Herakles był synem Zeusa i królowej Alkmeny. Ojciec, chcąc dać mu 
nieśmiertelność, zabrał go raz do nieba i położył przy śpiącej Herze, by chłopak 
mógł ssać mleko bogini. Lecz Hera jednak się obudziła i odtrąciła nie swoje 
dziecko. Kilka kropel jej mleka rozlało się po niebie i tak powstała Droga Mleczna, 
a kilka spadło na ziemię i wyrosły z nich białe lilie. Hera nienawidziła Heraklesa 
przez całe życie. Gdy miał on dziesięć miesięcy, po raz pierwszy okazał swoją 
nadludzką siłę. Alkmena, wykapawszy Ifiklesa, drugiego brata Heraklesa, ułożyła 
ich w spiżowej tarczy, służącej za kołyskę. Dzieciątka spały już, gdy Hera w 
środku nocy zesłała na nich dwa potworne węże, by udusiły Heraklesa. Najeżone 
ostrymi łuskami, wpełzły do pokoju z przeraźliwym sykiem, a z ich oczu buchał 
ogień, a z paszcz ciekła jadowita substancja. Wielka jasność rozgorzała w całym 
pałacu. Młodszy Ifikles uciekł z krzykiem, gdy Herakles chwycił obydwa stwory i 
zaczął je dusić. Przybiegła Alkmena razem ze swym mężem Amfitrionem. 
Rozbudzona służba wypełniła cały dziecinny pokój. Wszyscy w zdumieniu patrzyli 
na to, jak mały berbeć gniecie węże, które martwe opadły na kamienną posadzkę. 
Pokazujac matce i ojczymowi zabite gady śmiał się i skakał. Herakles rósł zdrowo. 
Amfitron wcześnie nauczył go dosiadać koni i dobrał najlepszych mistrzów, aby go 
kształcili w zapasach, strzelaniu z łuku i rzucaniu oszczepem, w całym wojennym 
rzemiośle. Sypiał na twardym łożu pod skórami dzikich zwierząt, a żywił się 
mięsem obficie jak i chlebem. Matka chciała, aby nie zaniedbywał on nauk, lecz 
nie miał on zamiłowania do książek. Razu pewnego nauczyciel zaprowadził go do 
biblioteki i zachęcał do wybrania sobie jakiejś książki. Herakles wybrał sobie 
książkę kucharską. Zgorszony pedagog zaczął strofować go, a porywczy chłopak 
tak się uniósł, że uderzył starego nauczyciela i go zabił. Wtedy jego ojczym 
wypędził go z domu i kazał mu w górach paść stado wołów. Jednak Herakles nie 
bardzo się tym zmartwił. Miał teraz swobodę, jakiej nie miał nigdy wcześniej. 
Rozrósł się okrutnie. Gdy był głodny, mógł zjeść całego wołu. Puchar do wina miał 
tak ogromny, że musiało go nieść dwóch ludzi. W wieku osiemnastu lat zabił lwa, a 
z jego skóry zrobił sobie okrycie. Łeb lwa nosił, niby hełm, na głowie. Hermes dał 
mu miecz, Apollo strzały, Atena pancerz, a Hefajstos kołczan pięknej roboty. 
Herakles natomiast wyrwał w lesie drzewo oliwne z korzeniami i zrobił sobie z niej 
maczugę, z którą nigdy się nie rozstawał. Wybuchła wojna. Bohater ruszył z 
pomocą królowi tebańskiemu, na którego ziemie najechał wróg. Z garstką żołnierzy 
złamał szeregi nieprzyjaciela i wrócił jako zwycięzca. Król w nagrodę ofiarował 
mu za żonę swoją córkę. Herakles przez kilka lat siedział w domu zabawiając 
swoje dzieci. Ale pewnego razu, gdy składał ofiarę, ogarnęło go szaleństwo. Nie 
wiedząc co czyni, wziął nóż i rzucił się z nim ku żonie, a dzieci udusił. Gdy 
szaleństwo go minęło, poszedł do delfickiej wyroczni po radę, co ma czynić, aby 
odpokutować tę zbrodnię. Pytia kazała mu iść do Myken i zaciągnąć się na służbę 
do króla Eurysteusa. Co mu robić każe ma wypełnić, dopóki nie wykona dwunastu 
prac. I poszedł.  

 

Lew 

 
Eurysteus był wielkim tchórzem. Ujrzawszy przed sobą tak potężnego siłacza zląkł 

się i prędko wymyślił dla niego robotę dosyć niebezpieczną. Kazał mu przynieść 
lwa z Nemei. Był to okrutny potwór, który niszczył pokój cichych winnic pod 
miastem. Pustoszył pola i porywał pasterzom bydło. Cała okolica jakby wymarła, 
nawet nimfy pochowały się w gąszczach. Herakles strzelał najpierw do niego z 
łuku, lecz było to nadaremne, ponieważ żelazo nie mogło przebić grubej skóry 
zwierza. Wtedy ruszył na niego z maczugą. Lew schronił się do jamy. Tam go 
przyparł i zadusił. Zdechłego lwa wziął na plecy i przyniósł przed oblicze króla 
Myken. Eurysteus tak się przeraził, że zabronił mu wchodzenia do miasta, a 
porozumiewał się z nim tylko przez posłańca.  

 

Hydra 

 
Drugą jego pracą miało być zabicie hydry lernejskiej. Koło miejscowości Lerna, 
niedaleko Argos, rozlewały się bagna otoczone ze wszystkich stron skałami. 
Brzegiem tych bagien przebiegala wąska ścieżka, którą musiał przejść każdy, kto 
chciał się dostać z Argolidy do Lakonii. Tam właśnie osiadł ten ohydny płaz i 
czychał na ludzi. Gdy mu tylko zabrakło pożywienia, zapuszczał się między 
okoliczne wsie i rozszarpywał bydło oraz niszczył plony. Hydra była niezmiernie 
wielka i miała dziesięć głów, z czego jedną nieśmiertelną, a znajdowała się ona w 
samym środku dziesięciu odrażających łbów. Herakles przybywszy do Lerny 
zatrzymał konie i zaczął strzelać w głąb smoczej jamy. Rozjuszona bestia opuściła 
kryjówkę, a wtem on chwycił ją za gardziel. Macki hydry oplotły się dokoła jego 
nogi, tak że musiał dobrze uważać, aby nie upaść. Po długiej walce oberwał jej parę 
głów, lecz z każdej uciętej głowy wyrastałybtrzy nowe. Na domiar złego, na pomoc 
potworowi przyszedł olbrzymi rak, który szczypał herosa po nogach. Zgniótł go 
obcasem i kazał swemu woźnicy, Jolaosowi, zapalić pobliski las. Gdy to się stało, 
Herakles na nowo ucinał hydrze łby, a rany natychmiast, wypalał i łby więcej nie 
odrastały. Na koniec wziął i wyrwał nieśmiertelną głowę i przygniótł ją kamieniem. 
Kadłub zaś rozciął i w żółtej krwi zabitego stwora zatruł swoje strzały. Wyszedł z 
tej walki strasznie pokąsany i całe ciało go piekło. Któryś z bogów powiedział mu, 
aby poszukał ziela, które kształtem przypomina hydrę. Herakles znalazł to ziele i 
wyzdrowiał.  

 

Łania ceryntyjska 

 
Następną pracą, jaką Eurysteus kazał mu zrobić było sprowadzenie do miasta łani 
ceryntyjskiej. Było to bardzo piękne, zwierzę, które miało złote poroże i spiżowe 
racice. Nikomu nie wyrządzało krzywdy, bo biegało sobie po górach Arkadii. Łania 
była ulubienicą Artemidy. Z tego powodu Herakles nie chciał jej zabić, ani zranić, 
więc biegał za nią rok cały. Na koniec dopadł ją w jakiejś gęstwinie i wziąwszy na 
ramiona, ruszył do Myken. Po drodze spotkał Artemidę, która chciała mu ją 
odebrać, ale nie dał jej. Wtedy bogini zaczęła lżyć na niego, a Herakles musiał się 
wytłumaczyć, że robi wszystko z nakzu złego króla Myken i uspokoił rozgniewaną 
boginię.  

 

Dzik 

 
Ledwo heros wrócił do Myken z łanią, gdy herold oznajmił mu, że ma znów ruszyć 
do Arkadii, gdzie w okolicach Erymantu pojawił się dzik. Był on bardzo wielki, 
zagrażał ludziom i zwierzętom mieszkającym w okolicy. Była wtedy zima. 
Herakles wypłoszył dzika z gęstwiny i tak długo pędził go po śniegu, aż dzik padł 
omdlały. Wtedy wrzucił go sobie na plecy i zaniósł do króla.  

 

Stajnia Augiasza 

 
Piątą pracą, jaką miał wykonać, było oczyszczenie stajni Augiasza w jeden dzień. 
Augiasz był królem Elidy i miał nieprzebrane ilości bydła. Samych wołów miał 
trzy tysiące. W owych stajniach zebrało się tyle nawozu, że wszyscy mieszkańcy 
Elidy nie mogli by tego uprzątnąć. Wobec tego pozostawiono wszystko jak było - 
od trzydziestu lat nikt tu nie wymiatał, chyba tak sobie, po wierzchu. Bohater 
poszedł i obiecał mu, że oczyści jego stajnię w jeden dzień. Nie wspomniał, kto go 
posłał, ale zażądał dziesiątej części trzody za trud wykonany przy sprzątaniu. Król 
zgodził się tym chętniej, gdyż rzecz wydawała mu się do wykonania niemożliwa. 
Ale Herakles rozkopał z jednej strony grunt pod oborą i za pomocą osobnego 
kanału skierował niedaleko płynącą rzekę Penejos tak, że strumień przepływał 
przez stajnię i w kilka godzin woda wszystko wymyła. Jednak niegodziwy Augiasz 
odmówił mu zapłaty, za co nawiedził heros kraj wojną, a niedowierzającego króla 
zabił.  

 

Ptaki 

 
W Arkadii było miasto Stymfalos nad jeziorem o tej samej nazwie. Okolica bogata 
i ludna zaczęła powoli marnieć i obracać się w pustkowie, odkąd w pobliskim lesie 
zagnieździły się niesłychane roje ptaków, jakich świat jeszcze na oczy nie widział. 
Miały bowiem żelazne dzioby, a w skrzydłach ostre pióra, które mogły wyrzucać 
niczym strzały z łuku. Żywiły się ludzkim mięsem. Gdy niegodziwy król Myken 
się o tym dowiedział, natychmiast posłał tam Heraklesa, żeby wytępił te szkodniki. 
Lecz ptaki siedziały w lesie i trzeba było je najpierw z tamtąd wypłoszyć. 
Bohaterowi na pomoc przyszła Atena i przyniosła mu cudne spiżowe grzechotki, 
które wykonał Hefajstos. Herakles umieścił te grzechotki na wzgórzu pod lasem i 
okropnym grzechotaniem wystraszył ptaki z boru. Przerażone latały po niebie, a on 
je wszystkie po kolei wybijał.  

 

Byk 

 
Eurysteus nie posiadał się ze złości, że syn pięknej Alkmeny wykonuje 
najtrudniejsze zadania bez żadnego niebezpieczeństwa. Obawiał się również, że 
Heraklesowi może w końcu znudzić się niewola, a wtedy strąci go z tronu i zabije, 
a samego siebie koronuje na króla Myken. Lecz heros wiedział, że musi 
odpokutować swą zbrodnię i był mu cały czas uległy. Powrócił z Krety niosąc na 

barkach olbrzymiego byka, którego Eurysteus kazał mu żywego przyprowadzić. 
Podły król wysłał go po klacze króla Diomedesa.  

 

Klacze Diomedesa 

 
Była to daleka droga, albowiem król Diomedes mieszkał na północy, w Tracji. 
Miał on czwórkę cudownych klaczy, które żywiły się ludzkim mięsem. 
Oszczędzając swych poddanych rzucał im do pożarcia obcokrajowców 
przybywających do jego kraju. Herakles wpadł jak burza do pałacu, powalił straż i 
wyprowadził konie z zagrody. Tymczasem nadbiegł Diomedes razem ze swym 
wojskiem. Bohater mocno ścisnął maczugę, puścił ją kilka razy młyńcem i zgraja 
uciekła. Na polu było wielu zabitych, w tym sam król Diomedes.  

 

Pas Hopolity 

 
Dziewiątą pracą dla niego miało być zdobycie pasa Hipolity, królowej Amazonek. 
Były to kobiety-wojowniczki, które mieszkały na obrzeżach Morza Czarnego. 
Wychowywały ze swego potomstwa tylko dziewczynki, chłopców zaś zabijały. 
Wypalały sobie prawą pierś, aby mieć więcej swobody w rzucaniu dzidą, lewą zaś 
karmiły dzieci. Utrzymywały się z grabieży i rozbojów. Ubierały się w skóry 
dzikich zwierząt, świetnie rzucały oszczepem i strzelały z łuku. Miały tarcze w 
kształcie półksiężyca i hełmy ozdobione piórami. Hipolita, jako królowa, nosiła na 
zbroi ozdobny pas, który otrzymała od Aresa. Ten właśnie klejnot zapragnęła mieć 
przy sobie córka Eurysteusa. Herakles zabrał garść pomocników i ruszył z nimi do 
kraju Amazonek. Hopolita, dowiedziawszy się o celu jego wyprawy, zgodziła się 
oddać pas, aby nie wszczynano wojny. Jednak Hera wzięła na siebie postać 
Amazonki i poszła nocą do obozu, gdzie pobudziła wszystkie kobiety, wmawiając 
im, że jacyś cudzoziemcy porwali ich królową. W obozie zawrzało. Uzbroiły się, 
dosiadły koni i zaczęły ścigać Heraklesa. ten myśląc, że to podstęp, zabił Hipolitę, 
zdarł z niej jej pas i po zwycięskiej walce z Amazonkami odjechał w kierunku 
Myken. Wylądował jednak w Troi. Miastu groziło wielkie nieszczęście przez 
gniew Apolla i Posejdona. Przed rokiem dwaj bogowie przyszli do króla 
Laomedona i obiecali otoczyć murami Troję za umówioną zapłatą. Lecz kiedy 
mury stanęły, król odmówił zapłaty. Wówczas Apollo zesłał na miasto zarazę, a 
Posejdon smoka, który nagle wyłoniwszy się z morza sprowadził zalew i porywał 
ludzi z pola. Wróżbici orzekli, że chcąc uratować miasto od zagłady, król musi 
własną córkę wydać na pożarcie smokowi. Laomedon nie mógł się opierać żądaniu 
swych poddanych i kazał przywiazać dziewczynę do nadmorskich skał. Smok nie 
zdążył jej jeszcze zjeść, gdy Herakles zjawił się w Troi. Stanął przed królem i 
obiecał, że zabije smoka, jeśli dostanie cudowne konie, które król trzyma w stajni. 
Laomedon zgodził się. Heros porąbał smoka i uwolnił królewnę. Ale kiedy 
niebezpieczeństwo minęło, Laomedon wygnał go z miasta i nie dał mu żadnego 
konia. Herakles odjechał grożąc mu wojną. Tymczasem wrócił do Myken i oddał 
tamtejszemu królowi pas Hipolity.  

 

Woły Gerionesa 

 
Twardy pan kazał mu iść po woły Gerionesa. Herakles zawędrował całą Europę i 
pół Afryki, a na pamiątkę tego zdarzenia ustawił między dwiema częściami świata 
dwie skały, które zwano "słupami Heraklesa" - dzisiejszy Gibraltar i Ceuta. 
Wreszcie odnalazł owe woły, których strzegł dwugłowy pies i siedmio głowy 
smok. Herakles zbił psa i smoka, a bydło zabrał. Wtedy zjawił się sam Geriones. 
Był to olbrzym, który miał ciało nie jednego męża, a trzech, a więc trzy głowy, trzy 
pary rąk i nóg. Mógł walczyć od świtu do nocy, bo gdyby jedno ciało ogarnęło 
zmęczenie, dwa inne były by zdrowe i wypoczęte. Herakles położył go kilkoma 
strzałami. W Mykenach woły te ofiarowano Herze, a Heraklesa wysłano po złote 
jabłka Hesperyd.  

 

Złote jabłka Hesperyd 

 
Gaja podarowała Herze z okazji jej ślubu z Zeusem śliczną jabłoń, która rodzi złote 
owoce. Hera zasadziła drzewo w ogrodzie bogów, na najdalszym zachodzi, gdzie 
dzień i noc się spotykają, i kazała je pilnować trzem siostrom, Hesperydom. Na 
drzewie siedział stugłowy, nieśmiertelny smok, mówiący we wszystkich językach 
na ziemi. Bohater nie myślał walczyć ze smokiem. Zaszedł do Atlasa, jednego z 
tytanów, co na swoich mocnych barkach trzyma cały świat. Pozdrowił go grzecznie 
i poprosił, żeby przyniósł jabłka, a on potrzyma przez trochę ziemię. Atlas zgodził 
się, poszedł i zerwał trzy złote owoce, lecz gdy wrócił, nie chciał już wziąć na swe 
barki świata. "Odpocznę sobie, a ty się trochę pomęcz" powiedział do niego. 
Bohater przeląkł się nienażarty, gdyż wcale nie miał ochoty stać tak całe życie z 
ziemią na plecach. Ale nie dał po sobie tego poznać, mówiąc, że owszem, robota 
mu się podoba, tyle że jest do niej nieprzyzwyczajony, źle ułożył sobie firmament i 
prosi, aby mu przez chwilę jeszce potrzymał. Dobroduszny olbrzym położył jabłka 
na ziemi i znów wziął na plecy sklepienie. Herakles bez słowa zabrał jabłka i 
odszedł.  

 

Cerber 

 
Tymczasem w Mykenach Eurysteus nie posiadał się z radości. Wymyślił 
Heraklesowi ostatnią pracę. Polecił sprowadzić mu z piekła samego Cerbera. 
Zatroskał się bohater i z niepewnością spojrzał w niebo. Nie chciał jeszcze umierać, 
a tu posyłają go na pewną zgubę. Lecz prędko otrząsnął się z tych myśli - przecież 
była to jego ostatnia praca. Spełni, co mu nakazano. Ale wpierw chciał się 
przygotować nim ruszy w drogę. Udał się do Eleusis i prosił, żeby go 
wtajemniczono w misteria. Oczyściwszy się ze wszystkich grzechów przybył do 
miasta Tajnaros, gdzie było wejście do podziemia. Nie zwierzał się nikomu i nocą 
wśliznął się do zaklętej pieczary prowadzącej do Hadesu. Zjawił się tak nagle, że 
na jego widok cienie, upiory i szkarady piekielne zaczęły uciekać. To dodało mu 
otuchy. Śmiało stanął przed Hadesem i powiedział, o co mu chodzi. Bóg 

rozgniewał się i chciał uderzyć go berłem, ale Herakles prędko wyciągnął strzałę i 
strzałem z łuku dotkliwie zranił nieśmiertelnego. W podziemiu nie było lekarza, 
więc król piekieł musiał udać się na Olimp, gdzie go medyk opatrzy. Tymczasem 
Herakles odszukał Cerbera, zaszytego w najciemniejszym kącie Tartaru. Pies bronił 
się rozpaczliwie, lecz heros trzymał go mocno, aż wyprowadził na światło dzienne. 
Tedy Cerber spokorniał, i tylko żałośnie wył ze smutku. Eurysteus w piwnicy się 
schował, gdy dano mu znak, że Herakles idzie ku bram miasta z psem z Hadesu. 
kazał mu powiedzieć przez herolda, aby psa puścił, a sam on miał sobie już pójść. 
Uwolniony Cerber jednym susem znalazł się w Tartarze i ze skomleniem przypadł 
do nóg Hadesa, jakby go prosił, aby więcej nie musiał wychodzić na powierzchnię.  
 
Herakles, spełniwszy pokutę, postanowił powtórnie się ożenić. Właśnie nadarzyła 
się ku temu okazja, bo pewien bardzo bogaty król ogłosił, że wyda swą jedynaczkę 
za tego, który przewyższy go w strzelaniu z łuku. Heros stanął do zawodów i 
zwyciężył. Lecz królewscy bracia nie chcieli oddać mu siostry. Mówili, że miewa 
on czasami napady szału i znów mógłby zabić żonę i dzieci. Bohater tak się 
rozgniewał, ze jednego z nich uśmiercił. Za rozlanie niewinnej krwi bogowie 
nawiedzili go ciężką niemocą. Aby się wyleczyć, poszedł do Delf, zasięgnąć rady 
wyroczni. Lecz Pytia nie chciała z nim rozmawiać, co doprowadziło go do 
wściekłości tak wielkiej, ze splądrował świątynię. Apollo stanął z nim do walki i 
nie wiadomo jakby się skończył ów spór, gdyby Zeus nie rozdzielił ich swymi 
piorunami. Na radzie olimpijskiej postanowiono oddać go za karę na trzyletnią 
służbę do królowej Omfali. Była to dziwna osoba. Miała piękne państwo, wielki 
dwór i niezmierzoną ilość bogactw, lecz wszystko było u niej inaczej. Kobiety 
zajmowały się rzemiosłem wojennym, a mężczyźni robotami domowymi. Musiał 
więc Herakles zdjąć okrycie z lwiej skóry i przywdziać niewieście szaty, a miast 
ukochanej maczugi dano mu do ręki kądziel i posadzono przy krosnach. Była top 
niewola cięższa i bardziej haniebna niż u króla Myken. Omfala przystroiła się w 
zbroję bohatera i na oczach całego dworu biła go pantoflem po gębie. Po trzech, 
ciężkich dla niego latach skończył się okres trzyletniej służby. Herakles ubrał się 
jak dawniej i bez pożegnania opuścił pałac królowej. Owiało go szerokie powietrze 
ziemi, poczuł się na nowo zdrowy i silny. Zakładał miasta, dusił potwory a 
zbójców wieszał na gałęziach. Wszyscy bogowie go kochali. Oprócz Hery, 
naturalnie. Atena nieraz osłaniała go swą tarczą, Hermes wyprowadzał go z 
manowców na dobrą drogę, Dionizos zapraszał do stołu, przy którym zawsze lało 
się wino. W jednym kraju zakochał się w pięknej królowej i pojął ją za żonę. Ów 
królewna nazywała się Dejanira. Patrzyła na swego małżonka z zachwytem i 
podziwem. Herakles nie był podobny do innych ludzi. Długoletnie spotkania z 
potworami i olbrzymami spowodowały, że rozrósł się i miał więcej siły. Podeszwy 
od nóg stwardniały tak bardzo, że były mocniejsze i grubsze od sandałów. 
Prześcigał kozy i jelenie w biegu. Nie dotykał go skwar i niepogoda. Skóra 

pociemniała mu jak brąz. Biło od niego zdrowie szerokich pól, nocy pod gołym 
niebem, tłustych ćwierci mięsa. W płaszczu z lwiej skóry, ze wspaniałą grzywą 
włosów opadających na ramiona, z gwiazdami oczu wśród gęstego zarostu. Był po 
prostu piękny jakąś pierwotną urodą. Dejanira przy nim wyglądała jak jakaś 
mrówka. Co chwila brał ją na ręce, by nie utrudziła swych stóp na kamienistej 
drodze. A gdy przechodzili przez głębokie strumienie, jego broda zanurzała się w 
wodzie i wówczas wyglądał jak jakiś rzeczny bóg, dobry i potężny. Wędrowali. 
Herakles pragnął teraz założyć gdzieś dom, w którym mógłby odpoczywać, mieć 
jakiś kawałek ziemi, by sadzić kapustę i wieczorami przy kielichu opowiadać 
swym sąsiadom swoje przygody. Gdy stanęli nad pewna rzeką szukając brodu, 
spotkali centaura Nessosa, który ofiarował się przenieść na swym grzbiecie 
Dejanirę. Lecz gdy heros oddalił się o kilka kroków, podstępny centaur zaczął 
uciekać. Herakles strzelił do niego z łuku i go zabił. Nessos umierawszy rzekł do 
Dejaniry: "Jeżeli chcesz mieć niezawodny środek, aby na zawsze zachować dla 
siebie miłość twego męża, nabierz trochę mojej krwi, która jest w tych sprawach 
cudnym lekarstwem". W tej chwili Herakles zawołał z przeciwnego brzegu: "Co 
robisz tam tak długo? Pozostaw go, niech zgnije, i chodź do mnie". - "Idę już!" - 
krzyknęła Dejanira i prędko schowała pod suknią flakonik z krwią centaura. 
Dejanira była bardzo zazdrosną zoną. Każdą kobietę traktowała jak rywalkę. 
Oczywiście myliła się, gdyż bohater kochał ją całym swym wielkim sercem. Chcąc 
być bardziej pewna, że mąż jest wierny, postanowiła wypróbować centaurowe 
lekarstwo. Krew Nessosa wylała do miednicy i wyprała w niej koszulę Heraklesa. 
Koszula zabarwiła się pięknym szkarłatem i Herakles ubrał się w nią, gdy szedł 
składać ofiarę Zeusowi. Nessos zemścił się straszliwie. Jego krew była okrutnym 
jadem, który przesiąkł w ciało, wżarł się w nie i zaczął je trawić szalonym ogniem 
bólu. Herakles krzyczał i darł z siebie nieszczęsną koszulę, aż strzępy odpadały 
razem z kawałami mięsa. Płakał. Herakles płakał pod wpływem niebywałych 
wprost katuszy, jakie na niego sprowadziła słaba, kochająca niewiasta. Nie było już 
dla niego ratunku. Dejanira powiesiła się z rozpaczy. A bohater zawlókł się na 
wzgórze, sam ułożył sobie stos pogrzebowy, rozesłał na nim skórę lwa, pod głowę 
podłożył sobie maczugę i tak legła, by żywcem spłonęło jego ciało. Ledwie jednak 
pierwsze płomienie go dosięgnęły, a rozległ się huk gromu i błyskawice zorały 
ciemne niebo. Przestał cierpieć. Podpłynęła ku niemu chmura i na niej odjechał do 
nieba. U wrót Olimpu czekała Iris z Nike, aby mu włożyć wieniec na głowę. Zeus 
zszedł z tronu i wziął go w ramiona. Uczynił go nieśmiertelnym a Hera, 
zapomniawszy o gniewie, podarowała mu za żonę Hebę, swą córę, boginię 
młodości.