21
Dz.U.1995.129.625
EUROPEJSKA KONWENCJA
w sprawie przemocy i ekscesów widzów w czasie imprez sportowych, a w
szczególno ci meczów piłki no nej, sporz dzona w Strasburgu
dnia 19 sierpnia 1985 r.
W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
podaje do powszechnej wiadomo ci:
W dniu 19 sierpnia 1985 r. została sporz dzona w Strasburgu Europejska kon-
wencja w sprawie przemocy i ekscesów widzów w czasie imprez sportowych, a w
szczególno ci meczów piłki no nej, w nast puj cym brzmieniu:
Przekład
EUROPEJSKA KONWENCJA
w sprawie przemocy i ekscesów widzów w czasie imprez sportowych, a w
szczególno ci meczów piłki no nej
Pa stwa członkowskie
Rady Europy
oraz inne pa stwa b d ce stronami
Europejskiej konwencji kulturalnej
, sygnatariusze niniejszej konwencji;
maj c na wzgl dzie cel Rady Europy, jakim jest osi gni cie wi kszej jedno ci jej
członków;
zaniepokojone aktami przemocy i wybrykami widzów w czasie imprez sporto-
wych, a w szczególno ci w czasie meczów piłki no nej, oraz wynikaj cymi z nich
skutkami;
wiadome faktu, e zjawisko to zagra a zasadom wyra onym w Rezolucji (76)
41 Komitetu Ministrów Rady Europy, okre lanej jako
„Europejska karta sportu dla
wszystkich”
;
podkre laj c du e znaczenie sportu dla porozumienia mi dzynarodowego,
zwłaszcza ze wzgl du na cz stotliwo meczów piłki no nej mi dzy europejskimi
reprezentacjami narodowymi i dru ynami klubowymi;
zwa ywszy, e zarówno odpowiednie władze pa stwowe, jak i samodzielne or-
ganizacje sportowe ponosz odr bn i jednocze nie wzajemnie uzupełniaj c si
odpowiedzialno za zwalczanie aktów przemocy i wybryków widzów, i uwzgl dnia-
j c okoliczno , e organizacje sportowe s równie odpowiedzialne za zapewnienie
bezpiecze stwa i, ogólnie bior c, prawidłowego przebiegu organizowanych przez
siebie imprez; zwa ywszy ponadto, e powy sze władze i organizacje powinny
współpracowa ze sob w tym zakresie na wszelkich niezb dnych szczeblach;
zwa ywszy, e przemoc stanowi obecnie zjawisko społeczne wywieraj ce sze-
rokie skutki, którego ródła maj w przewa aj cej mierze charakter pozasportowy,
oraz e sport stanowi cz sto sceneri , w której dochodzi do przejawów przemocy;
zdecydowane podj współprac i wspólne działanie w celu zapobiegania i kon-
trolowania aktów przemocy i wybryków widzów w czasie imprez sportowych,
postanawiaj , co nast puje:
Art. 1.
Cel konwencji
1. Dla zapobiegania i kontrolowania zjawiska przemocy i wybryków widzów w
czasie meczów piłki no nej Strony zobowi zuj si , w granicach dopuszczalnych
przez ich wewn trzne ustawodawstwo, do podj cia działa niezb dnych dla realizacji
postanowie niniejszej konwencji.
2. Strony b d stosowa postanowienia niniejszej konwencji do innych dyscyplin
i imprez sportowych, z uwzgl dnieniem ich specyfiki, w ramach których nale y oba-
wia si wyst pienia aktów przemocy i wybryków widzów.
Art. 2.
Koordynacja działa na płaszczy nie wewn trznej
Strony b d koordynowa polityk i działania podejmowane przez organy rz -
dowe i inne instytucje publiczne, w niezb dnych wypadkach poprzez utworzenie sto-
sownego organu koordynuj cego, dla zapobie enia aktom przemocy i wybrykom wi-
dzów.
Art. 3.
rodki działania
1. Strony zobowi zuj si dopilnowa , aby zostały okre lone i podj te rodki
działania maj ce na celu zapobieganie i kontrolowanie aktów przemocy i wybryków
widzów, w tym w szczególno ci:
a) zapewnia zatrudnienie odpowiednich sił porz dkowych dla przeciwstawienia
si aktom przemocy i wybrykom widzów zarówno w obr bie stadionów, jak i wzdłu
tras dojazdowych wykorzystywanych przez widzów;
b) ułatwia cisł współprac i wymian niezb dnych informacji mi dzy siłami
policyjnymi wchodz cych lub mog cych wchodzi w gr miejscowo ci;
c) stosowa lub, w niezb dnych wypadkach, wprowadzi przepisy prawne prze-
widuj ce wymierzanie okre lonych kar lub stosowa odpowiednie rodki administra-
cyjne wobec osób winnych popełnienia przest pstw wynikaj cych z aktów przemocy
lub wybryków widzów.
2. Strony zobowi zuj si zach ca kluby kibiców do wła ciwego organizowania
si , zachowania oraz wyznaczania spo ród ich członków osób odpowiedzialnych za
kierowanie klubem i informowanie widzów w czasie meczów, a tak e za towarzysze-
nie grupom kibiców udaj cych si na mecze wyjazdowe.
3. Strony b d zach ca , je li b dzie to prawnie dopuszczalne, do takiego or-
ganizowania - we współpracy z klubami, organizacjami kibiców i biurami podró y -
przejazdów na mecze, aby uniemo liwi udanie si na nie potencjalnym sprawcom
zakłócania porz dku.
4. Strony b d starały si dopilnowa , w niezb dnych wypadkach, przez wpro-
wadzenie odpowiednich przepisów prawnych lub w inny wła ciwy sposób, by w razie
gro by wyst pienia aktów przemocy lub wybryków widzów organizacje sportowe i
kluby oraz, w razie konieczno ci, wła ciciele stadionów i odpowiednie władze, w ra-
mach ich uprawnie okre lonych przez przepisy prawa wewn trznego, podj ły prak-
tyczne działania na i w obr bie stadionu w celu zapobiegania i kontrolowania aktów
przemocy lub wybryków; w tym b d starały si :
a) zapewnia , aby materiały u yte do budowy i rozplanowanie stadionów
uwzgl dniały bezpiecze stwo widzów, nie sprzyjały aktom przemocy w ród widzów,
umo liwiały skuteczn kontrol tłumu, uwzgl dniały rozmieszczenie niezb dnych
barier lub parkanów i umo liwiały skuteczn działalno słu b bezpiecze stwa oraz
sił policyjnych;
b) zapewnia skuteczne oddzielenie od siebie rywalizuj cych ze sob grup kibi-
ców przez przydzielenie grupom kibiców zamiejscowych, w wypadku ich dopuszcze-
nia, oddzielnych sektorów;
c) zapewnia powy sze oddzielenie przez cisł kontrol sprzedawanych bile-
tów i podj cie szczególnych rodków ostro no ci w okresie bezpo rednio poprzedza-
j cym mecz;
d) usuwa lub zakaza wst pu na mecze i stadiony, je li b dzie to prawnie do-
puszczalne, znanym lub potencjalnym sprawcom zakłócania porz dku lub osobom
pozostaj cym pod wpływem alkoholu lub narkotyków;
e) wyposa y stadiony w skuteczny system informowania publiczno ci i zapew-
nia skuteczne wykorzystanie tego systemu oraz programu meczu i innych rodków
propagandowych dla zach cenia publiczno ci do wła ciwego zachowania;
f) zakaza widzom wnoszenia napojów alkoholowych na stadiony; ograniczy , a
nawet zakaza sprzeda y i rozprowadzania napojów alkoholowych na stadionach i
zapewni , by wszelkie dost pne napoje były w bezpiecznych opakowaniach;
g) przeprowadza kontrol , aby zapobiec wnoszeniu przez widzów na stadiony
przedmiotów mog cych posłu y do aktów przemocy, sztucznych ogni lub innych
podobnych rzeczy;
h) upewni si , e odno ni ł cznicy współpracuj z wła ciwymi władzami w
okresie przed meczami na bazie ustale przyj tych w zakresie kontroli tłumu w celu
ich realizacji w formie skoordynowanego działania.
5. Uwzgl dniaj c potencjalne znaczenie rodków przekazu społecznego, Strony
podejm wła ciwe działania społeczne i wychowawcze w celu zapobie enia aktom
przemocy w sporcie i w powi zaniu ze sportem, w szczególno ci przez propagowa-
nie ideałów sportowych w ramach kampanii wychowawczych i innych, popieraj c za-
sad fair-play, zwłaszcza w ród młodzie y, dla kształtowania wzajemnego poszano-
wania w ród widzów i sportowców oraz zach cania do aktywnego udziału w impre-
zach sportowych.
Art. 4.
Współpraca mi dzynarodowa
1. Strony b d ze sob ci le współpracowa w sprawach regulowanych niniej-
sz konwencj oraz zach ca do takiej współpracy zainteresowane narodowe wła-
dze sportowe.
2. Przed meczami lub turniejami mi dzynarodowymi dru yn klubowych i repre-
zentacji narodowych zainteresowane Strony b d zwraca si do odno nych władz,
a w szczególno ci do organizacji sportowych, o wskazanie meczów, w czasie których
istniałaby obawa wyst pienia aktów przemocy lub wybryków widzów. Po wskazaniu
takiego meczu wła ciwe władze pa stwa-gospodarza zorganizuj konsultacje mi -
dzy zainteresowanymi. Konsultacje powinny odby si jak najszybciej, nie pó niej ni
na dwa tygodnie przed przewidywanym terminem meczu, i powinny doprowadzi do
uzgodnienia działa i rodków ostro no ci, które nale y podj przed, w czasie i po
meczu, w tym w niezb dnych wpadkach, rodków wykraczaj cych poza ustalenia
niniejszej konwencji.
Art. 5.
Wykrywanie sprawców oraz post powanie wobec nich
1. Respektuj c obowi zuj ce procedury prawne i zasad niezawisło ci s downictwa,
Strony zapewni , by widzowie którzy dopu cili si aktów przemocy lub innych czy-
nów o charakterze przest pnym, byli cigani i poci gani do odpowiedzialno ci w try-
bie okre lonym przez przepisy prawne.
2. W stosownych wypadkach, a w szczególno ci w odniesieniu do widzów przyjezd-
nych, i zgodnie z postanowieniami wła ciwych umów mi dzynarodowych Strony
rozwa :
a)
przekazanie post powania karnego
przeciwko osobom zatrzymanym, w zwi zku z
dopuszczeniem si aktów przemocy lub innych czynów przest pnych w czasie im-
prez sportowych, do pa stwa ich zamieszkania;
b) wyst pienie z wnioskiem o
ekstradycj
osób podejrzanych o dopuszczenie si
podczas imprez sportowych aktów przemocy lub innych czynów przest pnych;
c)
przekazanie osób skazanych
za popełnienie przest pstw, polegaj cych na do-
puszczeniu si aktów przemocy lub innych czynów przest pnych w czasie imprez
sportowych, do innego pa stwa w celu odbycia tam orzeczonej kary.
Art. 6.
Dodatkowe działania
1. Strony zobowi zuj si do cisłej współpracy z wła ciwymi krajowymi organiza-
cjami sportowymi i klubami oraz, w stosownych przypadkach, z wła cicielami stadio-
nów w zakresie ustale dotycz cych projektowania i dokonywania zmian w materia-
łach u ywanych do budowy stadionów lub innych zmian, w tym zmian dotycz cych
układu wej i wyj ze stadionów, niezb dnych dla zwi kszenia bezpiecze stwa i
zapobiegania aktom przemocy.
2. Strony zobowi zuj si , w niezb dnych i stosownych wypadkach, stosowa sys-
tem okre laj cy wymagania dotycz ce wyboru stadionów, które uwzgl dniaj spraw
bezpiecze stwa widzów i zapobiegania aktom przemocy, w szczególno ci w odnie-
sieniu do stadionów, na których rozgrywane s mecze mog ce przyci gn du e i
niespokojne tłumy kibiców.
2. Strony zobowi zuj si zach ca swoje krajowe władze sportowe do stałego do-
stosowywania obowi zuj cych przepisów, aby kontrolowa te czynniki, które prowa-
dz do aktów przemocy w ród sportowców lub widzów.
Art. 7.
Dostarczanie informacji
Ka da ze Stron przeka e
Sekretarzowi Generalnemu Rady Europy
, w jednym z j zy-
ków urz dowych Rady, wszelkie stosowne informacje dotycz ce działa legislacyj-
nych lub innych podj tych w celu dostosowania si do postanowie niniejszej kon-
wencji, w zakresie dotycz cym piłki no nej lub innych dyscyplin sportowych.
Art. 8.
Stały Komitet
1. Dla celów niniejszej konwencji, tworzy si niniejszym Stały Komitet.
2. Ka da ze Stron mo e by reprezentowana w Stałym Komitecie przez jednego lub
wi cej przedstawicieli. Ka da ze Stron b dzie dysponowa jednym głosem.
3. Ka de pa stwo członkowskie Rady Europy lub inne pa stwo b d ce stron Euro-
pejskiej konwencji kulturalnej i nie b d ce stron niniejszej konwencji mo e by re-
prezentowane w Komitecie w charakterze obserwatora.
4. Stały Komitet mo e, w drodze jednomy lnej decyzji, zaprosi pa stwo nie b d ce
członkiem Rady Europy i nie b d ce stron niniejszej konwencji oraz wszelk zainte-
resowan organizacj sportow do delegowania jednego obserwatora na jedno lub
wi cej swoich posiedze .
5. Posiedzenia Stałego Komitetu b d zwoływane przez
Sekretarza Generalnego
Rady Europy
. Jego pierwsze posiedzenie zostanie zwołane w ci gu jednego roku od
daty wej cia w ycie niniejszej konwencji. Kolejne jego posiedzenia b d odbywały
si przynajmniej raz w roku. Dodatkowo posiedzenie Komitetu b dzie zwoływane na
ka dorazowy wniosek wi kszo ci Stron.
6. Wi kszo Stron b dzie stanowi quorum dla odbycia posiedzenia Stałego Komi-
tetu.
7. Z zastrze eniem postanowie niniejszej konwencji Stały Komitet opracuje i uchwa-
li, w drodze consensusu, swój własny Regulamin wewn trzny.
Art. 9.
1. Stały Komitet b dzie sprawował nadzór nad stosowaniem niniejszej konwencji.
Mo e on w szczególno ci:
a) stale bada postanowienia niniejszej konwencji i rozwa a wszelkie niezb dne
poprawki do nich;
b) odbywa konsultacje z zainteresowanymi organizacjami sportowymi;
c) zaleca stronom działania, jakie powinny podejmowa , aby dostosowa si do
niniejszej konwencji;
d) zaleca rodki, jakie nale y podj , aby opinia publiczna była poinformowana o
działaniach podejmowanych w ramach niniejszej konwencji;
e) formułowa zalecenia dla
Komitetu Ministrów
dotycz ce pa stw nie b d cych
członkami Rady Europy, które maj by zaproszone do przyst pienia do niniejszej
konwencji;
f) formułowa wszelkie propozycje maj ce na celu zwi kszenie skuteczno ci niniej-
szej konwencji.
2. W celu wypełniania swoich zada Stały Komitet mo e, z własnej inicjatywy, orga-
nizowa spotkania grup ekspertów.
Art. 10.
Po ka dym swoim posiedzeniu Stały Komitet przeka e Komitetowi Ministrów Rady
Europy raport na temat swoich prac i funkcjonowania konwencji.
Art. 11.
Poprawki
1. Poprawki do niniejszej konwencji mog zosta zaproponowane przez Stron , Ko-
mitet Ministrów Rady Europy lub Stały Komitet.
2. Ka da propozycja poprawki zostanie przekazana przez Sekretarza Generalnego
Rady Europy pa stwom członkowskim Rady Europy, innym pa stwom b d cym
stronami
Europejskiej konwencji kulturalnej
oraz ka demu pa stwu nie b d cemu
członkiem Rady Europy, które przyst piło lub zostało zaproszone do przyst pienia
do niniejszej konwencji zgodnie z postanowieniem artykułu 14.
3. Ka da propozycja poprawki zgłoszona przez Stron lub Komitet Ministrów zosta-
nie przekazana Stałemu Komitetowi co najmniej na dwa miesi ce przed jego posie-
dzeniem, na którym b dzie rozwa ana. Stały Komitet przeka e Komitetowi Ministrów
swoj opini na temat zaproponowanej poprawki, w stosownych wypadkach po kon-
sultacji z wła ciwymi organizacjami sportowymi.
4. Komitet Ministrów rozwa y wnioskowan poprawk oraz opini Stałego Komitetu i
mo e uchwali jej przyj cie.
5. Tre poprawki przyj tej przez Komitet Ministrów w trybie ust pu 4 niniejszego
artykułu zostanie przekazana Stronom do akceptacji.
3. Ka da poprawka przyj ta w trybie ust pu 4 niniejszego artykułu wejdzie w ycie
pierwszego dnia miesi ca nast puj cego po upływie jednego miesi ca od daty, w
której wszystkie strony zawiadomiły Sekretarza Generalnego o swoim przyj ciu po-
prawki.
Art. 12.
Postanowienia ko cowe
1. Niniejsza konwencja b dzie otwarta do podpisu przez pa stwa członkowskie Rady
Europy i inne pa stwa b d ce stronami Europejskiej konwencji kulturalniej, które
mog wyrazi swoj zgod na zwi zanie si postanowieniami konwencji poprzez:
a) podpisanie jej bez zastrze enia ratyfikacji, przyj cia lub zatwierdzenia;
b) podpisanie jej z zastrze eniem ratyfikacji, przyj cia lub zatwierdzenia, po którym
nast pi ratyfikacja, przyj cie lub zatwierdzenie.
2. Dokumenty ratyfikacyjne, przyj cia lub zatwierdzenia zostan zło one u Sekreta-
rza Generalnego Rady Europy.
Art. 13.
1. Konwencja wejdzie w ycie pierwszego dnia miesi ca nast puj cego po upływie
jednego miesi ca od daty, w której trzy pa stwa członkowskie Rady Europy wyra
swoj zgod na zwi zanie si postanowieniami konwencji w trybie postanowie arty-
kułu 12.
2. W odniesieniu do ka dego pa stwa-sygnatariusza, które w terminie pó niejszym
wyrazi swoj zgod na zwi zanie si postanowieniami konwencji, wejdzie ona w y-
cie pierwszego dnia miesi ca nast puj cego po upływie jednego miesi ca od daty
podpisania lub zło enia dokumentu ratyfikacyjnego, przyj cia lub zatwierdzenia.
Art. 14.
1. Po wej ciu w ycie niniejszej konwencji, Komitet Ministrów Rady Europy, po kon-
sultacji ze Stronami, mo e zaprosi do przyst pienia do konwencji wszelkie pa stwa
nie b d ce członkami Rady Europy na mocy uchwały przyj tej wi kszo ci głosów
okre lon w artykule 20 pod liter d) Statutu Rady Europy przy jednomy lnym gło-
sowaniu przedstawicieli Umawiaj cych si Pa stw, uprawnionych do zasiadania w
Komitecie Ministrów.
2. W odniesieniu do ka dego Pa stwa przyst puj cego konwencja wejdzie w ycie
pierwszego dnia miesi ca nast puj cego po upływie jednego miesi ca od daty zło-
enia dokumentu przyst pienia u Sekretarza Generalnego Rady Europy.
Art. 15.
1. Ka de pa stwo mo e, przy podpisywaniu lub przy składaniu swojego dokumentu
ratyfikacyjnego, przyj cia, zatwierdzenia lub przyst pienia, okre li terytorium lub
terytoria, do których niniejsza konwencji b dzie miała zastosowanie.
2. Ka de pa stwo mo e, w dowolnym pó niejszym terminie, w drodze o wiadczenia
skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy, rozszerzy stosowanie ni-
niejszej konwencji do wszelkich innych terytoriów okre lonych w o wiadczeniu. W
odniesieniu do takich terytoriów konwencja wejdzie w ycie pierwszego dnia miesi -
ca nast puj cego po upływie jednego miesi ca od daty otrzymania o wiadczenia
przez Sekretarza Generalnego.
3. Ka de o wiadczenie, zło one w trybie obu ust pów poprzedzaj cych, mo e w od-
niesieniu do okre lonych w nim terytoriów zosta cofni te w drodze zawiadomienia
skierowanego do Sekretarza Generalnego. Takie cofni cie wejdzie w ycie pierw-
szego dnia miesi ca nast puj cego po upływie sze ciu miesi cy od daty otrzymania
zawiadomienia przez Sekretarza Generalnego.
Art. 16.
1. Ka de pa stwo mo e, w dowolnym czasie, wypowiedzie niniejsz konwencj w
drodze zawiadomienia skierowanego do Sekretarza Generalnego Rady Europy.
2. Taki wypowiedzenie wejdzie w ycie pierwszego dnia miesi ca nast puj cego po
upływie sze ciu miesi cy od daty otrzymania zawiadomienia przez Sekretarza Gene-
ralnego.
Art. 17.
Sekretarz Generalny Rady Europy zawiadamia pa stwa członkowskie Rady Europy,
inne pa stwa b d ce stronami Europejskiej konwencji kulturalnej oraz ka de pa -
stwo, które przyst piło do niniejszej konwencji, o:
a) ka dym podpisaniu dokonanym w trybie postanowie artykułu 12;
b) ka dym zło eniu dokumentu ratyfikacyjnego, przyj cia, zatwierdzenia lub przyst -
pienia, dokonanym w trybie postanowie artykułu 12 lub 14;
c) ka dej dacie wej cia w ycie niniejszej konwencji w trybie artykułów 13 i 14;
d) ka dej informacji przekazanej w trybie postanowie artykułu 7;
e) ka dym raporcie sporz dzonym w trybie artykułu 10;
f) ka dej propozycji poprawki lub ka dym przyj ciu poprawki w trybie postanowie
artykułu 11 oraz dacie wej cia w ycie poprawki;
g) ka dym o wiadczeniu zło onym w trybie postanowie artykułu 15;
h) ka dym zawiadomieniu dokonanym w trybie postanowie artykułu 16 i dacie wej-
cia w ycie wypowiedzenia.
Na dowód czego, ni ej podpisani, maj cy do tego wszelkie pełnomocnictwa,
podpisali niniejsz konwencj .
Sporz dzono w Strasburgu dnia 19 sierpnia 1985 r., w j zykach angielskim i
francuskim, przy czym oba teksty s jednakowo autentyczne, w jednym egzempla-
rzu, który zostanie zło ony w archiwach Rady Europy. Sekretarz Generalny Rady
Europy przeka e uwierzytelnione kopie konwencji wszystkim pa stwom członkow-
skim Rady Europy, wszystkim pa stwom b d cym stronami Europejskiej konwencji
kulturalnej oraz ka demu pa stwu zaproszonemu do przyst pienia do niniejszej
konwencji.
Po zaznajomieniu si z powy sz konwencj , w imieniu Rzeczypospolitej Pol-
skiej o wiadczam, e:
- została ona uznana za słuszn zarówno w cało ci, jak i ka de z postanowie w niej
zawartych,
- jest przyj ta, ratyfikowana i potwierdzona,
- b dzie niezmiennie zachowywana.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony piecz ci Rzeczypospolitej
Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 9 marca 1995 r.
L.S.
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej: L. Wał sa
Minister Spraw Zagranicznych: A. Olechowski