RECHTSSPRACHE

1

S

S

Ä

Ä

T

T

Z

Z

E

E

A

A

U

U

F

F

P

P

O

O

L

L

N

N

I

I

S

S

C

C

H

H

1. Prawo rodzinne i prawo spadkowe uregulowano tak jak prawo o umowach i prawo rzeczowe

w kodeksie cywilnym.

2. W przypadku nieterminowej zapłaty alimentów przez ojca na dziecko musi on zapłacić

odsetki za zwłokę.

3. Wiele innych przepisów części ogólnej uznano w poszczególnych paragrafach prawa

rodzinnego i spadkowego jednoznacznie za nie mające zastosowania.

4. Nie wolno na przykład w żadnym wypadku zawierać małżeństwa przez przedstawiciela.
5. Kto złożył wniosek / wniósł o unieważnienie adopcji?
6. Wykluczono podważenie adopcji z powodu błędu co do cech osobistych.
7. To usprawiedliwia umieszczenie prawa rodzinnego i spadkowego w osobnych rozdziałach.
8. Kodeks cywilny nie definiuje (pojęcia) rodziny, lecz traktuje prawa i obowiązki członków

rodziny jak prawa i obowiązki partnerów umowy.

9. Przede wszystkim musiano uregulować stosunki prawne osób powiązanych poprzez

małżeństwo lub pokrewieństwo.

10. W prawie rodzinnym musiano ze względów praktycznych uregulować prawo do opieki nad

osobami nieletnimi i prawo do opieki nad osobami dorosłymi nie mającymi zdolności do
czynności prawnych bez ustawowego przedstawiciela.

11. Prawo rodzinne zostało w znacznej mierze określone przez prawo bezwzględnie

obowiązujące.

12. Zasada wolności umów / swobody zawierania umów może być stosowana tylko w sposób

ograniczony / w ograniczonym stopniu.

13. Od § 1353 do § 1362 uregulowane są bezwzględnie skutki prawne zawarcia małżeństwa, np.

obowiązek małżeńskiej wspólnoty życiowej, prawo do nazwiska, prawo do aktywności
zawodowej oraz zobowiązanie do utrzymania rodziny.

14. Osoby mające zawrzeć małżeństwo poprzez zawarcie umowy nie mogą odstąpić od

postanowień paragrafów.

15. Tylko w przypadku prawa do nazwiska przysługiwał im wybór spośród kilku możliwości.
16. Prawo nie przewiduje możliwości zawarcia związku małżeńskiego bez wzajemnego

obowiązku utrzymania.

17. Ta regulacja została inaczej sformułowana w małżeńskim prawie majątkowym.
18. Ustawowa regulacja musiała być zaakceptowana przez małżonków albo (być) inaczej

określona przez umowę majątkową między małżonkami.

19. W przypadku odstąpienia od zaręczyn jest możliwe wystąpienie / pozwanie o zwrot prezentów

i wyrównanie / pokrycie szkód wynikających z wycofania się z zaręczyn.

20. Ślub cywilny nie może być zastąpiony ślubem kościelnym albo inną ceremonią religijną.
21. W przypadku śmierci małżonka, ślub kościelny nie uprawnia / nie upoważnia do roszczeń

spadkowych oraz roszczeń z tytułu świadczenia ubezpieczania społecznego.

22. Ślub mógł być udzielony przez osobę duchowną / duchownego tylko w obecności urzędnika

stany cywilnego.

23. Prawo do nazwiska małżonka charakteryzowało się stopniowym wprowadzaniem w życie

równouprawnienia.

24. Początkowo kobieta mogła tylko przyłączyć swoje poprzednie nazwisko do nazwiska męża.
25. Ta sprzeczna z konstytucją regulacja została zastąpiona dopiero w 1976 roku przez

możliwość wyboru między przyjęciem nazwiskiem kobiety albo przyjęciem nazwiska
mężczyzny.

26. Tylko w przypadku braku decyzji albo braku porozumienia / zgody narzeczonych, co do

wyboru nazwiska można było pozostawić nazwisko mężczyzny.

27. Federalny Trybunał Konstytucyjny orzekł, że ta regulacja nie jest zgodna z zasadą równości.
28. Ponadto oceniono zobowiązanie do używania wspólnego nazwiska jako naruszanie przeciwko

swobodzie zawierania związków małżeńskich..

29. Każdemu z małżonków mogło być zagwarantowane prawo do wolnego wyboru nazwiska.
30. Nazwisko rodzinne wyraża / określa tożsamość i osobowość człowieka.

RECHTSSPRACHE

2

31. Ustawa nie może wymagać rezygnacji z nazwiska rodzinnego w związku z zawarciem

małżeństwa.

32. Jako nazwisko może zostać wybrane nazwisko mężczyzny lub nazwisko kobiety.
33. Każdorazowo dany małżonek może dodać swoje nazwisko lub też dołączyć je do nazwiska

drugiego małżonka.

34. Uprawnia się małżonków do używania swojego nazwiska.
35. Istnieje wiele możliwości wyboru.
36. W praktyce ponad 90 procent małżonków wybiera tylko nazwisko męża.
37. Dzieciom nadaje się nazwisko rodziców.
38. W przypadku różnych nazwisk rodziców, należy w momencie narodzin dziecka zadecydować,

które z dwóch (nazwisk) będzie ono nosić.

39. Kolejne dzieci noszą to samo nazwisko.
40. W przypadku małżeństw, gdzie oboje małżonków pracuje zarobkowo, musi dojść do

porozumienia w kwestii prowadzenia gospodarstwa domowego.

41. W małżeństwie, w którym jeden z małżonków pracuje zarobkowo, jedne z nich może

wypełnić swój obowiązek utrzymania poprzez prowadzenie domu.

42. W tym wypadku środki na prowadzenie gospodarstwa domowego na dany okres muszą być

oddane do dyspozycji małżonka odpowiednio wcześniej.

43. § 1357 jest oznaczony jako regulacja uprawnienia żony do działania w sprawach

gospodarstwa domowego w imieniu własnym i męża.

44. Za zobowiązania wynikające z transakcji zawieranych przez jednego małżonka na potrzeby

bytowe, odpowiada także drugi małżonek.

45. Prawo podatkowe faworyzuje małżeństwa, w których jeden z małżonków pracuje zarobkowo

poprzez wspólne opodatkowanie małżonków.

46. Przy wspólnym opodatkowanie małżonków dochód przypadający na całą rodzinę jest

fikcyjnie uważany za połowę dochodu męża i połowę dochodu żony, co prowadzi do niższego
opodatkowania.

47. Według zasady rozkładu pożycia małżeńskiego także małżonek, który sam lub w znacznej

mierze przyczynił się do rozpadu związku małżeńskiego, może żądać / domagać się rozwodu.

48. Kiedy rozwód może zostać orzeczony?
49. Sąd nie może skontrolować, czy małżeństwo zostało przedstawione zgodnie z prawdą.
50. Ta regulacja mogła praktycznie otworzyć drogę do rozwodu za porozumieniem bez

zachowania okresu trzech lat.

51. W zasadzie / zasadniczo oboje rodziców zatrzymują prawo do opieki na dzieckiem lub jego

część.

52. Także rodzic nie mający prawa do opieki może domagać się kontaktów z dzieckiem.
53. Roszczenia o zabezpieczenie na starość musiały być u rozwiedzionych małżonków

uregulowane przez wyrównanie zaopatrzenia.

54. Rozwiedziony małżonek z pewnością nie będzie mógł pracować z powodu opieki nad

dzieckiem.

55. Adwokat chciał, by ojcu przyznano prawo do opieki nad wspólnym dzieckiem.

RECHTSSPRACHE

3

S

S

Ä

Ä

T

T

Z

Z

E

E

A

A

U

U

F

F

D

D

E

E

U

U

T

T

S

S

C

C

H

H

1. Das Familienrecht und das Erbrecht hat man wie das Vertrags- und das Sachenrecht im BGB

geregelt.

2. Bei der nicht pünktlichen Zahlung des Unterhalts von dem Vater für die Kinder muss er

Verzugszinsen zahlen.

3. Viele andere Vorschriften des Allgemeinen Teils erklärte man in den einzelnen Paragraphen

des Familien- und Erbrechts ausdrücklich als unanwendbar.

4. So darf man z.B. unter keiner Bedingung durch einen Vertreter heiraten.
5. Wer hat die Aufhebung der Adoption beantragt?
6. Man hatte die Anfechtung der Adoption wegen eines Irrtums über persönliche Eigenschaften

ausgeschlossen.

7. Das rechtfertigt die Unterbringung des Familien- und Erbrechts in einem Kapitel.
8. Das BGB definiert nicht die Familie, sondern behandelt die Rechte und Pflichten der

Familienmitglieder wie die Rechte und Pflichten von Vertragspartnern.

9. Man hat vor allem die Rechtsverhältnisse des durch Ehe und Verwandtschaft verbundenen

Personen regeln müssen.

10. Im Familienrecht musste man aus praktischen Gründen das Vormundschaft- und

Betreuungsrecht für die nicht geschäftsfähigen Personen ohne gesetzlichen Vertreter regeln.

11. Das Familienrecht ist überwiegend durch zwingendes Recht bestimmt worden.
12. Der Grundsatz der Vertragsfreiheit kann nur sehr eingeschränkt angewendet werden.
13. Von den §§ 1353 bis 1362 werden die Wirkungen der Ehe, z.B. die Pflicht zur ehelichen

Lebensgemeinschaft, das Namensrecht, das Recht zur Berufstätigkeit und die Verpflichtung
zum Familienunterhalt zwingend geregelt.

14. Die zu heiratenden Personen konnten durch Abschluss eines Vertrags von den Bestimmungen

der §§ nicht abweichen.

15. Nur beim Namensrecht konnte von ihnen zwischen mehreren Möglichkeiten gewählt werden.
16. Man sieht die Möglichkeit einer Ehe ohne gegenseitige Unterhaltspflicht rechtlich nicht vor.
17. Diese Regelung war anders im ehelichen Vermögensrecht ermöglicht worden.
18. Die gesetzliche Regelung hatte von den Ehegatten akzeptiert oder durch einen Ehevertrag

etwas anders bestimmt werden müssen.

19. Aus dem Verlöbnis der Ehe konnte auf Rückgabe der Geschenken und Ersatz eines

entstandenes Schadens bei Rücktritt geklagt werden.

20. Die standesamtliche Eheschließung kann nicht durch die kirchliche Trauung oder eine andere

religiöse Zeremonie ersetzt werden.

21. Die kirchliche Trauung wird keine Erbansprüche und keine Ansprüche auf Leistungen der

Sozialversicherung beim Tod des Partners ersetzen können.

22. Eine Trauung hatte von einem Geistlichen erst bei der Anwesenheit eines Standesbeamten

abgeschlossen werden dürfen.

23. Das

Recht

des

Ehenamens

ist

von

der

allmählichen

Durchsetzung

des

Gleichberechtigungsgebots (Art. 3 II GG) gekennzeichnet worden.

24. Die Frau konnte ursprünglich ihren bisherigen Namen nur dem Namen des Mannes anfügen.
25. Diese verfassungswidrige Regelung wurde erst 1976 durch eine Wahlmöglichkeit zwischen

dem Namen des Mannes und dem Namen der Frau ersetzt.

26. Nur bei keiner Entscheidung oder keiner Einigung der Verlobten konnte man den Namen des

Mannes belassen.

27. Diese Regelung hatte von dem Bundesverfassungsgericht für unvereinbar mit dem

Gleichheitssatz erklärt werden müssen.

28. Außerdem hatte die Verpflichtung zur Führung eines gemeinsames Familiennamens als einen

Verstoß gegen Eheschließungsfreiheit gewertet werden müssen.

29. Jedem Ehepartner konnte das Recht auf freie Wahl seines Namens gewährleistet werden.
30. Der Geburtsname drückt die Persönlichkeit und Identität des Menschen aus.

RECHTSSPRACHE

4

31. Das Gesetz kann nicht die Aufgabe des Geburtsnamens anlässlich seiner Eheschließung

verlangen.

32. Als Familienname kann entweder der Name des Mannes oder der Name der Frau gewählt

werden.

33. Der jeweils andere Ehegatte stellt seinen Namen dem Familiennamen entweder voran oder

hängt ihn an.

34. Man berechtigt jeden Partner, seinen Namen weiterzuführen.
35. Man kann zwischen vielen Möglichkeiten wählen.
36. In der Praxis wählen heute noch über 90 % der Ehepartner den Familiennamens des Mannes

ohne Zusatz.

37. Man gibt den Kindern den Familiennamen der Eltern.
38. Bei verschiedenen Namen der Eltern muss von ihnen bei der Geburt des Kindes für einen ihrer

beiden Namen entschieden werden.

39. Den gewählten Namen führen dann alle weitere Kinder.
40. Die Ehegatten müssen bei Doppelverdienerehe die Haushaltsführung einvernehmlich regeln.
41. Bei Hausfrau- oder Hausmannehe kann der Ehegatte seine Unterhaltspflicht durch die

Haushaltsführung erfüllen.

42. In diesem Fall müssen ihm die Mittel für die Haushaltsführung für einen angemessenen

Zeitraum im Voraus zur Verfügung gestellt werden.

43. Der § 1357 wird als Regelung der Schlüsselgewalt bezeichnet.
44. Für die Verpflichtungen aus den von einem Ehegatten für den Lebensbedarf der Familie

abgeschlossenen Geschäften haftet auch der andere Ehegatte.

45. Das Steuerrecht begünstigt die Hausfrau- bzw. Hausmannehe durch das so genannte

Ehesplitting.

46. Bei Ehesplitting wird das Familieneinkommen fiktiv zur Hälfte als Einkommen des

Ehemannes und zur Hälfte der Ehefrau angesehen, was zu einer niedrigeren Steuer führt.

47. Nach dem Zerrüttungsprinzip kann derjenige Ehegatte, der das Scheitern der Ehe allein oder

überwiegend verursacht hat, die Scheidung verlangen.

48. Wann kann die Scheidung ausgesprochen werden?
49. Die wahrheitsmäßige Darstellung der Ehe kann von dem Gericht nicht nachgeprüft werden.
50. Diese Regelung konnte praktisch den Weg zu einer einverständlichen Scheidung ohne

Einhaltung der Dreijahrespflicht eröffnen.

51. Grundsätzlich wird von beiden Elternteilen das Sorgerecht oder ein Teil davon behalten

werden.

52. Das Umgangsrecht mit dem Kind kann von dem Nichtsorgeberechtigten Elternteil

beansprucht werden.

53. Die Ansprüche auf Altersversorgung hatten unter den geschiedenen Ehegatten durch den

Versorgungsausgleich geregelt werden müssen.

54. Der geschiedene Ehegatte wird sicher wegen der Betreuung des Kindes nicht arbeiten müssen.
55. Der Anwalt hat dem Vater das Sorgerecht für das gemeinschaftliche Kind zusprechen wollen.