1
1
2
Marek Górski
Wydział Prawa i Administracji
Uniwersytet Łódzki
Uniwersytet Szczeciński
PRAWO EU
PRAWO EU
• TRAKTATY jako podstawa
generalna
•
dyrektywa 79/409 z 2 kwietnia 1979 r. o ochronie dziko
żyjących ptaków
• dyrektywa Parlamentu Europejskiego
• TRAKTATY jako podstawa
generalna
•
dyrektywa 79/409 z 2 kwietnia 1979 r. o ochronie dziko
żyjących ptaków
• dyrektywa Parlamentu Europejskiego
3
• dyrektywa Parlamentu Europejskiego
i Rady nr 2009/147/WE z 30 listopada
2009 r. w sprawie ochrony dzikiego
ptactwa
• dyrektywa Rady 92/43 z 21 maja
1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
naturalnych oraz dzikiej fauny i flory
• dyrektywa Parlamentu Europejskiego
i Rady nr 2009/147/WE z 30 listopada
2009 r. w sprawie ochrony dzikiego
ptactwa
• dyrektywa Rady 92/43 z 21 maja
1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
naturalnych oraz dzikiej fauny i flory
DYREKTYWA 92/43 z 21 maja 1992 r.
4
w sprawie ochrony siedlisk
naturalnych
oraz dzikiej fauny i flory
w sprawie ochrony siedlisk
naturalnych
oraz dzikiej fauny i flory
Podstawowe cele
Podstawowe cele
• zapewnienie ró
ż
norodno
ś
ci biologicznej
poprzez ochron
ę
siedlisk naturalnych
oraz dzikiej fauny i flory
• zapewnienie ró
ż
norodno
ś
ci biologicznej
poprzez ochron
ę
siedlisk naturalnych
oraz dzikiej fauny i flory
5
• w ramach spójnej funkcjonalnie sieci
obszarów chronionych NATURA 2000
• w ramach spójnej funkcjonalnie sieci
obszarów chronionych NATURA 2000
Podstawowe zało
ż
enia
Podstawowe zało
ż
enia
pa
ń
stwo członkowskie ma obowi
ą
zek na
pa
ń
stwo członkowskie ma obowi
ą
zek na
obszarach Natury 2000 prowadzi
ć
działania
obszarach Natury 2000 prowadzi
ć
działania
ochronne, które zapewniaj
ą
ochron
ę
gatunków i
ochronne, które zapewniaj
ą
ochron
ę
gatunków i
siedlisk przyrodniczych (zachowanie siedlisk i
siedlisk przyrodniczych (zachowanie siedlisk i
gatunków we
gatunków we
wła
ś
ciwym stanie ochrony
wła
ś
ciwym stanie ochrony
),
),
ka
ż
de przedsi
ę
wzi
ę
cie lub plan mog
ą
ce w
ka
ż
de przedsi
ę
wzi
ę
cie lub plan mog
ą
ce w
6
ka
ż
de przedsi
ę
wzi
ę
cie lub plan mog
ą
ce w
ka
ż
de przedsi
ę
wzi
ę
cie lub plan mog
ą
ce w
istotny sposób oddziaływa
ć
na obszar Natura
istotny sposób oddziaływa
ć
na obszar Natura
2000
2000
powinno podlega
ć
okre
ś
lonej ocenie jego
powinno podlega
ć
okre
ś
lonej ocenie jego
skutków
skutków
, za
ś
odpowiednie władze mog
ą
wyrazi
ć
, za
ś
odpowiednie władze mog
ą
wyrazi
ć
zgod
ę
na takie przedsi
ę
wzi
ę
cie lub plan, gdy
zgod
ę
na takie przedsi
ę
wzi
ę
cie lub plan, gdy
upewni
ą
si
ę
,
ż
e nie b
ę
dzie on istotnie szkodzi
ć
upewni
ą
si
ę
,
ż
e nie b
ę
dzie on istotnie szkodzi
ć
siedliskom i gatunkom podlegaj
ą
cym ochronie
siedliskom i gatunkom podlegaj
ą
cym ochronie.
Przedmiotowy zakres
ochrony
Przedmiotowy zakres
ochrony
typy siedlisk przyrodniczych i gatunków
typy siedlisk przyrodniczych i gatunków
wa
ż
nych dla Wspólnoty
wa
ż
nych dla Wspólnoty
W szczególno
ś
ci
W szczególno
ś
ci –
– siedliska i gatunki o
siedliska i gatunki o
znaczeniu priorytetowym
znaczeniu priorytetowym
7
znaczeniu priorytetowym
znaczeniu priorytetowym
Główny cel
Główny cel -- zachowanie siedlisk
zachowanie siedlisk
przyrodniczych i gatunków we
przyrodniczych i gatunków we
wła
ś
ciwym
wła
ś
ciwym
stanie ochrony
stanie ochrony
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
8
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
NATURA 2000
9
NATURA 2000
– procedura wyznaczania sieci (SOO)
NATURA 2000
– procedura wyznaczania sieci (SOO)
• przygotowanie krajowej listy proponowanych
obszarów (z uwzględnieniem kryteriów z zał. III z
dyr.92/43 - m.in. reprezentatywność siedlisk,
powierzchnia, stopień zachowania i możliwość
restytucji, wielkość i zagęszczenie populacji w danej
• przygotowanie krajowej listy proponowanych
obszarów (z uwzględnieniem kryteriów z zał. III z
dyr.92/43 - m.in. reprezentatywność siedlisk,
powierzchnia, stopień zachowania i możliwość
restytucji, wielkość i zagęszczenie populacji w danej
10
restytucji, wielkość i zagęszczenie populacji w danej
ostoi, kondycja ekologiczna populacji
• Komisja w porozumieniu z państwem członkowskim
identyfikuje obiekty o znaczeniu wspólnotowym,
wybór zatwierdzany przez Komitet d/s Siedlisk
• Państwo członkowskie formalnie wyznacza obiekt
jako „specjalny obszar ochrony”) i ustala formy
ochrony
restytucji, wielkość i zagęszczenie populacji w danej
ostoi, kondycja ekologiczna populacji
• Komisja w porozumieniu z państwem członkowskim
identyfikuje obiekty o znaczeniu wspólnotowym,
wybór zatwierdzany przez Komitet d/s Siedlisk
• Państwo członkowskie formalnie wyznacza obiekt
jako „specjalny obszar ochrony”) i ustala formy
ochrony
STAN OBECNY –
koniec 2010
STAN OBECNY –
koniec 2010
●
Od 2004 roku zostały zgłoszone 823
obszary siedliskowe (ł
ą
cznie w obu
regionach biogeograficznych), obejmuj
ą
ce
●
Od 2004 roku zostały zgłoszone 823
obszary siedliskowe (ł
ą
cznie w obu
regionach biogeograficznych), obejmuj
ą
ce
regionach biogeograficznych), obejmuj
ą
ce
11,05% powierzchni l
ą
dowej Polski.
●
Dodaj
ą
c do tej listy obszary ptasie (141),
ł
ą
cznie mamy 957 obszarów Natura 2000,
zajmuj
ą
cych prawie 20% powierzchni
l
ą
dowej Polski
regionach biogeograficznych), obejmuj
ą
ce
11,05% powierzchni l
ą
dowej Polski.
●
Dodaj
ą
c do tej listy obszary ptasie (141),
ł
ą
cznie mamy 957 obszarów Natura 2000,
zajmuj
ą
cych prawie 20% powierzchni
l
ą
dowej Polski
11
USTAWA
z dnia 16 kwietnia 2004 r.
o ochronie przyrody
USTAWA
z dnia 16 kwietnia 2004 r.
o ochronie przyrody
12
Ustawa z 27 kwietnia 2001 r.
Ustawa z 27 kwietnia 2001 r.
Prawo ochrony środowiska
Prawo ochrony środowiska
Prawne formy ochrony
przyrody (art.6)
Prawne formy ochrony
przyrody (art.6)
PARKI NARODOWE
REZERWATY PRZYRODY
PARKI KRAJOBRAZOWE
OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU
PARKI NARODOWE
REZERWATY PRZYRODY
PARKI KRAJOBRAZOWE
OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU
13
OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU
OBSZARY „NATURA 2000”
OCHRONA GATUNKOWA
POMNIKI PRZYRODY
STANOWISKA DOKUMENTACYJNE PRZYRODY
NIEO
Ż
YWIONEJ
ZESPOŁY PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWE
U
Ż
YTKI EKOLOGICZNE
OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU
OBSZARY „NATURA 2000”
OCHRONA GATUNKOWA
POMNIKI PRZYRODY
STANOWISKA DOKUMENTACYJNE PRZYRODY
NIEO
Ż
YWIONEJ
ZESPOŁY PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWE
U
Ż
YTKI EKOLOGICZNE
Obszar
NATURA
2000
Obszar
NATURA
2000
Art.25
Art.25 -- sie
ć
obszarów
sie
ć
obszarów
Natura 2000
Natura 2000
obejmuje:
obejmuje:
obszary specjalnej ochrony ptaków (
obszary specjalnej ochrony ptaków (o.s.o
o.s.o.)
.)
specjalne obszary ochrony siedlisk (
specjalne obszary ochrony siedlisk (s.o.o
s.o.o.)
.)
obszary maj
ą
ce znaczenie dla Wspólnoty
obszary maj
ą
ce znaczenie dla Wspólnoty
(projektowany
(projektowany s.o.o
s.o.o., zatwierdzony decyzj
ą
., zatwierdzony decyzj
ą
Art.25
Art.25 -- sie
ć
obszarów
sie
ć
obszarów
Natura 2000
Natura 2000
obejmuje:
obejmuje:
obszary specjalnej ochrony ptaków (
obszary specjalnej ochrony ptaków (o.s.o
o.s.o.)
.)
specjalne obszary ochrony siedlisk (
specjalne obszary ochrony siedlisk (s.o.o
s.o.o.)
.)
obszary maj
ą
ce znaczenie dla Wspólnoty
obszary maj
ą
ce znaczenie dla Wspólnoty
(projektowany
(projektowany s.o.o
s.o.o., zatwierdzony decyzj
ą
., zatwierdzony decyzj
ą
14
(projektowany
(projektowany s.o.o
s.o.o., zatwierdzony decyzj
ą
., zatwierdzony decyzj
ą
Komisji, o szczególnych cechach dla całego
Komisji, o szczególnych cechach dla całego
systemu
systemu N
N--2000
2000; definicja
; definicja art.3
art.3 pkt.2c
pkt.2c))
•• mo
ż
e na swoim terenie zawiera
ć
obszary
mo
ż
e na swoim terenie zawiera
ć
obszary
chronione, zaliczone do jednej z form ochrony
chronione, zaliczone do jednej z form ochrony
obszarowej (
obszarowej (art.6
art.6))
•• brak ogólnej listy zakazów i ogranicze
ń
brak ogólnej listy zakazów i ogranicze
ń
(projektowany
(projektowany s.o.o
s.o.o., zatwierdzony decyzj
ą
., zatwierdzony decyzj
ą
Komisji, o szczególnych cechach dla całego
Komisji, o szczególnych cechach dla całego
systemu
systemu N
N--2000
2000; definicja
; definicja art.3
art.3 pkt.2c
pkt.2c))
•• mo
ż
e na swoim terenie zawiera
ć
obszary
mo
ż
e na swoim terenie zawiera
ć
obszary
chronione, zaliczone do jednej z form ochrony
chronione, zaliczone do jednej z form ochrony
obszarowej (
obszarowej (art.6
art.6))
•• brak ogólnej listy zakazów i ogranicze
ń
brak ogólnej listy zakazów i ogranicze
ń
Obszar
Obszar
NATURA
NATURA
2000
2000
TRYB TWORZENIA
TRYB TWORZENIA
minister wyznacza rozporz
ą
dzeniem typy siedlisk
minister wyznacza rozporz
ą
dzeniem typy siedlisk
przyrodniczych oraz gatunków ro
ś
lin i zwierz
ą
t
przyrodniczych oraz gatunków ro
ś
lin i zwierz
ą
t
(w tym o
(w tym o
znaczeniu priorytetowym), wymagaj
ą
cych ochrony w formie
znaczeniu priorytetowym), wymagaj
ą
cych ochrony w formie
wyznaczenia obszarów Natura 2000
wyznaczenia obszarów Natura 2000
GDO
Ś
GDO
Ś
opracowuje projekt
opracowuje projekt
listy obszarów Natura 2000,
listy obszarów Natura 2000,
zgodnie z przepisami prawa
zgodnie z przepisami prawa UE
UE
projekt opiniuj
ą
projekt opiniuj
ą
wła
ś
ciwe miejscowo rady gmin
wła
ś
ciwe miejscowo rady gmin
TRYB TWORZENIA
TRYB TWORZENIA
minister wyznacza rozporz
ą
dzeniem typy siedlisk
minister wyznacza rozporz
ą
dzeniem typy siedlisk
przyrodniczych oraz gatunków ro
ś
lin i zwierz
ą
t
przyrodniczych oraz gatunków ro
ś
lin i zwierz
ą
t
(w tym o
(w tym o
znaczeniu priorytetowym), wymagaj
ą
cych ochrony w formie
znaczeniu priorytetowym), wymagaj
ą
cych ochrony w formie
wyznaczenia obszarów Natura 2000
wyznaczenia obszarów Natura 2000
GDO
Ś
GDO
Ś
opracowuje projekt
opracowuje projekt
listy obszarów Natura 2000,
listy obszarów Natura 2000,
zgodnie z przepisami prawa
zgodnie z przepisami prawa UE
UE
projekt opiniuj
ą
projekt opiniuj
ą
wła
ś
ciwe miejscowo rady gmin
wła
ś
ciwe miejscowo rady gmin
15
projekt opiniuj
ą
projekt opiniuj
ą
wła
ś
ciwe miejscowo rady gmin
wła
ś
ciwe miejscowo rady gmin
minister
minister
po uzyskaniu zgody RM
po uzyskaniu zgody RM
przekazuje Komisji
przekazuje Komisji
Europejskiej
Europejskiej
•• projekt
projekt listy proponowanych obszarów maj
ą
cych znaczenie
listy proponowanych obszarów maj
ą
cych znaczenie
dla Wspólnoty
dla Wspólnoty
•• szacunek dotycz
ą
cy współfinansowania przez Wspólnot
ę
szacunek dotycz
ą
cy współfinansowania przez Wspólnot
ę
ochrony obszarów wyznaczonych ze wzgl
ę
du na typy
ochrony obszarów wyznaczonych ze wzgl
ę
du na typy
siedlisk oraz gatunki o znaczeniu priorytetowym
siedlisk oraz gatunki o znaczeniu priorytetowym
•• list
ę
list
ę
obszarów specjalnej ochrony ptaków
obszarów specjalnej ochrony ptaków
projekt opiniuj
ą
projekt opiniuj
ą
wła
ś
ciwe miejscowo rady gmin
wła
ś
ciwe miejscowo rady gmin
minister
minister
po uzyskaniu zgody RM
po uzyskaniu zgody RM
przekazuje Komisji
przekazuje Komisji
Europejskiej
Europejskiej
•• projekt
projekt listy proponowanych obszarów maj
ą
cych znaczenie
listy proponowanych obszarów maj
ą
cych znaczenie
dla Wspólnoty
dla Wspólnoty
•• szacunek dotycz
ą
cy współfinansowania przez Wspólnot
ę
szacunek dotycz
ą
cy współfinansowania przez Wspólnot
ę
ochrony obszarów wyznaczonych ze wzgl
ę
du na typy
ochrony obszarów wyznaczonych ze wzgl
ę
du na typy
siedlisk oraz gatunki o znaczeniu priorytetowym
siedlisk oraz gatunki o znaczeniu priorytetowym
•• list
ę
list
ę
obszarów specjalnej ochrony ptaków
obszarów specjalnej ochrony ptaków
Obszar
Obszar
NATURA
NATURA
2000
2000
TRYB TWORZENIA
TRYB TWORZENIA
wyznaczenie
wyznaczenie s.o.o
s.o.o. lub
. lub o.s.o
o.s.o.
. –
– rozporz
ą
dzeniem w
rozporz
ą
dzeniem w
porozumieniu ze wskazanymi ministrami
porozumieniu ze wskazanymi ministrami
s.o.o
s.o.o. minister wyznacza po uzgodnieniu z Komisj
ą
w
. minister wyznacza po uzgodnieniu z Komisj
ą
w
terminie 6 lat od dnia zatwierdzenia tego obszaru
terminie 6 lat od dnia zatwierdzenia tego obszaru
przez Komisj
ę
przez Komisj
ę
TRYB TWORZENIA
TRYB TWORZENIA
wyznaczenie
wyznaczenie s.o.o
s.o.o. lub
. lub o.s.o
o.s.o.
. –
– rozporz
ą
dzeniem w
rozporz
ą
dzeniem w
porozumieniu ze wskazanymi ministrami
porozumieniu ze wskazanymi ministrami
s.o.o
s.o.o. minister wyznacza po uzgodnieniu z Komisj
ą
w
. minister wyznacza po uzgodnieniu z Komisj
ą
w
terminie 6 lat od dnia zatwierdzenia tego obszaru
terminie 6 lat od dnia zatwierdzenia tego obszaru
przez Komisj
ę
przez Komisj
ę
16
przez Komisj
ę
przez Komisj
ę
nadzór nad obszarem Natura 2000 lub
nadzór nad obszarem Natura 2000 lub
proponowanym obszarem maj
ą
cym znaczenie dla
proponowanym obszarem maj
ą
cym znaczenie dla
Wspólnoty
Wspólnoty sprawuje
sprawuje RDO
Ś
RDO
Ś
zmiana granic lub likwidacja obszaru nast
ę
puje, je
ż
eli
zmiana granic lub likwidacja obszaru nast
ę
puje, je
ż
eli
jest to uzasadnione naturalnymi zmianami
jest to uzasadnione naturalnymi zmianami stwierdzo
stwierdzo--
nymi
nymi w wyniku monitoringu i nadzoru oraz po
w wyniku monitoringu i nadzoru oraz po
uzyskaniu zgody Komisji
uzyskaniu zgody Komisji
przez Komisj
ę
przez Komisj
ę
nadzór nad obszarem Natura 2000 lub
nadzór nad obszarem Natura 2000 lub
proponowanym obszarem maj
ą
cym znaczenie dla
proponowanym obszarem maj
ą
cym znaczenie dla
Wspólnoty
Wspólnoty sprawuje
sprawuje RDO
Ś
RDO
Ś
zmiana granic lub likwidacja obszaru nast
ę
puje, je
ż
eli
zmiana granic lub likwidacja obszaru nast
ę
puje, je
ż
eli
jest to uzasadnione naturalnymi zmianami
jest to uzasadnione naturalnymi zmianami stwierdzo
stwierdzo--
nymi
nymi w wyniku monitoringu i nadzoru oraz po
w wyniku monitoringu i nadzoru oraz po
uzyskaniu zgody Komisji
uzyskaniu zgody Komisji
•• wymagany plan zada
ń
ochronnych albo plan
wymagany plan zada
ń
ochronnych albo plan
ochrony
ochrony
•• plan zada
ń
plan zada
ń
na 10 lat; pierwszy w ci
ą
gu 6 lat od
na 10 lat; pierwszy w ci
ą
gu 6 lat od
zatwierdzenia przez Komisj
ę
zatwierdzenia przez Komisj
ę
•• wymagany plan zada
ń
ochronnych albo plan
wymagany plan zada
ń
ochronnych albo plan
ochrony
ochrony
•• plan zada
ń
plan zada
ń
na 10 lat; pierwszy w ci
ą
gu 6 lat od
na 10 lat; pierwszy w ci
ą
gu 6 lat od
zatwierdzenia przez Komisj
ę
zatwierdzenia przez Komisj
ę
Obszar
Obszar
NATURA
NATURA
2000
2000 -- plany
plany
17
zatwierdzenia przez Komisj
ę
zatwierdzenia przez Komisj
ę
•• projekt przyjmowany z „udziałem społecze
ń
stwa”
projekt przyjmowany z „udziałem społecze
ń
stwa”
•• ustanowienie
ustanowienie –
– zarz
ą
dzenie
zarz
ą
dzenie RDO
Ś
RDO
Ś
(akt prawa m.)
(akt prawa m.)
•• tre
ść
tre
ść
–
– art.28.10
art.28.10
•• plan zada
ń
ochronnych traci moc w przypadku
plan zada
ń
ochronnych traci moc w przypadku
ustanowienia planu ochrony
ustanowienia planu ochrony
zatwierdzenia przez Komisj
ę
zatwierdzenia przez Komisj
ę
•• projekt przyjmowany z „udziałem społecze
ń
stwa”
projekt przyjmowany z „udziałem społecze
ń
stwa”
•• ustanowienie
ustanowienie –
– zarz
ą
dzenie
zarz
ą
dzenie RDO
Ś
RDO
Ś
(akt prawa m.)
(akt prawa m.)
•• tre
ść
tre
ść
–
– art.28.10
art.28.10
•• plan zada
ń
ochronnych traci moc w przypadku
plan zada
ń
ochronnych traci moc w przypadku
ustanowienia planu ochrony
ustanowienia planu ochrony
Obszar
Obszar
NATURA
NATURA
2000
2000 -- plany
plany
Obszar
Obszar
NATURA
NATURA
2000
2000 -- plany
plany
•• plan ochrony
plan ochrony
obszaru obejmuje plany ochrony
obszaru obejmuje plany ochrony
ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu
ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu
przyrody i parku krajobrazowego oraz plany
przyrody i parku krajobrazowego oraz plany
urz
ą
dzenia lasu;
urz
ą
dzenia lasu;
•• projekt
projekt sporz
ą
dza sprawuj
ą
cy nadzór nad
sporz
ą
dza sprawuj
ą
cy nadzór nad
obszarem z „udziałem społecze
ń
stwa”
obszarem z „udziałem społecze
ń
stwa”
•• plan ochrony
plan ochrony
obszaru obejmuje plany ochrony
obszaru obejmuje plany ochrony
ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu
ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu
przyrody i parku krajobrazowego oraz plany
przyrody i parku krajobrazowego oraz plany
urz
ą
dzenia lasu;
urz
ą
dzenia lasu;
•• projekt
projekt sporz
ą
dza sprawuj
ą
cy nadzór nad
sporz
ą
dza sprawuj
ą
cy nadzór nad
obszarem z „udziałem społecze
ń
stwa”
obszarem z „udziałem społecze
ń
stwa”
18
obszarem z „udziałem społecze
ń
stwa”
obszarem z „udziałem społecze
ń
stwa”
•• tryb i zakres opracowania projektu planu ochrony
tryb i zakres opracowania projektu planu ochrony
–
– rozporz
ą
dzenie; tre
ść
rozporz
ą
dzenie; tre
ść
–
– art.29.8
art.29.8
•• projekt przyjmowany
projekt przyjmowany rozp
rozp. ministra na 20 lat
. ministra na 20 lat
•• plan ochrony parku narodowego, rezerwatu
plan ochrony parku narodowego, rezerwatu
przyrody, parku krajobrazowego oraz plan
przyrody, parku krajobrazowego oraz plan
urz
ą
dzenia lasu powinny by
ć
zgodne z planem
urz
ą
dzenia lasu powinny by
ć
zgodne z planem
ochrony dla obszaru Natura 2000
ochrony dla obszaru Natura 2000
obszarem z „udziałem społecze
ń
stwa”
obszarem z „udziałem społecze
ń
stwa”
•• tryb i zakres opracowania projektu planu ochrony
tryb i zakres opracowania projektu planu ochrony
–
– rozporz
ą
dzenie; tre
ść
rozporz
ą
dzenie; tre
ść
–
– art.29.8
art.29.8
•• projekt przyjmowany
projekt przyjmowany rozp
rozp. ministra na 20 lat
. ministra na 20 lat
•• plan ochrony parku narodowego, rezerwatu
plan ochrony parku narodowego, rezerwatu
przyrody, parku krajobrazowego oraz plan
przyrody, parku krajobrazowego oraz plan
urz
ą
dzenia lasu powinny by
ć
zgodne z planem
urz
ą
dzenia lasu powinny by
ć
zgodne z planem
ochrony dla obszaru Natura 2000
ochrony dla obszaru Natura 2000
Obszar
NATURA
2000
korzystanie z terenu - art.36
Obszar
NATURA
2000
korzystanie z terenu - art.36
na obszarach
na obszarach N
N--2000
2000
nie podlega ograniczeniu
nie podlega ograniczeniu
działalno
ść
zwi
ą
zana z utrzymaniem urz
ą
dze
ń
i
działalno
ść
zwi
ą
zana z utrzymaniem urz
ą
dze
ń
i
obiektów słu
żą
cych bezpiecze
ń
stwu
obiektów słu
żą
cych bezpiecze
ń
stwu przeciwpowo
przeciwpowo--
dziowemu
dziowemu oraz
oraz działalno
ść
gospodarcza, rolna,
działalno
ść
gospodarcza, rolna,
na obszarach
na obszarach N
N--2000
2000
nie podlega ograniczeniu
nie podlega ograniczeniu
działalno
ść
zwi
ą
zana z utrzymaniem urz
ą
dze
ń
i
działalno
ść
zwi
ą
zana z utrzymaniem urz
ą
dze
ń
i
obiektów słu
żą
cych bezpiecze
ń
stwu
obiektów słu
żą
cych bezpiecze
ń
stwu przeciwpowo
przeciwpowo--
dziowemu
dziowemu oraz
oraz działalno
ść
gospodarcza, rolna,
działalno
ść
gospodarcza, rolna,
19
dziowemu
dziowemu oraz
oraz działalno
ść
gospodarcza, rolna,
działalno
ść
gospodarcza, rolna,
le
ś
na, łowiecka i rybacka, amatorski połów ryb,
le
ś
na, łowiecka i rybacka, amatorski połów ryb,
je
ż
eli nie oddziałuj
ą
znacz
ą
co negatywnie na cele
je
ż
eli nie oddziałuj
ą
znacz
ą
co negatywnie na cele
ochrony obszaru
ochrony obszaru N
N--2000
2000
prowadzona działalno
ść
nie mo
ż
e narusza
ć
prowadzona działalno
ść
nie mo
ż
e narusza
ć
zakazów obowi
ą
zuj
ą
cych na
zakazów obowi
ą
zuj
ą
cych na obszarze (park,
rezerwat)
dziowemu
dziowemu oraz
oraz działalno
ść
gospodarcza, rolna,
działalno
ść
gospodarcza, rolna,
le
ś
na, łowiecka i rybacka, amatorski połów ryb,
le
ś
na, łowiecka i rybacka, amatorski połów ryb,
je
ż
eli nie oddziałuj
ą
znacz
ą
co negatywnie na cele
je
ż
eli nie oddziałuj
ą
znacz
ą
co negatywnie na cele
ochrony obszaru
ochrony obszaru N
N--2000
2000
prowadzona działalno
ść
nie mo
ż
e narusza
ć
prowadzona działalno
ść
nie mo
ż
e narusza
ć
zakazów obowi
ą
zuj
ą
cych na
zakazów obowi
ą
zuj
ą
cych na obszarze (park,
rezerwat)
Obszar
NATURA
2000 -
zakres ochrony
(art.33)
Obszar
NATURA
2000 -
zakres ochrony
(art.33)
Zakaz podejmowania działa
ń
mog
ą
cych, osobno
lub w poł
ą
czeniu z innymi działaniami,
znacz
ą
co
negatywnie
oddziaływa
ć
na cele ochrony obszaru
Natura 2000, w szczególno
ś
ci:
pogorszy
ć
stan siedlisk przyrodniczych lub
Zakaz podejmowania działa
ń
mog
ą
cych, osobno
lub w poł
ą
czeniu z innymi działaniami,
znacz
ą
co
negatywnie
oddziaływa
ć
na cele ochrony obszaru
Natura 2000, w szczególno
ś
ci:
pogorszy
ć
stan siedlisk przyrodniczych lub
20
pogorszy
ć
stan siedlisk przyrodniczych lub
siedlisk gatunków ro
ś
lin i zwierz
ą
t, dla których
ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub
wpłyn
ąć
negatywnie na gatunki, dla których
ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000,
lub
pogorszy
ć
integralno
ść
obszaru Natura 2000 lub
jego powi
ą
zania z innymi obszarami.
pogorszy
ć
stan siedlisk przyrodniczych lub
siedlisk gatunków ro
ś
lin i zwierz
ą
t, dla których
ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub
wpłyn
ąć
negatywnie na gatunki, dla których
ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000,
lub
pogorszy
ć
integralno
ść
obszaru Natura 2000 lub
jego powi
ą
zania z innymi obszarami.
Obszar
NATURA
2000 -
zakres ochrony
(art.33)
Obszar
NATURA
2000 -
zakres ochrony
(art.33)
Projekty polityk, strategii, planów i programów oraz
zmian do takich dokumentów a tak
ż
e planowane
przedsi
ę
wzi
ę
cia, które mog
ą
znacz
ą
co oddziaływa
ć
na
obszar Natura 2000, a które nie s
ą
bezpo
ś
rednio
zwi
ą
zane z ochron
ą
obszaru Natura 2000, lub nie
Projekty polityk, strategii, planów i programów oraz
zmian do takich dokumentów a tak
ż
e planowane
przedsi
ę
wzi
ę
cia, które mog
ą
znacz
ą
co oddziaływa
ć
na
obszar Natura 2000, a które nie s
ą
bezpo
ś
rednio
zwi
ą
zane z ochron
ą
obszaru Natura 2000, lub nie
21
zwi
ą
zane z ochron
ą
obszaru Natura 2000, lub nie
wynikaj
ą
z tej ochrony, wymagaj
ą
przeprowadzenia
odpowiedniej oceny oddziaływania
(NATUROWA OO
Ś
)
Zasady stosuje si
ę
odpowiednio do
proponowanych
obszarów maj
ą
cych znaczenie dla Wspólnoty
,
znajduj
ą
cych si
ę
na li
ś
cie (przekazanej Komisji), do
czasu - 1) zatwierdzenia przez Komisj
ę
Europejsk
ą
jako obszary maj
ą
ce znaczenie dla Wspólnoty i
2) wyznaczenia ich jako specjalne obszary ochrony
jako specjalne obszary ochrony
siedlisk.
siedlisk.
zwi
ą
zane z ochron
ą
obszaru Natura 2000, lub nie
wynikaj
ą
z tej ochrony, wymagaj
ą
przeprowadzenia
odpowiedniej oceny oddziaływania
(NATUROWA OO
Ś
)
Zasady stosuje si
ę
odpowiednio do
proponowanych
obszarów maj
ą
cych znaczenie dla Wspólnoty
,
znajduj
ą
cych si
ę
na li
ś
cie (przekazanej Komisji), do
czasu - 1) zatwierdzenia przez Komisj
ę
Europejsk
ą
jako obszary maj
ą
ce znaczenie dla Wspólnoty i
2) wyznaczenia ich jako specjalne obszary ochrony
jako specjalne obszary ochrony
siedlisk.
siedlisk.
Obszar
NATURA
2000 (art.36)
Obszar
NATURA
2000 (art.36)
je
ż
eli prowadzona działalno
ść
wymaga
dostosowania do wymogów ochrony N-2000, a nie
maj
ą
zastosowania programy wsparcia z tytułu
obni
ż
enia dochodowo
ś
ci, RDO
Ś
mo
ż
e zawrze
ć
umow
ę
z wła
ś
cicielem lub posiadaczem obszaru (z
wyj
ą
tkiem zarz
ą
dców nieruchomo
ś
ci Skarbu
Pa
ń
stwa)
je
ż
eli prowadzona działalno
ść
wymaga
dostosowania do wymogów ochrony N-2000, a nie
maj
ą
zastosowania programy wsparcia z tytułu
obni
ż
enia dochodowo
ś
ci, RDO
Ś
mo
ż
e zawrze
ć
umow
ę
z wła
ś
cicielem lub posiadaczem obszaru (z
wyj
ą
tkiem zarz
ą
dców nieruchomo
ś
ci Skarbu
Pa
ń
stwa)
22
Pa
ń
stwa)
umowa zawiera –
wykaz niezb
ę
dnych działa
ń
,
sposoby i terminy ich wykonania
warunki i terminy rozliczenia nale
ż
no
ś
ci za
wykonane czynno
ś
ci,
warto
ść
rekompensaty za utracone dochody
wynikaj
ą
ce z wprowadzonych ogranicze
ń
wynikaj
ą
ce z wprowadzonych ogranicze
ń
Pa
ń
stwa)
umowa zawiera –
wykaz niezb
ę
dnych działa
ń
,
sposoby i terminy ich wykonania
warunki i terminy rozliczenia nale
ż
no
ś
ci za
wykonane czynno
ś
ci,
warto
ść
rekompensaty za utracone dochody
wynikaj
ą
ce z wprowadzonych ogranicze
ń
wynikaj
ą
ce z wprowadzonych ogranicze
ń
Obszar
NATURA
2000
naruszenie wymagaŃ ochrony
Obszar
NATURA
2000
naruszenie wymagaŃ ochrony
Art.34
-
zezwolenie
na realizacj
ę
planu lub działa
ń
,
mog
ą
cych znacz
ą
co negatywnie oddziaływa
ć
na cele
ochrony obszaru N-2000 lub obszaru MZW
je
ż
eli przemawiaj
ą
za tym
konieczne wymogi
nadrz
ę
dnego interesu publicznego
, w tym wymogi
Art.34
-
zezwolenie
na realizacj
ę
planu lub działa
ń
,
mog
ą
cych znacz
ą
co negatywnie oddziaływa
ć
na cele
ochrony obszaru N-2000 lub obszaru MZW
je
ż
eli przemawiaj
ą
za tym
konieczne wymogi
nadrz
ę
dnego interesu publicznego
, w tym wymogi
23
nadrz
ę
dnego interesu publicznego
, w tym wymogi
o charakterze społecznym lub gospodarczym
brak rozwi
ą
za
ń
alternatywnych
zapewnione wykonanie
kompensacji przyrodn.
►
je
ż
eli oddziaływanie dotyczy siedlisk i gatunków
priorytetowych – ograniczona mo
ż
liwo
ść
wydania
zezwolenia (ust.2)
nadrz
ę
dnego interesu publicznego
, w tym wymogi
o charakterze społecznym lub gospodarczym
brak rozwi
ą
za
ń
alternatywnych
zapewnione wykonanie
kompensacji przyrodn.
►
je
ż
eli oddziaływanie dotyczy siedlisk i gatunków
priorytetowych – ograniczona mo
ż
liwo
ść
wydania
zezwolenia (ust.2)
Obszar
N
2000 - zezwolenie
Obszar
N
2000 - zezwolenie
Forma zezwolenia
– odr
ę
bna decyzja albo
decyzja
ś
rodowiskowa, je
ż
eli jest wymagana
Kompensacja przyrodnicza
– definicja w art.3
pkt.8 ustawy P.o.
ś
.
zespół działa
ń
obejmuj
ą
cych w szczególno
ś
ci
Forma zezwolenia
– odr
ę
bna decyzja albo
decyzja
ś
rodowiskowa, je
ż
eli jest wymagana
Kompensacja przyrodnicza
– definicja w art.3
pkt.8 ustawy P.o.
ś
.
zespół działa
ń
obejmuj
ą
cych w szczególno
ś
ci
24
zespół działa
ń
obejmuj
ą
cych w szczególno
ś
ci
roboty budowlane, roboty ziemne, rekultywacj
ę
gleby, zalesianie, zadrzewianie lub tworzenie
skupie
ń
ro
ś
linno
ś
ci, prowadz
ą
cych do przywró-
cenia równowagi przyrodniczej na danym terenie,
wyrównania szkód dokonanych w
ś
rodowisku
przez realizacj
ę
przedsi
ę
wzi
ę
cia i zachowanie
walorów krajobrazowych
zespół działa
ń
obejmuj
ą
cych w szczególno
ś
ci
roboty budowlane, roboty ziemne, rekultywacj
ę
gleby, zalesianie, zadrzewianie lub tworzenie
skupie
ń
ro
ś
linno
ś
ci, prowadz
ą
cych do przywró-
cenia równowagi przyrodniczej na danym terenie,
wyrównania szkód dokonanych w
ś
rodowisku
przez realizacj
ę
przedsi
ę
wzi
ę
cia i zachowanie
walorów krajobrazowych
Kompensacja przyrodnicza
Kompensacja przyrodnicza
Art.35 – w zezwoleniu zakres, miejsce, termin i sposób
wykonania kompensacji przyrodniczej
wykonanie nie pó
ź
niej ni
ż
w terminie rozpocz
ę
cia
działa
ń
zagra
ż
aj
ą
cych
koszty ponosi podmiot realizuj
ą
cy plan lub
Art.35 – w zezwoleniu zakres, miejsce, termin i sposób
wykonania kompensacji przyrodniczej
wykonanie nie pó
ź
niej ni
ż
w terminie rozpocz
ę
cia
działa
ń
zagra
ż
aj
ą
cych
koszty ponosi podmiot realizuj
ą
cy plan lub
25
koszty ponosi podmiot realizuj
ą
cy plan lub
przedsi
ę
wzi
ę
cie
za utrzymanie siedlisk utworzonych w ramach kom-
pensacji i za monitorowanie ich stanu odpowiada
sprawuj
ą
cy nadzór nad obszarem na terenie
obszaru, RDO
Ś
poza terenem
RDO
Ś
(dyrektor UM
UM) nadzoruje wykonanie
) nadzoruje wykonanie
kompensacji
kompensacji
koszty ponosi podmiot realizuj
ą
cy plan lub
przedsi
ę
wzi
ę
cie
za utrzymanie siedlisk utworzonych w ramach kom-
pensacji i za monitorowanie ich stanu odpowiada
sprawuj
ą
cy nadzór nad obszarem na terenie
obszaru, RDO
Ś
poza terenem
RDO
Ś
(dyrektor UM
UM) nadzoruje wykonanie
) nadzoruje wykonanie
kompensacji
kompensacji
Obszar NATURA 2000
nadzór
Obszar NATURA 2000
nadzór
• działania na obszarze N-2000 zostały podj
ę
te bez
uzyskania wymaganej zgody - RDO
Ś
(dyr.U.M.)
nakazuje ich natychmiastowe wstrzymanie i
• działania na obszarze N-2000 zostały podj
ę
te bez
uzyskania wymaganej zgody - RDO
Ś
(dyr.U.M.)
nakazuje ich natychmiastowe wstrzymanie i
26
nakazuje ich natychmiastowe wstrzymanie i
podj
ę
cie w wyznaczonym terminie niezb
ę
dnych
czynno
ś
ci w celu przywrócenia poprzedniego
stanu (art.37)
• podobnie - działania na obszarze Natura 2000
zostały podj
ę
te niezgodnie z ustaleniami planu
zada
ń
ochronnych lub planu ochrony
nakazuje ich natychmiastowe wstrzymanie i
podj
ę
cie w wyznaczonym terminie niezb
ę
dnych
czynno
ś
ci w celu przywrócenia poprzedniego
stanu (art.37)
• podobnie - działania na obszarze Natura 2000
zostały podj
ę
te niezgodnie z ustaleniami planu
zada
ń
ochronnych lub planu ochrony
Obszar
NATURA 2000
prawo EU
Obszar
NATURA 2000
prawo EU
dyrektywa siedliskowa (art.6.3) –
• Ka
ż
dy plan lub przedsi
ę
wzi
ę
cie, które nie jest
bezpo
ś
rednio zwi
ą
zane lub konieczne do
zagospodarowania terenu, ale które mo
ż
e na nie w
dyrektywa siedliskowa (art.6.3) –
• Ka
ż
dy plan lub przedsi
ę
wzi
ę
cie, które nie jest
bezpo
ś
rednio zwi
ą
zane lub konieczne do
zagospodarowania terenu, ale które mo
ż
e na nie w
28
zagospodarowania terenu, ale które mo
ż
e na nie w
istotny sposób oddziaływa
ć
, zarówno oddzielnie, jak
i w poł
ą
czeniu z innymi planami lub przedsi
ę
wzi
ę
-
ciami, podlega odpowiedniej ocenie jego skutków dla
danego terenu z punktu widzenia zało
ż
e
ń
jego
ochrony.
• … władze krajowe wyra
ż
aj
ą
zgod
ę
na ten plan lub
przedsi
ę
wzi
ę
cie dopiero po upewnieniu si
ę
,
ż
e nie
wpłynie on niekorzystnie na dany teren …
zagospodarowania terenu, ale które mo
ż
e na nie w
istotny sposób oddziaływa
ć
, zarówno oddzielnie, jak
i w poł
ą
czeniu z innymi planami lub przedsi
ę
wzi
ę
-
ciami, podlega odpowiedniej ocenie jego skutków dla
danego terenu z punktu widzenia zało
ż
e
ń
jego
ochrony.
• … władze krajowe wyra
ż
aj
ą
zgod
ę
na ten plan lub
przedsi
ę
wzi
ę
cie dopiero po upewnieniu si
ę
,
ż
e nie
wpłynie on niekorzystnie na dany teren …
Orzecznictwo ets
Orzecznictwo ets
n
iezadowalaj
ą
ce udowodnienie braku rozwi
ą
za
ń
alternatywnych lokalizacji = naruszenie art. 6 (4) DS
- zob. sprawa C - 239/04 Castro Verde
n
iezadowalaj
ą
ce udowodnienie braku rozwi
ą
za
ń
alternatywnych lokalizacji = naruszenie art. 6 (4) DS
- zob. sprawa C - 239/04 Castro Verde
29
- zob. sprawa C - 239/04 Castro Verde
niepodj
ę
cie wła
ś
ciwych kroków w celu unikni
ę
cia
na terenie OSO lub SOO pogorszenia stanu siedlisk
gatunków = naruszenie wymogów prawa WE; zob.
orzeczenie C-117/00 Commission v. Ireland, C-
244/05 Bund Naturschutz; art. 10 TWE
- zob. sprawa C - 239/04 Castro Verde
niepodj
ę
cie wła
ś
ciwych kroków w celu unikni
ę
cia
na terenie OSO lub SOO pogorszenia stanu siedlisk
gatunków = naruszenie wymogów prawa WE; zob.
orzeczenie C-117/00 Commission v. Ireland, C-
244/05 Bund Naturschutz; art. 10 TWE
Orzecznictwo ets
Orzecznictwo ets
Sprawa Castro Verde
realizuj
ą
c przedsi
ę
wzi
ę
cie polegaj
ą
ce na budowie
autostrady, której trasa przebiega przez specjalny
obszar ochrony, pomimo negatywnej oceny
Sprawa Castro Verde
realizuj
ą
c przedsi
ę
wzi
ę
cie polegaj
ą
ce na budowie
autostrady, której trasa przebiega przez specjalny
obszar ochrony, pomimo negatywnej oceny
30
obszar ochrony, pomimo negatywnej oceny
skutków przedsi
ę
wzi
ę
cia dla
ś
rodowiska i
istnienia rozwi
ą
za
ń
alternatywnych w stosunku
do wspomnianej trasy, Republika Portugalska
uchybiła zobowi
ą
zaniom, które na niej ci
ążą
na
mocy art. 6 ust. 4 dyrektywy Rady 92/43/EWG
obszar ochrony, pomimo negatywnej oceny
skutków przedsi
ę
wzi
ę
cia dla
ś
rodowiska i
istnienia rozwi
ą
za
ń
alternatywnych w stosunku
do wspomnianej trasy, Republika Portugalska
uchybiła zobowi
ą
zaniom, które na niej ci
ążą
na
mocy art. 6 ust. 4 dyrektywy Rady 92/43/EWG
Orzecznictwo ets
Orzecznictwo ets
Sprawa C-244/05 - Bund Naturschutz in Bayern e.V.
i inni v. Freistaat Bayern
Pa
ń
stwa Członkowskie s
ą
zobowi
ą
zane do
Sprawa C-244/05 - Bund Naturschutz in Bayern e.V.
i inni v. Freistaat Bayern
Pa
ń
stwa Członkowskie s
ą
zobowi
ą
zane do
31
Pa
ń
stwa Członkowskie s
ą
zobowi
ą
zane do
podj
ę
cia zgodnie z przepisami prawa krajowego
wszelkich
ś
rodków niezb
ę
dnych dla unikni
ę
cia
ingerencji, które mogłyby powa
ż
nie zagrozi
ć
ekologicznemu charakterowi terenów
umieszczonych w przekazanym Komisji wykazie
krajowym
Pa
ń
stwa Członkowskie s
ą
zobowi
ą
zane do
podj
ę
cia zgodnie z przepisami prawa krajowego
wszelkich
ś
rodków niezb
ę
dnych dla unikni
ę
cia
ingerencji, które mogłyby powa
ż
nie zagrozi
ć
ekologicznemu charakterowi terenów
umieszczonych w przekazanym Komisji wykazie
krajowym
dolina Rospudy
33