OCENA  ROZWOJU  FIZYCZNEGO  DZIECKA

TEST  OZIERECKIEGO

Do   obliczania  wieku  ilorazu  rozwoju   ruchowego  stosuje  się   polską   adaptację   tekstu   N.   Oziereckiego  
dokonaną  przez  Barańskiego.  Obejmuje  on  zadania  ruchome  przeznaczone  dla  dzieci      i  młodzieży  w  wieku  
4-­‐16   lat.   Zawarte   w   zestawie   Oziereckiego   próby   ruchowe   dzielą   się   na  sześć   grup.   Badane   dziecko  
otrzymuje  do  wykonania  z   każdej   grupy   jedno   ćwiczenie,   odpowiednie  dla  jego   wieku.   Jeżeli  potrafi  je  
wykonać,  otrzymuje  następne  z  tej  samej  grupy,  lecz  przeznaczone  dla  dzieci  o  rok  starszych.  Jeśli  nie  potrafi,  
daje  mu  się  ćwiczenie  z  tej  samej  grupy,  lecz  przeznaczone  dla  dzieci  o  rok  młodszych.  W  ten  sposób  ustala  się  
w   każdej   grupie   ćwiczeń,   jak   trudne   zadanie   ruchowe   badany   potrafi   wykonać,   przy   czym   trudność  
wyrażona  jest  tu  miarą  wieku.

Sześć  ćwiczeń  w  skali  Oziereckiego  obrazuje  różne  objawy  koordynacji  nerwo-­‐mięśniowej,  a  więc  przy  ich  

zastosowaniu  można  oceniać  podstawowy  mechanizm  pojętności  i  sprawności  ruchowej:  



grupa  I  -­‐  sprawdza  równowagę  (koordynację  statyczną),  



grupa  II  -­‐  koordynację  ruchów  rąk,  



grupa  III  -­‐  koordynację  ruchów  ciała,  



grupa  IV  -­‐  zdolność  do  wykonywania  ruchów  szybkich,  



grupa  V  -­‐  zdolność  do  wykonywania  różnych  ruchów  jednocześnie  (np.  inne  ruchy  nogami,  a  inne  
rękami),  



grupa  VI  -­‐  precyzję  ruchów  i  zdolność  koncentrowania  się  wyłącznie  na          czynnościach  zadanych,  co  
ocenia  się  faktem  występowania  lub  niewystępowania  przyruchów  (synkinezji

TESTY  OZIERECKIEGO

(wg  A.  Barańskiego  1963)

Lp.  testu  
(grupa  
ćwiczeń)

WIEK  W  LATACH

WIEK  W  LATACH

4

5

I

Postawa  równoważna  w.  wykroku  (palce  nogi  prawej  
dotykają  pięty  nogi  lewej).  Oczy  zamknięte.  Wytrzymać  15  
sek.

Postawa  równoważna  w  wysokim  wspięciu.  
Oczy  otwarte.  Wytrzymać  10  sek.

II

Dotknąć  palcem  wskazującym  ręki  prawej  i  lewej  czubka  
nosa  ruchem  bezpośrednim.  Oczy  zamknięte.

Posługując  się  tylko  jedną  ręką  zmiąć  serwetkę  o  
wymiarach  5  x  5  cm.  Czas  wykonania  -­‐  ręką  prawą  15  
sek.  -­‐  ręką  lewą  20  sek.

III

Podskakiwać  w  miejscu  z  odbicia  obunóż  w  ciągu  5  sek.  
Zaliczenie  pod  warunkiem,  że  odbicie  następowało  
równocześnie  z  obu  nóg,  a  podskoki  wykonane  były  na  
palcach.

Podskakiwać  na  jednej  nodze  wzdłuż  linii  o  długość  5  
m.  Nie  wolno  zboczyć  z  linii  więcej  niż  o  5  cm.  
Wykonać  na  nodze  lewej  i  prawej.

IV

Ułożyć  w  pudełku  20  monet.  Czas  

próby:  15  sek.

Nitkę  o  długości  2  m  nawinąć  na  motek.  

Czas  próby:  ręka  lewa  -­‐18  sek.  ręka  
prawa-­‐12  sek.

V

Zataczać  palcami  wskazującymi  obu  rąk  równocześnie  koła  

na  zewnątrz.  Ramiona  wyciągnięte  w  przód.  Czas  próby:  10  
sek.

Posługując  się  obu  rękami  równocześnie  włożyć  do  

pudełka  10  zapałek.  Czas  próby:  20  sek.

VI

Uścisnąć  badającemu  rękę  lewą  i  prawą.  Zwraca  się  uwagę  

na  synkinezję_.

Zgrzytać  zębami.  Zwraca  się  uwagę  

na  synkinezję.

Lp.  testu  
(grupa  
ćwiczeń)

WIEK    W    LATACH

WIEK    W    LATACH

Lp.  testu  
(grupa  
ćwiczeń)

6

7

1

Stanie  równoważne  na  jednej  nodze  (druga  ugięta  w  
kolanie  pod  kątem  90  ,  udo  w  dół).  Wytrzymać  10sek.  
Wykonać  na  lewej  i  prawej  nodze.

Stanie  równoważne  w  opadzie  w  przód  z  

jednoczesnym  wspięciem  na  palce.  Wytrzymać  10  sek.

II

Trafić  piłeczką  tenisową  z  odległości  1,5  m  do  tarczy  25  x  
25  cm.  Chłopcy  3  rzuty.  Dziewczęta  4  rzuty.  Zaliczenie  
próby:  ręka  prawa  -­‐  co  najmniej  2  trafne,  ręka  lewa  -­‐  co  
najmniej  1  trafny.

Narysować  ręką  lewą  i  prawą  przejście  przez  labirynty.  

Czas  próby:  ręka  prawa  -­‐1  min  30  sek.,  ręka  lewa  -­‐  2  
min.

III

Przeskoczyć  bez  rozbiegu  z  odbicia  obunóż  przez  sznurek  

rozciągnięty  na  wysokości  20  cm  

Odmierzyć  stopami  odległość  2  m  po  linii  prostej  nie  
zbaczając  z  linii.

IV

Rysować  pionowe  kreski  pomiędzy  liniami  papieru  

kancelaryjnego  (dokładność  +  3  mm).  Czas  "lOsek.  Liczba  
kresek:  ręka  prawa  -­‐  20  ręka,  lewa  -­‐12.

Biorąc  po  jednej  karcie  rozłożyć  talię  36  kart  na  cztery  
kupki.  Czas:  ręka  prawa  -­‐  30  sek.,  ręka  lewa  -­‐  40  sek.

V

Chodząc  po  pokoju  nawijać  na  palce  nitkę.  Czas  
próby  15  sek.  Nie  wolno  zmienić  tempa  marszu.

Wbijać  w  dowolnym  ,  lecz  jednakowym  rytmie  takt  
jedną  ręką,  podczas  gdy  druga  opisuje  wskazującym  
palcem  w  powietrzu  koła.  Nie  wolno  zmienić  rytmu.

VI

Uderzyć  młotkiem  perkusyjnym  w  stół.  Zwraca  się  
uwagę  na  synkinezję.

Podnieść  brwi.  Zwraca  się  uwagę  na  
synkinezję.

Lp.

Testu

(grupa  

ćwiczeń)

Wiek  w  latach

Wiek  w  latach

Lp.

Testu

(grupa  

ćwiczeń)

8

9

I

Postawa  równoważna  w  przysiadzie  (ramiona  w  bok  oczy  
zamknięte)
Czas  próby  10  sekund

Postawa  równoważna  na  lewej  i  na  prawej  nodze  .  
Oczy  zamknięte.  Wytrzymać  10  sekund.

II

Czubkiem  dużego  palca  dotknąć  po  kolei  czubków  
pozostałych  palców  tej  samej  ręki.  Czas  próby  5  sek.

Chłopcy  :  trafić  piłką  tenisową    w  tarczę  25x25  cm.  Z  
odległości  2,5  m.
Ręka  prawa  5  rzutów,  trafnych  co  najmniej3
Ręka  lewa  5  rzutów  co  najmniej  2  trafne
Dziewczęta  wycinać  kółka  z  papieru
Czas    ręka  prawa  –1  min.
Ręka  lewa  –  1  min.  30  sekund.

III

Posługując  się  jedną  nogą  ,  jak  w  grze  w  klasy  przesuwać  
pudełko  pomiędzy  dwiema  liniami  na  odległość  5  m.
Rozstęp  między  liniami  50  cm.

Chłopcy  przeskoczyć  bez  rozbiegu  z  odbicia  obunóż  
wysokość  40  cm.
Dziewczęta;  wyskoczyć  w  górę  i  równocześnie  co  
najmniej  klasnąć  3  razy  nad  głową.

IV

Badany  biegnie  5  metrów  do  stołu,  z  zamkniętego  
pudełka  wyciąga  4  zapałki,  układa  z  nich  kwadrat,  składa  
na  pół  arkusz  papieru  i  wraca  na  swoje  miejsce.  Czas  15  
sekund

Odwracanie  kartek  książki  prawą  i  lewą  ręką.  Czas  
próby  15  sekund.
Norma    ręka  prawa  –  30  kartek,  lewa  18  kartek.

V  

Siedząc  markować  marsz.  Przy  stawianiu  prawej  nogi,  
wskazującym  palcem  prawej  ręki  stukać  w  stół.  Nie  
wolno  zmieniać  rytmu.

Siedząc  markować  marsz  w  dowolnym  tempie.  
Równocześnie  z  postawieniem  prawej  nogi  palcami  
wskazującymi    stukać  w  stół.  Nie  wolno  zmieniać  
rytmu

VI

Zmarszczyć  czoło.  Zwraca  się  uwagę  na  synkinezję.

Siedząc  na  krześle  unieść  nogi  na  wysokość  20  –  25  
cm.  Z  maksymalną  szybkością  zgiąć  jedną,  a  potem  
drugą  nogę  w  stawie  skokowym.  Obserwuje  się  
synkinezję.

OCENA  POZIOMU  ROZWOJU  MANUALNEGO

TEST  “KRESKOWANIE”  MIRY  STAMBAK

Służy  do  oceny  motoryki  rąk.  Miarą  sprawności  ruchowej  jest  liczba  kresek  wpisanych  w  kolejne  kratki  (1  cm  
x  1  cm)  w  ciągu  jednej  minuty.  

Pomoce:



Karta  maszynowego  papieru  pokratkowanego  liniami  poziomymi  i  pionowymi.   W   rzędzie  poziomym  

musi  być  25  kratek,  a  w  pionowym  18  kratek  o  boku  1  cm,



ołówek  czarny  nr  2  o  długości  12  cm,



stoper,

         Mówimy:  „Weź  ołówek,  widzisz  te  kratki,  będziesz  w  każdej  kratce  stawiać  pionową  kreskę  tak  szybko,  
jak  potrafisz.  Staraj  się  nie  wychodzić  poza  linie  kwadracików.  Uważaj,  żeby  nie  ominąć  żadnej  kratki.  Nie  
można  cofać  się".

         Dziecko  bierze  ołówek  do  prawej  lub  lewej  ręki.

„Czy   dobrze  zrozumiałeś?  A  więc   staraj  się   stawiać   kreski  najszybciej   jak  możesz,   dopóki  ja  nie  powiem  
koniec".

         Włączamy  stoper,  gdy  dziecko  zaczyna  stawiać  pierwszą  kreskę.  Może  rysować  kreski  w  kierunku  od  lewej  do  
prawej,   albo   od  prawej   do   lewej   wg   własnego  wyboru.   Podczas  pracy   dziecka   powtarzamy   kilkakrotnie  
„szybciej,  jeszcze  szybciej".  Po  minucie  przerywamy  dziecku  pracę,  zaznaczamy   ostatnią  kreskę  i  zapisujemy,  
którą  ręką  rysowało  np.  RL  gdy  lewą.  Następnie  mówimy:  „Bardzo  dobrze,  teraz  weź  ołówek  do  drugiej  ręki  i  
będziesz  stawiać  kreski  drugą  tak  szybko,  jak  potrafisz.  Zaczynać  możesz  z  tego  końca,  z  którego  wolisz".

Przeprowadzamy   w  ten  sposób  po  2   próby   każdą  ręką  na  zmianę.  Przerwa  między   próbami  wynosi  

kilka  sekund  potrzebnych  dla  przełożenia  ołówka  do  drugiej  ręki  oraz  przypomnienia  dziecku,  że  powinno  
pracować  możliwie  szybko.

Miarą  sprawności  ręki  jest  liczba  kresek  wpisanych  w  ciągu  minuty.  Porównując  lepszy  wynik  uzyskany  

przez  dziecko  z  danymi  w  poniżej  tabeli  możemy  określić  sprawność  w  latach.

Wiek  w  latach

Mediana

Dyspersja

Wiek  w  latach

liczba  kresek  na  1  minutę

liczba  kresek  na  1  minutę

6

55

44-­‐66

7

68

51-­‐85

8

90

78-­‐102

9

99

91-­‐107

10

107

97-­‐117

11-­‐12

126

114-­‐138

13-­‐14

143

120-­‐157

TEST  „KARTY”  RENE  ZAZZO

Pomoc:  32  karty  pasjansowe,  stoper.      .

Instrukcja:  „Posłuchaj,  co  będziesz  robić,  będziesz  kłaść  te  karty  jedna  po  drugiej  przed  sobą,  na  stole,  jak  szybko  

potrafisz  w  ten  sposób"  (demonstrujemy  z  szybkością  odpowiednią  dla  możliwości  dziecka).  Karty  trzymamy  
w  jednej  ręce.  Drugą  bierzemy  po  jednej  i  kładziemy  na  stole  jedną  na  drugą  (blisko  siebie).

„Karty  trzeba  brać  palcami  tak"  (pokazujemy  dziecku  chwytanie  kart  palcami:  dużym  i  wskazującym).  „Kładź  

karty  jedna  po  drugiej  i  uważaj,  żeby  nie  brać  po  dwie  i  nie  upuścić  kart.  Staraj  się  odkładać  karty  najszybciej  
jak  możesz".   Na  nasz   sygnał   dziecko   zaczyna  odkładanie.   Włączamy   stoper,   gdy   dziecko   bierze   kartą     i  
zatrzymujemy,  gdy  położy  ostatnią.  Jeżeli  dziecko  wypuści  z  ręki  znaczną  część  kart,  należy  przeprowadzić  
próbę  od  nowa,  starając  się  dziecko  uspokoić  i  zachęcić  do  ponowienia  próby.  Przy  powtórnym  odkładaniu  nie  
dopingujemy  dziecka  do  szybkiej  pracy.  Należy  powstrzymać   dziecko  od  wszelkich  dodatkowych  czynności,  
które  mogą  zwalniać  tempo  odkładania,  np.  odwracanie  kart,  rozkładanie  na  stole.

Po  odłożeniu  wszystkich  kart  mówimy  „Teraz  zrobisz  to  samo  drugą  ręką".  Przeprowadzamy  próbę  trzy  

razy  każdą  ręką,  uznajemy  przewagę  tej  ręki,  którą  dziecko  odkładało  karty  krócej  przynajmniej  o  3  sekundy.  
Jeśli   nie   ma   różnicy,   lub   jest   ona   mniejsza,   stwierdzamy,   że   sprawność   rąk   jest   jednakowa.   Chociaż  
porównujemy   tylko  czasy,  należy   też  notować  spostrzeżenia  o  współdziałaniu  rąk.  Porównując   najkrótszy  
czas   odkładania   kart   uzyskany   przez   dziecko   z   danymi   w   poniższej   tabeli   możemy   określić   poziom  
sprawności  motorycznej  ręki  w   latach.   Ustalony   wiek,  któremu  odpowiada  wartość   mediany,   najbardziej  
zbliżony  do  wartości  będącej  miarą  czasu  uzyskanego  przez  dziecko  to  wiek  motoryczny  (wg  Spionek).

Wiek  w  latach

Mediana

Dyspresja

Wiek  w  latach

Czas  w  sekundach.

Czas  w  sekundach.

6

40

28-­‐52

7

31

23-­‐39

8

25

19-­‐31

9

21

15-­‐27

10

21

15-­‐27

11-­‐12

16

13-­‐19

13-­‐14

14

12-­‐16

OCENA  POZIOMU  ROZWOJU  ANALIZY  I  SYNTEZY  WZROKOWEJ

TEST  DO  BADANIA  POZIOMU

ANALIZY  I  SYNTEZY  WZROKOWEJ  H.  SPIONEK

Przeprowadzenie  testu:
1)  Wzory  figur  geometrycznych  narysowane  są  na  kartce  wielkości  ¼  kartki  A4.  Każda  figura  na  osobnej  
kartce.
2)  Dziecko  ma  przygotowane  kartki  podobnej  wielkości,  jak  te  ze  wzorami  figure  (14  kartek).  
3)  Figury  pokazujemy  pojedynczo,  prosimy  o  narysowanie  kolejnych  figur.
4)  Po  narysowaniu  przez  dziecko  jednej  figury  pokazujemy  następną,  aż  do
ostatniej  -­‐14  figury.
Sposób  w  jaki  dziecko  odtworzyło  figury  ,  świadczy  o  ogólnym  poziomie  jego
możliwości  graficznych.
Dzieci  u  których  procesy  analizy  i  syntezy  wzrokowej  przebiegają  prawidłowo,
bezbłędnie  potrafią  odwzorować  wszystkie  figury.

OCENA  ROZWOJU  ANALIZY  I  SYNTEZY  SŁUCHOWEJ

TEST  DO  BADANIA  POZIOMU  ANALIZY  I  SYNTEZY

SŁUCHOWEJ  WYRAZÓW  (  I.  STYCZEK)

Test  składa  się  z  :
-­‐  6  zadań  dotyczących  analizy  słuchowej  wyrazów;
-­‐  2  zadań  na  syntezę  wyrazów.
W  wyniku  testu  uzyskuje  się  informacje  o  tym,  które  dzieci  potrafią:
-­‐  wyodrębniać  sylaby,
-­‐  wskazywać  głoskę  początkową,  końcową  w  danym  wyrazie  ,
-­‐  wyodrębniać  kolejne  głoski  w  wyrazach,
-­‐  w  zakresie  syntezy  –  czy  potrafią  tworzyć  wyrazy  z  sylab  oraz  z  głosek.
1.  Wyniki  testu  wpisać  należy  do  karty  wyników  poziomu  analizy  i  syntezy  słuchowejwyrazów.
2.  Za  każdą  prawidłową  odpowiedź  uczeń  uzyskuje  „+”
3.  Za  brak  odpowiedzi  bądź  odpowiedź  błędną  uzyskuje  „  –„.
4.  Przy  odpowiedzi  błędnej  notujemy  to,  co  odpowiedziało  dziecko.
5.  W  wyniku  testu  dziecko  może  uzyskać  25  punktów,  ponieważ  w  teście  jest  25
wyrazów.
6.  Wyrazów  instrukcyjnych  nie  punktuje  się.

ANALIZA  SŁUCHOWA
1.  Powiedz,  ile  cząstek  jest  w  wyrazie?  (Sza-­‐fa  wyraz  instrukcyjny)  Ryba,  Sałata
2.  Powiedz,  co  słyszysz  na  początku  wyrazu?  (Ala  wyraz  instrukcyjny)  Osa,  Ule,  Ewa
3.  Powiedz,  co  słyszysz  na  końcu  wyrazu?  (Las  wyraz  instrukcyjny)  Dom,  Lok,  Rok,  Noc
4.  Powiedz,  co  słyszysz  na  początku  wyrazu?  (Sok  wyraz  instrukcyjny)  Rok,  Mak,  Buty,  Kosa
5.  Powiedz,  co  słyszysz  na  końcu  wyrazu?  (Kura  wyraz  instrukcyjny)  Sala,  Lata,  Kosze
6.  Jakie  literki  napisałbyś  w  wyrazie?  (Ela  e-­‐  l-­‐  a  wyraz  instrukcyjny)Dom,  Mapa,  Foka
SYNTEZA  SŁUCHOWA  WYRAZÓW
7.  Jaki  wyraz  powiedziałam?  (sa-­‐ła-­‐ta  wyraz  instrukcyjny)  Mu-­‐cha,  Ło-­‐pa-­‐ta,  Ka-­‐na-­‐pa
8.  Jaki  wyraz  powiedziałam?  (o-­‐k-­‐o  wyraz  instrukcyjny)  m-­‐a-­‐k,  w-­‐a-­‐g-­‐a,  b-­‐u-­‐d-­‐a

BADANIE  LATERALIZACJI

•

DOMINACJA  RĘKI  –  próba  odkładania  kart  R.ZAZZO;    

•

DOMINACJA  OKA  –  dziecko  spogląda  w  kalejdoskop,  szuka  przez  dziurkę  w  tekturze  wskazanego  przez  
dorosłego  miejsca  np.  na  ścianie;

•

 DOMINACJA  NOGI  -­‐  próba  skakania  na  jednej  nodze,  przesuwania  klocka,  gra  w  klasy.