Romantyzm – literatura polska 

1 

Juliusz Słowacki – „Godzina myśli” 

Juliusz Słowacki – Godzina myśli 

 

Powstaje  ona  w  pierwszych  tygodniach  1833  roku.  Znajduje  się  w  tomie  Powieści  poetyckie  wraz                   
z siedmioma innymi, do zbioru zaliczamy takie utwory, jak : Szanfary, Hugo, Mnich, Arab, Jan Bielecki, 
Żmija, Lambro. Łączą się one integralnie nie tylko z młodością biograficzną, ale i z młodością literacką 
Słowackiego. Wychował się on w innym środowisku niż Mickiewicz, a mianowicie w domu pełniącym 
funkcję salonu literackiego. Nie znal on życia w nielegalnych organizacjach filomatów, czy filaretów,                
a  w  koocu  poprzez  swoje  słabe  zdrowie  za  młodu  był  otoczony  nadzwyczajną  opieką.  Ojciec 
zabezpieczył  go  przed  nędzą  i  nigdy  nie  musiał  podejmowad  pracy  zarobkowej.  Wszystko  to 
zasadniczo rzutuje na przyszłe drogi jego pisarstwa i drogę na polski parnas romantyczny. To właśnie 
odnośnie tego tomu poezji Słowackiego Mickiewicz powie: „poezja twoja jest śliczna, jest to gmach 
piękną architekturą stawiony, jak wzniosły kościół – ale w kościele Boga nie ma…”. 

 

Godzina  myśli  –  jest  to  ostatnia  z  cyklu  powieści  poetyckich  Słowackiego.  Jest  to  poetycka  podróż 
„jedną godziną myśli” w sfery pamięci o „godzinach przyśnionych”. Utwór jest daleko wystylizowany, 
przez  co  zobrazowane  jest  idea  poetyckiej  samotności,  izolacji  od  zmiennej  zależności  społecznej                     
i  psychologicznej.  Dlatego  właśnie  obraz  „dziecka  młodszego  wiekiem”  odbiega  od  rzeczywistej 
biografii  Słowackiego,  jest  świadomą  stylizacją,  autolegendą.  Autor  przełamuje  mit  o  arkadyjskim 
dzieciostwie,  które  z  perspektywy  lat  jest  krainą  szczęścia.  Zakwestionowanie  tego  mitu  ma  duże 
znaczenie  w  dalszej  twórczości  Słowackiego.  Od  tej  powieści  poetyckiej  zaczyna  stosowad  tzw. 
metodologię  dziecięcą,  która  początkowo  jest  osadzona  w  aurze  tragizmu,  lecz  później  „tchnie 
optymizmem  związanym  z  wiarą  w  nieśmiertelnośd,  z  przezwyciężeniem  śmierci”.  Utwór  ten  pełni 
ważną funkcję, gdyż wieoczy młodzieoczy etap drogi poetyckiej Słowackiego, ale jednocześnie inicjuje 
i zapowiada nową fazę. Wyznacza on kierunek nowej filozofii poety.