, za męża, którego już prawie nie pamiętała, nie pamiętała go tak bardzo, że
zdawało jej się, że nigdy nie żył, za gloksynie w ogródku, za rewaloryzację rent i emerytur.
Za wszystko.
Lubiła chodzić do spowiedzi, tak jak inni lubią często myć zęby. Lubiła się obmywać
łaską uświęcającą, zraszać strumieniem bożego miłosierdzia, czyścić tajemne zakamarki
mocą Ducha Świętego. W drodze do kościoła śledziła w myślach swoje postępowanie, by
potem w ciszy konfesjonału, spoglądając przez kratkę na zaczerwieniony, świeżo ogolony

policzek księdza, wdychając zapach perfum i świeżo wypitej przez niego kawy, wyciągać do
Boga pobrudzone ręce. Odkąd któryś z nich polecił jej, by może rzadziej odwiedzała
konfesjonał, zmieniała regularnie spowiedników, tak żeby żaden z nich nie zorientował się, że
to znów ona.
- W Imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego, jestem kobietą, mam sześćdziesiąt osiem lat,
wyznaję swe grzechy - szeptała czule przez drewniane kraty.
Stuk, stuk, stuk - ksiądz wystukiwał w ścianę konfesjonału umiłowany sygnał, a babka
przymykała oczy w ekstazie. Znów czysta, umyta, zdezynfekowana, znów uświęcona
przyjmie ciało Chrystusa.
Magda Orzeszko stała w przymierzalni sklepu Twoja Moda i przykładała do piersi na
przemian różowy pulower w stylu telewizja śniadaniowa i batystową bluzkę w kolorze malin.
Za alkohol się płaci, za moje towarzystwo też mógłbyś, gnoju! - powtarzała sobie w
myślach. To wszystko źle się skończy - poprawiała ramiączka białego biustonosza. Ale zanim
się skończy źle, warto w ogóle coś zacząć. Krótko przycięta grzywka nad czołem nadawała
jej okrągłej twarzy o małych oczach wygląd Agatki ze znaku drogowego na przejściu pod
szkołą. Magda uważała jednak, że jest co najmniej boska.
Jak w każdy czwartek, kończyła wcześniej lekcje w szkole, ostatnia godzina past
participle z VIb mijała o dwunastej trzydzieści. Pakowała do dużej zielonej torby zeszyty z
notatkami, podręczniki i granatowe pióro Parker.
Stojąc teraz w przebieralni, aż się wzdrygała na samo wspomnienie wczorajszego
dnia. Boże, ten Jakub! Jak on mógł! Przychodzić do niej z tą kartką "Daj mi tę noc, tę jedną
noc" - no co ona sobie miała pomyśleć! No kurwa, na pewno nie to, że to jest tekst piosenki
zespołu, którego Jakub nie znosi, i że się przyszedł wspólnie z nią pośmiać z grafomanii. A
ona, głupia, myślała, że zaraz zaczną ocierać się o siebie, że zaraz poczuje jego twardą
ciupagę na swoim udzie... Ja pierdolę, jaka ze mnie idiotka - syczała do lustra w przebieralni.
Magda miała wielki potencjał nienawiści. Nienawiść była jej ulubionym uczuciem.
Lubiła ją w sobie pielęgnować jak trującą diffenbachię na parapecie. Miała już dwadzieścia
osiem lat i zdążyła dobrze to sobie przemyśleć. Na anglistyce, którą skończyła z całkiem
słusznym wyróżnieniem, zrozumiała, że frustracja seksualna jest pierwszym stopniem do
piekła. Magda wiedziała od zawsze, że studia to najlepszy czas na zapoznawanie, na gorące
romanse i przebieranie w uległych jej ulęgałkach. Zawsze była we wszystkim najlepsza.
Kiedy traciła w wieku dziewiętnastu lat cnotę, traciła ją ze studentem, i to czwartego roku. A
to, choćby brzmiało dla państwa dziś krańcowo śmiesznie, to było wtedy naprawdę coś.
Jednak straciła ją, nie tracąc przytomności na tyle, by wiedzieć, że albo student się nie spisuje,
albo ta zabawa trwa zbyt długo i nie tak, nie tak, nie tak, dziewczyno.
Potem zaczęła sama trenować, przeczytawszy w prasie kobiecej, że warto zaciskać w
seriach po dziesięć razy mięsień Kegla. Można to robić wszędzie, w autobusie i na zajęciach,
piorąc i smażąc, leżąc i stojąc. Zaciskać ścianki pochwy. Napinać mięśnie, urządzić sobie
wewnętrzną siłownię. Po rozstaniu ze studentem Magda wpadła w szał ćwiczeń na swej
endosiłce. Żeby następnym razem wiedzieć, że straci przytomność, a nie przyjemność.
Niestety, były te ćwiczenia niczym tajski boks trenowany w ciemnych piwnicach
przez jej osiedlowych kolegów: nigdy niewykorzystaną taktyką walki, strategią ciosów, które
nigdy nie zostały zadane, muskulaturą trenowaną do lustra i dla lustra tylko. Choć była
Magdaleną Orzeszko z TYCH Orzeszko (tak, z tych Orzeszko - uśmiech, trzepot rzęs,
spuszczenie wzroku, westchnięcie zniecierpliwione, a zarazem dumne) i miała możliwości
wabienia, jakie daje własna kawalerka, pieniądze rodziców i silne wewnętrzne przekonanie o
swojej wartości, to jakoś nie szło. Mięsień Kegla rozwinął się na chwałę redaktorek prasy

kobiecej, lecz nikt przesadnie nie palił się do testowania wyników.
Dystrybucja potencjału seksualnego we współczesnym świecie jest słaba jak kolportaż
czasopism literackich w małych kioskach na prowincji. Złe krążenie dóbr niematerialnych we
wszechświecie uczyniło z Magdy zarośniętą nierówną skórą bliznę, pod którą dyszało
samotne dziewczęce serce, które najpierw marzyło o wielkiej miłości, a potem już tylko o
pokątnych romansach, i żałowało odesłania w diabły nieuzdolnionego w trudnej przecież
kwestii ars amandi studenta. Magda wtedy właśnie zaczęła nienawidzić. Całościowo,
generalnie, masowo, zbiorowo. Ogromny potencjał uczuciowy, jaki w sobie nagromadziła,
tęskniąc za obezwładniającą miłością przez całe długie studia, znalazł to ponure ujście i
wystrzelił jak korek z szampana, którym nieszczęsny student oblał jej nogi w czasie gry
wstępnej, by go potem namiętnie zlizywać, jątrząc mikroskaleczenia na świeżo ogolonych
łydkach.
Jakuba poznała na przyjęciu, na które zasadniczo nikt jej nie zaprosił. Jej obecność
tolerowano, większość osób jednak uważała ją za osobę krańcowo nieciekawą, bezbarwną i
towarzysko zbędną. Magda jednak zjawiała się zawsze i wszędzie, swym iście psim węchem
tropiąc miejsca przyjęć, prywatek, zlotów i nasiadówek, o których nikt jej oficjalnie nie
wspominał. Wyczuwała je jednak swoim wewnętrznym sejsmografem, łapiąc przelatujące
gdzieś nad jej głową informacje nie w jej stronę kierowane, absorbowała tę wiedzę poniekąd
tajemną, przyciągając ją, jak miotełka z piór wyłapuje naelektryzowane cząsteczki kurzu.
Tak też znalazła się w domu dwóch przyjaciółek wynajmujących małe mieszkanie w
robotniczej dzielnicy miasta. Znała jedną z nich ze studiów. Tamta ich nie skończyła, a teraz
pracowała ze swoją przyjaciółką w tej samej gazecie lokalnej. Obie pięły się po szczeblach
kariery powoli, ale systematycznie. Urządzały wiele przyjęć, goszcząc u siebie wszystkich
tych, których Magda bardzo chciała poznać. Żeby móc wszystkich jeszcze bardziej
nienawidzić. Pierdoleni artyści, szmaciarze - myślała, malując rzęsy tuszem Lancôme, który
kupił jej tata w Niemczech. Gnoje, zasrańcy - pudrowała sobie dekolt sypkim pudrem. Jebane
nieroby - spryskiwała sobie szyję i pachwiny perfumami Antilope, które kupiła jej mama.
Stroiła się dla nich, wkładała pończochy zamiast rajstop (nieważne, że nikt nie wie, co masz
na tyłku, ważne, że TY masz tę świadomość - mówiła kiedyś swej jedynej koleżance, która
najpóźniej zorientowała się, że Magda jej też nienawidzi, za posiadanie miłego chłopca) i
bluzki z głębokimi dekoltami. Jechała przez miasto, słuchając agresywnych piosenek z
walkmana (Who the fuck you think you are?!!! I'm not like any grrrrrrrrrrrrrrrrlllllll!!!) i
wyobrażała sobie teledysk, w którym obsadzała się w rolach seksownych ździr,
przechodzących po męskich torsach na najcieńszych obcasach świata. Dzwoniła do drzwi i
wchodziła do mieszkań nieoczekujących jej nigdy ludzi krokiem aktorów przemierzających
narodowe sceny. A potem siedziała w centralnym miejscu, pijąc cudze alkohole (nie będę
kurwom przynosić prezentów), i napawała się swoją niechęcią. Zamykała się na długo w
łazience, blokując ją tym, którzy nadużyli piwa albo po prostu chcieli się spokojnie wyrzygać,
żeby móc pić dalej. Używała najdroższych miejscowych kosmetyków stojących na półkach,
prychając. Czasem na cudzych fotelach dawała się obmacać paru pijanym mężczyznom,
którzy nie odróżniali już seksu od miłości, nie odróżniali prymasa od premiera. Generowała
niechęć świata jak elektrownia wodna prąd. Przepuszczała przez siebie cudze zdegustowane
spojrzenia, produkując w sobie wielkie czarne robaki, które toczyły jej puste wnętrze.
I tak poznała Jakuba.
- Podobno jesteś po anglistyce? - przysiadł się do niej podczas przyjęcia u
kreatywnych przyjaciółek, kiedy żuła powoli zieloną oliwkę, ogryzając ją do pestki, do kości,
małymi, systematycznymi ruchami krzywych zębów.

- You're talking to me? - syknęła profilaktycznie, lustrując natręta, który nie wyglądał
na skłonnego do pijackiego gmerania między jej udami.
- Jestem Jakub. Gram w kapeli A'Postoły, może słyszałaś? - spytał z pewną zbyt
wyczuwalną nadzieją w głosie. - Szukam kogoś, kto przetłumaczy mi teksty na angielski. Na
Dni Młodzieży jedziemy. No i tak sobie pomyślałem, że może byś miała chęć na kooperację?
Trzeba przyznać jedno - Jakub, charyzmatyczny lider kapeli A'Postoły, był szalenie
przystojny. Kiedy ze sceny w młodzieżowym domu kultury śpiewał o prostowaniu ścieżek
Jego, serce niejednej bożej służki drżało w słodkim uniesieniu. Może nie miał głosu ani też
zasadniczo słuchu, ale jego charyzma sceniczna była tak wielka, że wystarczyło, że podniósł
wzrok znad mikrofonu i omiótł nim salę, a już nie wiadomo było, czy to Pan, czy to Szatan
brał w posiadanie dziewczęce zastępy i nie puszczał, i trzymał, dopóki nie wybrzmiały im w
uszach ostatnie głośne dźwięki pieśni o błogosławionym, który idzie w imię Pańskie. Był
szczupły, wysportowany, bo w zdrowym ciele zdrowy duch, jego czarne kędziory wiły się
wokół głowy jak u najlepszych z pokolenia Judy, oczy, wielkie, szeroko otwarte i o pięknych,
zawsze wilgotnych kącikach, patrzyły na świat rozumnie, odkąd tylko się urodził. - Ten pani
syn, pani Nowacka, to tak na nas patrzy, jakby wszystko rozumiał - mówiły sąsiadki,
zaglądając do wózka Jakuba, i miały rację. On rozumiał wszystko.
W domu obok łóżka trzymał Wyznania. Na bierzmowaniu, kiedy dzieci prześcigały
się w wymyślaniu bardziej fantazyjnych imion, licytując, kto nazwie się głupiej, na przekór
księdzu katechecie, Jakub, dumnie podnosząc głowę i trzymając się prosto jak zwykle,
powiedział: - Przyjmuję imię Augustyn.
Nie trzeba dodawać, że za ten szlachetny czyn został pupilkiem księdza katechety i
gdy tylko założył A'Postołów, od razu mógł liczyć na przytulną salę prób w piwnicach pod
salkami katechetycznymi. Nieodpłatnie i bezterminowo.
Jakub w życiu kierował się ważną zasadą - starał się ciągle pamiętać, że ludzki czyn
dzieli się zasadniczo na dwie kategorie: grzech powszedni, jak na przykład myśl nieczysta,
oraz grzech śmiertelny, czyli zasadniczo wszystko pozostałe. To była trudna kwestia, ale nikt
nie obiecywał, że będzie łatwo. Lektura Wyznań zawsze mu pomagała w chwilach
zwątpienia.
Zespół A'Postoły nie odniósł na razie większego sukcesu, oprócz kilku lokalnych
występów na przeglądach i ekosongach nie miał specjalnie okazji, by się pokazać światu.
Jednak dzięki starej, szkolnej jeszcze znajomości Jakuba z dwiema dziennikarkami z
robotniczej dzielnicy udało się wepchnąć grupę na listę artystów grających na Dniach
Młodzieży we Francji. Jakub starał się zwalczać co sił dumne myśli, wiedząc, że pycha nie
licuje z postawą prawdziwego augustiańskiego psa, jak o sobie mówił z czułością, ale nie ma
co tu kryć - duma rozpierała go, jak życie rozpiera dojrzewające kłosy zboża w lipcu.
I właśnie z powodu tego wyjazdu zaczęła się kolejna wielka martyrologia Magdy
Orzeszko. Wielka, trująca namiętność, której nie umiała zaradzić. Zapragnęła tak bardzo dać
się przelecieć Jakubowi jak niczego nigdy dotąd. Nie wiadomo właściwie, po co. Jakub był
bardzo religijny i zgodnie z przykazaniami swego Kościoła kochać miał się dopiero po ślubie.
Nie do ruszenia. Jak opoka, jak skała Piotrowa. Przejebane, Magdo ze znaku drogowego.
Powinnaś wiedzieć, że miłość nie należy do niezbywalnych praw człowieka.
*
Tymczasem Paweł Kozioł nie zrobił furory swoim pierwszym wejściem do klasy Vb.
Wywnioskował to z zaniepokojonego szumu, jaki się podniósł, kiedy stanął na wprost
siedzących w ławkach dzieci. Rozczarowane i zdumione yyyyyhhh przetoczyło się przez salę
na widok żylastego faceta z fryzurą na piłkarza Bundesligi z lat osiemdziesiątych, który w

dodatku miał twarz zeszpeconą jakimś skóropodobnym paskudztwem na policzku pod okiem.
I to ma być instruktor tańca? - wyrażały twarze dziewczynek, całujących na dobranoc plakaty
pięknego jak marzenie chłopaka z New Kids on the Block. O kurwa, ja pierdolę, w pizdę
jebany - wyrażały twarze chłopców, którzy zdążyli już dawno temu zasmakować w
przyjemności głośnego wymawiania zakazanych słów.
- Pani Madziu, przepraszamy za to wtargnięcie - Elżbieta Wąż gięła się i wiła jak wąż.
- Ale, ale - nadeszła pora, żebyśmy się wreszcie wszyscy zapoznali. Pan pozna, nasza
wspaniała anglistka, miła pani Madzia Orzeszko, a to pan Pawełek, instruktor tańca.
- Bardzo mi miło - powiedziała Magda, której było akurat bardzo niemiło. Nie lubiła
osób brzydkich, tak samo jak nienawidziła osób ładnych, wysokich, grubych, średnich,
smutnych czy na przykład czarnych.
- A to jest klasa - uśmiech Elżbiety Wąż błysnął w jesiennym słońcu niepokojącym
żółtym światłem.
Nie dało się nie zauważyć, że klasa wyrażała zgodną dezaprobatę i niechęć. Ktoś tam
sobie pisał w zeszycie, ktoś smarował ołówkiem po ławce, ktoś dłubał cyrklem w dziurach
płyty pilśniowej, pogłębiając koleiny napisu "Ruch Pany".
Paweł Kozioł rozejrzał się uważnie. Twarze patrzyły na niego raczej złowrogo.
Niektóre dziewczęta miały skórę powleczoną jakby oleistą mazią i zawiązki piersi pod
bawełnianymi bluzkami, niedawno uzyskane nadwyżki ciała wypadały im ze zbyt małych
spodni w postaci krągłych wałków po bokach. Dwóm, trzem chłopcom pod wybulwionymi
purchawkami nosów czarnych od wągrów sypały się pierwsze wąsy, pozostali mieli jeszcze
gładkie, aksamitne, dziecięce buzie.
No, kurwa, nie będzie łatwo - pomyślał niechętnie i zdobył się na najszerszy uśmiech
swego życia: - Witajcie, kochani. Cieszę się, że już się poznaliśmy. Wasza pani wiele mi o
was opowiadała.
Odpowiedziało mu brzęczenie muchy uwięzionej między szybami i nerwowe stukanie
długopisu nauczycielki angielskiego, która zresztą od pierwszego spojrzenia kojarzyła mu się
bardzo z postacią Agatki ze znaku drogowego.
- Na zajęciach ze mną będziecie się spotykać dwa razy w tygodniu - nie dał się zbić z
pantałyku i przemawiał głosem stanowczym, ale serdecznym i ciepłym. Długo to ćwiczył.
Ten moment miał przetrenowany lepiej niż kroki do paso doble. - Potrzebne będą wam buty
na gumowej podeszwie, dla dziewcząt niezbędne lycrowe getry, dla chłopców wygodne
spodenki sportowe. I oczywiście, cha, cha, dobry humor, cha, cha - modulował głos
mistrzowsko.
Postać ze znaku drogowego zerknęła na niego spod krótkich jasnych rzęs. Złapał to
spojrzenie. Głupia szmato - pomyślał - ty się możesz bardzo przydać.
Agnieszka obudziła się tego dnia grubo przed budzikiem. Męczyły ją w nocy sny o
nadjeżdżających coraz bliżej czołgach, których wielkie zielone lufy przystawiano jej do
gardła. Słyszała potem, jak babka ścieli łóżko i wychodzi do kościoła.
Zazwyczaj lubiła spać długo. We śnie, no może nie w takim jak ten dzisiejszy,
odpoczywała. I nie chodziło tylko o zwykłą regenerację sił. Kiedy spała, nie istniało zwykłe
życie. To znaczy może istniało, ale nie miała tej pewności. Po tamtej stronie rzęs nad senną
rzeczywistością miała znacznie większą kontrolę niż nad tą po otwarciu oczu. Tu była wciąż
ubezwłasnowolnioną dwunastolatką, mieszkającą z babką, zmuszaną do picia ciepłego mleka
z rosnącym grubym kożuchem i zjadania wszystkich kanapek. Jeśli jakichś nie zjadła, musiała
je zjeść następnego dnia, i tak do oporu. Niezjedzone kanapki całymi godzinami schły w
kuchni na drewnianej okrągłej tacy, pokrywając się czarnymi punktami muszych odchodów, z

tłuszczem wyciekającym z żółtego sera. Tu zupełnie nic nie było w porządku, ani mama,
która nie żyła, ani babka, która też jakby nie żyła, będąc paradoksalnie bardzo żywotną, ani
ojciec, który gdzieś żył i czasem się zjawiał, ani szkoła, która męczyła, ani Sodalicja
Mariańska, która żyła swoim życiem, równie przystającym do rzeczywistości dojrzewającej
dziewczynki jak błękitne wstążki medalionów z Maryją do kolorowych bluzek z
boysbandami.
Nieprzystające?!!! Nie bluźnij, dziewczyno, znów spałaś z rączkami pod kołdrą!
Powtórz wszystko trzy razy za karę!
A zatem powstanie wspólnoty Dzieci Maryi w kościele powszechnym zawdzięczamy
św. Katarzynie Labouré, której w 1835 roku Maryja oznajmiła, że chce, aby powstała taka
wspólnota. Siostra Katarzyna powiedziała swojemu spowiednikowi o żądaniu Najświętszej
Maryi Panny i robiła wszystko, aby prośba Matki Bożej została spełniona. Tak powstało
stowarzyszenie młodych dziewcząt, Dzieci Maryi. W 1847 roku wspólnota została włączona
do rzymskiej Sodalicji Mariańskiej, prowadzonej przez jezuitów.
Mało! Jeszcze żywoty świętych. Rachciach przed myciem zębów! Zanim babka wróci
i wyczuje szatańskie podszepty, siarkę na progu tego pobożnego domu.
Święta Agnieszka, dziewica, męczennica. Jako dwunastoletnia dziewczynka miała
ponieść męczeńską śmierć na stadionie Domicjana w Rzymie około 305 roku. Całkowicie
obnażona, została wystawiona na spojrzenia tłumu, lecz za sprawą cudu okryła się płaszczem
włosów. W ikonografii przedstawia się ją z barankiem. Jej atrybutami są bowiem baranek z
nimbem lub ze sztandarem, gałązka palmowa, dwie korony - dziewictwa i małżeństwa, kość
słoniowa, lampka oliwna, lilia, miecz, zwój. Na miejscu świadectwa krwi dzisiaj jest Piazza
Navona. Tuż obok, nad grobem męczennicy, wzniesiono bazylikę pod jej wezwaniem, w
której dwudziestego pierwszego stycznia poświęca się dwa białe baranki. Święta Agnieszka
to patronka Wspólnoty Dzieci Maryi.
O Panie Jezu, przecież to wszystko wiadomo. Agnieszka powtórzyła wszystko,
patrząc w sufit, na którym łuszcząca się farba przybierała niepokojące ją kształty. - Panie Jezu
słodki, nie dopuść tylko do tego, żeby ukazała się na naszym suficie Matka Boska - poprosiła
cichutko. - Babka każe mi wtedy spać w swoim pokoju, a tu urządzi kaplicę. Proszę...
Wstała z łóżka, wzięła z krzesła przygotowane wczoraj przez babkę ubrania w
tradycyjnie niepasujących do siebie kolorach.
A potem zrobiła coś okropnego. To wszystko przez ten sen o długich zimnych
zielonych lufach. Należy tu dodać, że Agnieszka miała dwanaście lat i wciąż żadnych oznak
dojrzewania. Blade piegi sutków jak u chłopca, żadnych zawiązków cebulek włosowych tu
czy tam, o okresie nawet nie wspominając. No nic zupełnie.
I dziś Agnieszka przed pójściem do szkoły włożyła sobie do majtek podpaskę, którą
ukradła matce Zosi wczoraj, kiedy robiła siku w jej łazience. Wyciągnęła ją z opakowania
trzęsącymi się rękami. Szybko schowała do tylnej kieszeni spodni. Nie mogła zasnąć z
nerwów. Strasznie zgrzeszyła przeciw siódmemu przykazaniu, a zgrzeszy jeszcze bardziej,
tylko nie jest pewna, przeciwko któremu tym razem. Babka by ją zabiła, gdyby wiedziała, co
ma zamiar zrobić, więc to będzie grzech przeciw "czcij ojca swego i matkę swoją, i swoją
babkę". Przeciw temu prawdopodobnie. To okropne. Ten podszept szatana. Ale nie może się
powstrzymać. Słodkie grzechy! Jakie to straszne.
Rano w łazience wyciągnęła wymiętą zieloną paczuszkę, wyjęła z niej pieluszkę,
zerwała pasek chroniący warstwę kleju i przykleiła do swoich białych majtek, zawijając po
bokach skrzydełka. I nie mogła w to uwierzyć. Wyszła z łazienki, przeszła przez pokój,
rozstawiając szerzej nogi, bo podpaska niczym płaski ogon wielkiej kijanki uwierała i gniotła.

Więc tak to jest. Ha. Ciekawe. Zosia pęknie!
O Maryjo, co bez grzechu poczęłaś, módl się za nami, którzy się do Ciebie uciekamy!
Paweł Kozioł wracał do domu zupełnie pochłonięty myślami. Klasa składała się w
połowie z dziewcząt. Były piękne, każda na swój sposób, na swój wspaniały
dziecięcodojrzewający sposób. Mój Boże, jakie to szczęście, jakie to szczęście, że się udało.
Stojąc tam na środku sali, czuł, jak pachną różane perfumy z serii "baby", którymi
dziewczynki spryskiwały sobie nadgarstki na przerwie. Czuł zapach ich przetłuszczonych u
nasady włosów, pachnących zgrzanym ciałem i słońcem. W nozdrzach kręciły mu się
cząsteczki aromatu mleka, płynu do płukania tkanin, babcinych ciast, świeżych zeszytów,
gumy arabskiej, atramentu, zepsutych zębów trzonowych, potu rozkładanego przez bakterie
pod pachami, gumowych podeszew obuwia zamiennego. Mój Boże, ile szczęścia, ile czeka go
szczęścia, to prawdziwa nagroda, wielka wygrana, great expectation. Pokaż mi swoją
perwersję, a powiem ci, czy się opłaca. O kurwa, jak się opłaca!
Szedł przez miasto, potykając się o nierówności chodnika, wpadając na przechodniów,
którzy mierzyli go ze wstrętem, klnąc pod nosem, on nie widział nic, tylko piętnaście
dziewczęcych główek, piętnaście słodkich obietnic, trzydzieści małych dłoni, które już za
dwa dni będzie brał w swoje dłonie, piętnaście par oczu, w które będzie już za chwilę
zaglądał, trzydzieści szybko unoszących się piersi, w których tłuc się będą nerwowe
serduszka. Będą oszalałym morse'em nadawać sygnał: P - A - W - E - Ł - J - A - T - E - R - A
- Z - J - A - P - A - W - E - Ł - M - N - I - E - W - Y - B - I - E - R - Z...
Jechał autobusem, kołysząc się razem z tłumem, dotykając coraz bardziej
nabrzmiałym penisem skajowego oparcia siedzenia, na którym siedziała kobieta czytająca
gazetę. Patrzył na litery artykułu o seksie ludzi i zwierząt w gminie w Lubuskiem, ale nic go
nie obchodziła przyjemność ciemnego ludu kopulacji z Malowanego ptaka, wkładania
członka do jamek w ziemi. Krew odpływała mu z głowy i pędziła w dół, do tego okazałego
zwieńczenia istoty Pawła Kozioła, tętniąc żwawo i wirując wesoło hemoglobiną.
*
Agnieszka jednak nie zwróciła na Kozioła większej uwagi. Była tak zaprzątnięta
swoim grzechem, że tego dnia zupełnie nic do niej nie docierało.
Tego dnia, kiedy w szkole zjawił się Kozioł, Agnieszka czuła, jak jej pupa wypala
dziurę w krześle, jak podpaska w majtkach płonie wiecznym piekielnym ogniem. Myślała
tylko o tym, że musi się jej natychmiast pozbyć, zaraz po lekcji, zanim stanie się coś bardzo
złego, jej, babce, ojcu, księdzu Mirkowi, za karę, za grzech.
Kiedy do klasy wszedł Kozioł, Agnieszka obrzuciła go nieuważnym spojrzeniem,
odnotowując fakt pojawienia się brzydkiego mężczyzny, ale szybko straciła zainteresowanie,
bo obsesyjne myśli powróciły z wielką siłą.
Napisała na karteczce do Zosi: "Zosia, myślisz, że od noszenia podpaski można sobie
coś zrobić?".
Zosia spojrzała na Agnieszkę i odpisała: "Tak, wydaje mi się, że od tego można sobie
wstrzymać miesiączkę. To bardzo poważne".
Wszystkie wnętrzności Agnieszki zwinęły się w bolesną, rozżarzoną kulę.
Jakie to potworne, nigdy nie urosną jej piersi i kręcone włosy, nigdy nie będzie się
zwalniać z wuefu, mój Boże, jak chciałaby cofnąć czas, albo chociaż przyspieszyć, żeby
wyjąć z majtek to narzędzie szatana.
Na przerwie wybiegła pierwsza z klasy i pognała do ubikacji. Podniosła spódniczkę,
zsunęła rajstopy i majtki i energicznym ruchem oderwała podpaskę. Zanim jednak z pogardą
wyrzuciła ją do kosza na śmieci, przyjrzała się jej niby od niechcenia. A może choć mała

czerwona plamka, mała kropelka krwi niczym ślad na śniegu, niczym królewna z bajki o
wrzecionie... nic, nic, nic. Biało. Noc polarna. Nie ma czerwieni Aurora borealis. Zosia
czekała pod drzwiami toalety. - A słyszałaś, że podpaski Always są rakotwórcze? Karolina
mówiła. Ona wie - Zosia porozumiewawczo zniżyła głos.
Czarnowłosa Karolina była dziewczynką nad wiek rozwiniętą, o bujnym biuście
rozpychającym dziecięce sportowe staniki, pryszczatą i chętnie prezentującą kilka kręconych
włosów pod pachami, kiedy stawała przy ścianie, opierając się o nią ręką. Nie da się ukryć, że
sypał się jej też niezły wąsik pod nosem - południowa uroda dziewczynek to zmora w wieku
dojrzewania.
Dzięki Karolinie pewne kwestie stawały się jaśniejsze, ale zarazem rzeczywistość
przez komplety u Karoliny zagęszczała się i mętniała. Zyskiwana dzięki niej jasność w
niektórych sprawach czyniła świat dziewczynek o wiele bardziej złożonym i wyrastającym z
ram dziecięcych pokoi, pełnych troskliwych misiów i liniejących ze starości wstydliwych lal.
Karolina zapraszała do siebie koleżanki, wyciągała spod łóżka wymiętą gazetę "Cats"
i nauczała. - Miseczka D. Oto i ona - polakierowany mazakiem paznokieć Karoliny stukał w
zadrukowaną kartkę papieru, wskazując na zdjęcie kobiety o ogromnych piersiach,
wylewających się z podtrzymujących je dłoni. Sutki ogromne jak dwa krwawe befsztyki
łypały zezem ze zdjęcia, rozlane w dwie bordowe plamy, poznaczone fioletowymi żyłkami.
Kobieta miała straszliwy wyraz twarzy, rozdarty jakby największym cierpieniem, bólem
przeszywającym ją na wskroś. Spod koronkowych majtek wyglądała czarna kępka włosów
przystrzyżonych w fantazyjny piorun, strzałkę wskazującą dół.
Karolina "Catsy" sprowadzała ze wsi. Ach, jakże niezmiernie ciekawe bywały jej
wyjazdy na wieś! Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych, do tych pól malowanych
zbożem rozmaitem! To była wiedza tylko dla starannie wyselekcjonowanej grupy
miesiączkujących dziewcząt, dla stowarzyszenia nimfetek, wiedza podawana głuchym
telefonem, z ust do ust, jak święte pokarmy, szeptem, cieniem, porozumiewawczym
przymknięciem powiek. Wiedza o starszym o siedem lat koledze z sąsiedniej wioski, który
prowadzał dziewczynkę do swojego pokoju w swoim wielkim starym rodzinnym domu, gdzie
wyjaśniał jej podstawową tajemnicę świata, zasadę naczelną życia i śmierci.
- No, w każdym razie TO jest miseczka D - Karolina przewracała się rozkosznie na
plecy na małżeńskim łożu swoich rodziców. Jej własne piersi rozpłaszczały się pod
bawełnianym okryciem bluzki z napisem "Fun!".
Agnieszka u Karoliny nie bywała nigdy. Nie bywała wszak nigdzie, oprócz
mieszkania Zosi, w tym samym domu piętro wyżej, a to i tak głównie pod nieobecność babki,
która nie lubiła wypuszczać Agnieszki z domu w miejsca inne niż salki katechetyczne
kościoła pod wezwaniem Świętego Józefa Robotnika, patrona dobrej śmierci. Patrona
Agnieszki, która urodziła się w dniu tego drugiego w rankingu najbardziej znanych cieśli
świata. Patron dobrej śmierci przyniósł Agnieszce głośne bicie dzwonów w kościołach w
chwili jej narodzin, tak Kościół powszechny święcił dzień zacnego świętego. Jej matka
powiedziała wówczas, osłabła w połogu: - Moja córeczko, to dla ciebie te dzwony, jakby się
królowa rodziła. Bo to się królowa rodziła!
Patron dobrej śmierci w każdym razie nie czuwał nad śmiercią biednej matki
Agnieszki, która zginęła dwa lata po jej narodzinach, na torach kolejowych. Przebiegała je,
spiesząc się do pracy w Desie, w której pracowała od niedawna. Ruch na trasie
KatowiceMysłowice stanął na kilkadziesiąt minut. Pociągi do Szczecina przejechały z
wielkim opóźnieniem. Wrocławscy krewni czekali dwie godziny dłużej na dworcu na swoich
bliskich, cała zachodnia Polska utknęła w martwym punkcie na dobre sto dwadzieścia minut,

kiedy z torów zbierano zmasakrowane zwłoki młodej kobiety, która spieszyła się do pracy.
To nie była dobra śmierć. Jeśli jakaś może być dobra.
Kiedy Agnieszka wróciła do domu tego feralnego dnia, który dał początek fali zmian
(podczas którego trzepot skrzydeł spóźnionego motyla nad boiskiem do piłki nożnej wzbił
takie prądy powietrzne, które miały zmieść z powierzchni ziemi niemal wszystko, co znał
tamten świat), więc kiedy Agnieszka wróciła tego dnia do domu, babka, bardziej sroga niż
zwykle, czekała na nią, siedząc w kuchni i stukając zaczernionym od obierek paznokciem w
blat stołu.
Agnieszka niemal widziała, jak nad horyzontem błyska się i słychać szczęk żelaza.
Zdjęła buty w korytarzu, ustawiła je na wycieraczce obok wiadra z wodą z prania, której
babka używała do mycia butów przez cały tydzień, uprzednio magazynując ją w plastikowych
baniakach po wodzie źródlanej. Woda kosztuje, ty, dziewczyno, nie wyobrażasz sobie, ile
woda kosztuje - mawiała babka w soboty, kiedy starą chochlą wybierała czarną i pełną
paprochów wodę z wanny i przelewała ją do butli. Woda po praniu do mycia butów nadawała
się zdaniem babki wyśmienicie. Agnieszce, zanurzającej ręce w czarnych, lodowatych
mydlinach, w których moczyła szmatę, najtrudniej było zmuszać się do tej czynności w
piątek, kiedy woda z butli miała już niemal tydzień i zaczynała solidnie śmierdzieć zgnilizną.
Babka milczała, to nie był dobry znak. Normalnie już od progu witało Agnieszkę
znajome gderanie, gder, gder, gder, a co tak późno, a co tak wcześnie, a dokąd to, a skarpety
poniszczysz, boso nie chodź, ślady mi na podłodze zostawiasz tymi spoconymi nogami,
dopiero co przetarłam sidoluksem, pracę moją szanuj, kapcie włóż, przebierz się, zdejmij te
ubrania, nowe masz, szanuj, myślisz, że ja mam fabrykę pieniędzy, że ja ci nowe spodnie
kupię, tu masz dresy, wkładaj, ręce myj, obiad nakładam, wątróbka i jajko, lubisz, nie lubisz,
zjesz. Agnieszka od progu zatem przełączała się na całkiem inny kanał, fale radiowe
emitowane z ust babki fruwały nad jej głową jak stada czarnych wron, kręciły kółka,
pikowały do ucha, ale Agnieszka przeciskała się między nimi już bez żadnej szkody, znając
strategię uników na pamięć.
Teraz babka nie odzywała się ani słowem. Siedziała i stukała palcem w stół.
Prawdopodobnie mogła się stać jakaś prawdziwa tragedia.
Agnieszka weszła do kuchni, kładąc ostrożnie i powoli plecak na krześle.
- No - sapnęła wreszcie babka, nie patrząc nawet w stronę dziewczynki - to świetnie,
żeś już jest. Niespodzianka czeko na ciebie w izbie. Idź, idź, tja... prawda... idź, łobejrzyj się -
babka zawsze przechodziła na gwarę w momentach nerwowości.
Dziewczynka przełknęła nerwowo ślinę, to wszystko nie mogło oznaczać nic dobrego.
- Stało się coś?
- Co się stało, co się stało, idź się łobejrzyj, jako niespodzianka czeko, idź śmiało.
Wszyscy siebie warci w tej rodzinie, jo ni wiym, za jakie grzechy jo to musza wszystko
wytrzymywać, święty Antoni Padewski, za co mnie tak doświadczacie, niebiosa - babka
włączyła swój klasyczny motyw Hioba, używała go tak często, że można by mówić wręcz o
jego nadużyciu, zwłaszcza biorąc pod uwagę, że inni mieli znacznie gorzej.
Agnieszka otwarła więc drzwi do dużego pokoju.
Na rozłożonej kanapie, przykryty białym prześcieradłem niczym na katafalku leżał
mężczyzna, jego bose stopy wystawały spod płótna, głowa przechylona była na lewo, nieco
zbyt długie włosy zasłaniały mu trochę policzek. Białe prześcieradło uwydatniało jego
kształty, wyraźnie kładł się w samych majtkach. Wyglądał pięknie, jak złożony do grobu
Chrystus. Żyw był jednak niewątpliwie, albowiem chrapał głośno i wydzielał z siebie silną
woń przetrawionego alkoholu, cebuli i czosnku.

Babka wychyliła głowę przez uchylone drzwi:
- Jak żech przyszła z kościoła, to on już tu był. Ty się, dziołcha, popatrz na tego
swojego tatusia - mówiła, a jej głos przypominał zupełnie głos najbardziej wrednych kelnerek
barów mlecznych w filmach z PRLu, które wrzucały klientom kaszę do talerzy przykręcanych
do blatu i czyszczonych starą szmatą.
Ojciec Agnieszki - Marian Jojko, syn kolejarza komunisty i niewierzącej położnej -
był dla babki czymś takim jak te brudne szmaty właśnie. Jego istnienie powodowało w niej
obawę o życie wieczne, bo nie mogła go nie nienawidzić, a to mogło być różnie na Sądzie
Ostatecznym rozpatrywane.
Ojciec był człowiekiem, jak by to powiedzieć, pozostając w klimacie - z innej parafii.
Najgorsze w ojcu, zdaniem babki, było to, że był. Poza tym największym problemem ojciec
miał także wiele innych pomniejszych wad. Po pierwsze należał kiedyś do partii, a co gorsza
się tego nie wstydził. Po drugie kupował gazetę Urbana (babka raz z obrzydzeniem przejrzała
szmatławca, mój Boże, nie miała pojęcia, że można reklamować takie rzeczy jak stymulator
orgazmu albo lubrykanty, babka nigdy nie miała orgazmu, tak się jej zdawało, i była z tego
powodu bardzo zadowolona, w jej czasach nie było takich świństw). Po trzecie fatalnie
opiekował się dzieckiem, czyli dawał na małą za mało pieniędzy, stanowczo za mało. Po
czwarte był dyrektorem czeskiego cyrku, z jakimiś kurwiszonami z piórami w tyłku jeździł
nie wiadomo dokąd, jakichś nieudaczników klaunów, treserów i innych pajaców sponsorował,
zwierzęta jakieś zapchlone z jednego końca Polski na drugi taszczył i był największą zakałą
tej rodziny, jaką sobie kiedykolwiek Jagoda Dusza przypominała. Po piąte zaś był gorolem,
potomkiem pętaków z centralnej Polski, jakichś wsiowych kozojebców, i daleko mu było do
splendoru i dumy śląskiego robotnika, miastowego od dwustu lat. Wstyd, wstyd i jeszcze raz
wstyd. Pojawiał się w domu babki od czasu do czasu, bardzo rzadko na szczęście, zostawiał
jakieś nędzne grosze, przywoził żenujące prezenty, chlał z kolegą Mieszkiem, dawnym
ubekiem, który dziś udawał wilka w owczej skórze i całował babkę w dłoń na powitanie
(babka dłoń myła potem pastą BHP), i znikał na długie tygodnie, a nieraz i miesiące.
Przyjechał teraz niewątpliwie z jakiejś okazji, pewnie pomyliło mu się już wszystko z
tego chlania i myśli, że dziecko ma urodziny czy coś w tym rodzaju. Może jakieś inne jego
dziecko ma, owszem, tja...
Babka westchnęła głośno i zniknęła w korytarzu. Agnieszka podeszła na palcach do
łóżka i zabrała leżące obok trzy puste butelki po piwie. Ojciec nawet nie drgnął.
W końcu jednak po długich godzinach blokowania pokoju z telewizorem otworzył
oczy, przeciągnął się z głośnym rykiem, beknął, podrapał się po jajach i wstał, wołając:
- Agnieszka! Agnisiu, chodź do mnie!
Agnieszka, odrabiająca w swym pokoju zadania z trygonometrii, zadrżała na owo
nawoływanie jak jeleń w czasie nagonki, który przeczuwa, co się święci i skąd to ujadanie.
Postanowiła ignorować je jak najdłużej i odsuwać od siebie moment rozpoczęcia trzeciej
wojny światowej, jaka nastąpi przy pierwszej konfrontacji wszystkich ze wszystkimi. Ojciec
jednak nie dawał za wygraną i wydzierał się coraz głośniej. Do pokoju wparowała babka:
- Idźże do tego śmierdziela, zanim jo tam wleza i zatłuka go jak psa - zaproponowała.
Ponieważ Agnieszka wiedziała, jak bardzo babka nie żartuje, nie przesadza i nie
kłamie, wstała i poszła do ojca. Duży pokój wypełniał zapach skacowanego pijaka, który
dzień wcześniej jadł czosnek i śledziki z cebulką. Okna były zasłonięte, przez zielone zasłony
przeciskało się słabe światło późnego popołudnia. Ojciec dłubał sobie między palcami u nóg.
- No, czeeeść! - powiedział, przeciągając ostatnią sylabę i rzucając na ziemię
oderwane przed chwilą kawałki naskórka. - Urosłaś - podszedł do niej i zmierzwił włosy w

geście, jak mu się zdało, czułego powitania. - Schudłaś! Jak w szkole?
- Cześć, tato, w szkole w porządku.
Ten klasyczny dialog rodzica z dzieckiem, powtarzany każdego dnia we wszystkich
niemal mieszkaniach świata, był szczytowym osiągnięciem komunikacji Mariana Jojko ze
swą córką. Nie miał pojęcia, jak właściwie zwracać się do tego dziecka, które nie dość że jest
cholerną dziewczynką, to jeszcze dziewczynką u progu dojrzewania, co paraliżowało go
kompletnie. Starał się nie patrzeć nigdy w okolice wciąż płaskich jak deska piersi Agnieszki,
by samego siebie nie posądzać o skłonność do wcielania w życie antycznych tragedii.
Można przypuszczać, że Marian zjawiał się tak rzadko w domu, bo przerażała go jego
kompletna nieumiejętność porozumiewania się z własnym dzieckiem. Kiedy Agnieszka była
bardzo mała, tłumaczył sobie, że nie ma co się przejmować, na razie ona i tak nie za bardzo
gada i niewątpliwie niewiele kuma, więc nie trzeba się specjalnie przejmować komunikacją.
A potem się zobaczy. Się ułoży. Tymczasem choć Agnieszka urosła, nie tylko gadała, ale
wręcz już całkiem sporo kumała, Marian Jojko nie zmienił swojego stosunku do dziecka.
Może tylko coraz bardziej się jej bał. Kochał ją i życzył jak najlepiej, ale wolał o niej myśleć
ciepło z oddalenia.
Oczywiście zasadniczą część jego niechęci do powrotów do domu rodzinnego
powodowała organiczna, z trzewi idąca nienawiść do teściowej, o której potrafił myśleć takie
rzeczy, że czasem sam się dziwił. Pożycie rodzinne w tym domu stanowczo szwankowało i
nie było specjalnych szans na renowację uczuć i więzi.
Westchnął, wygrzebał z kieszeni wiszącej na krześle kurtki paczkę papierosów, wyjął
jednego, zapalił, zaciągnął się i zamyślił.
- No to fajnie, że jesteś w domu, tata. To ja już pójdę, mam dużo zadane z majcy -
powiedziała Agnieszka i odwróciła się na pięcie. Kochała swojego ojca, to na pewno. Czasem
za nim tęskniła i myślała, jak to musiałoby być super, gdyby on był tu na miejscu i gdyby żyła
mama. Pewnie chodziliby razem do kina, grali wieczorami w karty jak rodzice Zosi, babka by
z nimi może nawet nie mieszkała. Może by jej ktoś czytał książki na dobranoc, gdy była
młodsza? Może nawet zdarzyłoby się tak, że oprócz niej na świecie pojawiłby się jeszcze
ktoś, jakiś brat albo i siostra. Byłoby fajnie, naprawdę mogłoby być.
- Poczekaj, mam dla ciebie prezent - powiedział ojciec. - Z Czechosłowacji. Spodoba
ci się.
Wstał z kanapy i zaczął grzebać w pakunkach rozrzuconych dokoła stołu. Wyjął
wielkie pudło i postawił przed córką.
- Masz, odpakuj.
Agnieszka z lękiem przystąpiła do zdzierania papieru z pudła. Ojciec miewał
wyjątkową fantazję, gdy szło o prezenty. Dwa lata temu kompletnie zalany, w środku nocy
obudził ją i całą okolicę, wołając pod oknem: - Żebyś wiedziała, że tatuś cię kocha, a co, a co,
kurwa!
Pod drzwiami stał kucyk obwiązany czerwoną kokardą w pasie, któremu kopytka ktoś
wcześniej starannie obwiązał szmatami, żeby nie stukały. Kiedy wściekła jak osa babka
otwarła w szale drzwi wejściowe, zwierzę przerażone zarżało, podniosło ogon i walnęło
wielkie kupsko na schody. Babka niemal eksplodowała z wściekłości.
Kucyka ojciec zabrał ze swojego cyrku, nie mając pojęcia, co by tu kupić dziecku na
urodziny, tak więc następnego dnia kucyk ruszył po prostu w drogę powrotną. Pozostał mu po
tym duży uraz do przemieszczania się pojazdami mechanicznymi. Babka nie odzywała się do
ojca przez siedem miesięcy. Ani słowem.
Spod papieru wyjrzało pudło od odkurzacza.

- Super, tato, dzięki, fajny odkurzacz, super - powiedziała Agnieszka bez entuzjazmu,
ale i bez przerażenia. Odkurzacz jest okej. W każdym razie ma zastosowanie.
- Ale no co ty, myślisz, że ja oszalałem, że bym ci, dziecko, odkurzacz wiózł? - ojciec
z szelmowskim uśmiechem popatrzył na dziewczynkę. - Weź no, zajrzyj do pudła,
dziewczyno!
Agnieszka powoli podniosła oba skrzydła kartonu.
- Yyyyyyh! - wyrwało się jej z gardła. - Yyyyyyyyyyyyyyyh... co to?
Ze środka pudła patrzyły na nią wielkie ślepia. Ogromny pysk z wyszczerzonymi
kłami patrzył na nią, jakby zaraz miał ją pożreć w całości, razem z kapciami i długopisem,
który trzymała w ręce.
- No co, no co, to jest skóra z lamparta, nie widać? - ojciec odepchnął ją lekko i kucnął
przy pudle. - Pierwsza klasa!
Wyciągnął z pudła jego zawartość. Cokolwiek to było, było bardzo martwe i trochę
cuchnęło. Było też wielkie i przerażające. Ohydne.
Lampart Minio dokonał żywota w cyrku przed miesiącem. Tyle trwało garbowanie
tego paskudztwa, wstawienie sztucznych oczu itp., itd.
Ojciec rozłożył skórę na podłodze: - No pięknie, naprawdę prima sort, jak to mówią,
che, che. Rozłożysz sobie w pokoju, będzie jak znalazł tam, obok łóżka. Koleżanki pękną,
mówię ci, córka!
Wziął skórę w ręce i skierował się w stronę drzwi. - No co tak stoisz, chodź!
Babka wyjrzała z kuchni i na chwilę oniemiała.
- Nie no, to jest jakaś richitich komedia, dziecku byś buty nowe kupił, rower byś kupił,
piórnik byś przywiózł, ty łajzo, a nie to, co ci zdechło z głodu w tym twoim zapchlonym
cyrku, w tym burdelu na kółkach - zwróciła się z tą rozbudowaną apostrofą do zięcia. -
Agnieszka, możesz terozki pedzieć swojemu TATUSIOWI, że mo dziesińć minut, żeby się z
tym ścierwem wynosić stąd.
Marian ani drgnął, otworzył sobie kolanem drzwi do pokoju córki i śmiało wszedł do
środka, zrzucając to, co zostało z Minia, na środku małego pomieszczenia.
- Chwileczkę - powiedziała Agnieszka słabo, chcąc uniknąć eskalacji napięcia, ale nikt
nie miał zamiaru jej słuchać. Ojciec ułożył lamparta na środku pokoju, pyskiem zwrócił go w
stronę drzwi. - No - spojrzał z dumą na swoje dzieło. Po czym skierował się w stronę toalety,
po drodze wyciągając z torby podróżnej leżącej w przedpokoju kilka egzemplarzy "Nie".
Babka wpadła do pokoju z wyrazem obrzydzenia na twarzy. Dotknęła nogą
lamparciego łba i powiedziała: - Niech cię ręka boska broni tego dotykać. Wyciepnemy to
zaroz, jak łon stąd pojedzie. Ta twoja matka to chyba całkiem wtedy rozum postradała, żeby
wyjść za takiego, za takiego, uuuhhh!
Trzasnęła drzwiami i wyszła.
Agnieszka obeszła łukiem prezent od tatusia. Siadła na krześle przy swoim biurku i
spojrzała na pysk martwego zwierzęcia. Kiedy mu się przyjrzeć z bliska i na spokojnie, nie
wyglądał nawet tak przerażająco. Agnieszka zresztą pamiętała Minia z cyrku, sprzed paru lat.
Pewnego razu przecież zagrała rolę przypadkowej dzielnej dziewczynki z publiczności, którą
treser zaprosił na arenę, żeby pogłaskała dzikiego kotka. Miała już więc kiedyś pod ręką to
futerko, które teraz zajmowało większą część podłogi w jej pokoju. Ojciec ją jednocześnie
przerażał i wzruszał. Martwiła się o niego niemal od zawsze. Kiedyś, gdy była młodsza,
martwiła się, że ojciec nie pójdzie do nieba, bo jak jej nieraz mówiła babka, ci, co są w partii,
nawet przez czyściec nie przechodzą, tylko od razu sruuu, do piekła. Potem martwiła się za
każdym razem, kiedy był pijany, bo pił niemało, czasem z kolegami w domu, czasem gdzieś

na mieście - pił, bo tęsknił za swoją żoną, tak mówił, ale babka mówiła, że pił, bo był głupim
chujem. No i komu tu wierzyć, zwłaszcza jak się ma pięć lat. Teraz martwiła się, bo był
strasznie gruby, a w dodatku palił dwie paczki carmenów dziennie. Bała się, że pewnego dnia
zostanie już tylko z babką i Najświętszą Panienką. Westchnęła więc głęboko, jakby chciała
połknąć całe powietrze, które wypełniało jej pokój, i wróciła do obliczania pól wielościanów i
trójkątów.
Paweł Kozioł włączył telewizję śniadaniową. Było o gotowaniu żurku właśnie.
Telewizja śniadaniowa, program Kawa czy herbata. Oczywiście, że kawa. Papierowe
dekoracje w studiu, reporterzy w terenie nadają z ogródków działkowych. Telewizja
proponowała bloki takie jak telewizja edukacyjna, podczas których naukowcy pokazywali,
jak wygląda ciekły azot, co kryje wnętrze pralki automatycznej, czy na Marsie jest życie i
tego typu rzeczy. Uboga oferta programowa nic komunie nie przeszkadzała, bo też nikt nie
wyobrażał sobie nawet, że mogłoby być inaczej. Telewizja naprawdę sprawowała rząd dusz.
Paweł Kozioł uwielbiał zaś telewizję, uwielbiał Katarzynę Dowbor i Jolantę
Fajkowską, kochał elegancki styl Krystyny Loski, lubił słuchać głosu Edyty Wojtczak.
Telewizja fascynowała go. Na przykład teleturnieje, choćby Koło fortuny. Nigdy nie starczyło
mu odwagi, by się zgłosić samemu, ale w domu odgadywał hasła jedno po drugim,
wrzeszcząc do facetów i kobiet w telewizorze, że są debilami, skoro tego nie wiedzą. A teraz,
Magda, pokaż państwu cztery litery, a teraz, Magda, pocałuj pana - mówił wąsaty Wojciech
Pijanowski za szkłem, a Paweł Kozioł przebierał nogami i karcił sam siebie za to, że nie rusza
w telewizyjne szranki.
Fred leżał na swoim posłaniu i patrzył spode łba na swojego pana. Nie chciało mu się
ruszać, dopiero co byli na spacerze po podwórku. Fred zrobił ogromną rottweilerową kupę w
rogu przy śmietniku i w atawistyczny sposób pragnął swoje odchody rozsmarować po ziemi,
więc długo drapał pazurami tylnych łap o betonową wylewkę i bardzo się zmęczył.
Kozioł szykował się do szkoły. Dziś miała się odbyć kluczowa pierwsza lekcja tańca.
Niby dopiero po 13.00, ale z podekscytowania Kozioł obudził się już o 7.00 rano. Jadł
śniadanie i zastanawiał się nad tym, co na siebie włożyć. Raczej na elegancko, ale ze
sportowym luzem. Nie był wielkim fanem modnych ostatnio spodni typu marchewa, które,
wąskie w nogawkach i z tego powodu trudne do ściągnięcia, rozszerzały się w okolicach
bioder. Czuł się w nich zdeformowany. Spodnie te ponoć ukochali sobie kibice piłkarscy, bo
można było w nie schować alkohol i przemycić na stadion, nie rzucając się w oczy. Możliwe,
jednak dla Kozioła ten strój był wyjątkowo niepociągający. Lubił podkreślać swoją
nienaganną figurę, w pewien sposób kompensując sobie braki, które wynikały z jego
oszpeconego policzka.
Skoro zaś już przy sztucznym policzku jesteśmy, to dobry moment, by przybliżyć jego
genezę. Jest ona naprawdę nieprzyjemna, Koziołowi bowiem do twarzy przystawiono razu
pewnego rozpalone do białości żelazko. Przeszczep był konieczny i miał miejsce, ale został
koncertowo spartolony. Kiedy Kozioł był jeszcze menedżerem, choreografem i zarazem
frontmanem formacji artystycznej Kosmos, nadepnął na odcisk tym, którym na odcisk
następować nie wolno. Poszło o pieniądze na tournée grupy, które zdaniem sponsora rozeszły
się zbyt szybko i nie na te cele, co trzeba. Egzekwowanie zaległości wraz z szybko
narastającym oprocentowaniem odbyło się w zaciszu sponsorskich magazynów na peryferiach
miasta. Brało w nich udział trzech pracowników sponsorskiego przedsiębiorstwa. Ów
polonijny przedsiębiorca doświadczenie w biznesie zdobywał zarówno na Zachodzie, jak i na
Wschodzie, i łączył skutecznie najlepsze tradycje obydwu kultur.
Dla Kozioła skończyło się to i tak lepiej, niż mogło. Niejeden zuchwały dłużnik

kończył w betonowych bucikach gdzieś wiele metrów pod ziemią na rozległych obszarach
sponsorskiego królestwa. Została po tym incydencie blizna. Na ciele i na duszy. Kozioł
myślał o niej często, obwiniał ją za wszystkie swoje niepowodzenia życiowe i ogólną
beznadzieję, w jakiej się znajdował.
Psssssss - w kuchni zasyczała woda, która wykipiała z czajnika na kuchenkę,
zalewając palnik. Zakręcił gaz i zalał sobie kawę wrzątkiem. Posmarował chleb nutellą i
usiadł przy nakrytym ceratą stole pod oknem.
Eh... - zamyślił się i ugryzł kawałek chleba. Nutellę kupił w zapasie. Latem
wprowadzono w Polsce podatek VAT, a zanim się to stało, ludzie na gwałt robili zapasy w
sklepach, żeby zdążyć przed skokiem cen. Paweł Kozioł też zgromadził zapasy na czarną
godzinę, nieobciążone jeszcze tą dwudziestoprocentową daniną. Powoli jednak kończyły mu
się i puszki rybne, i paprykarz, i nutella, i soki Hellena.
Przygotował sobie kasety potrzebne do lekcji. Muzyka filmowa, disco, rock, ale
głównie disco. To był przecież rok pełen wielkich przebojów. Ukazały się tak wybitne dzieła,
jak płyta In Utero Nirvany, album Pablo Honey Radiohead, czy chociażby debiutancki krążek
szczecińskiego zespołu Hey. Jednak te dokonania rockowego geniuszu nie interesowały
Pawła specjalnie. On nagrywał sobie z radia przeboje, takie jak Happy nation Ace of Base,
What is love Haddawaya, Mr. Vain Culture Beat czy Sweet (A la la la la long) Inner Circle.
Na stole leżały kasety opisane drukowanymi literami. Pochował je do opakowań i
włożył do swojego nesesera. Kupił sobie niedawno ten neseser na targu - usztywniany, z
czarnego skaju, na szyfrowy zamek. Obok kaset położył dezodorant Old Spice i tenisówki.
Zatrzasnął neseser i poszedł do pokoju przetrząsać sterty ubrań w poszukiwaniu stroju
idealnego na tę okazję.
Piątek w szkole Agnieszka zaczynała od lekcji fizyki z Elżbietą Wąż. Lekcja fizyki z
Elżbietą Wąż zaczynała się zawsze modlitwą do Ducha Świętego, który miał oświecić serca i
umysły dzieci i sprawić, by ta nauka szła lepiej. Elżbieta Wąż zapraszała wszystkie dzieci do
modlitwy, zawsze jednak przypominając o tym, że to modlitwa dobrowolna - kierowała te
słowa zwłaszcza do jednej dziewczynki, Basi Hajduk, której rodzice pod wpływem
napływającej z Zachodu mody postanowili dać się ponownie ochrzcić w basenie na stadionie
pełnym ludzi i zostali gorliwymi świadkami Jehowy. Czekali na to, by sto czterdzieści cztery
tysiące wiernych dostąpiło zbawienia w dniu sądu i liczyli, że się załapią do tego peletonu.
Elżbieta Wąż starała się być tolerancyjna wobec Basi, nie prześladowała jej za bardzo za to,
co uczynili jej rodzice, nie winiła dziewczynki za podporządkowanie woli rodzicielskiej, nie
zmuszała jej zatem do wspólnej modlitwy ani do wyjazdów na pielgrzymki szkolne, ani do
przynależności do Dzieci Maryi, ani do niczego w ogóle. Basia po prostu nie brała udziału w
życiu klasowej społeczności, i to była, zdaniem Wąż, wystarczająca kara.
Basia nie była gnębiona również przez koleżanki i kolegów, co ciekawe, bo dzieci nie
znoszą inności tego typu. Tymczasem traktowano ją w najgorszym razie jako kogoś chorego
na niezakaźną chorobę, której objawy na szczęście są ukryte, nie ma wiszących gili z nosa,
nie ma ropiejących wrzodów, nie ma nic strasznego. To, że nie miała prawdziwej przyjaciółki
od serca, nie wynikało wcale z odmienności kulturowej i religijnej dziewczynki, a raczej z
tego, że Basia przyszła do szkoły trochę później i nie załapała się na oficjalne pierwotne
podziały sympatii. Przyklejała się do różnych grup, ale nigdy na dłużej. Bycie świadkiem
Jehowy nie grało w tej sprawie jednak najmniejszej roli.
Kiedy dzieci składały posłusznie ręce do modlitwy i mamrotały pod nosem apostrofy
do Ducha Świętego, Basia grzecznie stała i w myślach powtarzała swoje formułki religijne.
Wąż czasem zerkała na to dziecko, zepchnięte na margines życia duchowego, i tym gorliwiej

modliła się do Matki Przenajświętszej o to, by objęła swą opieką i tę zbłąkaną duszyczkę.
Historia znała przecież mnóstwo przypadków powrotu na łono Kościoła, ot choćby taki Paweł
z Tarsu. Niezbadane są wyroki boskie! A gorąca modlitwa jeszcze nikomu nie zaszkodziła.
Po modlitwie lekcja ruszała swym normalnym trybem. Niektórym Duch Święty
pomagał bardziej, niektórym znacznie mniej przy rozwiązywaniu zadań o przyspieszeniu i
grawitacji, kilodżulach i kilometrach na godzinę. Szczerze mówiąc, można było odnieść
wrażenie, że sympatie boskie zawsze są po tej samej stronie, i nie była to strona na przykład
takiego Jasia Brody, chłopca o ujmującym uśmiechu, lecz niskim IQ, który wywleczony
przed tablicę, usiłował swym wdziękiem działać na dyrektor Wąż. Jednak wszystkie kwiaty
rzucane pod jej stopy, wszystkie złociste uśmiechy, cały trud i wysiłek rozbijały się o skaliste
wybrzeże jej braku poczucia humoru i przerośniętego poczucia misji. Jaś znów zdobywał
kolejną pałę i wracał jak niepyszny do ławki, by w złości rysować na ławce kutasy z wielkimi
jajami dyndającymi po bokach.
W ten piątek Wąż postanowiła jednak wspaniałomyślnie nie wywoływać nikogo do
tablicy. Była tak podekscytowana swoim nowym pomysłem i lekcją tańca, która miała się
odbyć dziś po południu, że odpuściła dzieciom porcję gnębienia.
Dyrektor Wąż bardzo liczyła na to, że jeśli sprawy pójdą dobrze, to jej działania
zostaną docenione i odpowiednio nagrodzone. Zbliżał się termin nowego konkursu na
dyrektora szkoły. Zadowoleni rodzice zadowolonych dzieci - tego jej było trzeba, oprócz,
rzecz jasna, łaski uświęcającej.
W klasie po drugiej stronie korytarza IVc tymczasem przeżywała tantalowe męki
podczas ultratrudnej klasówki z angielskiego, jaką przygotowała dla nich Magda Orzeszko,
postanawiając wyżyć się na tym, co akurat miała pod ręką. A pod ręką tego poranka miała
właśnie IVc.
Kiedy tylko dzieci zajęły swoje miejsca, od razu wiedziały, że przed nimi jest raczej
chujnia, jak profetycznie zdążył szepnąć pod nosem drugoroczny Grześ.
- Uuuu, nerwowa i napuchnięta na twarzy i w cycach, pewnie ma ciotę - zauważył
filozoficznie jego kolega z ławki.
Grześ nie mógł się nie zgodzić:
- Ach, ta ciota, stary, normalnie może zatruć człowiekowi życie, nie? Jak tak
codziennie któraś ma ciotę, nie, to jak masz pecha, możesz ciągle na taką wpadać, nie?
Pomyśl, stary, dentystka z ciotą wyrywa ci zęba albo fryzjerka z ciotą strzyże ci włosy.
- O kurwa, nawet mi nie mów, fuj - szepnął kolega, spluwając dyskretnie na podłogę.
Chłopcy jednak mylili się grubo. Nie chodziło wcale o banalne sprawy fizjologii, bóle
podbrzusza i uczucie, że jest się trzy rozmiary większą, pryszczatą, tłustą krową o matowych
włosach i oleistej twarzy. Takie myśli zresztą Magdzie nigdy nie przychodziły do głowy.
Magdę zatruł jad spraw znacznie wyższych. Od czasu tamtego przyjęcia, kiedy po raz
pierwszy smolistoczarne oczy Jakuba zajrzały w głąb jej zielonych, Magda czuła się jak
chyba nigdy do tej pory w życiu. Minęło zaledwie kilka dni, a zdołała już zaprojektować
sobie plan wesela, fason sukienki, smak weselnego tortu, listę gości, rozkład mieszkania dla
dwóch osób z małym dzieckiem i skalę zazdrości wszystkich, którzy nie wierzą w jej
nadludzki seksapil i moc sprawczą. Poprzedniego dnia wieczorem, gdy planowała kolejność
przekąsek na weselnych stołach, poczuła, że jeśli go nie zobaczy, to oszaleje. Na szczęście
Jakuba zawsze łatwo było zlokalizować. Rzadko kiedy opuszczał wieczorne nabożeństwo w
kościele, często przecież zajmował się jego oprawą muzyczną, stojąc z boku ołtarza razem z
chórem rozmodlonych, nieumalowanych dziewcząt w dzianinowych spódnicach długich do
kostek i grał na gitarze na chwałę Pana.

Wystarczyło więc zebrać się w sobie i pójść na wieczorną mszę. Magdę sprawy wiary
obchodziły tyle, co los dzieci, które co roku opuszczały podstawówkę, tyle, co dzieje
starożytnych plemion ganiających się po ziemiach Babilonu, czyli naprawdę bardzo mało. Ale
jak trwoga, to do Boga, a w każdym razie jak ochota na dziki seks z Jakubem, to do kościoła
popatrzeć na niego, by sobie w najgorszym razie nocą śmiało pofantazjować. Magda czekała
na jakąś okazję, na to, że go oczaruje i już na zawsze przywiąże do siebie. On wolny, ja
wolna, on przystojny, ja piękna, on inteligentny, ja jeszcze bardziej... czy ta sprawa może
mieć w ogóle inny finał? - powtarzała sobie. Włożyła więc nową bluzkę w kolorze malin i
modne piramidki, które okrutnie powiększały jej całkiem spory zadek, zarzuciła na ramię
kurtkę z dekatyzowanego dżinsu, podmalowała oko czarnym tuszem, spryskała się perfumami
i ruszyła do kościoła.
Msza się już zaczęła. W ławkach nie było zbyt wielu ludzi. Jakieś przygarbione
staruszki, międlące w dłoniach paciorki różańca i wysuwające językiem swoje sztuczne
szczęki, jakieś nieliczne młode kobiety, paru facetów. I młodzież z przodu po lewej, tuż obok
ołtarza. I on, ach on, wytęskniony, doskonały, wymarzony, we flanelowej koszuli w zieloną
kratę, w którą Magda mogłaby się tulić całe życie, z włosami opadającymi na czoło, z długimi
paznokciami prawej dłoni, spiłowanymi w trójkąt, którymi szarpał struny swojego czarnego,
lśniącego akustyka. Cały on. Bóg - człowiek, człowiek - Bóg.
Magda przemknęła na palcach, by nie stukać obcasami o wykafelkowaną podłogę
kościoła, i usiadła w ławce za jedną z różańcowych babinek. Czuła, jak pod pachami
występują jej plamy potu, jak skrapla jej się pod nosem słony i mokry znak ogromnego
wzburzenia, jak spływa jej po kręgosłupie zimna strużka przerażenia.
- Panie, zmiłuj się nad nami - zaintonował smętnym, anemicznym głosem organista. -
PaaAAAAaniiieeee, zmiiIIIIIIiiłuj sieeeeEEEE nad naaaaAAmii - zawył nieujarzmiony chór
w ławkach, każdy w innej tonacji i tempie. Pieśń rozlała się po kościele niczym rzadki klej,
przybierając bezkształtną formę, nuty wypadły z pięciolinii, pogubiły ogonki i bemole.
Magda zerknęła na Jakuba: jakiż ból sprawiało mu to wokalne nieudacznictwo, aż jego
piękna, smagła twarz tężała w wyrazie obrzydzenia.
- Chryyyste, zmiłuj się nad nami - ciągnął bez wyrazu organista głosem kastrata. -
ChryyyyyyYYYYSte, zmmiiiiIłujj sięęę nad naaaami - wyły bezzębne babcie swoimi
trzęsącymi się od starości głosami, nigdy nieszkolonymi, jak się wydobywać z gardeł, wył
ksiądz w zielonym ornacie, zawyła cicho i Magda Orzeszko.
Msza ciągnęła się w nieskończoność, choć nie było nawet kazania. Kiedy doszło do
rozdzielania komunii, tłumek ruszył ze swoich miejsc i ustawił się w pokorny ogonek przed
ołtarzem. Ksiądz wyciągał ze złotego kielicha hostie i kładł je na wyciągniętych językach.
Usta się zamykały, hostie przyklejały się do podniebienia, podczas modlitwy wszyscy w
skupieniu odklejali sobie językiem fragmenty opłatka, prosząc Boga o różne sprawy. Magda
jako jedyna została w ławce. Obserwowała Jakuba, jak klęka przed pierwszym stopniem
ołtarza, jak rozchyla swoje piękne wargi, jak wysuwa swój mięsisty, wspaniały język, jak
przyjmuje komunię, jak wraca na miejsce i pogrąża się w cichej modlitwie.
Jej serce trzepotało. Tak, trzepotało jak skrzydła kanarka uwięzionego w klatce.
Ksiądz rozdał już komunię, wypił wino z kielicha, wypucował go specjalnym
kawałkiem materiału i usiadł ciężko na fotelu z boku ołtarza. Jakub wziął gitarę w dłonie i
zaintonował: "Pan jest pasterzem moim, niczego mi nie braknie, na niwach zielonych pasie,
na drogi spokojne prowadzi mnie". Przyłączały się do niego kolejne głosy oazowego chórku,
rozpięte fantazyjnie na wielu oktawach, basy, tenory, alty, soprany układały się w piękną
czystą harmonię. Przy kolejnej powtórce jednak wiele babulinek zdołało podłapać świeżo

zasłyszaną melodię i włączyć się do śpiewania. I cała pieśń nagle potknęła się i wywaliła. I
tyle było aktywności Jakubowej podczas tej mszy. Odłożył gitarę na bok i przewracając
oczami, usiadł na miejsce. Ksiądz tymczasem powstał z fotela i rozkładając ręce, zawołał
znad ołtarza: - Módlmy się!
Magda po mszy wyszła bocznym wyjściem i stanęła na wprost głównego, którym
musiał wyjść Jakub. Na wszelki wypadek ustawiła się tak, by zasłonił ją pień sosny rosnącej
na ukochanym klombie księdza proboszcza.
I wtedy jej oczom ukazał się potworny widok: Jakub wyszedł z kościoła otoczony
fraucymerem dzianinowych dziewcząt, gitara zapakowana w czarny brezentowy futerał
zwisała mu luźno z ramienia, rozmawiał o czymś z blondynką w czarnym golfie i nagle - na
miły Bóg! - objął ją w pasie, przyciągając do swojego boku, a potem namiętnym gestem
zmierzwił jej grzywkę.
Magdę trafił piorun kulisty. Wszedł jej przez rozdziawione usta, osmalił wszystkie
zęby, spalił przełyk i wpadł do wnętrzności niczym księżyc do stawu za kościołem.
Wycisnął krwawe łzy na policzki, rozbłysnął się tysiącem ogników w brzuchu,
rozpadł się na cienkie jak płatki śniegu igiełki i zgiął Magdę wpół. Musiała chwycić się pnia
sosny, ręka przykleiła się do cieknącej z rany żywicy. Przecież to nie tak miało być!!!!
Alef.
1 Ach! Jakże zostało samotne miasto tak ludne, jak gdyby wdową się stała przodująca
wśród ludów, władczyni nad okręgami cierpi wyzysk jak niewolnica.
Bet.
2 Płacze, płacze wśród nocy, na policzkach jej łzy, a nikt jej nie pociesza spośród
wszystkich przyjaciół; zdradzili ją wszyscy najbliżsi i stali się wrogami.
(Biblia Tysiąclecia, Lamentacje, Smutek po klęsce, Lm, 1-2).
Wracała do domu długo. Szła powoli, stawiając ostrożnie kroki, jakby macając za
każdym razem grunt pod stopami. No bo przecież wszystko się znowu zachwiało. Nienawiść
w jej sercu, jeszcze godzinę temu nieco uśpiona, pogrążona w letargu, teraz sypała jej się z
rękawów, włosów i kieszeni, spadając białymi iskrami na chodnik. Magda dyszała, żyły na jej
skroniach pulsowały, krew dudniła w uszach. Wstąpiła po drodze do sklepu osiedlowego,
kupiła ćwiartkę wódki i gdy tylko zamknęła za sobą drzwi mieszkania, wypiła ją duszkiem,
osuwając się powoli na podłogę w przedpokoju.
Lekcja angielskiego w IVc była dla Magdy w piątkowy poranek pierwszym kontaktem
z rzeczywistością. Kiedy patrzyła na dzieci siedzące w ławkach, widziała, jak ich małe twarze
twardnieją, jak się marszczą, jak czernieją wreszcie - wydawało się Magdzie, że przed nią
siedzi trzydzieści małych diabłów, które zjawiły się w jej życiu, by zmienić je w piekło.
Taaaak? No to zobaczymy, kto tu komu piekło... - syczała w amoku. A biedna dziatwa nie
pierwszy raz padła ofiarą frustracji i namiętności dorosłych.
Po drugiej stronie korytarza Wąż, zadawszy dzieciom ćwiczenia z grawitacji i
przyspieszenia, wyszła na zaplecze klasy i zawołała stamtąd Agnieszkę:
- Masz tu, dziecko, pieniądze odliczone, pójdziesz do cukierni. To, co zwykle, cztery
serniki z brzoskwinią, cztery makowce, kilo cukru kryształ - położyła banknoty na
wyciągniętej dłoni dziewczynki i sięgnęła do kieszeni po klucze. - Jak wrócisz, to tu nie
przychodź, tylko to prosto do mojego gabinetu zanieś, pokrój i rozłóż na talerzyki.
Wyjęła z włosów wsuwkę i poprawiła sobie grzywkę.
- No co tak stoisz?
- Proszę pani, a mogę pójść z Zosią? - zapytała Agnieszka, chowając klucze i
pieniądze do kieszeni spodni.

- No możesz, możesz, ale już zmykajcie - powiedziała Wąż i delikatnie dotknęła
ramienia dziewczynki, popychając ją lekko ku wyjściu. - No razdwa, szorujemy!
Dziewczynki wybiegły ze szkoły na plac apelowy. Uwielbiały to w swojej
wychowawczyni: dzięki wyprawom po ciastka dla księdza omijały je często spore fragmenty
lekcji. Wąż beztrosko przyzwalała, żeby dzieci biegały w jej sprawach po mieście i
przechodziły przez bardzo ruchliwą ulicę, na której nie było świateł. Dzieci były bardzo
samodzielne. Chodziły po mieście z kluczami na szyi, same wracały do domów po lekcjach,
włóczyły się po osiedlowych podwórkach, grały na automatach, skakały przez gumę, grały w
piłkę na szkolnym boisku po lekcjach, piły niezdrowe napoje w woreczkach, brudziły się,
pociły i nie zażywały witaminowych suplementów diety. Elżbiecie Wąż przez myśl by nie
przeszło, że popełniała jakiś nie do końca legalny czyn, wysługując się swoimi uczennicami.
Przecież wszyscy byli zadowoleni. W cukierni znano już twarze Zosi i Agnieszki. - To samo?
- pytała odziana w biały fartuch i czepiec sprzedawczyni. - To samo, razy cztery, i kilo cukru
- odpowiadały dziewczynki, wykładając na blat pieniądze wyliczone przez nauczycielkę.
- Masz getry na te tańce? - zapytała Agnieszka Zosię, wrzucając do kosza wyżutą
gumę do żucia.
- Mam.
- Ale z lycry?
- No a z czego? - Zosia parsknęła śmiechem. - Przecież nie z wełny, nie?
- No tak, przecież nie z wełny - Agnieszka zamyśliła się i zasępiła. Oczami wyobraźni
widziała już siebie na parkiecie: otoczona dziewczętami w lycrowych modnych getrach z
połyskiem wystąpi w nieelastycznych, obcisłych, czarnych, getropodobnych właściwie
spodniach, wykonanych z czegoś wyglądającego jak plusz, zwężonych własnoręcznie przez
babkę. Babka, kiedy usłyszała, że ma kupić Agnieszce lycrowe getry na tańce, podniosła
wzrok znad cerowanych kolejny raz rajstop i spojrzała na dziewczynkę wymownie - tu nie
trzeba było słów. Potem wstała i wyjęła ze swojej szafy te pluszowe rurki. - Tu masz lepsze,
to od Emy z Niemiec przyszło w tych workach z ubraniami. Zwęzić wystarczy na te twoje
patyki i będzie. Zakładaj no - rzuciła spodnie w stronę dziewczynki, a potem uklęknęła przed
nią, wzięła do ręki pudełko ze szpilkami i zaczęła wbijać je po bokach spodni, od czasu do
czasu kłując Agnieszkę w udo. I tak na dzisiejsze tańce Agnieszka miała włożyć swoją
podróbkę getrów i kolorową bluzkę, też od Emy z Niemiec. Naprawdę się tym martwiła...
Gabinet Wąż znajdował się na drugim piętrze. Dziewczynki wiedziały, że do przerwy
mają jeszcze dłuższą chwilę, więc zanim zabrały się do krojenia ciasta i rozkładania talerzy na
stole, tradycyjnie dość gruntownie przejrzały zawartość biurka nauczycielki, nie znajdując
tam zupełnie nic ciekawego prócz świętych obrazków z dedykacjami od różnych księży.
Rozejrzały się po szafkach stojących pod ścianą, zjadły po cukierku znalezionym za szklaną
przegródką szafki, powyciągały różańce z pudełek, myśląc, że to korale.
Nagle rozległo się gwałtowne pukanie do drzwi, Agnieszka pisnęła i upuściła na
ziemię papierową tackę z ciastem.
- Dzień dobry, pani dyrektor - w drzwiach ukazała się znana twarz mężczyzny z
kawałkiem plastiku na policzku. - O, pardon, widzę, że nie w porę.
- Yyyyy, dzień dobry panu - Zosia jak zwykle okazała się bardziej rezolutna. - Pani
dyrektor nie ma, jest na lekcji, będzie za parę minut.
- A to ja poczekam tu z wami, co? Paweł jestem, ale to już chyba wiecie? - Wszedł do
gabinetu i wyciągnął rękę na powitanie.
- Dzień dobry - Zosia podała mu dłoń.
Agnieszka, czerwona ze wstydu, wstawała właśnie z podłogi, zebrawszy na tackę

ciastko z ziemi. Obierała je teraz z włosów i paprochów.
- Dzień dobry panu - odburknęła.
- Co, pecha mamy dzisiaj? - wziął z jej ręki tackę. - Nie przejmuj się, nie powiem
nikomu.
- Dziękuję - Agnieszka patrzyła na dłonie Kozioła, który sprawnie przerzucił ciasto na
talerzyk, wyjął z niego ostatnie czarne pamiątki z podłogi i za pomocą widelczyka wygładził
nieco naruszony lewy bok.
- Widzisz? Nic nie widać - uśmiechnął się do dziewczynki.
- A pan ma z nami dziś te tańce? - Zosia przystąpiła do ataku.
- A wy jesteście z Vb? Bo jak tak, to mam z wami te tańce - uśmiechał się cały czas. -
Jak macie na imię?
- Ja jestem Zosia, to jest Agnieszka.
- Bardzo mi miło was poznać, śliczne jesteście, dziewczyny. - Kozioł rozsiadł się już
wygodnie na fotelu i mierzył spojrzeniem obie koleżanki.
Agnieszka spojrzała na niego, ich wzrok się spotkał. Dziewczynka poczuła coś bardzo
dziwnego, jakby jego oczy widziały ją od środka, jakby nie mogła ukryć nic przed jego
wzrokiem, jakby wiedział o tym, co jej się śni, czego chce, czego się boi, o czym marzy. To
było dziwne. Jak oczy tej damy z obrazu, co wisiała kiedyś w dużym pokoju w domu Zosi.
Wodziła wzrokiem i patrzyła na Agnieszkę niezależnie od tego, gdzie stanęła.
Chwilę potem zabrzęczał dzwonek oznajmiający przerwę i znowu gwałtownie otwarły
się drzwi. Do gabinetu weszła uśmiechnięta od ucha do ucha Wąż, pod rękę trzymając
księdza Zapłatę, anemicznego wymoczka, wysokiego jak brzoza i równie chudego, o czaszce
pokrytej szarawym puchem i o głęboko osadzonych smutnych oczach osoby naprawdę
nieszczęśliwej.
- O! Kogo ja widzę! - puściła ramię Zapłaty i podniosła ręce w geście zaskoczenia. -
Cieszę się, że pan już tu jest, mamy sporo do omówienia, i umowy do podpisania, i w ogóle.
Ale, ale, najpierw proszę się mi tu poznać! Księże Mirku, to jest pan Paweł Kozioł,
choreograf i tancerz, który od dziś będzie tu z nami pracował i uczył moją klasę tańca. -
Kozioł zerwał się na równe nogi i podał rękę księdzu, zaraz potem rzucając się do całowania
zaciśniętych piąstek Wąż, która popiskiwała i mówiła: - Ach, ach, och, och, a pan, panie
Pawle, pozna naszego umiłowanego duszpasterza i opokę, księdza Mirka Zapłatę.
Agnieszka i Zosia stały pod oknem, obserwując całą scenę, wszyscy jakby o nich
zapomnieli.
- Ty, idziemy stąd, co? - Zosia trąciła Agnieszkę w łokieć.
- Yhy - odpowiedziała Agnieszka.
- Proszę pani - wybąkała cicho. - Możemy już pójść?
- A, dziewczynki, dziękuję wam, zmykajcie, oczywiście, ciasteczka rozłożone, widzę,
super, super, proszę się częstować - sięgnęła po talerzyki i podała je siedzącym na fotelach
mężczyznom.
Przyklepane widelcem ciasto z kurzem trafiło się Koziołowi. Spojrzał na wychodzącą
z gabinetu Agnieszkę, zagłębił łyżeczkę w serowej masie i patrząc dziewczynie prosto w
oczy, wsadził sobie porcję ciasta do ust, nie spuszczając z niej świdrującego wzroku. A
potem, wciąż na nią patrząc, oblizał językiem wargi, powoli, najpierw górną, potem dolną.
Agnieszka zadrżała. Jego oczy mówiły: Mamy teraz wspólną tajemnicę, zobacz, nie wydałem
cię nikomu, to jest nasz sekret...
Naprawdę - mogła to śmiało stwierdzić - nikt nigdy tak na nią nie patrzył.
Dzień był dziwny. Tak właśnie, dziwny. Światło, które padało na boisko, było prawie

białe, jakby nad miastem ktoś zapalił ogromną jarzeniówkę. Budynki miały ostre krawędzie,
widać było wszystkie drobne listki brązowiejące na drzewach, rysy twarzy przechodniów
twardniały, ptaki na niebie wyglądały jak pociski ziemiapowietrze, wszystko się wyostrzyło.
Agnieszka i Zosia siedziały na ławce przed szkołą, jedząc kanapki odwinięte z papieru
śniadaniowego.
- Moja kanapka zawsze cuchnie proszkiem do prania - krzywiła się Agnieszka.
- Dlaczego? - Zosia odgryzła kawałek swojej.
- Babcia pakuje mi to w papier, który przyniosła jeszcze z tego swojego urzędu sto lat
temu, trzyma te kartki w szafie, pod futrami, tam gdzie są mydła, naftalina i proszek do prania
- westchnęła Agnieszka.
Przeżuwając chleb z serem, patrzyły na plac apelowy, na którym kilka grup
dziewczynek grało w gumę. Między nimi przechadzała się, powłócząc nogami, Magda
Orzeszko, która akurat tam miała dziś dyżur, pilnując, żeby się bachory nie pozabijały. Choć
jej akurat było tego dnia wszystko jedno. Mógłby spaść na szkołę atomowy grzyb i pewnie by
tego nie zauważyła.
- Aga, co myślisz o tym Pawle? - Zosia z trudem ukrywała ekscytację. - Myślisz, że on
fajny jest?
Agnieszka położyła kanapkę na rozwiniętym na kolanie papierze.
- Wiesz co, ja myślę, że on jest dosyć fajny, ale chyba jest dziwny.
- Co znaczy dziwny? - Zosia popatrzyła uważnie na przyjaciółkę.
- No nie wiem, nie umiem ci powiedzieć, coś w nim takiego, nie wiem...
- Chyba nie chodzi ci o to, co ma na twarzy?
- Ej, no pewnie, że nie, to w ogóle nie o to chodzi.
- No to o co?
- Nie wiem, nieważne, zobaczymy.
Tymczasem w gabinecie dyrektor Wąż sprawy nabierały rumieńców. Ksiądz Zapłata
skrobał widelczykiem w talerzyk wylizany niemal do czysta i patrzył spod swoich długich,
cielęcych rzęs to na Wąż, to na Kozioła, nie mówiąc ani słowa, przysłuchując się tylko ich
fachowej konwersacji.
- To będzie tyle tu i tyle za dwie godziny zajęć co tydzień. - Wąż skrobała
wysychającym piórem po kartce papieru i wystawiała co rusz język w kąciku ust. - To panu
na umowie ja wypiszę, że to, że tu... taaaaaak... a pan mi tu tym podpisze, że ten, żeby
wszystko było jasne, żeby nie było niedomówień... Proszę, o - walnęła piórem w kartkę,
stawiając mocną kropkę pod swoim zamaszystym (niezwykle zamaszystym jak na takie
krótkie nazwisko) podpisem. - Pan mi tu ładnie autograf złoży, uuuu, autograf, chichichichi -
aż mlasnęła z zadowolenia, że wymyśliła taki zabawny żart językowy.
Kozioł uśmiechnął się kulturalnie, wziął do ręki zagryzmoloną kartkę, wczytał się w
nią uważnie i po chwili zerknął na księdza, prosząc go o coś do pisania. Zapłata sięgnął do
kieszeni i wyjął stamtąd różowe kulkowe pióro, ozdobione motylkami i złoconym wzorkiem.
Podając je Koziołowi, nieco się zmieszał, widząc zaskoczony wzrok instruktora tańca.
- To chyba komuś, nie wiem, dziecku jakiemuś musiałem z roztargnienia zabrać -
wybąkały księżowskie usta.
Kozioł nic nie powiedział, tylko wzruszył ramionami i wielkimi literami
wykaligrafował swoje nazwisko w stosownym miejscu. Klamka zapadła. Motyl nad boiskiem
znów zatrzepotał skrzydłami.
Piątkowe lekcje mijały dzieciom bardzo szybko, każda przerwa poświęcona była
rozmowom na temat dzisiejszych zajęć. Siedząc na ławkach pod salami, dziewczynki

licytowały się znajomością terminów związanych z tańcem, posiadaniem lepszych ubrań
stosownych do ćwiczeń i tak dalej. Nawet niektórzy chłopcy włączali się w te dyskusje,
dorzucając swoje trzy grosze. Każdy miał coś do powiedzenia.
Kozioł tymczasem, wykorzystując ciszę godzin lekcyjnych, robił sobie rekonesans po
budynku szkoły. Skoro już właściwie zaczął tu pracę, powinien znać swoje własne podwórko.
Przemierzał więc korytarze, zatrzymywał się przy tablicach i gablotkach. Królowały na nich
motywy jesienne, wspomnienia z wakacji, kasztany, kolorowe liście. Były też tablice z
plakatami o alkoholizmie, straszące podkrążonymi oczami makówki i porzucone strzykawki
na plakatach poświęconych walce z narkomanią. Zszedł na parter i długim korytarzem udał
się w stronę sali gimnastycznej, uchylił lekko drzwi i przez dłuższą chwilę obserwował
grupkę chłopców skaczących przez kozła. Właśnie jeden z nich wziął długi rozbieg, odbił się
z odskoczni i zamiast przefrunąć na drugą stronę, walnął zębami o metalowe okucia. Zaczął
głośno wyć. Zrobiło się zbiegowisko, ktoś podbiegł z ręcznikiem do krwawiącego dziecka i
zaczął mu wycierać buzię. Kozioł wycofał się dyskretnie.
Poszedł dalej, nęcony zapachem chloru i smażeniny. Znalazł się w hallu basenu, gdzie
mama Miśka z IIc prowadziła punkt gastronomiczny. To był prawdziwy szał, na każdej
przerwie roiło się od dzieciaków, którym rodzice wypłacali kieszonkowe, i tych, które
zadłużały się u swoich bardziej majętnych kolegów. Wszyscy przepychali się w ogromnej
kolejce po zapiekanki i hot dogi z mikrofalówki i po lody w celofanie o smaku mrożonej
cocacoli. Niejedna matka dostawała ataków apopleksji z powodu tego punktu zbiorowego
żywienia, znalazłszy po miesiącu całą kolekcję niezjedzonych kanapek w szufladzie biurka
swojego dziecka. Swojskie kanapki szykowane przez kochające mamy wracały w tornistrach
do domów i tam dyskretnie znikały w biurkach i szafkach, niewidoczne do czasu, aż smród
pleśniejącego chleba i kiełbasy szynkowej stawał się nie do zniesienia. No chyba że ktoś miał
swojego psa albo przynajmniej mijał jakieś wygłodniałe burki po drodze do domu. To
najlepiej załatwiało sprawę.
Kozioł minął punkt należący do Miśkowej mamy i przeszedł w stronę szklanych
drzwi, zza których dochodziły głośne piski i chlupotanie. Otworzył je i uderzenie gorącego,
wilgotnego powietrza na chwilę zaparło mu dech. Wuefista pan Kaczyński gwizdał właśnie
na dwóch chłopców, podtapiających trzeciego pod drabinkami. Basen pełen był opalonych
jeszcze po lecie ciał dzieci w białych kostiumikach kąpielowych. Kozioł usiadł na trybunach i
rozejrzał się.
- No, panie Pawle - mruknął do siebie z zadowolenia - toż to lepsze niż telewizja
satelitarna.
Gwizdek Kaczyńskiego świdrował w uszach, szumiały urządzenia filtrujące, dzieci
darły się wniebogłosy, usiłując grać w piłkę wodną w płytkiej części basenu. Małe główki w
kolorowych gumowych czepkach to znikały pod wodą, to się pojawiały nad powierzchnią.
Grubas w kącie, którego od śmierci przez utopienie uratował przed chwilą gwizdek wuefisty,
wycierał sobie twarz, nie wiadomo, czy z wody, czy z łez, i patrzył nienawistnym wzrokiem
na gibkich chłopców, nurkujących i baraszkujących śmiało w wodzie.
Nikt nie zwracał uwagi na Kozioła. Kaczyński, który nienawidził swojej roboty, miał
zupełnie gdzieś to, czy ktoś siedzi na widowni i go obserwuje (a przecież nie jego
obserwował Kozioł, to jasne). Ratownik flirtował z jakąś laską o grzywce zaczesanej jak
żagiel na lewą stronę, mocno posklejanej lakierem do włosów, i w ogóle nie wyściubiał nosa
ze swojej pakamery. Poza nimi nie było nikogo. Tylko Kozioł i dwudziestka
roznegliżowanych dzieciaków.
Patrzył więc sobie z tkliwością na te cieniutkie kości chudych rączek, na te wystające

obojczyki, na nogi rozchlapujące dookoła wodę. Widział, jak prześwitują im blade sutki przez
biel mokrych kostiumów, jak niektórym rysują się wciąż dyskretne, ale coraz bardziej
wyraźne ciemne barwy w okolicach łona, och, aż szył nogą z radości.
Kaczyński odgwizdał koniec lekcji, jak zwykle mając ochotę zakończyć swą
działalność pedagogiczną utopieniem ich wszystkich, a potem samobójczym skokiem na
najgłębszą wodę z kamieniem przywiązanym do szyi. Dzieci wyszły z basenu, przepychając
się, ściągając sobie wzajemnie kąpielówki i zrzucając z drabinki, więc wychodzenie trwało
znacznie dłużej, niż powinno.
- W dwuszeregu zbiórka! - ryczał Kaczyński. - Kolejno odlicz! Małkiewicz, durniu, a
do ciebie po chińsku mam mówić?! Do dwuszeregu, ale już!!! Ja wam dam, wy szkodniki!
Stawać mi tu, jak mówię do was!
Dzieci, wystraszone gromkimi rykami, w końcu karnie ustawiły się w dwuszereg i
odliczyły do dziesięciu.
- A teraz won mi stąd! - pożegnał ich trener Kaczyński i z całej siły cisnął trzymaną w
ręku piłką w wodę.
Kozioł też postanowił się ulotnić, wolał nie konwersować z psychopatycznym
nauczycielem wuefu. Jak można tak się zwracać do dzieci? - był naprawdę przerażony. Toż to
jakieś bydlę, a nie pedagog! Czy dyrekcja w ogóle wie, co tu się dzieje? - myślał zadziwiony.
Zamknął za sobą szklane drzwi i ruszył z powrotem w kierunku podziemia szkoły. Rozległ się
dzwonek. I nagle, nie wiadomo skąd, w wąskim gardle korytarza prowadzącego na basen
pojawił się dziki tłum ryczący: - ZAAAAAPIEEEEEEKAAAAAANKIIIIII!!!!!
Kozioł został przyparty do ściany, zadeptany setkami dziecięcych nóżek, boleśnie
uderzony w brzuch i poturbowany. Kiedy po paru minutach fala opadła i ostatnie dziecko
przebiegło obok niego, trzymając w garści drobniaki wyłudzone od matki na nowe zeszyty,
poskrobał się po głowie i pomyślał: życie jest piękne!
W tak zwanej auli chłopcy z Vb układali krzesła dokoła ścian, robiąc przestrzeń
konieczną do ćwiczeń. Początkowo lekcje tańca planowano w sali gimnastycznej, ale
magister Kaczyński od razu zapowiedział, że nie udostępni pomieszczeń, że ma wtedy SKS
ze szczypiornistami i basta. Wąż oczywiście cholernie się na niego wściekła, nie lubiła go
nigdy, więcej - czuła do niego obrzydzenie, wiedziała, że pracował kiedyś w zakładzie
pogrzebowym i jak głosiła miejska legenda, przerzucał tam trupy z lodówek do trumien czy
odwrotnie, ale nie miała wyjścia, jej pomysł był prywatną inicjatywą, a nie szkolnym
obowiązkiem, jak SKS ze szczypiornistami. Trzeba więc było zaadaptować aulę na potrzeby
nowych zajęć. Kiedy chłopcy ustawili krzesła wzdłuż ścian, zrobiło się całkiem sporo
przestrzeni. Siedzieli teraz pod oknem i jedli draże mleczne z jednej torebki.
- No jak tam? Jak to wygląda? - Wąż wkroczyła na salę, gwałtownie stukając płaskimi
obcasami w szare płytki PCW położone na betonowej posadzce. - Wygląda jakoś?
- Proszę paniom, no ustawilimy to tukej, jak nom pani kozała, nie? - powiedział Jaś
Broda, przeżuwając białe kulki, których kawałki wypadały mu z buzi, gdy mówił, i spadły na
spodnie.
- Nie gada się z pełną buzią, tak? Po śląsku to możecie sobie w domu z tatą, jak z
kopalni wróci, rozmawiać, w szkole mówimy po polsku. I nie mówi się "nie", tak? Ile razy
mam ci, Broda, powtarzać? - Wąż, której rodzina na Śląsk przyjechała spod Częstochowy, nie
mogła sobie darować i za każdym razem starała się zwalczać przejawy śląskiej gwary,
akcentu, a nawet kuchni, nienawidząc karminadli z panszkrautem tak samo jak Jerzego
Urbana. - Wytrzyj się, jak ty wyglądasz - potrząsała głową. Obeszła salę dokoła i fukając,
zaczęła wyrównywać krzesła pod ścianami, ustawiając je w idealnych odstępach. - No,

niezbyt żeście się wysilili, to wam powiem, chłopcy, niezbyt - szurała metalowymi nogami
krzeseł po podłodze. Kiedy już wszystkie stały w idealnym porządku, stanęła na środku sali i
powiedziała: - Amen!
Kiedy zadźwięczał dzwonek kończący ostatnią piątkową lekcję, do auli zaczęły
napływać kolejne osoby. Dziewczynki wyciągały z tornistrów i plecaków reklamówki z
ubraniami na zmianę i kotłowały się pod drzwiami toalety, piszcząc i gruchając podczas
przebierania się. Agnieszka wyciągnęła swoje getry i koszulkę i zamknęła się w zwolnionej
przez cycatą Karolinę kabinie. Jezu, ale beznadziejnie będę wyglądać - myślała, wciągając
obcisłe rurki na nogi z wielkim trudem. Nieelastyczny materiał nie poddawał się, szwy
wciskały się w skórę.
- Te, wyłaź, Jojko, wiela tam jeszcze bydziesz siedzieć? - głos Renaty, klasowej
czarnej owcy, która zadawała się z chłopakami z ósmej klasy, zmusił w końcu Agnieszkę do
wyjścia.
- O rany, co ty masz na sobie? - Zosia parsknęła śmiechem.
Agnieszka przystawiła jej palce do ust.
- Cicho bądź, przestań, dobra? Getry mam, z Niemiec od ciotki Emy. Tu jeszcze nie
było na takie mody, ale poczekaj, zobaczysz za parę miesięcy.
- Aha, akurat, tam ta moda była, owszem, ale dwadzieścia lat temu, przecież ta twoja
Ema to skąpa była zawsze, jeszcze jak u nas mieszkali, tak mamusia zawsze mówiła. Akurat
by ci kupiła coś nowego - Zosia wyraziła swoje powątpiewanie.
- O Jezu, odczep się, dobra? - Agnieszka odwróciła się na pięcie i poszła zająć sobie
miejsce na krzesłach.
- Poczekaj, idę z tobą, nie denerwuj się tak, no weź! - Zosia pobiegła za przyjaciółką.
Było jeszcze dużo wolnych krzeseł. Agnieszka wybrała sobie wygodne miejsce w
rogu sali, położyła tam tornister, reklamówkę z ubraniami i swoje sandałki. Zosia złożyła
swoje rzeczy na krześle obok. Klasowe laski - Renata, Agata i Beata razem z Karoliną, która
laską nigdy być nie miała, ale dzięki swoim wiejskim wycieczkom miała status klasowego
autorytetu - porównywały sobie ilość włosów pod pachami. Chłopcy rzucali w nie kulkami
papieru, ale one nie zwracały na nich uwagi, pochłonięte sobą.
- Kretynki - zamruczała pod nosem Agnieszka - nie mają już co robić, choć tak
naprawdę Agnieszka marzyła o tym, by móc pooglądać sobie jakieś włosy inne niż te, które
babka kazała jej wyciągać z odpływu wanny.
Chwilę później weszła do auli Wąż, w lewej ręce trzymała wielki magnetofon
Thompson, który miał takie fajne kolorowe diodki migające do rytmu piosenek. Dzieci znały
go z klasowych dyskotek i z teoretycznie nieobowiązkowych lekcji piosenek religijnych,
które odbywały się w ramach godziny wychowawczej co środę. W prawej zaś trzymała dłoń
Pawła Kozioła, który maszerował raźno, dźwigając pod pachą czarną teczkę. Był już ubrany
w sportowy strój, białe spodnie ze ściągaczami przy kostkach, lekką koszulę bawełnianą w
drobną kratkę i białe tenisówki. Uśmiechał się tajemniczo.
- No, to jesteśmy - podkreśliła dyrektor Wąż i potoczyła spojrzeniem po sali. - Proszę
mi tu się natychmiast zebrać. Pokażmy panu Pawełkowi, jak elegancko potrafimy stanąć w
dwuszeregu.
Ruszyli i stanęli. Agnieszka tradycyjnie stanęła za niższą od siebie Zosią. Utworzyły
się pary. Oczywiście niemieszane. Bo się szczęśliwie złożyło tak parzyście, że czternastu
chłopców przypadało na szesnaście dziewczynek.
- No i oddaję teraz głos panu Pawłowi, sama sobie tu usiądę z boku na chwilę, a potem
was zostawię w dobrych rękach. - Pani Wąż położyła magnetofon na pianinie i schyliła się, by

go włączyć do gniazdka.
- Dziękuję bardzo, pani dyrektor - powiedział Kozioł, stając przed dwuszeregiem i
rozkładając ręce w geście powitania. - Kochani moi! Zaczynamy dziś wspaniały nowy sezon.
Będziemy aż do wakacji spotykać się co tydzień po to, by uczyć się tańca - uśmiechnął się i
przeszedł w stronę magnetofonu. - Taniec to najwspanialszy sport, jaki człowiek
kiedykolwiek stworzył. To nie tylko wysiłek fizyczny, ćwiczenia wielu partii mięśni - otwarł
jedną kieszeń magnetofonową i włożył do niej kasetę - ale także kontakt z drugim
człowiekiem, spotkanie dwojga ludzi, emocje, sztuka, artyzm - nacisnął guzik "play".
I nagle przez aulę szkolną popłynęły dźwięki utworu Bryana Adamsa Everything I do,
I'll do it for you.
- Proszę bardzo, dziewczyny zostają po tej stronie sali, chłopcy idą na drugą i stają za
mną - zawołał Kozioł. - I ustawiamy się w szachownicę, proszę bardzo, jedna linia, proszę, ty
tu stoisz, ty tu - ciągnął za rękę kolejne osoby - i drugi rząd, proszę... w tych przerwach
między kolegami, tak jest, i tu rząd trzeci, proszę, pokrywamy się z rzędem pierwszym,
bardzo dobrze, tak jest! I chłopaki to samo. Ustawiamy się!
Zanim dzieci ustawiły się w odpowiednich rzędach, rzewna pieśń z filmu o Robin
Hoodzie ustąpiła miejsca skocznemu disco. Kozioł, kiedy miał już dzieciarnię pod kontrolą,
stanął na środku sali, pomiędzy dwiema grupami, przodem do dziewcząt, tyłem do chłopców,
i zawołał:
- Zaczynamy! Lekki rozkrok i pracujemy łydkami, podnosimy pięty, odrywamy od
podłogi, góra, dół, góra, dół, równo, do - ryt - mu, do - ryt - mu, tak - jest, tak - jest!
Kiedy wszystkie dzieci załapały już, o co chodzi, i trzydzieści głów unosiło się z
grubsza w tym samym rytmie, Paweł przeszedł do bardziej skomplikowanych układów.
Trzydzieści par nóg plątało się i deptało. Dzieci wpadały na siebie, zarykując się ze
śmiechu, inne ćwiczyły kroki w skupieniu. Wąż uśmiechnięta szyła sobie chwilę z
zadowoleniem nogą do rytmu, po czym dyskretnie wstała i wyszła z auli. Kozioł odprowadził
ją wzrokiem.
Agnieszka i Zosia należały do grupy, która dość sprawnie połapała się, kiedy i gdzie
należy odstawić którą kończynę, więc raźno powtarzały zadany układ.
- Ale to jest męczące jednak, nie? - zawołała Zosia do Agnieszki, z trudem łapiąc
oddech po pięciominutowym treningu kroku disco.
- Yhy - wysapała Agnieszka, ocierając pot z czoła. - Ma - sa - kra, hyhy.
Kozioł podbiegł niczym rączy rumak do magnetofonu i wyłączył muzykę.
- No i jak, kochani? - zapytał. - Dajemy radę? Rozgrzewka w porządku?
- Mhm - odpowiedziało mu sapanie.
- Dobrze, moi drodzy - uśmiechnął się szeroko, aż mu się plastik na policzku
zmarszczył. - No to teraz, uwaga, nauczymy się paru podstawowych pojęć. Po pierwsze
rozróżnienie: w tańcu towarzyskim mamy dwie zasadnicze grupy - tańce latynoamerykańskie
i tańce standardowe. Czy ktoś coś wie na ten temat?
Odpowiedziała mu cisza. Dzieci górników, sklepowych i urzędniczek nie musiały
wiedzieć nic o kulturze tańca. A telewizja dopiero kilkanaście lat później upowszechni modę
na tańczenie.
- Okej, no to posłuchajmy: dziś zaczniemy od tańców latynoamerykańskich -
powiedział Kozioł i podszedł do magnetofonu z nową kasetą. Po dłuższej chwili poszukiwań i
przewijania taśmy w tę i z powrotem aulę wypełniły dźwięki Bésame mucho. - Na sam
początek rumba, erotyczny taniec miłosny.
I podszedł do Agnieszki.

- Proszę bardzo, koleżanka ma na imię... - wyciągnął do niej rękę - Agnieszka, chyba
dobrze pamiętam?
Stremowana dziewczynka skinęła głową i potoczyła wzrokiem po sali - Beata, Agata i
Karolina rzuciły jej spojrzenie w języku dorosłych oznaczające "dziwka". Skuliła się w sobie
jeszcze bardziej.
Kozioł wyciągnął ją na środek sali.
- Rumba, moi drodzy, to jest taki taniec, który tańczą tylko naprawdę dorośli ludzie.
Bo to jest taniec miłosny. Partnerka... proszę, stań tu przede mną - pociągnął ją do siebie tak,
że stanęła dziesięć centymetrów od niego. Głowę miała na wysokości jego szyi, w nosie
zakręciło jej się od zapachu old spice'a. -...partnerka kusi i uwodzi partnera, robi to za
pomocą szeregu bardzo zmysłowych ruchów. I dziś od tego sobie zaczniemy. Agnieszko, stań
obok mnie, bo najpierw przećwiczymy krok podstawowy. Rumbę liczymy na cztery, a więc
raz, dwa, trzy, cztery. Krok podstawowy idzie tak: wolny, szybki szybki, wolny szybki
szybki, na wolny przypadają raz i dwa, a potem trzy i cztery to szybki szybki. Zaczynamy.
Nogi razem, prawą odstawiamy powoli, lewą podnosimy i robimy nią ruch w prawo, ale nie
dostawiamy równolegle, tylko wysuwamy do przodu, o taaaak, a potem na cztery robimy ruch
prawą nogą, a potem dokładnie odwrotnie, tyle że zamiast do przodu wysuwamy nogę do
tyłu. Proste, prawda?
Część dzieciaków szybko złapała krok podstawowy, który rzeczywiście wygląda na
prosty, pod warunkiem że nie musimy uważać na przeprosty kolan i bioder, i już śmiało
zasuwała po parkiecie. Agnieszka też pojęła, o co chodzi. Kozioł uśmiechnął się do niej: -
Bardzo ładnie.
- A teraz pokażemy wam z Agnieszką, jak to tańczyć w parach, bo to jest taniec, który
tańczymy w parach tylko i wyłącznie. Prosszsszzz... - i przyciągnął ją znów do siebie, objął w
pasie, chwycił za prawą dłoń, którą podniósł do góry. - Rama, kochani, to jest rama, tak się
będziemy zaraz ustawiać.
Agnieszka poczuła, jak palce mężczyzny, zimne jak lód, dotykają jej w dziwny
sposób, wykonują delikatne ruchy, jakby ją głaskał, choć wcale nie była pewna, czy ją
głaszcze, może to złudzenie. Czuła się przedziwnie, nikt nigdy jej tak nie obejmował, to było
pewne, no ale nigdy jeszcze nie tańczyła rumby, może to dlatego. Najpewniej właśnie
dlatego.
*
Spocone i zmęczone wracały z Zosią do domu. Wychodząc ze szkoły, natknęły się
jeszcze na panią Magdę Orzeszko, która stała przy szatni i wydzierała się na jakiegoś
spłoszonego pierwszoklasistę, którego chyba ktoś zapomniał odebrać ze świetlicy.
- Straszna jest ta baba - powiedziała Zosia - nienawidzę jej serio. Brzuch mnie boli,
jak mam iść na ten angielski, szkoda, że nas na ruski nie zapisali, kurcze.
Agnieszka tylko wzruszyła ramionami.
- Nie wiem, wszystko mi jedno - powiedziała. - Ja ich wszystkich mniej więcej tak
samo nie lubię.
- Ale tego Pawła lubię. Super te tańce są, nie? Jakby nam jeszcze uszyli suknie jak te,
co widziałam na takim turnieju na Dwójce, byłoby fajnie - ekscytowała się Zosia.
- Byłoby - powiedziała Agnieszka i przyspieszyła kroku. Chciała już być w domu i
położyć się do łóżka. Ulicą przejechał autobus linii 55, wzniecając tumany kurzu. Oczy
zapiekły Agnieszkę, tarła ja długo, ale bezskutecznie.
Paweł Kozioł po skończonej lekcji odczuwał wielką ekscytację. Do tego stopnia
wielką, że w pierwszym odruchu zamierzał pójść do męskiej toalety i kilkoma sprawnymi,

mistrzowskimi wręcz po tylu latach praktyki ruchami pomóc sobie ją rozładować, bo krew
wartko płynęła jego żyłami, które nabrzmiewały nie tylko na czole. Ale powstrzymał się
resztkami siły woli. Lepiej, kurwa, od razu nie wpaść w jakieś kłopoty - myślał nie bez racji.
Jakby mnie ta Wąż złapała za chuja w męskim klopie, toby było po zawodach - myślał, ale
ciężko mu było naprawdę.
Gdy sala opustoszała, a tupotanie dziecięcych stóp umilkło już na korytarzu, Kozioł
wstał z krzesła, na którym odpoczywał po zajęciach, i zabrał się do wkładania kaset do
odpowiednich pudełek. Wyjął ze swego nesesera ręcznik w paski i wytarł się dokładnie na
szyi, pod pachami, na brzuchu. No, kurczę, zmęczył się, kondycha trochę siadła, ale trudno
się dziwić, tak dawno już nie tańczył. Zdjął spoconą koszulę, spryskał się old spice'em i
włożył suchy Tshirt. Zebrał rzeczy, wyłączył magnetofon z prądu, zgasił światło i ruszył do
gabinetu Wąż.
Na korytarzu pod klasą muzyczną stała Magda Orzeszko i szukała czegoś w torbie.
Hm... - pomyślał sobie Kozioł.
- Dzień dobry - powiedział. - Ale długo pani dziś w pracy siedzi.
Orzeszko podniosła głowę i spojrzała na niego, nie przestając gmerać w torbie.
- Dzień dobry. A, to pan - zmrużyła krótkowidzące oczy. - Pan od tego tańca, tak?
- No tak, tak, ja, byłem u pani w klasie parę dni temu. Dziś zaczęliśmy lekcje. - Kozioł
położył na ziemi thompsona i oparł się ręką o lamperię, wypychając przy tym lekko do
przodu biodra. Orzeszko spojrzała w dół na wypukłość rysującą się pod obcisłymi spodniami.
Zapach old spice'a omiótł nauczycielkę angielskiego, aż zakręciło ją w nosie. Ale musiała
przyznać sama przed sobą, że nie było to jakieś okropnie nieprzyjemne. Zdecydowała się
dosłownie w mgnieniu oka, żeby pociągnąć jeszcze ten small talk. Bo kto wie, bo kto wie...
- A pan po jakiejś szkole? Tanecznej czy tak amatorsko raczej się tym zajmuje? -
Kucnęła na ziemi i zaczęła wyjmować z torby kolejne przedmioty, jakieś kartki, długopisy,
spinacze, dezodorant Limara.
- Wie pani, długa historia, żeby tak teraz to na szybko opowiedzieć, ale może tyle na
początek, żeby tak panią z grubsza zorientować, że byłem tancerzem i choreografem grupy
tanecznej Kosmos. Może nas pani widywała w telewizji czasami, w pewnym momencie to
wszystkie Opola, Sopoty mieliśmy, ale też tu na Śląsku, dla TVP3 dużo pracowałem, no ten
klimat... - Kozioł przyglądał się jej pochylonemu ciału. Dekolt się jej rozchylił, widać było
koronki czerwonego biustonosza. Nie było to do końca to, o co by Koziołowi naprawdę szło
w tej chwili, ale z drugiej strony na bezrybiu i tak dalej. A potrzeba spuszczenia się w
cokolwiek dokuczała mu od porannego walenia konia. Czyli już naprawdę strasznie długo.
- O, to bardzo ciekawe, czyli pan z showbiznesu, można tak powiedzieć. - Orzeszko
przetrząsnęła już całą mroczną czeluść torby i najwyraźniej nie znalazła tego, czego szukała.
Wrzucała teraz do środka całą wybebeszoną zawartość. - I panu się tak chce w szkole
pracować? - Wstała i popatrzyła mu w oczy.
- A pani się chce? - zbliżył się do niej pół kroku, bardzo radykalnie zmniejszając
dystans, aż poczuła zamaskowany old spice'em zapach męskiego potu. Poczuła mrowienie w
okolicach pachwin, kleista substancja spłynęła jej nagle na majtki. Przestraszyła się sama
siebie.
- Ja nie mam wyjścia, proszę pana. Ja muszę sobie samochód kupić - rzuciła ostro. -
Muszę wrócić do klasy, chyba zostawiłam tam klucze od domu.
- A to ja panią odprowadzę, i tak już jestem po zajęciach.
- Jak tam pan sobie chce.
Magda Orzeszko ruszyła szybkim krokiem przez opustoszały korytarz, nie oglądając

się za siebie. Ale czuła, jak jego spojrzenie wypala jej dziurę w spódnicy. Dziwnie jest -
myślała - tak jakby on czegoś jednak chciał może, ja wiem, kurczę, no sama nie wiem.
Gonitwa myśli w jej głowie zaczynała przyspieszać do trzech machów, majtki przyklejały się
jej z każdym krokiem do cipki, a sutki naprawdę stały na baczność ze zdenerwowania. Po co
on w sumie za mną tutaj idzie - myślała, jednocześnie pragnąc rozpaczliwie, żeby się tym
razem nie myliła w swych ocenach sytuacji.
Tymczasem Kozioł spokojnym krokiem szedł za Magdą, bo wiedział już, że zaraz
nastąpi wydarzenie, które sobie zaplanował, czuł każdym porem swego zwyrodniałego ciała,
że zaraz nastąpi ostre dymanko na zapleczu pracowni angielskiego, sam nie wiedział, skąd to
wie, ale wiedział, że się nie myli. Może to ta kreska między pośladkami, która uwidaczniała
się przy każdym kroku nauczycielki o twarzy Agatki ze znaku drogowego, może to za nią
szedł niczym za nicią Ariadny do kłębka.
Magda Orzeszko otwarła drzwi pracowni i nie oglądając się za siebie, weszła do
środka. Od razu skierowała się na zaplecze. Paweł wszedł za nią, zamknął za sobą najpierw
jedne, potem drugie drzwi. Orzeszko spojrzała na niego i pomyślała sobie: no way, nie mogę
się mylić. I usiadła na stoliku, szeroko rozkładając nogi. Paweł Kozioł sięgnął ręką między jej
uda, poczuł, że jest naprawdę mokro, więc i jego ocena sytuacji była słuszna, odsunął majtki i
wyciągnąwszy sprawnym ruchem nabrzmiałą pałę z rozporka, wszedł w nią bez zbędnych
ceregieli, nie wypuszczając z drugiej ręki magnetofonu Thompson. Posuwał ją głęboko i
mocno, przy każdym ruchu wyobrażając sobie inną dziewczynkę z zajęć tanecznych. Skrzyp,
skrzyp, skrzyp, skrzypiał wysłużony stolik, szur, szur, szur, spadały zeń kartkówki z
następstwa czasów, oh yeah, oh yeah, oh yeah - wołała cicho Magda Orzeszko, łapczywie
zaciskając swój wytrenowany mięsień Kegla na członku instruktora tańca. Dance me to the
end of time, pomyślała po wszystkim. Ten dzień zaliczyła do bardzo udanych. I nie poszła
wieczorem na mszę, choć planowała.
Kozioł wracał do domu usatysfakcjonowany. Miał nawet ochotę wymachiwać
neseserem, ale powstrzymał się ostatecznie. Popołudniowe wrześniowe słońce grzało
przyjemnie. Ludzie wracali do domów ze swych prac, ciesząc się nadchodzącym,
prawdopodobnie równie ciepłym weekendem. Drzewa, jeszcze zielone, powoli zaczynały
zmieniać barwy, ciemnobordowe cegły domów trzymały mocno złapane latem światło i
ciepło. Kozioł na przystanku oparł się bokiem o ścianę domu. Ciepła, pachnąca kurzem ściana
grzała mu zmęczone biodro.
Kozioł czasem żałował, że żyje w tych właśnie czasach, że nie urodził się dawno,
dawno temu, za górami, za lasami. Jego zainteresowanie dziewczynkami początkowo nie było
dla niego samego niczym podejrzanym. No mój Boże, co w tym dziwnego, że ludzie są różni.
Jedni lubią szczupłe blondynki o młodzieńczym wyglądzie, inni dojrzałe niczym wrześniowe
śliwki brunetki o rozłożystych biodrach, jeszcze inni gustują w mężczyznach typu luj, a on,
no cóż, gustuje w nieletnich. A o gustach nie ma co dyskutować. Kiedy jednak pewnego dnia
podczas prawdziwej męskiej wódki zwierzył się ze swych namiętności dwóm kolegom, z
którymi chadzał na prawdziwą męską wódkę, dostał poważne ostrzeżenie: najpierw
niedowierzanie, potem niechęć, następnie agresja, a to wszystko w zaledwie cztery minuty,
wreszcie fanga w nos, poprawienie z kopyta, wypad z baru i koniec prawdziwej męskiej
przyjaźni. A więc jednak to nie jest takie zwyczajne - pomyślał sobie wtedy Kozioł i
postanowił dowiedzieć się czegoś więcej o sobie samym.
Trzeba pamiętać, że w tym czasie nikt nie wiedział o przypadku psychologa Andrzeja
Samsona, o księdzu z Tylawy ani o przypadkach molestowania ministrantów przez
prominentnych zwierzchników władz kościelnych. Paweł też niewiele wiedział o innych

przypadkach i w celu poszerzenia swej wiedzy zapisał się wtedy do biblioteki, gdzie, podając
się za studenta psychologii, wypożyczył książki o interesującym go zagadnieniu. I przeżył
wówczas prawdziwy szok. Najpierw dowiedział się, że mógłby za to wszystko, czego tak
pragnął, pójść na długie lata do paki. Dowiedział się także, co robią takim jak on w
więzieniach. I to go doprawdy zmroziło. Zaczął się trząść, wyszedł do toalety, długo obmywał
twarz zimną wodą, nie mógł po prostu w to uwierzyć! Uspokoił się, wrócił do swojego
stanowiska i czytał dalej. I od tej pory niczego tak nie pragnął, jak przenieść się w czasie.
Gdyby tak żyć sobie, dajmy na to, w wiktoriańskiej Anglii, ech... Kocham dzieci - myślał nad
lekturami - po prostu je uwielbiam, dlaczego się mnie potępia? Jestem jak Jan Kochanowski
nad ciałem biednej Urszulki... O ja nieszczęśliwy, jak wielkieś mi uczyniła pustki w seksie
moim współczesna epoko tym nadejściem swoim...
Stojąc na przystanku i czekając na autobus do domu, Kozioł snuł marzenia o sobie w
dawnych dobrych czasach. On i dziewczynki z kursu tańca sto pięćdziesiąt lat temu. Ech...
czy ktoś w ogóle by się go czepiał?
Wsiadł do autobusu, ruszył w drogę do domu. Słońce chyliło się ku zachodowi. Świat
zaś niezmiennie od tysięcy lat chylił się ku upadkowi.
Soboty i niedziele w domu Agnieszki były niemal zawsze takie same. W soboty się
sprzątało, gotowało, prało. Rano chwila z 5-10-15, gdzie głos mruczący Wojciechem
Mannem zapraszał do wspólnej zabawy, potem zbiórka w kościele u Dzieci Maryi, ale już
chwilę potem mycie podłóg, obieranie ziemniaków, odkurzanie szafek, pieczenie ciasta.
Obiad sobotni też był przewidywalny - w sobotę musi być żur. Był gęsty i tłusty, pływały w
nim kawałki kiełbasy i smażonego boczku, bardzo czosnkowy aromat wypełniał dom, kiedy
babka gotowała żur. A potem na talerzu kładła solidną łyżkę gotowanych ziemniaków,
wcześniej ugniecionych z masłem, i zalewała gęstą zupą. Drugie danie też nie nastręczało
nigdy wątpliwości - w sobotę w prawdziwym śląskim domu na stole lądowała kapusta z
ziemniakami, czyli panszkraut i mielony kotlet. Tłusto, niezdrowo, dietetycy z "Poradnika
Domowego" dostaliby zawału od samego patrzenia. A potem było ciasto, z którego
Agnieszka zjadała z upodobaniem przypalone brzegi.
Po wczorajszych zajęciach tanecznych Agnieszkę obudził silny skurcz łydki. Wstała z
łóżka i poczuła, jak bolą ją absolutnie wszystkie mięśnie, zakwaszone niczym ogórki w
słoikach w piwnicy. Położyła się z powrotem, słuchając, jak babka wykłóca się z ojcem w
kuchni. Przewróciła się na drugi bok, podłożyła rękę pod głowę i zaczęła analizować
wczorajsze popołudnie. Może tylko się jej to wszystko wydawało? Może w tej małej główce,
gdzie od jakiegoś czasu toczy się wielka bitwa postu z karnawałem, sprawy układają się w
nienormalny sposób? No bo czy to możliwe, żeby podobała się dorosłemu mężczyźnie, który
przecież może wszystko? Ale z drugiej strony, kiedy tańczyli tę rumbę, och, jak on na nią
patrzył, tak przyjemnie dotykał jej pleców, takim ładnym ruchem odgarnął jej grzywkę z
czoła, kiedy skończyła się muzyka. Tak trochę jak tata, ale trochę jak Patrick Swayze w Dirty
dancing, oglądanym na wideo w niemieckiej wersji językowej. Bardzo to wszystko dziwne -
pomyślała.
W kuchni też walczono. Marian Jojko w gaciach od piżamy popijał bawarkę i
podniesionym głosem mówił: - Ale ty jesteś nienormalna, zupełnie nienormalna, kobieto!
Babka, trzaskając talerzami w zlewie, odpowiadała: - Tyś jest nienormalny, ty giździe
pieroński!
Babka była staruszką, której nie chcemy oglądać w bajkach. W zbiorowej wyobraźni
nie ma za bardzo miejsca dla starych ludzi. Jeśli widujecie gdzieś staruszków, to może tylko
w Kabarecie Starszych Panów, którego twórcy zresztą mieli wówczas po jakieś czterdzieści

lat. Staruszki tolerujemy jedynie w roli dobrotliwej babuni z siwym koczkiem, która robi
przetwory na zimę, nalewa soku malinowego do herbaty, gdy zmarzniemy, i zna wszystkie
baśnie świata. Takie staruszki chcemy znać, a jedyną, która wyłamała się z tego schematu,
była BabaJaga, która skończyła w kotle, utopiona przez dwójkę znacznie zdrowszych od niej
młodych ludzi. Babka Agnieszki też skończyłaby w kotle, gdyby trafiła do jakiejś bajki.
- Nie ma sera, skończył się - powiedział wściekle Marian Jojko, widząc, jak
Agnieszka gmera w lodówce, trzymając w ręce chleb posmarowany margaryną.
- A to nic - Agnieszka pragnęła jak najszybciej wyrwać się z tego oka cyklonu, wyjść,
wyjechać, nie zareagować, nie odpowiadać na listy, a w każdym razie zdobyć jakieś
pożywienie, by móc zaspokoić poranne ssanie w żołądku, i pójść na spotkanie Dzieci Maryi.
- Mosz tu mortadela, dej się jyij na chlyb - babka, miotając gromy spod obwisłych
powiek, postanowiła przejąć kontrolę choćby nad dzieckiem, tak bardzo potrzebowała w tej
chwili posłuchu, że tylko jakiś wyraz uległości mógł uspokoić jej dudniące tętno i oddalić
wizję nadchodzącej migreny. Mortadela - koszmar, prawdziwy koszmar, mielone wymiona,
racice, podroby, ścięgna, wszystko podbarwione jakimś różowawym środkiem
koloryzującym, czasem trafiało się zębem na nie do końca przemieloną chrząstkę. Gryzienie
mortadeli przypominało zatapianie zębów w materac piankowy, zęby odbijały się od
sprężynującej faktury wędliny. Tym razem jednak mortadela stała się argumentem w sprawie
autorytetu. I Agnieszka dobrze to wiedziała, bo od dwunastu lat mieszkała z babką pod
jednym dachem. Przełykała kanapkę, prawie nie gryząc jej na drobniejsze cząstki, popijała
herbatą z cytryną, byle szybciej, byle szybciej, ufff...
Nawet nie do końca wiadomo, o co oni się wiecznie kłócili, powodem mogło być
właściwie wszystko, niedokręcony kran, nieumyty talerz, poglądy polityczne, wybory
życiowe, dochody, długi, kobiety, mężczyźni, a nawet, jak już wiemy, zwierzęta żywe i
martwe. Pobyty Mariana w domu rodzinnym nie należały do łatwych. Ale czyż umartwianie
się nie jest jednym z najważniejszych zadań dobrego katolika?
Agnieszka na przykład chciała być dobrym katolikiem. Indoktrynowana od
najmłodszych lat, kiedy surowy i karzący Bóg schowany był za figurą słodkiej i kochanej
dobrotliwej Bozi, odczuwała wielkie przywiązanie do wiary, do liturgii, do modlitw. Nie
rozumiejąc z nich wiele, powtarzała pomylone słowa modlitw: "módl się za nami grzecznymi
teraz i w godzinę śmierci naszej ament", w okolicy świąt śpiewała wesoło z innymi dziećmi
"I Józef Stalin, i Józef Stalin ono pielęgnuje". Przystąpiła do komunii świętej, na pierwszej
spowiedzi wyspowiadała się z wielu wymyślonych naprędce grzechów, kiedy ksiądz na
katechezie, chcąc zobrazować dzieciom, czym jest wstyd, zapytał ją, co robi po wejściu do
łazienki, odpowiedziała: "odkręcam wodę", podczas gdy jemu szło o "zamykam drzwi na
klucz". Była niewinna i niezepsuta, zanurzona w religijność i obrzędowość, w Zielone
Świątki, w wodę święconą trzymaną w butelce w lodówce, w obraz Jezusa w ogrodzie
Getsemani, który wisiał u babki w sypialni. I tylko raz dostała histerii, gdy miała pięć lat, a
ksiądz w środę popielcową posypał jej głowę popiołem i powiedział "W proch się obrócisz".
Babka, paląc się ze wstydu, musiała siłą wyprowadzić ją z kościoła, bo Agnieszka zaczęła w
jakimś szale wołać "Ja nie chcę obracać się w proch!".
Do Dzieci Maryi zapisała się prawie cała jej klasa, każdemu zależało na dobrej ocenie
ze sprawowania, a ten gest wiele znaczył w oczach dyrektor Wąż. Agnieszka też się zapisała,
ale bez większego bólu, a potem jako jedna z nielicznych naprawdę chodziła na spotkania do
salki obok kościoła. Zajęcia z dziećmi miała młodzież z oazy - Ruchu ŚwiatłoŻycie, czasem
pojawiał się ksiądz Zapłata, oficjalny opiekun sodalicji w parafii, ale jego neurotyczna natura
niezbyt często pozwalała mu na kontakt z dziećmi, których nie rozumiał, których się bał,

których nie lubił. Często na spotkania wpadał Jakub, przynosząc swoją wysłużoną gitarę
akustyczną, i razem z dziećmi śpiewał, uczył je lirycznych pieśni oazowych. Raz udało mu się
nawet podzielić na głosy pieśń "Jesteś królem, jesteś królem, królem jest Bóg..." i ładnie
wyszło.
W tę sobotę też się zjawił, Agnieszka miała ładny głos, więc lubiła śpiewać z
Jakubem, no i podobnie jak on irytowała się z powodu innych, których Jahwe nie obdarzył
umiejętnością wydobywania z siebie czystych dźwięków. Po godzinie katechezy i półgodzinie
wspólnego śpiewania dzieciaki rozchodziły się do domów, a starsi zostawali jeszcze na
chwilę w zakrystii, żeby omówić jutrzejszy plan gry na niedzielnej eucharystii dla młodzieży
czy porozmawiać o Dniach Młodzieży we Francji i przygotowaniach A'Postołów do wyjazdu
albo żeby po prostu pobyć ze sobą, w gronie dobrze rozumiejących się miłych dla siebie osób
wierzących. Jakub w tę sobotę i tak miał próbę zespołu po spotkaniu, więc siedział sobie z
księdzem Mirkiem i liczył koszta.
- Najgorsze, że tyle tych instrumentów trzeba ze sobą zabierać - mówił. - Każdy z
gitarą, Janek bierze werbel, bo tam ponoć całą resztę perki będziemy mieli zapewnioną, ale te
flety, te skrzypce, no jest tego dość sporo.
- A jak jedziecie w końcu? - ksiądz Mirek darzył Jakuba wielkim szacunkiem i
uczuciem, wiedział też, że dziś los artysty jest ciężki, prawie jak przed wojną, jak los
Benedykta Chmielowskiego. Lubił go, naprawdę go lubił, może nawet kochał, no może nawet
kochał...
- Pożyczam auto od mojego ojca, tam się zapakuje wszystkie graty, a reszta zespołu
jakoś na różne sposoby, tu ktoś z parafii jedzie tym autokarem, Baśka z Mają jadą pociągami,
no różnie - powiedział Jakub, jednocześnie podnosząc z ziemi piórko do gitary, którym się
cały czas bawił.
- A myślisz, że miałbyś w aucie miejsce na jeszcze jedną osobę? - ksiądz Mirek
zapytał, nie przestając polerować kielicha mszalnego i patrząc przed siebie, w dal.
- Ej, no chyba nie da rady - Jakub pokręcił głową, a czarne kędziory spadły mu na
czoło. - Za dużo bambetli będę wiózł. Zresztą jak coś, to miałem zabierać Radka gitarzystę,
więc chyba niezbyt... A co? Pojechałby ksiądz z nami jednak? Przecież ksiądz nie chciał
jechać.
- No tak sobie pomyślałem ostatnio... ale nieważne, wiadomo, że Radek musi z wami
tam być. - Schował kielich do sejfu. - No to co, ja lecę, zaraz Anioł Pański, obiad, do
rodziców pojadę, trzymaj się, Jakub.
- No szczęść Boże, to ja idę do salki, klucze potem odniesiemy.
Czarna sutanna zaszeleściła i ksiądz Mirek niczym cień zniknął w głębi zakrystii,
przechodząc do części mieszkalnej probostwa. Jakub schował zielone piórko do kieszeni i
poszedł grać. Do wieczora wychodził z sali prób tylko, żeby oddać mocz.
W soboty wyglądało się najbrzydziej z całego tygodnia. W domu Agnieszki nie można
było chodzić w tych ubraniach, które nosiło się do szkoły. Po domu Agnieszka musiała
chodzić w najbrzydszych ubraniach, jakie tylko były dostępne, w starych, przykrótkich,
wytartych spodniach, w bluzach ze ściągaczem, który zamiast tuż nad nadgarstkiem ściskał
rękę w połowie przedramienia, bo Agnieszka wyrosła z nich kilka lat temu. Wypchane kolana
dresów, zwisająca pupa, bure kolory, brudne mankiety - kiedy oglądała się w lustrze w
przedpokoju, miała ochotę płakać. W Starym kinie pokazywano w soboty piękne damy w
balowych sukniach, misternie uczesane, wyperfumowane i umalowane (i ze śmiesznymi
głosami i dziwnym "ł", ale to przecież bez znaczenia), a kiedy Agnieszka je oglądała, siedząc
przed telewizorem w tych wymiętych dresach, było jej zawsze źle. Najgorzej chyba poczuła

się, oglądając film o cesarzowej Sissi. Tak pięknych sukien i kobiet nie widziała nigdy.
- Piękna, bogata, ale nieszczęśliwa - babkę irytowały westchnienia Agnieszki sprzed
telewizora. - Lepiej być biednym jak mysz, ale szczęśliwym - dodawała, poprawiając sobie
nastrój tym, że ma lepiej od samej cesarzowej.
Agnieszka zaś myślała: ale przecież my jesteśmy i biedne, i nieszczęśliwe, więc gorzej
już chyba nie można.
Taki bal jak w Wiedniu, gdyby móc kiedyś pójść na bal... Mieć suknię z krynoliną i
białe atłasowe rękawiczki, i perły na szyi, choćby tylko jeden sznurek prawdziwych pereł, a
nie takich z Jablonexu, co babka dostała chyba jeszcze przed bitwą pod Grunwaldem. Na balu
są tańce, jest walc, wirują suknie, zapach perfum zmienia się z kolejnymi tańcami w zapach
potu, który skrapla się pod pachami, między piersiami i nad górną wargą. Z Pawłem można
by na takim balu tańczyć naprawdę całą noc, znałby wszystkie kroki, i walca wiedeńskiego, i
angielskiego, i fokstrota...
Paweł Kozioł w soboty się wysypiał. Budził się co prawda o piątej trzydzieści, żeby
wyprowadzić Freda na sikanie, ale robił to w półśnie, czasem nawet nie zdejmował piżamy, i
z półprzymkniętymi powiekami, pod którymi trzymał fabułę snu, powłóczył nogami po
zaplutym chodniku. A potem kładł się z powrotem jak lunatyk, który wraca na miejsce po
księżycowej wyprawie po dachach. Uwielbiał te długie godziny poranne i przedpołudniowe,
kiedy słońce było coraz wyżej i wyżej, i grzało mocno przez zaciągnięte zasłony, aż w pokoju
robiło się coraz bardziej gorąco i w pewnym momencie trzeba było już wstać, bo z upału nie
dało się oddychać, a mokre plecy kleiły się do przepoconej pościeli. Wstawał wtedy i włączał
telewizor.
Paweł był wielkim fanem telewizji, od zawsze chciał w niej pracować, uważał, że
podołałby trudom tej pracy i jej wyzwaniom. Widział siebie na ekranie obok młodziutkiej
prezenterki Kingi, która prowadziła konkursy telefoniczne, siedząc przy biurku i trzymając w
ręce słuchawkę telefonu. Mógłby choćby nawet wykręcać jej numer do słuchaczy i podawać
jej tę słuchawkę, ze słowami: "Proszę, droga Kingo, oto słuchacz Jan z Białegostoku". Tak,
byłoby wspaniale...
Paweł lubił oglądać reklamy, o właśnie szedł długi blok. Najpierw Arrid Extra Dry,
dezodorant, którego używa ładna stewardesa. "Nawet pod koniec męczącego dnia Arrid
pozwoli wam się zbliżyć. Podejdź bliżej. Arrid Extra Dry". A teraz gabinet dentystyczny
"Przykro mi, Kasiu, masz dwa ubytki". "Ależ my używamy pasty z fluorem!". "Niestety, nie
wszystkie pasty są takie same" - mówi dentysta i poleca Blendamed z fluoristatem, dzięki
niemu: "Patrz, mamo! Nie trzeba borować! Żadnych nowych ubytków!". A dla Nastassji
Kinski, gwiazdy filmowej o międzynarodowej sławie, istnieje tylko jedno mydło - Lux,
proszę bardzo, już chwilę później w salonie fryzjerskim Jean Paula połowę głowy myje się
szamponem Head and Shoulders, a połowę zwykłym szamponem przeciwłupieżowym. Ewa
Bem śpiewa "Uśmiechnij się! Ten smak to cud, żuj Hollywood, bo w tej gumie jest radość,
słońce i luz! Przeniknie cię świeżości chłód, żuj Hollywood!", a na koniec złamany obcas
"Wszystko jedno, jak jest, uwierz nam, żyj na full, mentos to przyjaciel twój! Nie poddawaj
się złu, świeży bądź, zostań cool, mentos to jest oddech twój! Mentos to świeżość, mentos to
oddech, mentos to siła, bo mentos pełnią żyyyycia jest. Mentos - the freshmaker" - nucił sobie
razem z telewizorem, robiąc kanapki i herbatę.
Szczerze mówiąc, w takie dni jak ten nie miał wielu rozrywek poza tą telewizją,
znajomych właściwie już nie miał, miał psa i z nim spędzał większość czasu, odkąd rozeszły
mu się drogi z całą resztą świata, odkąd on i reszta świata powiedzieli sobie "pa". Liczył na
to, że nowa praca coś zmieni w jego monotonnym życiu. Był prawdziwym fatalistą, który

wierzy w przeznaczenie. Można by mu właściwie dać na drugie imię Kubuś. No ale on już
miał drugie imię. Po ojcu. Karol. Taka tradycja w rodzinie Koziołów, że drugie imię ma się
po ojcu, no chyba że jest się kobietą. Wierzono w tej rodzinie w tradycję i w przeznaczenie.
Teraz Paweł uznał, że skoro los skierował go na nowe, fascynujące tory, mamy nowe
otwarcie. A to znaczy, że może można zadzwonić do matki, spróbować, czy i tu los szykuje
jakąś zmianę w zardzewiałej dawno strukturze. Może mechanizm rodziny Koziołów
przeskoczył już o jeden trybik i wszystko nabiera właśnie nowego wymiaru. Warto
spróbować, warto rozmawiać. Poza tym, do chuja pana, trzeba oddać komuś psa, przecież
musi za niedługo pojechać na wycieczkę szkolną ze swoją ukochaną klasą. Wąż mu nie
odpuści, zresztą on sam nie ma nic przeciwko temu. Na takich wycieczkach zadzierzguje się
więzi. I jest swobodniejsza atmosfera. No ale z psem coś na ten czas zrobić trzeba. Nie odda
Freda do schroniska. Musi, choćby nie chciał, zadzwonić do matki. Nikt inny mu się nie ostał.
Wykręcił numer telefonu. Ale zanim usłyszał pierwszy sygnał, odłożył słuchawkę na
widełki. To jest jednak trochę trudniejsze niż wykręcanie numeru dla Kingi Rusin podczas
telewizyjnego teleturnieju. Zadzwonić do matki po roku milczenia i zapytać: jak zdrowie,
mamo. Tu trzeba mieć jaja jak Fred. I taką jak on możliwość, by się po nich czule polizać, w
razie gdy po drugiej stronie los jeszcze nie zarządził zmian. W razie braku entuzjazmu albo
braku odpowiedzi. Wziął trzy głębokie wdechy, pffffffff... wypuścił powietrze, masując się po
brzuchu. No dobra, przeczeszemy się i jedziemy. Musnął palcami grzywkę i wykręcił numer
na tarczy. Piiiip, piiiip, piiiip...
- Halo - usłyszał po drugiej stronie znany dobrze głos. Odchrząknął: - Mhm... halo?
- Słucham? - głos nabrał niecierpliwej barwy. - Kto mówi?
- Mamo? - zapytał.
- Kto mówi? - zabrzmiało złowrogo.
- Mamo, Paweł z tej strony. - Cisza. Słychać tylko brzęczenie kabla. - Mamo? Jesteś
tam? Tu Paweł mówi. Dzwonię, żeby zapytać, co u ciebie słychać.
Cisza. Ale to już coś więcej niż sygnał nagle przerwanego połączenia.
(Zadrży ci nieraz serce miła matko moja
Widząc powracających i ułaskawionych.
Kląć będziesz, że tak twarda była na mnie zbroja.
I tak wielkie wytrwanie w zamiarach szalonych).
- Mamo, jesteś tam? Słuchaj, ja dzwonię, bo chciałem się zapytać, jak się masz. Czy
zdrowa? Czy jak? Ja właśnie zacząłem pracę, wiesz? Uczę w szkole, tak że fajnie, no -
przygryzł wargi, nie wiedząc, co właściwie ma dalej powiedzieć. Wsłuchał się w ciszę z
drugiej strony. Było słychać, że gra u nich radio, Jedynka, jak od lat. Pewnie obiad gotuje.
(Wiem, że bym ci wróceniem moim lat przysporzył).
- Paweł, to ty? - aż mu włosy na karku zesztywniały, gdy przemówiła. - Co ty
dzwonisz do mnie?
- Mamo, no ja - czuł, jak mu się twarz rozjaśnia w uśmiechu. - Dawno się nie
odzywałem, ale wiesz, jak jest, życie się plecie, no wiesz...
- Szesnaście miesięcy, trzy tygodnie i cztery dni - powiedziała słuchawka.
- O - powiedział Paweł, bo samego go zaskoczyło to precyzyjne wyliczenie. Cisza. -
Tak, no tak wyszło. Ale słuchaj, mamo, jest w porządku, mam mieszkanie w Katowicach,
wynajmuję nie tak drogo, przy placu Wolności, pracuję w szkole, jakoś się ułożyło, może
bym do ciebie przyjechał kiedyś się zobaczyć?
(Przebaczże mu, o moja ty piastunko droga
Że się tak zaprzepaścił i tak zaczeluścił).

- Szesnaście miesięcy, trzy tygodnie i cztery dni - powtórzyła słuchawka.
- Oj mamo, co ty taka dokładna jesteś, no przestań już tak mi liczyć, no wiem, wiem,
trochę mnie nie było, ale, kurczę, dzwonię. - Kozioł czuł, jak pot spływa mu zimną kroplą po
kręgosłupie i wpływa w spodnie. - Teraz jestem na Śląsku z powrotem i mogę do ciebie do
Będzina przyjechać bez problemu, tak że tego... no nie wiem, no co myślisz? Bo wiesz, ja
bym ci coś musiał podrzucić.
Cisza. Słychać tylko, jak brzęczy to radio po drugiej stronie kabla. Reklamy idą.
- No to coś chyba nie za bardzo, co? - Kozioł zaczął się poddawać. - Nie chcesz,
żebym przyjechał?
- Pffffff - sapnęła matka jakby z rezygnacją, wydmuchując z siebie powietrze. Jakby
była pękniętym balonikiem. A przecież właśnie tym była od lat. - No dobra, no to przyjedź.
Na grób byś mógł iść, wstyd tyle czasu ojca nie odwiedzić.
- No, mama, fajnie - Paweł aż pokraśniał z zachwytu. - To pewnie, że pójdziemy i na
grób, i wszędzie. To ja może jeszcze zadzwonię do ciebie, to się umówimy, bo wiesz, z tą
pracą teraz to trochę mam obowiązków więcej, no i wiesz, jak to jest, jak się pracuje, prawda,
ciężko tak coś na sztywno ustawiać, bo to może wypaść to czy tamto, no sama wiesz. I bym ci
to przywiózł... coś bym na trzy dni musiał u ciebie przechować, okej? - dopadła go nerwowa
logorea, sraczka słowna. Ale nie tylko słowna, poczuł, jak wnętrzności, spięte do tej pory
stresem, rozluźniają się i daje o sobie znać piekący ból brzucha, ech, to jelito drażliwe. -
Mamo, to ja teraz kończę, wkrótce się odzywam i się widzimy, tak?
- No, zobaczymy - szepnął pęknięty balonik i odłożył słuchawkę.
A Kozioł, rozpinając spodnie, biegiem ruszył do łazienki, skąd przez długie minuty
nie wychodził.
Na plebanii w soboty gotowano i myto, co myć można było. Kucharka Miecia, jedząc
chleb z pasztetową, zaglądała do garnków i mieszając, siorbała ich zawartość z drewnianej
warzechy. Rosół z kury i włoszczyzny, makaron domowy, rolada, kapusta, kluski, dla siedmiu
osób, dla proboszcza bez klusek, bo się odchudza. No ale to i tak ogromne ilości żarcia, bo
nawet ten Mirek Zapłata, co waży dwadzieścia kilo, żre, jakby mu zaraz mieli Niemcy przyjść
i zabrać talerz. Co on taki chudy, może tasiemca ma? Taki wymoczek bidny...
- Pani Mieciu - tubalny bas proboszcza wytrącił ją z rozmyślań przy śniadaniu. - Z
kurii przyjechał dziś mój wielki przyjaciel. Kiedy przyjechał, ja jadłem kanapkę... Ale miałem
tylko jedną, i właśnie do pani przychodzę, żeby mi pani nakroiła jeszcze trochę chleba, no i
kawy zrobiła, dobrze?
- No dyć już robia, księże proboszczu, ino woda się zagotuje i wom przyniesa, ja? -
dla Mieci nie było zadań nie do wykonania. Ksiądz proboszcz prawie nigdy nie żałował, że
zatrudnił ją, a nie zakonnicę, jak większość jego kolegów. Normalna baba, dobra kucharka,
żadnych tam Ojcze nasz, tylko konkretnie: się zrobi, się załatwi, nie jak te siostrzyczki u
Staszka na probostwie, co to pół dnia się modlą, prawda, zamiast na przykład umyć okna czy
coś ugotować takiego ekstra. A Miecia, proszę bardzo, modli się w domu, a w robocie
pracuje. I to je richtig fajn.
Ksiądz proboszcz reprezentował tradycyjne podejście do kobiet w kościele, jedyna,
jaką naprawdę był w stanie cenić, to Matka Boska, reszta, no cóż, umówmy się, "kobieto,
puchu marny", jak pisał poeta. To się do sporu teologicznego ma nijak. Z kobiet realnych to
on lubił Miecię i swoją mamusię. I starczy. Celibat w końcu wymyślono w jakimś celu. Kiedy
był młodszy, owszem, przyznaje, miewał o nich jakieś nieczyste myśli, ale dziś, z
perspektywy czasu i doświadczenia duszpasterskiego wiedział, że to po prostu była
niedojrzałość. Wystarczało mu całkowicie uwielbienie parafianek, które trzymał krótko, dla

których był ostry, którym zadawał mocne pokuty, dotkliwe, zwłaszcza za grzechy związane z
łóżkiem, żeby wiedziały, że białe ma być białe, a czarne czarne, a nie odwrotnie.
Kobieta w kościele? Nigdy! No chyba że taka Miecia, do pomocy. I starczy. Ksiądz
proboszcz zajrzał do garnka, powąchał bulgoczący rosół i uśmiechnął się pod nosem. Miecia
zalała kawę w dzbanku i powiedziała: - No to idźcie se już do siebie, księże proboszczu, już
wom zaraz przyniesa talyrze i kawa.
Gdy proboszcz i Miecia rozmawiali w kuchni, ksiądz Mirek Zapłata właśnie
przechodził korytarzem łączącym aneksy mieszkalne wszystkich księży. Na kanapie zwanej
gościnną siedział gość księdza proboszcza, przedstawiciel kurii, ksiądz doktor, znany i
szanowany od KULu po Watykan. Mirka znał od małego, sam go namawiał do kapłaństwa,
widząc w nim wielki potencjał duchowy i ogromną wrażliwość. Mirek przysiadł się od razu.
- Och, księże doktorze - powiedział. - Jak mnie jest brak pracy naukowej!
- Księże Mirku drogi - zadudnił basem ksiądz doktor. - Taka ta nasza służba Panu
Bogu. Jeszcze pojedzie ksiądz na te studia do Włoch, spokojnie, co ma wisieć, nie utonie, ale
teraz jest posługa w parafii, tu księdza potrzebują.
- Ja wiem, wiem - Mirkowe oblicze było smutniejsze niż zwykle. - Ale ja się chyba
nie nadaję do tej pracy, no Bóg mi świadkiem. Ja nie rozumiem problemów tych ludzi, nie
potrafię się z nimi dogadać, mam wrażenie, że oni oczekują ode mnie czegoś innego, czegoś
więcej, jakiegoś zaangażowania, a ja nie potrafię im tego dać.
- Księże Mirku, gruba przesada, przecież mam sygnały, że idzie księdzu świetnie, że
parafianie księdza szanują, cenią, że praca w szkole też daje księdzu satysfakcję. No co, może
mi ksiądz powie, że nie daje rady. Jak księdzu potrzeba pomocy, to ja pomogę, naprawdę,
proszę się do mnie zwracać.
Mirek już od dawna myślał o tym, jak się wyrwać z pracy w parafii, jak wrócić na
studia teologiczne, jak w ogóle wyjechać z tego cholernego Śląska, którego częścią wcale się
nie czuł, którym jakoś w skrytości ducha gardził. Wstydził się swoich korzeni, rodziców
pochylających spółgłoski, gdy mówią po polsku, pradziadka powstańca, klusek i modrej
kapusty. I wtedy, gdy siedział z księdzem doktorem poetą, wpadł nagle na znakomity pomysł,
który być może zaowocowałby jakimś bonusem, jakimś ominięciem procedur, jakimś
wsparciem przy planach wyjazdu na studia do Rzymu. Gdyby mu się udało zbliżyć do
arcybiskupa, gdyby mógł wejść bardziej w te zamknięte i niedostępne kręgi, gdyby, gdyby...
- Księże doktorze - powiedział - my chcemy ściągnąć do szkoły arcybiskupa. Pomoże
nam ksiądz?
- Mirku złoty, pomogę!
*
Przeminęła kolejna ciepła wrześniowa sobota. Skończyła się pobożna niedziela, lody
waniliowe, które Magda Orzeszko kupiła sobie i zjadła po obiedzie u rodziców, już dawno
spłynęły do kanalizacji, wybrzmiały dawno nuty pieśni wyśpiewanych przez Jakuba i oazę na
mszy o trzynastej, przyszedł poniedziałek, którego nikt nie lubi, Jaś Broda znów dostał lufę z
czterech przedmiotów za brak pracy domowej, Agnieszka i Marian Jojko zamienili ze sobą
dziesięć zdań, a babka znów zgromadziła wodę z prania do mycia butów, żeby każdego dnia
opróżniać kolejne jej butelki. Mijały sobie kolejne dni i noce, ziemia kręciła się z zachodu na
wschód, a słońce, mknące ze wschodu na zachód, coraz niżej wznosiło się nad horyzontem,
do Polski wrócił Ignacy Mościcki i dał się ponownie pochować, tym razem w Warszawie,
samolot Lufthansy rozbił się na Okęciu i zginęło dwoje ludzi, ostatnie rosyjskie wojska
wyszły jak pierogi ruskie, zaraz odbyć się miały wybory parlamentarne, które ku zaskoczeniu
wielu wygrają postkomuniści, a Jaser Arafat i Icchak Rabin podpisać mieli porozumienie w

sprawie utworzenia Autonomii Palestyńskiej. Czas był niespokojny, choć motyl znad boiska
przeleciał już dawno nad zupełnie inne trawy.
I nadszedł znów piątek, Kozioł znów szykował przez pół dnia stosowne utwory
muzyczne, wymyślał kroki, ćwiczył przed lustrem, wąchał ubrania, by wybrać te świeże,
głaskał psa po głowie, głaskał się po brzuchu i po bliźnie na twarzy, czytał Alicję w krainie
czarów i kryminały Joe Alexa, walił gruchę w "Trybunę Śląską", dział kultury lub sport,
cieszył się życiem i znów jechał do szkoły autobusem linii zero siedem.
Na tańcach obecni byli wszyscy. Kozioł był niczym dziecko radośnie podekscytowany
tym spotkaniem z małymi ciałkami, małymi piersiami i rączkami, i tymi włoskami, i
pryszczami. Ach, ach, ach. Koncepcja, którą sobie opracował na te zajęcia, napawała go
dumą. Dotykać i osiągać satysfakcję, nie wzbudzając żadnych podejrzeń, no, to było jednak
trudne do wykonania, a proszę, dla Kozioła nie ma rzeczy niemożliwych. Był u Wąż, zabrał
magnetofon, chwilę pogadał o tym, jak widzi kolejne zajęcia, ona powiedziała, że do niego
wpadnie w przerwie, poszedł do toalety, przebrał się w sportowe ciuchy i rozgościł się na
dwóch krzesłach w auli, gdzie witał kolejno nadciągających uczniów. Chłopakom przybijał
piątki, a dziewczynom ściskał ręce, niektóre przytulał, Agnieszkę nieco dłużej niż inne.
Podobała mu się ta mała jak sto diabłów. Taka jak zielony jeszcze pączek róży była.
- Kochani, dziś po rozgrzewce będziemy się rozciągać. Widzieliście pewnie tancerki
albo baletnice - dla nich zrobić szpagat czy mostek ze stania to jest jak pryszcz. I my też
będziemy musieli sobie to wszystko poćwiczyć. A może ktoś już umie zrobić szpagat?
Dzieciaki z entuzjazmem typowym dla swego wieku zaczęły rozstawiać coraz szerzej
nogi, rozjeżdżając się na podłodze, kwicząc i chichocząc, upadały jedno po drugim na ziemię.
- No widzę, że nikt za bardzo. No ale to nic, będziemy sobie to ćwiczyć. Najpierw
może teoria. Szpagat to jest taka figura w gimnastyce, w której nogi są rozciągnięte i tworzą
linię prostą przy podłodze.
Zaprezentował im stosowny rysunek, który wcześniej przygotował.
- Mamy dwa rodzaje szpagatu: szpagat francuski, zwany damskim, gdzie jedna noga
jest wystawiona w przód, a druga w tył... Proszę bardzo, na tym rysunku - podał dzieciom
szkic. - Mamy też szpagat turecki, zwany męskim, czyli rozkrok aż do ziemi. Tu, na tym
rysunku, dobrze widać, o co chodzi. I teraz tak: żeby móc robić szpagaty, trzeba się ROZ -
CIĄ - - GAĆ, bo inaczej to nie da rady. I ja wam pokażę dziś szereg ćwiczeń na rozciąganie,
żebyście potrafili potem normalnie zrobić szpagat, okej?
Trzydzieści par oczu patrzyło na niego ufnie. Ja pierdolę, jestem geniuszem, jak
Ceauşescu, jak Einstein - myślał.
- Proszę, może chodź tu - wziął za rękę dziewczynkę z warkoczykami. - Połóż się na
ziemi na plecach, a wy, proszę, podejdźcie tu i się przyglądajcie, bo potem będziecie to sobie
w parach powtarzać. Nóżki teraz do góry, jakbyś robiła świecę, o tak, i teraz uwaga -
podszedł do dziewczynki, chwycił ją za kostki i kucnął przed nią, rozszerzając jej nogi do
szpagatu, powoli, dopóki nie zaczęła się drzeć, że ją to boli. - O właśnie, boli, i tu trzeba tych
ćwiczeń, powoli, nie za mocno, stopniowo dociskamy tak te nogi, żeby się robił coraz głębszy
szpagat, rozumiecie? - dyszał, pochylony nad dzieckiem leżącym w rozkroku, jego brzuch
prawie dotykał jej ciałka.
- Dziękuję ci - powiedział do dziewczynki, która jęcząc, usiłowała wstać. - Łączymy
się w pary i proszę, na przemian sobie ćwiczymy, to na razie na szpagat turecki jest
ćwiczenie.
I piętnaście par poczęło się nad sobą pochylać, rozchylając sobie wzajem nóżki, a jęki
bólu poniosły się przez szkolne korytarze. Kozioł przechadzał się pomiędzy ćwiczącymi i

pochylał z troską nad kolejnymi rozkraczonymi dziećmi.
- No ale to musi boleć, to zawsze boli - mówił kojącym głosem, trzymając kostki nóg
Agnieszki w rozwarciu stu czterdziestu stopni. - Pogłębiamy, o tak, o tak, i jeszcze mocniej.
Agnieszka myślała w tej chwili tylko o tym, że zmniejszane przez babkę getry nie
wytrzymają tych napięć i pękną w kroku ku uciesze wszystkich. Ale trzymały się na razie.
Gorzej z Agnieszką, ten człowiek był tak blisko, tak niebezpiecznie blisko, że czuła, jak
pachną mu włosy, jak pachnie mu z ust i jak dziwnie wygląda z niewielkiej odległości ta
skóra na policzku.
- Auć! Ja już nie mogę więcej - zawyła, czując, że zaraz nogi odpadną jej z zawiasów.
- No dobrze - puścił żelazny zacisk. - Ale musisz codziennie to ćwiczyć.
I pogłaskał ją po głowie takim zwykłym ruchem, który nie miał w sobie nic z
poprzednich gestów. Aż się zdziwiła, wstając z podłogi i otrzepując się z kurzu.
- Na następny raz chcę widzieć postępy, będziemy się oceniać, jak na normalnych
zajęciach. - Kozioł wycierał kolana z kotów walających się po podłodze auli. - Wiadomo, na
razie nie liczymy tego przedmiotu do średniej, ale kto wie, co będzie za jakiś czas, więc
myślę, że warto się przyłożyć, poza tym, szczerze mówiąc, nie ma szans na bycie
utalentowaną tancerką czy tancerzem ten, kto nie potrafi zrobić głupiego szpagatu, to jest
chyba oczywiste dla was, co?
Tancerze w tamtych czasach to nie było zjawisko specjalnie rozpowszechnione. Mieli
swój świat, czasem pokazała go telewizja, jakiś turniej, jakiś wykon, ale prestiż tego zawodu,
tancerze na warszawskich salonach, na pokazach mody i okładkach kolorowych gazet, o tym
nie śmiał marzyć żaden mistrz Polski.
Lekcja trwała, podstawowe kroki do rumby już za nimi, więc Kozioł wprowadzał tego
dnia ich kolejne modyfikacje.
- Hand to hand, proszę bardzo, to nie jest trudne, to nie jest złożone, to są naprawdę
podstawy i każdy to może zrobić, byle tylko chciał.
Elżbieta Wąż zajrzała na zajęcia mniej więcej w okolicach przerwy, żeby zobaczyć, co
tam i jak tam. Jej stalowa sukienka, jak zwykle zapięta na ostatni guzik, błyskała w świetle
jarzeniówek srebrną poświatą.
- No i co? - przysiadła na jednym z wolnych krzeseł pod ścianą. - Idzie wam dobrze?
Panie Pawle, dają radę?
- Jedni lepiej, inni gorzej, ale szczerze mówiąc, średnia jest moim zdaniem wysoka -
przysiadł się obok, wycierając twarz i włosy ręcznikiem frotté. - Ale przecież to dopiero drugi
raz, pani dyrektor.
- Nie no, ja wiem, ja wiem, ale tak się tylko pytam, wie pan, z ciekawości, bo
myślałam, żeby jednak to potem rodzicom i szkole pokazać, co wy tu robicie, jakiś pokaz,
jakieś stroje? To się da załatwić, wie pan.
- A to jest bardzo dobra koncepcja, pani dyrektor, żeby za parę miesięcy urządzić
pokaz jakiś - Kozioł poskrobał się w głowę.
Wąż zamyśliła się na dłuższą chwilę i cmoktała, patrząc w podłogę z bardzo
zafrasowanym wyrazem twarzy. Zapadła dosyć krępująca cisza, Kozioł utkwił wzrok w
czubki tenisówek.
- To ja może panu zdradzę mój sekretny plan - w Wąż wyraźnie nastąpił jakiś
przełom. - Chciałam zaprosić... ale niech pan tego nie mówi na razie nikomu, bo tu na mnie w
tej szkole to niektórzy psioczą, wie pan, tu jest jednak duży element bezbożnej postkomuny,
ja panu kiedyś opowiem, co tu się działo i kto komu co, nie uwierzy pan - Wąż nachyliła się
nad uchem Kozioła. - Ja chcę tu zaprosić arcybiskupa do szkoły. Już wstępnie rozmawialiśmy

z księdzem Mirkiem, on ma trochę znajomości w kurii i był tak miły, że popytał tu i ówdzie,
no i powiedzieć, że dostał zgodę, to za dużo, ale takie jakby, wie pan, wstępne porozumienie
mamy. Kuria wyraża zgodę na tę wizytę. No ale to na razie zupełne cicho, sza - wycedziła,
szepcząc i porozumiewawczo mrugając prawym okiem.
- Pani dyrektor, mnie się wydaje, im dłużej panią znam, choć znamy się oczywiście
krótko, że dla pani chyba nie ma rzeczy niemożliwych - podlizał się Kozioł, któremu było
absolutnie wszystko jedno, czy przyjedzie biskup, papież czy prezydent Wałęsa, ważne, że
będzie trzeba odbywać dużo zajęć, może nawet indywidualnych konsultacji przed tą wizytą,
bo to będzie jak finał Teletomboli, z przytupem i konfetti, i piórami w dupsku. Hurra, hip,
hip!!! Wspaniale! Gdyby mógł, ucałowałby tę kobietę, w co chce. Pewnie chciałaby w
pierścień. No to doprawdy żyć nie umierać.
- Panie Pawle - Wąż postanowiła ująć go swą skromnością i zignorowała pochlebstwo,
choć oczywiście je sobie zapamiętała - to umawiamy się tak: pan szykuje dzieciaki do
pokazu, a ja zajmuję się koordynacją spraw - wyjęła z kieszeni miętusy. - Może cuksa? -
wyciągnęła rękę pełną cukierków w zielonych papierkach. - Nie? No to ja sobie zjem -
odwinęła jednego i zaczęła ssać. - Chcę w to włączyć jeszcze jedną osobę, pan go nie zna
chyba, Jakuba, ja go znam z kościoła, on gra w takim zespole młodzieżowym A'Postoły,
może pan słyszał - spojrzała pytająco.
- Yyyh, no niestety nie znam, ale może ja już jestem za stary na młodzieżowe zespoły
- uśmiechnął się z zakłopotaniem.
- No, nieważne - machnęła ręką. - Pozna pan go na pewno niedługo, bo on z kolei
mógłby opracować to spotkanie muzycznie, w sensie piosenek i tak dalej, żeby był i taniec, i
śpiew.
- Ale chyba nie jednocześnie?
- Cha, cha, cha! - zaśmiała się, trzęsąc grzywką, która wymknęła się pod srebrnej
klamerki. - No pewnie, że niejednocześnie, no jak by to miało być jednocześnie? Osobno!
Najpierw pokaz taneczny, w strojach, tu myślałam rodziców trochę zaangażować, bo po
pierwsze szkoła nie ma takich funduszy, po drugie dzieci by te stroje miały już dla siebie na
zaś, nie wiem, na bal, na ślub w rodzinie, okazji nie brakuje przecież. No więc najpierw pokaz
taneczny, prawda, taka wiązanka różnych tańców, walc, tango, co tam jeszcze można, a
potem przerwa i kawa i ciasto w kuluarach, a w drugiej części taki koncert - A'Postoły i nasze
dzieciaki. Ja znalazłam, wie pan, nawet taką pieśń do wykonania specjalnie dla naszego
gościa - zanuciła cicho: - "Wystarczyła ci sutanna uboooga i ubogi wystarczył ci ślub, bo
wiedziałeś, kim jesteś dla Boooga, i wiedziałeś, co tobie dał Bóg". To jest w refrenie, taka
pieśń o księdzu. Może to nawet było o Popiełuszce, muszę to jakoś sprawdzić. No ale to by
mogło być na powitanie albo na pożegnanie, jeszcze nie zdecydowałam. - Wstała i wygładziła
fałdy sukienki.
- Panie Pawle - wyciągnęła do niego rękę - jak zwał, tak zwał, myślę, że to może być
naprawdę fantastyczne przedsięwzięcie, moim zdaniem pierwsze takie w historii tego miasta.
Kozioł zerwał się na nogi i uścisnął dyrektorową dłoń.
- I dokonamy tego razem - powiedział, obdarzając Wąż promiennym uśmiechem.
- Tak jest - poklepała go po ramieniu. - No to do roboty i nie przeszkadzam. Macie
dużo rzeczy do zrobienia, prawda?
Klasa szybko zaakceptowała Pawła Kozioła, to się czuło. Atmosfera z zajęć na zajęcia
stawała się coraz lepsza. Właściwie można powiedzieć, że ich zdobył. Może sekret tkwił w
tym, że traktował ich jak dorosłych. No a w każdym razie jak dorastających. Nie wyczuwało
się w relacjach klasanauczyciel tańca tej koszmarnej dla wszystkich w wieku pacholim

zależności panniewolnik, tej dorosłej pogardy dla cielęctwa. On naprawdę kochał dzieci,
uważał, że są to istoty lepsze, wrażliwsze, mądrzejsze jakimś szóstym zmysłem. Nie od dziś
się w nich zakochiwał. W tych realnych, widywanych na podwórkach i placach zabaw, które
przecież lubił odwiedzać, spacerując z Fredem, w tych filmowych, jak najsłodsza na świecie
Shirley Temple, którą ubóstwiał tak, jak inni modlą się do Madonny albo Kory z Maanamu, w
tych z reklam, w tych z książek, w wielu. Ta potworna namiętność przekładała się jednak na
jego doskonałe kontakty interpersonalne z nieletnimi, umiał do nich trafiać lepiej niż wszyscy
inni. Tak też zdarzyło się w Vb, w szkole podstawowej, tysiąclatce z nowo otwartą pływalnią
i zdewociałą dyrektorką.
Gdybyśmy mogli teraz zajrzeć po kolei do pokoi dziecięcych, do których uczniowie
wracali w piątkowe popołudnia, widzielibyśmy podobne scenki rodzajowe: czy to chłopcy,
czy dziewczęta, wszyscy rozciągali się na podłogach, ćwicząc szpagaty tureckie i francuskie,
nie bacząc na okropne bóle mięśni, których już zdołali się nabawić, powtarzali sobie z
wyimaginowanymi partnerami kroki do rumby i czaczy, które zresztą jakoś były do siebie
podobne, co ułatwiało sprawę. Nasze oko wszechwidzące przesuwa się po kolejnych
mieszkaniach w blokach z wielkiej płyty, które otaczają szkołę, widzi podobne wersalki
rozkładane, półkotapczany, podobne wykładziny podłogowe, podręczniki do piątej klasy
rzucone na te wykładziny, gdzieniegdzie książki Małgorzaty Musierowicz, gdzieniegdzie
jakieś numery "Fantastyki", trochę już zakurzone zabawki, z których w niektórych
wypadkach korzysta jeszcze młodsze rodzeństwo. Widzi zaniepokojone matki, które
wróciwszy z pracy w urzędzie, przedszkolu, sklepie, przychodni, szpitalu, zakładzie
fotograficznym czy pralni, zastały swoje dzieci w dziwnych pozycjach na podłogach, widzi
spóźnionych ojców, którzy po powrocie do domu z urzędów, szkół, kopalni, hut i
elektrociepłowni zasiedli przy stołach nad talerzami parującej zupy i wysłuchali relacji
zaniepokojonych mam. Widzi też, jak wzruszają ramionami, mówiąc: - Ale Grażyna, Janina,
Ewa, Basia, Krysia, Halina, Helena, daj spokój, niech się przynajmniej czymś zajmą
pożytecznym, zamiast ino łazić na plac i się tam giździć (fraza ta celowo zapisana została w
dwóch językach, by podkreślić wielowymiarowość pochodzenia ludzi w tym zakątku ziemi).
Mamy, uspokojone nieco podejściem ojca, zaglądają jeszcze do dziecięcych pokoi,
pytając, co się działo w szkole, słyszą tradycyjną i cytowaną tu już odpowiedź "wszystko w
porządku", pytają o tańce, dostają prezentację próbek kroków podstawowych, uspokajają się
jeszcze bardziej i dochodzą do wniosku, że to może jednak jest dobry pomysł. Potem
spotykają się w osiedlowych sklepach przy stoiskach z warzywami albo z chlebem i omawiają
zdarzenia w szkole.
- Trocha żech się boła tygo tańczynio, ale widza, że mój Michał, Robert, Jarek,
Daniel, Bartek świetnie sobie z tym radzi, i nawet się cieszę, że go tam zapisałam.
- Ja jo, tyż żech nie wiedzioła, czy to nie bydzie wyciepywanie piniędzy w błoto, ale
teraz widzę, że moja Agnieszka, Ania, Małgosia, Renata, Agata ma zadatki na tancerkę.
I tak Paweł przedostał się też do serc rodziców, którzy uznali, że ten dziwny i niezbyt
piękny człowiek jest godny zaufania, robi coś naprawdę dobrego i wypełnia wolny czas ich
dzieci w należyty sposób. I jak dotąd wszyscy byli szczęśliwi.
No może oprócz babki, która nie paliła się do pogaduszek w warzywniaku, ale z
drugiej strony ufała mądrości i dobroci pani Wąż. Przecież osoba tak wierząca, tyle robiąca
dla Kościoła, tak zachęcająca dzieci do komunii, do spowiedzi, do pielgrzymek musi
wiedzieć, co robi. I szczęśliwa nie była, ale za to spokojna.
Kozioł obudził się niespokojny. Przez całą noc jego mózg produkował koszmarne sny,
których treści nie mógł sobie przypomnieć, jednak niesmak pozostał, jak nalot na zębach,

który gromadzi się na płytce po całym dniu przyjmowania pokarmów. Jakiś był rozbity, jakby
się jakaś uwertura do grypy zbliżała. Wiedział, że to jednak nie to. Leżał w łóżku, bawiąc się
wackiem, przerzucając go z lewej na prawą i obwąchując sobie co chwilę palce, i myślał, jak
to przeżyć najmniej boleśnie. Nieuniknione spotkanie z matką. Musi jej oddać na
przechowanie psa. Czasem sam się zastanawiał, jaki go chuj opętał, że tego psa wziął do
siebie. Jakby mu, kurwa, mało było kłopotów. To zawsze trzeba z psem wyjść, psa wysrać,
wyszczać, nakarmić, żaden wyjazd w grę nie wchodził, o ile jakiegoś innego opętanego nie
znalazł, co by mu psa przygarnął. Ale wtedy naprawdę nie miał wyjścia. Ten pies to było
jedyne, co mu się ostało po tamtej nocy. Nocy, której nigdy nie zapomni.
Siedział na kanapie i patrzył na pobojowisko, na rozpierdolone w drobny mak
mieszkanie Staszka i na tego psa, co się na niego gapił oczami jak pięć złotych. A mały wtedy
jeszcze był, w sensie pies był mały. A Staszek był kierowcą, woził zespół Kosmos w trasy, i
kiedy zdarzyła się ta historia ze sponsorem, Staszek oberwał najbardziej. Bo też jego defraud
tych sponsorskich środków płatniczych był największy, Staszek robił przewały na wszystkim,
no chyba nawet na kanapkach, co je sobie na trasę przygotowywał, nie można udawać, że nie.
Ale skopali go wtedy na ostro, śledziona czy tam wątroba w drobny mak, przeżył, owszem,
tyle że nigdy już do formy nie wrócił. Jak potem zeznawał, trzech cwaniaczków (tego, że byli
od sponsora, nie wyznał jednak psom, resztki mózgu mu się w głowie ostały mimo wstrząsu)
w strojach sportowych i z dużą ilością tombaku na bardzo grubych szyjach wparowało mu do
mieszkania, podszywając się pod, kurwa, inkasenta, jakie to typowe. Wpuścił ich, a oni jak
mu spuścili manto, to się tylko w filmach takie rzeczy widuje. W tych dresach to oni mieli
chyba wszystko, kastety, łomy, bejsbole. Napierdalali go długo i namiętnie, aż się zmienił w
krwawą masę, którą porzucili na podłodze pod zlewem w kuchni. Wychodząc, jeszcze go
okradli, wynosząc wszystko, nawet taśmy magnetowidowe, które na weselach nagrywał
klientom, dorabiając do pensji kierowcy. Wszystko zajebali. A on, no cóż, ostał się inwalidą,
odszkodowania jakieś z PZU czy ZUSu, a teraz to już tylko jabole obciągane z gwinta, jak mu
ktoś przyniesie albo jak go zniosą koledzy jacyś z tego jego piętra na wózku.
Kozioł nie widział go od dawna, bo jakoś nie czuł się dobrze w tym miejscu, psa
zabrał, raz może wpadł zobaczyć, co tam, ale skończyła się ta znajomość. I tylko pies po niej
został. Kozioł raz jechał nawet już do schroniska z tym psem, ale zawrócił. W jego
popieprzonej czarnej duszy zagrały jakieś ludzkie instynkty, ponownie. Ludzi nienawidził, ale
zwierzętom krzywdy nie mógł zrobić.
Wstał w końcu z łóżka, oporządził się jako tako w łazience, wklepał w szyję old
spice'a, powzdychał nad kanapką z pasztetową, zerknął, co tam w tele akurat. Akurat nic,
więc nawet nie ma co szukać pretekstu do zostania w domu i nieudawania się do domu
rodzinnego, w którym czekały go tylko wyrzuty sumienia wielkie jak wole na szyi jego matki,
jak kleszcze, co się we Freda wczepiły latem i pęczniały od jego krwi jak dług zagraniczny
Polski. Przywołał psa, założył mu kolczatkę i kaganiec, co nie obyło się bez krótkiej walki,
przypiął mu smycz, i trochę się tarmosząc na schodach, wyszli na korytarz i na miasto.
Pod dworcem kwitł handelek, kupić można było pewnie wszystko, byle tylko zagadać
odpowiedniego typa. U Ruskich znaleźć można było wszystko. Krany, wkrętki, nakrętki,
budziki, czajniki, grzałki, garnki, rondle, patelnie, resoraki, klej do tapet, klej do protez,
sztuczne kwiatki, sztuczne tworzywa, sztuczne nawozy. Byle tylko gotówka była,
zamówienie na najdziwniejszą rzecz na pewno można było tam zrealizować. Kozioł,
przechodząc tamtędy, czasami zrobił sobie jakiś zakup, a to kupił skarpety, a to elektrobudzik
ze scyzorykiem, a to składane krzesełko turystyczne, które po złożeniu mogło służyć jako
ozdoba choinkowa - lubił takie wielofunkcyjne przedmioty, co to oszczędzały czas i miejsce.

Ruscy wiedzieli, czym go zaintrygować.
Tym razem jednak nie było czasu na przebieranie w asortymencie. Kozioł ledwo
zdążył kupić jakiś wiecheć kwiatów i już musiał biec do odjeżdżającego spod dworca
autobusu, którego kierowca nie odmawiał sobie przyjemności gazowania na jałowym biegu,
dzięki czemu wszyscy handlarze podtruwali się czarnymi jak smoła spalinami ikarusa.
Kierowca chyba nie lubił ruskiego bazaru. Wezwany na pokład rykiem silnika, Kozioł wbiegł
do autobusu i skasował bilet za siebie i na wszelki wypadek za psa, który kołysząc się w
przegubie pojazdu, stracił cały swój rezon i przylgnął natychmiast płasko do podłogi,
spozierając rozpaczliwie na swego pana, który narażał go na takie nieprzyjemnościunie.
Jechali przez zasmolone sadzą ulice, przy których poniemiecka architektura mogła albo się
pysznić, albo podupadać pod wiekową warstwą zanieczyszczeń. Jechali przez puste pola,
które stanowiły granice miast aglomeracji, widzieli (okej, Fred nic nie widział, bo leżał)
domki, które produkowały mgłę niskiej emisji, bo ich właściciele palili w piecach, czym
popadło, gumą, plastikiem albo starymi szmatami (czasem i w krainie węgla brak węgla).
Jechali sobie ze Śląska do Zagłębia.
Kozioł z nerwów ogryzał paznokcie, patrząc tępo w okno i przelatując wzrokiem po
mijanych widokach, układał sobie w głowie dobry scenariusz rozmowy z matką. Fakt, zjawić
się po takiej nieobecności i tak długim milczeniu, i jeszcze wciskać jej psa na przechowanie,
to jest trudna materia i wymagać może ekwilibrystycznych umiejętności dyplomatycznych.
Czy on je ma? Wątpił. Ale innego wyjścia z sytuacji nie było. Matka jest tylko jedna i
właściwie jest już tylko matka. Choć przez chwilę myślał nawet o tym, żeby odwiedzić Gabę
Moszcz, która po odejściu z zespołu została sprzedawczynią w delikatesach i zapisała się do
chóru kościelnego (po zielonych włosach nie został nawet ślad), ale bał się konfrontacji z nią,
czyli z tym, co było, a nie jest. Poza tym wisiał jej kasę za ostatni gig. Pewnie by sobie
przypomniała na jego widok. Lepiej nie budzić demonów, gdy sobie odpoczywają uśpione.
Tuż przed przystankiem, na którym mieli wysiąść, Kozioł wstał z fotela i szarpnął za
smycz, by podnieść z ziemi przerażonego psa. Fred opierał się, ale gdy tylko otwarły się
drzwi, wyrwał do przodu, zeskakując ze stopni z takim impetem, że Kozioł prawie wywinął
kozła, pociągnięty przez zwierzę z wielką siłą. Kiedy stanęli przed zieloną furtką, za którą
wiła się asfaltowa ścieżka prowadząca w głąb podwórka, Kozioł znów poczuł się bardzo
nieswojo. Wdech, wydech, wdech, wydech, stał, trzymając rękę na klamce. Fred zobaczył
gołębie sąsiada, pana Wolskiego (który bawił się w to drogie i zasrane hobby od lat ku udręce
całej okolicy, wycierającej wciąż gówno z balkonów, parapetów i mebli ogrodowych),
przelatujące nad podwórkiem i zaczął głośno ujadać. Oho, zaraz matka usłyszy i wyjdzie
sprawdzić, co się dzieje. Uprzedźmy ją, wejdźmy na teren - nacisnął klamkę i weszli na
asfaltową ścieżkę. Odkąd tu był ostatnio, ogród i podwórko zmieniły się, zarosły, jakby
dostając się w łapy liściastego potwora (który teraz tracił zresztą te liście na jesiennym
wietrze). Między pęknięciami asfaltu, wylanego jeszcze za życia ojca, rosły kępki trawy, a po
murze domu pięło się już naprawdę bardzo wysoko wino.
Gołębie, wystraszone psim ujadaniem, odleciały gdzieś daleko, Fred uspokoił się
trochę i z nosem przy ziemi obwąchiwał nowe miejsca, merdając kikutem ogona z ekscytacji.
Gdyby cała ta opowieść była historią z amerykańskiego filmu, na pewno zaraz
zobaczylibyśmy w kadrze praprzyczynę zła, jakie zalęgło się w Pawle Koziole - coś
symbolizującego dziecięcą udrękę, jakiej doświadczył w tym oto domu, gdy był mały, oznaki
łamania mu charakteru przez ojca alkoholika, a może blizny na twarzy matki, mające
oznaczać wieloletnią przemoc w rodzinie. Bo przecież potwory skądś się biorą, ktoś w nich
zaszczepia zło. Szkoda tylko, że to nie jest amerykański film obyczajowy ani kryminał, tylko

polska opowieść o zwyrodnialcu, nic takiego się bowiem nie stanie. Nie zobaczymy tu nic, co
mogłoby usprawiedliwić jego ohydne skłonności. Dom jak dom. Matka jak matka. Polska
klasa przeciętności. Aż by się rzekło: jakie to zło banalne, jakie zwyczajne, jakie
nieinteresujące. Być może w każdym drzemie taki potencjał, skoro wyhodował się w tym
zwyczajnym, piętrowym domku?
Drzwi piętrowego domku otwarły się i na schodkach prowadzących do wnętrza
stanęła kobieta. Ręce założone na piersi, wzrok wytężony zza dużych okularów, trwała
ondulacja, blond farba, spódnica na gumce i sweter z anilany.
Matko Polko! źle się twój syn bawi!
Klęknij przed Matki Bolesnej obrazem, I na miecz patrzaj, co Jej serce krwawi:
Takim wróg piersi twe przeszyje razem!
Adam Mickiewicz
- Hau, hau, hau! - zaszczekał Fred, marszcząc pysk w groźnym grymasie.
- Spokój! - zawołał Kozioł i szarpnął za smycz. Pies się uspokoił.
- Mamo, no dzień dobry! Przyjechałem, jak ci mówiłem - podszedł bliżej powoli, żeby
jej nie wystraszyć, nie spłoszyć.
- No widzę właśnie - odrzekła z lekkim przekąsem kobieta w drzwiach. - Widzę, że
nie sam.
- Ha, no właśnie, nie sam - wyszczerzył zęby w uśmiechu. - W tym cała rzecz -
dorzucił pod nosem. - Wpuścisz mnie do środka?
- Ale z tym psem? - ondulowana głowa przekrzywiła się na bok powątpiewająco. -
Chyba nie z psem?
- Mamo, no ale nie zostawię go przecież tu na dworze samego - oj, to chyba nie będzie
prosta, miła i łatwa wizyta.
- A dlaczego nie? Ja mam w domu posprzątane, a to jest pies.
- Ale on nie jest przyzwyczajony.
- To niech się przyzwyczaja - powiedziała i odwróciwszy się na pięcie, weszła do
środka, zostawiając uchylone drzwi wejściowe.
- Kurwa - zaklął Kozioł. - Kurwa mać, ja pierdolę. - Pociągnął psa za smycz i
przywiązał go do poręczy obok schodów wejściowych. - Błagam, nie wyj, nie zachowuj się
jak kretyn, bo inaczej będziemy mieć kłopoty, rozumiesz? - pogroził mu palcem i wszedł po
schodkach. Tuż przed zamknięciem drzwi spojrzał jeszcze raz na psa: - Morda w kubeł,
błagam cię.
We Fredzich oczach pojawił się błysk rozpaczy. Zaczął gwałtownie się szarpać i rwać
do przodu, by dogonić swego ukochanego pana. Po czym, widząc bezskuteczność swych
działań, zaczął głośno szczekać i ujadać. Kozioł, zdejmując buty w sieni, aż się kulił, słysząc
ten jazgot. Chuja będzie z całej operacji. Ja pierdolę...
W głębi domu panował półmrok. Okna na parterze, zasłonięte gałęziami drzew,
których nie było komu podcinać, wpuszczały bardzo mało światła. Jak od niepamiętnych
czasów pachniało wokół wilgocią i aktualnym obiadem. Dziś pewnie grane było mięso albo
chociaż zupa na wywarze z kości. W dużym pokoju na regale obok telewizora stały zdjęcia
rodzinne - rodzice w Bułgarii, rodzice w Pradze, rodzice w Jastrzębiej Górze. Kozioł idący do
pierwszej komunii, kartki pocztowe z wakacji pod namiotem w Borach Tucholskich.
Matka stała przy kuchence gazowej i mieszała coś zawzięcie w garnku.
- No to co się stało takiego, że mnie kopie taki zaszczyt? - spytała, nie patrząc nawet w
stronę syna.
- No mamo, kurczę, no ja wiem, że trochę mnie tu nie było, ale słuchaj, miałem jakieś

tam kłopoty (no fakt, ukrywanie się przed zorganizowaną grupą przestępczą może
człowiekowi odebrać chęć do składania wizyt rodzinnych), potem się załapałem na tę robotę
w szkole, jestem strasznie zajęty. Wiesz, jak jest - uśmiechnął się kwaśno.
- Nie, nie wiem, jak jest - matka nadal młóciła drewnianą łyżką po dnie garnka. -
Nikogo nie mam, nikogo, a jedyny syn odwraca się do mnie plecami i znika na nie wiadomo
jak długo. Gdzieś ty w ogóle był? Co się z tobą działo? A zresztą wolę nie wiedzieć, przecież
ty i tak cały czas kłamiesz, co ty mi możesz powiedzieć nowego. Kłamiesz, odkąd się
nauczyłeś mówić, ja nie wiem, skąd to się w tobie wzięło, czasem to naprawdę myślę, że cię
w szpitalu podmienili, że ty nie możesz być mój.
- Ja ci nic nowego nie powiem, bo już ci wszystko powiedziałem - Kozioła powoli
zaczynała ogarniać irytacja na matkę, która jak zwykle musiała wszystko utrudniać, nawet tak
banalną rzecz jak oddanie psa na przechowanie na kilka dni, kurwa jego mać. - Jestem, to
jestem. Mam swoje życie, nie rozumiesz tego?
- No ja wiem to doskonale, masz swoje życie, oczywiście, bardzo swoje, tak swoje, że
już nie może być bardziej swojskie. Ojciec to chory był przez to twoje swoje życie, tyś mu
tych trosk dokładał.
Napięcie rosło jak temperatura wody pod pokrywką garnka z krupnikiem. Ta
rozmowa zmierzała donikąd. Kozioł nie mógł czasem zrozumieć, jak to jest, że ze wszystkimi
idzie mu tak gładko, tylko nie z osobą, którą zna najlepiej. Jej jednej jedynej nie dało się
okręcić wokół palca. Ona jedna zawsze wiedziała, kiedy ściemnia, i jak pies myśliwski
wyczuwała emanację jego mrocznej strony. Jakby przerażało ją to, co wydała na świat. Choć
przecież i tak nie miała pojęcia, co tam się kłębi w synkowej duszy, i że jest tam ciemniej niż
w brudnym piekarniku nocą.
Kłamstwo, czymże zresztą jest kłamstwo. Najlepszą metodą, obok niedopowiedzenia.
Ale zostawmy na boku filozoficzne rozważania, wiadomo, po co tam przyszliśmy, porzućmy
tę zabawę w marnotrawnego syna powrót. Fred wył za oknem, trzeba było przyspieszyć bieg
spraw.
- Mamo, słuchaj, ja mam do ciebie wielką prośbę - zaczął, opierając się plecami o
lodówkę.
- Nie mam pieniędzy, wszystko idzie na leki i na ten dom, myślisz, że ja tu za darmo
żyję? Wiesz, ile kosztuje utrzymanie domu? - jak nie wiadomo, o co chodzi, to wiadomo, o co
chodzi.
Ale tym razem nie szło o to, co zawsze.
- Mamo, posłuchaj, przecież ja nie przyjechałem po kasę, ja to ci nawet mogę dać,
jeśli potrzebujesz (powiedz, że nie, powiedz, że nie, powiedz, że nie!).
Matka po raz pierwszy spojrzała na niego znad kuchenki, odwracając powoli głowę,
na twarzy malował się jej wyraz głębokiego powątpiewania.
- Ty mnie kasę? Ty sobie żarty urządzasz jakieś? - brew uniesiona w wyrazie
zdumienia zarysowała się w ostry łuk.
- No nie, nie żartuję, jestem przy pieniądzach - Kozioł nie patrzył jej w oczy, tylko
wiercił stopą odzianą w skarpetę w podłodze. - Słuchaj, ja mam tego psa. Wziąłem go od
umierającego na raka kolegi, który zresztą już zmarł.
- Kto zmarł? Marian? - ta wiadomość godna była nawet odłożenia drewnianej łyżki i
wytarcia rąk w ubrudzony mąką fartuch.
- Kto? Jaki Marian? Żaden Marian, nie wiem zresztą, co u Mariana - irytacja jak zgaga
podjechała mu do gardła. - Inny zmarł, nie znasz. Ale przed śmiercią, na łożu śmierci mnie
prosił, żebym psem się zajął. Bo ten pies był dla niego jak syn. Bo to był człowiek, mamo,

niewidomy, i ten pies był jego przewodnikiem.
Matka całkiem już porzuciła mieszanie, odwróciła się nawet i założywszy ręce na
piersi, słuchała opowieści swego jedynego syna. Wyraz jej twarzy jednak wskazywał na
poważne wątpliwości.
- Aha - powiedziała.
- No właśnie, no i teraz jest tak, że ja pracuję w szkole i mam zajęcia z dziećmi, uczę
je, ale to ci mówiłem już... pffffff - wypuścił z siebie nadmiar powietrza. - Iiiii... zmierzam do
tego, że w szkole ma się różne obowiązki. To jest nie tylko to, że się robi lekcje, sprawdziany
i tego typu historie, ale trzeba być dyspozycyjnym. I ja muszę jechać teraz do Warszawy, na
wycieczkę z moją klasą. Rozumiesz?
- Aha.
- I ja nie mam z kim zostawić psa.
- Mhm.
- I chciałem go zostawić u ciebie. Dosłownie na trzy dni.
- Nie ma mowy - łyżka znów powędrowała do garnka i zaczęła mieszać jego
bulgoczącą zawartość.
Kozioł aż się wzdrygnął.
- Jak to nie ma mowy?
- Tak to.
- Mamo, ale co ja mam zrobić?
- Nie wiem. Co chcesz.
- Nie możesz mi tego zrobić.
- Ależ mogę. Nie biorę żadnego psa. Nawet na pół godziny. Nawet na pięć minut.
- Ty sobie chyba żarty jakieś urządzasz! Przyjeżdżam do ciebie, tłukę się autobusami
dwa lata, a ty mi mówisz, co mi mówisz?
- Dokładnie to, co mówię - matka trzasnęła łyżką o drewniany blat obok kuchenki. -
Wpadasz tu jak po ogień, wcześniej nie dajesz znaku życia, nie obchodzi cię to, że jestem
sama i stara, nie obchodzi cię ten dom, że tu się wszystko wali, a ja nie mam już sił tego
doglądać, nie jeździsz do ojca na cmentarz, nie wiem, co się z tobą w ogóle dzieje, i nagle mi
tu jakieś bydlę do domu wciskasz? Nie ma mowy! Wynocha stąd, razem z tym psem! - głos
jej się trząsł, podobnie jak ręce. - Przez ciebie zaraz zawału dostanę, ciśnienie mam dwieście
na sto, i do cholery, wyjdź stąd, bardzo cię proszę. Nawet się nie zapytałeś, jak się czuję,
tylko od razu te twoje sprawy, ty i te twoje cholerne sprawy. Kogo ja urodziłam? Egoistę i
sobka. Wstyd. Ojciec się w grobie przewraca.
Kozioł też przewrócił - oczami, i pomyślał, że rzeczywiście nie najlepiej to rozegrał.
Ale przecież musiał coś z tym psem zrobić. Wyjazd na wycieczkę do Warszawy był cholernie
ważny. Nie tylko dlatego, że Wąż dała mu do zrozumienia, że jest to oferta, której się nie
odrzuca, a przecież żyć dobrze z Wąż to podstawa sukcesu, ale także dlatego, że na takiej
wycieczce może się tak wiele zdarzyć, kiedy wokół żadnej opieki, żadnych rodziców, tylko
zajęci sobą nawzajem nauczyciele i dzieci, które pragną swobody. Kiedy knuć, kiedy snuć
intrygę jak pajęczą nić, jeśli nie wtedy. Czy ta cholerna, głupia i uparta jak stary osioł matka
zawsze musi wszystko spieprzyć? Odkąd sięgał pamięcią, psuła mu zabawę. Matki powinny
szybciej się zwijać z tego padołu. Chociaż nie, wtedy by nie miał z kim psa zostawić.
Nieważne - otrząsnął się z tych morderczych refleksji - chce czy nie chce, pies tu zostaje.
Jebie mnie to wszystko, miał rację sponsor, mówiąc, że za każdy dobry uczynek będziemy
ukarani. Na chuj mi pies! Tak czy siak, pies tu zostaje. Ja spierdalam.
Jak pomyślał, tak zrobił. Nim się matka zorientowała, odwrócił się na pięcie, wyszedł

z mieszkania, wskoczył w swoje buty na gumowej podeszwie i wyszedł. Pies, uradowany
widokiem pana, zawył ze szczęścia, ale pan minął go bez słowa i udał się w stronę furtki.
Następnie otwarł ją zdecydowanym ruchem i po chwili zniknął z pola widzenia. Fredowi z
pyska aż polała się piana.
I wyjechali na pierwszą w tym roku wycieczkę klasową. I proszę, cóż za szczęśliwy
dla niektórych zbieg okoliczności - połączoną z warsztatami tanecznymi. Wycieczka do
Warszawy, ale i na cmentarze w Palmirach, do Nieborowa, do Arkadii, do Kampinosu, w tyle
różnych ciekawych miejsc po drodze. A wieczorami tańce i może dodatkowe lekcje śpiewu -
wizyta arcybiskupa nabierała coraz bardziej realnych kształtów. Wąż obiecała sobie, że po
powrocie z wycieczki zrobi zebranie rodziców i już konkretnie zaczną razem działać, bo czas
ucieka. Na razie zaproponowała Koziołowi i Jakubowi udział w wycieczce szkolnej, czasu
zawsze w autokarze jest sporo, Jakub może ich nauczyć już pierwszych pieśni, jakoś sobie
mogą ćwiczyć, to się akurat tak dobrze składa, że można śpiewać w autokarze. A Kozioł
miałby trzy wieczory na ćwiczenia z dziećmi w schronisku, już to załatwiła z tamtejszą
dyrekcją, że sala stołówkoworekreacyjna będzie dla nich zarezerwowana.
Zanim wyjechali spod szkoły, tłum troskliwych mam odprowadził dzieci na miejsce
zbiórki, niosąc torby podróżne i podręczne plecaki pełne kanapek, soczków w kartonach,
misiów haribo, gum do żucia, paluszków słonych, chipsów, krakersów, chrupek.
Nastąpiło zajmowanie miejsc, przetasowania, kto obok kogo, kto w rzędzie z przodu,
kto z tyłu i dlaczego, nie będziesz tu siedziała, tu jest zajęte dla Sabiny i Oliwii, no sorry, ej,
ale ja tu byłam pierwsza, nie widzisz plecaka?
Agnieszkę do szkoły tego dnia odprowadziła babka, czasem zdarzały się jej takie
bardziej ludzkie odruchy. Szły razem po chodniku obok ruchliwej ulicy, Agnieszka niosła
plecak z jedzeniem na drogę, babka torbę z ubraniami i kosmetyczką, wyglądały naprawdę
ładnie, babcia i wnuczka, krok w krok, sztafeta pokoleń, wspólne sekrety, opowieści o wojnie
i miłości, słodycze, na które nie pozwalają rodzice, a które zawsze dostaje się od dziadków.
Można byłoby pomyśleć, że to normalna, ciepła rodzina. Czasem pozory mylą.
Wąż na widok babki rozpromieniła się, przecież nie z każdym rodzicem spotykała się
tak często na mszach świętych o dziwnych porach. Wiedziała, że na tę kobietę zawsze może
liczyć, że jej szalone pomysły zawsze będą miały wsparcie choć jednej wiernej osoby, która
tak jak Wąż wierzyła w moc Krzyża. Przywitały się uprzejmie. Babka tradycyjnie się nie
uśmiechała, to nie licowało jej z wizerunkiem publicznym, ale obie wiedziały, że jest
porozumienie. Agnieszka natychmiast pobiegła do Zosi, by szukać razem dogodnego miejsca
w autokarze (nie na kole i nie tyłem, bo od tego, jak wiadomo, każdemu chce się rzygać).
Wnętrze autokaru śmierdziało spalinami, mimo iż silnik był jeszcze wyłączony.
Modele autokarów San zawsze cuchnęły tak, jakby rura wydechowa szła prosto do wnętrza
pojazdu, nie inaczej było i tym razem. Wkrótce do zapachu spalin dołączyć miał też zapach
wymiotów. Choroba lokomocyjna to prawdziwa plaga na wycieczkach klasowych, każdy
kierowca doskonale o tym wie. Wystarczy, że rzygnie jeden, a już za chwilę w jego ślady
idzie co najmniej piątka następnych, wrażliwych na zapach i widok wymiocin. Właśnie, takie
wrażliwe teraz to wszystko, panie, ja nie wiem, przed wojną to ludzie byli inni. Ale taka to już
jest robota, nie zawsze się wiezie zakładową wycieczkę do teatru, prawda, jak w zeszłym
tygodniu z Azotów w Chorzowie jechali do Zabrza na Zemstę. Kierowca układał bagaże w
luku, schylał się i wciskał pod klapę torby, jedną na drugą, obok siebie jak sardynki, nie
słuchając uwag rodziców, żeby uważał zwłaszcza na tę ciemnoniebieską torbę z paskiem, bo
się przeciera na dnie, i żeby tak tego wszystkiego nie ściskał, bo przecież to są rzeczy, które
też kosztują, co on sobie do cholery myśli.

Kozioł nadszedł odrobinę spóźniony, kiedy już rwetes i gwar przy autobusie i w jego
wnętrzu osiągał najwyższe rejestry. Z daleka jeszcze zobaczył Wąż, która debatowała z
rodzicami, i Magdę Orzeszko, która stała w wejściu do autobusu i krzyczała do środka,
machając lewą pięścią w geście poważnej pogróżki. Nie można powiedzieć, że się stropił na
jej widok, gdyż takie jak on kanalie rzadko kiedy doświadczają tego typu emocji, ale jednak
wizja ogromu pracy, jaki go czeka na tej wycieczce, w tym pracy nad uwiarygodnianiem swej
relacji z Magdą Orzeszko, trochę go przerażała. Zobaczył też faceta, młodego gościa o
czarnych lokach, który z gitarą na plecach ładował się do środka. A to, kurwa, kto jest? -
pomyślał z niepokojem. Za dobrze ten facet wyglądał. No i na pewno był młodszy... Kozioł
dołączył do grupy, przywitał się ze wszystkimi głośnym "dzień dobry", poczuł na plecach
żrące niczym kwas solny spojrzenie Agatki ze znaku drogowego, więc odwrócił się w tamtą
stronę i rzucił: - Cześć, Magda!
W luku nie było już miejsca na żaden bagaż, wziął więc swoją torbę, wszedł po
schodkach, mijając Magdę, witany gromkim "dzień dobry" swoich podopiecznych, zawołał: -
Znajdzie się tu miejsce dla mnie i mojego bagażu? - Chłopcy, zajmujący tradycyjnie tylne
siedzenie, od razu zawołali go do siebie: - Tutaj jest miejsce, zapraszamy! - Kozioł bowiem
od pierwszych zajęć dla chłopców z Vb stał się przykładem faceta, którego da się lubić i
podziwiać. W przerwach między tańcami pokazywał im (zmyślone, ale kto mógł mieć o tym
choć blade pojęcie?) wyskoki i kopnięcia kungfu i karate, mówił im o filmach ze
Schwarzeneggerem (a nie wszyscy wówczas mieli już odtwarzacze wideo i nie wszystkim
było dane zobaczyć Terminatora albo filmy z Jackie Chanem), a poza tym traktował ich jak
dorosłych, co bardzo, ale to bardzo, bardzo im się podobało. Został przyjęty do watahy, do
klanu, do paczki. Mógł siedzieć z nimi na tylnych fotelach. Przecisnął się więc przez autokar,
witając się ze swoimi uczniami, a zwłaszcza uczennicami, a zwłaszcza z Agnieszką, której
podał rękę, mówiąc: - Cześć, piękna! (ej, co on powiedział, no co ty, do niej? szuszuszu -
rozległo się w kilku rzędach dokoła), podał też rękę czarnemu kędziorkowi: - Kozioł.
- Jakub - rzekł kędzior, wpatrując się w plastik na twarzy Pawła.
Ten zignorował to, spojrzał na Jakuba bez uśmiechu i przeszedł dalej. Wrzucił torbę
na wolne siedzenie i rozsiadł się wygodnie w przedostatnim rzędzie foteli.
Wkrótce troskliwe mamusie i bezrobotni tatusiowe ustawili się w jednym rzędzie,
machając na pożegnanie, dając ostatnie, niesłyszalne już przez szyby wskazówki: bądź
grzeczny, nie wypij wszystkiego od razu, bo będziesz sikać, nie wydawaj pieniędzy na
głupoty, jak będzie chociaż jedna skarga, to popamiętasz, to będzie twoja ostatnia wycieczka
w życiu, zrozumiano? Dzieci, odwrócone plecami do szyby, zajmowały się sobą i
prowiantem, zaczęły szeleścić opakowania i papier śniadaniowy. Wąż weszła do autokaru i
dała sygnał do odjazdu.
- Wszyscy są? Zaraz sprawdzimy, ale odmówmy jeszcze modlitwę do świętego
Krzysztofa, żeby nas prowadził i nad nami czuwał podczas tej wycieczki, oraz do Ducha
Świętego. Nie musicie wstawać, można na siedząco. Proszę już o spokój. W imię Ojca i Syna,
i Ducha Świętego...
Usta, pełne gum do żucia i kanapek z serem, międliły słowa modlitwy niemrawo. Po
skończonej modlitwie Wąż odczytała listę obecności.
- Dobrze. I jeszcze dorośli: Magda jest, Jakub jest, i pan Pawełek także jest z nami.
Wszyscy są, panie kierowco. Odjazd!
Silnik zakasłał i zabuczał, porcja spalin została wtłoczona do wnętrza autobusu,
pierwsze dyskretne skurcze żołądka pojawiły się u tych, którzy mieli rzygać już za
kilkadziesiąt kilometrów, łzy niewiadomego pochodzenia wystąpiły na twarze

nadopiekuńczych mamuś. Babka Agnieszki już prawie dochodziła do domu, gdy ruszyli. Wąż
na siedzeniu za kierowcą poprosiła o mikrofon i ciągnąc poplątany kabel maksymalnie do
siebie, mało nie wyrwawszy go z gniazdka, rozpoczęła swą opowieść o tym, co czeka
wycieczkowiczów w najbliższych dniach.
- Kiedy dzieci Izraela opuściły Egipt, słup chmur prowadził je za dnia, a słup ognia
nocą. Nas poprowadzi pan Mieczysław, kierowca z wieloletnim stażem, którego słowo
znaczy dla was teraz tyle samo co moje. To na początek, żeby była jasność. Pani Magda
Orzeszko na tej wycieczce jest drugim wychowawcą, pamiętajcie, że będzie miała znaczący
wpływ na to, jaką ocenę ze sprawowania wam wystawię po powrocie do szkoły. Panowie
Jakub i Paweł też sprawują nad wami opiekę, wszystkie zadania, jakie wam przydzielą,
należy wykonywać bez ociągania się i grymaszenia. Myślę, że żeby was zachęcić do
wytężonej pracy podczas wycieczki, mogę już na samym jej początku powiedzieć wam, że za
półtora miesiąca czeka nas prawdziwa niespodzianka i znakomita wizyta. Na razie niech to
będzie moją tajemnicą, ale uwierzcie mi, będziemy brali udział w czymś naprawdę
doniosłym. A teraz bierzemy udział w wycieczce. Zaraz wyjedziemy na drogę ekspresową
łączącą Katowice z Warszawą, drogę zwaną gierkówką, a to dlatego, że zbudowano ją na
polecenie sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka, który, jak wiemy, był z Sosnowca, po to, by
mógł w kulturalnych warunkach dojeżdżać z Warszawy do siebie. A jak już do Sosnowca, to
na Śląsk również tę drogę poprowadzono, żeby śląskie komuchy mogły jeździć do Warszawy.
Nieważne. Tą drogą dojedziemy do Częstochowy. Muszę jednak zmartwić wszystkich, którzy
chcieliby odwiedzić Matkę Boską - tym razem nie zdążymy zawitać do Czarnej Madonny,
pan Mieczysław powiedział, że nie da rady, no więc może w drodze powrotnej. Nasz
pierwszy przystanek to będzie Kampinoski Park Narodowy i cmentarze w Palmirach. Stamtąd
pojedziemy do Warszawy, gdzie zamieszkamy w schronisku PTTK.
W okolicach gminy Wojkowice Kościelne Jakub przejął mikrofon od Wąż.
- No to chyba pora na nauczenie się czegoś - rzucił zagajkę na początek. Odpowiedział
mu szmer rozmów. - Hej, kochani, gramy czy nie gramy?
- GRA - MY! - dobiegł go piskliwy ton pani dyrektor, która tylko pozornie zagłębiła
się w lekturze nowego numeru "L'Osservatore Romano". - GRAMY, I TO JUŻ! - odłożyła
gazetę na bok, wstała i potoczyła wzrokiem po twarzach. - Broda, do mnie, ale migiem, bez
ociągania - syknęła, widząc skrzywioną minę chłopca, który właśnie przeszedł do trzeciego
etapu w ruskiej gierce zręcznościowej zwanej komputerkiem. Jego wilk zebrał już
odpowiednio dużo jajek do koszyczka, a tu mu ta pizda każe przerywać i się przesiąść.
- Proszę pani, ja już będę grzeczny - zawołał płaczliwie, ale na nic się to nie zdało, bo
dyrektor Wąż tylko rzuciła:
- Migiem do mnie.
Jakub obserwował tę scenę z poważną miną.
- Widzę, patrząc na panią, że bycie nauczycielem to wielka odpowiedzialność -
powiedział kiedyś Wąż w geście maksymalnego podlizu, ale w rzeczy samej zajęcie to
wymagało hartu i woli walki z tymi małymi szkodnikami, zwanymi cudzymi dziećmi.
Kiedy w autobusie zapadła względna cisza, Jakub wziął do ręki swoją gitarę i
sprawdziwszy strój, zagrał pierwsze akordy.
- No to na rozgrzewkę coś, co znają wszyscy, a więc Barka.
Po godzinie jazdy soki pomarańczowe z kartoników, cola i herbata w termosie,
spożyte tuż po wyjechaniu spod szkoły, zaczęły się domagać ujścia. Pan Mieczysław zajechał
więc na stację benzynową, na której była darmowa i czynna toaleta. Dzieci wysypały się z
autobusu i ustawiły się w długą kolejkę pod wejściem.

*
Kozioł wyszedł z autokaru tylnymi drzwiami. Nie chciało mu się integrować z resztą
opiekunów, trzy dni razem z zupełnie obcymi ludźmi to i tak więcej, niż można sobie
wyobrazić. Miał nadzieję, że trafi mu się w tym schronisku jakaś jedynka i że nie będzie
musiał nocować z tym kędzierzawym adonisem z gitarą, bo od pierwszego momentu mu
koleżka nie podpasował. Inna glina po prostu, nic osobistego. Czasem tak jest, że chemia nie
ten teges i po prostu nie nadajesz na tej samej fali.
Trochę żałował, że już rzucił palenie, takie stanie na postoju wręcz wymaga inhalacji
substancją smolistą. Nie bardzo wiadomo, co z rękami robić, jak się tak stoi i nie pali. Stał i
kopał czubkiem buta kamyki na poboczu. Kolejka dzieci przed toaletą bardzo powoli się
zmniejszała.
- No czeeeeść! - Magda Orzeszko zbliżała się powolnym krokiem, w świetle
słonecznym wyglądała jeszcze gorzej niż normalnie, rudobrązowe włosy wisiały jej zza uszu,
grzywka przylegała do borykającego się z nadmiernym wydzielaniem sebum czoła, okrągła
twarz była jak księżyc w pełni. - Chyba oszalałeś, że dobrowolnie zgodziłeś się jechać na tę
wycieczkę. Czy ona ci za to coś płaci?
Kozioł uśmiechnął się słabo do swoich butów i wzruszył ramionami. Nie chciało mu
się z nią gadać.
- No pewnie, że płaci, przecież ja jestem nauczycielem, a nie wolontariuszem. A co? -
nawet nie spojrzał na Magdę.
Wpatrywała się w niego uważnie.
- No nic, tak tylko pytam, zastanawiałam się, co cię mogło skłonić do tego, żeby
pojechać.
Magda, gdy tylko zobaczyła Kozioła na parkingu pod szkołą, rozpoczęła gwałtowny
proces myślowy, który miał na celu takie pokierowanie tą sytuacją, aby korzystając z miłej jej
obecności Kozioła, zastosować wobec Jakuba taktykę psa ogrodnika, czyli niech kutas żałuje
i widzi, co stracił, ale także by znów nadziać się na twardy pal, którego moc poznała na
zapleczu swojej pracowni i od tej pory obsesyjnie o nim myślała.
Rozmawiając z Koziołem, kątem oka obserwowała czarną głowę Jakuba, który stał
razem z dziećmi w kolejce do ubikacji, śmiał się z czegoś, niemal zginając się wpół. Kurwa, i
co się tak cieszysz, pomyślała Magda i podeszła pół kroku bliżej do Kozioła, zmniejszając
dystans tak, że gdyby zmniejszyła go jeszcze bardziej, stykaliby się nosami.
Kozioł chciał się odsunąć na bezpieczniejszą pozycję, ale za plecami poczuł korę
drzewa.
- Paweł - powiedziała. - Nie bądźmy dziećmi, wiem, że chcesz być bliżej mnie, ja to
rozumiem, to są normalne ludzkie potrzeby - jej wzrok spoczywał na jego ustach, mówiąc,
oblizywała koniuszkiem języka wargi. Kozioł zesztywniał, choć nie tak, jak wyobrażałaby to
sobie napierająca na niego kobieta. - Ale musisz pamiętać - kontynuowała swój frontalny atak
- że nie jesteśmy tu sami, że może wcale nie być okazji, żeby powtórzyć to, co wiesz - tu
podniosła wzrok i spojrzała mu zalotnie w oczy. - Wiem, że będzie ci trudno, ale musisz się
powstrzymywać, ogierze.
Kozioł czuł się jak mysz w pułapce, wydawało mu się, że perfumy Antilope, którymi
się sowicie spryskała, wyżerają mu białka oczu, wstrzymywał oddech, aż zrobił się czerwony
na twarzy.
- Rumienisz się jak pensjonarka - prychnęła Magda. - Myślałby kto, że jesteś taki
cnotliwy, tyyyyy, niegrzeczny, tyyy - wysyczała i odwróciła się na pięcie. - Popatrz sobie w
nagrodę na mój tyłeczek, żołnierzu, żebyś miał o czym myśleć przed zaśnięciem.

Z Kozioła zeszło powietrze.
- Pojebana nimfomanka - mruknął pod nosem. - Ja pierdolę, trzeba było się trzymać z
daleka, przecież ona mi urwie fiuta tą swoją kłapiącą waginą... - Jeszcze bardziej zachciało
mu się palić. Wyjął z kieszeni paczkę gum Wrigley's, odpakował jeden listek ze sreberka i
wsadził sobie do ust. Kurwa mać - pomyślał.
Magda szła do autobusu, kręcąc pośladkami i mierzwiąc ręką włosy w niedbałym
geście. Jakub stał przy wejściu do autokaru.
- Jakub, Jakub, Jakub... - rzuciła w jego stronę, wprawiając go tym w konsternację. -
Czekasz, żeby mnie przepuścić? - zapytała, poprawiając sobie ramiączko stanika, które - och,
co za przypadek - właśnie się poluzowało. Jakub podążył wzrokiem za jej ręką, zatrzymując
się na kresce między piersiami, która właśnie została odpowiednio wyeksponowana. Bingo -
biologia zawsze nad przykazaniami, choćby skały srały, na cyce popatrzyć chce każdy.
Złapała go na tym gorącym uczynku i spojrzała mu w oczy, wymownie przechylając głowę i
składając usta w ciup.
Augustiański pies poczerwieniał.
- Yyyy, nie, no to znaczy, cha, cha, tak, tak, wsiadaj, proszę, zaraz odjeżdżamy.
- No to już wskakuję - Magda weszła na schodki i kołysząc bogactwem swych
obfitych pośladków i ud, otarła się o Jakubowe ramię. Odskoczył jak oparzony.
Zanim ruszyli w dalszą drogę, Wąż przeliczyła bardzo dokładnie całą grupę.
- Czy wszyscy mają obok swojego sąsiada? Dwadzieścia siedem, osiem, trzydzieści
dwa - są wszyscy. Panie Mieciu, możemy jechać.
Bliskie spotkanie Magdy i pana Pawełka pod topolą na parkingu nie uszło uwagi
Elżbiety Wąż. Kiedy przeliczała dzieciaki, uśmiechnęła się do swego nowego podwładnego
wymownie. Chyba zrozumiał bez słów, o co jej chodzi, to tylko utwierdziło ją w przekonaniu,
że mają się ku sobie. Młodzi powinni się ze sobą spotykać, bez dwóch zdań - wracała na
swoje miejsce, analizując sytuację swoim dyrektorskim rozumem. Nasza Magda, odkąd
pamiętam, ciągle jest samotna, a przecież kulawa nie jest czy jakaś garbata, czy coś. Lata
lecą, czas na rodzinę, kiedy ona chce te dzieci rodzić. Pan Pawełek może nie jest
Carringtonem, ale jakieś tam talenty ma, lubi dzieci - w sumie mogłaby im Wąż błogosławić.
To byłoby takie urocze, gdyby się pobrali, najlepiej w parafii, żeby ksiądz Zapłata udzielił im
ślubu, klasa mogłaby zaśpiewać, cała szkoła byłaby w kościele. Tak, to jest wyjątkowo
słuszna koncepcja. Kozioł odwzajemnił uśmiech, a gdy tylko odwróciła wzrok, westchnął
ciężko: trzeba trochę pocierpieć.
Jechali kilka godzin. Po jakimś czasie wrzawa ucichła, zmęczenie dało o sobie znać,
wiele osób zaczęło drzemać. Agnieszka i Zosia, opierając się o siebie, zasnęły również.
Kozioł ruszył przez autokar, miał już serdecznie dość całej tej wyprawy, musiał więc jakoś
podreperować sobie self esteem. Wąż i Orzeszko spały, kiwając bezwładnie głowami na
wybojach. Spał też kędziorek Jakub, wspierając się na pokrowcu od gitary, który położył
obok siebie na siedzeniu. Kozioł stanął w przejściu i trzymając się oparcia fotela, patrzył na
śpiącą Agnieszkę. Miała bladą skórę i piegi na nosie. Jasnobrązowe włosy uczesane w kitkę
trochę się rozczochrały, kosmyki spadały jej na twarz. Koszulka z Kermitem opinała jej wątłą
klatkę piersiową. Straszna chudzinka - pomyślał ze wzruszeniem - czterdzieści kilo
maksymalnie. Jej widok uspokajał go. Z jej twarzy emanował potrzebny mu spokój. Jezu,
chyba się zakochałem - pomyślał znów z rozczuleniem. Nie wiem, kiedy ostatnio na kogoś
miałem taką zajebistą ochotę jak na tę laleczkę...
Autokar marki San jechał zaś dalej, kołysząc rytmicznie ciałami członków wycieczki
klasowej. Kierowca Mieczysław niczym Charon wiózł ich przez Styks drogi krajowej numer

1 do lepszego świata, do stolicy, Warszawy.
Po wizycie w Palmirach, gdzie obeszli wszystkie groby i zmówili chóralną modlitwę
Wieczny odpoczynek za wszystkich poległych w walce o polskość, dotarli pod wieczór do
centrum Warszawy, do schroniska PTTK. Rozlokowano wszystkich - dziewczynki w pokoju
na lewo, chłopcy na prawo. Magda i Wąż razem, Kozioł z Jakubem tuż obok. Kozioł co
prawda usiłował przekonać dyrektor Wąż, że potrzebuje izolacji, oczywiście ze względu na
dobro współlokatora, ponieważ ma krzywą przegrodę nosową i w nocy wydaje z siebie
straszliwe dźwięki. Jakub jednak zapewnił go szybko, że to nie żaden kłopot, gdyż po
pierwsze ma dokładnie tak samo, a po drugie ma bardzo mocny sen i w ogóle nie ma sprawy.
Weszli do pokoju.
- Woli pan spać na łóżku przy oknie czy tu, pod ścianą? - zapytał Jakub.
- Skoro mam wybór, to chętnie przy oknie - mruknął Kozioł i rzucił na łóżko swój
plecak.
Jakub postawił futerał z gitarą pod ścianą i podszedł do Kozioła.
- Kurczę, skorośmy teraz współlokatorzy, to może bruderszaft? - wyciągnął rękę do
Pawła. Ten spojrzał na dłoń zakończoną długimi paznokciami spiłowanymi w trójkąty i
powiedział: - Jeśli nie ma pan nic przeciwko, wolałbym nie. Nie lubię mieszać relacji
zawodowych i prywatnych - po czym odwrócił się i zaczął wyciągać rzeczy z plecaka.
Jakub cofnął rękę i wzdrygnął się.
- Ach, no rozumiem. No to już jak pan uważa.
Kozioł nie zamierzał niczego dodawać w tej dyskusji. Wyjął z plecaka kosmetyczkę i
ręcznik, i ostentacyjnie mijając Jakuba, skierował swe kroki w stronę łazienki.
W pokoju dziewczynek trwała walka o to, kto śpi na górze, a kto na dole dziesięciu
piętrowych łóżek. Zosia i Agnieszka przyjęły podział znany im z domowego układu,
Agnieszka z parteru, Zosia z drugiego piętra, nie było potrzeby, żeby to zmieniać. Plecaki
postawiły obok łóżka.
- Kurczę, ale jestem zmęczona - Zosia zwiesiła głowę ze swojego materaca,
zaglądając do Agnieszki, która leżała na wznak piętro niżej. - Ej, no ja to przede wszystkim
jestem głodna. Zjadłabym nawet wątróbkę, jakby podali.
Elżbieta Wąż weszła do sali energicznym krokiem.
- Czy wszyscy są już rozpakowani, rozlokowani? Pluszok, a ty co się tak snujesz,
miejsca nie masz? Żebym nie musiała ci znaleźć jakiegoś. Gdzie jest twoje łóżko? - zwróciła
się groźnie do dziewczynki w grubych niczym denka od butelek okularach, która nie była z
nikim w parze i nie wiedziała, gdzie ma spać w związku z tym.
Kasia Pluszok była miłą dziewczynką, trochę niegramotną, trochę osowiałą, może
dlatego nikt za bardzo nie garnął się do kolegowania z nią. Jedynie świadkówna Jehowy, też
żyjąca na marginesie klasowej społeczności, czasem spędzała z Kasią przerwy. Na tej
wycieczce jej jednak zabrakło i Kasia czuła się w dwójnasób osamotniona. Wąż przydzieliła
jej miejsce pod ścianą, przewracając przy tym oczami i burcząc coś pod nosem.
Po kolacji, na którą podano kanapki z serem tylżyckim i ogórkiem oraz słodzoną
herbatę nalewaną chochlą z wielkich metalowych wiader, wszyscy ruszyli do świetlicy.
Rozsiedli się na wolnych krzesłach i na podłodze, Magda i Jakub stali obok drzwi, Kozioł
oparty o ścianę stanął naprzeciwko. Dyrektor Wąż poprosiła wszystkich o uwagę.
- Najwyższa pora, żeby w końcu ogłosić to, co niestety musiałam trzymać przez
chwilę w tajemnicy - mówiła dobitnie, przytakując sobie samej ruchem głowy. - Moi drodzy,
spotkał nas, naszą klasę, ale i naszą szkołę, nasze miasto tym samym, wielki zaszczyt - otóż
na początku listopada, jeszcze dokładnie nie wiem, kiedy, ale na pewno po Dniu Zadusznym,

być może w okolicach Święta Niepodległości, będziemy mieli wspaniałego gościa. Dla takich
chwil warto pracować, warto się uczyć, warto co rano wstawać z łóżka. I wy właśnie od dziś
będziecie mieli powód, by naprawdę się przyłożyć do każdego obowiązku, jaki na was został
albo zostanie nałożony.
Trzydzieści par oczu patrzyło na nią, czekając na finał tej przemowy, dorośli, oprócz
Kozioła, który już został wtajemniczony w plan, też byli ciekawi, o co tej kobiecie chodzi.
Wąż, która lata spędziła, usiłując przykuć czyjąś uwagę i zmusić największe głąby do
zrozumienia, czym jest prawo ciężkości, wiedziała, jak mówić, by przemówić. Zastosowała
teraz podnoszącą napięcie pauzę... Bzyczały tylko świetlówki nad głowami i słychać było, jak
za oknem tętni wielkie miasto. Poproszę więc o tusz, dla ilustracji, jak w filmie: orkiestra -
werble... trrrrrrrr... brrrrrr...
- Odwiedzi nas arcybiskup.
Psst, pam, bum, pac, trach - perkusiście wypadły z rąk pałeczki.
- Że co? - ciężko było ukryć rozczarowanie na twarzach dzieci. Choć nie były to czasy
idoli telewizyjnych na wyciągnięcie dłoni ani chałtur prezenterów telewizyjnych w marketach
w Gorzowie i Pszczynie, nie takiego gościa spodziewało się trzydzieścioro dwunastolatków.
Nauczycielka angielskiego aż podniosła mocno wyskubane brwi ze zdumienia. No to będą
niezłe jaja - pomyślała. Jakubowe serce zabiło za to znacznie mocniej - w wizycie
arcybiskupa zobaczył niespodziewaną i daną od losu szansę dla siebie i swojego zespołu.
Znajomość z arcybiskupem to jak znajomość z wojewodą, czy może nawet bardziej.
Niesamowite! Koziołowa twarz nie wyrażała żadnej reakcji. Patrzył sobie na dziewczynki i
miał w dupie resztę. Był zmęczony i podenerwowany koniecznością dzielenia pokoju z
Jakubem. Chciał już wracać do domu. Czuł, że się dusi.
Wąż milczała dłuższą chwilę. Trzeba im dać ochłonąć, w końcu nie co dzień
dowiadujemy się o podobnych wydarzeniach. Kiedy uznała, że treść została przynajmniej
powierzchownie przetrawiona, jak jedzenie w jamie ustnej, gdy wymiesza się ze śliną,
odezwała się:
- Będziemy świętować. Spotkał nas wielki zaszczyt. I dlatego musimy się świetnie
przygotować. Będę o tym rozmawiać z waszymi rodzicami. Przygotujemy wspaniałe
przyjęcie, z tańcem - tu wskazała dłonią na stojącego pod ścianą Kozioła - i ze śpiewem. Tym
zajmie się pan Jakub. Wstępnie rozmawiałam też z panią Marcjanną od muzyki. Ona też
zobowiązała się pracować z nami przy tym wydarzeniu. Ponieważ nie ma czasu do stracenia,
proszę wszystkich, by dołożyli wszelkich starań. To, jak będziecie działać na tym polu, będzie
brane pod uwagę podczas wystawiania wam oceny z zachowania. Ostrzegam więc i zachęcam
do wytężonej pracy. A teraz proszę pana Pawła, żeby zabrał głos i powiedział, co
przygotujemy na to niezwykłe spotkanie.
Kozioł uśmiechnął się niemrawo pod nosem.
- No tak, miałem okazję już usłyszeć tę informację od pani dyrektor parę dni temu.
Jakub łypnął na niego złowrogo z boku. Czyżby rola pupila pani dyrektor miała
przypaść komu innemu?
- Bo, jak wiadomo, przygotowanie układu tanecznego, jego nauka, a potem
cyzelowanie, wymaga większego nakładu pracy niż cokolwiek innego i w związku z tym
trochę już nad tym sobie posiedziałem. - Wyszedł na środek sali, owiewając zgromadzonych
old spice'em, i wyjął z kieszeni mały notes, który kartkował w poszukiwaniu odpowiedniej
strony.
- A zatem tak: zrobimy sobie trzy układy taneczne po jakieś pięć minut każdy. Jeden
to będzie latino, drugi standard, a na koniec taniec nowoczesny - myślę, że w grę wchodzi

jakaś choreografia disco. Zaczniemy od latino, bo znacie najwięcej kroków, ale to będzie
naprawdę wyzwanie, i ostrzegam - ustaliliśmy z panią dyrektor, że ponieważ zależy nam na
naprawdę świetnym efekcie, zatańczą najlepsi. Byłoby świetnie, gdyby najlepszych było
wielu, ale zobaczymy, jak wam pójdzie, i będziemy eliminować słabych.
Wąż weszła mu w słowo:
- No niestety - powiedziała, rozkładając ręce - nie każdy z was będzie tancerzem, nie
każdy z was będzie piosenkarzem, będą wśród was i tacy, którzy będą musieli mi pomóc przy
jedzeniu, stołach, dekoracjach, choć tu na pewno uda się zaangażować także dzieci z innych
klas. Jedno jest pewne - musicie się starać.
Agnieszka siedziała w kucki na ziemi pod ścianą naprzeciwko przemawiającego
Kozioła. To, co mówił i on, i pani dyrektor, nie napawało optymizmem. Owszem, szło jej
całkiem dobrze, często to właśnie ją Paweł wybierał, by pokazać coś innym w parze, łapała
kroki bez problemu, wyćwiczyła szpagat i mostek ze stania do tyłu, ale czy to było
wystarczające? A jeśli będzie musiał wybrać między nią a równie dobrze, o ile nie lepiej
radzącą sobie Zosią, to którą wybierze?
- Dziś, ponieważ jest jeszcze bardzo wczesna godzina, mamy trochę czasu, żeby sobie
popracować nad chociażby częścią pierwszego układu tanecznego. Zatem proszę wszystkich,
żeby poszli się przebrać i za trzy minuty stawili się tu podobierani w pary. Tym razem muszą
to być pary mieszane, więc dobierzcie się jakoś.
Odpowiedziały mu jęki i piski dwunastoletnich stworzeń płci obojga, które gardzą
płcią przeciwną, a jedyny kontakt fizyczny, jaki ze sobą mają, to ciągnięcie dziewczyn za
włosy.
- Nie zachowujcie się jak dzieci, ostrzegam - Wąż nie miała czasu na takie duperele
jak lęk chłopców przed dziewczętami. - Macie się dobrać w pary albo ja was podobieram. Jak
wolicie.
Kozioł z Wąż zostali sami w świetlicy, on kucnął przy magnetofonie, który kierownik
schroniska wypożyczył im na wieczór, i przewijał taśmy w celu znalezienia odpowiedniej
piosenki. Ona stanęła za nim.
- Panie Pawle, proszę dać im wycisk, to ma być na naprawdę światowym poziomie.
Kto się będzie ociągał, tego proszę na dywanik do mnie, i już ja się z nim policzę. Kiedy
przyjedzie arcybiskup, te dzieciaki mają tańczyć jak Ginger Rogers i już pana w tym głowa.
Kozioł wstał i spojrzał dyrektorce w oczy.
- Pani Elżbieto, jeślibym nawet miał ich brać na domowe konsultacje, zrobię
wszystko, żeby była pani zadowolona.
- I za to pana cenię, panie Pawle - Wąż nie kryła satysfakcji. Poprawiła srebrną
zapinkę i usiadła na krześle koło drzwi wejściowych, czekając na pojawienie się uczniów.
Kiedy sala zapełniła się dzieciakami w getrach i spodenkach, Wąż wstała i
powiedziała:
- Spiszcie się na medal, za to w nagrodę pójdziemy jutro do... McDonalda.
- Hurrrraaa! - odpowiedziały jej gromkie okrzyki. No i to jest udana wycieczka do
Warszawy!
Wąż uśmiechnęła się i dodała:
- A teraz do roboty. Ja idę omawiać resztę spraw z panem Jakubem. Jak wrócę, chcę
zobaczyć rezultat.
Kozioł odprowadził wzrokiem swoją szefową, myśląc, że nigdy w życiu nie miał do
czynienia z taką wariatką, nawet Gaba Moszcz z Kosmosu, która grała na syntezatorze i miała
zielone włosy, była normalniejsza niż to babsko. No ale z drugiej strony gdyby nie ona...

Kozioł nawet nie chciał o tym myśleć.
- Ustawiamy się w pary - zarządził. - Ale migiem. - Zakotłowało się na środku sali,
kilku chłopców podbiło do Karoliny, co miała "Catsy" ze wsi, Kasia Pluszok została bez pary,
podobnie jak parę innych dziewczynek. Agnieszkę do tańca poprosił Michał, chłopiec, który
jako pierwszy zaczął dojrzewać i miał już mutację oraz bardzo męskie rysy, co się wyjątkowo
nie spodobało prowadzącemu zajęcia.
- No nieeeee... Tak to my się bawić nie będziemy - wycedził. - Ja was zaraz
porozstawiam, ty tu idziesz, idziesz, mówię - pociągnął za łokieć jednego z chłopców
stojących obok Karoliny i sparował go z Kasią Pluszok, drugiego przydzielił kolejnej
bezpańskiej dziewczynce, a na koniec podszedł do Michała i poprosił go, żeby przeszedł do
stojącej samotnie dziewczyny jego wzrostu - Joasi, która była tak rozwinięta jak na
dwunastolatkę, że kompletnie nie zawracał sobie nią głowy.
- Ja będę w parze z tobą - wziął pod rękę zaskoczoną Agnieszkę i przeszedł z nią na
swoje miejsce.
Lekcja trwała dwie godziny. Przez ten czas Agnieszka popadała w coraz większe
osłupienie. Instruktor tańca trzymał ją mocno w pasie, ściskał jej małą rękę, okręcał jej ciało
dokoła siebie, przyciągał do swoich bioder, a potem odchylał do tyłu i kręcąc jej tułowiem,
demonstrował na niej wszystkie kroki w rumbie, a potem w sambie, która przechodziła w
ogniste paso doble, cała klasa zaś mniej lub bardziej umiejętnie powtarzała to za nimi. Byli
jak król i królowa balu. Agnieszka czuła, jak wstępują w nią siły, jak prostują się wiecznie
przygarbione ciężarem obowiązków i zgryzot plecy, jak ładnie układają się jej ręce, jak
stanowczo i dynamicznie pracują jej nogi i biodra. Czuła się giętka, wysportowana, powabna i
piękna. I choć te wszystkie uczucia nie licowały z tym, co od urodzenia wbijano jej do głowy,
z poczuciem winy za grzechy tego świata, z samoudręczaniem się, ze skromnością i prostotą,
było jej po prostu cudownie w ramionach tego człowieka, który wreszcie zobaczył w niej
kogoś, kim była w gruncie rzeczy.
Kozioł też był wniebowzięty.
Zasypiali. Piętrowe łóżka w wieloosobowej sali trzeszczały, ktoś zaczynał
pochrapywać przez zakatarzony nos, ktoś puszczał ciche bąki, zasmradzając całą salę, w
której nie dało się otwierać okien. Sen nadciągał nad schronisko i przykrywał puchową
miękką kołdrą zmęczone całodziennym zwiedzaniem i treningiem dzieci. W swoich
najlepszych piżamach i bluzach od dresu, z nieumytymi zębami zasypiały, choć jeszcze
chwilę temu wydawało się, że z podekscytowania nową sytuacją i nowym miejscem nie zasną
nigdy.
Agnieszka zamknęła się szczelnie w kokonie swojego śpiwora, a pod powiekami
miała ostatni taniec. Serce, które waliło jeszcze przed chwilą jak oszalałe, powoli zwalniało
rytm, myślała o tym, że on leży w pokoju obok. Może też o niej teraz myśli przed
zaśnięciem?
Ależ oczywiście, że myślał. To była zresztą bardzo niekomfortowa sytuacja - myśleć o
czymś tak podniecającym, że aż chuj boli z nadmiaru podniety, a jednocześnie nie móc
spełnić swych potrzeb, bo leży się w jednym pokoju z tym czarnokudłym pajacem z gitarą,
który niby przysypia, chrapiąc jak niedźwiedź grizzly, ale przecież jeśli usłyszy
charakterystyczny dźwięk marszczonego rytmicznie penisa, na pewno od razu powstanie i
zacznie zmawiać dziesiątkę różańca, albo co gorsza poleci do Wąż ze skargą. Kuuuuurwa -
powtarzał bezgłośnie Kozioł, wpatrując się w sufit, na którym grały światła nocnego miasta.
Jeszcze przed ciszą nocną, kiedy wychodził ze zbiorowej męskiej toalety, natknął się
na nimfomankę Orzeszko. Dałby sobie obie ręce uciąć, że ta wariatka czekała na niego,

warując pod drzwiami kibla, bo kiedy tylko wyszedł, ona niby przypadkowo natychmiast
wyszła z toalety damskiej, uchylając nieco góry od piżamy w kwiaty, tak by pokaźny cyc
niemal jej wypadł, celując sterczącym sutkiem oskarżycielsko w stronę Pawła.
- Dobranoc, mój ty niegrzeczny chłopcze - szepnęła, patrząc na niego zalotnie spod
rzęs i falując klatką piersiową w rytm szarpanego oddechu przypominającego fałszowany
orgazm. - Moja mała myszka klei się od soczków na samą myśl o tym, co mógłbyś jej dziś
zrobić, ty brzydalu, ty - dziabnęła go w klatkę piersiową mokrą szczoteczką do zębów.
Na nieszczęście Kozioła korytarz był zupełnie pusty. Zanim zdążył zareagować (czyli
na przykład schować się z powrotem w męskiej toalecie z krzykiem), ona przywarła już do
niego całym ciałem, ocierając się piersiami o jego bawełnianą bluzę, która pełniła funkcję
piżamy. - Jeszcze się nadarzy dobry moment, zobaczysz - szepnęła mu do ucha, po czym
dokładnie wylizała jego wnętrze szybkim ruchem języka. Kozioł skoczył jak oparzony.
- Kurwa, co jest! Uspokój się, kobieto! Chcesz, żebyśmy mieli kłopoty? - odsunął się
na bezpieczną odległość i zaczął się wycofywać w stronę swojego pokoju, trzymając się
ściany i plując sobie w brodę, że wprowadzenie do planu wątku Magdy Orzeszko było
kompletnie idiotycznym pomysłem. Zamiast mieć spokojny back up w postaci niewinnego
flirtu z dorosłą kobietą, teraz musi się, kurwa, użerać z jej wygłodniałą myszką i przesadnymi
żądzami. Wpierdoliłeś się, kolego.
Magda stanęła, opierając się brzuchem o ścianę, przywarła do niej piersiami i
wykonała kilka ruchów frykcyjnych.
- A, a, a! - szepnęła. - Nie bądź taki nerwowy, rycerzyku, bo to na potencję szkodliwe.
Jeszcze mnie pukniesz, nie denerwuj się. Ja wiem, że to frustruje, taka niemożność, ale
pomyśl, jak to podnieca! Mrrrrau, kociaku! Do jutra, słodkich kleistych snów! - rzuciła mu
spojrzenie w stylu późnej Marilyn Monroe, zarzucając włosami, i skierowała kroki w stronę
swego pokoju. Kozioł jęknął i pognał co sił w nogach do siebie, gdzie wpadł na klęczącego
przy łóżku Jakuba, potknął się i uderzył kolanem o kant łóżka.
- Kurwa - zaklął, chowając twarz w dłoniach.
Jakub odwrócił się i parsknął:
- No nie, żeby takie słowa... Czy ja dobrze rozumiem, że pana drażni moja obecność?
A może przeszkadza panu modlitwa?
- Przepraszam, to nie o pana chodzi - burknął Kozioł i wgramolił się na swoje łóżko,
po czym nakrył głowę śpiworem w kropki i sapnął ponownie, choć o wiele ciszej: - Ja
pierrrrdolę...
Jakub w międzyczasie wstał z klęczek, strzepnął poduszkę i ułożył się wygodnie z
książką. Minęła chwila, w czasie której Jakub poślinionym palcem przewracał kartki,
szukając miejsca, gdzie skończył lekturę.
Kozioł wyjrzał spod śpiwora.
- No chyba nie zamierza pan tu teraz czytać?
- No właśnie zamierzałem - twarz Jakuba wyrażała zdegustowanie. - Ja, proszę pana,
studiuję, zdobywam wyższe wykształcenie i mam, proszę pana, egzaminy na studiach. Muszę
się do nich przygotować, bo ja, proszę pana, walczę o stypendium, czy to się komu podoba,
czy nie.
Kozioł prychnął z politowaniem spod kropek.
- Mnie się to, szanowny panie, nie podoba. Jak się pan nie nauczył w czerwcu, to we
wrześniu też się panu może nie udać. Nie jesteś pan tu sam i to nie jest tylko pana pokój, tu
się trzeba dostosować do norm współżycia społecznego, jeśli pan kiedyś o czymś takim w
ogóle słyszał. Nie można być chamem, proszę pana, a nawet jak się jest chamem, bo się to z

domu wyniosło, to się trzeba liczyć czasem z innymi ludźmi. Więc gaś pan tę lampę, do
cholery, i nie zakłócaj ciszy nocnej. No, gaś pan, gaś pan.
Jakuba trochę zatkało, ale po chwili z oburzeniem zatrzasnął tom, rzucił go z hukiem
na podłogę, zgasił lampę i przez pięć minut kokosił się na niewygodnym łóżku, co
powodowało poirytowane pomruki po drugiej stronie pokoju. W końcu zapadła cisza, po
chwili przerwana gromkim odgłosem chrapania. Jezu Chryste, Panie! Miał kutas rację,
charczy jak cholera - irytacja Kozioła sięgała zenitu. Przykrywał głowę poduszką, trzymał
palec w uchu wylizanym przez Orzeszko, ale nijak nie był w stanie zwalczyć odgłosu
rzężenia, jakie wydobywało się z gardła pięknego Jakuba. - Ja go zajebię, no naprawdę go
zajebię zaraz...
Wstał, zapalił lampkę nocną. Jakub na sąsiednim łóżku chrapnął spektakularnie i
przewrócił się na drugi bok. Kozioł podrapał się po głowie, a potem po jajach, rzucając pod
nosem jedną kurwę za drugą, posiedział tak chwilę bezczynnie, następnie sięgnął do swojej
torby i wyjął z niej notes i długopis. Skoro i tak nie da się spać...
"Agnieszko" - napisał, po czym westchnął. Skreślił wyraz i zaczął jeszcze raz: "Droga
moja". Nie, nie tak, to nie może brzmieć jak list starego ramola... Skreślił ponownie i zaczął
stukać długopisem o kartkę... pac, pac, pac... Na sąsiednim łóżku doszło do spiętrzenia
dźwięku. Hrrrrgrrr - huczał Jakub niczym wodospad Siklawa w czasie wiosennych roztopów.
Kozioł spojrzał na długopis. Jakbym mu go wbił w tchawicę, toby zamknął ten ryj na
zawsze... jaka szkoda, że nie mogę.
Dobra, jeszcze raz. Może tak: "Droga Agnieszko". Z wykrzyknikiem. "Droga
Agnieszko!". O, świetnie. No co by tu dalej, ech... "Pewnie zaskoczy cię"... wróć, z
szacunkiem: "Cię ten list, ale myślę, że pewne sprawy trzeba nazywać po imieniu". Tylko że
co to, kurwa, znaczy po imieniu, po imieniu to jest, że pożądam małych dziewczynek, a tej
zwłaszcza, ale chyba jej tego tak wprost to może, no, kurwa, nie napiszę... Jeszcze raz:
"Pewnie zaskoczy Cię ten list. No ale tak to już bywa...". YYYyyyyyh... "Chciałbym Ci
napisać, że jesteś bardzo wyjątkową osobą, ciekawą jako człowiek i jako kobieta. No bo nie
masz chyba wątpliwości, że jesteś już tak jakby kobietą. Nie wiem, czy uczyłaś się o tym na
historii, ale w dawnych czasach kobiety w Twoim wieku wychodziły już nawet za mąż.
Polecam Ci na ten przykład ciekawą historię polskiej królowej Jadwigi, która wyszła za
Jagiełłę, choć była młodsza od Ciebie nawet. I to sporo. Fajna to jest historia, którą ja
osobiście bardzo lubię. A nawet można powiedzieć, że to moja ulubiona historia. Jeśli chodzi
o historię Polski. Bo są też inne, ale z innych krajów. Innych niż nasz". Zatrzymał się i zaczął
gryźć końcówkę długopisu. No, to do czego zmierzam właściwie? Jak by to tutaj, prawda,
ująć? Jakoś tak... o, już wiem. "Chciałem Ci napisać, że naprawdę świetnie sobie radzisz z
tańcem. Powinnaś w ogóle pomyśleć o takiej karierze dla siebie, w sensie o karierze tancerki.
Ja znam sporo ludzi, którzy by mogli Ci w tym pomóc, a sam też chętnie Ci pomogę się uczyć
więcej niż inni. Bo na to zasługujesz, szkoda by zmarnować prawdziwy talent. Gdybyś
chciała ćwiczyć, to ja nie wezmę za to opłaty, tylko za darmo Cię pouczę, bo się mi wydaje,
że to jest tak zwana inwestycja w przyszłość. Gdybyś chciała o tym porozmawiać, to ja jestem
otwarty na rozmowy, ale Ci o tym piszę, żeby nie gadać przy klasie, bo tak to przecież jest, że
inni są potem zazdrośni o talent. Tymczasem Cię pozdrawiam. Paweł Kozioł".
Dobra, wystarczy. Nie ma co się zagłębiać w niuanse. Sieć zarzucona, nic, tylko
zagęszczać jej oczka, żeby rybka nam się nie wymknęła. Spojrzał na zegarek - tych kilka
żałosnych zdań pisał prawie dwie godziny i zrobiło się po pierwszej. Odłożył notes, zgasił
lampkę i położył się na boku, przykrywając poduszką głowę. Ja jebię, nie wytrzymam tu
kolejnej nocy - pomyślał, i była to ostatnia myśl, jaka przeszła mu przez głowę, bo zapadł w

swój ohydny, zdeprawowany sen niesprawiedliwego.
Warszawa ich przytłoczyła. Niby byli wszyscy przyzwyczajeni do dużych miast, bo
przecież Katowice sroce spod ogona nie wypadły i wielkomiejskość jeszcze z niemieckich
solidnych wzorów czerpały, ale jednak ta Warszawa była taka gigantyczna. Te ulice jakby
stworzone do marszów i pochodów pierwszomajowych, ten Pałac Kultury, pod którym
zagościł park rozrywki Cricoland (choć, co zauważyli z poczuciem oczywistej wyższości
niemal wszyscy uczestnicy wycieczki, chorzowskie Wesołe Miasteczko stanowczo
przerastało stołeczne karuzele), te sklepy, ten ruch uliczny na Marszałkowskiej. Ogólne wow.
Po całym dniu zwiedzania stołecznych kościołów i Powązek, a także po wizycie w Muzeum
Narodowym, gdzie akurat odbywała się wielce interesująca wystawa, Wąż dojrzała do
wynagrodzenia swoim dzieciom tej intelektualnej udręki. Prosto z Narodowego grupa złożona
z par niemieszanych ruszyła do McDonalda, by tam przepuścić resztki pieniędzy
przywiezionych do stolicy, jeszcze niewydanych na miniaturki Syrenki Warszawskiej,
strzelającą gumę do żucia i figurki Wojowniczych Żółwi Ninja kupowanych w kioskach
Ruchu.
Kozioł wlókł się za grupą ze znudzoną miną. Totalnie niezainteresowany
czymkolwiek, co dziś stanęło na jego drodze, pomstował sam na siebie, że jest takim debilem
i że się osobiście zgłosił, żeby pojechać na tę kretyńską wycieczkę. Na co liczył? Że będzie
zabawa podczas ciszy nocnej? Że sobie pofigluje i poswawoli pod kolumną Zygmunta o
północy, gdy wymkną się niepostrzeżenie we dwójkę sobie tylko znanym sposobem? Dureń.
Nawet konia się nie da w spokoju zwalić, bo prysznice są oddzielone od siebie tylko
kawałkiem mokrej szmaty, a on nie umie tego robić cicho. Cały dzień noga za nogą, od
Świętego Krzyża przez Świętą Annę aż po Dominikanów. Od grobu do grobu, od dzieła
sztuki do dzieła sztuki. Co ja tu, do chuja pana, robię w ogóle... - krążyło mu po głowie od
samego rana. Wyciągał z kieszeni kolejne irysy, odpakowywał z papierków, które starał się
rzucać na ziemię niezależnie od miejsca, w jakim przebywali. W dodatku musiał jakoś
załagodzić sprawę Magdy Orzeszko, która słała mu od rana mokre całusy i przeciągłe
spojrzenia. A Agnieszka i inne dziewczyny były zbyt zaaferowane nową sytuacją, wyjęte z
kontekstu codzienności, tak że nawet on nie robił tu, w stolicy, na nich większego wrażenia.
No bo jak konkurować z Pałacem Kultury albo McDonaldem? Jednym słowem, to nie był
jego czas.
Na szczęście po tym całym zmarnowanym dniu nadszedł wreszcie upragniony
wieczór. Po kolacji wszyscy znów przebrali się w sportowe stroje i zajęli swoje miejsca w
układzie tanecznym. Stanął i on, trzymając w pasie swój mroczny obiekt pożądania, i
wdychał zapach jej przetłuszczonych, pachnących spalinami i kurzem warszawskim włosów.
- Mam coś dla ciebie - szepnął, nachylając się nad jej uchem. - Przypomnij mi, żebym
ci potem dał, okej?
Przed zajęciami swój list włożył do koperty, do której wrzucił również wisiorek w
kształcie serca. Kupił go na straganie od baby, co sprzedawała pamiątki na placu Zamkowym.
Miał srebrną zawieszkę i bursztynowe oczko.
Tańczyli dziś do upadłego. Po treningu dzieciaki wracały do swoich sal niemal na
czworakach. Układ latino, który dziś wałkowali, złożony był z elementów samby, rumby,
czaczy i nawet paso doble. Kozioł zgrał już odpowiednio długie utwory, przegrywając je z
różnych taśm na jedną. Niektóre sklejenia wyszły mu wyjątkowo nieporadnie i słychać było
wciskanie kolejnych klawiszy magnetofonu.
- Jeszcze raz od początku - Kozioł ruszał w stronę magnetofonu, by przewinąć taśmę.
- Nie może być tak, że co trzecia osoba nie wie, gdzie ma się znaleźć w tym przejściu.

Tłumaczę jeszcze raz: Basia, tu idziesz z lewej, dwa, trzy, cza cza cza, dwa, trzy, tym
krokiem, aż dochodzisz tu, gdzie on stoi. I następna tak samo, i następna tu, w tym miejscu,
równo formujecie linię. Ma być równa, czy to jest dla wszystkich jasne? Proszę, ruszamy.
Agnieszka, teraz sama zatańcz, ja muszę zobaczyć, jak oni to robią.
Nastąpił dźwięk kosmicznego wybuchu, otwierający układ. Tańczący w rozsypce na
podłodze powoli wstawali, wijąc się niczym węże. Kiedy słychać było pierwsze takty
piosenki, każdy biegł na swoje miejsce i dzieci ustawiały się w pary.
Agnieszka trzymała w ręce wisiorek i kolejny raz przyglądała mu się z wielką uwagą.
Był maleńki, ale naprawdę ładny. Szkoda, że nie ma na szyi żadnego łańcuszka ani rzemyka,
żeby go móc powiesić, żeby go nie zgubić. Nigdy w życiu nie dostała nic od obcej osoby,
prezenty dostawała tylko od ojca (jak wiadomo, dość specyficzne) i od babki, czasami jak
przyjeżdżała jakaś dalsza rodzina, to od nich, na komunię na przykład dostała dwa takie same
zestawy - biały zegarek elektroniczny i biały cienki długopis. Oba zegarki przestały działać
niemal synchronicznie po pół roku i leżą teraz gdzieś wśród domowych rupieci, bo nie
opłacało się ich naprawiać, tak bardzo były jednorazowe. Poza tym nigdy nie dostała nic od
żadnego chłopaka, a co dopiero od takiego człowieka jak Paweł. Kiedy podszedł do niej po
zajęciach wieczornych i dyskretnym gestem wręczył jej kopertę, jej serce naprawdę
zatrzepotało, to było właśnie takie uczucie, jakiego doświadczały wszystkie bohaterki
romansideł, motyle w brzuchu, zawroty głowy. - Słuchaj, schowaj to sobie teraz, żeby nikt nie
widział, i jak będziesz sama, to zajrzyj, okej? - powiedział konfidencjonalnym tonem, i w
dodatku puścił do niej oko. Przez cały dzisiejszy trening czuła wyraźnie, jak jego ręka
wędruje po jej plecach, jak jego palec wskazujący błądzi niby przypadkowo po linii jej
kręgosłupa, jak od czasu do czasu niepostrzeżenie, niby przypadkowo dotyka jej nagiego
brzucha, który czasem wyłaniał się spod Tshirtu, gdy musiała podnosić ręce w niektórych
figurach. Gdy w rumbie następowała figura, w której chłopcy trzymają dziewczyny w pasie, a
dziewczyny, opierając nogę o biodra chłopców, robią przechył do tyłu, Agnieszka poczuła,
jak jego ciało niemal wbija się w nią gwałtownym ruchem. To było naprawdę niesamowite,
ale jednocześnie wciąż wyglądające na tak przypadkowe, że nie mogła z całą stanowczością
stwierdzić, czy to tylko jej wyobraźnia, czy rzeczywiście on traktuje ją inaczej niż
wszystkich. Kiedy wręczył jej list, była tak zaskoczona, że bez mrugnięcia okiem przyjęła
kopertę i zgiąwszy ją na pół, schowała do kieszeni bluzy dresowej, którą miała na sobie.
- Okej - powiedziała, patrząc mu prosto w oczy.
- No, to leć się przebierać! - rzucił jeszcze i odwrócił się na pięcie (choć w gruncie
rzeczy miał ochotę wziąć ją w ramiona, przygwoździć jej wątłe ciało do najbliższego muru i
zrobić coś bardzo niecnego, miał dużo konkretnych pomysłów w zanadrzu).
Agnieszka pobiegła pędem do łazienki. Zamknęła za sobą dokładnie drzwi i usiadła na
zamkniętej desce klozetowej. Ręce trzęsły się jej jak osikowe gałęzie. Kiedy skończyła czytać
list, dygotała już na całym ciele. Jak to sobie wytłumaczyć? Jak ogarnąć rozumem zaledwie
dwunastoletnim taką sytuację? To chyba jest miłość? Miłość w tym środowisku definiowało
się przede wszystkim na podstawie wzorców z najmodniejszego serialu telewizyjnego -
Beverly Hills 90 210. Tamte bogate dzieciaki z Los Angeles przeżywały co rusz miłość,
Brandon i Brenda, Kelly i Dylan, nawet świński blondyn Steve i nad wiek dojrzała Żydówka
Andrea Zuckerman, osoba nieatrakcyjna fizycznie i w związku z tym inteligentna, w
przeciwieństwie do reszty. Miłość więc to także takie listy i wisiorki w kształcie serca. Ach,
gdyby tylko przyszło żyć Agnieszce w ciepłej Kalifornii, gdzie dzieciaki mogą popołudniami
wychodzić z domu, gdzie spotykają się w barze z hamburgerami Peach Pit i mimo wielu
kłopotów żyją tak, jak chcą. Wówczas i ona mogłaby spotkać się z Pawłem w barze Mr

Hamburger, który niedawno otwarli w mieście, mogłaby pójść z nim na romantyczny spacer,
a nawet dać się potrzymać przez chwilę za rękę. I nie byłoby przez chwilę babki, różańca,
ojca - byłaby obietnica nowego życia, tego, które kiedyś na pewno musi się zacząć, tego
zwanego dorosłością.
Czytała list chyba ósmy raz, po każdej lekturze przykładając coraz bardziej wymiętą
kartkę do serca i składając pocałunek na bursztynowym serduszku. Wiedziała, że musi to
wszystko utrzymać w głębokiej tajemnicy. Nie, nie, bynajmniej nie dlatego, że jej adorator
był od niej o niemal dwadzieścia lat starszy, a ona jeszcze nawet nie miała pierwszej
miesiączki. Ten paradoks nie zaprzątał jej ślicznej głowy. Któż nie chciałby w wieku tak
podłym jak wczesne nastolęctwo być tak bardzo docenionym, tak wyróżnionym z
gówniarskiego tłumu, tak odznaczonym medalem za przedwczesną dorosłość? Nikt nie chce
być dzieckiem na zawsze, zwłaszcza gdy ma dwanaście lat. Tajemnica zaś była konieczna,
dokładnie tak samo jak wówczas, gdyby taki list dostała od kolegi z klasy.
Nikt przy zdrowych zmysłach nie chwalił się przecież zainteresowaniem płci
przeciwnej. Tylko w ten sposób można było uniknąć docinków, przyśpiewek w stylu
"zakochana para" i innych bolączek nastolatków, zawstydzających się nawzajem swoim
dojrzewaniem i burzą hormonów. A już zwłaszcza kiedy w grę wchodziła TAKA sytuacja.
Nocne zmazy, polucje i pierwsze próby zaspokajania się nie wychodziły przecież na światło
dzienne. I tylko biedne mamusie musiały prać sztywne od nasienia kołdry i prześcieradła. Ale
i one także udawały często, że wszystko pozostaje bez zmian. Nikt nie chce przecież, by ich
słodkie maluchy zmieniały się w pryszczatych, krnąbrnych i wiedzących doskonale, co to jest
fellatio, nieforemnych nastolatków.
Schowała serduszko do koperty. Westchnęła, przytomnie spuściła wodę w toalecie i
wyszła. Na korytarzu panował rejwach, Kozioł stał przy ścianie obok wejścia do świetlicy i
rozmawiał z dyrektor Wąż.
- Agnieszka, chodź tu do nas na chwilę! - zawołała Wąż, dostrzegłszy ją. - Chodź,
chodź szybciutko!
Krew napłynęła jej do twarzy i zrobiła się nagle bardzo czerwona, czuła, jak pieką ją
policzki, i wydawało jej się, że list, który ściskała w kieszeni, wypala jej w dresie dziurę,
dokładnie tak jak niedawno ukradziona mamie Zosi podpaska.
- No co się tak wleczesz, dziewczyno - Wąż pokręciła głową z dezaprobatą. - My tu
mamy dla ciebie fajną propozycję, a ty tak się wleczesz.
Agnieszka spojrzała pytająco na Kozioła, który aktualnie patrzył w czubki swoich
tenisówek.
- Och, co za niemota - potrząsnęła nią dyrektorka. - Pan jest pewien, że ją wybiera?
Przecież nieprzytomne toto zupełnie. Słuchaj no, dziewczyno, bo cię zaszczyt kopnął. Pan
Paweł wybrał cię do solówki. Z jakichś powodów - bo tam ja się na tańcu nie znam - uważa,
że warto w ciebie zainwestować nieco więcej czasu i że razem z nim wykonacie specjalny
taniec przed arcybiskupem. Dobrze ja mówię, panie Pawełku? - Kozioł kiwnął głową, wciąż
nie patrząc na Agnieszkę. - No, tak że tego, do roboty, dziecko, bo na twoje barki spada
ogromny ciężar odpowiedzialności. Pan Paweł zaproponował odrębne lekcje dla ciebie, bo na
tych grupowych nie będzie na to czasu. Za te lekcje zapłaci szkoła, nie myśl sobie - dodała
szybko, widząc, że dziewczynka otwiera usta, chcąc coś powiedzieć. - Słuchaj, dziecko, to
jest prestiżowa sprawa, a nie jakaś tam zwykła szkolna akademia ku czci PZPR, to wszyscy
musimy przyjąć do wiadomości - wymachiwała chudym palcem nad głową Agnieszki, aż jej
się grzywka trzęsła i srebrna spinka zsuwała.
Kozioł się nie odzywał, tylko przygryzał dolną wargę, uciekając wzrokiem w bok.

- Zrozumieliśmy się wszyscy, tak? - pytanie zawisło w powietrzu niczym burzowy
front atmosferyczny. Elektryczność przebiegła między wszystkimi, niemal widać było, jak
trzaskają małe pioruny. - Po powrocie do domu proszę, byś poprosiła swoją babcię o wizytę w
szkole. Albo nie - zmarszczyła nos i podniosła palec wskazujący. - Lepiej ja do niej
zadzwonię i wyjaśnię, bo przecież może się denerwować, gdzie ty spędzasz tyle czasu po
lekcjach. No to co, wszystko jasne jest, tak? - potoczyła wzrokiem po twarzach stojącej przed
nią dwójki. - Świetnie. Agnieszka, uciekaj no mi stąd teraz, pora do łóżek - popchnęła za
ramiona dziewczynkę, nie zważając na jej ciche "yyyyh, dobranoc", i zwróciła się do Kozioła,
który odprowadzał wzrokiem znikającą za zakrętem skołowaną Agnieszkę. - Panie Pawle, a
tak przy okazji zupełnie, skoro już tak tu sobie we dwójkę stoimy i gadamy jak starzy
kumple... - błysnęła uśmiechem - ja przepraszam, że tak odważnie pytam, ale wie pan, ja
jestem dyrektorką tej szkoły, ja tu muszę mieć pieczę nad wszystkim.
Kozioł zastrzygł uszami.
- Taaaaak?
- Niech pan zrozumie, wszelkie relacje między ludźmi wpływają na to, jak się nam
pracuje, jakie szkoła osiąga wyniki, i tak dalej, i tak dalej, pan to rozumie, pan jest
inteligentnym człowiekiem, ja to wiem.
- Taaaaaak? - wstrzymał oddech.
- No właśnie. Niech mi pan powie, bo ja naprawdę powinnam to wiedzieć jako pana
przełożona - od wstrzymywania oddechu Koziołowi nabrzmiały żyły na szyi - czy pan i pani
Orzeszko (pfffffffff... - wypuścił z sykiem powietrze spomiędzy zagryzionych warg), czy
państwa łączą jakieś, no, powiedziałabym więcej niż zawodowe relacje?
- Pani dyrektor, ale ja naprawdę nie wiem, co powiedzieć - zaczął powoli,
zastanawiając się w popłochu, jaką przyjąć strategię. Czy oficjalnie przyznać się do
zainteresowania Magdą, co może się dla niego skończyć kastracją, ale zarazem ustawi go w
gronie zdrowych, normalnych, chętnych do chędożenia facetów, czy też pozostać postacią
tajemniczą, ocalając się przed chucią Orzeszko, ale zarazem tworząc wokół siebie
niepokojącą aurę człowieka o niesprecyzowanych zainteresowaniach. Twardy orzech do
zgryzienia, zwłaszcza gdy ma się trzy sekundy na odpowiedź, bo badawczy wzrok dyrektor
Wąż przenikliwie przebiega po jego twarzy.
- Niech pan powie, jak jest, panie Pawełku, takie rzeczy w końcu same wychodzą na
jaw przecież - uśmiech pani dyrektor błysnął zielonkawo w świetle migających na suficie
jarzeniówek. - Nie ma co się kryć, nie ma co się krygować, przecież my jesteśmy jedną
wielką rodziną szkolną.
Kozioł uciekał wzrokiem gdzieś przed siebie, gorączkowo zbierając myśli. W końcu
powiedział powoli:
- No cóż, nie ukrywam, że czuję w pewnym sensie, że pani Magda darzy mnie pewną
sympatią, a ja ją po koleżeńsku odwzajemniam - zostawił sobie margines - jak to koledzy z
pracy - uśmiechnął się wyjaśniająco, czując, że brzmi to odpowiednio niewiarygodnie, tak jak
zabrzmieć powinno w tej sytuacji, by mógł pozorować swą nieśmiałość, pewnego rodzaju
niezdecydowanie i wahanie, ujawniające jego męską wrażliwość.
- Hmm, doprawdy? - Wąż podniosła brew w grymasie powątpiewania i zawiesiła na
chwilę spojrzenie, wpatrując się uparcie w jego oczy i szukając tam potwierdzenia dla swych
matrymonialnych tez swatki, po czym wydęła wąskie usta i powiedziała, uśmiechając się pod
wąsem: - No cóż, no dobszszszszszsz, no skoro pan tak mówi. - Odwróciła się na pięcie. - No
to nie pozostaje mi nic innego, jak życzyć panu dobrej nocy - mrugnęła porozumiewawczo i
pomachała mu na dobranoc.

- Grząski grunt, kolego - powiedział do siebie i cichaczem, niemal na palcach pobiegł
do swojego pokoju, by przypadkiem nie natrafić na Tę, Która Czeka, a którą darzy wszak
jedynie koleżeńską sympatią. Tak zwana broń obosieczna.
*
O uroku wycieczek szkolnych! O dni, spędzone z dala od domu i od nadzoru
rodzicielskiego! O kalorie, przyjęte dzięki diecie złożonej z żelków i gum do żucia oraz
chipsów! O roztrwonione oszczędności z urodzin! Powrót do domu kojarzy się ze wzdęciami
i straszliwym zmęczeniem wynikającym ze zmiany codziennego trybu życia. Niby się marzy
o tej namiastce wolności, niby się cieszy przyzwoleniem na pewną samodzielność (przy
wydawaniu pieniędzy na pamiątki), ale w gruncie rzeczy chce się już do domu, do własnego
pokoju, do swojego łóżka. I nawet mama czekająca pod szkołą cieszy bardziej niż zwykle
(zwykle nie cieszy wcale, wiadomo). Droga powrotna trwała długo. Wewnątrz autokaru
następowały nieustanne przetasowania i przemieszczenia. Jakub przez pierwsze półtorej
godziny nauczał nowej pieśni, pieśni maryjnej "Ave Maria, weź ten dzień, uczyń go swym i
we mnie miłość wznieć", która wychodziła umiarkowanie dobrze i wymagała jeszcze sporych
poprawek, zwłaszcza jeśli miała być wykonana na dwa głosy. Ale ziarno zasiane, pierwsze
prace przy projekcie "Arcybiskup" wykonane.
Mimo pozornych sukcesów jednak, mimo nieustannej przychylności ze strony
dyrekcji, Jakub na tej wyprawie poczuł się zagrożony. Obecność nowego mężczyzny w
stadzie nie cieszyła go, zwłaszcza że nie potrafił nawiązać z nim dobrej relacji, a właściwie
żadnej relacji. Wyczuwał w tym człowieku coś niepokojącego, pewien brak cenionej przez
niego prostolinijności i innych cech dobrej owieczki. Ten mężczyzna nie był owieczką, nie
był nawet barankiem, on był raczej kozłem, i to wpisanym w pentagram, jeśli można sobie
pozwolić na tak daleko idące skojarzenia. Jakub czuł w nim coś diabelskiego, jakieś
infernalne zło, przyczajone do skoku niczym tygrys. I nie mógł pojąć, jak to możliwe, że ta
wspaniała kobieta, ta pobożna służka Kościoła, ta mądra nauczycielka nie widzi, że coś tu nie
pasuje, że ten obrazek jest jakiś zamglony. Bał się jednak wypalić z czymkolwiek prosto z
mostu, żeby w razie pomyłki nie popaść w niełaskę, nie wypaść z tego miękko umoszczonego
stanowiska kooperanta parafii i szkoły. Tu ręka rękę myje, czasem więc trzeba własne swe
ręce umywać niczym Poncjusz i się za bardzo do nie swoich spraw nie mieszać. Co też
postanowił tym razem mimo wszystko uczynić, choć czarny robak zazdrości toczył go coraz
bardziej. Na razie zaś grał na swej gitarze i śpiewał, śpiewał, śpiewał...
Kiedy przestali się ćwiczyć w bogobojnych trelach, poczęli się przesiadać, dosiadać,
częstować różnymi gatunkami chrupek i draży. Anetka odkryła, że pękł jej jogurt owocowy i
rozlał się po wnętrzu torby, a następnie wypłynął różową plamą na podłogę pod siedzeniem,
Kasia bekała orzechowymi chipsami Star Foods, Bartek z Michałem wkładali sobie do buzi
metrową gumę do żucia, której kilka opakowań kupili w kiosku na Starym Mieście. Wracali
do domów.
Agnieszka i Zosia też kursowały po autokarze, a to słuchając na spółkę walkmana,
którego Magda dostała z Ameryki i czasem się nim dzieliła z innymi, a to przysiadając się na
chwilę to tu, to tam, by pogadać to z tym, to z owym. Kozioł kiwnął na nie:
- Hej, dziewczyny, co tam macie? Też bym chciał pizzowego chipsa, podzielcie się ze
starszym kolegą, co? - Zrobił im miejsce, zdejmując z siedzenia swoją torbę. - Chyba się
pomieścimy, nie?
Agnieszce nie trzeba było dwa razy powtarzać, przecież tak naprawdę, paradując po
autokarze, liczyła na to, że ją zobaczy. Ostentacyjnie wręcz unikała kontaktu wzrokowego,
właśnie po to, by jego wzrok przyciągnąć. Zanim wstała, poprawiła sobie kucyka, żeby włosy

nie wypadały z niego niechlujnie, i obciągnęła spódniczkę.
Mimozami jesień się zaczyna, Złotawa, krucha i miła.
To ty, to ty jesteś ta dziewczyna, Która do mnie na ulicę wychodziła.
Od twoich listów pachniało w sieni, Gdym wracał zdyszany ze szkoły, A po ulicach w
lekkiej jesieni
Fruwały za mną jasne anioły.
Usiedli więc we trójkę na dwuosobowym siedzeniu. Szeleszcząca torebka z chipsami,
trzymana przez Agnieszkę, wędrowała to w prawo, do Pawła, to w lewo, do Zosi. Żuli
nasączone tłuszczem i konserwantami pomarańczowe kukurydziane kółka, a dziewczyny
zaśmiewały się w głos, gdy Paweł opowiadał im o swoich przygodach z zespołem w trasie
koncertowej, poważniały, gdy rozmowa schodziła na najbliższe plany, na wielki występ dla
najważniejszego gościa. Omawiali stroje, jakie dziewczyny wyobrażałyby sobie na taką
okazję, było po prostu fajnie. Siedzieli zgnieceni jak sardynki, chcąc nie chcąc (chcąc, chcąc!)
przytulali się do siebie, przyciskając biodro do biodra, ramię do ramienia, ale kolejne lekcje
tańca i bliskość podczas figur tanecznych zdołały ich już oswoić z własnymi ciałami, nie
czuło się już żadnego skrępowania ani zawstydzenia, nawet gdy ramię Kozioła otaczało od
czasu do czasu ciało Agnieszki albo gdy jego palce przesuwały się po jej czole, by odgarnąć
opadającą grzywkę.
Zosia, której lewy pośladek zwisał z siedzenia, a oparcie wbijało się boleśnie w żebra,
nie czuła się jednak najlepiej w tej sytuacji, czuła, że coś ją zaczęło omijać, jakby rzeka, w
której do tej pory razem z Agnieszką brodziły, bawiąc się od wielu lat, nagle dyskretnie
zmieniła koryto. Tam, gdzie woda sięgała pasa, dziś zostało jej już tylko do kolan, tam, gdzie
była do kostek, wyschła, bo strumień skierował się w inną nieco stronę, i Zosia została ze
schnącymi kolanami. Coś było nie tak, stało się inaczej, zrobiło się gorzej. W końcu wstała i
rozcierając obolały bok, powiedziała:
- Wiecie co, ja wracam do nas, tu mi jest strasznie niewygodnie. Agnieszka, idziesz?
To pytanie zawisło na chwilę w powietrzu wypełnionym zapachem spalin, kanapek i
wymiotów, wzrok dziewczynki utkwiony w twarzy przyjaciółki mówił "nie chcę, żebyś tu
została, nie chcę tam wracać sama, to my jesteśmy parą, nie wy, ale wybór należy niestety do
ciebie".
Po chwili narastającej ciszy Agnieszka powiedziała, zerkając na Kozioła:
- Ej, wiesz co, ja tu jeszcze chwilę zostanę.
Oczy Zosi zamieniły się w wąskie szpary.
- Aha, no dobra, to jak chcesz - rzuciła, i trzymając się oparć kolejnych foteli, przeszła
do przodu, gdzie czekały dwa puste miejsca.
Odrzucona przyjaciółko, twoje serce zamienia się w kamień znacznie szybciej, niż
paproć zamienia się w węgiel. Twoje serce twardnieje niczym woda pozostawiona na mrozie,
niczym kałuże po zmroku w listopadowe przymrozki. Nie zapominasz łatwo urazy, nosisz ją
w sobie i pielęgnujesz, podsycając jej siłę.
Zosia usiadła na fotelu przy oknie i podparła głowę ręką, patrząc w dal, na mijane
mazowieckie krajobrazy. Było pusto, mgliście, płasko i ponuro. Było brzydko. W środku i na
zewnątrz.
Magda Orzeszko tymczasem, pogrążona w lekturze klasówek z trybu
przypuszczającego, siedziała na jednym z pierwszych siedzeń. Kiedy odrywała się od
smarowania czerwonym mazakiem po nieudolnie wypełnionych testach, z których większość
nie nadawała się do niczego poza utylizacją, wpadała w zamyślenie, drapiąc się po dekolcie
końcówką mazaka. Z Jakubem porażka na całej linii - przez całą tę straszliwą wyprawę po nic

i donikąd, jaką z punktu widzenia Magdy była cała ta wycieczka do stolicy, ten człowiek nie
zwrócił na nią najmniejszej uwagi. Choć robiła, co mogła, naprawdę co mogła. Ta niepojęta
namiętność do oazowego śpiewaka tłamsiła ją i odbierała chęć do życia. Jak to możliwe, że
jej nie uległ, że się choć raz nie przysiadł, wręcz przeciwnie - na jej widok zdawał się
dostawać jakiegoś wiatru w żagiel, tyle że ten wiatr wiał zawsze nie w tym co trzeba kierunku
i zdmuchiwał Jakuba z pola widzenia Magdy szybciej, niż zdążyłaby powiedzieć Where are
my glasses, where oh where, under the table or under the chair? To nie było miłe, no
naprawdę nie o tym marzy dziewczyna, gdy dorastać zaczyna. Czyżby przyszło jej pożegnać
się z marzeniami o byciu panią Nowacką? Czyżby przegrała pojedynek z dziewczętami w
dzianinowych spódnicach, uczesanymi w warkocze z niezbyt czystych włosów? Co za
upokorzenie... Pozostawał ów Kozioł, ale umówmy się, tu Magda nie liczyła na nic więcej
poza dobrym rypankiem. Do tego ów człowiek na pewno był predysponowany, a wręcz
predestynowany, co udowodnił na zapleczu pracowni. Jednak gdy Magda widziała siebie u
czyjegoś boku, to nie był to bok tancerza ze sztuczną skórą na policzku, człowieka nie
wiadomo skąd i zbyt gotowego do seksualnych igraszek, by móc traktować go poważnie. Do
łóżka tak, do ołtarza - sorrento, nie bardzo. Pociupciać się jest owszem miło, ale Magda
widziała się w białej sukience niewinnej panny młodej. Takie są bowiem wyroki boskie i
oczekiwania społeczne. Jak tu żyć zatem bez tej perspektywy?
Jakub siedział teraz w niedalekiej odległości, czytał jakąś książkę i podkreślał w niej
ołówkiem kolejne fragmenty. Denerwował się tym egzaminem, wiedział, że musi sobie
poradzić, a jednak bał się, bo nie był dobry w teoriach socjologicznych, myliło mu się to
wszystko, Comte sromt, Pareto sreto, komu to do szczęścia potrzebne. Nie podszedł w
czerwcu, bo zwyczajnie stchórzył, teraz już nie miał wyjścia, Damokles naostrzył swój miecz
i czekał, czekał, czekał. Od czasu do czasu Jakuba kłuło spojrzenie zimne, a palące jak laser -
czuł, że nauczycielka angielskiego przesuwa wzrokiem po tym, co z perspektywy jej fotela
było widoczne - po jego udzie i kawałku ramienia. Dziwna kobieta, niezbyt urodziwa, ale coś
w sobie mająca, taka, rzekłoby się, na krótki dystans. Gdyby rzecz jasna w wypadku Jakuba
jakiś krótki dystans w ogóle mógł wchodzić w grę. Życie według dziesięciorga przykazań nie
należy do łatwych, ale nagroda, jaka czeka za nie w niebie, godna jest zdaniem Jakuba
poświęceń. Być rycerzem niezłomnym też jest fajnie, przynajmniej się jest jakimś rycerzem, a
nie postmodernistycznie nieokreślonym nie wiadomo kim. W płynnej rzeczywistości warto
być w najlepszym możliwym stanie skupienia, czyli stałym. Która to myśl o postmodernizmie
przywróciła Jakubowe myśli na właściwe tory, ołówek ruszył trasą pod linijkami, Comte
sromte, Pareto sreto.
Elżbieta Wąż zaś, patrząc przed siebie, czyli na wielką szybę autokaru i mijane po
drodze nadjeżdżające auta, czuła, że znów zrobiła coś dobrego. Wracała do domu w poczuciu
zadowolenia, spełnienia wręcz. Wycieczka się udała, wszystkie punkty zaplanowane zostały
odwiedzone, odrobina przyjemności w postaci hamburgera dzieciom dana, a co najważniejsze
- zasiane ziarno przed Wielką Wizytą. Teraz tylko podlewać, nawadniać, odchwaszczać, a
dzieło jej rąk będzie piękne i godne, tak że i grono pedagogiczne, i rada rodziców, wreszcie
samo kuratorium pojmą, że nie ma sił na Elżbietę Wąż, kobietę ustosunkowaną w
najwyższych kręgach. Czarnych kręgach, którym mogą nagwizdać kręgi czerwone. Amen i
alleluja.
- Będziesz nosić wisiorek? - zapytał Kozioł, patrząc na miejsce, gdzie schodzą się
kości obojczyka i gdzie skóra dziewczynki jaśniała delikatnie.
Agnieszka odruchowo chwyciła się ze szyję.
- Ojej, no pewnie, jest taki śliczny! Tylko że nie mam tu ze sobą żadnego rzemyka ani

łańcuszka, a nie chciałam zgubić, wiesz.
Kozioł uśmiechnął się.
- No pewnie, ale powiem ci, że się ucieszę, jak zobaczę, że go masz na szyi. Długo go
wybierałem, żeby był specjalny, taki dla ciebie, wyjątkowy.
Agnieszka oblała się pensjonarskim pąsem i schowała głowę w ramionach, uśmiechała
się przy tym szeroko, bo nie potrafiła ukryć poczucia coraz bardziej rozpierającego ją
szczęścia. Jak to w ogóle możliwe, że ktoś taki jak on wybiera właśnie ją, że sadza ją obok
siebie i roztacza nad nią jakby parasol, jakby dach, jakby, ojej, no coś niezwykłego się dzieje.
Agnieszka czuła się lekko i dobrze, miała ochotę zamknąć oczy, położyć głowę na jego
ramieniu i tak zostać już na zawsze. Ciekawe, że choć tak emocjonalna i wrażliwa, nigdy w
życiu nie była zakochana. Jakoś się nie składało, koledzy z klasy nie byli nią przesadnie
zainteresowani, ona też nie widziała w nich nic nadzwyczajnego. Kiedyś podobał się jej
chłopak z równoległej klasy, który był ministrantem w kościele i widywała go na mszach w
niedzielę, ale wkrótce okazało się, że ma swoją sympatię, taką tam Kasię z sąsiedniej
podstawówki na innym osiedlu, i że nawet chodzą ze sobą za rękę, więc Agnieszka odpuściła
sobie temat miłości. O miłości czytała w książkach, na przykład u Musierowicz. W
Kłamczusze Aniela kocha się w Pawełku, fajnie, że to też akurat Paweł, tak jakoś miło.
Agnieszka postanowiła znów zajrzeć do książki, jak tylko wróci do domu.
No ale to, jak się jej podobał instruktor tańca Paweł Kozioł, tego doprawdy jeszcze nie
grali. Szczerze? Agnieszka, gdyby mogła, prosto z autokaru poszłaby do niego do domu,
znalazła tam sobie kącik tylko dla siebie, nauczyła się gotować, mogłaby mu nawet prać, w
końcu w domu też sobie pierze. Niechby babka umierała ze strachu, niechby.
*
Babka bynajmniej ze strachu nie umierała. Jeśli w ogóle coś zaprzątało jej uwagę, to
nader przedłużający się pobyt w domu jej zięcia, który jakimś dziwnym trafem nie palił się do
ponownego wyjazdu. Raz go nawet zapytała, czemu jak jakiś bezrobotny w domu
przesiaduje, to jej powiedział, żeby się lepiej poszła trochę pomodlić, bo licznik bije i Sąd
Ostateczny coraz bliżej. Siedział w domu niemal od miesiąca i zbijał bąki. Czasem gdzieś
wychodził, gdzieś dzwonił, na krótko znikał, ale niestety zawsze wracał, a jego torba
podróżna, poplamiona Bóg jeden raczy wiedzieć czym, jak leżała w pokoju, tak leżała, a to
był sygnał, że nigdzie na dłużej nie ruszał ten wałkoń, potomek kozojebców.
Gdy Agnieszka bawiła na wyjeździe klasowym, atmosfera w domu zgęstniała jeszcze
bardziej, bo babka i Marian Jojko zupełnie nie kryli się już ze swoją przemożną wzajemną
niechęcią, którą przy dziecku jednak choć odrobinę miarkowali. Tych parę dni nieobecności
dziewczynki w domu zaowocowało kilkoma potłuczonymi talerzami, które latały po kuchni
niczym kosmiczne spodki, kiedy babka odkrywała różne niespodzianki. A to że zięć zeżarł
całą, absolutnie całą szynkę, i mało tego - dla niepoznaki zostawił puste opakowanie,
wciśnięte gdzieś w róg lodówki, a to że kibla osranego nie wyszorował po sobie, a to znów że
wchodząc do domu, zapomniał wyjąć klucze z drzwi i całą noc spali z kluczami dyndającymi
na korytarzu, umożliwiając mętom nie tylko wtargnięcie w ich spokojny sen, ale także
okradzenie mieszkania pod nieobecność lokatorów. Babka wpadała w szał uzasadniony o tyle,
że on się do winy nie poczuwał, a do zakupów domowych wcale nie dokładał. Jej zięć nigdy
w życiu nie skalał się pójściem do spożywczego w celu przyniesienia do domu czegoś poza
piwem, gdy wiedział, że ma wpaść jego ubecki koleżka Mieszko. Świętego by szlag trafił.
Babce żyły nabrzmiewały na czole, a żylaki na łydkach pulsowały w rytmie podwyższonego
tętna i ciśnienia rozkurczowego.
Po tej awanturze z ciskaniem talerzami babka poczuła ogromny niesmak, swego

rodzaju niechęć do siebie samej, spotęgowaną tym, że jej ksiądz spowiednik podszedł do tej
sytuacji jakoś bez zrozumienia. Powiedział jej, że powinna panować nad emocjami, że zasada
oko za oko jest niechrześcijańska i żeby nadstawiała drugi policzek. Już, już miała
odpowiedzieć, że gdyby ksiądz pomieszkał chwilę z tym dziadem, toby o nadstawianiu
policzka nie bredził, ale się powstrzymała. Co on winien, ten ksiądz, że ona ma zięcia
niedojdę.
Marian Jojko też wszak nie czuł się królem życia. On się nawet nie czuł za bardzo
jego panem. Cyrk co prawda działał, grali teraz właśnie w Czechach, wspólnik czeski sprawę
obrabiał, ale Marian miewał już coraz bardziej dość nieprzewidywalności branży
showbiznesowej. Zwierzęta chorowały, łamały nogi, z ubezpieczalnią zawsze jakieś cyrki,
akrobaci gwiazdorzyli, poza tym byli ze sobą skłóceni, rywalizację na batucie przenosili do
codziennego życia, klauni nie bawili nikogo poza sobą, i to też tylko wtedy, gdy machnęli
parę buchów czeskiej trawy, to nie był łatwy kawałek chleba. Marian siedział w domu,
wykorzystując swój urlop, i obmyślał nowe plany na życie. Musi być życie poza cyrkiem, do
chuja pana. Takie czasy, że pieniądz na ulicy leży, nic, tylko podnosić podobno.
Marian nie był szczęśliwy. Jako wdowiec miał święte prawo do bliskich spotkań z
innymi paniami, ale traf chciał, że w jego otoczeniu zawsze bywały tylko jakieś
showbiznesowe wywłoki, dobre na krótki romans na kanapie wypoczynkowej w cyrkowej
przyczepie, a nie na życie. A tymczasem czas leciał, Agnieszka rosła, Marian łysiał, puchł i
siwiał, i wszystko zdawało się coraz dalsze i coraz bardziej zamglone, przyszłość niegdyś tak
wyraźna zmiękczała kontury, blakła, odsuwała się w dal nieznaną. Powoli do Marianowej
świadomości zaczynała docierać myśl, że być może przyjdzie mu strawić żywot w
samotności, z telewizją i piwkiem pod ręką. Patrzył na swoją twarz w łazienkowym lustrze i
widział faceta po czterdziestce, niedbale ogolonego, niedbale uczesanego ręką osiedlowego
fryzjera, który wszystkich od lat ciął tak samo - z grzywką na bok, choćby tej grzywki nie
starczało, niedbale ubranego w bure, przypadkowe ciuchy. Zasadniczo nie przedstawiał sobą
amanta, dla którego ktokolwiek mógłby stracić głowę. Był typem mężczyzny, którego mija
się jak powietrze, z twarzy podobny do nikogo tak bardzo, że gdyby miano mu zrobić portret
pamięciowy, to najtęższe głowy Komendy Głównej Policji nie dałyby rady odtworzyć jego
rysów. Marian Jojko - skazany na bluesa. Bardzo mi przykro.
Nie chciał dla siebie takiego życia, kto by chciał przecież, ale potem myślał sobie, że
może to i dobrze, że zamiast rozmieniać się na drobne dla jakiejś młodej siksy, poświęci się
wychowaniu córki, że w sumie i tak ma na głowie dwie kobiety, w tym jedną, której istnienie
jest obrazą dla całej płci pięknej, więc dokładanie do tej nieco wyszczerbionej mozaiki
kolejnego elementu mogłoby tylko zachwiać subtelną równowagę, jaką stara się od lat, od
śmierci żony osiągnąć.
I przede wszystkim cieszył się, że Agnieszka wraca już z tej Warszawy, zawsze to
raźniej w domu, zawsze jest do kogo gębę otworzyć, a poza tym wówczas wkurwienie
teściowej rozkładało się pomiędzy nich oboje, więc siła uderzeń i razów była mniejsza,
awantury osiągały niższe rejestry i w ogóle bywało spokojniej.
Obudził się rano z myślą, że może zrobi coś pożytecznego. Taką właśnie przedziwną
poczuł ochotę. Zrobić rzecz pożyteczną niby łatwo, ziemniaki obrać, bułki przynieść, ale nie o
taki pożytek konkretnie mu szło. Chciał, by z tego pożytku jak najmniej pożytku było dla
teściowej. Postanowił więc, że odbierze swą córkę spod szkoły, bo właśnie tego dnia zgodnie
z planem miała wrócić do domu z wycieczki. Tak, to było na miarę możliwości i potrzeb. A
poza tym było możliwe dopiero wieczorem, co dawało mu cały dzień na relaks i korzystanie z
dobrodziejstw urlopu.

Autokar podjechał pod szkołę prawie o czasie. Jeszcze tylko kilka skrętów wielką
kierownicą, jeszcze tylko parę ruchów gigantyczną wajchą zmiany biegów, i już, już byli na
parkingu pełnym stęsknionych mam i tatusiów. Niby dobrze, jak tych dzieci w domu nie ma,
a jednak trochę niedobrze, coś nie sztymuje, czegoś brak. Więc ucieszone twarze odbijały się
w szybach, machały ręce podniesione w geście pozdrowienia. W domach czekały
przygotowane specjalnie na tę okazję ulubione obiady: kurczak z frytkami i keczupem, albo i
nawet knedle ze śliwkami. Jak dziecko wraca do domu, to świat wraca na swoje miejsce. Jak
pies do budy.
Marian Jojko stał sobie i ćmił peta. Rozglądał się i przyglądał rodzicom. Znał ich
słabo, wywiadówki i te sprawy to była jednak dola babki, rzadko bywał na miejscu, a poza
tym zawsze to lepiej, jak baba pójdzie na taką wywiadówkę. Baby są w tym po prostu
zręczniejsze. Te nauczycielki to różne bywają, wiadomo to, jak z taką gadać? No raczej
niezbyt. Krępacja jednak jakaś występuje. One z góry nieraz na człowieka patrzą, nawet nie o
to chodzi, że one takie wykształcone, dajmy na to po studiach, ale o ten stosunek do
mężczyzny, który przecież, jak zakładają, nie ma pojęcia, jak obchodzić się z dzieckiem. Tak
mu to dają odczuć. Wszystkie one, i żona, jak żyła (nie pozwalała mu małej Agnisi kąpać ani
brać na ręce. Udusisz ją, idioto, upuścisz ją, kretynie, utopisz ją, głąbie), i babka (tu nawet nie
ma co otwierać nawiasu, wszystko jasne), i te nauczycielki (panie Jojko, to jest dziecko, wie
pan. Panu to będzie ciężko wytłumaczyć, niech mi pan na słowo wierzy).
A on to i nawet czasem bardzo chciał brać udział jakoś aktywniej w tym życiu
rodzinnym. Nawet nie widział przeszkód w tym, żeby coś upichcić albo i nawet odkurzyć.
Ale jak człowiek słyszy tylko, że znów źle coś zrobił, że to niedobre, że się nie nadaje, że to,
śmo, to się odechciewa. I tak to jakoś weszło mu w krew, że on jest od spraw męskich. Czyli
tych wszystkich innych. No więc nie znał właściwie rodziców z klasy swojej córki. Ale jakoś
nie żałował, jak im się tak przyglądał, czekając na powrót córki z wycieczki klasowej. Stał i
kopcił oparty o słupek parkingowy, od czasu do czasu spoglądając na zegarek. Kiedy autokar
zajechał w końcu pod szkołę, wypierdując z siebie kłęby czarnego i cuchnącego dymu niczym
wielki piec hutniczy z Huty Kościuszko, Marian Jojko ruszył z tłumem rodziców i podszedł
bliżej drzwi. Zobaczył córkę, bo mignęła mu w oknie autokaru, i jej pomachał, uśmiechając
się na jej widok naprawdę szczerze. Tylko czemu ona nie siedzi z Zosią? I kto to jest ten obok
niej? Nauczyciele teraz z dziećmi siedzą? Jezu, chyba się nic nie stało, że ma taką gwardię
przyboczną? - igiełka strachu zakłuła Mariana delikatnie. Nie był nigdy skory do paniki ani
do jakiejkolwiek przesady, ale ten widok jakoś go zaskoczył. Zobaczył wysiadającą z
autokaru Zosię, do której już dobiegała jej matka, ich sąsiadka z dołu. Jakaś chmura
przesłaniała jej zazwyczaj pogodne oblicze. Pokłóciły się pewnie - pomyślał i skiepował peta,
przyciskając go podeszwą do chodnikowej płyty. Kiedy podniósł głowę, jego córka wysiadała
z autokaru, podtrzymywana za ramię przez nieatrakcyjnego mężczyznę po trzydziestce, który
miał jakąś dziwną facjatę i którego Jojko pierwszy raz w życiu na oczy oglądał.
- Agnieszka! - zawołał.
A niewyględny jakby zastrzygł uszami na ten dźwięk.
- Aga! Cześć, mała!
Niewyględny puścił ramię córki i zszedł po schodkach autokaru. Agnieszka z
rozmierzwionymi włosami i cała w pąsach podbiegła do ojca.
- Cześć, tata! Super, że przyszedłeś, mam torbę ciężką, muszę ją z bagażnika wyjąć,
albo ty wyjmij może, co? Taka czarna, z suwakiem i takim zielonym maziajem na boku, no
znasz ją - trajkotała, uśmiechnięta od ucha do ucha.
Jojko poklepał ją po ramieniu i rozejrzał się w poszukiwaniu nowego znajomego

córki.
- Aga, a kto to był ten pan, co z nim siedziałaś? - zapytał, patrząc, jak mężczyzna
schyla się przy luku bagażowym. - Nauczyciel nowy?
- No w sumie tak - uśmiech nie schodził z twarzy dziewczyny. - Wiesz, to ten od
tańca. Jezu, tata, ja ci w ogóle muszę tyle opowiedzieć! Bo mnie wybrali do tańca dla
arcybiskupa, i będę chodziła na lekcje dodatkowe, i sukienki będą szyte, i kurczę, naprawdę
tyle się dzieje!
- Co? Jakiego arcybiskupa? - zdziwił się ojciec. - Co ty wygadujesz? - śledził wciąż
oddalającego się powoli Kozioła. - A ten nauczyciel to dlaczego z tobą siedział? Jakaś kara?
- Nie, no co ty, tata, jaka kara - parsknęła śmiechem Agnieszka. - Chyba nagroda
raczej. No po prostu lubi mnie i jechaliśmy razem, całą drogę gadaliśmy.
- Ale o czym wyście mogli gadać? - Jojko nie był przekonany. - Tyle godzin? Z
nauczycielem? A czemu Zosia taka naburmuszona? Pokłóciłyście się?
- Nie wiem, obraziła się czy coś, wiesz, ona jest taka dziecinna czasami, że naprawdę.
- Agnieszka popchnęła ojca w stronę autokaru. - Idź po torbę, bo zaraz odjedzie.
Sama zaś rozejrzała się za swoim nowym najlepszym kolegą, tego jednak nie było już
w polu widzenia.
Gdy Agnieszka z ojcem wracali spod szkoły do domu, wypłynęła znów sprawa
arcybiskupa. Jojko przewracał oczami i kręcił głową, słysząc o planach wychowawczyni
swojej córki. Miał ochotę wziąć i opisać to wszystko w długim liście do redakcji "Nie".
Powinni przysłać tu, do tej szkoły, swojego reportera, żeby to wszystko, cały ten cyrk opisał.
Opisał złośliwie i bezbożnie. Z użyciem naprawdę brzydkich wyrazów. Zresztą to nie jest
taka głupia koncepcja, przecież to, co się dzieje w tej niby świeckiej szkole, woła o pomstę.
Kozioł wówczas pędził już na przystanek autobusowy, żeby dotrzeć szybko do domu.
Chciał koniecznie, zanim zrobi się za późno, zadzwonić do matki i sprawdzić, jak ma się
Fred. Miał złe przeczucia. Nie był też pewien, czy dobrze postąpił z ojcem Agnieszki, może
powinien był podejść i się przedstawić, jakoś zawiązać nić porozumienia, pokazać się od
dobrej strony, zasugerować wspólnotę pokoleniową, wybadać grunt? Ale skrewił, przestraszył
się i zbiegł. Miał wrażenie, że ten facet w niezbyt pięknej kurtce, do którego Agnieszka była
nawet trochę podobna, wyczułby go. Jak pies tresowany do szukania narkotyków na przejściu
granicznym. Że wywąchałby swąd zepsucia. Lepiej być może zatem było się zmyć i
przeczekać tatuśka. I być może Kozioł nie grzeszył przesadną empatią ani wrażliwością na
drugiego człowieka, ale jego obleśna intuicja zboczeńca działała niezawodnie. W Marianie
Jojko, obserwującym córkę rechoczącą wesoło i obejmowaną przez faceta, który był od niej
dwa razy starszy, coś zaskrzypiało. Jakby ktoś otwarł dawno nieoliwione drzwi. IIIIIIIiiiiiii -
niepokojący dźwięk zabrzmiał w głębi Mariana. Sam nie wiedział dlaczego, wszystko
rozgrywało się gdzieś w podświadomych rejonach, w nieuświadomionych do końca
intuicjach. Stojąca woda, na której spokojnej tafli nagle przysiadł komar i swym prawie
niewyczuwalnym ciężarem zmarszczył na chwilę błyszczące lustro. Może i był ojcem
niedzielnym, ale jednak, do cholery, był ojcem!
Kozioł tymczasem, pędzony złym przeczuciem, ledwo dotarł do domu, rzucił w kąt
torbę z brudnymi ubraniami i wybrał numer telefonu matki. Po drugiej stronie kabla
telekomunikacyjnego odpowiedziały jedynie kolejne, długie, niosące się w ciszy sygnały.
Biiiiiip, biiiiiiip, biiiiiiip... Nikt nie podniósł słuchawki. Może poszła do sąsiadki albo zakupy
jakieś robi, zadzwonię potem - pomyślał i zajął się wypakowywaniem ubrań z torby, nastawił
wodę na herbatę, włączył telewizor. Kiedy się obudził, na ekranie migał obraz kontrolny.
Spojrzał na zegarek - trzecia. - Ożeż! - rzucił, rozmasowując skamieniałe od niewygodnej

pozycji na fotelu mięśnie karku. Powoli doczłapał do łóżka i jak stał, w ubraniu, pacnął w
skotłowaną pościel.
Obudził się jak na kacu. Kapeć w ustach, twarz pomięta od poduszki, zapach potu
dobijający spod dawno niemytej pachy.
Otwarł oczy i przeciągnął się, aż mu gnaty strzeliły. Usiadł na łóżku, podrapał się po
głowie (bo po jajach nie bardzo mógł przez spodnie) i sięgnął po wodę stojącą na stole
nieopodal. Pociągnął łyk i przepłukawszy nocne flegmy, podniósł słuchawkę telefonu, by
wykręcić milczący wczoraj numer. Biiiiip, biiiip, biip... Znowu echo. Hm... No, to zaczyna
być dziwne. Jakoś do niej niepodobne. Powinna być o tej porze w domu. Emeryci przecież
nie mają życia towarzyskiego ani nic. Co w takim razie z psem, do cholery? Czy ona go w
ogóle karmi?
Wyszedł z domu i ruszył pod dworzec. Tym razem nawet nie zaszczycił spojrzeniem
bogatej ruskoukraińskiej kolekcji badziewia rozłożonej na łóżkach polowych. Spieszył się.
Brudnoczerwony autobus, wyjąc i zostawiając kłęby spalin, odjechał z przystanku, na którym
wysiadł Kozioł, a on sam, kaszląc i łzawiąc, ruszył w stronę domu ukrytego w ogrodzie.
Nacisnął klamkę. Zamknięte. Brama wjazdowa też nie do sforsowania - strzegła jej kłódka,
którą matka umieściła tam, sprzedawszy ich starego fiata po śmierci ojca. W głębi podwórka
było zupełnie cicho. Kozioł postanowił sforsować niezbyt wysoki płot z siatki, wspiął się na
podmurówkę, do której przyczepiono zieloną kratownicę, gdy usłyszał nagle krzyk:
- Panie, co pan robisz! Złaź pan, bo milicję wezwę!
Pan Edmund, hodowca gołębi, stał jakieś dwadzieścia metrów od niego i groźnie
podpierał się pod boki.
- Panie Edku - wysapał Kozioł, zeskakując z murku. - Niech pan nie pierdoli głupot,
milicji już nie ma, to po pierwsze, a po drugie - co, pan mnie nie poznajesz?
Pan Edek podszedł bliżej. Widać było wielki wysiłek umysłowy na jego zafrasowanej
twarzy.
- No nie może być, Paweł? Chłopie, tyś się zmienił! Ja bym serio wezwał milicję, tak
się zmieniłeś.
- No widzi pan, panie Edku, nie ma co alarmu podnosić, to tylko ja. - Kozioł otrzepał
sobie spodnie ubrudzone od zakurzonej siatki ogrodowej.
- A właściwie czemu ty tu, a nie w szpitalu? - Edek stanął już całkiem blisko, tak że
można było wyczuć mało subtelną woń niedawno przyjętego alkoholu.
- Ale w jakim szpitalu?
- No w miejskim - Edek zmarszczył brew.
- Ale po co w miejskim szpitalu? - Kozioł poczuł, jak szpileczki strachu zaczynają mu
się wbijać w ciało.
- No u matki! Przecież ona ledwo z życiem tu uszła.
- Panie Edku, co pan znowu pierdolisz jak z tą milicją. Co ma moja matka do szpitala?
- To ty nic nie wiesz? Przecież tu nawet z gazety byli tego psa oglądać. Rzucił się na
twoją matkę jakiś wielki pies, ja wiem, jakiś bernardyn czy wilczur, nie wiem, bo go nie
widziałem, bo jak żem tu przyszedł, to ścierwo już zabrały jakieś służby. No ale w każdym
razie pogryzł ją strasznie, mało nie zagryzł. Uratował ją Mietek, co akurat miał u niej coś tam
w ogrodzie skopać i przyszedł z łopatą. Psa w łeb pierdolnął tą łopatą, ale nie zabił, no ale
matkę twoją uratował, bo nie wiadomo, jak by się to skończyło. Człowieku, jaka tu jatka była!
A potem hycle jakieś z milicji przyjechały i psa uśpiły strzałem jakimś z trucizną czy coś. No
a matkę twoją to erka odwiozła na sygnale, i tyleśmy ją widzieli, bo na OIOM ją położyli i
wejścia nie ma dla obcych. Wiem, bo moja Maryś szła do niej wczoraj z owocami, to te

owoce do domu przyniosła, bo jej nie wpuścili. Gdzieś ty był, że ty nic nie wiesz?
- No właśnie - powiedział blady jak ściana Kozioł i pędem ruszył przed siebie,
zostawiając Edka na chodniku.
Nie zabiegł zbyt daleko, bo zatrzymał się po kilkuset metrach na przystanku.
Zdyszany usiadł na ławce, z której już dawno ktoś wyjął dwa szczeble, pozostawiając jedynie
coś w rodzaju żerdzi wbijającej się w pośladki. Przeczesał zmierzwione biegiem włosy i
zaklął:
- Ja jebię...
I co tu właściwie robić? Czy ona powiedziała komuś, czyj to pies? Nikt go chyba nie
szukał na razie, coś by sąsiedzi powiedzieli pewnie. Jechać do szpitala? Jego pewnie
wpuszczą, w końcu rodzina. Ale co miałby tam robić? Przecież to jego pies zmasakrował
matce buźkę. Dżizas. Przecież on tam nie wejdzie, bo co jej powie: Przykro mi? No bez jaj.
Pewnie, że mu, kurwa, przykro, ale to jest jakieś szaleństwo. Ten pies nigdy nie podniósł na
nikogo głosu, oprócz pierdolonych gołębi. Dobra, sram na sprawę, jadę do domu. Co zrobię,
na medycynie się i tak nie znam, nie?
Podjechał autobus. Kozioł wszedł powoli po schodkach. Usiadł pod oknem i przez
całą drogę jechał, trzymając twarz w dłoniach, aż w końcu jakiś facet go zapytał, trącając go
w ramię:
- Panie, co panu jest?
Podniósł wzrok na faceta i powiedział:
- Gówno.
Nie pojechał do szpitala. Wysiadł pod dworcem i poszedł prosto do domu. Czuł się
doprawdy przedziwnie. No bo czyja to właściwie była wina? I, kurwa mać, psa szkoda, i
matki też szkoda. No i pewnie między nimi koniec. Nie ma nawet co się zastanawiać, jak ją
przeprosić. Trzeba sobie dać spokój już na zawsze. No wyszło głupio. A miał złe przeczucia.
Tak coś czuł, że może im się nie ułożyła relacja. Do psa to trzeba mieć rękę. Żeby wiedział,
gdzie jego miejsce. Jak do człowieka zresztą. Matka ręki nie miała do nikogo, nawet do syna
własnego. On nie dowiedział się nigdy, gdzie jest właściwie to jego miejsce. Jej propozycje
nie były nigdy przekonujące.
Srać na to. Teraz trzeba się zająć sobą. Nie zaprzepaścić wszystkich pięknie
pootwieranych szans. Skupić się na pracy i na dopięciu swego celu.
Czwartkowe wieczory niosły w sobie obietnicę piątkowego popołudnia w szkolnej
auli. Agnieszka w tych momentach była wyjątkowo podekscytowana. Nigdy nie mogła zasnąć
bez problemu. Babka czasem patrzyła na nią podejrzliwie, dostrzegając objawy zbytniego
podniecenia, jakieś wypieki na policzkach. Ki czort? Raz nawet kazała jej mierzyć
temperaturę przed snem, tak jej się rozpalona wnuczka nie podobała. Ale medyczne śledztwo
nic nie wykazało, więc w końcu odpuściła. Może to dojrzewanie, czy jak?
No ba, babciu, no ba! - chciałoby się powiedzieć.
Agnieszka zaś z czwartku na czwartek coraz bardziej popadała w emocjonalny wir.
Od jakiegoś czasu czuła już bardzo wyraźnie, że jest śmiertelnie zakochana. Że obezwładnia
ją uczucie, jakiego do tej pory nie zaznała, i że nie chce się od niego uwolnić, bo ono ją
jednocześnie uziemia i uskrzydla. Miota nią jak wiatr strachem na wróble, ale każde takie
potrząśnięcie powoduje, że przeszywa ją dreszcz szczęścia. Jak żyje tych swoich prawie
trzynaście lat, czegoś takiego jeszcze nie przeżyła.
Macki zdeprawowanego Pawła Kozioła zaciskały się z każdym dniem bardziej na jej
szczuplutkiej szyi. Ale ona myślała, że to dotyk anioła, nie szatańskie kopyto, które jej ktoś
wkrótce może wepchnąć do gardła, by ją uciszyć.

Trochę gorzej układała się sytuacja z Zosią. Szczerze powiedziawszy, stosunki co
najmniej się ochłodziły. Już nie czekały na siebie, żeby razem iść do szkoły, rzucały sobie
zdawkowe "cześć", siadając w jednej ławce, a na przerwach też trzymały się osobno. Zosia z
koleżankami, Agnieszka raczej sama ze swoimi myślami. Z dnia na dzień sytuacja się
utrwalała i pogłębiała. Ale Agnieszce było teraz wszystko jedno. Przynosiła sobie do szkoły
książki i na przerwach czytała, obracając w rękach srebrny wisiorek, który zawiesiła na
cienkim rzemyku, i czekała na piątek.
Po powrocie do szkoły z wycieczki wszystko szybko wróciło na miejsce - lekcje
toczyły się swoim rytmem, dwóje i tróje sypały się niczym pierze z rozdartej poduszki, cykl
rozrodczy żaby, skamieliny z kambru, jury i kredy, dopełniacz kogo czego, biernik kogo co,
w pierwszej wszystkie są dodatnie, w drugiej tylko sinus oraz bitwa pod Grunwaldem 1410.
W klasie Vb jednak atmosfera z każdym dniem się zmieniała. Im bliżej było
magicznej daty, tym bardziej realizacja programu szkolnego schodziła na dalszy plan.
Dyrektor Wąż w swoim gabinecie obliczała budżet na scenografię, stroje, catering i
dodatkową płacę dla sprzątaczek, by przekazać rodzicom na najbliższym zebraniu, zwołanym
w trybie awaryjnym, z jakiej kasy muszą wyskoczyć.
Na zajęciach z ZPT i plastyki aż furczało od przygotowań - malowano obrazki z
motywami religijnymi, strugano świątki i klejono kartonowych Chrystusików do krzyży
wyplecionych ze słomianego powroza. Wszystko na wielką wystawę, która miała się znaleźć
w kuluarach wydarzenia, na drodze jego ekscelencji do auli. Wąż usiłowała zaprząc do roboty
także dzieci z innych klas, ale tu i ówdzie napotkała opór wychowawców. Ich nazwiska
zostały skrzętnie zapisane w dyrektorskim notesie. - Jeszcze przyjdzie koza do woza -
powtarzała sobie pod nosem Wąż. - Jeszcze będziecie chcieli mej łaski. Na pstrym koniu
odjechała w siną dal.
Lekcje fizyki i matematyki, a także godzina wychowawcza niemal całkowicie
zamieniły się w lekcje śpiewu. Jakub prawie każdego dnia stawiał się w szkole i trenował z
dziećmi pieśni, które miały wejść do programu recitalu. Wciąż decydowały się losy, które to
mają być utwory. Pani dyrektor naciskała na to, żeby koniecznie wykonać ową pieśń o
księdzu, któremu wystarczyła uboga sutanna, mimo iż stało to w jawnej sprzeczności ze
wszystkim, co reprezentował sobą arcybiskup. Ta sutanna, która miała nawiedzić placówkę
edukacyjną, nie była bynajmniej uboga. Najprawdopodobniej nie była nawet tania. Ale z
drugiej strony kto by tam się zastanawiał nad takimi drobiazgami, kiedy melodia chwyta za
serce. A w końcu każdy kiedyś zaczynał od ubogiej sutanny, nie bądźmy małostkowi, do
diaska!
Piątkowe treningi były coraz bardziej intensywne. Trzy godziny zegarowe ćwiczeń.
Najpierw, rzecz jasna, rozciąganie - szpagaty na podłodze, podczas których asysta Kozioła
była bezwzględnie konieczna, a potem krew, pot i łzy, odciski na piętach i palcach,
naciągnięte mięśnie, nadszarpnięte stawy - ruch i wysiłek na nieświeżym powietrzu. Pot aż
skraplał się u sufitu i padał na ziemię jako ta manna z nieba.
Kozioł wziął sobie do serca wszystkie wytyczne Wąż, a poza tym niewątpliwie
znajdował jakąś chorą, sadystyczną przyjemność w katowaniu tych dzieciaków. Lubił patrzeć,
jak się słaniają na nogach, jak nie mają siły podnieść nogi, by sobie zawiązać tenisówkę po
treningu. No ale przede wszystkim sam się cieszył jak dziecko na myśl o spotkaniu ze swoją
najnowszą muzą. Rzucała w jego stronę spojrzenia, czuł, że błądzi za nim wzrokiem, ach, jak
bardzo była jego, była jego rybką złotą w sieci zaplątaną, która spełni wszystkie jego
życzenia. Fajnie, fajnie, fajnie!
Układ taneczny przygotowywany na Wielki Dzień był zaskakująco skomplikowany

jak na tak nieutalentowanego choreografa jak Kozioł. Składanka podejrzanych przebojów,
ewidentnie zgrywanych z jakiejś ponurej dyskoteki (bo czasem słychać było, jak przez umpa
umpa przebija się głos jakiegoś wsiowego dyskdżokeja, który zagrzewa lud do zabawy,
nawołując do wznoszenia rączek do góry - producentem muzycznym Kozioł był naprawdę
fatalnym), łączyła w sobie nieco samby, nieco rumby i czaczy. Drugi wykon zaś zaplanowany
był w kategorii tańce standardowe - tu do rzewnych ballad dzieci miały wykonać
skomplikowane figury walca wiedeńskiego, fokstrota i walca angielskiego, które w wersji
Pawła Kozioła prawie niczym się od siebie nie różniły. Ale kto to mógł wiedzieć. Na koniec
miał być pokaz disco, ze specjalną solówką instruktora tańca i najlepszej tancerki w klasie -
Agnieszki Jojko. Nad tym będziemy się jeszcze pochylać, bardzo nisko, do samiutkiej ziemi.
Na dodatkowych lekcjach. Opłaconych z funduszu klasowego. O czym nie wszyscy muszą
wiedzieć (Niech to zostanie pomiędzy nami, panie Pawełku, to się potem jakoś w księgowości
załatwi, spokojna pana głowa, ja się tym zajmę).
Wąż po zajęciach zajrzała bowiem do auli, by ostatecznie ustalić harmonogram prac
na najbliższe tygodnie. Czas płynął nieubłaganie i naprawdę należało wziąć tego byka za rogi.
- Jojkówna, ja cię proszę, ty zostań na chwilę, jak się już przebierzesz - powiedziała
konfidencjonalnym tonem, łapiąc dziewczynkę za ramię w przelocie. - Panie Pawle - zwróciła
się do Kozioła, który właśnie pakował swoje kasety do skórzanego nesesera. - Jak pan to
widzi, te zajęcia dodatkowe? Pan by to w szkole chciał robić? Kiedy by panu pasowało? Bo
wie pan, ja muszę jakąś salkę wam zorganizować, prawda? Nawet tak myślałam o mojej
klasie, przecież nie potrzeba wam tyle miejsca co całej grupie, tak sobie myślę.
Kozioł wstał z klęczek, przeczesał palcami grzywkę i nadał swej twarzy wyraz
frasunku.
- Yyyyh, no nie wiem, pewnie w szkole, bo gdzie indziej, prawda? Nie potrzeba mi
tak dużej sali jak ta, no ale trochę miejsca mieć muszę, bo to wiadomo, jakieś tam pirueciki
się wykręca - uśmiechnął się całym garniturem swego uzębienia.
Najlepiej, rzecz jasna, byłoby, gdyby zajęcia dodatkowe odbywały się u niego w
domu, a dokładnie tuż obok kanapy, a może nawet na kanapie, cha, cha, cha, ale jak to
zaproponować, żeby jednocześnie przypadkiem niczego nie zaproponować. Niech inicjatywa
wyjdzie od dyrekcji, niech wszystkie sale będą zajęte przez kółka matematyczne i
historyczne, niech sprzątaczki zastrajkują przeciwko późniejszej porze mycia podłóg w
pracowni mat.fiz., niech komitet rodzicielski się w tej sprawie zbuntuje, whatever - myślał,
susząc swe jedynki pokryte kamieniem i nalotem.
Twarz pani dyrektor wyrażała tymczasem intensywność wdrażania procesów
myślowych. Nawet zgrzytnęła zębami i ułożyła usta w dziubek:
- Na razie po prostu spróbujcie, jak wam w naszej klasie będzie, a jak będzie za
ciasno, to coś wymyślimy. Byleby pan, panie Pawle, po zajęciach ławki z powrotem
poustawiał, wtedy nie widzę w ogóle przeciwwskazań - odpakowała miętusa i wsadziła go
sobie do ust. - Co pan myśli? - wionęło od niej eukaliptusem i mentolem.
- Nie no, spokojnie, damy radę - nie przestawał się szczerzyć. - W najgorszym razie
coś się wymyśli innego.
- Dobra, gdzie jest ta Agnieszka? Chodźże, ileż można czekać na ciebie, dziewczyno -
pospieszyła. - Dzwoniłam dziś do twojego domu, powiedziałam, że będziesz od przyszłego
tygodnia zostawać po lekcjach raz, dwa razy w tygodniu, że masz dodatkowy obowiązek, a
właściwie zaszczyt, bo się musisz przygotować do występu przed ekscelencją. Babcia wie, że
to jest wyróżnienie, że na koniec roku to zaprocentuje, nie martw się, ja potrafię czyjąś pracę
docenić - mówiąc to, klepała Agnieszkę po ramieniu w uspokajającym geście.

Uspokojenie na pewno nie nadeszło, chyba że takie jak u Słowackiego. Jak tu się
uspokoić, kiedy w powietrzu wisi obietnica codziennych spotkań z ukochanym! Toż to należy
skakać pod niebo, wyciągając ręce do słońca, zrywać kwiaty z łąki, pleść wianki i tańczyć w
pierwszych promieniach brzasku. Albo coś w tym stylu. Kozioł stał obok uśmiechnięty
niewinnie. W poniedziałek sobie zaczniemy, co, Aga?
Pomyślał, że byłoby dobrze wytarmosić ją przy tym za włosy, takim urwisowskim
ruchem, jakim traktuje się dzieci, ale nim impuls elektryczny z mózgu przesłał tę informację
do ręki, na szczęście inny impuls go powstrzymał. Bez przesady z tym kamuflażem. Nie
chcemy nikogo urazić. Być potraktowaną jak dziecko to przecież potwarz, której kto jak to,
ale ona z jego strony na pewno się nie spodziewa.
Agnieszka spojrzała na niego rozpromienionym spojrzeniem.
- Aha! - jej oczy wyrażały doprawdy psie przywiązanie. - Fajnie, fajnie! Bardzo się
cieszę!
Wąż pokiwała głową z aprobatą.
- To lubię, to mi się podoba, Jojkówna, taka postawa w życiu zaprocentuje. Ucz się i
pracuj, jak mawiał święty Wincenty. To, kochani moi, ja wracam do siebie. Podrzuci mi pan
magnetofon zaraz do gabinetu, tak? Bo mnie dziś czas goni, do brata jadę z wizytą, wie pan.
- Jasne, oczywiście, zaraz będę - Kozioł okręcił się na pięcie, puszczając perskie oko
do uśmiechającej się wciąż Agnieszki. - Widzimy się w poniedziałek.
Zrzucił spoconą koszulkę, ukazując swój nagi i nieco wklęsły tors tym, którzy chcieli
popatrzeć, i naciągnął na siebie świeży Tshirt. Spakował do nesesera rzeczy i wyszedł z auli,
rzucając zbiorowe:
- Cześć!
- Cześć - odpowiedział mu damski głos. Magda Orzeszko, znów przyczajona niczym
tygrys, stanęła mu na drodze. - Co tam?
- No cześć! - wygiął usta w grymasie markującym uśmiech. - Fajnie.
- Słuchaj, tak sobie pomyślałam... - Magda odrzuciła grzywkę z czoła. - Jestem dziś
zaproszona na imprezę do znajomych, wiesz, taka domówka na więcej osób, martini dry,
śledziki, tańce... pomyślałam, że może masz wolny wieczór? Byś poszedł ze mną może?
Kozioł jak zwykle w takiej sytuacji nie potrafił się odnaleźć.
- No, kurczę, wiesz, w sumie... - w kontaktach z dorosłymi kobietami zazwyczaj
brakowało mu języka w gębie.
- No to jesteśmy umówieni, co? To jest od dwudziestej na Powstańców na osiedlu, a
wpisowe to flaszka. To ja kupię, a ty po mnie podejdź, bo ja tam mieszkam niedaleko. -
Wcisnęła mu w rękę, w której trzymał neseser, karteczkę z adresem. - Łatwo znajdziesz,
pierwszy blok od ulicy, pierwsza klatka. Bądź tak chwilę wcześniej, co?
- Yyyy - elokwentnie odpowiedział Kozioł.
- Super, poznasz moich znajomych.
Nie trzeba dodawać zapewne, ale dodam na wszelki wypadek, że Magdy znów nikt
nie zaprosił i że dowiedziała się o imprezie swym szóstym zmysłem. Na pewno nikt jej nie
oczekiwał i nikt nie chciał jej wódki. Jednak takie drobiazgi nigdy nie stawały na
przeszkodzie tej kobiecie o wyglądzie Agatki ze znaku drogowego. Przyjście zaś na imprezę z
facetem zawsze dodawało każdej nieco splendoru. Wiadomo. Poza tym każdy ma swoje
potrzeby, ileż można się onanizować, czytając Kochanka Lady Chatterley.
Kozioł w konfrontacji z maciczną siłą Magdy Orzeszko był bezbronny. Właśnie
dlatego, kurwa, nie jarają mnie stare dupy - myślał, idąc korytarzem w stronę gabinetu Wąż. -
Z taką młodą to od razu wiadomo, jak postąpić, a te stare to takie cwane, takie wygadane, że

człowieka dookoła paluszka owiną i chuj, i idziesz na jakieś stęchłe party. Pewnie będę
musiał ją jeszcze zaruchać, no po prostu masakra.
Cała radość z nadchodzących spotkań z Agnieszką gdzieś uleciała. Zasadniczo rzecz
jasna nie musiał nigdzie iść, mógł wybrać wariant dom, kanapa, telewizor, ale wiedział, że
umawianie się z Orzeszko czyni go w oczach wszystkich człowiekiem zwyczajnym, facetem
normalnym, mężczyzną z potrzebami na odpowiednim poziomie.
Wieczorem, pachnący old spice'em, zadzwonił do drzwi w pierwszej klatce. Miał
sucho w ustach.
- Przyszedłem wcześniej, gdyż nie miałem co robić - powiedział.
Orzeszko uśmiechnęła się i rozchyliła poły szlafroczka:
- Ojej, a ja taka nieubrana, chodź, chodź.
No tak, tego się spodziewał. Trudno, w życiu bywa czasem ciężko. Godzinę później,
zmęczony i zniechęcony, zapinał guziki koszuli, czując ból mięśni ud, podczas gdy kłapiąca
wagina szykowała się w łazience. Wyszła stamtąd, wionąc zapachem Antilope, ubrana w
krótką sukienkę, wyglądała lepiej niż zwykle, ale i tak źle. Ten typ tak ma.
- No to co, misiu, ruszamy? Gotów jesteś? - błysnęła uśmiechem i wyciągnęła do
niego rękę. Skoro nie można mieć Jakuba, miejmy kogokolwiek. Ten przynajmniej wie, co to
clitoris i jak tego użyć.
Przyjęcie odbywało się rzeczywiście niedaleko, na tym samym osiedlu. Gospodarze,
zdziwieni nadejściem nieproszonych gości, byli jednak na tyle już wcięci, że machnęli ręką.
Skoro przynieśli wódkę, niech wchodzą.
Rozmawiano o polityce i o telewizji. Kozioł zauważył wśród gości osoby, które znał
ze szkoły, grono pedagogiczne po godzinach też potrzebowało dać ujście frustracji.
Matematyk Bartek podszedł do niego z kieliszkiem wódki i powiedział:
- Konieczny jestem, znamy się w sumie ze szkoły, no to brudzio może?
Kozioł wziął od niego kieliszek, łyknął, otrząsnął się i powiedział:
- A pewnie, w końcu wszyscy jedziemy na tym samym wózku.
Pokochali go, no doprawdy go pokochali. Gdy mijała północ, grono pedagogiczne i
przyległości nie chciało nikogo innego jak tylko Pawła Kozioła. Ten obtańcowywał wszystkie
koleżanki i wypijał kolejne kieliszki z nowymi kolegami. Lata praktyki w showbiznesie robią
swoje. Przestał żałować, że się umówił z Magdą. Zacieśnił więzy koleżeńskie, pokazał, że jest
swój chłop, został pasowany na rycerza Zakonu Zabawy Aż Do Zniweczenia, wszedł do
grona pedagogicznego z hukiem, impetem i konfetti we włosach. Magda Orzeszko była
zachwycona nie mniej. To przecież ona przyprowadziła ze sobą tę petardę i to ona na wszelki
wypadek co jakiś czas podchodziła do niego, wpijając mu się w usta, tak by wszyscy, a
zwłaszcza wszystkie widziały, czyje jest co, i żeby łapy trzymały przy sobie.
Kozioł, kładąc się nad ranem do swojego łóżka, pijany jak nigdy dotąd, na wszelki
wypadek dwa razy się upewnił, że kładzie się sam i że w domu nie ma prócz niego nikogo.
Był sam, niespecjalnie pamiętał, jak to się stało, że dotarł do domu, ani tym bardziej jak
zgubił po drodze swą nową dziewczynę, ale mimo rzygów podchodzących falami do gardła
czuł się dobrze. Wpasował się jeszcze bardziej w ten obrazek, jak mydło w grze w domino.
W poniedziałkowy poranek Agnieszka obudziła się już o piątej. To dziwne, bo zasnęła
pewnie koło trzeciej. Całą noc pisała skrupulatnie pamiętnik, przelewając na papier wszystkie
swoje nowo odkryte emocje, którymi do tej pory mogła się dzielić z przyjaciółką. Papier
jednak był bardziej cierpliwy od zazdrosnej i zdradzonej przyjaciółki. Znosił wszystko.
Skrzypiąca stalówka przesuwała się po kratkowanych kartkach, równe okrągłe pismo
wypełniało kolejne strony. Wiersze, które Agnieszka zawsze lubiła, układały się w równe

kolumny, imię "Paweł" ozdabiały kwiaty i girlandy. Był to prawdziwy dowód na wielką
miłość, na to wspaniałe, szczenięce zakochanie, którego nigdy nie zapominasz, które żyje w
tobie po kres twych dni, nawet gdy nie pamiętasz do końca, w którym to było roku. To jest
sedno opowieści o dawnych dobrych czasach taka miłość. Playground love.
Pamiętnik Agnieszka chowała bardzo dobrze. Gdyby nie daj Boże babka odnalazła te
notatki, pełne namiętnych westchnień, poezji i zasuszonych kwiatów jaśminu oraz innych
pensjonarskich dowodów na źrebięcą głupotę, w domu odbyłby się sąd ostateczny, a potem
zawrzałyby kubły ze smołą. Tego dziewczynka była więcej niż pewna.
Chowała więc zeszyt za płytą pilśniową z tyłu swojego biurka, wyciągając uprzednio
wszystkie szuflady, bo tylko tak można się było dostać do skrytki. Na to babka by raczej nie
wpadła. Bo choć grzebała w biurku i przeglądała szuflady, zawsze robiła to metodycznie,
sprawdzając każdą po kolei, nigdy nie wyciągając trzech naraz. Kryjówka była nie do
odkrycia.
Gdy obudziła się o piątej w poniedziałkowy poranek, sięgnęła po zeszyt, by
przeczytać swój wczorajszy wpis. Paweł - mężczyzna jej życia. Czy mógł być ktoś bliższy jej
sercu? Nie było na świecie drugiego takiego człowieka jak on.
Przez cały dzień siedziała jak na szpilkach, kolejne godziny lekcyjne ciągnęły się w
nieskończoność. Nawet niezapowiedziana kartkówka z polskiego nie zrobiła na niej wrażenia,
choć nie umiała zbyt wiele. Chodziło tylko o to, by przetrwać do czternastej, bo potem...
Bo potem zjawił się on. W sztruksowej kurtce narzuconej na ramiona stał pod
pracownią mat.fiz. z magnetofonem w ręce. Czekał na nią uśmiechnięty.
Podbiegła, zarzucając włosami we wszystkie strony. Widziała, jak robi to Brigitte
Bardot w jakimś filmie. - Cześć, dziewczyno! - wypowiedziały jego wspaniałe usta. I
wypowiedziały to tylko w jej stronę.
Był nie tylko jak Dylan z Beverly Hills, on był lepszy, bo żywy, tu na miejscu, nie w
telewizorze.
- Mam klucze od pani dyrektor, musimy się tu jakoś zadomowić, trzeba będzie zrobić
trochę miejsca - powiedział, otwierając drzwi i zapalając świetlówki na suficie. Krzesła,
ustawione na stołach przez ostatnią grupę dzieci, która miała tu lekcje, nadawały klasie wyraz
opuszczenia. Ale to bardzo dobrze. Niech nas wszyscy opuszczą. Niech nas NIE zobaczą.
Wzięli się raźno do roboty, przesuwając stoły na boki, robiąc sobie miejsce na środku
sali. Pękali przy tym ze śmiechu, bo Kozioł opowiedział dwa dowcipy dla rozluźnienia
atmosfery, jeden o babie, a drugi o Polaku, Rusku i Niemcu. Agnieszka niemal turlała się ze
śmiechu.
- No dobra, to do roboty - zatarł dłonie i zdjął koszulę. Agnieszka nieco zdębiała, a
fala gorąca zalała ją od stóp do głów. Zrobiła się czerwona jak burak. On na szczęście zdawał
się tego taktownie nie zauważać, narzucił na gołe ciało znaną dziewczynce z piątkowych
treningów koszulę w kolorową kratkę i zapinając kilka guzików, ale tak, by odsłaniały część
nagiego ciała, powiedział: - A ty, widzę, już przebrana.
- Mhm - wydukała Agnieszka, patrząc na czubki swoich butów. Jednak widok nagiego
męskiego torsu był dla niej sporym wyzwaniem. Do tej pory widywała jedynie otłuszczony i
włochaty tors swojego ojca, czasem torsy jakichś robotników, nigdy jednak nie przebywała w
tak małej przestrzeni z nagim torsem, którego chciałaby dotknąć.
Ech, wy wszyscy instruktorzy tańca, drużynowi, wychowawcy kolonijni, trenerzy
pływania, opiekunowie, duchowi - jeśli tylko kiełkuje w was ziarno ohydy, jakże łatwo wam
zyskać dostęp do ofiar, jak ogromne są oka w sicie, którym przecedzać się powinno męty ze
społeczeństwa. Teraz i zawsze, i na wieki wieków amen.

- No to sobie zaczniemy - podszedł do magnetofonu i uruchomił kasetę. And I have
the time of my life... - zabrzmiały pierwsze takty piosenki z filmu Dirty dancing, który
Agnieszka zobaczyła na wideo ubiegłego lata w niemieckiej wersji językowej podczas pobytu
u kuzynostwa w górach. Ten film działał na wyobraźnię, nawet gdy bohaterowie przemawiali
do siebie, mówiąc Ich liebe dich, meine Fräulein. Przeszył ją ponownie dreszcz.
- Tak sobie wymyśliłem, że zaczniemy od tego, potem trochę rock and rolla, a na
koniec jakieś nowoczesne brzmienie, może na przykład 2 unlimited. Niech się księżunio też
zabawi, co? - uśmiech nie znikał mu z twarzy. - Dobra, to tak: na początek będzie trudna
figura. Film widziałaś?
- W sensie ten, co z niego ta piosenka jest?
- No.
- Widziałam, ale po niemiecku.
- Nie szkodzi. Widziałaś, ona tam na niego skacze. I ty też tak skoczysz. Oni tam tym
kończą, my tym sobie zaczniemy. Podejdź bliżej, muszę cię na ręce wziąć - wyciągnął
ramiona i włożył jej ręce pod pachy, po czym podniósł na chwilę do góry. - Ile ważysz?
- A jakieś czterdzieści dwa, może trochę mniej?
- No to okej, damy radę bez problemu - postawił ją na ziemi, ale nadal nie wyjął
swoich łapsk z okolic jej piersi. Czuł, jak bije jej serce, strasznie go to kręciło. Przyciągnął ją
do siebie, tak że jej twarz niemal wbiła się w jego odsłoniętą klatę. - A potem kilka innych
figur - powiedział, chuchając jej w czoło. - To będzie show wieczoru, zobaczysz. - Uwolnił
jedną rękę i przejechał kantem dłoni po policzku dziewczynki. - Hm... masz taką gładką
skórę, to niesamowite, wiesz?
Agnieszka przełknęła ślinę, czując, że zaraz straci równowagę. Ręka nauczyciela
zatrzymała się na jej szyi, na wisiorku.
- Widzę, że się ze sobą nie rozstajemy?
Agnieszka odruchowo schyliła głowę, przyciskając brodę do piersi, by popatrzeć na
migoczące srebro.
- No na to wygląda - wyszeptała słabo.
Kozioł podniósł jej brodę i spojrzał prosto w oczy:
- Ty też to czujesz, co?
Wtem rozległo się energiczne pukanie i do sali zamaszyście wkroczyła dyrektor Wąż.
Kozioł odskoczył jak oparzony na bezpieczniejszą odległość, Agnieszka stała jak
wryta.
- No i jak idzie? Widzę, że sobie świetnie radzicie? - błyskał żółty uśmiech pani
dyrektor. - Panie Pawełku, proszę tylko pamiętać, żeby te stoły potem uprzątnąć, tak jak
mówiłam.
- Jasne, jasne, wszystko wróci na miejsce, właśnie zaczęliśmy trenować takie tam
różne figury. No bo skoro ma być, jak to pani ujęła, spektakularnie, to trzeba ostro ćwiczyć,
co nie, Aga?
- Aha - świat Agi nadal wirował, więc zabrzmiała mało przekonująco.
Wąż pokiwała głową i powiedziała:
- Dobra, ja zmykam, mam tonę klasówek do sprawdzenia na jutro. Bawcie się dobrze,
czekam na efekty.
Kiedy tylko zamknęły się drzwi, Kozioł wskazał na nie głową i powiedział:
- Ufff, mało brakowało, co?
- Ale w sensie?
- No wiesz, może ona nie byłaby zadowolona, że masz starszego chłopaka.

- Yyyy, chłopaka?
- No, Agnieszka, a co, nie chcesz mieć starszego chłopaka? Nie lubisz mnie?
Bum BUM BUUUUUUM - serce dziewczyny przyspieszyło i zadudniło.
- Znaczy ja, ja... ja nie wiem, co powiedzieć.
- No powiedz po prostu, czy chcesz, żebym był twoim chłopakiem, proste, co?
- Chcę...
- No widzisz, ja też chcę. Pasujemy do siebie, co?
- No.
- Tylko wiesz, tak sobie myślę - podszedł bliżej, zdjął krzesło z ławki i usiadł tuż obok
- chyba nie za bardzo możemy się z tym, wiesz, wychylać. Bo tak mi się wydaje, że lepiej,
żeby to była taka tajemnica. Do pewnego momentu przynajmniej, co nie?
- No - Agnieszce przed oczami zaczęły przepływać obrazy totalnej awantury, jaka na
pewno by wybuchła, gdyby się umówiła z którymkolwiek przygłupim i niedorozwiniętym
umysłowo kolegą ze swojej klasy, że ją odprowadzi do domu, a cóż dopiero mówić o tym, że
miałaby mieć starszego chłopaka. Babka drąca włosy z głowy, woda święcona i egzorcyzmy -
tak, stanowczo lepiej zachować to w tajemnicy. Zresztą tajemnice są takie fajne! Mieć
sekret... to takie dorosłe. Dorośli ludzie mają swoje tajemnice, jak w książkach.
- No, to wiesz, ja proponuję nic nikomu nie mówić - chwycił ją za rękę. - A teraz
chodź, poćwiczmy trochę, żeby nie było, że się obijamy.
Włączył magnetofon. Znów popłynęły znane dźwięki. Najpierw on ruszał, by jej
pokazać kolejność kroków, potem ruszała ona, a w końcu łączyli to w jedno i ćwiczyli
wielokrotnie. A gdy ćwiczyli, ręka Kozioła wędrowała sobie to tu, to tam, teraz już zupełnie
bez żadnej krępacji. Dotykał jej szyi, dotykał jej brzucha, zawędrował nawet w okolice piersi,
by stwierdzić z uśmiechem: - Ojej, jak fajnie, że nie nosisz stanika - co najpierw ją
zawstydziło, ale w sumie ucieszyło, bo normalnie to, że nie ma na czym stanika nosić, było
dla niej powodem frustracji.
I w ogóle to, co się działo między nią a tym człowiekiem, było największą przygodą w
jej życiu. Nigdy, przenigdy w snach najśmielszych nie marzyłaby o tym, że będzie miała
chłopaka, że będzie miała TAKIEGO chłopaka! Właściwie gdyby tylko mogła, pobiegłaby
zaraz, by ogłosić to całemu światu przez megafon z wieży kościelnej albo telewizyjnej: "Hej,
ludzie, jestem szczęśliwa, bo jest ktoś, kto mnie kocha! I kogo ja kocham, i nie ma co do tego
wątpliwości!".
Agnieszka ze spotkania na spotkanie w sali mat.fiz. wracała do domu coraz bardziej
nieobecna i szczęśliwa. Dom, do którego wracała, przestał się jej nawet wydawać tak
obmierzły jak zwykle, po prostu wiedziała, że oprócz domu jest jeszcze inne życie, czego
wcześniej nie była pewna. Bo niby skąd miała wiedzieć.
Z Koziołem u boku wszystko było bardziej kolorowe, lepsze, inne.
Na spotkania taneczne wpadała czasem dyrektor Wąż, by skontrolować przebieg prac,
tak jak wpadała na normalne zajęcia taneczne i na lekcje śpiewu. Zachwycona postępami,
poklepywała po ramieniu Kozioła i czuła się naprawdę dobrze. Bo to ona, ona, ONA
wymyśliła to wszystko. To tylko jej i jej jedynej zasługa.
Kozioł też osiągał wysoki poziom zadowolenia na wielu niwach. Oczywiście byłoby
znacznie lepiej, gdyby prywatne lekcje odbywały się w miejscu mniej publicznym niż klasa w
szkole, choć szkoła była o tej porze wyludniona. Ale jak się nie ma, co się lubi... Wreszcie
bez krępacji mógł robić to, do czego został stworzony - czerpać wielką satysfakcję z kontaktu
z młodzieżą. Do diabła, czy ja robię coś złego? - stawiał sobie czasem to pytanie, wracając do
domu z wyczerpujących fizycznie i emocjonalnie zajęć. Ja jej pokazuję życie, uczę ją

mężczyzny, uczę ją relacji damskomęskich - sam sobie odpowiadał, całkowicie
usatysfakcjonowany odpowiedzią.
Dotykanie się tu i ówdzie w końcu przestało mu starczać, więc na którychś z kolei
zajęciach zaproponował pocałunki. Także tu i ówdzie. Najpierw on ją, potem, jeśli tylko
będzie miała ochotę - ona jego.
- Bo wiesz, Agnieszko, są takie miejsca na ciele chłopaka, które są wyjątkowe. Nie
bój się ich, one naprawdę są miłe w dotyku, możesz sama się przekonać, jakie są delikatne -
kierował jej ruchami tak subtelnie, że szła za tymi drogowskazami niczym owieczka na niwy
zielone za swoim pasterzem.
Strach przed lataniem mijał, łagodzony, usypiany, oddalany, jakby na całą tę historię
wylewano za każdym razem odrobinę eteru. Wdech, wydech, wdech, wydech, oddychaj
głęboko, zasysaj powietrze, niech wejdzie do płuc, niech uśpi, ukoi. Niech ci będzie dobrze,
bardzo dobrze, ach, jak dobrze, tak, tak, kochana, nie przerywaj, delikatnie, masz takie
słodkie małe dłonie, jak one się zwinnie poruszają, jakie są aksamitne, zobacz, jaki aksamitny
jest ten koniuszek, może ściśnij go mocniej, tak, tak, tak, TAAAK!
Kozioł też wracał do domu rozluźniony. Początkowo obawiał się, że nie dopnie
swego, bał się zwyczajnie ujawnienia. Mało to przypadków zdemaskowania pedofilów? No
dobra, mało, ale są, bywają, czyta się o tym czasem. Ale szkoła, ta szacowna instytucja,
podobnie jak harcerstwo albo organizacje przykościelne, jest najlepszym możliwym miejscem
do takich właśnie praktyk. Najciemniej pod latarnią, pod jarzeniówką w sali mat.fiz.
popołudniami, gdy wszyscy już są w domach i odrabiają lekcje albo jedzą zupę.
Właściwie takie życie jak teraz byłoby idealne. Stały dochód, mieszkanie w dobrym
punkcie, spotkania z ludźmi takimi jak znajomi Magdy, którzy sankcjonują jego status osoby
zwyczajnej, a nawet pożądanej towarzysko, sprawy z przeszłości zostawione gdzieś na boku,
już nawet bez psa, z matką, której pewnie szybko nie ujrzy, z nieograniczonymi
możliwościami zaspokajania swych prawdziwych potrzeb. No przecież tak powinno
wyglądać życie.
Agnieszka, niesiona falami zupełnie nowych emocji, miała właściwie jeden tylko
kłopot - pragnęła ogromnie się komuś zwierzyć z tej niesamowitej historii. Radość dzielona z
kimś to radość podwójna. Tylko że nie ma się z kim podzielić. Paweł mówi wciąż o
tajemnicy. Zresztą z Zosią układ szwankował już po całości. Na niektórych lekcjach Zosia w
ogóle zmieniła ławkę i siadała obok innych, z Agnieszką prawie nie rozmawiała. A odkąd
okazało się, że Agnieszka ma być gwiazdą pokazu tańca, kontakty zminimalizowały się
niemal do zera. Absolutnego. Normalnie Agnieszka bolałaby strasznie nad stratą. Zosia była
jej przyjaciółką od zamierzchłych czasów i zawsze wszystko robiły razem. Ale sytuacja
uległa takiej zmianie, że nie sposób było walczyć z tym prądem rzeki, zawracać tej Przemszy
czy tam Brynicy lub Rawy kijem.
Agnieszka pisała więc co wieczór pamiętnik. Wyciągała zeszyt ze schowka w biurku i
gdy obrobiła się już z zadaniami domowymi, siadała wygodnie, kreśląc długie strofy o tym,
jak bardzo jest szczęśliwa i jak cudowna jest ta nagle otrzymana dorosłość. Imię Pawła
odmieniała przez wszystkie przypadki, opisując dość skrupulatnie i bez przesadnej
metaforyzacji, co dokładnie robili na lekcjach tańca disco. Nie chciała, by te wszystkie
magiczne momenty uleciały, wyparowały jak perfumy Być Może, których nie używała babka.
Na marginesach rysowała serca, kolorowała je mazakami w odblaskowych kolorach, w
podręcznikach do polskiego i w bibliotece szkolnej wyszukiwała poetyckich inspiracji, które
potem uzupełniały miłosne zapiski. Przywoływała z pamięci słowa piosenek o miłości, które
bogato cytowała między wyznaniami. Pamiętnik okleiła wycinanką z gazet - romantyczne

pary, zachody słońca, serca i kwiaty... miłość zasługuje na godną oprawę. Gdy podczas
pisania słyszała zbliżające się kroki któregoś z domowników, wciskała zeszyt głęboko pod
stos podręczników, który zawsze był awaryjnie ułożony na biurku. Do tych zapisków nikt
nigdy nie powinien mieć dostępu. To tajemnica, którą zabierze ze sobą do grobu, jeśli umrze
przed osiemnastym rokiem życia (bo wtedy wreszcie będzie wolna, wiadomo).
Dni mijały więc im wszystkim w cudownej symbiozie, wszyscy byli szczęśliwi, każdy
zaspokojony, i Kozioł, i Agnieszka, i Magda, i dyrektor Wąż. Ich zadowolenie przekładało się
na spokój innych: babka mniej gderała, bo Agnieszka rzadziej bywała w domu, Marian Jojko
cieszył się z rozwoju córki i z tego, że jest tak doceniana w szkole, nauczyciele mieli nieco
luzu, ponieważ dyrektor Wąż była poważnie zajęta przygotowaniami do wizyty, Jakub z
A'Postołów przestał w końcu czuć się nękany przez zaspokajaną regularnie Magdę Orzeszko.
Nawet ksiądz Mirek czuł, że wszedł w końcu na właściwą ścieżkę. Wszystko było niemal
idealne. Machina Zła kręciła się bez żadnych ziarenek piasku w swych trybach. Do czasu.
*
Marian Jojko ostatnio czuł się trochę lepiej. Psychicznie podbudowany, mniej
zgaszony, mniej pijący. Niby jesień, szaruga i nosy na kwintę pospuszczane, a u niego wręcz
odwrotnie. Może to dlatego, że wyniki finansowe cyrku po sezonie letnim były dość
zadowalające, jakoś się nawet ten interes kręcił. Planowali ze wspólnikiem rok kolejny i
wyglądało na to, że sezon będzie dobry, może nawet uda się zrobić konieczne remonty,
renowacje i rehabilitacje. Może byłaby szansa na zatrudnienie świeżej krwi jakiejś. Branża
jest trudna, ale dochodowa, jak się do tego podejdzie dobrze. Na razie jednak siedział sobie w
domu, budził się o porach nieprzyzwoitych, jadł obiad na śniadanie, oglądał trochę telewizji
edukacyjnej, a potem programy dla dzieci i młodzieży (nie przepadał za Tiktakiem, irytowała
go ogromnie postać Ciotki Klotki). Bezczynność była stanem, który go odprężał. Kiedy
przesypiał tak dużą część dnia, ograniczał też mocno ilość kontaktów z teściową. Ona
aktywna była z rana, on siedział nocami, podczas gdy ona chrapała głośno. Jakoś sobie
koegzystowali. Jego przedłużający się pobyt w domu powoli zaczynał być stanem
permanentnym. Do tego stopnia, że zaczął nawet partycypować w kosztach życia, czasem
zostawił jakąś gotówkę na stole kuchennym, traktując to jako wkład własny we wspólne
życie, czasem sam ruszył do spożywczego i przy okazji zakupu piwa kupił też mleko, ser, a
nawet mięso.
Nachodziła go nawet czasem ochota, by zrobić coś więcej. Poczuć się mężczyzną w
domu, wziąć piłę, młotek, hebel i klajster jak stolarz z wiersza i coś zmajstrować, coś
naprawić, coś przybić, coś przykleić, coś odświeżyć. Więc kiedy zostawał sam w domu,
czynił podchody do różnych męskich prac. Naprawił dwa kontakty, co wypadły ze ściany, bo
babka zbyt gwałtownie ciągnęła za kabel od odkurzacza, kiedy była wściekła na Mariana, bo
jak jadł, to zawsze kruszył na dywan, a nigdy po sobie nie posprzątał. Naprawił cieknącą
spłuczkę w kiblu, choć nie wiedział, jak to zrobił, tak jakoś samo się stało. Przybił kilka
gwoździ w paru miejscach i powiesił obrazki, które dawno pospadały. Dokleił odstającą w
paru miejscach wykładzinę w pokoju córki, wymienił przepaloną żarówkę w żyrandolu. Czuł
się z tym męsko. Chodził więc w momentach takich zrywów po domu i szukał usterek do
naprawienia.
Babka, nieco udobruchana postawą zięcia, sama wskazywała mu miejsca niedoróbek i
z zadowoleniem odnotowywała pozytywne zmiany w domu. Nawet taki truteń jak on miewał
czasem chwile, kiedy przypominał człowieka.
Jesienne tygodnie, które przybliżały do spotkania z arcybiskupem, jakże pełne atrakcji
dla niektórych, mijały więc w tym skromnym domu całkiem spokojnie. Chyba nigdy nie było

między nimi tak dobrze. W każdym razie odkąd sięgali pamięcią.
I czasem, czasem tylko jakiś cień się kładł na tę sielankę. Marianowi bowiem nie
dawało spokoju to, co zobaczył, odbierając córkę z wycieczki do Warszawy. Zwłaszcza że
tyle czasu spędzała teraz w szkole, ćwicząc. Czasem podpytywał więc ją o zajęcia taneczne:
jak jest, czego się uczy, z kim trenuje, ale zazwyczaj zbywała go jakimiś gładkimi zdaniami,
w które jakoś nie do końca chciało mu się wierzyć, ale które z drugiej strony działały dość
uspokajająco. Kiedy pięć osób mówi ci, że jesteś pijany, coś w tym być musi, kiedy córka
uparcie powtarza, że wszystko w porządku, uwierz w to w końcu, zanim się zirytuje na dobre.
A więc uwierzył i wyciszył złe podszepty i instynkty ojcowskie, które i tak zazwyczaj go
zawodziły. Jak go coś zaswędziało przy ojcowskim sumieniu, otwierał browara i się wyciszał.
Tego dnia, na który wszyscy czekali, wyekspediował córkę do szkoły, kopiąc ją w
tyłek na szczęście i zapowiadając, że się rzecz jasna zjawi na wykon. Babka za to
zapowiedziała, że się nie zjawi, bo ma spotkanie Legionu Maryi, a ksiądz arcybiskup i tak
zajrzy do parafii po tej całej imprezie szkolnej, więc jej, szczerze mówiąc, szkoda czasu.
Agnieszka nie spodziewała się niczego innego, a nawet było jej to na rękę.
Marian został w domu sam. Zjadł sobie bułkę z pasztetową, napił się herbaty z cytryną
i postanowił, że dzisiejszy dzień spędzi produktywnie. Rozejrzał się więc uważnie po domu,
szukając miejsca godnego dziś jego młotka, jego szpachli, jego śrubokręta. I wybór jego padł
na pokój córki. Oj, było tam wiele rzeczy godnych Marianowych męskich umiejętności, stare
meble pamiętające jeszcze młodzieńcze czasy świętej pamięci matki Agnieszki, krzywo
wiszące obrazy, odłażąca tu i ówdzie farba, skrzypiące drzwi, opadnięte szuflady biurka,
których nie dało się otworzyć normalnie, tylko szarpiąc z całej siły i wyrywając przy tym
czasem metalową rączkę. Oj, było co robić.
- No to jedziemy z robotą - przemówił sam do siebie, rozkładając się w pokoju z
rzeczami. Zrolował najpierw słynną skórę z lamparta, której babka nie wyrzuciła głównie
dlatego, że sama nie umiała jej podnieść.
Usiadł na podłodze przed biurkiem i spróbował wysunąć górną szufladę. Stawiała
opór, hacząc dolnym brzegiem o brzeg górny szuflady niżej.
- Oj, nowe prowadnice to tu się przydadzą - mruknął pod nosem i sięgnął do swojej
magicznej skrzynki na narzędzia.
Wyjął najpierw jedną szufladę, potem, mordując się nieco, wyszarpnął drugą, kiedy
zaś wyjmował trzecią, zobaczył, że wypada zza niej zeszyt.
O, no proszę, pewnie go szukała - pomyślał i wyciągnął go z biurka. Machinalnie
przejrzał i odłożył na bok. Zabrał się do pracy. Po dwóch godzinach, spocony jak borsuk,
nieco już znietrzeźwiony dwoma browarkami, które sobie popijał w rytm pracy, domknął
lekkim ruchem kolejną szufladę. Nno! Jak tatuś zrobi remoncik, to nie ma chuja we wsi! - był
z siebie bardzo zadowolony.
Odłożył narzędzia do skrzynki, pociągnął łyk piwa i jego wzrok zatrzymał się na
znalezionym za szufladami zeszycie. Nie wyglądał jak zeszyt do matematyki - kolorowy i
oklejony romantycznymi fotografiami wycinanymi z kolorowych pism.
A swoją drogą, ciekawe - otwarł zeszyt na pierwszej stronie. PAMIĘTNIK - głosił
napis, wycyzelowany pismem ozdobnym i otoczony girlandami kwiatów i serc. - "Pamiętnik"
- przeczytał na głos. Gdyby był bohaterem kreskówki Disneya, na jego lewym ramieniu
siedziałby teraz miniaturowy diabeł i mówił: "No już, dalej, czytaj, głąbie, na co czekasz?!".
Z kolei ramię prawe okupowałby mały anioł, który wznosząc złożone do modlitwy ręce,
przestrzegałby Mariana przed tym jawnym naruszeniem prawa do prywatności.
W Marianie stoczyła się więc krótka wewnętrzna bitwa, w której anioł dostał widłami

w tyłek i odleciał w nieznane, sypiąc białym pierzem. Diabeł z Marianem zabrali się
tymczasem do lektury.
Diabeł zresztą nawet nie musiał czytać, on doskonale wiedział, co tam w środku
Marian znajdzie - znajdzie diabelskie nasienie.
Marian początkowo przerzucał kolejne kartki, uśmiechając się sam do siebie na widok
tych wszystkich ckliwych poezji i kwiatów suszonych poprzyklejanych tu i ówdzie do stron.
Ech, te dziewczynki, ech, te kobiety... Nigdy ich nie rozumiał, zawsze się ich trochę bał.
Gdyby miał syna, byłoby mu na pewno łatwiej. Przerzucał więc kartki, podśmiewając się
nieco z córczynej egzaltacji, mniej więcej jednak w połowie zeszytu zobaczył coś, co go
bardzo zaniepokoiło. Otóż rzuciło mu się w oczy sformułowanie: "Kocham Pawła i żyć bez
niego nie chcę", ujęte w czerwone serce pokolorowane świecową kredką. Pawła? Czy ona ma
w klasie jakiegoś Pawła? A w ogóle to dlaczego on nic nie wie o tym, że córka jest
zakochana?
Zatrzymał się więc na dłużej przy tym wyznaniu. Zaczął analizować linijka po linijce
wyznania miłosne swej jedynej latorośli i z każdą linijką kolejny włos mu siwiał, a oczy mu
się rozszerzały, aż stały się wielkie jak spodki.
Że co, kurwa?! - nie dopuszczał do siebie tej wiedzy, którą przyswajał z każdą kolejną
kartką pamiętnika. Nie, to jest niemożliwe, Boże, to nie może być prawda!!!
Chwycił się za serce. Czuł, że łomocze jak młot pneumatyczny o chodnik. Sięgnął do
kieszeni koszuli i wyjął stamtąd paczkę papierosów Caro. Zapalił jednego trzęsącymi się
rękami i znów pogrążył się w lekturze i rozpaczy.
Po półgodzinie wiedział już wszystko - jego ojcowska intuicja go nie zawodziła, on
czuł od początku, że coś tu śmierdzi, nie miał jednak pojęcia, że aż tak! Jego ukochana,
pobożna, delikatna córeczka, której jeszcze niedawno wiązał buciki i kokardki na głowie, ta
różyczka słodka została tak pohańbiona! Ten stary, obleśny i brzydki mężczyzna dotykał tego
kwiatuszka swoimi ohydnymi łapami?! Jego córka trzymała w ręce fiuta tego popaprańca?
Mój Boże!!! I to wszystko w tej bogobojnej atmosferze, z przyzwoleniem wszystkich dokoła,
pod samą latarnią! Pod jego własnym cholernym nosem. Marian podniósł się z podłogi i
pobiegł z rykiem do kuchni przetrząsać szuflady w poszukiwaniu noży, tasaków, nożyczek i
tłuczka do mięsa. Wyjął też z szafki butelkę żołądkowej gorzkiej.
- Ja pierdolę! Ja pierdolę! Ja pierdolę! - powtarzał niczym mantrę, trzymając się za
głowę i nie wiedząc, co ma właściwie teraz zrobić.
Elżbieta Wąż obudziła się o piątej rano. Spała krótko, mimo iż kładła się poprzedniego
wieczora grubo po północy, wróciwszy ze szkoły przed dwudziestą drugą. Czuła, że jest
napięta jak sznur do snopowiązałki na snopowiązałce. Mięśnie trzymające kręgosłup
zamieniły się w brutalne macki, które ściągały jej łopatki do tyłu, szyja usztywniona niczym
gorsetem nadała jej sylwetce charakter hiszpańskiej infantki w kryzie. Lub polskiej
nauczycielki w kryzysie. Była zmęczona. Tak po ludzku, zwyczajnie. Czuła, rzecz jasna, że
miesiące przygotowań nie poszły na marne, wiedziała, że wszystko jest właściwie dopięte na
ostatni guzik. I występy sceniczne, których próbę generalną oglądała wczoraj, i strona
scenograficzna, i gastronomia w końcu. Wiedziała, że ma nad wszystkim kontrolę, że trzyma
te sznurki w ręce, a jednak czuła się wypalona i zmęczona. I kiedy zwiesiła bose stopy z
łóżka, tak że dotknęły zimnego linoleum, poczuła na plecach ciężar odpowiedzialności
gniotący jak kamień.
Spojrzała na swoje haluksy i westchnęła. Przeżegnała się szybko, jeszcze na siedząco,
czując, że będzie jej ciężko wstać z klęczek, i zmówiła poranną nowennę w intencji
powodzenia tego, co miało się już za kilka godzin zdarzyć.

- Amen - powiedziała dobitnie, samej sobie sygnalizując, że oto koniec mazgajenia się
i rozmemłania, trzeba się wziąć w garść, wstać i ruszyć naprzeciw wyzwaniom. Klasnęła w
dłonie, jak to miała czynić w zwyczaju, zagrzewając do umysłowego wysiłku swoich tępych
uczniów. - Elżuniu, do roboty! - powiedziała sama do siebie i wstała z łóżka, czując przy tym
ćmiący ból w lewej części tak zwanego krzyża. Przydałby się jakiś Ciechocinek, dałoby się
wymasować gnaty, borowiną jakąś obłożyć, solanki popić...
W co się tu ubrać w taki dzień? Co na siebie włożyć? To naprawdę trzeba dobrze
przemyśleć, raz, żeby się dobrze czuć sama ze sobą, a dwa - że to jest jednak święto. No i kto
wie, czy jednak prasa nie zajedzie, dzwonili, umawiali się nawet, przecież to nie co dzień się
zdarza taka wizyta. Długo stała przed zaskakująco wypchaną jak na taką ceniącą skromność
osobę szafą. Szarości i beże, wiskoza i anilana, poliester, dużo non iron, bo kto by miał czas
na iron. Wyjęła z czeluści szafy dwa niemal identycznie wyglądające komplety - spódnica na
gumce i żakiet z dużymi klapami, tyle że jeden w tenis, a drugi klasycznie w kolorze burej
szmaty. Stanęła przed lustrem i zaczęła przykładać do swej odzianej w piżamę piersi kolejne
części garderoby. Jakby szykowała się na bal.
Po chwili refleksji odłożyła na bok tenisowy komplecik, a burości odwiesiła do szafy.
W łazience zrzuciła piżamę i stanęła nago na wadze. Spojrzała w dół i jęknęła
przeciągle. Zeszła z wagi. Odkręciła wodę i weszła do wanny. Normalnie nigdy rano nie
traciła czasu na ablucje, ale dziś to coś zupełnie innego. Stała, oblewając się strumieniem
wrzątku z prysznica i namydlając się białym jeleniem. Do niedawna zdarzało się jej myć pastą
BHP, uważała, że nic lepiej nie działa na skórę, ale od jakiegoś czasu był problem z jej
dostaniem. Jak się myć, to porządnie. Szampon z odżywką dwa w jednym, o którym trąbiono
w reklamach, był dla niej nie do pojęcia. Albo się myjesz, albo zatłuszczasz włosy jakimś
mazidłem. Bzdura i wyciąganie pieniędzy od głupich ludzi.
Pachnąca czystością stanęła przed zaparowanym lustrem, koniuszkiem ręcznika
przetarła jego taflę. Spojrzała na nią poważna twarz osoby dostojnej. Nawet mimo mokrych
strąków wiszących nad uszami, z których kapała niedokładnie wytarta ręcznikiem woda.
Wzięła grzebień do ręki. Przeczeszemy się i idziemy. Równy jak cięcie skalpelem przedziałek
rozdzielił jej cienkie, mysie włosy na dwie części. Wycisnęła z nich wodę za pomocą suchego
ręcznika, spięła grzywkę srebrną spinką.
Piętnaście minut później stała gotowa przed lustrem w przedpokoju, sprawdzając, czy
okruszki porannej kanapki gdzieś się nie przykleiły do ubrania. Na nogi włożyła czarne
mokasyny na lekkim słupku, w których chodziła zazwyczaj na niedzielne msze jesienią i
wiosną przy lepszej pogodzie. Pod szyją zamotała fantazyjną apaszkę, która nadała jej wygląd
ociężałej stewardesy Polskich Linii Lotniczych LOT, na palec założyła złoty pierścionek po
mamie. Jeszcze tylko prochowiec, parasolka na wszelki wypadek i torebka, ach, gdzie jest
moja torebka!
Szła do szkoły szybkim, sprężystym, miarowym krokiem. Jak żołnierz na defiladę.
Raz dwa, raz dwa, noga za nogą. Wszelkie rozterki zostawiła w domu, zmyła białym
jeleniem, teraz już nie ma co się zastanawiać, trzeba działać.
Dochodziła dopiero siódma i gmach szkoły był prawie zupełnie pusty, jeśli nie liczyć
woźnej, która wpuściła Wąż do środka.
- No dzień dobry, pani Halino - uśmiechnęła się dyrektorka sztywno. - Niechże pani
jeszcze rzuci okiem tu na plac przed szkołą, żeby ewentualnie jakieś śmieci zebrać, bo widzę,
że tam jakieś papierki porozrzucali. No przecież jak to o pani świadczy, że tu śmieci leżą i się
walają ludziom pod nogami?
Woźna, która lubiła dawać czasem w palnik, i tego dnia akurat odczuwała bolesne

skutki wczorajszego rozprzężenia, spojrzała dość nieprzytomnie wokół siebie, nie
dostrzegając absolutnie nic, co by choć wyglądało na śmieci. Ale to nie był czas na dyskusje,
więc powiedziała tylko:
- Oczywiście, pani derektor, zarozki to sprzątna, już leca - i oddaliła się na bezpieczną
odległość. Jej chuch na pewno zdradzał menu wczorajszego wieczoru przy kartach.
Wąż weszła po schodach do swojego gabinetu, otworzyła okno, nalała wody do
czajnika elektrycznego, nasypała sobie kawy do szklanki.
- Coś słabo dziś się czuję, ciśnienie mi spadło chyba - wymruczała sama do siebie. Ze
szklanką pełną czarnej jak mrok parującej kawy przeszła szkolnymi korytarzami, bacząc
pilnie, czy aby jakiś drobiazg nie umknął jej oku. Jakaś niestosowna gazetka ścienna, jakaś
pozostałość po upadłym reżimie, jakieś gumy do żucia przyklejone w dziwnym miejscu,
jakieś papierki nieuprzątnięte przez sprzątaczki poprzedniego wieczora. Aj, aj, kapitanie,
meldujemy, że nasza krypa gotowa jest do wypłynięcia w daleki rejs. Szkoła lśniła.
W auli, przystrojonej niczym remiza wiejska na wesele dzieci sołtysa, unosił się
zapach czystości - podłogi umyte, krzesła wytrzepane, nawet lamperia została przetarta na
wyraźne życzenie pani dyrektor. Na kurtynach z czerwonego sukna, zwisających przy ścianie
i oknach, tak by tworzyć nastrój prawdziwie teatralny, pyszniły się papierowe wycinanki
zamówione u pani od plastyki: Matka Boska z Jezusem i napis: "Witamy, Księże
Arcybiskupie", oraz plakat z wykaligrafowanymi dwoma cytatami z Pisma Świętego:
"Przykazanie nowe daję wam, abyście się wzajemnie miłowali tak, jak Ja was umiłowałem (J
13,34)" oraz "...Albowiem wolą Bożą jest wasze uświęcenie (1 Tes 4,3)".
Wąż, siorbiąc stygnącą kawę, stanęła na zaimprowizowanej scenie i omiotła bacznym
spojrzeniem po raz ostatni, po gospodarsku widownię. Wszystko wydawało się na swoim
miejscu. Krzesła obleczone w białe pokrowce w pierwszym rzędzie dla VIPów, cała reszta
stojąca w równych rzędach, podłoga z PCW lśniąca jak psie jaja, malarskie popisy co
zdolniejszych uczniów w antyramach na ścianie z boku, zasłony i firany pachnące proszkiem
do prania, świeżo zawieszone wczoraj wieczorem.
Tachykardia mimo kawy pitej małymi łykami jakby ustępowała. Skoro wszystko pod
kontrolą, nie ma co się tak denerwować, Elżuniu, ciebie jeszcze potrzeba na wiele lat -
uśmiechnęła się do siebie i ruszyła z powrotem przez opustoszałe korytarze placówki.
Kilkanaście minut później do szkoły zaczęli nadciągać pierwsi uczniowie i
nauczyciele. Szum i hałas w szatniach zwiększały się z minuty na minutę. Cała szkoła
wiedziała doskonale o tym, co ma nastąpić dziś o piętnastej, lekcje miały być skrócone,
ostatnie miały się skończyć po trzynastej, żeby jeszcze był czas na ostatnie poprawki. Do auli
wstęp był surowo wzbroniony. W jej okolicach mieli prawo znajdować się tylko uczniowie,
którzy otrzymali wcześniej specjalne kotyliony z napisem "Witaj!", a i to tylko w obuwiu
zamiennym i tylko w uzasadnionych przypadkach. Wejścia pilnowała woźna.
Klasa Vb tymczasem punktualnie o dziesiątej stawiła się w swojej pracowni mat.fiz.
na odprawę. Wszyscy w białych jak śnieg bluzkach lub koszulach i w granatowych spodniach
lub spódnicach. Kto by się z nakazu odzieżowego wyłamał, temu zapewne też coś zostałoby
wyłamane, a na pewno złamane, na przykład charakter. Największe klasowe ofermy i biedaki
zostały nastraszone konsekwencjami nieprzyjścia w stroju galowym w TEN DZIEŃ, więc
poprzedniego wieczora w trzydziestu domach matki i konkubiny prasowały najlepsze ciuchy
wyjściowe swoich dzieci, drżąc przed gniewem Wąż jak przed sądem ostatecznym.
Reszta szkoły też miała przykazane stroje galowe, na wszelki wypadek, ale niektórzy
niesforni wychowawcy, bojkotując swą szefową, dali milczące przyzwolenie na
niezastosowanie się do jej polecenia. Na ich szczęście Wąż była zbyt zaabsorbowana swoimi

sprawami, więc dzieciarnia w dresach z kreszu, która i tak miała spadać ze szkoły o
trzynastej, umknęła jej wzrokowi.
Klasa siedziała w ławkach, wykazując całkiem spore podekscytowanie. Rozmowy
były głośniejsze niż zwykle, choć przecież zwykle są wystarczająco głośne. Na korytarzu stał
Jakub z dziewczętami ze scholi, z których jedna dzierżyła altówkę, druga flet poprzeczny.
Zgodziły się wystąpić z klasowym chórem. Zresztą czy jakąś kobietę trzeba by namawiać do
współpracy z Jakubem? I to przed wyjazdem na Dni Młodzieży? Gdzie się razem je, śpiewa,
śpi, i w ogóle?
Razem z nimi stał też od pewnej chwili jeszcze bledszy i jeszcze chudszy ksiądz
Zapłata, który wyglądał na tak wyczerpanego nie wiadomo czym, pewnie umartwianiem się,
że jego długa sylwetka zdawała się giąć niczym bambus, co wyrósł za wysoki. Jakby miał
Mirek zaraz przygiąć się głową do ziemi. Był przejęty, to trzeba mu oddać. Od poprzedniego
wieczora cierpiał na poważną niestrawność, objawiającą się najpierw gazami, potem nocną
biegunką, a teraz silną zgagą. Uczucie pieczenia w przełyku próbował zabić dymem z
papierosa, którego odpalił, idąc z kościoła do szkoły, ale to mu nie pomogło, a wręcz
przeciwnie, nasiliło objawy ze strony szwankującej na tle nerwowym gastryki. Stał z oazową
młodzieżą i patrzył to na nich, to gdzieś przed siebie niewidzącym wzrokiem. Stał obok
Jakuba, niemal dotykając rękawa jego niewyjściowych ubrań. Wszystko dziś kumulowało się
jak w jakimś totolotku a rebours, takiej antyloterii, gdzie możesz przegrać dużo, bardzo dużo,
tak cholernie dużo, że ci nawet święta Rita, patronka spraw beznadziejnych, nie pomoże.
Naprawdę się bał dzisiejszego dnia. Miał wrażenie, że od tych występów dzisiejszych zależy
jego kariera, jego ucieczka od znienawidzonego życia parafii, chrztów i pogrzebów, mszy w
intencji stryja i spowiedzi, podczas której słuchał tych potwornie nudnych wynurzeń
potwornie nudnych parafian. No i w końcu ucieczka od tej namiętności, której nie umiał
poskromić, choć przecież co dzień o to się modlił. Ach, do Rzymu! Ach, byle do Rzymu!
Tego dnia niemal każdy miał jakiś swój interes do ubicia. Oazowe dziewczyny
pragnęły jedności z Jakubem. Jakub pragnął wpływowych przyjaciół, którzy by dalej
wspierali jego inicjatywy muzyczne i sponsorowali zagraniczne wyjazdy.
I wreszcie Kozioł, który pojawił się w końcu. On też miał swój interes. Taki, żeby
wszystko pozostało po staremu. Utrzymać status quo. Nie ruszać, nie zmieniać, nie mówić o
niczym głośno. Korzystać z życia, ile się da, póki się da. Odegrać wyznaczoną rolę.
Grupa interesu stała więc pod klasą, czekając na dalsze wytyczne.
Nadciągnęła i ona, sprawczyni całego zamieszania, dostojna, spokojna, wydawało się
zebranym, że jakaś taka nawet wręcz uduchowiona. Pani dyrektor Elżbieta Katarzyna Wąż.
- Zapraszam, zapraszam do środka, kochani, no, nie stójcie tak na tym korytarzu,
odprawę sobie zrobimy. Panie Jakubie - jej spojrzenie zatrzymało się na sztruksowej koszuli i
zjechało do dołu przez dżinsy i buty typu welury - ale pan się zdąży jeszcze przebrać?
Jakubowa piękna buźka zapłonęła żywym ogniem. Zerknął przerażony na twarze
dzianinowych koleżanek, czy widzą jego upokorzenie (widzą!), po czym wydukał: - Och, no
oczywiście, oczywiście, że tak, to tylko tak teraz, żeby się nie wygnieść na próbach.
- No ja myślę - Wąż spojrzała mu głęboko w oczy, żeby pojął, że to jest sprawa
najwyższej wagi.
Kozioł w duchu pogratulował sobie białej koszuli, którą wciągnął na grzbiet. Zresztą
on i tak tańczy w innym stroju, jego by się nie czepiała. No ale punkty zarobione. I najlepsze
jest to, że to punkty kosztem tego czarniawego Żydka z gitarą. Nic tak dobrze nie smakuje jak
cudza krzywda, na którą możemy sobie bezkarnie popatrzeć. Nawet jeśli to tylko taka mała
krzywdeńka.

Weszli do klasy, gdzie panował niesamowity rejwach. Stroje do tańca porozkładane na
stołach, buty, spinki, opaski, białe koszule, tłum rozkrzyczanych dzieciaków. Przewalanie
godzin lekcyjnych w imię jakiegokolwiek innego celu niż nauka od zarania edukacji cieszyło
się ogromną popularnością wśród wszystkich uczniów świata. Nie inaczej było tu: można się
przez chwilę nie uczyć, nie odrabiać lekcji i nie przejmować się tym, że się nic nie kąsa z
rozbioru gramatycznego zdania podrzędnie złożonego ani z rozbiorów Polski.
Było tak głośno, że nawet wejście pielgrzymki dorosłych pod wodzą Wąż nie uciszyło
hałasu. Nikt ich nie zauważył w ferworze przymierzania.
- Halo! - powiedziała dyrektorka, stukając długopisem w biurko.
Jej głos jednak nie przebił się nawet do dwóch pierwszych rzędów.
- Cisza! - zawołała nieco podniesionym już głosem, spozierając jednocześnie na
przyprowadzonych przez siebie gości, czy aby nie dostrzega w ich spojrzeniach objawów
satysfakcji z tego, że nie radzi sobie z uciszeniem własnej klasy. Nie dostrzegła.
- Eeeej! - wrzasnęła, potrząsając głową. - Spokój!
Zauważono ją wreszcie. Rejwach się wyciszył, dzieci usiadły na swoich miejscach.
- No czy wyście wszyscy poszaleli już do końca? Co to za wydzieranie się, co to ma w
ogóle znaczyć?! - grzmiała surowo, odzyskawszy władzę nad sytuacją i czepiając się tego
swymi krótko obciętymi paznokciami. - Proszę mi natychmiast się uspokoić albo wszyscy od
góry do dołu dostaniecie pały ze sprawowania. Ileż można na was czekać. I to w takim dniu,
w takim dniu!
Klasowe kujony zadrżały przed widmem pały. Tego nie robi się kujonom, które kują,
by wszelkich pał uniknąć, gdyż konkurują ze sobą w dyscyplinie nieolimpijskiej pod tytułem
"średnia na świadectwie z paskiem". - Ćśssśśśs - poniosło się więc po klasie.
Agnieszka siedziała na swoim miejscu w środku pracowni i uśmiechała się dyskretnie,
spoglądając czasem spod rzęs w okolice tablicy, pod którą stał ukochany. Ech, gdybyście wy
wszyscy, gówniarze, wiedzieli, gdybyście mogli być mną, dzieci - myślała sobie, nawijając
zalotnie pasemko włosów na palec, tak żeby widział, jaka z niej dziś mała kobietka. Tak jak
lubi.
Kozioł w klasie, jak zwykle w takich sytuacjach, miał się jednak na baczności.
Strzeżonego Pan Bóg strzeże, obrócił się więc bokiem do swojej dziewczyny, tak żeby jedna
z oazowych śpiewaczek zasłaniała mu niepokojąco aktywną Agnieszkę, która chyba
zapomniała o radach i poradach Wujka Dobra Rada. Może jego obojętność ją nieco ostudzi,
no bo przecież bez przesady. Oj, będzie lanie, będzie lanie!
Tymczasem dyrektor Wąż dokonywała odprawy niczym generał przed ważną bitwą.
W ręce trzymała notes i odhaczała w nim kolejne punkty programu.
- Stroje gotowe, przymierzone, wyprane, koszule białe... pokaż no się, Broda... dobrze,
koszule białe wszyscy mają, taaaak - skrobała w notesie. - Teraz część artystyczna. Panie
Kozioł, proszę tu bliżej - przywołała go machnięciem ręki. - Kasety pan ma, tancerze gotowi,
wszystko wszyscy umieją, tak?
- Yhh, no, pfff, oczywiście, pani dyrektor, u mnie sprawy dopięte na ostatni guzik -
potrząsnął głową niby z oburzeniem, jak w ogóle można podawać w wątpliwość jego
niewątpliwy profesjonalizm.
- Dobra - Wąż nawet nie zwróciła uwagi na nieco obrażone nuty w głosie nauczyciela
tańca. Nie patrząc na niego nawet, pochłonięta zapiskami w notesie, pchnęła go końcówką
długopisu w ramię, dając sygnał do odmaszerowania na swoją pozycję. No to się nazywa brak
szacunku, ja pierdolę, co to w ogóle ma znaczyć - aż się wzdrygnął. Wąż miała dziś jednak w
nosie konwenanse, w sytuacji stresowej belferska natura obejmowała wszystkie aspekty jej

kontaktów z drugim człowiekiem. - Jakub - kiwnęła palcem. - Do mnie, proszę.
Czarny cherubin i jego chórek podeszli karnie, drobiąc kroki niczym japońskie gejsze
w zbyt ciasnych kimonach. Ksiądz Zapłata odprowadzał go wzrokiem smutnej,
niedożywionej kozy, co zjadła już cały papier w obejściu.
- Panie Jakubie, ja wczoraj byłam na próbie, ja widziałam, ale proszę mi tu
potwierdzić oficjalnie, że wszystko gra. Ja sobie tu zrobię wpis w notesie.
- Pani dyrektor, oczywiście jesteśmy gotowi - dzianinowe dziewczęta niemo
potwierdziły jego słowa, kiwając głowami rytmicznie.
- Pan się przebierze, to już wiem - Wąż spojrzała jeszcze raz bacznie i oceniająco na
swobodny strój Jakuba. - A panie? - karcące spojrzenie przejechało po burych węzłach
swetrów sięgających kolan. - No bo umówmy się... - jej twarz wyrażała poważną dezaprobatę.
- To nie może tak wyglądać, to nie jest schronisko górskie, drodzy państwo, nie urządzamy
sobie ogniska i pieczenia ziemniaków, to jest oficjalna wizyta ważnego człowieka. To jest,
proszę pań i panów, książę Kościoła, ja nie wiem, czy to nie do wszystkich dociera po równo?
Kozioł na słowa o schronisku zaśmiał się w głos, prychając bez skrępowania.
Dzianiny spojrzały na niego nienawistnie.
- Okej, teraz ksiądz - wywołała do tablicy tę nieszczęsną ludzką trzcinę. - Na księdzu
spoczywa wiele obowiązków, przede wszystkim jednak pytam, czy ksiądz jest w kontakcie z
kurią i ostatecznie wszystko nam potwierdza? Będą tu o czternastej trzydzieści, osiem osób
plus kierowcy, to jest dziesięć?
- Tak, pani dyrektor, rano przed wyjściem jeszcze dzwoniłem tam i nic się nie
zmieniło.
- Dobrze, to trzeba tylko ich wpuścić na podwórko, żeby sobie tu zaparkowali.
Dobrze, dobrze... jedzenie to potem z panią Stefanią wystawię, już sobie odhaczyłam
przed chwilą, tak że to jest już z głowy, układ krzeseł, pokrowce białe na miejscu dla gości są,
mikrofony są, głośniki testowane były wczoraj... dobrze, dobrze - kreśliła w notesie
zamaszystymi ruchami.
- Okej! - podniosła w końcu głowę i spojrzała na klasę. - Wydaje mi się, że jesteśmy
teoretycznie przygotowani - powiedziała i poczuła się jak generał przed bitwą. Bitwą z góry
wygraną oczywiście.
Czas, który dzielił ich od Wielkiego Wydarzenia, mijał bardzo szybko. Po odprawie w
klasie Jakub i dziewczęta pognali do domów odziać się godnie, by zdążyć jeszcze na szybkie
przegranie materiału. Jakub martwił się poważnie o pieśń Jesteś królem śpiewaną na głosy, to
jednak było wciąż słabe, bardzo słabe. Lekcje solfeżu, porządna edukacja muzyczna,
wrażliwość kształtowana przez słuchanie dokonań wielkich kompozytorów - ach, brak was,
jakże was brak. Biegł przez osiedle i zamartwiał się. Choć z drugiej strony czy nieczystości
zostaną dosłyszane przez osoby strategiczne? Czy ksiądz arcybiskup osobiście odbierze lekką
niedoróbkę? Zresztą niezawinioną... tak krawiec kraje, jak materii staje, a tu wyżej dupy, o
pardon, nerek, nie podskoczysz. Nie wszystkie dzieci mogą zostać śpiewakami operowymi.
W domu wciągnął na grzbiet białą koszulę, którą wkładał na maturę i egzaminy na
studiach. Nie lubił jej, bo miał wrażenie, że przynosi pecha. Oczywiście wiara w zabobony to
grzech i sam przed sobą oficjalnie się do niej nie przyznawał, ale niechęć do
wykrochmalonego przez matkę kołnierzyka tej jedynej białej koszuli, jaką posiadał w swej
garderobie, była w nim silna. Tym razem jednak nie było wyjścia.
Dzianiny też się poleciały zrobić na bóstwo. Długie swetry robione na drutach
zamieniły na poliestrowe bluzki z dużymi poduszkami na ramionach i żabotem. Nie dodało
im to urody, a jedynie centymetrów w barach i lat.

Eleganccy na swój sposób spotkali się pod szkołą.
- No dobra, chyba teraz będzie okej, co? - uśmiechnął się do nich Jakub. - Nie
gniewajcie się, że to tak wyszło, ale wiecie, wszyscy są dziś trochę podenerwowani. Dyrektor
Wąż ma swoje narowy i swoje jakieś zwyczaje, bywa niemiła, ale to jest wspaniała kobieta i
naprawdę musimy jej dziś wybaczyć wszystko. Ona na swoich barkach trzyma całą tę sprawę.
Sama, bez wsparcia - tłumaczył im dobitnie sytuację. - W tej szkole aż się roi od komuchów.
One zaś kiwały głowami, aż im się warkocze trzęsły na plecach.
Kozioł nie wracał już do domu przed godziną W, którą ustalono na trzynastą
trzydzieści. Po odprawie w klasie wszyscy przeszli do auli obejrzeć po raz kolejny, czy
wszystko jest na swoim miejscu. Było, a woźna mimo kaca giganta sprawdzała się w roli
ochroniarza imprezy i nie wpuszczała żadnych osób postronnych w okolice auli.
Wąż obdarzyła ją zatem uprzejmym spojrzeniem i poklepała po ramieniu:
- Dobra robota, niech pani oka z tego wszystkiego nie spuszcza.
W pracowni znajdującej się na tym samym poziomie co aula na środku stał stół z
zastawą na piętnaście osób, dla ważnych gości i tych, którzy pracowali przy przygotowaniach
do wizyty. Porcelanę przyniosła pani od plastyki, bo się nieopatrznie pochwaliła, że ma. No to
jak ma, to niech przyniesie, prawda. Ona też pięknie udekorowała salę, tak że wyglądała jak
wnętrze restauracji, a nie klasa szkolna. Na stół właśnie wjechały świeże ciasta dostarczone
przez cukiernię, w której Wąż zawsze zaopatrywała się w ciastka dla księży (po zniżce
oczywiście, cukiernik liczył na szeptaną reklamę, zamówienia z kurii byłyby ukoronowaniem
jego kariery i szansą na spłacenie drobnego kredytu, który wziął, by zakupić dostawczego
poloneza). Kawa, herbata, potem soki, wody, napoje gazowane, oranżada - wszystko pod
kontrolą.
Kozioł szedł z inspekcją tak jak wszyscy. Klasa Vb też szła, oblegając swojego
ulubionego nauczyciela i domagając się atencji. Agnieszka też podążała w tym tłumie, ale jak
zwykle czuła się ponad to, nie musiała zabiegać o jego względy, nie czuła nawet wielkiej
zazdrości, gdy śmiał się i żartował z jej koleżankami z klasy. Z wami on tylko rozmawia -
myślała sobie i było jej dziś naprawdę wesoło. W końcu była gwiazdą tego przedstawienia,
solistką, tą, na którą wszyscy muszą zwrócić dziś uwagę. To takie miłe. Być gwiazdą, mieć
dorosłego chłopaka, wiedzieć, co to miłość, szczęściara - tak się właśnie czuła, w swoich
oczach rosła i rosła, i rosła.
On od czasu do czasu zaglądał przez ramię, patrząc na nią, ich wzrok się spotykał,
wymieniali spokojne uśmiechy, które mówiły: ty wiesz, ja wiem, nikt nie wie, jest dobrze, jest
wspaniale.
Czas naprawdę biegł nieubłaganie. Dochodziła trzynasta trzydzieści, chór mieszany,
który miał zacząć występ, powoli zaczynał odczuwać objawy tremy, a nawet paniki. Pierwsi
goście - zaproszeni rodzice dzieci plus delegacja z parafii - powoli zaczęli nadciągać.
Pojawiła się ku uciesze pani dyrektor dziennikarka z lokalnej gazety z fotoreporterem, którzy
nie czekając na rozpoczęcie uroczystości, zaczęli swą pracę, przepytując zgromadzonych na
temat oczekiwań wobec wydarzenia. Elżbieta Wąż z dziennikarką była umówiona na później,
po imprezie godzina rozmowy o marzeniach, planach i sile potrzebnej do ich realizowania.
Dziennikarka widziała w tym materiał o nowej siłaczce, kobiecie, której się chce, która
kosztem życia osobistego robi coś dobrego dla wspólnoty, dla lokalnej społeczności. Może by
to wzięli do wydania ogólnokrajowego nawet? Te gazety to się rządzą dziwnymi prawami,
nigdy nie wiadomo, co zaskoczy. Kiedy przez telefon przedstawiła swą wizję dyrektor Wąż,
ta aż rozkwitła po drugiej stronie kabla. Nnno! I tak to właśnie powinno wyglądać. Wreszcie,
wreszcie ktoś mnie docenia, po tylu latach.

Przywitawszy więc ekipę z mediów, dała im do zrozumienia, że jest ogromnie zajęta,
że wszystko na jej głowie i że bardzo przeprasza, ale musi biec do obowiązków. - Mam
nadzieję, że państwo rozumiecie - uśmiechała się, rozkładając bezradnie ręce - ale na pewno
znajdą się już teraz jacyś ciekawi rozmówcy. No, zostawiam państwa i biegnę, bo tam już na
mnie czekają. Są osoby niezastąpione, bardzo mi przykro - rzuciła już bardziej sama do siebie
niż do konkretnego odbiorcy i pognała w kierunku wyjścia.
Dwuosobowa delegacja z mediów wkrótce się powiększyła, bo przed szkołą
zaparkował samochód lokalnego oddziału telewizji.
- No cześć, coś tu się już dzieje? - zapytała dziennikarkę z gazety dziennikarka z
telewizji, swoim tonem od razu narzucając hierarchię ważności mediów. - Chłopaki, wnoście
sprzęt, rozkładamy się szybko - nie czekając na odpowiedź, popędziła gestem grupę
mężczyzn w nieokreślonym wieku, w podobnych zielonych i brązowych kamizelkach z
mnóstwem kieszeni, porośniętych zmierzwionym mysiosiwym włosiem na głowie i na
twarzy, wyglądających jak banda przerośniętych krasnali. Jeden od kamery, jeden od
mikrofonów, dwóch od kabli i kierowca - TVP zawsze stawiało na ludzi.
- Małgośka, skąd chcesz ich brać? - zapytał krasnal z kamerą. - Tu od okna będzie
dobrze? - przeszedł przez aulę, roztrącając idealnie poustawiane rzędy krzeseł i waląc
kolanem w jedno z nich. - Kurwa, nastawiali tu dziadostwa - popchnął je, aż się przewróciło z
hukiem.
- Co się tu dzieje? - Wąż wbiegła do auli, ciskając gromy spojrzeniem. - Co to ma
znaczyć, co to jest za bałagan? - już, już miało dojść do ataku apopleksji, kiedy dostrzegła, że
źródłem chaosu jest brodaty przedstawiciel czwartej władzy. - Ach, pani redaktor, witam
państwa! - rozjaśniła się w uśmiechu, jednocześnie przywołując gestem brygady porządkowe
i sycząc do nich przez zęby: - Poustawiać mi to z powrotem, jak było, ale już! - po czym,
odwracając się, wyciągnęła ręce do żującej ostentacyjnie gumę dziennikarki telewizyjnej: -
Kawy? Herbaty? Moi państwo, mamy tu dziś naprawdę szalony dzień.
- Nie, nie, nic nie trzeba, my sobie musimy sprzęt poustawiać - dziennikarka uścisnęła
wyciągniętą dłoń. - I może jakieś skręcimy seteczki z dziećmi, coś o oczekiwaniach i takich
tam, żeby potem było z czego montować. Mamy na to cztery minuty w aktualnościach, a to
jest całkiem sporo, więc muszę mieć z czego ciąć - zaciamkała wyżutą gumą, patrząc przy
tym na koleżankę po fachu. - A wy co? Reportażyk?
- No taka w sumie dłuższa relacja raczej - odpowiedziała w końcu dostrzeżona
dziennikarka mniej istotnego medium. - Ale do ogólnopolskiego wydania może iść, także
dość ważny tekst. Bo wy tu to lokalnie rozgrywacie tę sprawę, nie? - spojrzała z wyższością,
nie mogła sobie darować. Pieprzone telewizory zawsze się tak panoszą wszędzie, jakby byli u
siebie.
- No ale wiesz, telewizja to jednak jest telewizja - odparła tamta, robiąc balona z gumy
i odchodząc bez słowa w stronę swojej ekipy. - Chłopaki, idę już do was.
Wąż popatrzyła za odchodzącą kobietą i pomyślała: Niesamowity zawód, ileż oni
mają w sobie takiej wspaniałej bezczelności.
- Pani redaktor, kawy, herbaty? - zreflektowała się w końcu. - Zapraszam tu, do
pomieszczeń technicznych, tu można sobie brać pić, jeść, co tam komu trzeba. Tak jak
mówiłam, no, ja w ferworze, więc lecę, państwo pewnie sobie świetnie poradzicie. No i
pamiętam, pamiętam o naszej umowie. Rozmowa po wszystkim.
Media zajęły się sobą, fotoreporter pstrykał zdjęcie za zdjęciem, ekipa z TVP
przestawiała się wciąż z miejsca na miejsce w poszukiwaniu kadru idealnego, ich widok
wprowadzał atmosferę lekkiej histerii, nie co dzień jest się przecież w gazecie, a tym rzadziej

w telewizji. Jeśli ktoś z przyszłych nieletnich wykonawców nie był jeszcze stremowany, to
właśnie zaczęły mu się trząść nogi. Elżbieta Wąż nie była wolna od tych myśli. Szybko
skoczyła do swojego gabinetu i po przeszukaniu szafek znalazła remedium na stres: golnęła
sobie solidnie neospasminy, którą, tak jak się jej wydawało, trzymała w szafce na czarną
godzinę. Przysiadła na chwilę na fotelu, policzyła do dziesięciu i od razu poczuła się lżej.
Godzina zero nadciągała. Wąż niemal wizualizowała sobie nieubłagane przesuwanie
się wskazówki wielkiego zegara, który odmierza czas, jej czas. Okej, wdech, wydech i
jedziemy dalej, trzeba wracać na posterunek.
Nieco już spokojniejsza szła powoli przez szkołę. W połowie drogi przypomniała
sobie o konieczności udania się jeszcze tam, dokąd król chadza piechotą. Stres zawsze
zwiększał jej moczopędność. Łazienka dla personelu na drugim piętrze pełna była dymu
papierosowego. - Tfu, cóż tu się wyprawia. - Wąż nigdy nie zapaliła żadnego papierosa i
smród dymu był dla niej jednym z najbardziej nienawistnych aromatów, machała więc ręką,
rozganiając szare smugi.
W kącie przy oknie stała zapłakana Magda Orzeszko. Trzymała w trzęsącej się dłoni
papierosa, na parapecie leżała wypalona do połowy paczka. Na widok szefowej najpierw się
stropiła, a potem wykonała gest "a co mi tam" i spazm płaczu przeszył jej galowo odziane
ciało.
- Pani Magdo, na Boga jedynego, cóż pani tu robi, co się stało?! - pani dyrektor rzuciła
się w stronę swej nie do końca widocznej zza chmury dymu pracownicy. - Pani Magdo, co
pani wyprawia?!
- Pani dy... dy... dy... dyrektor - załkała Magda - ja nie mo... mo... mogę powiedzieć.
- Pani Magdo, obawiam się, że pani musi. - Wąż poczuła bolesny skurcz w okolicach
serca. No tylko tego brakowało. Nie w tej chwili, na rany Chrystusa. - I to musi pani szybko,
czy pani wie, która jest godzina?
- Moooojaa ostaaaatnia - rozdarła się niczym stare płótno Magda. - Boże, nie, za co, za
co, za co mnie to spotyka? Ja się zabiję, ja skoczę, ja sko... sko... skooooczę.
- Pani Magdo, ja nie żartuję, niech pani zgasi po pierwsze tego peta, śmierdzi w całej
szkole, to jest niedopuszczalne, tu jest zakaz palenia. Po drugie niech pani przestanie łkać,
umyje twarz, doprowadzi się do porządku, my tu mamy zaraz imprezę, czy pani oszalała? No
i niechże mi pani powie, co się stało. Spróbujemy zaradzić, cokolwiek by to było.
Przez głowę Magdy Orzeszko przetaczały się gradowe chmury. Powiedzieć, nie
powiedzieć, przecież to się i tak wkrótce wyda, co robić, ach, co robić, za późno się
zorientowała, dlaczego bagatelizowała sygnały płynące z organizmu, dlaczego... to koniec,
kariery, marzeń o białej sukni, koniec...
- Pani dyrektor, ja jestem w ciąży.
- Słucham?! - Wąż poczuła, że i jej się robi słabo.
- No jestem w ciąży.
- Ale jak to, przecież pani jest panienką, pani Magdo! - Pewne rzeczy miały miejsce
tylko w historii chrześcijaństwa. I to tylko raz.
Magda Orzeszko nawet mimo swego stanu nie wytrzymała. Spojrzała zapłakanymi
oczami na swą szefową, a zimno jej spojrzenia było jak stal przeszywające.
- Pani dyrektor, jestem w ciąży, w trzecim miesiącu, właśnie się dowiedziałam. Niech
pani się przestanie dziwić. Idę zaraz na zwolnienie. I zabiję się, skoro nie mogę zabić tego
dziecka.
- Pani Magdo - teraz już nawet neospasmina nie koiła nastroju. - Ja, ja nie wiem, co
powiedzieć. Pani się powinna cieszyć, to jest cud, to jest życie nowe od Boga dane. Pani

Magdo, co pani opowiada za bzdury. To jest błogosławieństwo. Ojciec wie?
- Mój nie wie, cha, cha, cha - zaśmiała się Magda gorzko. - Dobra, wiem, o co pani
pyta - dodała szybko, widząc, że Wąż się zapowietrza. - Nie, nie wie. Jeszcze go nie
widziałam, nie miałam kiedy powiedzieć. To się, kurwa, zdziwi - w tej ekstremalnej sytuacji
Magdzie puściły już wszystkie hamulce.
- Ale proszę, niepotrzebne są takie słowa - Wąż wiele mogła znieść, ale nie wulgarne
wyrażenia w ustach młodej matki. - Pani Magdo, przede wszystkim proszę o spokój. Musi
pani się uspokoić, odświeżyć i wyjść stąd ze mną. Pani ma przed sobą odpowiedzialne
zadanie, jest pani matką. Te papierosy rekwiruję - sięgnęła po paczkę marlboro i schowała ją
do kieszeni. - Oddam, jak pani urodzi. - Pociągnęła Magdę za rękę, stanęła z nią obok
umywalki, odkręciła wodę i powiedziała: - Myjemy się.
Magda była tak wykończona stresem, nikotyną i łkaniem, że stanowcze rozkazy
szefowej odczuła jako przejaw troski.
- Tak, muszę się wziąć w garść - nachyliła się nad umywalką i ochlapała twarz zimną
wodą.
Wąż wciąż nie mogła uwierzyć w to, co usłyszała. Serce źle przyjęło tę wiadomość,
ciśnienie jej skoczyło i wciąż nie spadło. Pracownica bez ślubu w ciąży, co to za przykład jest
dla młodzieży to raz, dwa - o tym się dziś nikt pod żadnym pozorem dowiedzieć nie może, bo
będzie skandal jak sto diabłów, a trzy - siedzą tu, marnują czas, a przecież za chwilę
przyjedzie delegacja. Boże, no dlaczego akurat teraz to wszystko.
- Już? Gotowa? - zapytała surowo przyszłą matkę i nie czekając na odpowiedź,
wypchnęła ją z łazienki. - Idziemy do auli. Niech się pani weźmie w garść. O wszystkim
porozmawiamy sobie jutro - dodała, popychając osowiałą Magdę przed sobą, żeby ta w ogóle
powłóczyła nogami.
Weszły przez szklane drzwi do środka. Pod oknem nieopodal sceny stał Paweł Kozioł,
przepytywany przez telewizyjną reporterkę na okoliczność. Magda na jego widok
zapowietrzyła się i zaczęła machać rękami, jakby ten ruch miał jej pomóc w powstrzymaniu
nacierającego z głębi trzewi pawia. Wąż nie trzeba było dwa razy powtarzać. Może i
marzyłaby o niepokalanym poczęciu, ale w ciemię bita nie była.
- On? - zapytała krótko zieloną na twarzy Magdę.
Odpowiedziało jej spojrzenie ściganej przez myśliwych zwierzyny.
- No to rewelacja - syknęła. - Dobra, na razie proszę o spokój, to jest trudna sytuacja
dla całej naszej szkolnej społeczności, ale pani Magdo, ja apeluję, nie teraz, nie w tej chwili,
dobrze? Przebrnijmy, błagam, przez najbliższe godziny w miarę bezproblemowo, zaklinam
panią.
Orzeszko pokiwała głową i usiadła pod ścianą w prowizorycznej galerii, trzymając się
to za brzuch, to za usta, walcząc z nudnościami.
- No cóż, to chyba jednak będzie trudniejsze, niż myślałam - powiedziała do siebie
pani dyrektor i odkręciła butelkę oranżady Grodziskiej o smaku owoców tropikalnych. Czy tu
w okolicy można gdzieś kupić wódkę? - przeszło jej przez myśl. Napiłabym się wódki.
Czystej. Czy ja już zwariowałam?
Miejsca siedzące zajmowali kolejni nadciągający: część rady pedagogicznej,
pracownicy administracyjni szkoły, wreszcie rodzice, którzy nie mniej podekscytowani niż
ich dzieci czekali na występy, licząc też na to, że stroje, za które musieli zapłacić, warte będą
swojej ceny. Robiło się gwarno i tłoczno.
- Pani derektor, pani derektor, proszę paniom! - głos woźnej rozległ się niczym syrena
alarmowa. - Już som, już som! Skryncajom już w brama!

Dyrektor Wąż wstała z krzesła i powiedziała: - Chryste, dodaj mi sił.
Przeżegnała się i stając na środku sceny, powiedziała:
- Delegacja powitalna, do mnie, schodzimy na dół witać. Wszyscy na miejsca.
Zaczynamy!
Grupa dzieci w strojach śląskich, wypożyczonych na tę okazję z domu kultury, niosąc
koszyk wiklinowy z chlebem i solą, ruszyła grzecznie schodami na dół, by ustawić się tuż
przy wejściu do szkoły i poczęstować gości po staropolsku, czym trzeba.
Na szkolnym podwórku zaparkowały dwa duże samochody, Wąż nie znała się na
markach, widać było jednak, że to nie maluchy. Z jednego z nich wysiadł ksiądz po
cywilnemu i podał rękę starszemu mężczyźnie ubranemu w purpurę. Tę twarz znał każdy
czytelnik "Gościa Niedzielnego". Arcybiskup, metropolita. Jego ekscelencja.
Arcybiskup wykaraskał się z wnętrza samochodu i poprawił przekrzywioną piuskę.
Rozejrzał się wokół i pomachał przyjaznym gestem czekającej pod drzwiami delegacji.
- Teraz - dała sygnał dyrektor Wąż.
Dzieci ruszyły równą ławą do przodu, recytując chóralnie:
- Witamy wspaniałych gości, witamy, księże arcybiskupie. Witaj w naszych szkolnych
progach!
Po czym Karolinka, która dzierżyła w ręce wiklinę, wręczyła księdzu bochen chleba.
Ten odpowiedział:
- Witajcie, kochane dzieci! - Pogłaskał po głowie dziewczynkę i wziąwszy od niej
bochenek, najpierw uczynił na nim znak krzyża, a potem go ucałował. Po czym przekazał
stojącemu obok księdzu po cywilnemu.
Dzieci w strojach rozstąpiły się, torując drogę gościom, do których podeszła Elżbieta
Wąż, podtrzymywana pod rękę przez znerwicowanego księdza Mirka, tak szczęśliwa, że
prawie niepamiętająca o katastrofie tlącej się trzy piętra wyżej.
- Księże arcybiskupie, tak się cieszymy, że ksiądz przyjął to zaproszenie -
powiedziała, schylając się, by ucałować go w pierścień, ciągnąc za sobą księdza Mirka. Zgięli
się oboje wpół, a ksiądz arcybiskup położył dłonie na ich głowach w geście
błogosławieństwa.
- Witajcie, najdrożsi - powiedział tubalnym głosem. - Ja też jestem szczęśliwy, że
mnie tu dziś przygnało.
Z samochodów wysiedli kolejni ludzie, przy wejściu zrobiło się tłoczno, dyrektor Wąż
i omdlały ksiądz Mirek poprowadzili więc zacnych gości w głąb szkoły. Dzieci w strojach
śląskich zaczęły odrywać kawałki odzyskanego przed chwilą chleba i go żuć. Pora obiadu
nadeszła, perspektyw na posiłek brak, a gdzie tam koniec dnia, kiedy będzie można iść do
domu.
W auli powitały ich oklaski. Nie były spontaniczne, lecz wywołane przez Jakuba,
któremu polecono, by wzbudził entuzjazm publiczności, gdy tylko zobaczy, że delegacja się
zbliża. Gdy wszyscy klaskali na stojąco, Jakub zaintonował zgodnie ze scenariuszem pieśń
"Bądź pozdrowiony, gościu nasz, w radosne progi nasze wejdź, my zapalimy zamiast lamp
szczęśliwe ognie naszych serc". Jako że pieśń była prosta i złożona z tych dwóch jedynie
wersów, zgodnie z oczekiwaniami tłum przy trzecim kółku włączył się do śpiewania. Biskup
uśmiechał się naprawdę radośnie na takie przywitanie. Rozglądał się wokół, widząc wystawę
dzieł o tematyce religijnej, pozdrawiał gestem zgromadzonych, a w końcu zajął wskazane mu
przez dyrekcję miejsce w pierwszym rzędzie, na krześle obleczonym złotym materiałem.
- Ho, ho, toż to prawdziwy tron! - zabuczał basem, wciąż się uśmiechając.
Za kulisami wrzało. Kozioł starał się panować nad podekscytowaną grupą tancerzy, z

których wielu ćwiczyło sobie jeszcze kroki, inni zaś poprawiali stroje, czesali koczki - było
jak w Teatrze Wielkim przed premierą Dziadka do orzechów. Agnieszka też zdradzała
objawy nerwowości. W końcu być gwiazdą przedstawienia to nie jest taka prosta sprawa.
Stres, odpowiedzialność, zazdrość innych, no i publiczne wykonanie ukoronowania jej uczuć
do mężczyzny - taniec z Dirty dancing na najwyższym poziomie wykonawstwa, na oczach
szkoły, rodziców, arcybiskupa. Kozioł podszedł do niej, siedzącej na krześle pod ścianą.
- Jak się trzymasz, słońce? Wszystko okej?
Odpowiedziało mu spojrzenie cielęce i słodkie brzmienie głosu:
- Jasne, trochę mam tremę, ale z tobą się niczego nie boję.
Schyliła się, by zapiąć sobie pasek bucika na obcasie.
- Widziałeś mojego tatę? Kurczę, nie mogłam go wypatrzyć w tym tłumie. Bo babcia
nie przyjdzie, to wiem, ale tata mówił, że chce być.
Kozioł, owszem, też się rozglądał wśród publiczności w poszukiwaniu znanej mu już
twarzy, jemu jednak absencja ojca Agnieszki nie była przykra.
- Wiesz, nie widziałem go, ale może się spóźni czy coś, a teraz to już ciężko coś
zobaczyć, bo się tłum zebrał spory i zasłania widok.
- Okej - Agnieszka zagryzła wargi. - No nic, mam nadzieję, że się jednak zjawi.
Jeszcze nie widział, jak tańczę.
Kozioł, wyjrzawszy zza kulis, dostrzegł za to Magdę Orzeszko, która wyglądała
wyjątkowo źle i gdy tylko go zauważyła, wyraźnie zaniosła się szlochem. Ki czort? -
pomyślał Kozioł i na wszelki wypadek postanowił nie wychylać się zza kulis do czasu
występu. A potem to się jakoś zobaczy.
Za kurtyną z czerwonego sukna rozpoczynały się właśnie pierwsze występy, już po
oficjalnych powitaniach, błogosławieństwach, modlitwie itp. Chórek szkolny pod wodzą
Jakuba Nowackiego i dziewcząt ze scholi zaintonował pierwszą pieśń. Grupa grająca na
dzwonkach chromatycznych, zwanych także cymbałkami, towarzyszyła śpiewającej solo w
pierwszym utworze Małgosi. Trzeba przyznać, że aranżacje tych religijnych utworów całkiem
ładnie wyszły liderowi grupy A'Postoły.
Tymczasem Marian Jojko dochodził do siebie nad otwartą butelką żołądkowej
gorzkiej, która na szczęście ostała się z jakichś urodzin albo imienin.
Rozrzucone w dzikim szale kartki z dziennika, potłuczone talerze i rozbita lampa
stołowa tworzyły bardzo stosowną scenografię dla tego momentu.
- Co robić, co robić - rwał resztki włosów z głowy. - Muszę ją ratować, muszę ją
uratować. - Alkohol w pierwszej fazie wpłynął na niego rozmiękczająco. Zaczął płakać. Tak
bardzo sobie nie radził ze zintegrowaniem w swoim umyśle tej potwornej wiedzy. Łzy
toczyły mu się po policzkach jak groch, kapały na stół i do napełnianego raz po raz kieliszka z
wódką. - Moja mała córeczka, mój skarb jedyny, co on jej zrobił, jak ja mogłem tego nie
widzieć, Boże drogi... - wył jak zranione zwierzę. I tak się właśnie czuł. Upokorzony i zbity -
jego ukochane dziecko zhańbione. I to wszystko miało miejsce tu i teraz, gdy był w okolicy,
gdy nie jeździł z cyrkiem, gdy każdego dnia witał się z nią i żegnał. Koszmar, koszmar nad
koszmary!
Po wypiciu ponad połowy butelki Marian stężał. Neuroprzekaźniki w mózgu
poszybowały nagle w jakimś innym kierunku. Zranione zwierzę zaczęło się przepoczwarzać.
- Kurwa, ja tego tak nie zostawię, ja go zajebię, własnymi rękami mu urwę chuja -
zrozumiał, co jest jego powinnością w tej chwili. Starożytne ludzkie pragnienie zemsty
wybuchło w nim, jakby wszystkie furie i sama Nemezis zstąpiły do tego ciasnego mieszkania
na czwartym piętrze bez windy. Zataczając się lekko, wstał od stołu. Pijackim gestem nalał

sobie jeszcze rozchodniaka i łyknął go jak foka śledzia.
- Dobra, złapię go i zajebię, przy świadkach, chuj.
Narzucił na siebie kurtkę i wyszedł nieco chwiejnym krokiem na korytarz,
trzasnąwszy drzwiami tak, że aż tynk posypał się z sufitu na podłogę.
Na dworze przyspieszył. Nogi trochę mu się plątały, ale wściekłość dodawała mu
takich sił, jakich by się nikt po Marianie Jojko nie spodziewał. Najpierw truchtem, a potem
doprawdy galopem biegł przez ulice i podwórka do szkoły swojej córki, by tam rzucić się do
gardła swemu najgorszemu wrogowi. By mu wyłupić oczy i obciąć język. By go pohańbić,
tak jak on pohańbił jego ukochane dziecko, które dzieckiem być przestało.
Na podwórku szkolnym stały zaparkowane limuzyny z kurii. To otrzeźwiło go na
moment, ale po chwili tylko dodało animuszu: - OOOOOCH, i ta stara pobożna kurwa, co mi
dziecko najchętniej na zakonnice by przerobiła, ona też odpowie za to, co tu się dzieje w tej
szkole. Kto go zatrudnił, kto to wszystko wymyślił! Zabiję, zabiiiiiję!
Wbiegł do budynku z rykiem, wołając:
- Gdzie on jest, dawać go, kurwa, gdzie on jest?
Siedzące w swojej kanciapie sprzątaczki i szatniarka poderwały się z miejsc.
- Co jest, co jest? - zagdakały, ale nim wyjrzały na korytarz, po Marianie nie było już
śladu. Wbiegał po schodach do szkolnej auli, spocony i czerwony, o oczach nabiegłych krwią
i ze śliną zbierającą się w kącikach ust.
Na scenie właśnie trwał występ. Robert, wirtuoz fletu prostego, grał utwór Mozarta z
akompaniamentem pani od muzyki. Nagłe wtargnięcie do auli Mariana Jojki nie pozostało
niezauważone.
- Gdzie on, kurwa, jest?!!! - zaryczał i wbiegł na scenę, tocząc pianę z pyska.
Wirtuoz fletu Robert zastygł w pół taktu, zapadła mrożąca krew w żyłach cisza.
Ksiądz arcybiskup rozglądał się z przerażeniem wokół siebie, nie będąc pewnym, czy to aby
nie o niego chodzi temu człowiekowi w szarej kurtce, Elżbieta Wąż poczuła, jak krew
odpływa jej z mózgu do stóp, które nagle stały się ciężkie jak ze stali, tak że nie mogła wstać
przez chwilę. Zgromadzona publiczność wstrzymała oddech. To chyba nie jest element
przedstawienia - zrozumieli ci, którzy rozpoznali Mariana Jojko w tym dzikim zwierzu,
sapiącym na scenie.
- No dobra, dawać go tu, bo nie ręczę za siebie!!! - zaryczał ponownie i wbiegł za
kulisy.
I było jak w filmie sensacyjnym. Złoczyńca, zaniepokojony dochodzącymi z oddali
dźwiękami, poczuł się niepewnie jak sarna na dźwięk rogu. Nijak jednak nie było ucieczki,
chyba żeby się salwować przez okno, skacząc z wysoka, ryzykując nie tylko liczne złamania,
ale może i śmierć. Zagrożenie czyhało z każdej strony.
Marian Jojko wbiegł za kulisy i rycząc wulgarne wyrazy, rzucił się z pięściami na
Kozioła, biorąc go mimo wszystko z zaskoczenia, powalając na ziemię, tak że ten walnął
głową o podłogę wyklejoną płytami PCW. Zaczął go okładać po twarzy, ile sił w rękach, a
gdy polała się krew, podziałała na Mariana jedynie motywująco, powstał szybko, żeby skopać
leżącego. Nie trwało to długo, bo natychmiast rzucili się na oszalałego ojca inni ludzie, którzy
po kilku sekundach otępienia pojęli, co się święci, i pobiegli na ratunek okładanemu
nauczycielowi tańca.
- Panie, co pan robisz, panie! - dwóch rosłych facetów odciągało wierzgającego
Mariana od broczącego krwią Kozioła. - Panie, tu jest wizytacja, goście, coś pan narobił!
Do ojca doskoczyła też Agnieszka:
- Tato, co ty wyprawiasz, co ty robisz najlepszego! - była absolutnie przerażona, łkała

spazmatycznie.
Po chwili za kulisami zjawiła się dyrektor Wąż, której krążenie wróciło do normy na
tyle, że przepraszając zebranych, wstała i poszła ratować sytuację, jeśli w ogóle było coś do
uratowania.
- Panie Jojko! - krzyknęła od progu. - To jest niewyobrażalne, ja wzywam policję, pan
się nadajesz do izby wytrzeźwień! Panie Pawełku, Jezus Maria, co on panu zrobił.
Kozioł, podniesiony z ziemi przez przybyłych mu na ratunek, siedział oparty plecami
o ścianę, a z nosa tryskała mu krew. - Niech pan odchyli głowę! Kto ma chusteczki, niech mi
natychmiast da! Wzywam pogotowie!
- Ty wezwij lepiej prokuratora, ty krowo stara zakłamana! - Marianowi wróciła mowa.
- Co tu się wyrabia w tej szkole! Wszystkich was do kryminału poślę, wszystkich!
Za kulisy nadciągały grupy gapiów, a także ekipa telewizyjna, która to wszystko
filmowała, oraz fotoreporter gazety codziennej, który uwijał się jak mrówka. Pozostawiony
sam sobie arcybiskup z przyległościami również nie oparł się pokusie sprawdzenia, co się
dzieje za kurtyną.
- Panie Jojko, co pan bredzi, jak pan śmie w ogóle zakłócać nasze uroczystości,
napadać na naszych pracowników i w ten chamski sposób zwracać się do kobiety, do władzy?
- Wąż przypominała dziką lochę broniącą małych. - Ja pana załatwię tak, że pan popamiętasz!
- krzyczała piskliwie.
- Nieee, pani dyrektor, to JA was załatwię! - Jojko podniósł dłoń zaciśniętą w pięść i
pogroził wszystkim dokoła. - Agnieszka, natychmiast do mnie. Powiesz teraz wszystkim, co
ten pedofil ci zrobił. Ale już. Ja o wszystkim wiem. Ten zboczeniec zasługuje na kastrację!
Kozioł, wciąż krwawiąc, wstał z podłogi i powiedział:
- Panie, spierdalaj pan stąd, ja pana do sądu podam za naruszenie cielesności. Z
torbami pana puszczę.
- Ty pedofilu, ty zboczeńcu, córkę mi uwiodłeś! Agnieszka, córeczko kochana, on cię
już nigdy nie skrzywdzi, nigdy. - Jojko wyciągnął ręce do trzęsącej się jak osika dziewczynki,
która w tym momencie zerwała się do biegu i zaczęła uciekać. Jojko wyrwał się z rąk dwóm
trzymającym go mężczyznom i zaczął gonić córkę.
Kamera zrobiła zoom na pokiereszowaną twarz nauczyciela tańca. Kozioł wzruszył
ramionami i powiedział zebranym:
- To wariat jakiś, ja nie rozumiem, o co tu w ogóle chodzi, myli mnie z kimś chyba.
Ale ludzie zaczęli już szeptać. Ksiądz arcybiskup przecierał oczy ze zdumienia.
Takich jaj nie widział nigdy. Wtedy zza kulisy wypadła rozryczana Magda Orzeszko, w której
nagle coś pękło, która zrozumiała, że popełniła największy błąd swego życia, zadając się z
tym człowiekiem o brzydkiej twarzy i nieznanej przeszłości. Wyłoniła się z tłumu, wołając:
- Ty chuju! Ty kanalio! Co ja dziecku powiem! Ty jesteś zboczony, ciebie trzeba w
zakładzie leczyć! A ja mam z tobą dziecko, ty gnido! Ja cię na kasę załatwię, wszystko ci
odbiorę! Dziecko mi zrobił! Karierę mi złamał!
- Co??? - Kozioł aż się zachłysnął krwią, która spływała mu do przełyku. - Co ta
nimfomanka bredzi?
- Zygmunt, kręć, kręć to, stary, ale mamy materiał! - zadziamgała dziennikarka.
Zgromadzeni w sali księża przeżegnali się szybko. Ksiądz arcybiskup dał sygnał do
ewakuacji. Nie zamierzał zostawać ani chwili dłużej w tym miejscu o tak wątpliwej reputacji,
zwłaszcza w obecności mediów.
Tymczasem zza czerwonej kurtyny wychyliła się głowa w czapce z daszkiem.
- Dzień dobry, aspirant Jan Kołodko z Komendy Miejskiej Policji. Pana Kozioła

podobno tu zastaliśmy?
Pan Kozioł usiadł sobie z powrotem na ziemi.
- Ja jebię, co jeszcze?
- To ten we krwi - powiedział któryś z rodziców. - Pajdofil jakiś czy coś.
- Co? - Jan Kołodko rzucił mu zdziwione spojrzenie. - Panie Kozioł, pan pójdzie z
nami. Jest do wyjaśnienia sprawa pogryzienia człowieka przez psa. Pana matka złożyła na
pana doniesienie.
- Co? - krzyknęli jednocześnie Kozioł, Wąż i Magda Orzeszko.
- Ja panu powiem tylko tyle, co wynika z kodeksu karnego: jeśli właściciel dopuści do
tego, że jego pies pogryzie jakiegoś innego człowieka, to będzie on ponosił odpowiedzialność
karną za taki czyn. Zbieraj się pan, idziemy.
- Policja? O, to znakomicie się składa - zziajany Marian Jojko, ciągnący za rękę swą
roztrzęsioną córkę, którą dopadł na szkolnym podwórku, doskoczył do policjanta. - Panie
władzo, aresztujcie tego mężczyznę, on jest groźnym pedofilem i uwiódł mi nieletnią córkę.
Mam na to liczne dowody, poza tym, o proszę, tu jest ofiara. Ona, panowie, mówi, że go
kocha.
Telewizyjna ekipa i fotoreporter nie wiedzieli, jak się ustawiać, by w kadrze znalazły
się wszystkie osoby, których miny godne były Nagrody Pulitzera albo jakiejś tam innej.
Ksiądz arcybiskup uznał w tym momencie, że widział już zbyt wiele, sapnął i powiedział:
- To jest skandal zapraszać mnie w takie miejsce, to jest pohańbienie Kościoła, i nie
wiem doprawdy, jak dałem się w to wszystko wplątać. Proszę mnie nie nagrywać, proszę
mnie z tym wszystkim nie łączyć. - Zaszeleścił sutanną i razem ze swoim dworem ruszył w
stronę wyjścia, kadrowany skrupulatnie przez oko kamery. - Nie udzielam komentarzy.
Opędzał się od dwóch dziennikarek, które przekrzykiwały się wzajemnie:
- Księże arcybiskupie, pedofilia i zoofilia w szkole? Księże arcybiskupie, jak to
wpłynie na kondycję naszej archidiecezji?
Tymczasem policjant Jan Kołodko zaczął uważniej wsłuchiwać się w lament
świętokrzyski w wykonaniu rozhisteryzowanego ojca rozhisteryzowanej dziewczynki. Jego
policyjne ucho słyszało już niejedno i potrafiło intuicyjnie wyczuwać, że sprawa śmierdzi i
jest rozwojowa. Ta wyraźnie była taka.
- Aspirancie Majerczyk, proszę spisać wszystkich tu obecnych - powiedział bardzo
oficjalnym tonem, zwracając się do towarzyszącego mu małego knypa w mundurze. - Bardzo
mi przykro, ale to są zbyt poważne oskarżenia, my musimy wszystko sprawdzić, będziemy
państwa wzywać kolejno na przesłuchania w charakterze świadków. Majerczyk, powiem
wam, niezły bajzel - dorzucił już na boku, unosząc wymownie brwi. Ta sprawa wyglądała
poważniej niż to, czym się ostatnio zajmowali, czyli kradzieże węgla z przejeżdżających
przez miasto składów towarowych.
- Obywatelu Kozioł, pan już teraz pójdzie z nami - wskazał ręką kierunek wyjścia. - A
państwu życzę w imieniu policji miłego dnia - zasalutował.
- Jadę z wami - powiedział Marian Jojko. - Ja muszę złożyć oficjalne doniesienie o
popełnieniu przestępstwa. Dziecko moje skrzywdzone i pohańbione, ja tego tak nie zostawię!
- wrzasnął. - Doniosę na wszystkich, i na panią też, to jest pani odpowiedzialność i pani wina!
I będziesz się za to, babo, smażyć w piekle! - splunął pod buty dyrektor Wąż, która już nawet
tego nie zauważyła, bo padła jak długa, waląc głową o podłogę, jak chwilę wcześniej
nauczyciel tańca.
- Zawał ma! Zemdlała! Otwórzcie okno! Niech ktoś zadzwoni po karetkę! - Chaos
wydawał się pęcznieć jak kukurydza smażona na maśle, zaczęto biegać w poszukiwaniu

wody, telefonu i soli trzeźwiących, rodzice w popłochu zabierali swoje dzieci, przerażeni
widmem pedofila krążącym nad aulą, telewizja uwijała się jak w ukropie, Magda Orzeszko
odpalała papierosa od papierosa, Jakub i dziewczęta z oazy już dawno się zawinęli, ksiądz
Zapłata zaplanował, że dziś odkręci gaz w kuchence, by z tym wszystkim skończyć, a Paweł
Kozioł wsiadał do radiowozu.
Motyl znad boiska krążył nad szkołą, choć to przecież późna jesień była.