Leki homeopatyczne w terapii i profilaktyce nieżytów górnych dróg oddechowych

Znane jest dobrze zjawisko antybiotykooporności, które polega na pojawianiu się bakterii niewrażliwych na
antybiotyki. Zjawisko to nabiera obecnie wręcz cech epidemicznych. Coraz więcej szczepów bakteryjnych nie
może być leczonych skutecznie antybiotykami. Liczba szczepów bakterii antybiotykoopornych gwałtownie
przyrasta. Wiele opornych patogenów bakteryjnych rozprzestrzenia się też geograficznie. Zmieniają się
ponadto mechanizmy nabywania przez nie oporności. Pojawia się wiele gatunków bakterii wieloopornych czyli
opornych na coraz większą liczbę antybiotyków. Lekarze mają coraz częściej problemy z doborem właściwego
leczenia. Wiele antybiotyków straciła swoją skuteczność a w dodatku coraz mniej przybywa nowych leków
przeciwbakteryjnych. Oporność i wielooporność w wielu przypadkach wyeliminowała z terapii najbardziej
skuteczne

i

bardziej

bezpieczne

leki.

Nic więc dziwnego, że ożywiają się zainteresowania alternatywnymi wobec antybiotyków metodami zwalczania
zakażeń bakteryjnych: z jednej strony szczepieniami ochronnymi z drugiej – profilaktyką i terapią
homeopatyczną, które sięgają do pozaimunologicznych sposobów wzmagania naturalnej odporności
organizmu. Odnosi się to oczywiście także do chorób przeziębieniowych, o których w tej notatce będzie głównie
mowa.

Stosowanie leków homeopatycznych w chorobach przeziębieniowych staje się coraz powszechniejsze. Stosują
je lekarze rodzinni i lekarze specjaliści oraz homeopaci zawodowi. Choroby przeziębieniowe są wdzięcznym
terenem zalecania leków homeopatycznych. Są one tu przeważnie wysoko skuteczne i, co również ważne, w
pełni bezpieczne. W podsumowaniu ekspertyzy przygotowanej na zlecenie Światowej Organizacji Zdrowia
znalazła się taka oto informacja: „Istnieje mnóstwo eksperymentalnych i naukowych badań potwierdzających
skuteczność homeopatii, i jest ich o wiele więcej, niż było do tej pory powszechnie wiadome”.[1]
Leki homeopatyczne są specyfikami o działaniu wyłącznie pobudzający. Pobudzają naturalne siły
odpornościowe organizmu. Działają więc w sposób, którym organizm sam się broni przed chorobą. Leki
homeopatyczne wzmagają tę obronę.
Każdy lek homeopatyczny, którego organotropizm obejmuje tkanki dotknięte konkretną chorobą i w jego zakres
toksykologiczno - kliniczny wchodzą zmiany patologiczne składające się na tę chorobę może być stosowany
jako preparat leczniczy w stosunku do tej choroby ale także jako preparat zapobiegający jej powstaniu. Leki
homeopatyczne są stosowane w profilaktyce chorób ze znaczącą skutecznością.
Leki homeopatyczne, jak to wynika z tego, co wcześniej powiedziano, nie są jednak szczepionkami. Nie są też
zatem obciążone, jak szczepionki, szkodliwymi działaniami ubocznymi.[2]
Terminy „choroby przeziębieniowe” i (częściej używany) „przeziębienie” nie mają wyraźnych zakresów denotacji
nozologicznej.[3] W języku potocznym, gdy mówimy o przeziębieniu, to chodzi zwykle o katar nosa i
pobolewanie gardła oraz niezbyt wysoką gorączkę (do 38,50C) pojawiające się po naziębieniu. Najczęściej –
po dłuższym lub krótszym przebywaniu w zimnie a zwłaszcza w wilgotnym chłodzie.

Choroby przeziębieniowe mają w znakomitej większości przypadków tło wirusowe. Naziębienie jest tylko

punktem wyjścia. Towarzyszy im zwykle kaszel czy pokasływanie. W przeziębieniu zmianami chorobowymi
dotknięta jest błona śluzowa określonego odcinka lub odcinków górnych dróg oddechowych. Pojawia się jej
przekrwienie, obrzęk i wzmożone wydzielanie gruczołów. Większość objawów chorobowych jest następstwem
tych zmian. Do chorób przeziębieniowych można zaliczyć następujące nieżyty górnych dróg oddechowych:
• ostry

nieżyt

nosa,

• ostre

zapalenie

migdałków

podniebiennych

i

gardła

(anginy).

• chrypka

i

zanikanie

głosu,

• ostre

zapalenie

zatok

przynosowych.

W większości przypadków stany te można leczyć wyłącznie homeopatycznie.

[1] Wiesenauer M.: Homeopatia, Świat Książki, Warszawa 2008, s. 7
[2] Nie oznacza to, iż leki homeopatyczne zawsze, bezwyjątkowo mogą zastąpić szczepionki. Jak na razie nie
można,

niestety,

w

pełni

wykluczyć

ich

stosowania.

[3] Od przeziębienia trzeba odróżniać grypę, która jest odrębną chorobą zakaźną

Ostry nieżyt nosa

Ostry nieżyt nosa często towarzyszy przeziębieniu. Jest zwykle chorobą wirusową, chociaż może być chorobą

powikłaną dodatkową infekcją bakteryjną. Z katarami przeziębieniowymi mamy do czynienia przeważnie
wczesną wiosną i późną jesienią. Ochłodzenie ciała jest w tej chorobie jedynie punktem wyjścia. Główną
przyczyną, jak to już powiedzieliśmy, są wirusy. Ochłodzenie ciała prowadzi na drodze odruchowej do

przejściowej anemizacji błony śluzowej, co - ze względu na miejscowy spadek odporności - powoduje
namnażanie się chorobotwórczych wirusów. Ostry nieżyt nosa jest chorobą zakaźną. Wirusy i bakterie łatwo
mogą być przekazywane na drodze kropelkowej, na przykład w czasie kaszlu i kichania.
W ostrym nieżycie nosa dochodzi najpierw do skurczu naczyń krwionośnych błony śluzowej, co jest odczuwane
jako zasychanie i drapanie w nosie. Jednak już zwykle na drugi dzień, na skutek tym razem rozszerzenia
naczyń krwionośnych błony śluzowej nosa, dochodzi do jej przekrwienia i obrzęku. Pojawia się też wzmożone
wydzielanie

błony

śluzowej.

Wydzielina z nosa może mieć różną konsystencję i kolor: od wodnistej, jasnej do gęstej ropnej o kolorze
białawym albo żółtawym lub zielonkawym. Może ona być ponadto drażniąca i powodować zaczerwienienie
skory

pod

nosem.

Lekiem, który może być stosowany we wszystkich infekcjach wirusowych z dużą skutecznością, jest
OSCILLOCOCCINUM 200. Jeśli lek ten podamy przy pierwszych objawach choroby, to może dojść do
zupełnego zahamowania procesu patologicznego i ustąpienia choroby. W takich przypadkach jedna dawka leku
(jedna cala fiolka granulatu) może okazać się zupełnie wystarczająca. Jeśli jednak objawy choroby utrzymują
się, to podajemy taką pojedynczą dawkę leku przez następne 3 do 4 dni razem z innymi lekami
homeopatycznymi. Oscillococcinum 200 można też podawać co 6 godz. Takie dawkowanie stosujemy też w
grypie. Profilaktycznie, w okresach zwiększonego narażenia, można ten lek stosować w dawce 1 fiolka jeden
raz

w

tygodniu.

Dobór innych leków homeopatycznych jest uzależniony od tego, czy mamy do czynienia ze wstępną fazą
nieżytu (kataru) nosa, czy też z nieżytem nosa w pełni rozwiniętym,

W początkach ostrego nieżytu nosa można stosować następujące leki homeopatyczne:
ACONITUM

NAPELLUS

9CH,

BELLADONNA

9CH,

ALLIUM

CEPA

9CH

NUXVOMICA 9CH

ACONITUM

NAPELLUS

9CH

(tojad)

Katarowi nosa towarzyszy szybko narastająca gorączka, która pojawia się nagle wśród intensywnych dreszczy.
[4] Skóra jest sucha i gorąca. Pojawia się też niepokój. Chory odczuwa duże pragnienie, chętnie pije zimną
wodę. Jest też nadwrażliwy na bodźce zmysłowe, zwłaszcza wzrokowe i słuchowe. Wieczorem i w nocy
następuje

zwykle

pogorszenie.

DAWKOWANIE: Aconitum podaje się zwykle bardzo krótko. Tylko dopóki nie pojawi się pocenie. Jeżeli pocenie
występuje już na początku choroby, to z Aconitum możemy w ogóle zrezygnować i od razu przystąpić do
podawania

Belladonny.

Aconitum podajemy w ostrej fazie choroby po 5 granulek, nawet co godzinę. Dzieciom 3 granulki.

[4] Jeśli gorączka jest wysoka (na przykład 39.50C) oraz pojawiają się bóle głowy, uczucie „ogólnego rozbicia i
łamania w kościach”, to może chodzić o infekcje wirusami grypy.

BELLADONNA

7CH

(pokrzyk

wilcza

jagoda)

Gorączka pojawia się zwykle również nagle. Towarzyszy jej uczucie przepełnienia głowy. Chory często mówi,
że ma „zawaloną głowę". Ponadto odczuwa w pierwszej fazie dotkliwą suchość w jamie nosowej i w gardle.
Wydzielina z nosa zjawia się nieco później. Chory poci się obficie.
DAWKOWANIE: Podajemy po 5 granulek 4 razy dziennie. Dzieciom - 3 granulki.

ALLIUM

CEPA

7CH

(cebula

pospolita).

Allium cepa stosuje się w takich przypadkach kataru nosa, w których dominującym objawem są ataki kichania a
wydzielina jest wodnista i podrażniająca skórę górnej wargi, po której zwykle spływa. Trudno nadążyć z
wycieraniem nosa. Występuje też łzawienie oczu, jednak bez podrażnienia spojówek. Nasilenie tych objawów
zmniejsza

się

na

chłodnym

powietrzu.

DAWKOWANIE: Allium cepa podaje się zwykle co 4 godziny po 5 granulek.

NUX

VOMICA

7CH

(wronie

oko)

Początek choroby jest nagły. Już na początku pojawiają się też napady częstego kichania. Chory trzęsie się z
zimna. Nie może się rozgrzać nawet termoforem. Gorączka zmienia się - raz jest wyższa raz niższa.
DAWKOWANIE: Lek podajemy co dwie lub nawet co godzinę po 5 granulek. Dzieciom - po 3 granulki.

Leki stosowane w rozwiniętym katarze nosa są dobierane głównie w zależności od rodzaju wydzieliny,
produkowanej

przez

zmienioną

zapalnie

błonę

nosa.

W

tej

fazie

choroby

stosuje

się

najczęściej

następujące

leki:

STICTA PULMONARJA 5CH, KALIUM JODATUM 5CH, KALIUM BICHROMICUM 9CH
MERCURIUS SOLUBILIS 9CH, PULSATILLA 7CH

STICTA

PULMONARIA

5CH

(granicznik

płucnik)

Lek stosuje się w przypadkach nieżytu nosa z bardzo skąpą wydzieliną. Chory ma uczucie, jakby jego nos był
uciśnięty przez binokle. Może też odczuwać ból w okolicy czołowej.
DAWKOWANIE: Najczęściej podajemy 5 granulek co 2 godziny, dzieciom - 3 granulki.

KALIUM JODATUM 5CH (jodek potasu) Wśród objawów, przy których lek ten jest szczególnie przydatny,
dominuje intensywny ból w okolicy czołowej. Wydzielina jest dość obfita i paląca.
DAWKOWANIE: Lek podaje się zwykle co 2 godziny po 5 granulek, dzieciom - 3 granulki.

KALIUM

BICHROMICUM

9CH

(dwuchromian

potasu)

Lek jest szczególnie przydatny w przypadkach kataru z gęstą, lepką, ciągnącą się wydzieliną, żółtawą lub
żółtawo-zielonkawą. Czasem wydzielina jest lekko podbarwiona krwią. W jamach nosowych mogą zalegać
strupy.
DAWKOWANIE: Lek podaje się co 4 godziny po 5 granulek, dzieciom - po3 granulki.

MERCURIUS SOLUBILIS 9CH (mieszanina związków rtęci i rtęci metalicznej)
Stosowany jest w katarze z wydzieliną ropną, żółtawą, piekącą i dość obfitą. Wydzielina podrażnia skórę wargi
górnej

w

okolicy

skrzydełek

nosa,

niekiedy

bardzo

znacznie.

Chorzy czują się gorzej w ciepłych pomieszczeniach. Często mają dreszcze. Skóra jest stale wilgotna. Nocą
pocenie

jeszcze

się

nasila.

DAWKOWANIE: Zwykle przyjmuje się 5 granulek 4 razy dziennie. Dzieci przyjmują 3 granulki.

PULSATILLA

7CH

(sasanka

łąkowa)

Lek jest szczególnie przydatny w takich przypadkach kataru nosa, w których on się przewleka. Wydzielina jest
żółtawa lub żółtawo-zielonkawa, słabo drażniąca. Często zmniejsza się odczuwanie smaku i zapachu.
DAWKOWANIE: Lek przyjmuje się 2 - 4 razy dziennie po 5 granulek. Dzieciom podaje się ten lek 3 razy
dziennie po 3 granulki.

Ostre zapalenie migdałków podniebiennych i gardła

Ostremu zapaleniu migdałków podniebiennych towarzyszą przeważnie zmiany zapalne w obrębie całego

układu limfatycznego gardła (migdałki podniebienne, migdałek gardłowy, migdałki trąbkowe, grudki chłonne na
tylnej ścianie gardła i nasadzie języka) oraz objawy ogólne: gorączka, dreszcze, bóle przy prze¬łykaniu
(zwłaszcza śliny). Stan taki nazywamy anginą. Izolowane zapalenie migdałków podniebiennych zdarza się
rzadko.

U

dzieci

jest

przeważnie

początkiem

anginy.

W zależności od wyglądu migdałków, rozróżnia się anginę nie¬żytową, anginę grudkową oraz anginę
zatokową.
W anginie nieżytowej migdałki są przekrwione, rozpulchnione i obrzmiałe. W anginie grudkowej migdałki
wyglądają podobnie, ale mają dodatkowo drobne białawo-żółtawe naloty na grudkach migdałka.
W anginie zatokowej naloty są większe, pokrywają ujścia krypt (zatok) migdałkowych, a niekiedy cały migdałek.
Migdałek wygląda wówczas jak pokryty błoną. Jeżeli migdałek tak właśnie wygląda, to w ocenie klinicznej
trzeba być szczególnie ostrożnym, ponieważ podobnie wyglądają migdałki w dyfterycie. Gdy podejrzewamy
anginę zatokową zlewną, to najlepiej od razu korzystać z pomocy lekarza.
Trzeba też wiedzieć, że zdarzają się tzw. anginy objawowe. Chodzi tu o takie choroby, w których angina jest ich
elementem (angina wrzodziejąco-błoniasta, angina z patologicznym obrazem krwi, angina monocytowa, angina
limfocytowa,

angina

agranulocytowa).

W znakomitej większości przypadków zapalenia gardła i migdałków podniebiennych leczenie homeopatyczne
jest wystarczające (zwłaszcza u dzieci), jeśli leczenie to rozpoczyna się natychmiast po stwierdzeniu
pierwszych

objawów

choroby.

W anginie nieżytowej i grudkowej stosowane są następujące leki homeopatyczne:
BELLADONNA 9CH, APIS MELLIFICA 9CH, PHYTOLACCA 9CH, MERCURIUS SOLUBILIS 9CH

BELLADONNNA

9CH

(pokrzyk

wilcza

jagoda)

Jest to główny lek w terapii różnych stanów zapalnych. W anginach stosujemy go zwłaszcza wtedy, gdy
migdałki i gardło są żywoczerwone, a chory odczuwa ból przy połykaniu, promieniujący do uszu. Niekiedy
odczuwa

też

ściskanie

w

gardle.

Doznaniom tym towarzyszy uczucie przepełnienia w gardle. Gorączka, nawet wysoka. Chory poci się obficie.
DAWKOWANIE: Podajemy po 5 granulek leku co 2 do 3 godzin. Dzieciom - 3 granulki.

APIS

MELLIFICA

9CH

(pszczoła

miodna)

Stosujemy w przypadkach, gdy migdałki są również żywoczerwone ale zarazem jest bardzo powiększony
języczek, który zwisa jak worek wypełniony wodą. Ból ma charakter kłujący. Zimne płyny przynoszą ulgę. Chory
na przemian, to jest suchy, to pokryty potem. Nie ma pragnienia. Apis działa szybko, ale też jego działanie

szybko

ustępuje.

DAWKOWANIE: Apis podajemy co godzinę po 5 granulek. W miarę poprawy zmniejszamy częstość podawania
leku. Apis dobrze jest podawać razem z Belladonną.

PHYTOLACCA

7CH

(brak

polskiej

nazwy)

Gardło ciemnoczerwone. Języczek jest również obrzęknięty, jednak nie tak bardzo jak wtedy, gdy trzeba
stosować Apis. Przy połykaniu występuje ból, który promieniuje do uszu. Migdałki mogą być pokryte nalotem.
Charakterystyczne jest uczucie ciała obcego w gardle. Chory często przełyka ślinę.
DAWKOWANIE: Lek jest podawany co 2 do 3 godzin po 5 granulek. Dzieciom - po 3 granulki.

Angina zatokowa może być leczona tak jak anginy: nieżytowa i grudkowa. Często jednak trzeba dodać opisany
wcześniej MERCURIUS SOLUBILIS 9CH w dawkach po 5 granulek (dzieciom 3 granulki) co 2 do 3 godzin.
Jeśli dolegliwości nie ustępują w ciągu 24 – 36 godz. lub nagle wzrośnie gorączka albo pojawią się silne bóle
głowy, to trzeba zasięgnąć porady lekarskiej.

Chrypka i zanikanie głosu ( ostre zapalenia krtani )

Dolegliwości te są związane ze zmianami zapalnymi w obrębie błony śluzowej krtani, jednakże głównie z jej

fałdami głosowymi. Krtań jest przekrwiona. Występuje obrzęk błony śluzowej oraz wzmożenie wydzie¬lania
śluzu. Ostre zapalenie krtani często pojawia się w przebiegu przeziębienia i grypy. Chrypka i zanikanie głosu
występują wtedy łącznie z mniejszą lub większą gorączką, dreszczami uczuciem ogólnego rozbiciem i bólami
mięśni.
Jeśli chrypka nie trwa jeszcze dłużej niż 10 dni, to możemy podjąć jej samodzielne leczenie za pomocą
środków homeopatycznych. Chrypka trwająca dłużej niż 10 dni powinna już skłaniać do bezwzględnego udania
się do lekarza. Chrypka może być bowiem objawem poważnych chorób krtani, nie wyłączając nowotworów.
Przy pomocy samych tylko środków homeopatycznych mogą być leczone również przewlekłe stany chorobowe
krtani,

zawsze

jednak

pod

kontrolą

lekarza

laryngologa.

W samodzielnym leczeniu ostrego nieżytu krtani wchodzą w grę następujące leki homeopatyczne.
ARUM TRIPHYLLUM 5CH, RHUS TOXICODENDRON 7CH, ARGENTUM METALUCUM 5CH, PHOSPHORUS
7CH, VERBASCUM 5CH,

ARUM

TRIPHYLLUM

5CH

(cebula

indyjska)

Lek szczególnie przydatny w leczeniu ostrego nieżytu krtani, w którym chrypka jest połączona ze zmianami
tembru głosu w zależności od jego wysokości. Na pewnych wysokościach glos może być czysty, na innych
ochrypnięty. Gardło jest jasno czerwone, język obrzęknięty. Wargi są zwykle spierzchnięte, kąciki ust często
bolesne

i

popękane,

DAWKOWANIE: Podajemy zwykle po 5 granulek 4 do 6 razy dziennie. W miarę uzyskiwania poprawy
zmniejszamy częstość podawania leku.

RHUS

TOXICODENDRON

7CH

(sumak

jadowity)

Lek ten podajemy w takich przypadkach, w których chrypka pojawia się na początku mówienia i następnie,
dość paradoksalnie, w miarę dalszego mówienia chrypka ustępuje. Sumak jadowity jest zresztą stosowany w
wielu dolegliwościach, które zmniejszają się pod wpływem jakiegoś ruchu. Takimi dolegliwościami mogą być, na
przykład,

dolegli¬wości

reumatyczne.

DAWKOWANIE: Przyjmuje się 5 granulek przed każdym wysiłkiem głosowym.

ARGENTUM

METALLICUM

5CH

(srebro

metaliczne)

Lek jest szczególnie przydatny w przypadkach chrypki związanej z zapaleniem gardła i krtani u zawodowych
mówców (nauczycieli, polityków, duchownych). Chrypce towarzyszy wielce przykre uczucie jakby otwartej rany
w gardle lub tkwiącego w gardle kolca, którego nic możemy odkrztusić.
DAWKOWANIE: Lek przyjmujemy 4 razy dziennie po 5 granulek.

PHOSPHORUS

7CH

(fosfor)

Jeżeli chrypce towarzyszy duża bolesność krtani i chory na skutek tej bolesności stara się nie mówić, to lekiem
wielce skutecznym w takich przypadkach będzie właśnie Phosphorus. Pacjenci źle zno¬szą zimne powietrze.
Ponadto

chrypka

nasila

się

wieczorem

i

w

nocy.

DAWKOWANIE: Lek przyjmuje się w zależności od nasilenia dolegliwości 2 - 4 razy dziennie.

VERBASCUM

5CH

(dziewanna)

Chrypka wyraźnie nasila się przy głośnym mówieniu. Mogą jej towarzyszyć bóle w okolicy czołowej i
skroniowej, w stawach żuchwowych i inne bóle w zasięgu unerwienia przez nerw trójdzielny (twarzoczaszka).
DAWKOWANIE: Lek można przyjmować, w zależności od na¬tężenia dolegliwości, kilka razy dziennie po 5
granulek. Gdy zmniejszają się dolegliwości, zmniejszamy częstość podawania leków.

Ostre zapalenie zatok przynosowych

Zapalenie zatok przynosowych powstaje najczęściej na skutek przejścia (przez ciągłość) infekcji i stanu
zapalnego z błony śluzowej nosa. Wszystkie zatoki (czołowa, szczękowe, sitowe, klinowa) są połączone z jamą
nosową i przez to jakby do niej otwarte. Wydzieliny patologiczne wytwarzane przez błonę śluzową zatok
przynosowych mogą być z tego powodu w sposób naturalny usunięte tylko przez jamę nosową. W leczeniu
chorób zatok przynosowych jest więc rzeczą ważną, aby w jamie nosowej, w jej przewodach nie było przeszkód
w

swobodnym

odpływie

tych

wydzielin.

W przypadkach przewlekłych chorób zatok przynosowych mogą rozrastać się tkanki patologiczne: polipy,
torbiele, nowotwory. Z tego widać, że samodzielne leczenie przewlekłych chorób zatok przynosowych jest w
większości przypadków niemożliwe. Potrzebne jest zwykle badanie rentgenowskie i pomoc laryngologa.
Niekiedy

niezbędny

jest

zabieg

operacyjny.

W przypadku odczynu zapalnego w zatokach przynosowych w przebiegu ostrego nieżytu nosa możemy do
leków stosowanych w tym nieżycie dołączyć: CINNABARIS 9CH i MEZEREUM 9CH.

CINNABARIS

9CH

(cynober)

Lek podajemy w przypadku odczynu zapalnego ze strony zatoki czołowej, gdy występuje bolesność uciskowa
przedniej ściany tej zatoki (nad łukami brwiowymi). Cinnabaris podajemy także wtedy, gdy zajęte są zatoki
sitowe

lub

klinowa.

DAWKOWANJE: Lek stosujemy 2 razy dziennie po 5 granulek.

MEZEREUM

9CH

(wawrzynek,

wilcze

łyko)

Wawrzynek stosuje się w przypadku odczynu zapalnego ze strony zatok szczękowych, zwykle razem z
KALIUM

BICHROMICUM

9CH.

Występuje wtedy, obok kataru, bolesność przy ucisku na przednie ściany zatok (po bokach skrzydełek nosa).
DAWKOWANIE: 2 razy dziennie po 5 granulek.

Nawracające

nieżyty

górnych

dróg

oddechowych

Leczenie homeopatyczne może być wielce skuteczne w zapobie¬ganiu nawrotom zapaleń górnych dróg
oddechowych, które szczególnie często zdarzają się u dzieci. Jest wiele leków, którymi można się posłużyć
profilaktycznie.
Uodporniające kuracje homeopatyczne doprowadzają organizm do stanu, w którym jego naturalne możliwości
wystarczają do opanowania procesu chorobowego jeszcze w fazie przedobjawowej. Przeprowadza się je zimą
przez 3 kolejne miesiące z jednotygodniową przerwą po każdym miesiącu. Oto przykład takiej kuracji podany
przez

J.

Jouanny’ego:[5]

Kuracja

miesięczna:

Psorinum 15CH po 10 granulek w każdą 1, 2, i 3 niedzielę,
Tuberculinum

15CH

-10

granulek

w

każdą

4

niedzielę.

W

dni

powszednie

z

wyjątkiem

sobót:

Baryta

carbonica

9CH

5

granulek

rano

po

przebudzeniu

Tuja

9CH

-

5

granulek

wieczorem

Leki homeopatyczne zwiększają w sposób naturalny sprawność układu odpornościowego organizmu i w ten
sposób

przeciwsta¬wiają

się

zagrożeniu

chorobą

i

jej

nawrotom.

Homeopatyczne kuracje odpornościowe mogą w istotny sposób przyczynić się do ograniczenia negatywnych
skutków naduży¬wania antybiotyków i kortykosterydów w leczeniu, jakże częstych schorzeń zapalnych i
alergicznych w obrębie układu oddechowego, zwłaszcza u dzieci.