1

2

Marek Górski
Wydział Prawa i Administracji
Uniwersytet Łódzki
Uniwersytet Szczeciński

PRAWO EU

PRAWO EU

• TRAKTATY jako podstawa

generalna

•

dyrektywa 79/409 z 2 kwietnia 1979 r. o ochronie dziko
żyjących ptaków

• dyrektywa Parlamentu Europejskiego

• TRAKTATY jako podstawa

generalna

•

dyrektywa 79/409 z 2 kwietnia 1979 r. o ochronie dziko
żyjących ptaków

• dyrektywa Parlamentu Europejskiego

3

• dyrektywa Parlamentu Europejskiego

i Rady nr 2009/147/WE z 30 listopada
2009 r. w sprawie ochrony dzikiego
ptactwa

• dyrektywa Rady 92/43 z 21 maja

1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
naturalnych oraz dzikiej fauny i flory

• dyrektywa Parlamentu Europejskiego

i Rady nr 2009/147/WE z 30 listopada
2009 r. w sprawie ochrony dzikiego
ptactwa

• dyrektywa Rady 92/43 z 21 maja

1992 r. w sprawie ochrony siedlisk
naturalnych oraz dzikiej fauny i flory

DYREKTYWA 92/43 z 21 maja 1992 r.

4

w sprawie ochrony siedlisk

naturalnych

oraz dzikiej fauny i flory

w sprawie ochrony siedlisk

naturalnych

oraz dzikiej fauny i flory

Podstawowe cele

Podstawowe cele

• zapewnienie ró

ż

norodno

ś

ci biologicznej

poprzez ochron

ę

siedlisk naturalnych

oraz dzikiej fauny i flory

• zapewnienie ró

ż

norodno

ś

ci biologicznej

poprzez ochron

ę

siedlisk naturalnych

oraz dzikiej fauny i flory

5

• w ramach spójnej funkcjonalnie sieci

obszarów chronionych NATURA 2000

• w ramach spójnej funkcjonalnie sieci

obszarów chronionych NATURA 2000

Podstawowe zało

ż

enia

Podstawowe zało

ż

enia

pa

ń

stwo członkowskie ma obowi

ą

zek na

pa

ń

stwo członkowskie ma obowi

ą

zek na

obszarach Natury 2000 prowadzi

ć

działania

obszarach Natury 2000 prowadzi

ć

działania

ochronne, które zapewniaj

ą

ochron

ę

gatunków i

ochronne, które zapewniaj

ą

ochron

ę

gatunków i

siedlisk przyrodniczych (zachowanie siedlisk i

siedlisk przyrodniczych (zachowanie siedlisk i
gatunków we

gatunków we

wła

ś

ciwym stanie ochrony

wła

ś

ciwym stanie ochrony

),

),

ka

ż

de przedsi

ę

wzi

ę

cie lub plan mog

ą

ce w

ka

ż

de przedsi

ę

wzi

ę

cie lub plan mog

ą

ce w

6

ka

ż

de przedsi

ę

wzi

ę

cie lub plan mog

ą

ce w

ka

ż

de przedsi

ę

wzi

ę

cie lub plan mog

ą

ce w

istotny sposób oddziaływa

ć

na obszar Natura

istotny sposób oddziaływa

ć

na obszar Natura

2000

2000

powinno podlega

ć

okre

ś

lonej ocenie jego

powinno podlega

ć

okre

ś

lonej ocenie jego

skutków

skutków

, za

ś

odpowiednie władze mog

ą

wyrazi

ć

, za

ś

odpowiednie władze mog

ą

wyrazi

ć

zgod

ę

na takie przedsi

ę

wzi

ę

cie lub plan, gdy

zgod

ę

na takie przedsi

ę

wzi

ę

cie lub plan, gdy

upewni

ą

si

ę

,

ż

e nie b

ę

dzie on istotnie szkodzi

ć

upewni

ą

si

ę

,

ż

e nie b

ę

dzie on istotnie szkodzi

ć

siedliskom i gatunkom podlegaj

ą

cym ochronie

siedliskom i gatunkom podlegaj

ą

cym ochronie.

Przedmiotowy zakres

ochrony

Przedmiotowy zakres

ochrony

typy siedlisk przyrodniczych i gatunków

typy siedlisk przyrodniczych i gatunków

wa

ż

nych dla Wspólnoty

wa

ż

nych dla Wspólnoty

W szczególno

ś

ci

W szczególno

ś

ci –

– siedliska i gatunki o

siedliska i gatunki o

znaczeniu priorytetowym

znaczeniu priorytetowym

7

znaczeniu priorytetowym

znaczeniu priorytetowym

Główny cel

Główny cel -- zachowanie siedlisk

zachowanie siedlisk

przyrodniczych i gatunków we

przyrodniczych i gatunków we

wła

ś

ciwym

wła

ś

ciwym

stanie ochrony

stanie ochrony

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

8

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

NATURA 2000

9

NATURA 2000

– procedura wyznaczania sieci (SOO)

NATURA 2000

– procedura wyznaczania sieci (SOO)

• przygotowanie krajowej listy proponowanych

obszarów (z uwzględnieniem kryteriów z zał. III z
dyr.92/43 - m.in. reprezentatywność siedlisk,
powierzchnia, stopień zachowania i możliwość
restytucji, wielkość i zagęszczenie populacji w danej

• przygotowanie krajowej listy proponowanych

obszarów (z uwzględnieniem kryteriów z zał. III z
dyr.92/43 - m.in. reprezentatywność siedlisk,
powierzchnia, stopień zachowania i możliwość
restytucji, wielkość i zagęszczenie populacji w danej

10

restytucji, wielkość i zagęszczenie populacji w danej
ostoi, kondycja ekologiczna populacji

• Komisja w porozumieniu z państwem członkowskim

identyfikuje obiekty o znaczeniu wspólnotowym,
wybór zatwierdzany przez Komitet d/s Siedlisk

• Państwo członkowskie formalnie wyznacza obiekt

jako „specjalny obszar ochrony”) i ustala formy
ochrony

restytucji, wielkość i zagęszczenie populacji w danej
ostoi, kondycja ekologiczna populacji

• Komisja w porozumieniu z państwem członkowskim

identyfikuje obiekty o znaczeniu wspólnotowym,
wybór zatwierdzany przez Komitet d/s Siedlisk

• Państwo członkowskie formalnie wyznacza obiekt

jako „specjalny obszar ochrony”) i ustala formy
ochrony

STAN OBECNY –

koniec 2010

STAN OBECNY –

koniec 2010

●

Od 2004 roku zostały zgłoszone 823

obszary siedliskowe (ł

ą

cznie w obu

regionach biogeograficznych), obejmuj

ą

ce

●

Od 2004 roku zostały zgłoszone 823

obszary siedliskowe (ł

ą

cznie w obu

regionach biogeograficznych), obejmuj

ą

ce

regionach biogeograficznych), obejmuj

ą

ce

11,05% powierzchni l

ą

dowej Polski.

●

Dodaj

ą

c do tej listy obszary ptasie (141),

ł

ą

cznie mamy 957 obszarów Natura 2000,

zajmuj

ą

cych prawie 20% powierzchni

l

ą

dowej Polski

regionach biogeograficznych), obejmuj

ą

ce

11,05% powierzchni l

ą

dowej Polski.

●

Dodaj

ą

c do tej listy obszary ptasie (141),

ł

ą

cznie mamy 957 obszarów Natura 2000,

zajmuj

ą

cych prawie 20% powierzchni

l

ą

dowej Polski

11

USTAWA

z dnia 16 kwietnia 2004 r.

o ochronie przyrody

USTAWA

z dnia 16 kwietnia 2004 r.

o ochronie przyrody

12

Ustawa z 27 kwietnia 2001 r.

Ustawa z 27 kwietnia 2001 r.

Prawo ochrony środowiska

Prawo ochrony środowiska

Prawne formy ochrony

przyrody (art.6)

Prawne formy ochrony

przyrody (art.6)

PARKI NARODOWE

REZERWATY PRZYRODY

PARKI KRAJOBRAZOWE

OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU

PARKI NARODOWE

REZERWATY PRZYRODY

PARKI KRAJOBRAZOWE

OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU

13

OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU

OBSZARY „NATURA 2000”

OCHRONA GATUNKOWA

POMNIKI PRZYRODY

STANOWISKA DOKUMENTACYJNE PRZYRODY
NIEO

Ż

YWIONEJ

ZESPOŁY PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWE

U

Ż

YTKI EKOLOGICZNE

OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU

OBSZARY „NATURA 2000”

OCHRONA GATUNKOWA

POMNIKI PRZYRODY

STANOWISKA DOKUMENTACYJNE PRZYRODY
NIEO

Ż

YWIONEJ

ZESPOŁY PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWE

U

Ż

YTKI EKOLOGICZNE

Obszar

NATURA

2000

Obszar

NATURA

2000

Art.25

Art.25 -- sie

ć

obszarów

sie

ć

obszarów

Natura 2000

Natura 2000

obejmuje:

obejmuje:

obszary specjalnej ochrony ptaków (

obszary specjalnej ochrony ptaków (o.s.o

o.s.o.)

.)

specjalne obszary ochrony siedlisk (

specjalne obszary ochrony siedlisk (s.o.o

s.o.o.)

.)

obszary maj

ą

ce znaczenie dla Wspólnoty

obszary maj

ą

ce znaczenie dla Wspólnoty

(projektowany

(projektowany s.o.o

s.o.o., zatwierdzony decyzj

ą

., zatwierdzony decyzj

ą

Art.25

Art.25 -- sie

ć

obszarów

sie

ć

obszarów

Natura 2000

Natura 2000

obejmuje:

obejmuje:

obszary specjalnej ochrony ptaków (

obszary specjalnej ochrony ptaków (o.s.o

o.s.o.)

.)

specjalne obszary ochrony siedlisk (

specjalne obszary ochrony siedlisk (s.o.o

s.o.o.)

.)

obszary maj

ą

ce znaczenie dla Wspólnoty

obszary maj

ą

ce znaczenie dla Wspólnoty

(projektowany

(projektowany s.o.o

s.o.o., zatwierdzony decyzj

ą

., zatwierdzony decyzj

ą

14

(projektowany

(projektowany s.o.o

s.o.o., zatwierdzony decyzj

ą

., zatwierdzony decyzj

ą

Komisji, o szczególnych cechach dla całego

Komisji, o szczególnych cechach dla całego
systemu

systemu N

N--2000

2000; definicja

; definicja art.3

art.3 pkt.2c

pkt.2c))

•• mo

ż

e na swoim terenie zawiera

ć

obszary

mo

ż

e na swoim terenie zawiera

ć

obszary

chronione, zaliczone do jednej z form ochrony

chronione, zaliczone do jednej z form ochrony
obszarowej (

obszarowej (art.6

art.6))

•• brak ogólnej listy zakazów i ogranicze

ń

brak ogólnej listy zakazów i ogranicze

ń

(projektowany

(projektowany s.o.o

s.o.o., zatwierdzony decyzj

ą

., zatwierdzony decyzj

ą

Komisji, o szczególnych cechach dla całego

Komisji, o szczególnych cechach dla całego
systemu

systemu N

N--2000

2000; definicja

; definicja art.3

art.3 pkt.2c

pkt.2c))

•• mo

ż

e na swoim terenie zawiera

ć

obszary

mo

ż

e na swoim terenie zawiera

ć

obszary

chronione, zaliczone do jednej z form ochrony

chronione, zaliczone do jednej z form ochrony
obszarowej (

obszarowej (art.6

art.6))

•• brak ogólnej listy zakazów i ogranicze

ń

brak ogólnej listy zakazów i ogranicze

ń

Obszar

Obszar

NATURA

NATURA

2000

2000

TRYB TWORZENIA

TRYB TWORZENIA

minister wyznacza rozporz

ą

dzeniem typy siedlisk

minister wyznacza rozporz

ą

dzeniem typy siedlisk

przyrodniczych oraz gatunków ro

ś

lin i zwierz

ą

t

przyrodniczych oraz gatunków ro

ś

lin i zwierz

ą

t

(w tym o

(w tym o

znaczeniu priorytetowym), wymagaj

ą

cych ochrony w formie

znaczeniu priorytetowym), wymagaj

ą

cych ochrony w formie

wyznaczenia obszarów Natura 2000

wyznaczenia obszarów Natura 2000

GDO

Ś

GDO

Ś

opracowuje projekt

opracowuje projekt

listy obszarów Natura 2000,

listy obszarów Natura 2000,

zgodnie z przepisami prawa

zgodnie z przepisami prawa UE

UE

projekt opiniuj

ą

projekt opiniuj

ą

wła

ś

ciwe miejscowo rady gmin

wła

ś

ciwe miejscowo rady gmin

TRYB TWORZENIA

TRYB TWORZENIA

minister wyznacza rozporz

ą

dzeniem typy siedlisk

minister wyznacza rozporz

ą

dzeniem typy siedlisk

przyrodniczych oraz gatunków ro

ś

lin i zwierz

ą

t

przyrodniczych oraz gatunków ro

ś

lin i zwierz

ą

t

(w tym o

(w tym o

znaczeniu priorytetowym), wymagaj

ą

cych ochrony w formie

znaczeniu priorytetowym), wymagaj

ą

cych ochrony w formie

wyznaczenia obszarów Natura 2000

wyznaczenia obszarów Natura 2000

GDO

Ś

GDO

Ś

opracowuje projekt

opracowuje projekt

listy obszarów Natura 2000,

listy obszarów Natura 2000,

zgodnie z przepisami prawa

zgodnie z przepisami prawa UE

UE

projekt opiniuj

ą

projekt opiniuj

ą

wła

ś

ciwe miejscowo rady gmin

wła

ś

ciwe miejscowo rady gmin

15

projekt opiniuj

ą

projekt opiniuj

ą

wła

ś

ciwe miejscowo rady gmin

wła

ś

ciwe miejscowo rady gmin

minister

minister

po uzyskaniu zgody RM

po uzyskaniu zgody RM

przekazuje Komisji

przekazuje Komisji

Europejskiej

Europejskiej

•• projekt

projekt listy proponowanych obszarów maj

ą

cych znaczenie

listy proponowanych obszarów maj

ą

cych znaczenie

dla Wspólnoty

dla Wspólnoty

•• szacunek dotycz

ą

cy współfinansowania przez Wspólnot

ę

szacunek dotycz

ą

cy współfinansowania przez Wspólnot

ę

ochrony obszarów wyznaczonych ze wzgl

ę

du na typy

ochrony obszarów wyznaczonych ze wzgl

ę

du na typy

siedlisk oraz gatunki o znaczeniu priorytetowym

siedlisk oraz gatunki o znaczeniu priorytetowym

•• list

ę

list

ę

obszarów specjalnej ochrony ptaków

obszarów specjalnej ochrony ptaków

projekt opiniuj

ą

projekt opiniuj

ą

wła

ś

ciwe miejscowo rady gmin

wła

ś

ciwe miejscowo rady gmin

minister

minister

po uzyskaniu zgody RM

po uzyskaniu zgody RM

przekazuje Komisji

przekazuje Komisji

Europejskiej

Europejskiej

•• projekt

projekt listy proponowanych obszarów maj

ą

cych znaczenie

listy proponowanych obszarów maj

ą

cych znaczenie

dla Wspólnoty

dla Wspólnoty

•• szacunek dotycz

ą

cy współfinansowania przez Wspólnot

ę

szacunek dotycz

ą

cy współfinansowania przez Wspólnot

ę

ochrony obszarów wyznaczonych ze wzgl

ę

du na typy

ochrony obszarów wyznaczonych ze wzgl

ę

du na typy

siedlisk oraz gatunki o znaczeniu priorytetowym

siedlisk oraz gatunki o znaczeniu priorytetowym

•• list

ę

list

ę

obszarów specjalnej ochrony ptaków

obszarów specjalnej ochrony ptaków

Obszar

Obszar

NATURA

NATURA

2000

2000

TRYB TWORZENIA

TRYB TWORZENIA

wyznaczenie

wyznaczenie s.o.o

s.o.o. lub

. lub o.s.o

o.s.o.

. –

– rozporz

ą

dzeniem w

rozporz

ą

dzeniem w

porozumieniu ze wskazanymi ministrami

porozumieniu ze wskazanymi ministrami

s.o.o

s.o.o. minister wyznacza po uzgodnieniu z Komisj

ą

w

. minister wyznacza po uzgodnieniu z Komisj

ą

w

terminie 6 lat od dnia zatwierdzenia tego obszaru

terminie 6 lat od dnia zatwierdzenia tego obszaru
przez Komisj

ę

przez Komisj

ę

TRYB TWORZENIA

TRYB TWORZENIA

wyznaczenie

wyznaczenie s.o.o

s.o.o. lub

. lub o.s.o

o.s.o.

. –

– rozporz

ą

dzeniem w

rozporz

ą

dzeniem w

porozumieniu ze wskazanymi ministrami

porozumieniu ze wskazanymi ministrami

s.o.o

s.o.o. minister wyznacza po uzgodnieniu z Komisj

ą

w

. minister wyznacza po uzgodnieniu z Komisj

ą

w

terminie 6 lat od dnia zatwierdzenia tego obszaru

terminie 6 lat od dnia zatwierdzenia tego obszaru
przez Komisj

ę

przez Komisj

ę

16

przez Komisj

ę

przez Komisj

ę

nadzór nad obszarem Natura 2000 lub

nadzór nad obszarem Natura 2000 lub
proponowanym obszarem maj

ą

cym znaczenie dla

proponowanym obszarem maj

ą

cym znaczenie dla

Wspólnoty

Wspólnoty sprawuje

sprawuje RDO

Ś

RDO

Ś

zmiana granic lub likwidacja obszaru nast

ę

puje, je

ż

eli

zmiana granic lub likwidacja obszaru nast

ę

puje, je

ż

eli

jest to uzasadnione naturalnymi zmianami

jest to uzasadnione naturalnymi zmianami stwierdzo

stwierdzo--

nymi

nymi w wyniku monitoringu i nadzoru oraz po

w wyniku monitoringu i nadzoru oraz po

uzyskaniu zgody Komisji

uzyskaniu zgody Komisji

przez Komisj

ę

przez Komisj

ę

nadzór nad obszarem Natura 2000 lub

nadzór nad obszarem Natura 2000 lub
proponowanym obszarem maj

ą

cym znaczenie dla

proponowanym obszarem maj

ą

cym znaczenie dla

Wspólnoty

Wspólnoty sprawuje

sprawuje RDO

Ś

RDO

Ś

zmiana granic lub likwidacja obszaru nast

ę

puje, je

ż

eli

zmiana granic lub likwidacja obszaru nast

ę

puje, je

ż

eli

jest to uzasadnione naturalnymi zmianami

jest to uzasadnione naturalnymi zmianami stwierdzo

stwierdzo--

nymi

nymi w wyniku monitoringu i nadzoru oraz po

w wyniku monitoringu i nadzoru oraz po

uzyskaniu zgody Komisji

uzyskaniu zgody Komisji

•• wymagany plan zada

ń

ochronnych albo plan

wymagany plan zada

ń

ochronnych albo plan

ochrony

ochrony

•• plan zada

ń

plan zada

ń

na 10 lat; pierwszy w ci

ą

gu 6 lat od

na 10 lat; pierwszy w ci

ą

gu 6 lat od

zatwierdzenia przez Komisj

ę

zatwierdzenia przez Komisj

ę

•• wymagany plan zada

ń

ochronnych albo plan

wymagany plan zada

ń

ochronnych albo plan

ochrony

ochrony

•• plan zada

ń

plan zada

ń

na 10 lat; pierwszy w ci

ą

gu 6 lat od

na 10 lat; pierwszy w ci

ą

gu 6 lat od

zatwierdzenia przez Komisj

ę

zatwierdzenia przez Komisj

ę

Obszar

Obszar

NATURA

NATURA

2000

2000 -- plany

plany

17

zatwierdzenia przez Komisj

ę

zatwierdzenia przez Komisj

ę

•• projekt przyjmowany z „udziałem społecze

ń

stwa”

projekt przyjmowany z „udziałem społecze

ń

stwa”

•• ustanowienie

ustanowienie –

– zarz

ą

dzenie

zarz

ą

dzenie RDO

Ś

RDO

Ś

(akt prawa m.)

(akt prawa m.)

•• tre

ść

tre

ść

–

– art.28.10

art.28.10

•• plan zada

ń

ochronnych traci moc w przypadku

plan zada

ń

ochronnych traci moc w przypadku

ustanowienia planu ochrony

ustanowienia planu ochrony

zatwierdzenia przez Komisj

ę

zatwierdzenia przez Komisj

ę

•• projekt przyjmowany z „udziałem społecze

ń

stwa”

projekt przyjmowany z „udziałem społecze

ń

stwa”

•• ustanowienie

ustanowienie –

– zarz

ą

dzenie

zarz

ą

dzenie RDO

Ś

RDO

Ś

(akt prawa m.)

(akt prawa m.)

•• tre

ść

tre

ść

–

– art.28.10

art.28.10

•• plan zada

ń

ochronnych traci moc w przypadku

plan zada

ń

ochronnych traci moc w przypadku

ustanowienia planu ochrony

ustanowienia planu ochrony

Obszar

Obszar

NATURA

NATURA

2000

2000 -- plany

plany

Obszar

Obszar

NATURA

NATURA

2000

2000 -- plany

plany

•• plan ochrony

plan ochrony

obszaru obejmuje plany ochrony

obszaru obejmuje plany ochrony

ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu

ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu
przyrody i parku krajobrazowego oraz plany

przyrody i parku krajobrazowego oraz plany
urz

ą

dzenia lasu;

urz

ą

dzenia lasu;

•• projekt

projekt sporz

ą

dza sprawuj

ą

cy nadzór nad

sporz

ą

dza sprawuj

ą

cy nadzór nad

obszarem z „udziałem społecze

ń

stwa”

obszarem z „udziałem społecze

ń

stwa”

•• plan ochrony

plan ochrony

obszaru obejmuje plany ochrony

obszaru obejmuje plany ochrony

ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu

ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu
przyrody i parku krajobrazowego oraz plany

przyrody i parku krajobrazowego oraz plany
urz

ą

dzenia lasu;

urz

ą

dzenia lasu;

•• projekt

projekt sporz

ą

dza sprawuj

ą

cy nadzór nad

sporz

ą

dza sprawuj

ą

cy nadzór nad

obszarem z „udziałem społecze

ń

stwa”

obszarem z „udziałem społecze

ń

stwa”

18

obszarem z „udziałem społecze

ń

stwa”

obszarem z „udziałem społecze

ń

stwa”

•• tryb i zakres opracowania projektu planu ochrony

tryb i zakres opracowania projektu planu ochrony
–

– rozporz

ą

dzenie; tre

ść

rozporz

ą

dzenie; tre

ść

–

– art.29.8

art.29.8

•• projekt przyjmowany

projekt przyjmowany rozp

rozp. ministra na 20 lat

. ministra na 20 lat

•• plan ochrony parku narodowego, rezerwatu

plan ochrony parku narodowego, rezerwatu
przyrody, parku krajobrazowego oraz plan

przyrody, parku krajobrazowego oraz plan
urz

ą

dzenia lasu powinny by

ć

zgodne z planem

urz

ą

dzenia lasu powinny by

ć

zgodne z planem

ochrony dla obszaru Natura 2000

ochrony dla obszaru Natura 2000

obszarem z „udziałem społecze

ń

stwa”

obszarem z „udziałem społecze

ń

stwa”

•• tryb i zakres opracowania projektu planu ochrony

tryb i zakres opracowania projektu planu ochrony
–

– rozporz

ą

dzenie; tre

ść

rozporz

ą

dzenie; tre

ść

–

– art.29.8

art.29.8

•• projekt przyjmowany

projekt przyjmowany rozp

rozp. ministra na 20 lat

. ministra na 20 lat

•• plan ochrony parku narodowego, rezerwatu

plan ochrony parku narodowego, rezerwatu
przyrody, parku krajobrazowego oraz plan

przyrody, parku krajobrazowego oraz plan
urz

ą

dzenia lasu powinny by

ć

zgodne z planem

urz

ą

dzenia lasu powinny by

ć

zgodne z planem

ochrony dla obszaru Natura 2000

ochrony dla obszaru Natura 2000

Obszar

NATURA

2000

korzystanie z terenu - art.36

Obszar

NATURA

2000

korzystanie z terenu - art.36

na obszarach

na obszarach N

N--2000

2000

nie podlega ograniczeniu

nie podlega ograniczeniu

działalno

ść

zwi

ą

zana z utrzymaniem urz

ą

dze

ń

i

działalno

ść

zwi

ą

zana z utrzymaniem urz

ą

dze

ń

i

obiektów słu

żą

cych bezpiecze

ń

stwu

obiektów słu

żą

cych bezpiecze

ń

stwu przeciwpowo

przeciwpowo--

dziowemu

dziowemu oraz

oraz działalno

ść

gospodarcza, rolna,

działalno

ść

gospodarcza, rolna,

na obszarach

na obszarach N

N--2000

2000

nie podlega ograniczeniu

nie podlega ograniczeniu

działalno

ść

zwi

ą

zana z utrzymaniem urz

ą

dze

ń

i

działalno

ść

zwi

ą

zana z utrzymaniem urz

ą

dze

ń

i

obiektów słu

żą

cych bezpiecze

ń

stwu

obiektów słu

żą

cych bezpiecze

ń

stwu przeciwpowo

przeciwpowo--

dziowemu

dziowemu oraz

oraz działalno

ść

gospodarcza, rolna,

działalno

ść

gospodarcza, rolna,

19

dziowemu

dziowemu oraz

oraz działalno

ść

gospodarcza, rolna,

działalno

ść

gospodarcza, rolna,

le

ś

na, łowiecka i rybacka, amatorski połów ryb,

le

ś

na, łowiecka i rybacka, amatorski połów ryb,

je

ż

eli nie oddziałuj

ą

znacz

ą

co negatywnie na cele

je

ż

eli nie oddziałuj

ą

znacz

ą

co negatywnie na cele

ochrony obszaru

ochrony obszaru N

N--2000

2000

prowadzona działalno

ść

nie mo

ż

e narusza

ć

prowadzona działalno

ść

nie mo

ż

e narusza

ć

zakazów obowi

ą

zuj

ą

cych na

zakazów obowi

ą

zuj

ą

cych na obszarze (park,

rezerwat)

dziowemu

dziowemu oraz

oraz działalno

ść

gospodarcza, rolna,

działalno

ść

gospodarcza, rolna,

le

ś

na, łowiecka i rybacka, amatorski połów ryb,

le

ś

na, łowiecka i rybacka, amatorski połów ryb,

je

ż

eli nie oddziałuj

ą

znacz

ą

co negatywnie na cele

je

ż

eli nie oddziałuj

ą

znacz

ą

co negatywnie na cele

ochrony obszaru

ochrony obszaru N

N--2000

2000

prowadzona działalno

ść

nie mo

ż

e narusza

ć

prowadzona działalno

ść

nie mo

ż

e narusza

ć

zakazów obowi

ą

zuj

ą

cych na

zakazów obowi

ą

zuj

ą

cych na obszarze (park,

rezerwat)

Obszar

NATURA

2000 -

zakres ochrony

(art.33)

Obszar

NATURA

2000 -

zakres ochrony

(art.33)

Zakaz podejmowania działa

ń

mog

ą

cych, osobno

lub w poł

ą

czeniu z innymi działaniami,

znacz

ą

co

negatywnie

oddziaływa

ć

na cele ochrony obszaru

Natura 2000, w szczególno

ś

ci:

pogorszy

ć

stan siedlisk przyrodniczych lub

Zakaz podejmowania działa

ń

mog

ą

cych, osobno

lub w poł

ą

czeniu z innymi działaniami,

znacz

ą

co

negatywnie

oddziaływa

ć

na cele ochrony obszaru

Natura 2000, w szczególno

ś

ci:

pogorszy

ć

stan siedlisk przyrodniczych lub

20

pogorszy

ć

stan siedlisk przyrodniczych lub

siedlisk gatunków ro

ś

lin i zwierz

ą

t, dla których

ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub

wpłyn

ąć

negatywnie na gatunki, dla których

ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000,
lub

pogorszy

ć

integralno

ść

obszaru Natura 2000 lub

jego powi

ą

zania z innymi obszarami.

pogorszy

ć

stan siedlisk przyrodniczych lub

siedlisk gatunków ro

ś

lin i zwierz

ą

t, dla których

ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub

wpłyn

ąć

negatywnie na gatunki, dla których

ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000,
lub

pogorszy

ć

integralno

ść

obszaru Natura 2000 lub

jego powi

ą

zania z innymi obszarami.

Obszar

NATURA

2000 -

zakres ochrony

(art.33)

Obszar

NATURA

2000 -

zakres ochrony

(art.33)

Projekty polityk, strategii, planów i programów oraz
zmian do takich dokumentów a tak

ż

e planowane

przedsi

ę

wzi

ę

cia, które mog

ą

znacz

ą

co oddziaływa

ć

na

obszar Natura 2000, a które nie s

ą

bezpo

ś

rednio

zwi

ą

zane z ochron

ą

obszaru Natura 2000, lub nie

Projekty polityk, strategii, planów i programów oraz
zmian do takich dokumentów a tak

ż

e planowane

przedsi

ę

wzi

ę

cia, które mog

ą

znacz

ą

co oddziaływa

ć

na

obszar Natura 2000, a które nie s

ą

bezpo

ś

rednio

zwi

ą

zane z ochron

ą

obszaru Natura 2000, lub nie

21

zwi

ą

zane z ochron

ą

obszaru Natura 2000, lub nie

wynikaj

ą

z tej ochrony, wymagaj

ą

przeprowadzenia

odpowiedniej oceny oddziaływania

(NATUROWA OO

Ś

)

Zasady stosuje si

ę

odpowiednio do

proponowanych

obszarów maj

ą

cych znaczenie dla Wspólnoty

,

znajduj

ą

cych si

ę

na li

ś

cie (przekazanej Komisji), do

czasu - 1) zatwierdzenia przez Komisj

ę

Europejsk

ą

jako obszary maj

ą

ce znaczenie dla Wspólnoty i

2) wyznaczenia ich jako specjalne obszary ochrony

jako specjalne obszary ochrony

siedlisk.

siedlisk.

zwi

ą

zane z ochron

ą

obszaru Natura 2000, lub nie

wynikaj

ą

z tej ochrony, wymagaj

ą

przeprowadzenia

odpowiedniej oceny oddziaływania

(NATUROWA OO

Ś

)

Zasady stosuje si

ę

odpowiednio do

proponowanych

obszarów maj

ą

cych znaczenie dla Wspólnoty

,

znajduj

ą

cych si

ę

na li

ś

cie (przekazanej Komisji), do

czasu - 1) zatwierdzenia przez Komisj

ę

Europejsk

ą

jako obszary maj

ą

ce znaczenie dla Wspólnoty i

2) wyznaczenia ich jako specjalne obszary ochrony

jako specjalne obszary ochrony

siedlisk.

siedlisk.

Obszar

NATURA

2000 (art.36)

Obszar

NATURA

2000 (art.36)

je

ż

eli prowadzona działalno

ść

wymaga

dostosowania do wymogów ochrony N-2000, a nie
maj

ą

zastosowania programy wsparcia z tytułu

obni

ż

enia dochodowo

ś

ci, RDO

Ś

mo

ż

e zawrze

ć

umow

ę

z wła

ś

cicielem lub posiadaczem obszaru (z

wyj

ą

tkiem zarz

ą

dców nieruchomo

ś

ci Skarbu

Pa

ń

stwa)

je

ż

eli prowadzona działalno

ść

wymaga

dostosowania do wymogów ochrony N-2000, a nie
maj

ą

zastosowania programy wsparcia z tytułu

obni

ż

enia dochodowo

ś

ci, RDO

Ś

mo

ż

e zawrze

ć

umow

ę

z wła

ś

cicielem lub posiadaczem obszaru (z

wyj

ą

tkiem zarz

ą

dców nieruchomo

ś

ci Skarbu

Pa

ń

stwa)

22

Pa

ń

stwa)

umowa zawiera –

wykaz niezb

ę

dnych działa

ń

,

sposoby i terminy ich wykonania

warunki i terminy rozliczenia nale

ż

no

ś

ci za

wykonane czynno

ś

ci,

warto

ść

rekompensaty za utracone dochody

wynikaj

ą

ce z wprowadzonych ogranicze

ń

wynikaj

ą

ce z wprowadzonych ogranicze

ń

Pa

ń

stwa)

umowa zawiera –

wykaz niezb

ę

dnych działa

ń

,

sposoby i terminy ich wykonania

warunki i terminy rozliczenia nale

ż

no

ś

ci za

wykonane czynno

ś

ci,

warto

ść

rekompensaty za utracone dochody

wynikaj

ą

ce z wprowadzonych ogranicze

ń

wynikaj

ą

ce z wprowadzonych ogranicze

ń

Obszar

NATURA

2000

naruszenie wymagaŃ ochrony

Obszar

NATURA

2000

naruszenie wymagaŃ ochrony

Art.34

-

zezwolenie

na realizacj

ę

planu lub działa

ń

,

mog

ą

cych znacz

ą

co negatywnie oddziaływa

ć

na cele

ochrony obszaru N-2000 lub obszaru MZW

je

ż

eli przemawiaj

ą

za tym

konieczne wymogi

nadrz

ę

dnego interesu publicznego

, w tym wymogi

Art.34

-

zezwolenie

na realizacj

ę

planu lub działa

ń

,

mog

ą

cych znacz

ą

co negatywnie oddziaływa

ć

na cele

ochrony obszaru N-2000 lub obszaru MZW

je

ż

eli przemawiaj

ą

za tym

konieczne wymogi

nadrz

ę

dnego interesu publicznego

, w tym wymogi

23

nadrz

ę

dnego interesu publicznego

, w tym wymogi

o charakterze społecznym lub gospodarczym

brak rozwi

ą

za

ń

alternatywnych

zapewnione wykonanie

kompensacji przyrodn.

►

je

ż

eli oddziaływanie dotyczy siedlisk i gatunków

priorytetowych – ograniczona mo

ż

liwo

ść

wydania

zezwolenia (ust.2)

nadrz

ę

dnego interesu publicznego

, w tym wymogi

o charakterze społecznym lub gospodarczym

brak rozwi

ą

za

ń

alternatywnych

zapewnione wykonanie

kompensacji przyrodn.

►

je

ż

eli oddziaływanie dotyczy siedlisk i gatunków

priorytetowych – ograniczona mo

ż

liwo

ść

wydania

zezwolenia (ust.2)

Obszar

N

2000 - zezwolenie

Obszar

N

2000 - zezwolenie

Forma zezwolenia

– odr

ę

bna decyzja albo

decyzja

ś

rodowiskowa, je

ż

eli jest wymagana

Kompensacja przyrodnicza

– definicja w art.3

pkt.8 ustawy P.o.

ś

.

zespół działa

ń

obejmuj

ą

cych w szczególno

ś

ci

Forma zezwolenia

– odr

ę

bna decyzja albo

decyzja

ś

rodowiskowa, je

ż

eli jest wymagana

Kompensacja przyrodnicza

– definicja w art.3

pkt.8 ustawy P.o.

ś

.

zespół działa

ń

obejmuj

ą

cych w szczególno

ś

ci

24

zespół działa

ń

obejmuj

ą

cych w szczególno

ś

ci

roboty budowlane, roboty ziemne, rekultywacj

ę

gleby, zalesianie, zadrzewianie lub tworzenie
skupie

ń

ro

ś

linno

ś

ci, prowadz

ą

cych do przywró-

cenia równowagi przyrodniczej na danym terenie,
wyrównania szkód dokonanych w

ś

rodowisku

przez realizacj

ę

przedsi

ę

wzi

ę

cia i zachowanie

walorów krajobrazowych

zespół działa

ń

obejmuj

ą

cych w szczególno

ś

ci

roboty budowlane, roboty ziemne, rekultywacj

ę

gleby, zalesianie, zadrzewianie lub tworzenie
skupie

ń

ro

ś

linno

ś

ci, prowadz

ą

cych do przywró-

cenia równowagi przyrodniczej na danym terenie,
wyrównania szkód dokonanych w

ś

rodowisku

przez realizacj

ę

przedsi

ę

wzi

ę

cia i zachowanie

walorów krajobrazowych

Kompensacja przyrodnicza

Kompensacja przyrodnicza

Art.35 – w zezwoleniu zakres, miejsce, termin i sposób

wykonania kompensacji przyrodniczej

wykonanie nie pó

ź

niej ni

ż

w terminie rozpocz

ę

cia

działa

ń

zagra

ż

aj

ą

cych

koszty ponosi podmiot realizuj

ą

cy plan lub

Art.35 – w zezwoleniu zakres, miejsce, termin i sposób

wykonania kompensacji przyrodniczej

wykonanie nie pó

ź

niej ni

ż

w terminie rozpocz

ę

cia

działa

ń

zagra

ż

aj

ą

cych

koszty ponosi podmiot realizuj

ą

cy plan lub

25

koszty ponosi podmiot realizuj

ą

cy plan lub

przedsi

ę

wzi

ę

cie

za utrzymanie siedlisk utworzonych w ramach kom-
pensacji i za monitorowanie ich stanu odpowiada
sprawuj

ą

cy nadzór nad obszarem na terenie

obszaru, RDO

Ś

poza terenem

RDO

Ś

(dyrektor UM

UM) nadzoruje wykonanie

) nadzoruje wykonanie

kompensacji

kompensacji

koszty ponosi podmiot realizuj

ą

cy plan lub

przedsi

ę

wzi

ę

cie

za utrzymanie siedlisk utworzonych w ramach kom-
pensacji i za monitorowanie ich stanu odpowiada
sprawuj

ą

cy nadzór nad obszarem na terenie

obszaru, RDO

Ś

poza terenem

RDO

Ś

(dyrektor UM

UM) nadzoruje wykonanie

) nadzoruje wykonanie

kompensacji

kompensacji

Obszar NATURA 2000

nadzór

Obszar NATURA 2000

nadzór

• działania na obszarze N-2000 zostały podj

ę

te bez

uzyskania wymaganej zgody - RDO

Ś

(dyr.U.M.)

nakazuje ich natychmiastowe wstrzymanie i

• działania na obszarze N-2000 zostały podj

ę

te bez

uzyskania wymaganej zgody - RDO

Ś

(dyr.U.M.)

nakazuje ich natychmiastowe wstrzymanie i

26

nakazuje ich natychmiastowe wstrzymanie i
podj

ę

cie w wyznaczonym terminie niezb

ę

dnych

czynno

ś

ci w celu przywrócenia poprzedniego

stanu (art.37)

• podobnie - działania na obszarze Natura 2000

zostały podj

ę

te niezgodnie z ustaleniami planu

zada

ń

ochronnych lub planu ochrony

nakazuje ich natychmiastowe wstrzymanie i
podj

ę

cie w wyznaczonym terminie niezb

ę

dnych

czynno

ś

ci w celu przywrócenia poprzedniego

stanu (art.37)

• podobnie - działania na obszarze Natura 2000

zostały podj

ę

te niezgodnie z ustaleniami planu

zada

ń

ochronnych lub planu ochrony

Obszar

NATURA 2000

prawo EU

Obszar

NATURA 2000

prawo EU

dyrektywa siedliskowa (art.6.3) –

• Ka

ż

dy plan lub przedsi

ę

wzi

ę

cie, które nie jest

bezpo

ś

rednio zwi

ą

zane lub konieczne do

zagospodarowania terenu, ale które mo

ż

e na nie w

dyrektywa siedliskowa (art.6.3) –

• Ka

ż

dy plan lub przedsi

ę

wzi

ę

cie, które nie jest

bezpo

ś

rednio zwi

ą

zane lub konieczne do

zagospodarowania terenu, ale które mo

ż

e na nie w

28

zagospodarowania terenu, ale które mo

ż

e na nie w

istotny sposób oddziaływa

ć

, zarówno oddzielnie, jak

i w poł

ą

czeniu z innymi planami lub przedsi

ę

wzi

ę

-

ciami, podlega odpowiedniej ocenie jego skutków dla
danego terenu z punktu widzenia zało

ż

e

ń

jego

ochrony.

• … władze krajowe wyra

ż

aj

ą

zgod

ę

na ten plan lub

przedsi

ę

wzi

ę

cie dopiero po upewnieniu si

ę

,

ż

e nie

wpłynie on niekorzystnie na dany teren …

zagospodarowania terenu, ale które mo

ż

e na nie w

istotny sposób oddziaływa

ć

, zarówno oddzielnie, jak

i w poł

ą

czeniu z innymi planami lub przedsi

ę

wzi

ę

-

ciami, podlega odpowiedniej ocenie jego skutków dla
danego terenu z punktu widzenia zało

ż

e

ń

jego

ochrony.

• … władze krajowe wyra

ż

aj

ą

zgod

ę

na ten plan lub

przedsi

ę

wzi

ę

cie dopiero po upewnieniu si

ę

,

ż

e nie

wpłynie on niekorzystnie na dany teren …

Orzecznictwo ets

Orzecznictwo ets

n

iezadowalaj

ą

ce udowodnienie braku rozwi

ą

za

ń

alternatywnych lokalizacji = naruszenie art. 6 (4) DS
- zob. sprawa C - 239/04 Castro Verde

n

iezadowalaj

ą

ce udowodnienie braku rozwi

ą

za

ń

alternatywnych lokalizacji = naruszenie art. 6 (4) DS
- zob. sprawa C - 239/04 Castro Verde

29

- zob. sprawa C - 239/04 Castro Verde

niepodj

ę

cie wła

ś

ciwych kroków w celu unikni

ę

cia

na terenie OSO lub SOO pogorszenia stanu siedlisk
gatunków = naruszenie wymogów prawa WE; zob.
orzeczenie C-117/00 Commission v. Ireland, C-
244/05 Bund Naturschutz; art. 10 TWE

- zob. sprawa C - 239/04 Castro Verde

niepodj

ę

cie wła

ś

ciwych kroków w celu unikni

ę

cia

na terenie OSO lub SOO pogorszenia stanu siedlisk
gatunków = naruszenie wymogów prawa WE; zob.
orzeczenie C-117/00 Commission v. Ireland, C-
244/05 Bund Naturschutz; art. 10 TWE

Orzecznictwo ets

Orzecznictwo ets

Sprawa Castro Verde

realizuj

ą

c przedsi

ę

wzi

ę

cie polegaj

ą

ce na budowie

autostrady, której trasa przebiega przez specjalny
obszar ochrony, pomimo negatywnej oceny

Sprawa Castro Verde

realizuj

ą

c przedsi

ę

wzi

ę

cie polegaj

ą

ce na budowie

autostrady, której trasa przebiega przez specjalny
obszar ochrony, pomimo negatywnej oceny

30

obszar ochrony, pomimo negatywnej oceny
skutków przedsi

ę

wzi

ę

cia dla

ś

rodowiska i

istnienia rozwi

ą

za

ń

alternatywnych w stosunku

do wspomnianej trasy, Republika Portugalska
uchybiła zobowi

ą

zaniom, które na niej ci

ążą

na

mocy art. 6 ust. 4 dyrektywy Rady 92/43/EWG

obszar ochrony, pomimo negatywnej oceny
skutków przedsi

ę

wzi

ę

cia dla

ś

rodowiska i

istnienia rozwi

ą

za

ń

alternatywnych w stosunku

do wspomnianej trasy, Republika Portugalska
uchybiła zobowi

ą

zaniom, które na niej ci

ążą

na

mocy art. 6 ust. 4 dyrektywy Rady 92/43/EWG

Orzecznictwo ets

Orzecznictwo ets

Sprawa C-244/05 - Bund Naturschutz in Bayern e.V.

i inni v. Freistaat Bayern

Pa

ń

stwa Członkowskie s

ą

zobowi

ą

zane do

Sprawa C-244/05 - Bund Naturschutz in Bayern e.V.

i inni v. Freistaat Bayern

Pa

ń

stwa Członkowskie s

ą

zobowi

ą

zane do

31

Pa

ń

stwa Członkowskie s

ą

zobowi

ą

zane do

podj

ę

cia zgodnie z przepisami prawa krajowego

wszelkich

ś

rodków niezb

ę

dnych dla unikni

ę

cia

ingerencji, które mogłyby powa

ż

nie zagrozi

ć

ekologicznemu charakterowi terenów
umieszczonych w przekazanym Komisji wykazie
krajowym

Pa

ń

stwa Członkowskie s

ą

zobowi

ą

zane do

podj

ę

cia zgodnie z przepisami prawa krajowego

wszelkich

ś

rodków niezb

ę

dnych dla unikni

ę

cia

ingerencji, które mogłyby powa

ż

nie zagrozi

ć

ekologicznemu charakterowi terenów
umieszczonych w przekazanym Komisji wykazie
krajowym

dolina Rospudy

33