higienistka stomatologiczna 322[03] o1 05 n

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Elżbieta Zagożdżon-Kuśmirek

Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie
zdrowia 322[03].O1.05

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Recenzenci:
lek med. Mariusz Długosz
dr n. med. Piotr Majcher

Opracowanie redakcyjne:
mgr Elżbieta Zagożdżon-Kuśmirek

Konsultacja:
mgr Ewa Łoś

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[03].O1.05
„Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia”, zawartego
w modułowym programie nauczania dla zawodu higienistka stomatologiczna.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Działalność gospodarcza

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Konstruowanie biznesplanu dla zakładu świadczącego usługi zdrowotne

5.3.1. Ćwiczenia

5.4. Kontraktowanie usług medycznych

5.4.1. Ćwiczenia

5.5. Finansowanie świadczeń zdrowotnych

5.5.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Poradnik ten będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej

w zawodzie higienistka stomatologiczna.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne – wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,
aby bez problemów mógł korzystać z poradnika,

−

cele kształcenia – wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy
z poradnikiem,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

propozycje ćwiczeń – zestaw ćwiczeń pomocny przy weryfikacji wiadomości
teoretycznych ucznia oraz kształtujący jego umiejętności praktyczne, zawierające
wskazówki dotyczące metod realizacji poszczególnych ćwiczeń, zalecane metody
nauczania–uczenia się oraz środki dydaktyczne,

−

ewaluację osiągnięć – przykładowy zestaw zadań. Zaliczenie testu przez ucznia będzie
potwierdzeniem opanowania materiału całej jednostki modułowej,

−

literaturę.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej.

Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik

dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z poradnika
do nich adresowanego.

Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które

zawierają podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest
zwrócenie uwagi na następujące elementy:

−

materiał nauczania (wprowadzenie teoretyczne w Poradniku dla ucznia) – w miarę
możliwości uczniowie powinni przeanalizować samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie
przez nauczycieli niezwykle ważnej umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie
posiadać – czytanie tekstu prawniczego (ustaw, rozporządzeń i innych aktów prawnych) ze
zrozumieniem,

−

po przeczytaniu wprowadzenia teoretycznego, Pytania sprawdzające mają wykazać, na
ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest przygotowany do wykonania ćwiczeń.
W zależności od tematu można zalecić uczniom samodzielne odpowiedzenie na pytania
lub wspólne z całą grupą uczniów, w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na
pytania. Druga forma jest korzystniejsza, ponieważ nauczyciel sterując dyskusją może
uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości,

−

dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności spełniają Ćwiczenia. W trakcie
wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę teoretyczną oraz opanować
umiejętności praktyczne. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję ćwiczeń wraz ze
wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając różne możliwości ich
realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych ćwiczeń jest w stanie
zrealizować przy określonym zapleczu technologiczno-dydaktycznym szkoły. Prowadzący
może również przedstawić swoje propozycje tematów ćwiczeń i sposobów ich realizacji,

−

następnym etapem pracy ucznia jest Sprawdzian postępów. Uczeń powinien
samodzielnie czytając zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć
opanowanie określonego zakresu materiału. Jeżeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel
powinien do tych zagadnień wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

wynikiem niezrozumienia przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy
ucznia w trakcie nauczania. W tym miejscu jest szczególnie ważna rola nauczyciela, gdyż
od postawy nauczyciela, sposobu prowadzenia zajęć zależy między innymi
zainteresowanie ucznia. Uczeń niezainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem
ć

wiczeń nie nabędzie w pełni umiejętności założonych w jednostce modułowej. Należy

rozbudzić wśród uczniów tak zwaną „ciekawość wiedzy”. Potwierdzenie przez ucznia
opanowania materiału nauczania rozdziału może stanowić podstawę dla nauczyciela do
sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia z tego zakresu,

−

zaliczenie całej jednostki modułowej odbywa się poprzez przeprowadzenie Testu
osiągnięć. Wskazane jest przeznaczyć na rozwiązanie testu 45 minut. Nauczyciel wybiera
odpowiednią ilość pytań do rozwiązania,

−

ocena ucznia – ocena końcowa uzależniona jest od ilości uzyskanych punktów.
Nauczyciel może zastosować test według własnego projektu oraz zaproponować własną
skalę ocen. Należy pamiętać, żeby tak przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby
umożliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności.
Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać uwagę na predyspozycje

ucznia, ocenić czy uczeń ma większe uzdolnienia twórcze, czy też łatwiej sobie radzi
z rozwiązywaniem problemów teoretycznych. Każdy uczeń po uzyskaniu oceny końcowej
powinien być świadom, w jakim kierunku jest uzdolniony, aby w przyszłości mógł jak
najefektywniej swoje uzdolnienia wykorzystać, a ewentualne braki umiejętności uzupełnić.

Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to:

–

wiczenia,

–

metoda projektu,

–

metoda przewodniego tekstu,

–

metoda analizy przypadku.

Schemat układu jednostek modułowych

322[03].O1.01

Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny

pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony

rodowiska

322[03].O1

Podstawy zawodu

322[03].O1.02

Nawiązywanie i utrzymywanie

kontaktów międzyludzkich

322[03].O1.03

Analizowanie budowy, fizjologii

i patofizjologii narządu żucia

322[03].O1.04

Udzielanie pierwszej pomocy

322[03].O1.05

Stosowanie przepisów prawa i zasad

ekonomiki w ochronie zdrowia

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

korzystać z różnych źródeł informacji,

–

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu przedsiębiorczości,

–

rozróżniać czynniki wpływające na popyt i podaż usług,

–

wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej,

–

sporządzać dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem,

–

charakteryzować podstawowe przepisy prawa dotyczące praw i obowiązków pracowników
i pracodawców,

–

interpretować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej,

–

współpracować w grupie,

–

obsługiwać komputer.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:

–

posłużyć się podstawową terminologią z zakresu ekonomiki i zarządzania,

–

wyjaśnić funkcjonowanie mechanizmu rynkowego we współczesnej gospodarce,

–

zinterpretować przepisy prawa medycznego,

–

określić źródła i wyjaśnić sposoby finansowania świadczeń zdrowotnych,

–

wyjaśnić istotę i zasady funkcjonowania systemu ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce,

–

scharakteryzować specyfikę rynku usług medycznych,

–

określić czynniki wpływające na popyt i podaż usług medycznych,

–

określić podmioty uprawnione do realizacji świadczeń zdrowotnych,

–

wyjaśnić zasady reglamentowania dostępu do niektórych usług medycznych,

–

określić rodzaje kontraktów na usługi medyczne,

–

określić procedurę kontraktowania usług medycznych,

–

scharakteryzować działalność organizacji oraz instytucji zajmujących się ochroną praw
pacjenta,

–

zaspokoić uzasadnione roszczenia pacjenta dotyczące świadczonych usług medycznych,

–

uzasadnić znaczenie profesjonalizmu i zaufania do personelu medycznego udzielającego
ś

wiadczeń zdrowotnych,

–

zastosować przepisy prawa pracy dotyczące praw i obowiązków pracownika oraz
pracodawcy,

–

zastosować przepisy prawa dotyczące wykonywanych zadań zawodowych,

–

sporządzić dokumenty związane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem,

−

zastosować przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej,

−

sporządzić dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej,

−

zinterpretować podstawowe przepisy prawa dotyczące odpowiedzialności cywilnej i karnej,

−

posłużyć się specjalistycznymi programami komputerowymi,

–

skorzystać z różnych źródeł informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca:

…………………………………….………..........

Modułowy program nauczania:

Higienistka stomatologiczna 322[03]

Moduł:

Podstawy zawodu 322[03].O1

Jednostka modułowa:

Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia 322[03].O1.05

Temat: Kontraktowanie usług medycznych.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności z zakresu posługiwania się zasadami kontraktowania

usług medycznych w niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

wyszukać akty prawne regulujące kontraktowanie usług medycznych,

–

scharakteryzować warunki kontraktowania świadczeń zdrowotnych,

–

scharakteryzować metody opłacania usług zdrowotnych,

–

określić zalety i wady poszczególnych rodzajów kontraktów,

–

wybrać najkorzystniejszy rodzaj kontraktu,

–

uzasadnić wybór określonego rodzaju kontraktu.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
–

organizowanie i planowanie zajęć,

–

pracy w zespole,

–

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:
–

metoda analizy przypadku,

–

dyskusja.

Środki dydaktyczne:
–

opis sytuacji niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej,

–

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdej grupy,

–

instrukcja pracy metodą analizy przypadku,

–

zestawy aktów prawnych na temat kontraktowania usług medycznych,

–

zestaw materiałów na temat rodzajów kontraktów na usługi medyczne,

–

papier formatu A4.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

praca w grupach 4–6-osobowych.

Czas trwania zajęć: 4 godziny dydaktyczne.

Zadanie dla ucznia

Przeanalizuj dostępne materiały na temat kontraktów na usługi medyczne i dokonaj

wyboru najlepszego kontraktu dla opisanego przypadku. Uzasadnij wybór określając zalety
i wady kontraktu z punktu widzenia zakładu, świadczeniobiorców i płatnika.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Opis przypadku

Pracujesz w niepublicznym zakładzie opieki zdrowotnej, który działa w terenie wiejskim

obejmującym duży obszar rzadko zamieszkany. Mieszkańcy – potencjalni usługobiorcy to
głównie ludzie starsi, o przeciętnym statusie materialnym. Jesteś odpowiedzialny za wybór
kontraktu i jego przygotowanie.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
2. Podział uczniów na grupy.

Faza I
1. Prezentacja opisu przypadku.
2. Wstępna analiza przypadku.
3. Uzupełnienie informacji (zadawanie pytań przez uczniów i odpowiedzi nauczyciela na nie).

Faza II
1. Analiza opisu przypadku – nauczyciel zwraca uwagę na konieczność zapoznania się

z literaturą na temat kontraktów i aktami prawnymi dotyczącymi kontraktów.

2. Selekcja informacji.
3. Uczniowie pracują w grupach odpowiadając na zawarte w opisie pytania i polecenia.

Faza III
1. Zgłaszanie propozycji wyboru kontraktów wraz uzasadnieniem wyboru.
2. Weryfikacja zgłoszonych propozycji rozwiązania problemu. Podkreślenie rozwiązań

zgodnych z etyką pracy pracownika ochrony zdrowia.

3. Wybór rozwiązania optymalnego i jego uzasadnienie.

Faza podsumowująca
1. Ocena trafności stawianych pytań.
2. Ocena prawidłowości wnioskowania.
3. Wyeksponowanie najcenniejszych pod względem dydaktycznym rozwiązań: uczniowie

wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im trudności.

4. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były

wiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości.

5. Sprawdzenie stopnia realizacji celów zajęć.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca:

…………………………………….………..........

Modułowy program nauczania:

Higienistka stomatologiczna 322[03]

Moduł:

Podstawy zawodu 322[03].O1

Jednostka modułowa:

Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki
w ochronie zdrowia 322[03].O1.05

Temat: Rodzaje kosztów i składniki kosztów świadczeń zdrowotnych.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności rozróżniania kosztów i składników kosztów

wytworzenia świadczeń zdrowotnych.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

wyjaśnić znaczenie kosztów w zakładach opieki zdrowotnej,

–

rozróżnić rodzaje kosztów,

–

scharakteryzować składniki wytworzenia kosztów,

–

obliczyć próg rentowności w niepublicznej firmie medycznej.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
–

organizowanie i planowanie zajęć,

–

pracy w zespole,

–

oceny pracy zespołu.

Metody nauczania–uczenia się:
–

metoda analizy przypadku.

Środki dydaktyczne:
–

opis sytuacji niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej,

–

zestawy ćwiczeń opracowane przez nauczyciela dla każdej grupy,

–

instrukcja pracy metodą analizy przypadku,

–

zestawy materiałów na temat finansowania usług medycznych,

–

papier formatu A4.

Formy organizacyjne pracy uczniów:
–

uczniowie pracują w grupach 4–6-osobowych.

Czas trwania zajęć: 2 godziny dydaktyczne.

Zadanie dla ucznia
Opis przypadku

Polecenie:

1. Obliczyć, przy jakiej ilości klientów „Medicopter” będzie im przynosił zyski.
2. Oblicz próg rentowności, zbadajcie, jak się będzie zmieniał, jeśli przedsiębiorcy podniosą

lub obniżą cenę o 25%.

Pan Jan Kowalski skończył policealną szkołę medyczną, ale nie dostał się na studia. Za

rok będzie zdawał jeszcze raz, a na razie, żeby nie siedzieć w domu bezczynnie, chce trochę
popracować. Wraz ze swoim kolegą Markiem, który właśnie kończy szkołę zarządzania
i marketingu postanowili, że założą własną firmę. Będą szkolili pracowników małych
zakładów opieki zdrowotnej i ośrodków pomocy rodzinie w świadczeniu opieki w warunkach
domowych. Produktem ich firmy, którą nazwali „Medicopter”, będzie pakiet usług
edukacyjnych, za który mężczyźni planują pobierać opłatę 2000 pln za kurs.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Realizacja tej usługi pociągnie za sobą koszty zmienne, związane z używaniem telefonów

komórkowych, zużyciem benzyny i materiałów biurowych, które wycenili na 800 pln od
klienta. Na koszty stałe złożą się: koszt wynajęcia pomieszczenia, ogłoszenia w mediach,
zakup materiałów komputerowych i biurowych, opłata abonamentu komórkowego, koszty
energii i wynagrodzeń pana Jana i pana Marka wraz z pochodnymi, a także podatek od
działalności gospodarczej – wszystko w sumie 7000 miesięcznie. Na początek, żeby nie
zwiększać kosztów, będą wykorzystywać w firmie własny sprzęt komputerowy i samochód
Jana. Czy w liczącej 40 000 mieszkańców miejscowości wypoczynkowej znajdzie się
wystarczająca ilość klientów, którzy zechcą kupić produkt firmy „Medicopter”? Czy cena jest
właściwa? Czy koszty nie są skalkulowane zbyt optymistycznie? Takie problemy często
towarzyszą przyszłym przedsiębiorcom, zwłaszcza na rynku usług medycznych.

Przebieg zajęć:

Faza wstępna
1. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia.
2. Podział uczniów na grupy.

Faza I
1. Prezentacja opisu przypadku.
2. Wstępna analiza przypadku.
3. Uzupełnienie informacji (zadawanie pytań przez uczniów i udzielanie odpowiedzi na nie).

Faza II
1. Analiza opisu przypadku.
2. Selekcja informacji.
3. Uczniowie pracują w zespołach odpowiadając na zawarte w opisie pytania i polecenia.

Faza III
1. Zgłaszanie propozycji rozwiązań.
2. Weryfikacja zgłoszonych propozycji rozwiązania problemu.
3. Wybór rozwiązania optymalnego i jego uzasadnienie.

Faza podsumowująca
1. Ocena trafności stawianych pytań.
2. Ocena prawidłowości wnioskowania.
3. Wyeksponowanie najwartościowszych pod względem dydaktycznym rozwiązań:

uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im
trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności
były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość.

4. Sprawdzenie stopnia realizacji celów zajęć.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
–

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ĆWICZENIA

5.1. Działalność gospodarcza

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj analizy form organizacyjno-prawnych prowadzenia działalności gospodarczej.

Wskaż ich wady i zalety oraz możliwość wykorzystania jako formy prowadzenia publicznego
i niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment Materiału Nauczania. Należy zwrócić uwagę na umiejętność poszukiwania
właściwych aktów prawnych i wykorzystanie do tego technologii komputerowej.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować formy organizacyjno-prawnych prowadzenia działalności gospodarczej,
2) przeanalizować przepisy prawa mówiące o zakładaniu działalności gospodarczej

w ochronie zdrowia,

3) wypisać wady i zalety poszczególnych form prowadzenia działalności,
4) określić możliwość wykorzystania poszczególnych form organizacyjno-prawnych do

prowadzenia działalności usługowej w ochronie zdrowia,

5) wskazać formy prowadzenia działalności przydatne do prowadzenia publicznego

i niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia.

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Sporządź wykaz czynności związanych z zakładaniem działalności gospodarczej

pozwalającej na świadczenie usług medycznych w zawodzie higienistka stomatologiczna.
Przydatne będą adresy internetowe: www.rejestrzoz.gov.pl, www.mz.gov.pl, www.iFirma.pl,
www.wskazowkiksiegowe.pl, www.eGospodarka.pl.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment Materiału Nauczania. Należy zwrócić uwagę na umiejętność poszukiwania
właściwych aktów prawnych i wykorzystanie do tego technologii komputerowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać we wskazanej przez nauczyciela literaturze i w Internecie odpowiednie akty

prawne, regulujące działalność gospodarczą w ochronie zdrowia,

2) przeanalizować przepisy prawa mówiące o zakładaniu działalności gospodarczej,
3) ustalić wykaz czynności niezbędnych do założenia działalności gospodarczej,
4) wskazać instytucje, w których dokonuje się rejestracji przedsiębiorstwa osoby fizycznej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia.

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Podstawy prawne prowadzenia działalności gospodarczej

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Znajdź i przeanalizuj akty prawne określające zasady powoływania oraz warunki

działania i funkcjonowania prywatnej praktyki w zawodzie higienistka stomatologiczna.
Przydatne będą adresy internetowe www.nfz.gov.pl, www.rejestrzoz.gov.pl, www.mz.gov.pl.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment Materiału Nauczania. Należy zwrócić uwagę na umiejętność poprawnego czytania
i analizowania aktów prawnych warunkujących działanie prywatnej praktyki w zawodach
medycznych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać w materiałach dydaktycznych i w Internecie akty prawne określające zasady

powoływania i warunki działania prywatnej praktyki w zawodzie higienistka
stomatologiczna,

2) przeanalizować akty prawne,
3) zapisać warunki, jakie muszą być spełnione, aby powstała i mogła funkcjonować

prywatna praktyka.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Znajdź w dostępnej literaturze i w Internecie, a następnie dokonaj analizy aktów

prawnych, dotyczących prawa cywilnego, prawa pracy, prawa o ubezpieczeniach społecznych
i zdrowotnych, które powinien znać nowo przyjmowany pracownik.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment Materiału Nauczania. Należy zwrócić uwagę na analizowanie i wyjaśnianie
przepisów prawnych obowiązujących pracodawcę i pracownika.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować dostępną literaturę i zasoby Internetu,
2) wskazać akty prawne zawierające przepisy dotyczące praw i obowiązków pracownika,
3) wskazać akty prawne dotyczące prawa o ubezpieczeniach społecznych i zdrowotnych,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4) przeanalizować akty prawne pod kątem wykorzystania w pracy w zawodzie higienistka

stomatologiczna.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Konstruowanie biznesplanu dla zakładu świadczącego usługi

zdrowotne

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj analizy SWOT przedsiębiorstwa z opisu:
Analiza SWOT wykorzystuje prosty schemat klasyfikacji, dzieląc wszystkie czynniki

wpływające na obecną i przyszłą sytuację strategiczną przedsiębiorstwa według miejsca
powstania (na wewnętrzne i zewnętrzne) i sposobu oddziaływania (na pozytywne i negatywne).
Ze skrzyżowania tych dwóch kryteriów powstają szanse, zagrożenia, mocne i słabe strony.

Opis przedsiębiorstwa

Pan Janek, który skończył szkołę medyczną wraz ze swoim kolegą Markiem, który

właśnie kończy szkołę zarządzania i marketingu postanowili, że założą własną firmę. Będą
szkolili pracowników małych zakładów opieki zdrowotnej i ośrodków pomocy rodzinie
w świadczeniu opieki medycznej w warunkach domowych, gdyż na te usługi jest bardzo duże
zapotrzebowanie. Produktem ich firmy, którą nazwali „Medicopter”, będzie pakiet usług
edukacyjnych, za który mężczyźni planują pobierać opłatę 2000 pln za kurs.

Realizacja tej usługi pociągnie za sobą koszty związane z używaniem telefonów

komórkowych, zużyciem benzyny i materiałów biurowych, koszt wynajęcia pomieszczenia,
ogłoszenia w mediach, zakup materiałów komputerowych i biurowych, opłata abonamentu
komórkowego, koszty energii i wynagrodzeń pana Jana i pana Marka wraz z pochodnymi,
a także podatek od działalności gospodarczej – wszystko w sumie 7000 miesięcznie. Na
początek, żeby nie zwiększać kosztów, będą wykorzystywać w firmie własny sprzęt
komputerowy i samochód Jana.

W ich miejscowości działa już od kilku lat jeden zakład szkoleniowy, ale on prowadzi

kursy w wielu dziedzinach, nie tylko medycznej. Czy w liczącej 50 000 mieszkańców
miejscowości wypoczynkowej znajdzie się wystarczająca ilość klientów, którzy zechcą kupić
produkt firmy „Medicopter”?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment Materiału Nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe zapisywanie
planowanych działań.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować literaturę na temat dokonywania analizy SWOT,
2) wskazać podstawowe elementy analizy,
3) dokonać analizy SWOT przedsiębiorstwa,
4) określić brakujące informacje,
5) zaplanować, jakie jeszcze dane należy uwzględnić, aby analiza SWOT była pełna.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

rodki dydaktyczne:

−

opis przedsiębiorstwa,

−

papier formatu A4,

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Opracuj projekt biznesplanu przydatny dla prowadzenia działalności gospodarczej

w zawodzie higienistka stomatologiczna.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment Materiału nauczania. Należy zwrócić uwagę na prawidłowe zapisywanie
planowanych działań.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować literaturę na temat opracowywania biznesplanu,
2) wskazać podstawowe elementy biznesplanu,
3) wybrać sposób zapisania biznesplanu,
4) określić założenia strategiczne i plan działania,
5) dokonać wstępnej analizy finansowej,
6) sporządzić biznesplan.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4,

−

komputer z dostępem do Internetu i arkuszem kalkulacyjnym,

−

nośnik elektroniczny ze wzorem biznesplanu (płyta, dyskietka),

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.4. Kontraktowanie usług medycznych

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj analizy poszczególnych rodzajów kontraktów na świadczenie usług medycznych.

Wskaż ich wady i zalety oraz możliwość wykorzystania w publicznym i niepublicznym
zakładzie opieki zdrowotnej.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment Materiału Nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładne analizowanie przepisów
prawnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować informacje na temat kontraktów na świadczenie usług medycznych,
2) przeanalizować przepisy prawa mówiące o kontraktowaniu świadczeń w ochronie zdrowia,
3) wypisać wady i zalety poszczególnych kontraktów,
4) określić możliwość wykorzystania poszczególnych rodzajów kontraktów do prowadzenia

działalności usługowej w ochronie zdrowia,

5) wskazać rodzaje kontraktów przydatne do prowadzenia niepublicznego zakładu opieki

zdrowotnej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

papier formatu A4,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Opracuj ofertę usług medycznych, niezbędną do przygotowania kontraktu na świadczenie

usług medycznych w zawodzie higienistka stomatologiczna. Pomocna będzie klasyfikacja
procedur medycznych ICD-9.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment Materiału Nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładne analizowanie przepisów
prawnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać stronę internetową Narodowego Funduszu Zdrowia,
2) przeanalizować wymagania stawiane wybranym podmiotom medycznym przez Narodowy

Fundusz Zdrowia,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3) przeanalizować usługi i procedury medyczne świadczonych przez te podmioty medyczne,
4) wybrać usługi medyczne, dla których opracuje ofertę,
5) przygotować ofertę wybranych usług medycznych.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

nośnik elektroniczny (płyta, dyskietka),

−

Poradnik dla ucznia,

−

papier formatu A4,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.5. Finansowanie świadczeń zdrowotnych

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

W oparciu o dane zawarte w tabeli 1:

a) oceń rentowność kapitału własnego,
b) oblicz efekt dźwigni finansowej,
c) dokonaj rozliczenia czynników, które wpłynęły na zmianę rentowności kapitału własnego

w dwóch kolejnych okresach obrachunkowych.

Tabela 1 do ćwiczenia 1. Wyniki spółki „Medicopter” za dwa kolejne okresy obrachunkowe

Lp.

Wyszczególnienie

Okres ubiegły

Okres bieżący

Przychody ze sprzedaży netto

3 420 000

4 270 000

Koszt własny sprzedanych usług

2 850 000

3 470 000

Aktywa

5 000 000

5 500 000

Odsetki od kredytów

285 000

525 000

Wskaźnik zadłużenia ogólnego

40%

42%

Stopa podatku dochodowego

38%

36%

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment Materiału Nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładne analizowanie przepisów
prawnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) przeanalizować literaturę i przystąpić do rozwiązania zadania,
2) obliczyć wartości w kolejności podanej w poleceniu,
3) przeanalizować otrzymany wynik i określić stan finansowy badanej spółki.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

tabela z wynikami spółki „Medicopter”,

−

kalkulator,

−

papier formatu A4,

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 2

Przeanalizuj przepisy prawne dotyczące sposobów finansowania usług medycznych

i ustal, jaki rodzaj kontraktu na świadczenie usług medycznych może Ci przynieść największe
zyski jako świadczeniodawcy w zawodzie higienistka stomatologiczna. Określ, jakie wiążą
się z tym zagrożenia dla świadczeniobiorcy i płatnika.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać odpowiedni

fragment Materiału Nauczania. Należy zwrócić uwagę na dokładne analizowanie przepisów
prawnych.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odszukać akty prawne dotyczące finansowania świadczeń zdrowotnych,
2) przeanalizować akty prawne i wybrać najlepszy rodzaj kontraktu,
3) uzasadnić wybór i określić jego wady i zalety,
4) określić zagrożenia dla pacjenta i płatnika związane z dokonanym przez Ciebie wyborem

kontraktu.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

wiczenie.

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia,

−

papier formatu A4,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykład narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Stosowanie przepisów prawa
i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia”

Test składa się z 30 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 2, 3, 4, 5, 6, 8, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27,
29, 30 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 1, 7, 9, 15, 28 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 17 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 22 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 28 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. c, 3. d, 4. a, 5. b, 6. c, 7. d, 8. d, 9. d, 10. a, 11. d,

12. b, 13. b, 14. c, 15. a, 16. a, 17. b, 18. d, 19. c, 20. b, 21. c,
22. d, 23. a, 24. c, 25. a, 26. d, 27. b, 28. a, 29. a, 30 c.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Zastosować przepisy prawa dotyczące
działalności gospodarczej

Wyjaśnić mechanizmy regulowanej konkurencji
między producentami świadczeń medycznych

Wskazać instytucje mające wpływ na politykę
zdrowotną państwa

Posłużyć się podstawową terminologią
z zakresu ekonomiki i zarządzania

Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
pracownika

Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
pracodawcy

Zaspokoić uzasadnione roszczenia pacjenta
dotyczące świadczonych usług medycznych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
pracownika

Zinterpretować podstawowe przepisy prawa
dotyczące odpowiedzialności karnej

Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące
pracownika i pracodawcy

Scharakteryzować działalność organizacji
i instytucji zajmujących się ochroną praw
pacjenta

Wyjaśnić zasady funkcjonowania systemu
ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce

Scharakteryzować system organizacji ochrony
zdrowia w Polsce

Posłużyć się podstawową terminologią
z zakresu ekonomiki i zarządzania

15 Zinterpretować przepisy prawa medycznego

Zastosować przepisy prawa dotyczące
działalności gospodarczej

Wskazać podstawy prawne funkcjonowania
zakładów opieki zdrowotnej

Wskazać podmioty uprawnione do realizacji
ś

wiadczeń zdrowotnych

Wyjaśnić specyfikę rynku świadczeń
zdrowotnych

Określić źródła i sposoby finansowania
ś

wiadczeń zdrowotnych

Określić zasady zawierania kontraktów na
ś

wiadczone usługi medyczne

Rozróżnić rodzaje kontraktów na usługi
medyczne

Scharakteryzować system zapewnienia jakości
w opiece zdrowotnej

Wyjaśnić zasady reglamentowania dostępu do
niektórych usług medycznych

Scharakteryzować koszty świadczenia usług
zdrowotnych

Sporządzić dokumenty związane
z zatrudnieniem

Wskazać czynniki wpływające na popyt i podaż
ś

wiadczeń zdrowotnych

Uzasadnić znaczenie profesjonalizmu i zaufania
personelu medycznego w świadczeniu usług
zdrowotnych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów.
5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.
6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia.
7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij.
8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.
9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.
4. Test zawiera 30 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż rozwiązanie zadania na

później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Jeżeli prowadzisz działalność gospodarczą, informację o ubezpieczeniu do Narodowego

Funduszu Zdrowia
a) zgłasza Urząd Skarbowy.
b) zgłasza ZUS.
c) zgłasza KRUS.
d) zgłaszasz Ty sam.

2. Opiekę zdrowotną można podzielić na

a) stacjonarną, ambulatoryjną.
b) stacjonarną, podstawową.
c) podstawową, specjalistyczną.
d) specjalistyczną, ambulatoryjną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3. O prawie obywateli Rzeczypospolitej Polskiej do ochrony zdrowia mówi

a) Konstytucja RP art. 64.
b) ustawa o zakładach opieki zdrowotnej z dn. 5 sierpnia 1993 r. z późniejszymi zmianami.
c) ustawa o pomocy społecznej z dn. 12 marca 2004 r.
d) Konstytucja RP art. 68.

4. Źródła zewnętrzne finansowania działalności zakładów opieki zdrowotnej to

a) leasing.
b) zysk netto.
c) amortyzacja.
d) sprzedaż usług.

5. Umowę na czas określony można wypowiedzieć z

a) 7-dniowym wypowiedzeniem.
b) 2-tygodniowym wypowiedzeniem.
c) 2-tygodniowym wypowiedzeniem po zasięgnięciu opinii zakładowej organizacji

związkowej.

d) 3-dniowym wypowiedzeniem.

6. Umowa na okres próbny nie może być dłuższa niż

a) 1 tydzień.
b) 2 tygodnie.
c) 3 miesiące.
d) 6 miesięcy.

7. Skargi i wnioski dotyczące świadczenia usług medycznych mogą być składane do

a) sądu Pracy.
b) sądu Grodzkiego.
c) wojewódzkiego lub miejskiego Rzecznika Praw Konsumenta.
d) okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Izb Zrzeszających.

8. Prawo do pierwszego urlopu wypoczynkowego pracownik niepublicznego zakładu opieki

zdrowotnej uzyskuje
a) po przepracowaniu pierwszego miesiąca.
b) po przepracowaniu ½ roku.
c) po przepracowaniu 1 roku.
d) zależnie od poziomu wykształcenia.

9. W odpowiedzialności karnej odpowiadamy za czyn zabroniony, bezprawny lub karygodny.

Okoliczności uchylające odpowiedzialność, to
a) tylko stan wyższej konieczności.
b) tylko zgoda osoby pokrzywdzonej.
c) tylko dowód wdzięczności jako zwyczaj.
d) stan wyższej konieczności, zgoda osoby pokrzywdzonej, dowód wdzięczności jako

zwyczaj.

10. Za pracę w niedzielę i święto przysługuje pracownikowi dzień wolny

a) w dowolnym czasie wskazanym przez pracownika.
b) w dowolnym czasie wskazanym przez pracodawcę.
c) w czasie skazanym przez ustawodawcę.
d) lub dodatek, zależnie od możliwości pracodawcy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11. Naprawienie szkody w odpowiedzialności cywilnej może nastąpić

a) według wyboru sądu.
b) wyłącznie jako przywrócenie stanu poprzedniego.
c) tylko jako zapłacenie odszkodowania.
d) według wyboru sądu, jako przywrócenie stanu poprzedniego, tylko jako zapłacenie

odszkodowania.

12. Do zadań Narodowego Funduszu Zdrowia należy przede wszystkim

a) określanie, komu i jak długo przysługuje prawo do świadczeń po wygaśnięciu

obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego.

b) określanie jakości i dostępności oraz analiza kosztów świadczeń opieki zdrowotnej

w zakresie niezbędnym do zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.

c) informowanie o świadczeniach zdrowotnych i o tym, jak z nich korzystać w ramach

działania wybranej placówki zdrowotnej.

d) interweniowanie w przypadku niewłaściwego poziomu udzielania świadczeń

zdrowotnych przez placówkę opieki zdrowotnej wybraną przez pacjenta.

13. Aby działalność mogła być zakwalifikowana jako gospodarcza, musi

a) posiadać statut, lokal, mieć podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia.
b) posiadać cel, samodzielność ekonomiczno-finansową, działać w sposób zorganizowany

i ciągły.

c) posiadać cel, środki finansowe i rzeczowe, mieć podpisany kontrakt z Funduszem.
d) figurować w wykazie działalności gospodarczej, spełniać wymogi ustawy

o zakładach opieki zdrowotnej.

14. Osoba fizyczna to

a) skarb państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy przyznają osobowość

prawną.

b) każdy człowiek od poczęcia aż do naturalnej śmierci.
c) człowiek, który dysponuje zdolnością prawną od chwili urodzenia, dzięki czemu ma

możność bycia podmiotem prawa.

d) osoba prowadząca działalność gospodarczą na mocy kontraktu lub ustawy.

15. Aby podjąć działalność gospodarczą w ochronie zdrowia, należy zastosować się do

obowiązujących przepisów prawnych określonych w ustawie
a) „prawo działalności gospodarczej”.
b) o „zakładach opieki zdrowotnej”.
c) o „finansowaniu zakładów opieki zdrowotnej”.
d) o „zawieraniu kontraktów na świadczenie opieki zdrowotnej”.

16. Numer statystyczny REGON jest nadawany przez

a) Wojewódzki Urząd Statystyczny.
b) Urząd Skarbowy.
c) Urząd Celny.
d) Urząd Miasta.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Każdy z podatników posiada swój numer identyfikacji podatkowej NIP. Warunkiem jego

uzyskania jest
a) złożenie deklaracji podatkowej.
b) dokonanie przez podatnika zgłoszenia identyfikacyjnego na obowiązującym

formularzu.

c) wpłacenie pierwszej zaliczki na podatek dochodowy.
d) wpłacenie po raz pierwszy podatku od towarów i usług.

18. Zakład opieki zdrowotnej może rozpocząć działalność dopiero po uzyskaniu

a) zatwierdzenia Statutu organizacji.
b) akceptacji Ministra Zdrowia.
c) zarejestrowaniu zakładu w Urzędzie Skarbowym.
d) wpisu do rejestru zakładów opieki zdrowotnej.

19. Zakładem opieki zdrowotnej nie jest

a) pogotowie ratunkowe.
b) żłobek.
c) przedszkole.
d) pracownia diagnostyczna.

20. Niepubliczny zakład opieki zdrowotnej może być utworzony przez

a) wojewodę.
b) kościół.
c) państwową uczelnię medyczną.
d) organ gminy.

21. W systemie kontraktowym metoda opłacania za liczbę osób objętych opieką powoduje,

e pacjent ma dostęp do świadczeń medycznych

a) bardzo dobry, świadczenia są wysokiej jakości.
b) przeciętny, świadczenia są bardzo wysokiej jakości.
c) przeciętny, świadczenia są przeciętnej jakości.
d) utrudniony, świadczenia są udzielane niechętnie.

22. Zawarta w kontrakcie metoda opłaty za przypadek chorobowy powoduje, że

wiadczeniodawca jest zmotywowany

a) słabo.
b) przeciętnie, utrudnia chorym dostęp do świadczeń.
c) do udzielania świadczeń wysokiej jakości.
d) do utrzymywania kosztów na niskim poziomie.

23. Kontrakt, w którym usługodawca ponosi całkowite ryzyko, to kontrakt zawierający

a) opłatę kapitacyjną.
b) opłatę za usługę.
c) pensję.
d) opłatę za przypadek.

24. System akredytacji zakładu opieki zdrowotnej i system ISO w systemie zapewnienia

jakości i zarządzaniu jakością są względem siebie
a) konkurencyjne.
b) przeciwstawne.
c) uzupełniające.
d) niezależne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25. Aby móc skorzystać z wizyty u specjalisty świadczeniobiorca powinien

a) uzyskać skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu.
b) zarejestrować się do wybranego specjalisty.
c) wykupić wizytę w prywatnym zakładzie opieki zdrowotnej.
d) wykonać badania specjalistyczne i z wynikami pójść do specjalisty.

26. Koszty amortyzacyjne to koszty związane

a) ze zużyciem odczynników, preparatów i lekarstw.
b) z zakupem sprzętu i leków.
c) ze świadczeniem usług medycznych.
d) z użyciem specjalistycznego sprzętu.

27. W okresie krótkim w przedsiębiorstwie występują koszty stałe i koszty zmienne. Do

kosztów zmiennych należą koszty
a) związane z wynajęciem budynków przedsiębiorstwa.
b) surowców użytych do produkcji.
c) związane z zatrudnieniem administracji.
d) związane z konserwacją sprzętu.

28. Umowę o pracę pracownik powinien otrzymać

a) przed przystąpieniem do pracy.
b) w pierwszym tygodniu pracy.
c) w pierwszym miesiącu pracy.
d) po zakończeniu okresu próbnego.

29. Główne wewnętrzne elementy mające wpływ na postępowanie konsumenta na rynku

usług zdrowotnych to
a) potrzeby, proces postrzegania, postawy, działania marketingowe dostawców.
b) preferencje, osobowość człowieka, czynniki społeczno-kulturowe.
c) potrzeby, osobowość człowieka, proces uczenia się i zapamiętywania, postawy.
d) status ekonomiczny, czynniki kulturowe, osobowość człowieka.

30. Na opinię o świadczeniodawcach wpływ ma ich

a) tytuł naukowy, czas oczekiwania na wizytę, bliskość miejsca zamieszkania

wiadczeniodawcy.

b) brak błędów w sztuce leczenia, styl, w jakim traktuje się pacjenta, status materialny

wiadczeniobiorców.

c) kultura osobista, stopnie i tytuły naukowe, łatwość dojazdu do zakładu, czas

oczekiwania na wizytę.

d) estetyka zakładu opieki zdrowotnej, łatwość dojazdu, sporadyczne błędy w sztuce

leczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ............................................................................................................................

Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

TEST 2
Test dwustopniowy do jednostki modułowej ,,Stosowanie przepisów prawa
i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia”

Test składa się z 30 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

–

zadania 1, 2, 3, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28,
29 są z poziomu podstawowego,

–

zadania 4, 5, 15, 18, 30 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzymuje następujące
oceny szkolne:

–

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,

–

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 17 zadań z poziomu podstawowego,

–

dobry – za rozwiązanie 22 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego,

–

bardzo dobry – za rozwiązanie 28 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. d, 3. a, 4. c, 5. a, 6. a, 7. c, 8. b, 9. d, 10. b, 11. c,

12. b, 13. c, 14. b, 15. b, 16. c, 17. b, 18. d, 19. d, 20. d, 21. b,
22. d, 23. a, 24. b, 25. d, 26. a, 27. b, 28. c, 29. d, 30 b.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

Wskazać czynniki wpływające na popyt i podaż
ś

wiadczeń zdrowotnych

Wyjaśnić zasady funkcjonowania systemu
ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce

Scharakteryzować system zapewnienia jakości
w opiece zdrowotnej

Zinterpretować przepisy prawa medycznego

Zastosować przepisy prawa dotyczące
działalności gospodarczej

Scharakteryzować koszty świadczenia usług
zdrowotnych

Uzasadnić znaczenie profesjonalizmu i zaufania
personelu medycznego w świadczeniu usług
zdrowotnych

Wskazać instytucje mające wpływ na politykę
zdrowotną państwa

Posłużyć się podstawową terminologią
z zakresu ekonomiki i zarządzania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10 Wskazać podstawy prawne funkcjonowania

zakładów opieki zdrowotnej

11 Scharakteryzować koszty świadczenia usług

zdrowotnych

12 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące

pracownika

13 Scharakteryzować system organizacji ochrony

zdrowia w Polsce

14 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące

pracodawcy

15 Zaspokoić uzasadnione roszczenia pacjenta

dotyczące świadczonych usług medycznych

16 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące

pracownika

17 Określić zasady zawierania kontraktów na

wiadczone usługi medyczne

18 Zinterpretować podstawowe przepisy prawa

dotyczące odpowiedzialności karnej

19 Zastosować przepisy prawa pracy dotyczące

pracownika i pracodawcy

20 Zastosować przepisy prawa dotyczące

działalności gospodarczej

21 Wyjaśnić mechanizmy regulowanej konkurencji

między producentami świadczeń medycznych

22 Scharakteryzować działalność organizacji

i instytucji zajmujących się ochroną praw
pacjenta

23 Posłużyć się podstawową terminologią

z zakresu ekonomiki i zarządzania

24 Zastosować przepisy prawa dotyczące

działalności gospodarczej

25 Wskazać podmioty uprawnione do realizacji

wiadczeń zdrowotnych

26 Wyjaśnić specyfikę rynku świadczeń

zdrowotnych

27 Określić źródła i sposoby finansowania

wiadczeń zdrowotnych

28 Rozróżnić rodzaje kontraktów na usługi

medyczne

29 Wyjaśnić zasady reglamentowania dostępu do

niektórych usług medycznych

30 Sporządzić dokumenty związane

z zatrudnieniem

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej

jednotygodniowym.

zakończenia udzielania odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

Tylko jedna jest prawidłowa.

5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, odłóż rozwiązanie zadania na

później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Wpływ na postępowanie konsumenta na rynku usług zdrowotnych mają elementy

wewnętrzne. Najważniejsze z nich to
a) potrzeby, osobowość człowieka, proces uczenia się i zapamiętywania, postawy.
b) potrzeby, proces postrzegania, postawy, działania marketingowe dostawców.
c) preferencje, osobowość człowieka, czynniki społeczno-kulturowe.
d) status ekonomiczny, czynniki kulturowe, osobowość człowieka.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. Narodowy Funduszy Zdrowia jest odpowiedzialny za wiele świadczeń, ale do jego

podstawowych zadań należy
a) informowanie o świadczeniach zdrowotnych i o tym, jak z nich korzystać w ramach

działania wybranej placówki zdrowotnej.

b) interweniowanie w przypadku niewłaściwego poziomu udzielania świadczeń

zdrowotnych przez placówkę opieki zdrowotnej wybraną przez pacjenta.

c) określanie, komu i jak długo przysługuje prawo do świadczeń po wygaśnięciu

obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego.

d) określanie jakości i dostępności oraz analiza kosztów świadczeń opieki zdrowotnej

w zakresie niezbędnym do zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej.

3. System ISO w systemie zapewnienia jakości i zarządzaniu jakością oraz system

akredytacji zakładu opieki zdrowotnej są względem siebie
a) uzupełniające.
b) konkurencyjne.
c) przeciwstawne.
d) niezależne.

4. Działalność gospodarczą w ochronie zdrowia można podjąć, pod warunkiem, że się

zastosuje do obowiązujących przepisów prawnych określonych w ustawie
a) o „zakładach opieki zdrowotnej”.
b) o „zawieraniu kontraktów na świadczenie opieki zdrowotnej”.
c) „prawo działalności gospodarczej”.
d) o „finansowaniu zakładów opieki zdrowotnej”.

5. W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej, informację o ubezpieczeniu do

Narodowego Funduszu Zdrowia zgłasza
a) prowadzący działalność.
b) ZUS.
c) Urząd Skarbowy.
d) KRUS.

6. Koszty stałe i koszty zmienne są to koszty występujące w przedsiębiorstwie w okresie

krótkim. Do kosztów zmiennych należą koszty
a) surowców użytych do produkcji.
b) związane z wynajęciem budynków przedsiębiorstwa.
c) związane z konserwacją sprzętu.
d) związane z zatrudnieniem administracji.

7. W przypadku zakładu opieki zdrowotnej na opinię o świadczeniodawcach ma wpływ

a) brak błędów w sztuce leczenia, styl, w jakim traktuje się pacjenta, status materialny

wiadczeniobiorców.

b) estetyka zakładu opieki zdrowotnej, łatwość dojazdu, sporadyczne błędy w sztuce

leczenia.

c) kultura osobista, stopnie i tytuły naukowe, łatwość dojazdu do zakładu, czas

oczekiwania na wizytę.

d) tytuł naukowy, czas oczekiwania na wizytę, bliskość miejsca zamieszkania

wiadczeniodawcy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8. Informacja o prawie obywateli Rzeczypospolitej Polskiej do ochrony zdrowia zawarta jest w

a) Konstytucji RP art. 64.
b) Konstytucji RP art. 68.
c) ustawie o pomocy społecznej z dn. 12 marca 2004 r.
d) ustawie o zakładach opieki zdrowotnej z dn. 5 sierpnia 1993 r. z późniejszymi

zmianami.

9. W przypadku zakładów opieki zdrowotnej zewnętrznym źródłem finansowania

działalności jest
a) sprzedaż usług.
b) zysk netto.
c) amortyzacja.
d) leasing.

10. Działalność zakładu opieki zdrowotnej może być rozpoczęta dopiero po uzyskaniu przez

niego
a) zatwierdzenia Statutu organizacji.
b) wpisu do rejestru zakładów opieki zdrowotnej.
c) akceptacji Ministra Zdrowia.
d) zarejestrowania zakładu w urzędzie skarbowym.

11. Jedne z kosztów ponoszonych w związku z prowadzeniem firmy medycznej, to koszty

amortyzacyjne. Są to koszty związane
a) ze zużyciem odczynników, preparatów i lekarstw.
b) z zakupem sprzętu i leków.
c) z użyciem specjalistycznego sprzętu.
d) ze świadczeniem usług medycznych.

12. Po zawarciu umowy na czas określony, w razie potrzeby można ją wypowiedzieć z

a) 3-dniowym wypowiedzeniem.
b) 2-tygodniowym wypowiedzeniem.
c) 2-tygodniowym wypowiedzeniem po zasięgnięciu opinii zakładowej organizacji

związkowej.

d) 2-dniowym wypowiedzeniem.

13. Jeśli działalność organizacji ma być zakwalifikowana jako gospodarcza, musi ona

a) figurować w wykazie działalności gospodarczej, spełniać wymogi ustawy

o zakładach opieki zdrowotnej.

b) posiadać statut, lokal, mieć podpisany kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia.
c) posiadać cel, samodzielność ekonomiczno-finansową, działać w sposób zorganizowany

i ciągły.

d) posiadać cel, środki finansowe i rzeczowe, mieć podpisany kontrakt z Funduszem.

14. Umowę na okres próbny można zawrzeć na okres nie dłuższy, niż

a) 6 miesięcy.
b) 3 miesiące.
c) 2 tygodnie.
d) 1 tydzień.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15. Jeżeli pacjent ma zastrzeżenia do pracy zakładu ochrony zdrowia, to skargi i wnioski

dotyczące świadczenia usług medycznych może składać do
a) wojewódzkiego lub miejskiego Rzecznika Praw Konsumentów.
b) okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Izb Zrzeszających.
c) Sądu Pracy.
d) Sądu Grodzkiego.

16. Prawo do pierwszego pełnego urlopu wypoczynkowego pracownik niepublicznego

zakładu opieki zdrowotnej uzyskuje
a) po przepracowania pierwszego miesiąca.
b) po przepracowaniu pół roku.
c) po przepracowaniu pierwszego roku.
d) zależnie od poziomu wykształcenia.

17. Świadczeniodawca w przypadku zawarcia kontraktu z wyborem metody opłaty za

przypadek chorobowy, jest
a) zmotywowany do udzielania świadczeń wysokiej jakości.
b) zmotywowany do utrzymywania kosztów na niskim poziomie.
c) zmotywowany przeciętnie, utrudnia chorym dostęp do świadczeń.
d) nie zmotywowany.

18. Odpowiedzialność karna to odpowiadanie za czyn zabroniony, bezprawny lub karygodny.

Okoliczności uchylające odpowiedzialność to
a) dowód wdzięczności do kwoty 500 zł.
b) tylko zgoda osoby pokrzywdzonej.
c) wyłącznie stan wyższej konieczności.
d) dowód wdzięczności do kwoty 500 zł, zgoda osoby pokrzywdzonej, stan wyższej

konieczności.

19. Jeżeli pracownik pracuje w niedzielę i święto, to przysługuje mu dzień wolny

a) lub dodatek, zależnie od możliwości pracodawcy.
b) w dowolnym czasie wskazanym przez pracodawcę.
c) w czasie wskazanym przez ustawodawcę.
d) w dowolnym czasie wskazanym przez pracownika.

20. NIP to numer identyfikacji podatkowej, który posiada każdy z podatników. Warunkiem

jego uzyskania jest
a) wpłacenie po raz pierwszy podatku od towarów i usług.
b) wpłacenie pierwszej zaliczki na podatek dochodowy.
c) złożenie deklaracji podatkowej.
d) dokonanie przez podatnika zgłoszenia identyfikacyjnego na obowiązującym

formularzu.

21. Opiekę zdrowotną można podzielić na

a) podstawową, stacjonarną.
b) podstawową, specjalistyczną.
c) stacjonarną, ambulatoryjną.
d) ambulatoryjną, specjalistyczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22. W odpowiedzialności cywilnej naprawienie szkody może nastąpić w postaci

a) tylko jako przywrócenie stanu poprzedniego.
b) wyłącznie jako zapłacenie odszkodowania.
c) według wyboru sądu.
d) przywrócenia stanu poprzedniego, jako zapłacenia odszkodowania, wyboru sądu.

23. W przepisach prawnych wyodrębnia się osoby prawne i osoby fizyczne. Do grupy osób

fizycznych zalicza się
a) człowieka, który dysponuje zdolnością prawną od chwili urodzenia, dzięki czemu ma

możność bycia podmiotem prawa.

b) każdego człowieka od poczęcia, aż do naturalnej śmierci.
c) osobę prowadzącą działalność gospodarczą na mocy kontraktu lub ustawy.
d) Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy przyznają osobowość

prawną.

24. REGON jest numerem statystycznym nadawanym przez

a) Urząd Skarbowy.
b) Wojewódzki Urząd Statystyczny.
c) Urząd Celny.
d) Urząd Miasta.

25. Do zakładów opieki zdrowotnej nie należy

a) pogotowie ratunkowe.
b) pracownia diagnostyczna.
c) żłobek.
d) przedszkole.

26. Niepubliczny Zakład opieki zdrowotnej może być utworzony przez

a) kościół.
b) wojewodę.
c) organ gminy.
d) państwową uczelnię medyczną.

27. Metoda opłacania za liczbę osób objętych opieką w systemie kontraktowym powoduje,

e pacjent ma dostęp do świadczeń medycznych

a) utrudniony, świadczenia są udzielane niechętnie.
b) przeciętny, świadczenia są przeciętnej jakości.
c) przeciętny, świadczenia są bardzo wysokiej jakości.
d) bardzo dobry, świadczenia są wysokiej jakości.

28. Jeśli wybrany został przez świadczeniodawcę kontrakt, w którym usługodawca ponosi

całkowite ryzyko, to jest to kontrakt zawierający
a) opłatę za przypadek.
b) opłatę za usługę.
c) opłatę kapitacyjną.
d) pensję.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29. Aby pacjent mógł skorzystać z wizyty u specjalisty, powinien

a) zarejestrować się do wybranego specjalisty.
b) wykonać badania specjalistyczne i z wynikami pójść do specjalisty.
c) wykupić wizytę w prywatnym zakładzie opieki zdrowotnej.
d) uzyskać skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu.

30. Pracownik powinien otrzymać umowę o pracę

a) po zakończeniu okresu próbnego.
b) przed przystąpieniem do pracy.
c) w pierwszym tygodniu pracy.
d) w pierwszym miesiącu pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ............................................................................................................................

Stosowanie przepisów prawa i zasad ekonomiki w ochronie zdrowia

Zakreśl poprawną odpowiedź.

zadania

Odpowiedź

Punkty

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Baza informacji prawnej w Internecie: system LEX, serwis Prawo i zdrowie
2. Boratyński J., Dudek B., Morkis G.: Obsługa klienta. Prawo pracy
3. Buczyńska T.: Mikroekonomia. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa – Łódź 1999
4. BuczyńskaT.: Makroekonomia. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa – Łódź 2000
5. Chwierut S., Kulis M., Wójcik D.: Elementy zarządzania finansowego w ochronie

zdrowia. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, Kraków 2000

6. Getzen T.: Ekonomika zdrowia. PWN, Warszawa 2000
7. Kodeks cywilny
8. Kodeks pracy
9. Kodeks spółek handlowych
10. Mierzejewska-Macherek J.: Podstawy ekonomii. Centrum Doradztwa i Informacji Difin,

Warszawa 2003

11. Musiałkiewicz J.: Zarys wiedzy o gospodarce. Ekonomik, Warszawa 2001
12. Sobiecki R. (red.): Podstawy przedsiębiorczości w pytaniach i odpowiedziach. Centrum

Doradztwa i Informacji Difin, Warszawa 2003

13. Sobiecki R.: Zarys gospodarki rynkowej. EUROMARK, Warszawa 2000
14. Trocki M. (red.): Nowoczesne zarządzanie w opiece zdrowotnej. Instytut Przedsiębiorczości

i Samorządności, Warszawa 2002