Andrzej Pilipiuk

OKAZJA

Paweł  Bardak  orał  zagon  za  stodołą.  Dychawiczna  szkapa  leniwie  ciągnęła  pług  przez  rozmiękłą  po
deszczach  ziemię.  Oracz  żuł  wygasły  niedopałek  zwisający  mu  z  kącika  warg.  W  ustach  mełł
przekleństwa. Pośrodku pola lemiesz  zatrzymał się, nieoczekiwanie  uderzywszy  w coś twardego. Do
zamroczonego bimbrem umysłu Bardaka przeniknęła myśl, że w tym miejscu co roku trafiał na jakąś
przeszkodę. Może kamień? - zaklął siarczyście i cofnął się nieco, ciągnąc za rączki pługa. Następnie
machnął  batem  i  zdzielił  szkapę.  Koń  szarpnął  się.  Coś  zazgrzytało,  po  czym  uwolniony  koń  pobiegł
do przodu, ciągnąc za sobą drewnianą ramę. Lemiesz został w ziemi. Bardak zaklął wściekle, a potem
poszedł  do  chałupy.  Po  półgodzinie  powrócił  uzbrojony  w  szpadel.  Klnąc  pod  nosem,  wykopał  sporą
dziurę i wyrwał z ziemi żelaza. Oglądał dłuższą chwilę stępiony grot i pękniętą odkładnicę. Z kieszeni
wyciągnął  flaszkę  i  pił  chciwie.  Letni  bimber  dodał  mu  sił.  Zaczął  machać  szybko  szpadlem  i  po
godzinie z okładem odsłonił leżący w ziemi dwumetrowej długości kamienny słup.
- Kurde - powiedział, w zadumie. - Musi pogański bałwan.
Słup  pokrywały  jakieś  zapaćkane  ziemią  wydłubane  w kamieniu  rysunki. W  pierwszej  chwili  chciał  je
oczyścić,  ale  zrezygnował.  Ziemia  była  wilgotna,  a  on  człowiek  oczeń  kulturalnyj  nie  lubił  brudzić  się
bez powodu.
-  Przewróciło  się,  niech  leży  -  powiedział  w  zadumie,  a  potem  troskliwie  przysypał  posąg  cienką
warstwą ziemi.
- Siem sprzeda - wydedukował. - Musi co, archeologi kupiom.
Z kieszeni wyciągnął kalkulator i zrogowaciałym paznokciem zaczął wystukiwać na nim różne numery.
Przeliczał  złotówki  na  dolary,  a  dolary  na  irackie  dinary  i  stawał  się  coraz  weselszy.  Dopił  resztkę
bimbru  i  cisnął  butelkę  w  stronę  stodoły.  Trafił  w  drzwi.  Flaszka  rozprysła  się  na  tysiące  odłamków.
Nadal  zatopiony  w  myślach  ruszył  do  chałupy.  Jego  zamroczony  mózg  nadal  prowadził  obliczenia.
Taki  posąg  wart  jest  co  najmniej  z  tysiąc  zielonych.  A może  tysiąc  pięćset?  Nim  doszedł  do  stodoły,
był już święcie przekonany, że nie może oddać posągu za mniej niż pięć tysięcy baksów.
Ból, który nieoczekiwanie przeszył jego stopę, na chwilę przerwał mu
precyzyjny  tok  myślenia.  Zawył  i  przewrócił  się.  Padając  poczuł,  jak  coś  wbija  się  w  jego  łopatkę.
Uniósł ubłocony gumofilc do oczu i spostrzegł, że depnął na denko przed chwilą opróżnionej flaszki. Z
denka  sterczało  kilka  paskudnych  szklanych  drzazg  i  jedna  z  nich  widocznie  przebiwszy  podeszwę,
ugodziła  go  w  podbicie.  Z  niejakim  trudem  wyrwał  denko,  a  potem  wydobył  nogę  z  buta.  Stopa
krwawiła, a dziurawa skarpetka zgniło-zielonego koloru zrobiła się w kilku miejscach czerwona.
- Diabli nadali - zaklął.
Poczuł, że coś ścieka mu po plecach. Sięgnął dłonią i stwierdził, że gdy upadł, inny kawałek szkła wbił
mu się w plecy. Wyrwał to kalecząc palce, a potem wsparł się drugą ręką o ziemię, aby łatwiej wstać.
Odłamek szkła rozciął mu dłoń. Kulejąc i brocząc krwią jak szlachtowana świnia, poczłapał do domu,
mniej  pokaleczoną  ręką  nadal  obliczając  przyszłe  zyski.  Nim  otworzył  drzwi  chałupy,  zaklejony  krwią
kalkulator odmówił posłuszeństwa.
Jakub  Wędrowycz  szarpnął  się  gwałtownie  do  tyłu,  ale  już  było  za  późno.  Aparatura  eksplodowała
obsypując  go  gradem  odłamków  defibratora,  chłodnicy  i  termometru.  Goła  żarówka  zawieszona  u
powały  piwnicy  zamigotała,  ale  nie  zgasła.  Z  rurki  biegnącej  od  pokrywy  kotła  z  zacierem  nadal
wydobywały  się  obłoczki  pary  niosącej  alkohol,  ale  obecnie  marnowały  się  bezproduktywnie.  Cały
układ  skraplający  diabli  wzięli.  Egzorcysta  przez  chwilę  wpatrywał  się  ze  smutkiem,  jak  dopiero  co
przedestylowany samogon płonie błękitnym płomieniem, a potem z kąta pomieszczenia wziął łopatę i
nabrawszy piasku, sypnął im hojnie, gasząc pożar. Coś okrągłego potoczyło się po stole.
Kartofel  -  pomyślał  w  pierwszej  chwili  genialny  egzorcysta,  ale  zaraz  rozpoznał  w  tym  przedmiocie
granat  typu  cytrynka.  Widocznie  przez  ostatnie  kilkadziesiąt  lat  leżał  spokojnie  w  kącie  i  dopiero
teraz... Płomień z sykiem przedarł się przez piasek i liznął śmiercionośny przedmiot. Jakub wpatrywał
się przez chwilę, jak stalowa skorupa staje się coraz bardziej czerwona, a potem rozpaczliwie runął w
stronę drabinki biegnącej na górę. Wyskoczył z bunkra w ostatniej chwili. Wybuch wyrwał strop wraz z
maskującymi  go  krzewami  porzeczek.  Następnie  cała  konstrukcja  zapadła  się  w  ziemię.  Jakub  stał
przez chwilę, wpatrując się ponuro w pogorzelisko.
Nieoczekiwanie  zaobserwował  niecodzienne  zjawisko.  Na  trawie  koło  jego  stóp  pojawiały  się
czerwone plamki. Przybywało ich  z minuty  na minutę. Popatrzył  w niebo,  ale nic nie  wskazywało, by
akurat zaczął padać deszcz krwi.
-  To  ze  mnie.  Krwawię  -  wydedukował  Jakub,  po  czym  ruszył  do  chałupy.  Przejrzał  się  w  lustrze
wiszącym  koło  drzwi.  Lustro  było  bardzo  mętne  i  przy  odrobinie  dobrej  woli  można  się  w  nim  było
dopatrzyć  wielu  nie  istniejących  szczegółów  własnej  fizjonomii.  Eks-bimbrownik  spostrzegł,  że  całą

twarz ma pociętą drobnymi rankami, które powstały zapewne w chwili wybuchu chłodnicy. Z szuflady
wyjął pęsetę i wytarłszy ją o spodnie, pousuwał z ran odłamki szkła.
-  Cholera  -  powiedział  w  zadumie.  -  Coś  mi  tu  nie  gra.  Już  sześćdziesiąt  lat  pędzę  bimber  i  nigdy
jeszcze nie wyleciałem w powietrze. Coś się nieuważny na stare lata zrobiłem?
Wsiadł  na  motor  i  pojechał  do  Wojsławic.  Tak  doniosły  problem  należało  dokładnie  przemyśleć  nad
kilkoma kuflami „Perły".
Semen Korczaszko rzucił kłodę drewna na cyrkolatkę i puścił prąd. Silnik zawył. Stary kozak szarpnął
ręką  pas  transmisyjny.  Koło  zamachowe  zaczęło  się  obracać.  Wbił  siekierę  w  krawędź  belki  i
naprowadził  ją  na  właściwy  tor.  Piła  tarczowa  z  jękiem  wgryzła  się  w  drewno.  Semen,  zręcznie
manipulując  trzonkiem  siekiery,  prowadził  kloc.  Wreszcie  puścił  i  na-szykowaną  żerdką  popchnął
kłodę. W  tej chwili  piła  wydała  dziwny  dźwięk  i  rozsypała  się  na  kawałki.  Odłamki  tarczy  nadal  miały
znaczną  szybkość.  Gwizdnęły  we  wszystkich  kierunkach.  Pechowy  drwal  zasłonił  się  ręką,  i  to
prawdopodobnie uratowało mu życie. Gdy w pięć minut później Jakub wjechał na podwórze, staruszek
siedział i wpatrywał się w dłoń, której brakowało jednego z palców.
- Co się stało? - Zdziwiony Jakub przełączył pokrętło i silnik pracujący dotąd bezproduktywnie zamilkł.
Koło zamachowe kręciło się jeszcze przez chwilę, a potem znieruchomiało. U stóp Semena powstała
spora kałuża krwi.
- Upitoliło mi palec - powiedział stary kozak. Egzorcysta podniósł z ziemi kawałek tarczy i unikając jej
ostrych jak brzytwa krawędzi, zbliżył ciekawie do oczu.
- Dziwne - powiedział.
- Co dziwne? - Semen, stosując ucisk, powstrzymał wreszcie krwawienie.
- Czasami zdarza się, że piła pęknie od korozji wzdłuż porów metalu albo bo w odlewie był pęcherzyk
powietrza i materiał jest w tym miejscu słaby. Ale tu nie widać nic takiego.
Obejrzał inny kawałek.
- Tu też nic.
- Może wpadła w rezonans molekularny - podsunął Semen.
- Albo uderzenie spowodowało pęknięcie wibrującego ze znaczną częstotliwością metalu - dokończył
fachowo Jakub.
- Co ja teraz zrobię bez palca? - jęknął Semen.
-  Ty  już  kumplu  niedługo  pociągniesz  -  Jakub  bywał  czasami  rozbrajająco  szczery.  -  Więc  i  tak  nie
długo by się przydawał.
-  Lepiej  mieć,  a  nie  potrzebować,  niż  nie  mieć  i  nie  potrzebować  -odgryzł  się  ranny.  -  A  kto  cię  tak
uślicznił po twarzy?
- Tresowałem kota - mruknął egzorcysta.
Na  płycie  znalazł  dziwny  ślad.  Jakby  zadrapanie  pazurem.  Potem  popatrzył  na  krew  przyjaciela
wsiąkającą w pył podwórza.
-  Ziemia  spragniona  jest  krwi  -  powiedział  w  zadumie.  Odrzucił  głowę  do  tyłu  i  węszył  w  powietrzu.
Aura okolicy powoli zmieniała się. Wróg. Nadciągał.
- Chodźmy się napić - zaproponował Semenowi. - Dziś ja stawiam.
Poszli.
Posterunkowy Birski dostojnie sunął poboczem drogi, usiłując utrzymać się w pionie. Wracał właśnie z
akcji likwidacji bimbrowni na Witoldowie. Trzeba przyznać, że do zadania tego przyłożył się niezwykle
sumienie. Dla ustalenia, czy naprawdę chodzi o samogon, wypił pół wiaderka produktu i jeszcze wziął
kilka  butelek  ze  sobą,  żeby  przeprowadzić  specjalistyczne  badania  laboratoryjne.  Wdrapał  się  na
wzgórze  koło  kapliczki  i  właśnie  przed  jego  oczyma  zarysowała  się  panorama  doliny  i  leżące  na  jej
dnie  miasteczko,  gdy  niespodziewanie  minął  go  pędzący  z  zupełnie  niedozwoloną  szybkością
samochód.
- A żebyś wylądował w rowie - wrzasnął za nim gliniarz.
Musiał  wymówić  to  w  złą  godzinę,  sto  metrów  bowiem  dalej  pojazd  zniosło  z  szosy  i  rąbnął  z  całym
impetem w drzewo. Posterunkowy przyczłapał po chwili. Pechowy kierowca wyrzucony przez okno siłą
uderzenia  leżał  w rowie. Ciekła  z niego krew. Birski popatrzył na niego ponuro.  Uczyli  go oczywiście
udzielania  pierwszej  pomocy,  ale  teraz  wpatrując  się  w  liczne  rany  cięte  i  tłuczone,  zwątpił  w
możliwość opanowania wycieku krwi.
- Wykrwawi się - wydedukował wreszcie. - Będzie odstraszający przykład dla innych.
Wyjął z kieszeni radiotelefon i wezwał Rowickiego. Ktoś musiał tu posprzątać.
Jakub  siedział  w  kącie  gospody  i  wlewał  w  siebie  piąty  kufel.  Czuł  się  coraz  lepiej.  Leniwie
przysłuchiwał  się  rozmowom  prowadzonym  przy  sąsiednich  stolikach.  Ludzie  naradzali  się  między
sobą,  szeptali  i  popatrywali  w  jego  stronę.  Wreszcie  Tomasz  i  Semen  wystąpili  jako  coś  w  rodzaju
delegacji.
- Jakub - powiedział Semen - wyliczyliśmy to statystycznie. Każdy z tu obecnych dzisiaj się poharatał.

W skali wsi daje to setki litrów krwi. Coś nam się tu nie zgadza.
Jakub oderwał zamglone spojrzenie od kufla.
-  Mnie  też  się  coś  nie  zgadza  -  powiedział  z  pewnym  ociąganiem.  -  l  poziom  się  nie  zgadza  -
westchnął, patrząc na prawie pusty kufel.
Ktoś z miejsca pobiegł go napełnić. Z wdzięcznością umoczył usta. Delegacja nadal stała.
- Jakub, co się dzieje? - zapytał Tomasz.- Dlaczego tak?
- Ziemia łaknie krwi - powiedział egzorcysta, po czym ze zmartwieniem stwierdził, że kufel znowu jest
pusty. Napełniono go w mig.
- Od czego tak się zrobiło? - zapytał ktoś z tłumu otaczającego stolik zwartym kręgiem.
- Czasami tak bywa - zauważył Jakub i znowu się napił.
- Czy to niebezpieczne? - zapytał ajent. Jakub kiwnął poważnie głową.
- Jeśli nic nie zrobimy, połowa z was umrze w ciągu trzech dni - powiedział poważnie.
- Połowa z was? - zdziwił się koś. - To ty nie jesteś nasz?
- Połowa z was - powtórzył. - Ja jestem wiedzącym, więc wiem, jak się uchronić.
W powietrzu zakotłowało się od wściekłych okrzyków, a kilka butelek roztrzaskano na „tulipany".
- Odłóżcie to - powiedział Jakub. - Bo będzie jeszcze gorzej. Dużo gorzej. To pożąda krwi.
Zamilkli. Z jakichś pociętych palców już kapały na podłogę czerwone krople.
-  Kto  jest  winny?  -  zapytał  Semen.  -  Przez  kogo  to  wszystko?  I  co  się  dzieje?  .      Jakub  w  zadumie
popatrzył w kufel, jakby w pianie szukał odpowiedzi.
-  Zaraz  tu  wejdzie  -  powiedział.  -  Nie  możecie  go  zabić,  nie  tutaj.  To  otworzy  nam  drogę  prosto  do
piekła.
Jego bełkotliwy glos zabrzmiał bardzo poważnie.
Czekali  milcząc,  a  on  wypił  jeszcze  kufelek.  Nieoczekiwanie  otworzyły  się  drzwi.  Do  knajpy  wszedł
rozpromieniony Paweł Bardak.
- Dziś jest mój wielki dzień - powiedział. - Wkrótce dostanę trzy tysiące dolarów. Wszystkim stawiam.
Odpowiedziało mu milczenie.
-  To  on  -  powiedział  spokojnie  Jakub.  -  To  wszystko  przez  niego,  choć  nie  ma  w  tym  jego  winy.  On
ucierpiał pierwszy...
-  Co  ty  bredzisz,  pomerdało  ci  mózg?  -  Paweł  spostrzegł  nienaturalny  spokój  panujący  w  karczmie.
Egzorcysta wstał zza stolika i podszedł do gościa.
- Gdzie to jest? - zapytał, patrząc mu prosto w oczy.
- Co? - zdziwił się Bardak.
- Wiesz, o co pytam - powiedział Jakub. - O naszego  starego boga, któremu nie stało  wyznawców. I
ofiar - dodał po chwili ciszej.
Paweł cofał się powoli, ale trafił plecami na twardy mur stłoczonych ludzi.
- Zaprowadź nas - powiedział Jakub.
Miękko, ale tonem wykluczającym sprzeciw.
Pół godziny później stanęli na polu za stodołą Bardaka. Zadzwoniły o kamień łopaty. Posąg udało się
odsłonić w całości. Otaczały go potrzaskane naczyńka wytępione ręcznie z gliny. Mimo upływu tysiąca
lat  widać  w  nich  było  jeszcze  ciemną  zaskorupiały  masę.  Jakub  wyjął  z  kieszeni  buteleczkę  z  wodą
święconą.
- Masz pecha - powiedział  do posągu. - Za dwadzieścia lat nikt nie już  by  nie  wiedział, jak to zrobić.
Trafiłbyś  do  muzeum  i  niósłbyś  śmierć  między  nas.  Ale  na  szczęście  są  jeszcze  po  wsiach
odpowiednio  ciemni  ludzie.  Ludzie,  którzy  nie  szanują  pamiątek  przeszłości.  Wredni  niszczyciele
zabytków. Nazywaj nas, jak chcesz.
Posąg milczał. Leżącą w ziemi statuę zaczął otaczać świetlisty pancerz.
- Odsuńcie się - rozkazał Jakub. - To się robi niebezpieczne.
- Ale co się dzieje? - zaniepokoił się Tomasz.
- Wypił sporo krwi przez dzisiejszy dzień. Pożąda więcej.
- Co mamy robić? - jęknął ktoś.
- Jest głodny, więc będzie bił na oślep. Ale jeśli sobie troszkę podje, zaśnie. Wtedy go wykończymy.
- Mówisz tak otwarcie - zauważył Semen.
- Spokojnie. I tak nie rozumie po naszemu.
Kamienne powieki posągu podniosły się ze zgrzytem, odsłaniając żywe, choć nieludzkie oczy.
-  Pora  -  mruknął  Jakub,  popychając  skamieniałego  ze  zgrozy  Bardaka  bliżej  brzegu  wykopu.
Następnie  wyjął  z  kieszeni  starą  jak  świat,  wyszczerbioną,  fryzjerską  brzytwę  i  przejechał  mu  po
gardle, przecinając obie tętnice. Ludzie odwrócili głowy. Paweł runął na posąg.  Krew lała się  z niego
strumieniami. Wsiąkała w kamień i ziemię bez śladu.
- To nic osobistego - powiedział Jakub do konającego - ale sam rozumiesz, że ten, kto zakłóca spokój
dawnych bogów, musi ponieść konsekwencje. Pewnie pójdziesz prosto do nieba, jako męczennik  za